^ierikzeesche Jjieuwsbode,
o y pTbw ij s.
SLUIS. Hier werd sedert 3 dagen
regeeringsbrood verstrekt. De bakkers
moesten volgens de door den Minister
van Landbouw vastgestelde verordening,
140 brooden nit 100 K.G. meel bakken.
15 deier werd echter de verordening in
zooverre gewijzigd, dat in plaats van
140 brooden, de bakkers 150 brooden
uit 100 K.G. meel moesten bakken.
De bakkers deelden evenwel aan den
burgemeester mede, dat zij om meer
winst te maken reeds geprobeerd
hadden meer dan 140 brooden uit
100 K.G. meel te bakken, doch dat zij
(daar het gewicht van het brood ook
onder controle staat), hoogBtens 143
144 brooden uit 100 K.G. meel konden
bakken.
Zij deelden verder mede, dat in groote
steden, waar met machines gewerkt
wordt, en waar geen meel en deeg aan
bljjft kleven, wel 150 brooden konden
gebakken worden, maar dat hier, waar
handenarbeid verricht wordt, te veel
verloren ging door het blijven kleven
van meel aan handen, armen en trog,
en dat bovendien bijna geen bakker
zooveel (regeeringe)klanten had, dat 100
K.G. in eens verbakken kon worden,
zoodat bij het uit den zak scheppen
ook telkens wat meel verloren ging.
De burgemeester kon evenwel niet
toestaan 143 brooden te bakken en
zoodoende staakten de bakkers de verdere
levering van regeeringsbrood.
De burgemeester beeft thans aan den
Minister van Landbouw machtiging ge
vraagd voorloopig te mogen toestaan
143 brooden te laten bakken, om het
publiek in de gelegenheid te stellen
regeeringsbrood te krijgen.
Aanbestedingen, Verkooplngen, enz.
KERKWERVE, 20 Juli. Ten overstaan
van notaris Korteweg, werden heden
alhier voor mej. de wed. en Erven van
den heer Ant. v. d. Wekken publiek
verkocht
Tarwe voor f 100 k f 179haver voor
f 74 k f140; chevalier-gerst voor f121
k f 150erwten voor f 53 k i 193.
Alles per Schouwsch gemet.
ON DER WIJ S.
Benoemd tot onderwijzer aan de open
bare school voor U. L. O. te Buren
(Gelderland), de heer J. P. Waale te
Nieuwerkerk.
Landbouw en Veeteelt.
Duizenden Hectoliters Eigenheimer-
aardappelen, een vroege wintervarieteit,
gaan nu reeds uit onze provincies en
natuurlijk ook uit andere streken van
ons land (de Betuwe vooral) onder de
vlag van vroege aardappelen over de
grenzen, naar Duitscbland. Of dit niet
tegen de bedoeling van den Minister, die
uitvoer van vroege aardappelen toestond,
en of onze eigene wintervoorraad hier
door niet te zeer verminderd wordt
Daaraan wordt niet gedacht: de hooge
prijs (f 4 per H.L.) wordt alleen in het
oog gehouden.
KERKNIEUWS.
Ned. Herv. Kerk.
Bedankt voor het beroep naar Zierik-
zee door ds. G. W. Melchers te Almelo.
Uitslag Eindexamens H. B. S.
in Zeeland:
Geslaagd 21 Juli.
Van de R. H. B. S. te Middelburg:
P. J. de Broekert, L. A. Van Houte,
J. J. de Wolf, P. K. Krijger en B.
Wethmar.
Van de R. H. B. S. te Goes:
H. P. Adam, W. E. A. HofmaD,
J. H. Noteboom en L. de Groot en J.
La Gro, extraneus.
De aanranding In den trein.
Een koopman uit Rotterdam, die Ic
Amsterdam is gearresteerd wegens aan
randing van een 24-jarig meisje in
den trein tusschen Leiden en Haarlem,
is op vrije voeten gesteld, omdat ge
bleken zou zijn, dat de juffrouw zelf
niét geheel en al onschuldig aan de zaak
was.
