ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
Woensdag 20 October 1815.
NIEUWSTIJDINGEN.
(Zlerikzeesche
C o u r a n tl.
ABONNEMENT.
1 Vu» per drie maande!1,30.
Franco per port- 1,60.
Voor het buitenland per jaar - 10,
Afzonderlijke nummer»0,05.
Verachjjnt Maandag, Woenadag en Vrijdag.
72ste JAARGANG, Ne. 9764
Directeur i A. J. DE LOOZE Jr.
Uitgever.Hoofdredacteur A. FRANKEL.
ADVERTENTIE N.
Van 13 regelsf 0,30.
Elke regel meer- 0,10.
Reclames per regel- 0,15.
Bij contract belangrijke korting.
Inzending op den dag ran uitgave vóór S.SO ure.
G A SPR IJ S.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
ZiekIkzbe maken bekend, dat krachtens raads
besluit van heden, de prjjs van het gas, uit de
gasfabriek der gemeente aan particulieren te
leveren, voor het jaar 1916 is vastgesteld op
acht cent per kubieken Meter en voor munt-
gns op acht en een halven cent.
Zierikzee, den 18 October 1915.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
A. -T. F. FOKKER, Weth., l.°-Burgemeester.
P. F. WITTERMANS, Secretaris.
Oorlogsoverzicht.
Nu Bhlgarijc's legermacht tie Servi
sche'grens oversell reden hoeft, en zich
reeds van onderscheidene plaatsen en
strategische punten heell meester ge
maakt, nu men, vooral in Groot-Brilt a li
nie, zich ernstig bezorgd begint Ie maken
over tie gestadige vorderingen, die de
troepen der cenlralcn in Servië maken,
nu tracht de Engclsche pers met tie
Times voorop, door dreigende taal de
Grickscjie regeering te bewegen de zijde
\der geallieerden te kiezen. Zij eischl op
grond van liet verdrag, dat in 1013 Ser-
vië met Griekenland gesloten heeft, dat
y Griekenland Servië te hulp zal komen.
Blijft, schrijft zij, de Grieksche regeering
dal verdrag verloochenen, dan is zij schul
dig aan een opzettelijk onvriendschap
pelijke daad tegenover de geallieerden,
die. gerechtigd zijn deze te beantwoorden
met al de hun ten dienste staande mid
delen. Door in trouwbreuk Ic volharden
en dc vijandschap van de gcalliëcrden
te braveeren, kan Griekenland er op
rekenen, dat liet alles zal verliezen, wat
hel in de laatste Balkanoorlogen liccft
gewonnen, en meer dan dat. Deze taal
van hel invloedrijke hoofdorgaan in En
geland laat voorzeker aan duidelijkheid
niets Ie wensehen over. Nu met zoele
woorden en schoone beloften Grieken
land^ huidige regeering niet te winnen
is voor dc zaak (ter gcalliëcrden. poogt
men met bedreiging haar te noodzaken
den weg der neutraliteit te verlaten en
vijandig tegenover dc centrale staten op
Wk te treden. Eigenaardig is het, dat hel
.de geallieerden zijn geweest, die met alle
middelen Italië overgehaald hebben on
trouw te worden aan het bondgenoot
schap met de centrale staten, zoodat liet
niet alleen geen militairen steun ver
leende aan Duitscliland en Oostenrijk,
maar zell's niet neutraal bleef en dc
wapenen opvatte legen zijn bondgenoo-
ten. Heeft de Tinics Italië soms voor
zijn ontrouw en verraad gcpapillekl of
bedreigd. Wel neen, dat kwam in zijn
kraam niet te pas. Italië's verraad strekte
immers tol voordeel van de geallieerden.
