ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
Woensdag 28 Juli 1915.
KENNISGEVING.
Rekening der Gemeente over 1914.
Oorlogsoverzicht.
NIEUW STIJDINGEN.
Uit Stad en Provincie.
(Z ierikzeesche
C o u r a n t J.
ABONNEMENT.
Prjji per drie maandenf 1,30.
Franco per poit- 1,60.
Voor het buitenland per jaar- 10,
Mionderljjke nummers- 0,05.
Verschijnt Maandag, Woensdag en Vrijdag.
7lste JAARGANG, Na. 9728
Dirsotauri A. J. DE LOOZE Jr.
Ullaawar-Hoofdradaclaur s FRANKEL.
ADVERTENTIE N.
Van 13 regelsf 0,30.
Elke regel meer- 0,10.
Reclames per regel- 0,15.
By contract belangrijke korting.
Intending op den dag ran uitgave vóór 2.30 ure.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Zibrixzee maken bekend:
dat de Rekening der Gemeente over het jaar
1914, ingevolge artikel 219 der Gemeentewet,
van heden af, gedurende veertien dagen, voor
een ieder ter inzage op de Secretarie der
Gemeente is nedergelegd, en tegen betaling der
kosten verkrijgbaar gesteld.
Ziskikzbe, den 28 Juli 1915.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
D. VAN DER VLIET, Burgemeester.
P. F. WITTERMANS, Secretaris.
'l Anlwoorcl van Amerika aan Duilscli-
land in zake de „Lusitania" heeft in tic
Duitsche pers ernstige ontstemming te
weeggebracht. Men komt er legen op,
dat van Duitschland geëischt wordt
passagiersboolen ongemoeid te laten
wanneer deze ammunitie en andere
krijgsbehoeften naar de Staten vervoeren,
waarmede de Centrale Mogendheden in
oorlog zijn. Men helpt, zeggen de Duit
sche bladen, daarmede de geallieerden,
blijft niet onzijdig, en verlengt noodeloos
den oorlog. Ziehier de quintescens van
tietgeen in Duitsche organen legen Wil
son's nota wordt aangevoerd. De toon
van die nota moge vriendelijk zijn, de
inhoud er van wordt over het algemeen
als vijandig aan Duitschland beschouwd,
althans niet in overeenstemming mol de
huidige levensbelangen van 't Duitsche
volk. Vandaar de schier eenparige af
keuring in de Duitsche pers van de
Amerikaansche nota.
liet plaatselijk voordeel, dal de Fran-
schen in de Vogezen behaald hebben,
wordt ook van Duilsche zijde ei'keiid.
Zij hebben ondanks de aangewende po
gingen de veroverde versterkingen te
heroveren, deze weten te behouden. Maar
wat geeft dit lokaal succes? De hoofd-
slrijd wordt oogenblikkelijk aan het
Oosterfront gevoerd. Daar is eerstdaags
een reuzenslag te verwachten. Destreek
waarin de Russische legers zich bewegen,
wordt, naarmate de Duitsch-Oostenrijk-
sche legers uit het Noorden, Westen en
Zuiden opdringen, met den dag kleiner,
en elk oogcnblik kan daar de groote slag
geleverd worden. De Duilschers en Oos
tenrijkers1, alhoewel zij't voordeel hébben,
dat zij over voldoende ammunitie tc
beschikken hebben, waaraan de Russen
echter gebrek schijnen te hebben, zullen
een zeer zwaren strijd te voeren hebben,
want zij staan tegenover een vijand,
die dapper en hardnekkig is, en deze
eigenschappen in den strijd schitterend
aan den dag legt. Maar deze dapperheid
en taaiheid kunnen, naar liet zich laat
aanzien, de zegepraal der, troepen van
de Centrale Mogendheden niet verhin
deren. Arme Czar. Deze behoeft nu niet
meer naar het front te gaan, om de
doodeenvoudige reden, dat het front tot
hem zal komen.
