ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE. Woensdag 26 Januari 1916. Voor da slachtoffers van den Watersnood. NIEUWSTIJDINGEN. CZ ierikzee»che C o u r a n t ABONNËMËN T. 1'rga per (lrie maandenf 1,30. Franco per. poat- 1,60. Voor het buitenland per jaar- 10, Afionderlyke nurameri- 0,06. Veractiynt Maandag, Woenidag en Vrjjdag 72tte JAARGANG, Nr 9806 Dirsotaun A. i. DE LOOZE Jr. Uilaawar-Hoofdradaelaar A. FRARKEL. ADVGRTENTIEN. Van 13 regelsf 0,80. Bike regel meer- 0,10. Reclames per regel- 0,15. By contract belangrijke korting. Inzending op den dag ran uitgave vóór l.SO ure. Gelijk onzen lezers en lezeressen bekend is, beeft een uit het Noord westen opgestoken storm een water vloed over ons land gebracht, waar door geheele streken overstroomd zijn geworden. Honderden en honderden moesten met hun gezinnen hals over kop hun woningen, hun boerderijen ontvluch ten, wilden zij niet door den steeds wassende» stormvloed verzwolgen worden. Schier alles, wat zij aan have en goed bezaten moesten zij achter laten, tevreden, dat zij hel vcege lijf konden redden. Grool is het stoffelijk verlies, het welk daardoor geleden wordt. Helaas! ook mensohenlevens vallen te betreuren. Op den stillen doodenakkcr van hel alom bekende eiland Marken rusten zij, die slachtoffers van den watersnood werden. Wij in Schouwen- Duivolanri zijn er ditmaal goed van afgekomen. Laat ons dit tot dankbaarheid stemmen, maar bovenal lot barm hartigheid jegens heil, die minder gelukkig dan wij, al hun bezittingen en luiii levénsbestaan verloren heb ben. Veel. zeer veel is noodig lot leni ging van den nood. Wel is reeds, dank zij het mede gevoel en de offervaardigheid van ons volk veel bijeengebracht. Alleen hij de administratie van de Nieuwe Rolterdamsche Courant bij kans vier Ion. Wattr toch blijkt reeds duidelijk, dat, wal reeds ingekomen is,pp verre na niet toereikend is om in de be hoeften van den omvangrijken nood te voorzien Daarom doen wij een dringend be roep op de bewoners dezer eilanden. Meermalen lieefl ook hier onze gcduchtste vijandde watervloed, groot onheil aangericht. En dan stond liet geheele Neder- landsche volk als één man op om ons te helpen. Mogen wij nu in hulpbetoon ach terblijven? Zijn wij niet in de allereerste plaats verplicht onze beurs te openen Zoo men dien plicht gevoelt, laat men dan zorgen, dat de administratie van dit blad meer dan het luttele en beschamende bedrag van veertig gulden, hetwelk lol lieden is inge komen. aan de Algemecne .Water snoodcommissie kan afdragen. Ingekomen giften: N. N. f 10; collecte vergadering Chr. Nationale Werkmansbond," afd. Zierikzec. f 2.48'; X ft; Z. f 1. samen f 14,48', met het reeds ver antwoordde f 4 4.98'. Oorlogsoverzicht. De Ooslenrijksche troepen hebben Skoetari en de vestingen N'iksic en Podgoritza bezet. Daarmede is het lot van Montenegro heslist Voor Skoetari zouden, zoo lieetc liet in de telegraphischc berichten van Reu- Ier en llavas, de Montenegrijnen heftige» tegenstand bieden, t Mooiste van de zaak is, dat er zelfs geen zweem van tegenstand is waarge nomen. In alle plaatsen zelfs, waar ile Oostenrijkers bij hun opmarscli door komen, geven dc Montenegrijn- sche soldaten en bun officieren ge willig de wapenen over. Het is voor de geallieerden een hard gelag, dal nu ook geheel Montenegro in handen van dc Centrale» gevallen is, en dat weldra Albanië helzelfde lot zat moe ten ondergaan, want de Oostenrijk- sche troepen rukken reeds op naar Durazzo. Maar dat komt er van, als men de kleine volken ophitst tegen een ovcrmachtigen vijand