Maar wel treedt' liet legen Griekenland
op. Zeker, dit rijk had volgens traclaat
behooren Servië te helpen, nu het door
Bulgarije is aangevallen, maar 't tegen
woordig Grieksche ministerie acht het
in het belang van land en volk. zich niet
de vijandschap van Duitschland en Oos-
ISj| lenrijk op den hals te laaien. Het wilde
niet met twee zulke machtige stalen
oorlog voeren, omdat het vreesde daarin
't onderspit te moeten delven.' 't Besloot
om die reden neutraal te blijven, t Kwam
dus uit zelfbehoud, de overeenkomst niet
na, maar 't vatte niet de wapenen op
tegen Servië. Het bedreef met andere
woorden geen verraad.
Dc geallieerden trachten, nu hun zaak
op don Balkan zwak staat, uit dat bond
genootschap voor zich zelve munt le
slaan. Zij beroepen cr zich op, teneinde
Griekenland te noodzaken zich aan hun
zijde te scharen. Zal Griekenland voor
dien drang zwichten, of zich daartegen
met hand en tand verzetten. Dit moet
afgewacht worden.
In het Noorden van Servië gaan de
Duitschers en Oostenrijkers voort ge
stadig vorderingen te maken. De Ser
viërs vechten dapper, maar moeten
telkens terugwijken. De Oostenrijkers
hebben dc stad Ohrenovatz genomen. In
het driedaagsche gevecht'om den Awal-
bei'g werden 2000 Serviërs gevangen
genomen. 'Ook de Bulgaren hebben
verschillende punten van strategische be-
teekenis bezel. Volgens Reuter, zou de
Bulgaarsche stad 'Stroemitza door de
Fransch-Servische troepen bezet zijn.
In 'l algemeen zijn de berichten om
trent de krijgsverrichtingen in Servië
nog zeer vaag en vaak tegenstrijdig. Maar
y) men krijgt toch den indeuk, dat de Ser
vische troepen zich in een henarden
toestand bevinden, nu zij van verschil
lende kanten worden aangevallen. Wel
hebben nu de geallieerden uil Saloniki
reeds troepen afgezonden, teneinde aan
de Serviërs te hulp te komen, 't ls maar
de vraag, zullen zij, Ier voorkoming van
een debacle, tijdig en in voldoende
sterkte komen, teneinde den German n-
schen stroom legen te houden. Vast staat
dat de Franschcn reeds met de Bulgaren
zijn.slaags geweest. Een trein met Fran-
sche gewonden uit tie gevechten tegen
de Bulgaren is te Saloniki aangekomen.
Naar Saloniki heeft zich dc Grieksche
staf begeveu. Ook de komst des Konings
wordt er verwacht. De tweede zoon van
den Koning, Prins Alexander, die aan
hel hoofd van een batterij zich naar tie
manoeuvres begaf, is in den. Piraeus van
zijn paarcl gevallen. Hij kreeg tengevolge
daarvan 'n beenbreuk. In rn ambulance-
wagen werd hij naar Athene "gebracht.
Ook Italië heeft aan Bulgarije den
oorlog verklaard, en zal dus blijkbaar
aan de campagne in den Balkan deel
nemen. Wil het echter cenig gunstig
resultaat bereiken, dan zal het zich moe
ien haasten, alvorens dc cenlralcn geheel
Servië veroverd hebben en de Bulgaren
Macedonië, door de bevolking waarvan
zij mol open armen ontvangen zijn ge
worden, bezet hebben.
Van het Westelijk, evenals van liet
Oostelijk en Zuidelijk l'roiil, valt wéinig
belangrijks mede te deeleii. liet is de
eentonige loopgravenoorlog, die aan de
drie fronten dag in dag uit tegenwoordig
gevoerd wordt.
Ook in 't Engelschc Ministerie schijnt
ten aanzien van de Balkanpolilick geen
eenstemmigheid le hccrschen. Althans,
Minister Carson is afgetreden.
JAPAN.
De kroning van den Mikado.
