ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
Zaterdag I Januari 1916.
TERUGBLIK.
EERSTE BLAD.
VERORDENING.
mE0WS_TUDINaSN.
(Z ierikzeesche
C o u r a n t
ABONNEMENT.
Prjjs per drie maandenf 1,30.
Franco per po»t- 1,60.
Voor het buitenland per jaar- 10,
Afzonderlijke nummers 0,05.
Verschijnt Maandag, Woensdag en Vrijdag.
72ste JAARGANG. Ne. 9795
Diraoteur i A. J. OE LOOZE Jr.
Uitgawar-Hoofdradaolsnr i A. FdilCEL.
A.O VERTENTIEN.
Van 1S regel.f 0,80.
Elke regel meer- 0,10.
Reclame, per regel- 0,1b
Bü contract belangrijke korting.
Iusending op den dag ran uitgave vóór 1.10 ure.
Dit nummer bestaat uit vier bladen.
Scheepvaart in de Zeeuwsche
wateren.
De BURGEMEESTER van SteEisus;
Gezien het schrijven van den Vice-Admiraal,
Commandant in Zeeland, van 29 December j 1.,
sectie 1 d, No. 11071;
Brengt ter kennis van belanghebbenden de
navolgende
De Commandant in Zeeland;
Gezien de Koninklijke Besluiten van 29
Augustus 1914 (Staat*blad no. 435), van 8 Sep
tember 1914 (Staatsblad no. 448), van 25 Sep
tet hor 1914 (Staatsblad no. 463) en van 11
-ebruari 1915 (Staatsblad no. 81), waarby de
gemeenten in de Provincie Zeeland zjjn ver
klaard .in Staat van beleg
Gelet op de Wet van 23 Mei 1899 (Staatsblad
no. 128);
Stelt by deze de navolgende Verordening vast:
Artikel 1.
Het is verboden te bevaren:
a. liet watergebied ingesloten door de Kust
va» Zeouwsch-Vlaundereu, de Hju welke de
hooge lichten vu» Nlenwcslais en Kaapduiuen
verbindt, en de Zuidkant vau de Walvisehstaart,
tenzij het vaartuig is een stoomvaartuig en
voorzien van een Nederlandschen loods. Hiervan
znn uitgezonderd, de vaartuigen bestemd voor,
of vertrekkende van Cadzand, aan welke vergund
is deze haven binnen te loopen of te verlaten,
waarbjj zy zich niet zullen mogen bevinden
beoosten de gebroken lyn, die gevormd wordt,
door de lijn welke het badhuis Cadzand met de
lichtboei no. 2 van de Wielingen verbindt en
hot verlengde der ljja die genoemde lichtboei
iuet de Westzijde van het huizencomplex
Wielingensluis verbindt;
b. het Oostgut, de Deurloo, de Galgeput en
de Surdflngeul van - uur na zonsondergang,
ol' indien de zon vroeger dan 5,30 ondergaat,
van af 6 uur 's avonds, tot Va uur voor zonsop
komst, of indien de zon later dan 6,30 opkomt,
tot G our 's morgens. Ingeval van zeegevaar,
rekening houdende met do grootte'va* het
vaartuig, een en ander ter beoordeeling van den
met de controle belasten Zeeofficier, is het ver
gund, liet Oostgat, de Dearloo en de Galgeput
binnen te loopen, en te ankeren benoorden de
lyn die de spitse ton no. 6a van bet Oostgat
met de lichtboei naby den Nolledyk verbindt.
Vaartuigen, welke in dit geval verkeeren, zullen
duidelijk de voorgeschreven lichten toonen, en
ingeval van aanroepen, aanfluiten, waaronder
wordt verstaan het geven van herhaalde korte
stooten op de stoomfluit, beschijning met zoek
licht, of het hooren van een schot, onmiddellijk
ten anker komen
c. het watergebied der Schelde ingesloten
tasscheu de IQn Hoogo licht Nleawesluis—
Hooge licht Kaapduiuen en de ltyii Hansweert—
Wulsoorden van 9'/i uur 's avonds tot J/a uur
voor zonsopkomst, of indien de zon later dan
G,30 opkomt, tot 6 uur 's morgens, waarbjj wordt
aangeteekend, dat gedurende den tpd, dat de
vaart op dit gedeelte verboden is, teTerneuzen
en te Hansweert als regel niet kan worden
geschut; s»
d. het watergebied der Schelde beoosten de
lijn Hansweert—Walsoorden van af uur na
zonsondergang tot Vv nur voor zonsopkomst
e. het watergebied der üosterschelde [be
westen de l(jn welke den lichttoren West-
Schouwen, niet den toren van Oostkapelle ver
bindt.