te strijden, hun in hun nood noch met man schappen, noch met krijgsbenoodigd- heden, noch met mondvoorraad te hulp komt, maar hen doodkalm laat vernietigen. Daarom had Koning Ni- kita van Montenegro, toen hij zag, dat zijn dapper leger na een lellen strijd overwonnen was, -aanOosten rijk om vrede gevraagd. Van de geallieerden toch was geen hulp meer te verwachten. En op die vraag had Oostenrijk geantwoord met den cisch van hedcrlcgging der wapenen, al vorens vredesonderhandelingen zou den aangeknoopt worden. Nu wordt beweerd, dat dit verzoek om vrede een krijgslist was, teneinde lijd ie winnen en daardoor do Montcno- grijnschr soldalen gelegenheid le geven zich in Albanië terug ie trek ken Die bewering is een doekje voor hel bloeden en bovendien in strijd met de feiten. Wel beeft de Koning zijn land. verlaten en bevindt hij zich nil met liet geheele Koninklijke ge zin in Lyon, maar dat is toch zeer natuurlijk. Wal had hij nu nog in Montenegro, dat bijkans geheel dooi de Oostenrijkers bezet is. le doen? Hel is zeer opmerkelijk, dat de Ko ning met zijn gezin niel zijn intrek te Rome genomen heeft. Men zon zoo zeggen, dat Rome, waar 's Ko- nings sehoone dochter met den Ko ning van Italië gehuwd is voor liet Montenegrijnsche Koninklijke gezin dc aangewezene plaats was. Hij koos die plaats echter niet, blijkbaar ver stoord over de omstandigheid, dat Italië hem op zijn dringende ver- toogen geen hulp gezonden heeft. „Van je familie moet je het hebben' zegt 'het spreekwoord. Dat onder vond ook Koning Nikila. De Oostenrijkers hebben onder de te Nisj gevondene papieren o.a.ook gevonden twee brieven en een Iele gram van den Czar aan den Kroon prins van Servië, in zijn Hóedanig heid van regent In die brieven wordt den Kroonprins op liet hart gedrukt zicli aan alle hevelen van Rusland te onderwerpen en verboden den Ser vischen samenzweerdersbond ,.Na rodna Ockraha" te ontbinden en liet Ooslenrijksche ultimatum aan te ne men, daar Rusland Servië met de wapenen te hulp zal komen. De nieuwe Grieksche Kamer geopend. In deze Kamer is de partij van Gornaris van mcening, dal Gi-iej kenlaud in l belang van de verdedi ging van zijn neutraliteit zijn tegen woordige passieve houding moet laten varen. Aan den Kaukasiis vervolgen dc Russen liet voordeel, hetwelk zij op de Turken behaald hebben. Deze hebben zicli in de vesting Erzeroem teruggetrokken. Tijdens de vervol ging maakten dc Russen, naar zij melden. 4000 Turksche soldaten en 50 Turksche officieren gevangen, lei- wijl een groote buil aan kanonnen mitrailleurs en ander oorlogsmalc riëel hun in handen viel. Aan het Irakfronl in Mcsopotannië duren de positie-gevechten bij Koel el-Amara nog steeds voort. Een aan val van Engetsche strijdkrachten, die de Turksche stellingen aanvielen, werd afgeslagennadat de slag zes uren geduurd had. Op 't slagveld lagen 3000 doode Engelschcn. Hel verzoek van den Britschen generaal Aylmer om de gesneuvelden te ino gen begraven werd ingewilligd. Een wapenstilstand van één dag werd hiervoor toegestaan. Van liet Oostelijk en Westelijk front valt niets belangwekkends tc vermelden. En van de Italianen kunnen wij slechts zeggen, dat zij van de Isonzo niet wijken. In liet Engelsehe Lagerhuis is in derde lezing liet regeeringsontwer over den dienstplicht met overwc' digende meerderheid aangenomen. De heeren komen daarmede echter tc laat. politie bet lijk in beslag heeft doen Bn om het ter beschikking der justitie tellen. In verband hiermede is de echtgenoot van de overledene, welker stoffelijk overschot gisteren ter