Tc Tokio worden druk voorbereidselen
voor «Ie kroning van tien keizer van
Japan getroffen. Den 1()en November
zal deze plechtigheid plaats hebben.
Wegens den oorlog zal de regeering geen
bizondere vertegenwoordigers der regec-
riugen uitnoodfgen. Alleen het corps
diplomatique zal aanwezig zijn en zijn
leden zullen gelden als bizondere ge
zanten.
Dc officiëele feesten duren 8 dagen.
Men zal in het oude paleis van Tokio
een banket van 2700 gasten aanrichten.
RUSLAND.
Petersburg is thans ook in duisternis
gehuld. Tengevolge van gebrek aan
brandstoffen heeft de bevelhebber van
St.-Pelcrsburg elke onnoodige verspil
ling van liet electrisch liclil verboden.
Ook mogen de woningen, onlspannings-
lokalen, schouwburgen, koffiehuizen enz.
aan den buitenkant niet verlicht worden.
De fabrieken moeten na het sluitings
uur de lichten uitdooven. Ook is het
verboden om andere booglampen tol ver
lichting tc gebruiken dan die met elec
trisch licht. Reclames met licht zijn ten
strengste verboden. Overtreders worden
gestraft met een boete van 3000 roebels
of gevangenisstraf.
BELGIË.
Te Luik zijn door de Duitschers éeu
drietal gaarkeukens opengesteld, waar
de arme inwoners dezen winter elcn
kunnen bekomen.
Uit Stad en Provincie.
Tot Nat van het Algemeen.
ZIERIKZEE, 20 Oct. Maandagavond
vergaderde in de koffiekamer van de
Concertzaal het Departement Zierikzee
der Maatschappij tot Nut van 't Algemeen.
De voorzitter, de heer Stoop, opende
op het vastgestelde tydstip de schaars
bezochte vergadering. Na voorlezing
der notulen door mr. Van Heusde, die
onveranderd werden goedgekeurd, deed
de penningmeester, de heer Beelaerts
van Emmichoven, rekening en verant
woording van het door hem gehouden
beheer. De rekening werd in panden
gesteld van de heeren De Bruyne en
Heimbach, die haar in orde bevonden,
waarop zy werd goedgekeurd in ontvang
tot een bedrag van 1 324,36 en uitgaaf
tot een som van f 937, alzoo sluitend
met een nadeelig. saldo van f 112,64.
Uit de rekening bleek nog, dat door
het Departement voor de kantine, die
ten behoeve van de landweermannen
in het leven was geroepen, betaald was
f 427. Hierop werd de begrootiög tot
de geraamde cijfers goedgekeurd. Dit
geschiedde eveneens met de rekening
van de Nutsspaarbank. Zy gaf aanleiding
tot eenige vragen.
De heer Heimbach wenschte, dat aan
het Bestuur van de Spaarbank in over
weging zou worden gegeven om voor
geldbelegging ook te nemen pandbrieven
van de Insulaire Hypotheekbank.
De heer Beelaerts van Emmichoven
ondersteunde dit voorstel.
De heeren mr. J. P. Cau en mr. S. R.
Bakker, die als commissarissen van ge
noemde instelling periodiek moesten
aftreden, werden als zoodanig met alge-
meene stemmen herkozen. Mede aan
bevolen waren de heeren mr. P. van
Hegteren Altena en C. L. de Vos tot
Neder veen Cappel.
Voor kennisgeving werd aangenomen
de rekening van de stichting Tuingrond
verhuring. Als commissaris van genoemde
inrichting werd herkozen het periodiek
aftredend lid, de heer J. S. L. Korteweg.
Door den afgevaardigde naar de alge-
raeene vergadering, den heer Beelaerts
van Emmichoven, werd verslag uitge
bracht. Door den voorzitter werd met
instemming der vergadering aan den
afgevaardigde voor zijn deugdelyk en
uitvoerig verslag dank betuigd.