De Turken hebben de Franschc tor
pedoboot „Mariettc' in den grond ge
hoord en 31 leden van de bemanning
gevangen genomen.
Bulgarije heeft met Turkije een ver
drag gesloten. Bij dit verdrag is een
strook Turksch grondgebied aan Bulga
rije afgestaan.. .Voor wat lioorl wat, zegt
'1 spreekwoord. Dit geldt vooral op poli
tiek gebied. De Turksche staatslieden
zullen wel weten, waarom zij dit deden.
AMERIKA.
Amerikaansche bladeD houden zioh
bezig met een denkbeeld van den be
kenden eigenaar van groote magazynen
Wanamaker, die in de Ver. Staten een
comité wil vormen om op eigen houtje
vredesonderhandelingen te beginnen.
Het nogal fantastische plant komt neer
op een voorstel aan Duitschland om het
België ai te koopen. De bezetting van
België aoht Wanamaker n.l. het grootste
struikelblok voor een spoedigen vrede.
Als de koop lukt, zou de „vredestrust"
de Europeesche diplomaten tot een
vredesconferentie uitnoodigen.
Voor zjjn doel stelt Wanamaker zelf
100 millioen dollar beschikbaar en hy
is overtuigd, dat andere Amerikanen er
ook belangrijke sommen voor over zullen
hebben.
De ramp ran de „Eastland".
Omtrent bel ontzettend ongeluk op de
Chicago Rivier, hetwelk toch in al zijn
afgrijselijkheid, bijna onopgemerkt blijft
in dil tijdperk van vernieling en dood.
worden thans de volgende bizonderheden
gemeld, ontleend aan een telegram uil
New-York aan dè Daily Telegraph:
Hel omslaan van 'n slecht gebouwde
pleizierbool op het 'riviertje, dat Chicago
River genoemd wordt, heeft aan ruim
2000 personen (de Reuler-telegrammen
gewagen van 1200 Red.) meest vrouwen
en kinderen, liet leven gekost.
De boot, de „Eastland geheelen, werd
door de ..Port Huron Shipbuilding Com
pany" gebouwd, en in 1013 te water
gelaten. Zij zonk binnen zes minuten, en
honderden verdronken als ratten in
val onder het dek of gleden bij stapels
tegelijk van de hellende dekken in het
modderige rivierwater, waar zij elkaar
in hun doodsangst verwurgden.
Er waren 2108 pleizicrréizigers op de
„Eastland", benevens 'n bemanning van
72 koppen, onder bevel van kapitein
Henny Peterson, in dienst van de „Indi
ana Transportation Company,". Meer dan
1500 lijken waren er des middags naar
de lijkenbuizen gebracht en nog steeds
was men toen bezig naar verdronkenen
te zoeken. Na zorgvuldige verificatie,
moest men het aantal slachtoffers van
<1 it uitstapje, dat als „Chicago's verma-
kelijksle picnic-partij van dit jaar" was
geadverteerd, op minstens 2000 stellen.
Chicago is in rouw en in dc lijken
huizen, waar de slachtoffers' in onaf
zienbare rijen naast elkaar liggen, spe
len zich hartverscheurende looncelen af.
Daar, waar dc ramp plaats greep, die
nog ontzeltcnder is dan die van ..Lusi
tania" en „Titanic", wat 't aantal slacht
offers betreft, is de Chicago River on
geveer zoo breed als de Theems bij
Hampton Court (de Amslcl bij Schollen-
brug), en „stroomt" zij tnsschen twee
uitermate dicht bevolkte wijken der stad
door.
Omstreeks een kwartier vóór hel uur
van vertrek, acht uur in den ochtend,
waren er ruim 2500 reizigers aan boord,
dal is veel meer dan dc veiligheidsgrens
gedoogde, en voor de douanekantoren
noodzaakten de beambten aldaar, 500
personen aan land te gaan. Dezen speel
den hevig op, maar danken nu de voor
zienigheid.