Artikel 2.
Do schipper van elk vaartuig, dat zich op
houdt in het watergebiedt, \udoeld in artikel 1
sub a tot en met sub e, is verplicht op bevel
van, of namens den Commandant van eenig
Nederlandsch oorlogsschip, of van den zich aan
boord vau een vaartuig met burgerbemanning
bevindend Nederlandsch Zeeofficier, onmiddellijk
ten anker te komen en daarna de door dien
Commandant of Zeeofficier te geven orders en
aanwijzingen op te volgen.
Artikel 3.
De schipper van elk vaartuig, dat zich be
vindt in het Zeegat van Brouwershaven of in
dat gedeelte van het Zeegat te Zierikzee, het
welk niet behoort tot het in artikel 1 sub e
genoemde watergebied, is verplicht op bevel
van, of namens den Commandant van eenig
Nederlandsch oorlogsschip, of van den zich aan
boord van een vaartuig met burgerbemanning
bevindend Nederlandsch Zeeofficier, onmiddellijk
bjj te draaien of te stoppen en daarna de door
dien Commandant of Zeeofficier te geven orders
on aanwijzingen op te volgen.
Artikel 4.
Het in artikel 2 en 3 bedoelde bevel zal
kunnen worden gegeven, door aanroepen, dan
wol door middel van een los schot, al dan niet
gevolgd door een scherp schot, neerkomende in
de nabijheid van het vaaituig (de vaartuigen)
waarop 'bet bevel betrekking heeft.
Artikel 5.
Ouder Oostgat, Deurloo, Galgeput, Sardyn-
geiil, Zeegat van Zierikzee en Zeegat van
Brouwershaven in den zin dezer Verordening,
worden verstaan, de wateren, en onder Walviseh
staart de bank, omschreven in de desbetreffende
hoofdstukken van de jongste c.<j. gewijzigde
uitgaven van den Zeemansgids voor de Nedor-
landscho Kust, uitgegeven door het Doparte-
ment van Marine afdeeling Hydrographie.
Artikel 6.
Aan lijfsgevaar stolt zich bloot, al wie niet
onmiddellijk de in artikel 1, ]2 en 3 bedoelde
bevelen opvolgt.
Artikel 7.
Overtreding van [deze Verordening wordt in
gevolge artikel 43 van de Wet van 23 Mei 1899
(Staatsblad no- 128) gestraft met hechtenis van
ten hoogste eene maand of geldboete van ten
hoogste driehonderd gulden.
Artikel 8.
Door deze Verordoning vervallen de Verorde
ningen, vastgesteld door den Territorialen
Bevelhebber in Zeeland, d d. 18 November 1914,
27 Februari 1915, 19 Juli 1915 en 2 September
1915, alsmede de door my aangaande ditzelfde
onderwerp uitgegeven Verordeningen van 30
September 1915 en van 27 November 1915.
Uitgevaardigd te Middelburg, 24 Dec. 1915.
De Commandant in Zeeland,
De Vice-Admiraa),
G. P. VAN HECKING COLENBRANDER.
Zierikzeb, den 30 December 1915.
De Burgemeester voornoemd,
L. KOOPMAN Cz., Weth. 1°.-Burgemee«ter.
Een verschrikkelijk jaar van dood en
verderf, van diepe smgrl en grooten
rouw ligt achter ons.
Honderdduizenden zijn in Europa op
de slagvelden of in de loopgraven ge
sneuveld, of vonden in één der zeeën,
die de aarde omspoelen, een jammer
lijken dood; honderdduizenden keerden
zwaar gekwetst of wreed verminkt uit
den strijd naar hun haardsteden terug,
en honderdduizenden slaan nog iederen
dag, ieder uur, ja iedere minuut aan
het ontzettend gevaar bloot door kogel
bom of granaat gedood, gekwetst of ver
minkt te worden.