Hierop werd door mr. Van Heusde
voorgelezen het jaar verslag. Medegedeeld
werd, dat dit seizoen vier lezingen zullen
gehouden worden, en dat deze door den
heer A. Alt, toonkunstenaar te Bolsward,
op Dinsdag 26 October, zullen geopend
worden met een voordracht met licht
beelden en muziek over Faust. Ook zal
in dit seizoen de,heer Dekking optreden.
Hierop sloot de voorzitter de ver
gadering.
Jubihvnw.
L.l. 15 October was 't 25 jaar geleden,
Vlal de lieer J. van der Vliet Cz. benoemd
werd lol onlvapger-griffier van den pol
der „de Vier Bannen van Duivel and"!
Als zoodanig volgde hij hij diens over
lijden zijn vader, den heer C. van der
Vliet Dz. op, die vele jaren deze functie
naast die van ontvanger-griffier van het
Waterschap Schouwen had nekleed. Ilct
is zeker dc wensch van allen, die den
jubilaris in zijn arbeid kennen, dat het
hem gegeven moge zijn nog vele jaren
zijn betrekking te vervullen, en dal de
naam Van der Vliet nog lang 'aan liet
waterschapsbestuur in (lil eiland ver
bonden moge blijven.
Dc Nederl. Heide-Maatschappij
ontving uit een nalatenschap een legaat
van vijfhonderd gulden.
NOORDGOl'WE. Naar aanleiding van
liet onlangs alhier plaids gehad hebbend
tramongeluk heeft dc Raad van toezicht
op de spoorwegen bepaald, dat dc Irani
op dc kruising van den Hccrcmvcg in
beide richtingen slechts een snelheid
mag hebben van 5 K.M. per uur en op
de. kruising van den Ileesterlustweg een
snelheid' van 12 K.M. per uur, riqhling
Zierikzee. en ook van 5 K.M., richting
Noordgouwe. Als de voerlui nu ook steeds
een oog in 't zeil houden, dan zijn onge
lukken daar ler plaatse zoo goed als
uitgesloten.
DREISCHOR. De heer J. H. Hertog
vroeger volontair alhier, is benoemd {tot
2en klerk ter prov. griffie te Middelburg.
WISSENKERKE. Met den aanleg
van den macadamweg alhier is men
thans, zoowel van den Camperlandsghen
als van den Geersdykschen kant, ge
vorderd tot aan de kom der gemeente.
Nu nog de beide achterwegen en het
belangrijkste werk, dat deze gemeente
in de laatste 40 h 50 jaar ondernam,
zal tot een goed einde gebracht zyn.
Aanbestedingen, Verkoopingon, enz.
ZIERIKZEE, 19 Oct. Ten overstaan
van notaris Korteweg werd heden alhier
in het openbaar verkocht een woonhuis
en erf op den Scheepstimmerdijk,
nagelaten door de echtelieden Pannekoek—
de Graaf.
De opbrengst waa f 1051,
MIDDELBURG, 13 Oei. Alhier werd
heden aanbesteed hel onderhoud van
de Rijks Contr Escarpe te Tholenbe-
hoorende tot de zeewerken in Zeeland,
gedurende de jaren 1916, 1917 en 1918.
Raming 1' 855 per jaar. Minste inschrij
ver was M. J. Scheffelaar te Tholen.
voor f 832.
Landbouw en Veeteelt.
WISSENKERKE. Algemeen wordt
op Noord-Beveland opgemerkt, dat de
opbrengst der suikerbieten meevalt, al
werd er voor die vrucht heel wat
minder kunstmest gebruikt dan andere
jaren. Dit schryft men toe aan de
zomerdróogte, die den wortel dwong,
de diepte te zoeken om vocht te krygen,
daardoor groeide de peeën in de lengte.
Het rooien vlot bizonder ten gevolge
van het gunstige najaarsweer. Dit werk
zal daarom, ook al omdat er vry wat
minder peeën dan in vroegere jaren
zyn uitgezaaid, weldra zyn afgeloopen.