De pleizierreizigers behoorden lot de
genen, die zich naar de picnic begaven,
welke dc „Western Electric Company"
telken jare aan hare werklieden en be
ambten aanbiedt. Er waren omstreeks
7000 kaartjes verdeeld, en 5 booten
waren gehuurd om de feestgangers over
het meer van Michigan City, in Indiana,
te brengen, waar groote feestelijkheden
zouden plaats vinden. De „Eastland"
zou het eerst vertrekken, en daarom was
de aandrang om met die boot mee te
koiben zoo groot.
Alles wat de overlevende passagiers
van het kapsijzen wisten te verhalen
,\vas, dat zij allen aan de schaduwzijde
van de boot hadden bijeengehokt, en dat
de „Eastland", die 1900 ton waterver-
plaalsing had, 265 voet lang en 38 voel
diep was, dadelijk begon over le hellen.
De kapitein en de officieren zijn gear
resteerd en er wordt een regeerings-
onderzoek ingesteld. Twee algemeene
theorieën voor het kapsijzen van de
boot worden te berde gebracht, naast
de reeds gemelde overbelasting. De
eerste is, dat de waterbal last uit 't schip
werd gepompt, teneinde te voorkomen,
dat de „Eastland" in de ondiepten aan
den grond voer. Hierdoor werd de boot
topzwaar, en toen het krengen een aan
vang nam, was er geen tegenwicht meer.
De andere theorie is, dat hel schip zijn
meerlrossen nog niet had losgemaakt,
Hoen de sleepboot reeds begon le trekken,
die de „Eastland" tot aan de verbrce-
ding der rivier, moest brengen.
Het omslaan duurde ongeveer vijf
minuten, toen dook het schip geheel
onder, terwijl het ontzettend gekrijsch
der vrouwen en kinderen nog verneem
baar. was, terwijl dc romp. reeds onder
den waterspiegel verdwenen was.
Nadere berichten melden nog het vol
gende; 4
Toen de „Eastland" den steiger zou
verlaten, riepen talrijke vrienden van
de vertrekkende feestgangers hun een
juichende afscheidsgroet toe, maar bijna
onmiddellijk veranderde dit gejuich in
kreten van ontzetting, toen liet schip
snel begon over le hellen, waarbij hel
de zware aanlugpalcn uit den steiger
rukte, en zijn levenden Iasl als een brul
lende, krijschènde, wiemelende hoop van
'I bovenste dek in 'l gore water wierp.
Degenen, die zich benedendeks bevonden,
hadden niet de minste kans om le
ontkomen, daar, de trappen dadelijk
horizontaal kwamen tc liggen, en do
deuren niet open le krijgen waren, ter
wijl bel: water door alle patrijspoorten
naar binnen stroomde, en hel er boven
dien zoo smoorvol was, dat men zich
nauwelijks kon, verroeren.
De rcizigerS beneden waren hoofd
zakelijk vrouwen en kleine kinderen.
Een kapel speelde juist populaire liedjes.
A! deze ongeluk kigen werden, toen liet
schip zoo ongelooflijk snel begon tc
kapsijzen, als het ware met een reus-
achligen bezem in bet laagste gedeelte,
van het schip geveegd, en slechts zij. die
geheel boven op dezen, krankzinnig om
het leven worstelenden menscheiiberg
waren gevallen, konden gered worden,
door hen door de tegenoverliggende pa
trijspoorten te trekken.
De duiker, die werd neergelaten om
de lijken te bergen, kwam half waan
zinnig weer boven, zoo had hem het
schouwspel van dc in elkaar geperste
hoop lijken lusschen de beide dekken,
aangegrepen.
Van degenen, die zich op het bovenste
dek hadden bevonden, konden er velen
gered worden, daar zij zich aan koekoeks,
kajuilsrandenreelingsenz. hadden
weten vast tc kl unpen tot er redding
daagde.' Maar ook tffcrdch er iióg velen
bi hel water gesleurd door vallende sloe
pen, dekstoelen en andere voorwerpen.