Arme, diep beklagenswaardige mensch-
heid.
Onder tromgeroffel en trompetgeschal
worden Uw zonen meedoogenloos aan
den afgod opgeofferd, die oorlog heet.
Zeventien maanden lang '"ceds dunri
die vrecselijke men schensl ach ling.
Hoelang nog?
Slaande op den drempel van 'l nieuwe
jaar, dringt nog steeds van uit de verte
het kanongebulder tot onze oorsn door.
Zal ook 191G evenals het verstreken
jaar door een stroom van bloed en tra
nen zijn weg in de geschiedenis afleggen.
Wij hopen allen vurig, dat dit niet
het geval moge wezen.
Wij hopen allen vurig, dat de vredes
duif ons weldra de blijde boodschap
zal brengen, de oorlog is uit.
Maar helaas! de kille werkelijkheid
doet ons wanhopen aan de totstand
koming van een spoedigen vrede.
Miskennend het schoone beginsel der
algemecue menschenliefde, slaan de oor
logvoerende volken vol vïammenden haal
tegenover elkander, slechts bezield door
hel onzalig verlangen elkander te ver
pletteren.
Elf volkeren van Europa nemen
thans deel aan den gruwelijke» oorlog
op leven en dood.
Italië en Bulgarije hebben namelijk
in den loop van het afgeloopen jaar
deu weg der neutraliteit verlaten en zich
aan de zijde der strijdenden gevoegd.
Italië verklaarde, na op den 1-lden
Mei liet bondgenootschap met Oostenrijk
te hebben opgezegd, ter vervulling van
zijn nationale Verlangens, op den 23sten
Mei aan de Donaumonarchie den oorlog,
in weerwil dat dit rijk, teneinde het
(aantal zijner vijanden niet uit tc breiden,
ter bevrediging van die verlangens grond
gebied had aangeboden.
De hoogbejaarde, veelbeproefde Oos-
lenrijkschen Keizer, Frans Jozef, be
antwoordde de oorlogsverklaring met 'n
proclamatie aan zijn volk, waarin hij
o. a. zeide:
„De Koning van Italië verklaart mij
„den oorlog. Een trouwbreuk, wier ge-
„lijke de geschiedenis niet kent, wordt
„door het Koninkrijk Italië tegenover
„zijn hondgenoolen gepleegd. Na een
„bondgenootschap van meer dan dertig
„jarigen duur, waarin het zijn grond-
..bezit vermeerderen zag, en zich tot on
bekenden bloei kon ontwikkelen, ver-
„laat ons Italië in de ure des gevaars,
„en is met vliegende vaandels naar het
„kamp onzer vijanden overgeloopcn Wij
„bedreigden Italië niet, smaadden zijn
„aanzien niet, tastten zijn eer noch zijn
„belangen aan. Wij hebben onze bond
genootschappelijke plichten steeds ge
trouw vervuld en het immer onze be-
scherming gewaarborgd, als het té velde
„trok. Wij hebben iii v-r gedaan! Toer.
..Italië zijn begeerlijke blikken over onze
„grenzen liet gaan. w - ren wij, teneinde
„dg bondgenootschaplij ke verhouding
„en den vrede tc b'cv v 'en, lot groote en 1
„smartelijke offers Ik:*.- id, offers, dié ons
„zeer aan het vader! rt gingen. Maar
„Ilalië's begeerlijkhci oin van t oogen-
„blik gebruik te manen, was niet te
stillen".
Italië had gehoopt, dat op zijn voor
beeld al de Balkanstaten terstond naar
de wapenen zouden grijpen om Oosten
rijk le helpen vernietigen.
'Maar in die verwarhting werd 't deer
lijk teleurgesteld, want de Balkanstaten
namen uit politieke berekening een af
wachtende houding aan. Zij wilden eerst
'de kat uit den boom zién.
Een van deze staten, le weten Bulgarije,
ging zelfs een geheel anderen kant op.
Hel verklaarde namelijk den Hen Octo
ber aan Servië den aorlog, en kwam
daardoor aan de zijde der centrale
Mogendheden tc slaan.