Post en Telegrafie.
WISSENKERKE. Met ingang van
16 October is tot brievenbesteller alhier
benoemd de heer W. v. d. Berge, tot
dien datum postbode tusschen Wissen-
kerke (kom) en Cortgene. Ily vervangt
als besteller den heer M. P. de Vos,
thans gepensionneerd, na bijna 40-jarigen
dienst -by de posteryen.
TWEEDE KAMER.
Zitting van Dinsdag 19 October.
Aan de orde is het wetsontwerp,
houdende nadere wijziging van (le
overgangsbepalingen der Auteurswet.
De heer Visser van IJzendoorn (v.-l.,
Gorinchem) vraagt in welke gevallen
de rechter de gevraagde schadeloos
stelling aan houders van het oorspronkelijk
auteursrecht van vóór September 1912
moet toekennen. De procedure voor de
commissie van advies is spr. niet duidelyk.
Hü stelt daaromtrent eenige vragen.
De heer Schim v. d. Loeft' (u.-l.,
Dordrecht) is ingenomen met de door
de regeering in het voorontwerp ge
brachte veranderingen. Wat het muzikaal
auteursrecht betreft, zoo vreest spr.,
dat de twee bestaande vereenigingen,
zich bewust van hun macht, zullen
komen tot excessen. Ook een instelling
voor gramofoonplaten heft een zeer
hoog recht.
Spr. meent, dat de heer Visser v.
IJzendoorn het karakter van de com
missie van advies heeft miskend. Deze
is door de regeering als een verzoenings
commissie bedoeld.
De heer Van Doorn (u.-l., Gouda)
noemt het ontwerp een tweeslachtige
regeling. Spr. heeft, evenals de lieer
Visser van IJzendoorn, de grief, dat
geen cassatie is toegelaten. Ook is de
regeling omslachtig en niet overeen
komstig onze nationale rechtspraak. Spr.
heeft zooveel bezwaar, dat hij byna
geneigd is tegen te stemmen.
De heer Aalberse (r.-k., Almelo) acht
met het ontwerp den juisten middelweg
bewandeld. Spr. bestrijdt den heer Visser
van IJzendoorn en is van oordeel, dat
de positie van den rechter hier niets
buitennissigs heeft. Het toestaan van
appèl of cassatie zou het karakter der
regeling geheel veranderen.
De trustvorming der vereenigingen is
hier, meent spr. verd.er, evenals overal
elders. Zij heeft met de wet niets te
maken.
Spr. keert zich ook tegen hetgeen
de heer Van Doorn zeide omtrent het
niet-nationale van de wetgeving.
Oproep om kloerea.
In Poten bestaal een nijpende behoefte
aan kleeren. De winter nadert en milli-
oenen menschen zijn onvoldoende.gekleed
ol' bijna heelemaat f zonder kleeren. De
winter is er strenger dan hier, en een
oppervlakte, bewoond door meer dan
20.000.000 menschen heeft direct van den
oorlog geleden: wat, vraagt men zich al',
moet er worden van die ontclbaren, die
niet in staal zijn zich tegen de koude te
beschermendie noch kleeren noch
brandstoffen hebben, daarbij onvoldoende
gevoed zijn en veelal wonen in verwoeste
huizen oï heelemaal geen woning hebben?
Oude kleeren (vooral ook ondergoed)
kan menigeen zonder bezwaar afstaan.
Wie iels le missen heeft, geve het ons
voor Polen! Afdoende hulp is onmoge
lijk, maar wie .helpen kan, .lie lielpc!
Hoe meer wij verzeilden kunnen, des le
minder menschen zullen van koude
sterven, des te minder zullen ziekten
hel zwaar beprpefde land' teisteren.