aarde zou ssteld, aangehouden. AMSTERDAM. Omtrent De Tele graaf en haar medewerkers ver neemt men het volgende: De ex-Ber- lijnsehe correspondent Simons, een jro-Duitscher, deelde den laatsten ijd de lakens uit, hetgeen minder aangename verhoudingen schepte. Directeur Holdert heeft verder een nli-smokkelbureau opgericht, dat met valsche documenten moet gewerkt hebben. Aan leden der re dactie werd gevraagd om hun mede werking aan dit bureau. Mej. v. Mee- keren vroeg ontslag, doch enkele ndere redacteuren, die deze mede- werking weigerden, werden ontsla- gen. In verband met Simons' actie de heer Schroder niet meer ver- antwoordelijk voor den inhoud van j Dc Telegraaf gebleven. Op grond van zijn ontslag als verantwoordelijk hoofdredacteur is hij uit de preven tieve hechtenis ontslagen. Het bestuur dér journalisten-ver- eeniging ..De Amsterdamsche Pers" heeft Zaterdagavond een buitenge wone spocdeischende ledenvergade ring belegd. die zeer druk bezocht was. Van die vergadering is in de dagbladen een uitvoerig vet ■slag ver schenen, hetwelk wij met liet oog op onze beperkte plaatsruimte lot ons leedwezen niet kunnen opnemen. De vergadering had namelijk mei ilgcmeene stemmen besloten om gehoord al de feiten, die vastgesteld werden, een relaas daarvan op le maken door een speviaal daarvoor uit de vergadering benoemde com missie, dit te publiceeren, en tevens een beroep te doen op alle Neder- iandsche journalisten om dc plaat sen der ontslagenen niet in te nemen en aanbiedingen daartoe onverbidde lijk van de hand te wijzen. AMSTERDAM. Door 'n agent van politie alhier is een 19-jarige mili tair aangehouden, wiens opsporing door dc politie le Scheveningen was verzocht, verdacht van diefstal van f 1100, ten nadeele van zijn ouders. ROTTERDAM. Hel stoomschip „Olto Sverdrup" moest Maandag al hier verhaald worden naar de Rijn haven. Hierbij verleenden hulp de slccpboote» „Engenering" en Slip way" en de sleepboot „De Hoer". Bij liet zwaaien vóór den mond van de Rijnhaven, ongeveer 50 meter uit den wal, is de „De Boer" omgeslagen en gezonken. De kapitein, een dek- knecht en een hofmeestersbediende, die toevallig aan boord was, ge raakten te water, doch werden gered door dc bemanning van twee sleep- boolen, die in de nabijheid waren. De machinist en de stoker zijn met de sleepboot gezonken en verdronken. Van de gezonken sleepboot steekt alleen de pijp boven water. Uit Stad en Provincie. HILVERSUM. In verband met het overlijden van de eebtgenoote van den heer H. B., doctor in de letteren alhier, heeft de politie een onderzoek ingesteld, naar aanleiding waarvan de commissaris Leilng ran mr. 6. J. Salm. ZIERIKZEE. In de zaal van hotel Juliana" vergaderde gisterenavond „Algemcene Ontwikkeling". De voorzitter, mr. II. Polvliet, opende haar, en stelde aan de orde de verkiezing van een tweetal be stuursleden. Periodiek moest aftreden de heer J. H. de Roode, die herkozen werd Mede aanbevolen was de heer J. G de Jongh. Voor 'l bestuurslidmaatschap had een poos geleden de heer Korlvinkei bedankt. In zijn plaats was gekozen de heer A. .1. Ribbens, die evenwel zijn benoeming niet had aangenomen Gekozen werd alsnu dc lieer C. de Looze. Mede aanbevolen was dc heer J. II. Heimbach. Hierop werd het woord gegeven aan den heer mr. G. J. Salm, die een en ander uil de geschiedenis van de sterrekunde en sterrewichelarij zou mededeelen. In een keurige boeiende rede he sprak hij de sterrekunde, die zonder tegenspraak dc oudste wetenschap genoemd kan worden. Men be oefende haar echter in dc oudheid niet alleen om