ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
Vrijdag li Februari 1916.
EERSTE BLAD.
Hooivordering.
Voor da slachtoffers van
den watersnood.
Zelfmoord of niet?
NJIÏÏ W S T IJ DIN 81 y.
CZ ierlkzeesche
C o u r a n t).
ABONNEMENT.
Prijs per drie maandenf 1,80.
Franco per poit- 1,60.
Voor het buitenland per jaar- 10,
Afzonderigke nummert- 0,06.
Verrohynt Maandag, Woenadag en Vrjjdag.
72$t# JAAR6ANEL
N(. 9813.
Diraotauri A. J. OE LOOZE Jr.
Uitgavar-Hoofdradactsur I A. FRXhKEL.
ADVERTENTIE N.
Van 18 regel»I 0,80.
Hike regel meet- 0,10.
Iteolame» per regel- 0,16.
B|j contract belangrgke korting.
Insending op den dag ran uitgave vóór 9.10 ure.
Dit nummer bestaat uit drie bladen.
De BURGEMEESTER der gemeente Zibrikzeb
brengt ter kennis van belanghebbenden, dat de
hen toekomende gelden wegens levering van
door befc Rijk gevorderd hooi in ontvangst
kunnen worden genomen tor gemeente secretarie,
op Zaterdag 12'Februari 1910, des voormiddags
tusschen 10 en 12 uur.
ZiRRlKZBB, 11 Februari 1916.
De Burgemeester van Zierikzee,
A. J. F. FOKKER, Weth., l.°-Burgemeester.
Van X. X f 1,50. Totaal f 164.94*.
Oorlogsoverzicht.
Bij Vimv, ten noorden van Arras,
hebben dè Duitschers een klein ge
deelte der Fransc-he linie bezet en
daarbij een honderdtal gevangenen
gemaakt. Het was den Duitschers er
om le doen een beter steunpunt te
verkrijgen voor liet geval de Fran
sehen tot het grootc aggressief over
gaan. De gevangenen werden over
eenkomstig den voor liet begin van
den strijd uitgevaardigden dagorder
behandeld, en deze luidde, dat 'men
zonder genade tegen den vijand
moest optreden, zoolang hij zich ver
weerde. maar liem humaan behan
delen, als hij overwonnen was. De
Fransche gevangenen waren keer
onder den indruk van die behande
ling, en gaven alles af, wat zij bij
zich 'droegen. Een Fraiisch soldaat
wilde zelfs liet «erekruis van de borst
nemen „Neen", zeidc de Beiersche.
soldaat, die hem bewaken moest:
„behoud dat. gij hebt liet verdiend".
Kunnen de Duitschers op dit voor
deeltje wijzen, ook de Franschen zijn
ten zuiden va.u de Somine voorspoe
dig geweest. Zij zijn daar namelijk
in één der loopgraven van de Duit
schers doorgedrongen en hebben bij
die gelegenheid vijftig krijgsgevange
nen gemaakt
Van 't oostelijk oorlogsterrein valt
alleen te vermelden, dat de Russen
de Dnjester zijn overgetrokken, en
een aan deze rivier gelegen dorp
hebben bezet Hun veelvuldige met
r doodsverachting ondernomene pogin
gen door de Boekowina door te bre
ken, waarbij duizenden sneuvelden,
kunnen als mislukt beschouwd wor
den. .Ware die doorbraak echter ge
lukt, dan zouden de Oostenrijker,?
vermoedelijk hun opmarsch door
Montenegro en Albanië hebben moe
ten opgeven. Nu trekken zij rustig
voort, en staan reeds dicht bij Ti
rana en Durazzo.
De Franschen hebben 't Griekschc
eiland Fano, dal ten noorden van
Korfoe ligt, bezet. Nu kan de Griek-
sche regecring weer gaan protestee-
ren. Voor die papieren protesten
hebben de geallieerden zich '11 groote
snippermand aangeschaft.
De President van den Franschen
Ministerraad. Briand, is te Rome,
waarheen hij zich begeven heeft, door
de bevolking met levendige toejui
chingen ontvangen Zijn komst in
y. Italië's hoofdstad schijnt teil doel 'te
hebben de Italiaansche regeering te
bewegen tot meerdere activiteit op
den Balkan. Geefl Italië aan dien op
licni gcoefenden drang toe. dan moet
het eerst aan Duitschland den oorlog
verklaren, want niet alleen de Oosten
rijkers maar ook de Duitschers staan
in den Balkan.