Naar aanleiding van deze laatste be
wering, ontving men bezoek van de aan
gerande dame, mej. H., te Amsterdam
woonachtig, die een omstandig ver
haal deed van hetgeen haar, reizende
van Den Haag naar Haarlem, over
komen was. De conducteur had haar
een plaats aangewezen in een coupé 3e
klasse niet rooken, waar zij aanvanke
lijk de cenige passagier was. Voorbij
Leiden was een man uit de coupé er
naast in haar coupé komen overzitten,
die onmiddellijk begon met haar lastig
te vallen, haar aanrandde en toen zij
zich verweerde, handtastelijk tc werk
ging en haar zelfs de kleeren van het
lijf scheurde. ïn de worsteling geraakte
het meisje zeer ontdaan en liep zelfs
kneuzingen en schrammen op. Zij slaag
de er in tot Haarlem zich legen den
De handelaar die zijn belang begrijpt
adverteert geregeld in de
die in alle lagen der bevolking graag wordt
gelezen, een groote oplaag heeft en daarom
voor goede en doelmatige publiciteit van
onovertroffen waarde is.
aanrander te verweren. Zoodra de trein
stilstond en de portieren geopend wer
den, snelde het slachtoffer het perron
op en gaf de zaak aan. Maar inmiddels
was de trein weder in beweging en kon
de dader, nadat het meisje in de wacht
kamer aan Haarlcmsche rechercheurs
het gebeurde had medegedeeld, eerst te
Amsterdam gearresteerd worden, wat ge
schiedde op aanwijzing van de belee-
digde, die met de politie i-h den volgenden
trein naar Amsterdam was gespoord.
Voor het meisje, die op een betrekking
uit was, was haar lieele dag en haar
betrekking verloren. Zij kwam's avonds
zeer ontdaan en ontsteld in het ouder
lijk huis terug.
Zoo is het verhaal van mej. H., dat,
naar zij verzekert, geheel in overeen
stemming is met het door haar aan <Jfe
Haarlcmsche politic gerapporteerde.
Op welke gronden de aanrander weer
op vrije voeten is gesteld is onbekend.
De Engelsche verliezen aan de
Dardanelles
Minister Asquith heeft in 't Lagerhuis
meegedeeld, dat het totale aantal der
Engelsche verliezen aan de Dardancllen
door de troepen van leger en vloot ge
leden, bedraagt: 8084 officieren en man
schappen gedood, 26.814 gewond, 7536
vermist.
Een zacht echtgenoot?
Onlangs heeft zich op 'n onderneming
in den omtrek van Medan, volgens de
Sum. Post een geval van typisch Oos-
tersche wreedheid voorgedaan.
Een Javaansche contractant n.l. kwam
des middags thuis om zijn maal ie nutti
gen en bevond, dat zijn vrouw 'n Javaan
sche, in gebreke was gebleven, zijn potje
te koken. De Javaan meende blijkbaar
deze nalatigheid te moeien toeschrijven
aan huwelijks-ontrouw. Na een "klein
twistgesprek haalde de Javaan een goc-
niezak, dien hij bij de hand had, te
voorschijn, sneed dien in reepen en
bond hiermede zijn vrouw vast aan een
paal. Daarna haalde de Javaan een stuk
ijzer voor den dag, maakte dit voor de
oogen van de vrouw roodgloeiend, trok
zijn vrouw de sarong van hel lichaam
en ijs niet, lezer! haalde het
gloeiende stuk ijzer driemaal over ver
schillende deelen van het lichaam.
De vrouw brulde hjet natuurlijk uit
van de pijn. Buren bevrijdden haar. van
den paal.
De dader werd gearresteerd. Hij is in
volle confessie. Als reden voor zijn daad
geeft hij op het feit, dat zijn vrouw in
gebreke bleef voor zijn eten te zorgen.
De wreedheid echter staat tot 't verzuim
in geen verhouding, waarom moet wor
den aangenomen, dat de Javaan zijn
vrouw van huwelijksontrouw verdacht.
Dc Javaan zal zich voor den Landraad
te verantwoorden hebben.
TWEEDE KAMER.
Zitting van Dinsdag.
Langer Indlenathonden Tan dienst-
plicht! yen.