Men zal zich nog wel herinneren, hoe-
dal zoo in zijn werk was gegaan.
De geallieerden,' alhoewel zij lot de
neutralen in de machtsverhouding van
'achl tol drie stonden, trachtten, vooral
loen zij inzagen, dat zij niet in staat
naren de Dardancllen te forceeren, met
alle mogelijke middelen, met beloften
en geld de Balkanstaten te bewegen de
wapenen tegen Oostenrijk en Duitsch-
Jand op tc vatten.
Maar het verginghun diplomaten
evenals den hengelaar, die uren lang
staal le visschen, en geen beet kan
krijgen.
De Balkanstaten lm den niet toe.
Bulgarije voorname. ;k wilde van «Ie
beloften, die, naar hoC begreep, dooi' do
geallieerden toch nicf kohden vervuld
worden, niets weten.
Het verlangde in de allereerste plaats
'dal Servië al het gebied zou teruggeven,
hetwelk het in den tweeden Balkan
oorlog met behulp van 'Rumenië en
Griekenland met geweld van wapenen
aan Bulgarije ontnomen had.
Aan dat verlangen verkoos Servië
evenwel niet te voldoen, zoodat het niet
te verwonderen valt, dat Bulgarije niet
de minste neiging betoonde deu ge
allieerden en daarmede Servië le hulp
te komen. Integendeel. liet zwenkte
allengs;meer naar den kant der cenlra-
len, en werd zelfs voor deze gewonnen,
tceu door den invloed van Duitschland
het van Turkije, zonder zich tot iets
te verplichten, een strook gronds ver
kreeg, waarvan de oppervlakte 2300
vierkante Meiers bedroeg. Zijn gebied
strekte zich daardoor hu uil. lot de Mn
rilza, zoodal deze rivier de grensschei
ding werd lusschen Turkije en Bulgarije.
Door de deelneming van Italië en Bul
garije aan deu oorlog, werd het terrein
van den strijd aanmerkelijk uitgebreid.
Italië heeft voor zich zelf tot nu toe
al bitter weinig bereikt. Zijn troepen
staan nog steeds geduldig aan de Isonzo
en bombardeeren dapper de stadGörz
Voor de Entente is echter zijn hulp
van beteekenis, omdat liet een talrijke
Ooslénrijkschë legermacht, die anders
aan hel Oostelijk -of Westelijk front de
Bussen of Franse hen zou bestrijden,
thans vasthoudt. Daarentegen waren fie
Bulgaren voorspoediger in hun krijgs-
ondernemingen. Zij versloegen het Ser
vische leger, maakten een cnórmen buit
en veroverden, terwijl de geallieerden
zich van Belgrado en Npord-Servië
meester maakten, Macedonië. Ook wer
den dc Franschen en Engelschen, die
ter elfder ure te Saloniki geland waren,
teneinde den Serviërs te hulp te komen,
maar te laat kwamen, door hen genood
zaakt zich op Grieksch gebied terug te
trekken.
.Werd hel getal der oorlogvoerende
stalen in het afgeloopen jaar met twee
vermeerderd, de torpedeering van den
Engelschen Oceaanstoomer door n Duit-
schcn torpedobool, tengevolge waarvan
een aantal menschcn, meerendeels Ame
rikanen, jammerlijk het leven verloor,
wekte bij velen de vrees, dat Amerika in
deze daad aanleiding zou vinden aan
Duitschland den oorlog te verklaren.
Sedert lang reeds was men zoowel in
Duitschland als in Oostenrijk in hooge
mate ontstemd over het leveren van am
munitie, kanonnen en andere krijgsbe-
noodigdheden door de Amerikanen aan
de geallieerden, waarmede in (Amerika
schatten verdiend werden. In de offici-
eele lijsten der Engelsche marine stond
de „Lusitania" ids transportschip voor
munitie en oorlogsmateriaal opgenoemd.
En daar die munitie en dat oorlogsmate-
ricel aan Engeland en Frankrijk gele
verd werden teneinde tegen het Duitsche
leger gebruikt le worden, zoo vatte de
Duitsche admiraliteit het plan op dc
„Lusitania" in den grond le boren, hier
door willende voorkomen, dat de Duit
sche troepen met kanonnen en ammu
nitie door genoemd schip aangevoerd
zouden gedood of verminkt worden. Al
vorens echter haar voornemen 'uit te voe
ren, liet zij dit allerwege bekend maken.