In Engeland is de wel op den
algemcenen dienstplicht in werking
getreden. De regeering heeft al aan
stonds alle mannen van 19—30 jaar
voor den krijgsdienst opgeroepen.
■Vóór den 17en Maart moeten zij zich
aangemeld hebben.
Uit Het Vaderland van 5 dezer
nemen wij met weglating van kop
en staart het hoofdartikel over van
nir. B J II Patijn, getiteld „Zelf
moord of niel?" Uit dit arlikel loeren
wij de gronden kennen, die onzen
^afgevaardigde bewogen hebben niet
zijn stem aan de motie-Schaper le
geven.
Reeds sedert eenigc maanden liep
bel gerucht, dal de minister Treub
om particuliere redenen den wcnsch
koesterde van zijn ambt te worden
ontheven, en liet is meer dan waar
schijnlijk, dat dit gerucht juist was.
Hiermede is niets miszegd: men kan
wenschen weer vrij man te zijn en
er toch niet aan denken een taak,
die men eenmaal op zich heeft ge
nomen. in den sleek le laten.
Toen de Minister door zijne, aan
onderlinge tegenstrijdigheden rijke
rede van ii December, waarin hij
tot algemeene verbazing zonder aan
leiding de mogelijkheid van een spoe
dig aftreden met cenigen nadruk op
den voorgrond bracht, aan de loo-
pende geruchten voedsel had gegeven,
geraakte reeds ren deel der linker
zijde onder den indruk van de be
klemmende vrees, dat deze bewinds
man. die een zoo groole plaats in
de Regeering innam, een goed heen
komen zochl en niet meer van plan
was. zijn arbeid ten einde te brengen.
Hel lol dusver schier onbegrensd
vertrouwen in zijn persoon was
ondermijnd.
Daarop volgde in Januari de onge
wone briefwisseling met den voor
zitter der Kamér, houdende den
eiscli, dat eerst de voorloopige ver
slagen betreffende een lange reeks
ingrijpende belastingohtwerpen zou
den verschijnen, vóórdat de Minister
bereid was. liet geheel gereed liggend
onlworp-Ouderdomsponsioeu te be
handelen. Teleurstelling en ontstem
ming links.
Niemand misduidde het den Mi
nister van Financiën, dat hij met den
meestcn klem op zoo spoedig moge
lijke versterking van de middelen
aandrong. Iedereen gevoelde, dal
invoering van een nieuwen maatregel
die de uitgaven wederom met ettelijke
milioenen zou doen stijgen, in de
gegeven omstandigheden niet verant
woord ware, tenzij aanstonds ecir
belangrijk-deel van de belastingplan
nen werd verwezenlijkt. Maar liet
middel, door den Minister te haal ge
nomen om de Kamer tot spoed aan
te zetten, was onlogisch en hoogst
zonderling. Onlogisch, omdat men de
zaken niet bespoedigt door beschik
baren tijd ongebruikt te laten: na hel
sectie-onderzoek van de belasting-
ontwerpen moesten onvermijdelijk
verscheidene weken verloopen vóór
dat de Voorloopige Verslagen gereed
konden zijn; waarom deze niet ge
bruikt voor de openbare behandeling
van liet Ouderdomspensioen, waar
omtrent naar 's Minister's eigen
verklaring in December zoo spoe
dig mogelijk moei worden beslist?
Hoogst zonderling bovendien, omdat
niemand beter dan de ervaren par
lementariër Treub wist. dat de meer
derheid het niet in haar macht had.
in te staan voor een zoo abnormaal
spoedige verschijning van de bedoelde
Voorloopige Verslagen als door hem
werd verlangd. Immers een meerder
heid kan wel een eindstemming be-
heerschen, maar niet den tijd, dien
de Kamer in haar geheel noodig
heeft voor de behandeling van een
stel hoogst ingrijpende wetsontwer
pen Eenerzijds - zeker werden
de voorstanders der Staatspension-
nccring door 's Ministers ciscli aan
gespoord tol vlug werken; maar even
zeker is, dat aan de rechterzijde, die
'I Ouderdomspensioen niet wil, dooi
den Minister zelf een middel werd
aan de hand gedaan om zich dit van
den hals te schuiven zonder hel af
te stemmen. De rechterzijde iiad er
slechts voor te zorgen en kon er
zonder tot obstructie te vervallen ge
makkelijk voor zorgen dal de
belastingontwerpen niet met den
door den Minister verlangden, zeer
buitengewonen spoed in de afdeelin-
gen werden afgedaan om het wets
ontwerp betreffende het Ouderdoms
pensioen tusschen schip en kade ie
zien terecht komen, zij had aan de
normale werkwijze der Kamer vast
le houden en hel «loei zou 'ijn be
reikt.