De heer Ter Laan dringt er op aan,
de landweerplichligen, die eigenlijk naar
den landstorm moesten overgaan, te doen
deelen in de voordeelen, die de land
storm heeft. Hij uit nog eenige wen-
sclicn 'ton aanzien van de verloven,
vooral aan onderwijzers, in het "belang
van het onderwijs, en zegt, dat op stem
mingsdagen vaak oefeningen van grooton
omvang werden gehouden, zoodat geheele
afdeelingen niet aan de stemming kon
den deelnemen. Hij vraagt billijke be
handeling van mobilisatieclubs en komt
op legen dc nog steeds voorkomende
vervolging van gemobiliseerden wegens
belastingschuld. Doet dc regeering geen
stellige uitspraak, dan zal spr. 'n motie
ter zake indienen. Ook komt hij op
tegen hel inhouden van verlof als straf,
wat wel verbeterd, is, na 's ministers
rede van enkele maanden geleden, maar
nog steeds voorkomt. Spr. komt er voorts
tegen op, dat deserteurs van de lichting
1907, die zicli op grond van amnestie
voor den dienst aanmelden, niet met
verlof werden gezonden, evenals de ove
rige manschappen der lichting.
Het vertrouwen, dat deze mannen in
de regeering stelden, heeft zij misbruikt
(de voorzitter roept spr. lot de orde).
Spr. zal geen motie indienen, vertrou
wend, dat de minister van zijn beslis
sing zal terugkomen, hij vraagt garni
zoenen der landweerplichligen zoo dicht
mogelijk bij hun woonplaats te kiezen.
Er zijn bataljons, die al gedurende dé
geheele mobilisatie aan dc grenzen liggen
in Noord-Brabant en Limburg.
De heer De Jong is het inzake de
verloven eens met de klachten van den
heer Ter Laan en bepleit de instelling
van een speciaal bureau daarvoor aan
het departement met eenige deskundige
ambtenaren. Hij vraagt of het overleg
in zake de verloven tusschen departe
ment en arbeidsinspectie niet spaak is
geloopen. Spr. deelt in den wensch van
den heer Ter Laan lot verplaatsing der
landweerbataljons van de grenzen naar
de omgeving der woonplaals van de
landweerplichtigen, daardoor zou aan
een reden lot ontevredenheid van hon
derden een einde gemaakt worden. Hij
meent voorts, dat één der oorzaken van
ontevredenheid is de veranderde ver
houding tusschen. meerderen en minde
ren £inds het begin der mobilisatie, toen
het besef van het gevaar de meerderen
meer kameraadschappelijk tegenover de
minderen deed optreden en „das Mili-
tar" zich niet zoo deed gelden. Ook
spr. klaagt over tc weinig verlof voor
de uitoefening van het kiesrecht en over
hel feit, dat de autoriteiten de goedbe
doelde circulaires van den minister niet
lot hun recht doen komen. Tegenover
's ministers klacht, dat de Kamer, zich
tol tolk maakt van allerlei grieven en
grietjes zegt spr., dat verscheidene rege
lingen minder goed zouden zijn geweest
zonder de tusschenkomst der Kamer.
De heer Marchant schrijft 's ministers
klacht over het. uiten van allerlei grie
ven en gricfjcs in deze Kamer toe aan
dc zucht der militaire autoriteiten, om
de oorzaak van den minder goeden geest
in hel leger op anderen te schuiven.
Die oorzaken liggen bij het legerbestuur
zelf en dus is het verwijt der regeering
ongepast.
Spr. gaat het gebeurde te Apeldoorn
na. Twee kardinale fouten maakte het
legerbestuur, dat niet deed wal rede
lijkerwijze mocht verwacht worden.
Hij noemt het in kampen legeren van
ingekwartierdenwaarbij die kampen
niet zoo werden ingericht, dat geen ern
stige reden tol klacht kon ontslaan.
Drinkwatervoorziening, verlichting, kan
tine lieten te wenschen over: in Apel
doorn zijn officieren met stecnen ge
gooid, is de invrijheidsstelling van
arrestanten geëischt, maar van krachtig
repressieve maatregelen is niets gemerkt.
Niet dc minister kwam een onderzoek
instellen, alleen 'n divisiecommandant,
die niet verder ging dan bureau 1, en
een brigade-commandant.
Eerst I1/2 week daarna werd een on
derzoek vanwege den minister ingesteld.
De minister van oorlog vraagt 'l woord
naar aanleiding van de opmerkingen van
den heer Marchant over het verspreid
zijn van ons leger, zoo, dat concentratie
veel moeilijker zal zijn, dan in het be
gin der mobilisatie, en verklaart, dat
bespreking van dit onderwerp in hjri
openbaar niet in 'stands belang is te
achten.