Nog enkele oogenblikken nadat '1 schip
iwas verdwenen, was het water in woeste
beweging door liet worstelen der onge-
lukkigen, die tegen het nu rechtstandige
dek trachtten op le klauteren. Zij, die
weer boven water konden komen, gre
pen stoelen, planken, krats en leege
tonnen, die men hun van de naburige
steigers toewierp, maar honderden kwa
men niet meer boven of werden dooi
den stroom meegesleurd. Dozijnen held
haftige mannen sprongen in het smerige
water en brachten nog lal van drenke
lingen aan wal, een uiterst gevaarlijk-
werk, daar de verdrinkenden in hun
doodsangst naar alles grepen, wat in
hun bereik was, en de redders aldus in
hun moedig werk belemmerden. Ver
scheidene levensredders, die vrouwen
aan wal brachten, verklaarden, dat zij
genoodzaakt waren geweest, dc Verdrin
kende passagiers van 't noodlottige schip
van zich af te trappen, voor dezen de
kleeren der vrouwen uil hun wanhopige
greep loslieten.
Zoodra alles, wat nog rondsparteldc,
•was gered of voor, goed gezonken, hakten
duikers, brandwachls cn machinisten 'n
gal in den stalen zijwand van de „East
land", die even boven de oppervlakte
uitstak, cn daarop begon het ophalen
van de bijna onafgebroken reeks lijken:
vrouweu cn jonge meisjes in frissclic
zom'ertoilletjes, kiflderen met roze cn
blauwe strikken in hel haar, kleine
jongetjes met bloole kuilen en witte
sporlschoenljes, een oude vrouw, die op
liaar "kleinkinderen had zullen passen,
tot eindelijk het schip van zijn vrcesc-
1 ij ken inhoud bevrijd was.
NEDERLAND.
's-GRAVENHAGE. De mil.-sergeant
der infanterie, Muller, in opleiding voor
vaandrig in de OraDje-kazerne alhier,
had het ongeluk by het nazien van het
repeteermechanisme van zyn geweer
hetwelk hij met scherpe patronen geladen
had, de haan af te trekken, waardoor
het schot afging en de kogel hem dwars
door den hiel ging. De kogel zette zyn
weg voort door den vloer van de zaal
en bleef in de daaronderliggende keuken
in den muur steken. De getroffene werd,
na voorloopig verbonden te zyn, naar
het hospitaal overgebracht.
ROTTERDAM. Alhier zijn aangehou
den de 21-jarige C. C. en een gewezen
20-jarige dienstbode, die in een hotel
hun intrek hadden genomen onder den
naam van den heer en mevr. mr. A. A.
van der V. Op een advertentie, door
C. C. geplaatst, kwam hij in aanraking
met zekeren H. H. L., een bewoner van
den ïïilledijk. Dezen man werd voorge
spiegeld, dat hij geplaatst zou kunnen
worden in een filiaal van de Koninklijke
Nederl. Sigarenfabriek te Amsterdam,
waarvan de zich noemende mr. A. A.
van der V. voorgaf directeur te zijn en
welk filiaal gevestigd zou worden op
den Binnenweg. Maar, hij moest f 200
borg stellen. Na eenige gedacktenwisse-
ling stelde de pseudo-directeur zich
tevreden met twee biljetten van 100
mark, die H. II. L. hem ter hand stelde.
Deze ontving biervoor in de plaats een
akte van aanstelling als filiaalhouder.
Weldra zou echter de bewoner van
den Hilledijk tot de ontdekking komen,
dat niet alles in orde was en, bang
geworden voor zijn 200 mark, wendde
hij zich tot de politie. Dit had de aan
houding van den oplichter tengevolge,
die zich ontpopte als de 21-jarige C. C.,
een jongmensch hier ter stede woon
achtig, die vroeger voor onderwijzer
geleerd heeft. De dienstbode beeft vroe
ger bij zijn ouders gediend. Zij had van
een tante een legaatje geërfd, van welk
geld beiden oen vroolijk leventje leidden.