Is hel wonder, dal dergelijk moed
willig verspelen van de kansen op
behandeling der Ouderdomswet zelfs
bij hen. die lot dilbverre geweigerd
hadden te gelooveu. dat een man als
Trcuti zich schuldig kon maken aan
deserlie in tijd van oorlog, hel ver
trouwen aan hel wankelen bracht eu
dat Ier linkerzijde algemeen werd dë
stemming, indien de Minister locli
op een breuk aanstuur!, laai liet
daartoe dan liever vandaag komen
dan morgen, opdat nog tijdig een
ander zijn taak kunne opvatten?
Zoo stonden de zaken toen de Ka
mer Donderdag 27 Januari hijeen-
kwam. Men was echter nog niet aan
hel einde der verrassingen.
Tot niet geringe voldoening van
de meerderheid liel de Minister den
gestelden eisch bijna geheel vallen.
Hel in zijn correspondentie met den
voorzitter ingenomen standpunt los
latend, verklaarde hij zich thans be
reid, het ouderdomspensioen met de
Kamer te behandelen, ook al waren
de voorloopige verslagen betreffende
de belasting-ontwerpen nog niel
verschenen. Slechts moest hij aan
de gestelde voorwaarde vasthouden
voor zooveel betreft liet oniwerp-
Pensioenbelasting. Deze voorwaarde
leverde intusschen practised weinig
bezwaar, daar liet betrokken wets
ontwerp gering van omvang en tech
nisch niet ingewikkeld is. Daarover
kon inderdaad in weinig weken een
Voorloopig Verslag verschijnen.
De vrede Scheen gëteekend en men
hei ademde.
Plotseling ecliter wierp de Minister
een nieuwen twistappel op. Bekend
was, dat zeer velen links, en speciaal
de soc..-democratisclie fractie over
wegend bezwaar hadden tegen hel
onlwerp-Pensioenbelasting, gelijk tiet
luidt. Zonder de minste noodzaak nu
voegde de Minister aan zijn verklaring
toe. dat hij een onverbreekbaar ver
band legde tusschen hel Ouderdoms
pensioen en de Pensioenbclasting en
dat hij bij voorhaal alle. amendemen
ten afwees, welke den aard dier be
lasting. zooals zij was ontworpen
zouden wijzigen.
Deze uittarting tegenover 'n meer
derheid, die hein dien zelfden dag
door hel onmiddellijk verwijzen van
de belastingontwerpen naar de af-
deelingen was tegemoel gekomen,
werkte als de roodc lap op den stier.
De Minister mocht met zonder
grond kunnen beloogen, dat hij reeds
in dc Memorie van Toelichting tot
de Pensioenbelasting op het ver
band tusschen beide wetsontwerpen
had gedoeld en dal hij als beheerder
der Schatkist geen nieuwe dure wet
kon invoeren, indien de Kamer hem
één der nieuwe belastingen weigerde,
die naar zijn bedoeling juist de ruim
ste haten moest afwerpen; dal allps
nam niet weg én dal de volstrekte
samenkoppeling van de beide wette
lijke voorzieningen als een bom uit
de lucht kwam vallen èn dal 's Minis
ters houding heel wat meer had van
een opzett?lijke poging om een ver
schilpunt met de meerderheid zoo
kras mogelijk naar voren te brengen
dan van een streven om met deze lot
overeenstemming te geraken.
De geheele quaeslie, naar aanleiding
waarvan het conflict losbarstte, was
eigenlijk zelfs niel aan de orde. Men
sprak over de regeling der werkzaam
heden en was hei daarover eens ge
worden. Over den inhoud der Pensi
oenbclasting, die zelfs nog niet in
de Afdeelingen is onderzocht en
waarover slechts terloops enkele
woorden waren gewisseld; kon op
dit oogenblik onmogelijk 'n beslissing
vallen. En toch ging het daarover
tusschen Minister en Kamer hard
tegen hard.