In de Amerikaansche bladen verschenen
van wege het Duitsche gezantschap reus
achtige advertenties, waarin hel publiek
gewaarschuwd werd op genoemde boot
passage le nemen. Maar hel publiek
bekreunde zich niet om die waarschu
wing en was, loen hel vernam, dat zelfs
dc aartsmillionnair Van der Bilt mede
ging, in het geheel niet meer ongerust.
Natuurlijk werden over deze torpe
deering van weerskanten nota's gewis
seld, maar de Amerikaansche regeering,
wetend, dal dc lading der „Lusitani.i
behalve anderen krijgsvoorraad, 1500
kisten ammunitie bevatte, vond geen
reden deswege de vriendschappelijke be
trekkingen met Duitschland af te breken.
Met de ongelukkige slachtoffers van
deze krijgsdaad had men allerwege diep
medelijden. Gewetenloos heeft echter de
reederij gehandeld, die, wetend, welke
contrabande zij vervoerde, en kennend
de waarschuwing van de Duitsche admi
raliteit, liet reizend publiek niettemin
aan de aangekondigde torpedeering heeft
blootgesteld.
Van een geheel anderen aard is de
torpedeering van het Italiaansche pas
sagiersschip „de Ancona", door 'n Oos-
tenrijkschen duikboot. Genoemd schip,
dal op weg naar Amerika was, had geen
contrabande aan boord en werd toch in
den grond geboord. Dit is ii verfoeilijke
onverantwoordelijke daad. Terecht eischt
Amerika van de Oostenrijksche regeering
de bestraffing van den bevelhebber van
de duikboot, dc openlijke afkeuring van
het feit,, en de betaling der veroorzaakte
schade. Of Oostenrijk dien eisch geheel
of len deele zal inwilligen, weel men nog
niet.
Wal de, krijgsverrichtingen in het afge
loopen jaar belreft, deze hebben aan het
Westelijk front geen noemenswaardig
resultaat opgeleverd. Beide partijen blij
ven vrijwel in hel bezit van (le door
ben ingenomen posilies. Er mag eens 'n
loopgraaf of een heuvel genomen zijn, er
mag hier en daar een plaatselijk succes
behaald wezen, van ingrijpend belang
en groote beteekenis is dit alles niet ge
weest. Vooral om de Harlmannsweiler-
kopf, die volgens dc laatste berichten
nu weer geheel in de macht der Duit-
jschers is, werd dikwerf met groote hard
nekkigheid en met afwisselenden uitslag
gestreden. Het schijnt een gewichtig
strategisch punt te zijn.
In het algemeen houden de Duilschers
nog altijd bijkans geheel België en een
mooi gedeelte van Frankrijk bezel. Hen
er uil te drijven heeft men lot nu loc j
niet vermocht, al hebben ook dc Fran
sclien, Belgen en de Indische troepen
dit vaak met groote heldhaftigheid be-
proefd.
De Indische troepen, die onlangs naar
Egypte zijn overgebracht, zullen vermoe-
klelijk door de Britsche soldaten, gerecru-
ieerd uit vrijwilligers, vervangen worden, j
De vrijwillige dienstneming laat anders
in Gróot-Briftannië veel te wenschen
over. De Engelschen .die in hup. hart
geen soldaten zijn, en liever anderen.j
voor zich laten vechten, geven er de
voorkeur aan voor hun vaderland nx
leven, in stede van er voor te sterven.
Vandaar, dat de regeering besloten heeft
bij hel Parlement een Wetsontwerp in te
dienen, waarbij de ^Jgenieene dienstplicht
zal worden ingevoerd. Of dit wetsont
werp in de gegeven omstandigheden
met groote graagte door de Engelsche
natie- zal ontvangen worden, mag heiwij
feld worden.