De aangehouden oplichter had na zyn
aanhouding nog de brutaliteit, om zich
omtrent zijn soliditeit te beroepen op
den directeur van een tuchtschool, die
zeer goed met hem bekend zou zijn en
zeker geneigd zou zijn, alle mogelijke
inlichtingen te verstrekken. Dit laatste
bleek waarheid, want het jongemensch
is vroeger tot plaatsing in die tuchtschool
veroordeeld geweest.
Maandag is hij naar het huis van
bewaring overgebracht.
ZIERIKZEE. Alhier is opgericht de
afdeeling Schouwen-Duiveland van den
bond van post- en telegraaf beambten.
De afdeeling, die aanvankelijk IS leden
telt, draagt tot zinspreuk „Door Een
dracht Verbroedering". Voorzitter is de
heer M. van de Linde te Dreischor en
secretaris-penningmeester W. Balju te
Ouwerkerk.
BRUINISSE. Maandag is hier aan
gekomen het bioscoopschip „Alhambra
Flottante". Hét fraaie vaartuig, dat in
de haven eene ligplaats heeft, had
vooral des avonds om de verlichting
veel bekijks.
Het programma, dat werd afgewerkt
viel in deu smaak van het opgekomen
publiek. Dinsdags werd eene kinder
voorstelling gegeven, waarbij de jeugd
zich uitstekend amuseerde.
SCHERPENISSE. In de Maandag
gehouden gemeenteraadsvergadering wer
den na goedkeuring der notulen voor
kennisgeving aangenomen:
le. Een missive van Gedep. Staten,
houdende goedkeuring van het raads
besluit tot uitgifte van gemeentegrond
in recht van opstal;
2e. Een schijven van het hoofd der
school betreffende de in-functie-trediDg
van den onderwijzer A. IC. Meulendyk
op 1 Juli;
3e. Een schrijven van den Minister
van Waterstaat, waarin goedgevonden
wordt dat de heer C. v. d. Graal! als
plaatsvervangend kantoorhouder is aan
gewezen
4e. Het proces-verbaal van kasopname
by den gemeente-ontvanger op 28 Juni
1915. Er was in kas f 2482,615;
5e. Aan Burgèm. en Weth. werd
machtiging verleend tot verhuring van
de ligplaatsen van suikerbieten, de school-
regenbak en tot verkoop van den straat-
mest.
De begrooting voor 1915 werd gewijzigd.
Vastgesteld werd het suppl. kohier
van den H. O. 1915 op f 5,315
De geloofsbrieven van de herkozen
raadsleden Oudesluys en Rystenbil wer
den onderzocht en goedgekeurd, zoodat
tot hun toelating besloten werd.
De rekening van het burgerlijk arm
bestuur over 1914 werd goedgekeurd,
eveneens de begrooting over 1916 tot
een bedrag van 1' 615.
Vastgesteld werd de verbodsbepaling
tot het voederen van vee met rogge en
roggebrood.
Op verzoek van Gedep. Staten werd
de instructie van den gemeente-ontvanger
gewyzigd.
TIIOLEN. Maandag geraakte oen kind
van den heer C. Laban, van ongeveer 4
jaar, in jdc Eendracht. Door toegeschoten
hulp van den veerman M. v. d. Linde,
,\verd hel kind van 'n 'wissen dood gered.
Door de sluiting der grenzen voor
uitvoer van aardappelen, is deze handel
sinds Zaterdag alhier geheel slop gezet,
"et zal voor vele landbouwers, die nog
niet van dc gelegenheid gebruik hadden
gemaakt, een teleurstelling wezen.