Bestond er dan in den grond een
onoverbrugbare klove tusschen liet
standpunt des Ministers en dat der
Kamermeerderheid en gold het hier
een geschilpunt, waarop later toch
alles zou zijn vastgeloopen?
ik zou dit beslist willen ontkennen.
De Pensioen belasting is niets an
ders dan een Inkomstenbelasting
zonder progressie, gelegd naasl de
bestaande progressieve Inkomsten
belasting. Aan dit nieuwe middel is
de mooie naam Pensióenbelasting ge
geven, die ten slotte aan de zaak
noodlottig is geworden De volkn-
nien gegronde grief legen 't voorstel,
zooais "t luidt, is. dal voor de laagste
klassen geenerlei degressie is toege
laten, zoodat de belasting voor de
kleinere inkomens onmiddellijk Bo
ven de grens der vrijstelling te druk
kend zou worden. Verlaging van liet
tarief voor de laagste klasse is
onvermijdelijk. Niel alleen pleiten
daarvoor klemmende eischen van
billijkheid, doeli zelfs op zuiver be
lasting-technische gronden is 'l wets
ontwerp op dit punt kwalijk ver
dedigbaar. Wijziging zou niel hebben
kunnen uitblijven Vermoedelijk zou
de Minister Treub. juist omdat hij
goed financier is. deze zelfs reeds
vóór dc openbare behandeling hebben
aangebracht en in ieder geval zou hij
een amendement tot ontlasting van
de lagere inkomens niet onaanneme
lijk hebben kunnen verklaren. Het
behoeft geen betoog, dat '11 dergelijk
amendement den aard der belasting
niet zou hebben gewijzigd en dus niet
zou behoord hebben tot die. welke
de Minister bij voorhaal had afge
wezen. Een vergelijk (en aanzien van
dit punt tusschen den Minister en de
meerderheid der concentratie was
niel alleen niet 5 priori uitgesloten,
docli zou hoogst waarschijnlijk zander
veel moeite zijn lol sland gebracht.
En al zouden ook dan nog de soc-
dcmocralen vermoedelijk niel alles
hebben verkregen, wat zij wenscliten.
ook deze fractie zou zicli mettertijd
wel tweemalen hebben bedacht vóór
dal zij liet Ouderdomspensioen op
offerde op grond, dat haar in zake
de nieuwe Inkomstenbelasting het
volle pond niet was loegemelcn.
Men slond dus in de Kamerzitting
van Vrijdag 28 Januari niet vooreen
conflict, dat liet wezen der zaak be-
treft, en dal over eenige maanden
tocli lot een crisis had moeten leiden.
Wanneer de molie-Sehaper niette
min door een politiek zeer bont ge
kleurde meerderheid werd aangeno
men, dan ligt de verklaring van dit
feit in al hetgeen was voorafgegaan
en hierboven is in herinnering ge
bracht. Het buiten noodzaak en op
gezochte wijze opwerpen van een
nieuw twistpunt, onmiddellijk nadat
men over liet vorige gelukkig was
heengekomen, sloeg Dij velen '1 reeds
geschokt vertrouwen in den Minister
den bodem in. Indien deze dan vol
strekt weg wilde en locli niel meer
ernstig streefde naar voltooiing van
zijn arbeid, dan was maar het beste,
dat hij aanstonds het veld ruimde.
In den grond werd dus hij velen
de stemming beheersclit door de
TO celling, die zij koesterden omtrent
Trcub's innerlijke roêrselen. Dit ver
klaart ook het uiteenvallen van twee
fracticu der Concentratie. Hei ver
schil van inzicht betrof niet eenig
staalkundig of financieel vraagstuk,
maar' de bedoelingen des Ministers.
Persoonlijk geloofde ik en geloof
ik nog aan do eerlijkheid van de be
doelingen en ik stemde legen de molie.