Ook voor Nederland zelf worden klee
ren gevraagd. Toch durven wc een be
roep doen pp onze landgenootcn om
voor een zoo ver land als Polen wat af
te slaan, immers nergens ter wereld
heeft dc ellende zoo'n omvang genomen
als daar. De comité's en de particulieren
in het land zelf en in naderbij gelegen
streken dan Nederland doen zooveel als
in Ifun vermogen is, doch dit is slechts
een gedeelte van wat hoog noodig is.
Indien ergens een zoo gezegende natie
als de onze haar solidariteit met zwaar
beproefde medemenschen kan loonen,
dan is liet in Polen.
Een inzameling van kleeren, door één
der leden van ons Comité (P. 13. Mazu-
rowski O. E. M.) op eigen initiatief,
doch met medeweten van ons bestuur
ondernomen, heeft verrassende resulta
ten opgeleverd, zoodat reeds thans een
heele waggon verzonden kan worden.
Deze gaat naar Krakau; dc volgende
zending is bestemd voor het door de
Duitschers bezette deel van Russisch
Polen. Uit deze eerste proefneming bleek
duidelijk, dat velen onzer landgenootcn
bereid zijn te helpen en wij durven dus
verwachten, dat onze oproep niet ver
geefs zal. zijn.
Zendingen van kleeren (schoenen in-
kluis) zijn le adresseeren aan de firma
C. W. II. van Dam Co., Loods 22,
Slieltjesstraal, Rotterdam. De firma Van
Dam, cargadoors en expediteurs, lieert
zich op ons verzoek bereid verklaard,
zich met liet in ontvangst nemen, in
pakken, verzenden, verzekeren tegen
molesl-risico enz. le belasten.'
.Giften in geld, voor ons Comité be
stemd, zijn, evenals tot nog toe, te zen
den aan onzen Penningmeester, den heer
l\ Th. Everard, Singel 397, Amsterdam.
Namens tiet Nederl. Comité voor
Pkilanlliropischen steun aan Polen:
Prof. Dr. II. KERN, Voorzitter
Mr. Dr. C. O. P. Baron CRKUTZ.
Den Haag, Prins Muuritslaan 59,
Secretaris.
Hoog is de nood in hel door deij^
oorlog zoo lel geteisterde Polei} ge
slegen.
De diep beklagenswaardige bewo
ners hebben alles, have en goed, ver
loren.
Wie vroeger welvarend man was. is
nu een bedelaar.
Laten wij, die gelukkig voor de
rampen van den oorlog behoed zijn,,
ook iels voor onze. lijdende natuurge-
nooten in het verre Oosten afstaan, en
daarmede opnieuw toonen, dat, als 'n
beroep op onzen hiiinaniteilszin ge
daan wordt, dit .nooit te vergeefs is.
De Redactie.
De „8ch. 181".
Omtrent de ramp in de Noordzee, aan
den oostkant van de Lemmers, overkomen
aan den Scheveningschen logger „Sch.
181", waarbij drie der opvarenden het
leven verloren, wordt nader het volgende
vernomen.
De negen geredde leden der bemanning
zyn uit Vlaardingen, waar zij door de
„Sch. 140" waren aangebracht, te
Scheveningen aangekomen.
De ramp heeft Zaterdagavond half
acht plaats gehad. Door de deining" is
de logger met het achterschip waar
schijnlijk op een los drijvende myn
geraakt. Het achterschip met raast en
boot werd direct weggeslagen. Visschers
die met hun schepen op yry grooten
afstand waren, verklaren een hevigen
knal te hebben gehoord. De opvarenden
van dien „Sch. 181" hadden geen knal
waargenomen, hetgeeD waarschijnlijk is
toe te schrijven aan eene tydelyke
verdooving tengevolge van den schok.
De bemanning verkeerde in een
hachelyken toestand, vooral daar hun
boot was weggeslagen.
Kalm nam de schipper echter zyne
beschikkingen en ieder had iu een