wetenschappelijke re sultaten vast te stellen, maar ook mei religieuze oogmerken, en daardoor werd zij voor de menschen een hei lige wetenschap. Dc planeten waren hij de meeste oude volken een ver persoonlijking van de Goden. Zon, maan en planeten waren Godheden, zoodal, wal aan liet firmamenl ge beurde. als uitingen van goddel i j ken wil werd voorgesteld. Om dien wil le leeren kennen, beoefende men dc sterrekunde. Mei die beoefening hiel den zich uilsluitend d(f priesters bezig. Zij maakten de sterrekunde lot een wetenschap voor zich. In het jaar 2100 vóór Chrislus werden in China de priesters Ili en Ho ont hoofd, omdat zij niet tijdig een zons verduistering hadden voorspeld. Dc priesters hielden echter, wat zij van de sterrekunde wisten, zorgvuldig oor het volk geheim. Zij maakten den menschen wijs, dat de Goden hunne raadsbesluiten door de ster- en hun mededeelden en het volk geloofde hen. Aldus ontstond de sterrenwichelarij Hun kennis van de sterren exploiteerden zij ten eigen bate. Voor elk verschijnsel op as tronomisch gebied lieten zij zich met offers betalen. De planeet Venus werd met de liefde "vereenzelvigd Mars was de God van den oorlog en Jupiter, de prachtigste planeet a an liet firmament, was bij alle heiden- sche volken der oudheid dc opperste God. Tot in dc middeleeuwen hield de sterrewichelarij stand. Van 't oogen- blik echter af. dat men wist, dat dc aarde niet het middelpunt van liet heelal was, maar daarin slechts een zeer kleine hoogst bescheidenêplaats inneeml. had de sterrewichelarij af gedaan. Toch zijn er nog menschen, zoowel elders als hier le lande, die zich met de sterrewichelarij afgeven Zij meenen, dat de zon. maan en de vaste sterren op den levenstoop der menschen invloed oefenen. Het de moderne sterrewichelarij. I is zelfs een boekje uitgegeven, waar- ui de spreker een exemplaar ver- loonde, waarin men zijn eigen ho roscoop kan lezen. Toch wisten de Grieken reeds, dal dc aarde rond was, en loshing in hel firmament. Aristoteles o. a. verkon digde dit Aristachus van Samös zei de zelfs, dat de aarde niet in liet middelpunt van 't heelal slaat, maar dat de zon het middelpunt is. Het Christendom meende, dat dc aarde 't doelwit der'schepping was en dat de zon, maan en sterren ter wille van de aarde bestonden. Copernicus is de eerste geweest, die verkondigde, dat de aarde zich om de zon wentelt en dat de pla neten om de zon loopen. Spreker besprak hierop dc twee mannen, wier namen tot in lengte van dagen mei gouden letteren in de gesellicdenis der beschaving ge grift zullen staan, le weten Gallilei en Keppler, stelde in het lichl. het groote gewicht van den verrekijker die in 1608 le Middelburg was uit gevonden, voor de sterrekunde, en hoe de verrekijker door Gallilei in toepassing werd gebracht, zoodat hij daarmede de vier manen van Jupiter ontdekte. In 1609 kwam van hem „de Sterrebode" uit. waarin hij de resultaten neerlegde, waartoe Ilij gekomen was. De zon is volgens hem hel middelpunt en dc aarde, (He om de zon draait, is slechts een kleine planeet. Hij werd deswege voor de inquisitie gedaagd en gedwongen zijn denkbeelden, die in strijd mei de goddelijke leer geacht werden tczijn, te herroepen. Hij eindigde zijn levens dagen in ballingschap. Door Newton werd ontdekt de leer der aantrekkingskracht, die hij de hemellichamen 'n hoofdrol speelt En Keppler vond de wetten, volgens welke de planeten zich om de zon bewegen. Van dat tijdstip af dateert de nieuwe sterrekunde. Herschel, de ontdekte planeten Saturnus en Uranus en dc spectros- koop werden door den