Zoo onbelangrijk de krijgsverrichtin
gen in Frankrijk waren, zoo belangrijk
waren zij op hel Oostelijk oo-logsterrein.
l)e Russen leden na een aanvankelijk
succes in Oost-Pruisen, zoodat zij zich J
zelfs van Memel meester maakten én I
deze stad eenigc dagen bezet hielden, I
ernstige verliezen. Door de Duitsche V
troepen verslagen en achtervolgd, moe
sten zij, nadat Warschau gevallen was,ga-
zich van de eene linie op de andere terug- Y
trekken, daarmede geheel Polen prijs-
gevend.
Veroverden al vechtend de Duilschers I
Polen, voor zich uit drijvend de Russi-
schc (roepen, de Oostenrijkers, versterkt
door 'n Duitsche legermacht, verdreven
de Russen uit de Boekowina en bijkans
uit geheel Gallicië.
Na deze nederlagen hebben de Russen
zich gehaast hunne sterk gedunde legers
opnieuw aan te vullen, wat hun uit-
nemend gelukte, want aan menschen-
maleriaal heeft men in 't uitgestrekte
Rusland geen gebrek.
De Duitschers en Oostenrijkers hebben
in de door hen ingenomene en geducht
versterkte posities hun winterkwartier
betrokken en wachten blijkbaar tot her-
hieuwing van t aggressief 't voorjaar af.
Waren de geallieerden op het Oostelijk
gevechtsterrein biet gelukkig, zij waren
dit ook niet aan de Dardanellen, die
zij wilden forceeren, teneinde Cons tan- j
'linopel te veroveren, en Rusland van
ammunitie eirkrijgsvoorraad te voorzien. A
Menig Engetsch en Fransch oorlogs
schip ligt daar op den bodem der zee.
Ook hun onderneming van de land- -5
zijde, namelijk van hel schiereiland Gal
lipot i, de Dardanellen aan te vallen, is
genoetnd schiereiland llians groolendeels
door de troepen der geallieerden ont- -
ririmd is.
Ziet hier, waarde lezers en lezeressen,
e.eil zeer bcKaopl overzicht' van den oor-"1
logsloestand in Europa.
Gelukkig! Ons land is dank zij de
bedachtzame regeering, die wij hebben,
ook in het verstreken jaar voor den oor
log gevrijwaard gebleven.
Moge met Godes hulp Nederland er
ook dit jaar voor behoed blijven!
Of betër "laat ons hopen, dat Europa's /v
oorlogvoerende natiën door de schoone 11
gedachte bezield worden, dat menschen-
liefde heler, edeler is dan volkerenhaat.
l)an zullen de kanonnen zwijgen.
Dan zullen wij vrede in Europa hebben, i
ENGELAND.
A s. Zondag zal voor Engeland een
dag van gebed zijn. Zoowel de autori-
leilen van de „Church of England als I
de geestelijken der Rooinsch-Katholieken
en van de „Free-Church" hebben be
sloten dezen Zondag als een dag van
boete en gebed te beschouwen.
De klokken van alle kerken zullen
geluid worden ter herdenking van de j
gevallenen, maar haar geluid zal ge-
dempt worden.
De storm, die Maandag en Maan-
dagnaéht over Engeland woedde, heeft
in Londen en de voorstede# betrekkelijk
weinig schade aangericht. Ruilen dc
hoofdstad daarentegen hebben ver0"1,
dene ongelukken, plaats gehad.
In de baai van Swansea zoi
Icrsche schoener met de bemanni
staande uit vier koppen. De kus
le Penzance meldt, een onbekem
te hebben gezien, dat plotseling ve.»„„w«.
en, naar men vermoedt, gezonken is. f
Men vreest, dat een trawler uit Aberdeen
vergaan is.
Op talrijke plaatsen is de Theems
buiten zijn oevers getreden.
Tusschen Sandown cn Branding is
een stuk van den spoorweg weggeslagen.
Op het sation van Llangunllo werd
een man door de kracht van den wind
opgenomen en tegen een passeerenden
expres geslagen. Hij was onmiddellijk
dood.
Toen de storm zijn hoogtepunt had
bertékt, brak brand uit in het Cliff-
hClel v Gorleston. De vlammen sloegen
hoog op. Op 25 mijl afstand kon men
in de Noo dzee den vuurgloed zien Het
blusschingswciic gin# met veel moeilijk
heden gepatfd; want da v\ind joeg nu
en dan het wider in het gezitfct van dc
brandweerlieden terug.