Ai is ook voor mij niet alles in Treub's
houding begrijpelijk, zeer veel kan
men terugbrengen tot diens dictatori-
alen. aanleg, zijn aggressieven aard
zijn Rücksichlslosighcit jegens de
gevoelens van anderen, zijn in den
laatsten tijd nog toegenomen prikkel
baarheid. Maar wat mij vooral geloof
doet hechten aan de oprechtheid van
zijn protesten legen de opvatting, als
zou hij opzettelijk den ministeriëelen
dood hebben gezocht, is de omstan
digheid waarop m. i. veel te weinig
is gelei dat mr. Treub, die Don
derdagochtend ter zake van dc quaes-
tie der Voorloopige Verslagen, in
open conflict mei de Kamermeerder
heid was, voor '/a bakzeil heeft ge
haald en bijna geheel aan den wensch
der Kamer is tegemoet gekomen. Dit
moet den hooghartigen bewindsman
niet gemakkelijk zijn gevallen. En
waarom zóu hij niettemin aldus heb
ben gehandeld, indien het zijn eigen
lijke bedoeling was. een hotsing met
de Kamer uil te lokken? Waarom zóu
li ij eerst een conflict, dat er reeds
was, door toegeven hebben uit den
weg geruimd, nis hij slecnts zocht
naar een voorwendsel om iieen te
gaan'?
Ik voor mij zuu dus als doodsoor
zaak geen zelfmoord willen consta-
teeren. maar hel lijdt geen twijfel,
dat velen er te goeder trouw anders
over dachten en denken en dat mr.
Treub liet zicli zelf heeft te wijten,
door onvergeeflijke roekeloosheid
dien schijn op zicii le hebben geladen.
Dat het gebeurde zeer valt te he-'
treuren, wellicht een ramp is te ac.i-
ten voor hel land, zal in breede krin
gen der bevolking worden gevoeld.
Uil de regeering treedt een persoon
lijkheid van gansch ongewone af
metingen als bewindsmanwiens
scherp oordeel, besluitvaardigheid en
durf in' dezen zorgelijken tijd voor
ons land van niet hoog genoeg te
schatten bcteekenis waren: liet be
heer dei'* financiën ontvalt aan de
handen van een der zeer weinigen,
lalen wij hopen, niel van den eenige,
•die in slaat zou zijn geweest o: 1
in den chaos te brengen: en 't Staats
pensioen, dat practisch van dc haan
is zoo het niel binnen eenigc maan
den door de Tweede Kanier is aan
genomen, verkeert door 't heengaan
van den Minister, die liet voorstelde,
in hel grootste gevaar.
Ik betwist geenszins, dat zij. die
aan Treilli s val medewerkten, dit in
de eerste plaats schoon noode
deden, uil liefde voor hel ouder-
doms-pensioen Te dezen aanzien
niel meer in den Minister vertrou
wende, wenscliten zij een ander op
zijn plaats le zien. nog vóórdal liet
onherroepelijk le laat zou wezen.
Maar uit den aard der zaak zijn niet
zij liet. die de oplossing van de
crisis in hun hand hebben Zij heb
ben dus - hoewel van twee kwade
kansen de huns inziens minst be
denkelijke kiezende feitelijk de
ouderdoins-pensionneering er aan
gewaagd. En ongetwijfeld zullen ook
'zij moeten erkennen, dat, wie 't ver
trouwen in den Minister Treub niet
had verloren, logisch handelde door,
mede juist Ier wille van het Ouder
domspensioen, legen de motie-Scha-
per te stemmen.
Mr. R. J. H. PATIJN.
3 Februari 1916.
NEDERLAND.
AMSTERDAM. Woensdagavond is een
brievenbesteller aangehouden, die tich
brieven met geldswaardigen inhoud had
toegeëigend.
De aangehoudene legde een volledige
bekentenis af. Hij is gehuwd en vader
en reeds veertien jaar in dienst der
posterijen. Het op oneerlijke wjjze ver
kregen geld besteedde hij voor zijn
particuliere genoegens.
Op een mfjn geloopen.
RÖTTERDAM. Donderdagavond zijn
van Hoek van Holland aan station D. P.
alhier aangekomen dertien opvarenden
van het stoomschip „Vaarli", dat op een
mijn is geloopen en gezonken.
Kapitein I. Koudeen, een man van 37
jaar, te Brevik in Noorwegen woonachtig,
do eerste-machinist N. Thronsen uit
Cristiania en de tweede-stuurman M
stad, uit Haugesund, zjjn verdronken.
Dinsdagochtend vertrok het stoomechip
„Vaarli", van hier in ballast naar Sunder
land. Do reis was voorspoedig en het
eohip liep naar wensch lot Woensdag
morgen omstreeks half vjjf, toen men,
ter hoogte van Zwarte Bank gekomen,
op een mijn liep, die. het voorschip aan
bakboordzijde trof.
Eod geweldige ontpioffiur volgde,
Vooruit in het volkslogies otiteton„ brand
doordat de kachel omviel en het vuur