Naar wij vernemen, zijn onder Oud-
Yossemeej* bon Ie en hlauwe verkocht a
I' 400 per, Blooisch Gemot.
MIDDELBURG. Aan den gemeente
raad alhier is overgelegd de rekening
der gemeente over 1914, welke in ont
vang aanwyst f 520.670,971 en in uitgaaf
f527.223,87 L alzoo een kwaad slot van
f6552,90. Vermoedelijk zal voor ver
schillende posten van het Ryk te zamen
nog f 5464,51 worden ontvangen, waar
door het tekort vermindert tot f 1088,39.
De opcenten op de Rijksbelastingen
brachten f 42.675,15 en de hoofdelijke
omslag bracht f 171.163,11 op.
Uit de rekeningen der gemeentelijke
bedrijven blijkt, dat de gemeente voor
de gasfabriek een tekort van f 3.136,231
en voor de duinwaterleiding een van
f57.576,96| moest dekken, terwyl daaren
tegen het electrisch bedryf een goed slot
van f 1852,94 aan de gemeente kon
uitkeeren.
De gemeente neemt met 25 aan-
deelen ad f 100 deel in de Kolenreserve-
Maatschappjj, terwyl zy 250 ton gaskolen
van de maatschappij betrekt.
Volgens het jaarverslag van den
bibliothecaris van de Provinciale biblio
theek van Zeeland alhier, bedroeg het
aantal bezoeken in 1914, buiten die
dergenen die inlichtingen kwamen
vragen of naslagwerken kwamen raad
plegen, 5782, tegen 35S6 in 1914. Het
aantal vermeerderde vooral door de
Belgische uitgewekenenongelukkig
bezit de bibliotheek zeer weinig moderne
Franscbe en Vlaamscbe letterkunde,
zoodat dit bezoek langzamerhand ver
minderde.
Door Gedep. Staten van Zeeland
is, met ingang van 1 Aug. a.s. benoemd
tot kapitein bij den Provincialen Stoom-
bootdienst op de Oosterschelde, de heer
J. Krello alhier, thans stuurman bij
genoemden dienst.
Landbouw en Veeteelt.
ST.-ANNALAND, 28 Juli. De vlek-
ziekte onder de varkens gaat nog al
voort met slachtoffers te maken.
Die, welke tot den bond behooren, zijn
evenwel alle op 2 na in leven gebleven
en 't is wel mogelyk dat de uitkeering
aan de betrokken personen van 'tjaar
weer gelyk zal wezen aan die van vorige
jaren, iets waarvoor in den beginne, toen
er zooveel bondsvarkens ziek werden,
gevreesd werd.
Van de varkens, die nog ingeënt zijn,
nadat de ziekte zich bad geopenbaard,
vooral in 't eerste stadium, zijn er ook
nog vele behouden. Een groot bezwaar
is 't nu echter dat de veearts, door wien
't middel op zieke varkens werd toege
past, te Steenbergen woont on voor een
enkel geval niet per motorfiets of auto
naar bier kan komen. De moeilijkheid
om voor die voertuigen aan nieuwe
banden te komen en de kosten der reis
zyn daarvoor een beletsel.
0 N D E R WIJ 8.
Te Breda slaagde gisteren voor de
hoofdakte o. a. de heer A. B. Perduyn,
onderwijzer te Oosterland.
RENESSE. In de Zaterdag gehouden
vergadering van onderwijzers der afdeeling
„Westelijk Schouwen" van het N. O. G.
werd behandeld de circulaire in zake
het voorstel Tiel, dat hoogstwaarschijnlijk
in de Algemeene Vergadering te Zwolle
zal besproken worden. De leden waren
het er allen over eens, dat het voorstel
krachtig ondersteund diende te worden.
MIDDELBURG. De heer dr. C. M.
Buizer, thans tijdelijk leeraar in de oude
talen aan het gymnasium alhier, werd
heden (Woensdag) door den gemeente
raad definitief als zoodanig benoemd.