spreker ach tereenvolgens besproken. Na de pauze kregen wij welge slaagde lichtbeelden ie zien. Met den wensch, dat, wijl de we ienschap der sterrekunde zich slechts in een lijd van vrede en rust1 be hoorlijk kan ontwikkelen, de wereld oorlog spoedig een einde moge ne men. eindigde spreker zijn daverend toegejuichte rede. De voorzitter dankte mr. Salm, die geen nieuweling hier is, maar '11 steeds welkome spreker voor zijn uitnemende rede. Verschenen is le Rotterdam, Vicrambachlstraat 755, het eersteno. het Maandblad voor Stenogra fievoor alle systemen. Het cloel, dat met dil maandblad beoogd wordt is, zooals de redactie er van aan de lezers mededeelt, te trachten de be oefening van stenografie als weten schap te bevorderen, en te ijveren voor dc verbreiding van kortschrift van groot hut wezen. Voor hen, die de stenografie be oefenen, kan dit maandblad van groot nut wezen. NOORDGOUWE. Aan de commis sie voor Zeeland tol stalling van vee uil de overstroomde streken is be richt. dal de landbouwers alhier be reid zijn 25 stuks vee te stallen. HAAMSTEDE. By beschikking van den minister van marine is, met ingang van 1 April, benoemd tot lichtwachter by 's ryks kustverlicbtiog te West- Schouwen, de heer J. Verspoor. OUWERKERK. Naar wy uit goede bron vernemen, bestaat alhier het plan e*n commissie te vormen tot het inzame len vau gelden voor het Algemeen Watersnoodcomité. ANNA-JACOBAPOLDER. Door de landbouwvereeniging „Sint Philipsland" is kennis gegeven aan het Watersnood- Comité, dat 7.y bereid is 22 stuks hoornvee in dez8 gemeente: 14 te Sint Philipsland en 8 te Anna-Jacobapolder uit het overstroomde gebied te stallen. ST.-ANNAL AND. Maandagavond hield de seherpsohuhersvereemging „Prinses Juliana" haar jaarvergadering ten* huize van den h0er J- W. van Luyk. Aanwezig waren 17 leden. Door de afwezigheid van den voorzitter, die onder de wapenen is, en 't bedanken van den vice-vooizitter, wer l de vergadering geleid door den secretaris, den heer M. P. Duijzer. Na opening van de vergadering werden de notulen gelezen der vorige jaarvergade ring, die onveranderd werden goedge keurd, en vervolgens werd voorgelezen het op te zeuden jaarverslag. Daarna deed de penningmeester, de heer J. Gunst, rekening en verantwoording, tot tevreden heid der aanwezige leden. Hy trad dit jaat af als penningmeester, doch werd onmiddellyk weer herkozen. De plaats van vioe-voorzitter werd vervuld door de benoeming van den heer N. Overbeeke. Aangenomen wordt het voorstel om het voetpad naar het schietterrein te doen verbeteren. Met den wensch, dat de leden zich zooveel mogelyk zullen beyveren om tot den bloei van de vereeniging mede te werken, werd de vergadering door den secretaris gesloten. WISSENKERKE. Daags na den storm, van 13 Januari dreef er een myn aan op het strand van den voorraaligen Sophiapolder. Er werd terstond een schil Iwacht by geplaatst. Den volgenden dag was de myn verdwenen en de post werd ingetrokken. Zondag d.a.v as de myn weer aanwezig, blykbaar 'ilootge- spoeld. De wacht kwam terug en bleef tot 21 dezer, toen de mijn weer weg was. Er is langs den oever en op het strand gezocht, maar vruchteloos tot heden. Toch durft raon niet grif vertrouwen, dat de gevaarlijke gast voor goed ver dwenen is, want hy was zoo sterk met mosselen begroeid, dat hy waarscbyolyk zyn drijfkracht verloren heeft en aan den oever beneden laag water rondzwerft, als een voortdurende bedreiging van hen, die daar ter plaatse hun werk hebben te doen.

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1916 | | pagina 1