De voorzitter verzoekt den heer Mar
chant zich van bespreking van dit on
derwerp te onthouden.
Dc heer Marchant zegt, dit niet te
kunnen beloven.
Dc voorzitter ziet in de verklaring
van den minister aanleiding '11 dringend
beroep op den heer Marchant te doen,
hel onderwerp niet verder te bespreken,
over het incident.
De heer Schaper vraagt het woord
De voorzitter: het woord is aan den
heer Marchant, die daarop zegt, dal dc
leiding van het veldleger blijkbaar in
handen is van mcnschen, die tegen hun
taak niet zijn opgewassen.
De heer Lobman dient een door elf
leden onderteekend voorstel in, om, ge
hoord de critiek op hot beleid van den
minister, in comité generaal over tc
gaan. Ingevolge het reglement van orde
wordt hiertoe overgegaan.
Na een half uur wordt de openbare
vergadering heropend.
Minister Bosboom verklaart, niet te
kunnen beloven, personen iu publieken
dienst verlof te zullen vcrleencn, wat
aanleiding zou geven tol ongelijkheid
van behandeling. Op verlofskwesties kan
spreker nu niet ingaan; hij wijst er met
nadruk nog eens op, dat adviezen in
zake verloven dikwijls bleken geen ver
trouwen te verdienen. Uiterst moeilijk
is het, alle afzonderlijke klachten te
beoordcelen.
Spreker ontleent aan de aangevraagde
verloven voor hooibouw en kersenpluk
voorbeelden, 0111 tc betoogen. dat vaak
lichtvaardig onnoodig vérlof wordt ge
vraagd. Hij kan niet verklaren, dal ter
zake van belastingschuld geen vervol
gingen zullen worden ingesteld.
Spreker neemt in zake onder amnestie
vallende deserteurs slechts het wette
lijke standpunt in. Zijn er gevallen,
waarin strenge toepassing der wet voor
de betrokkenen zeer liard zal zijn, dan
zal spr. hierin tegemoet kamen. Over
wogen wordt landwéerbataljons in de
zuidelijke provinciën te verwisselen met
landweer-bataljons meer in 't centrum,
maar eenige toezegging kan de minister
niet doen.
Spreker speet het. dat Ue. bevindingen
"van den heer Marchant, als lid der
leger-commissie, in zake de relletjes té
Apeldoorn, niet via die commissie tot
zijn kennis zijn gebracht; hij betreurt
dal verschillende grieven hier in de Ka
mer worden gebracht, waardoor de min
der goede elementen worden aange
moedigd.
Spr. zou hel toejuichen, als klachten
en grieven te zijner kennis werden ge
bracht van dc legercommissic of door
de Kamerleden particulier. Hij zal ze
alle doen onderzoeken, maar hij komt
op tegen het verwijt, dat hij al die
dingen niet zelf naloopt; dan verwijt
men een minister, die nu al een jaar
op zijn zenuwkracht moet werken!Spr.
zou dan voor zijn eigenlijke taak geen
tijd overhouden.
Verschillende sprekers repliceeren.
De lieer Ter Laan dient een motie
in om deserteurs van de lichting 1907
en van vroegere lichtingen, .vallende
onder de Amnestiewet, onmiddellijk met
klein verlof te doen zenden, welke motie
tegelijk met het wetsontwerp wordt be
handeld.
De heer Mendels bespreekt nog bet
opleggen van straffen voor lichte ver
grijpen, als niet geschoren ter inspectie
verschijnen.
Ook deze spreker klaagl over inhou
ding van verlof als straf, trots de ver
klaring van den minister, dat dit niet
meer zou gebeuren.
Minister Bosboom dupliceert, onthou
ding van verlof als straf is ongeoorloofd,
maar verlof is een gunst, die men zich
waardig moet maken. Aapneming van
de motie-Ter Laan in zake de onder
amnestie vallende deserteurs moet spr.
ontraden.
"De heer Ter Laan handhaaft zijn
motie en beroept zich óp den minister
van justitie, wien spr. vraagt of uit
zijn woorden ter toelichting van de
amnesticdienst niet bleek, dal sprekers
opvatting juist is.
De minister van justitie betoogt, dat
uit de hier bedoelde woorden «meen
blijkt, dat de betrokkenen geen straf
zullen ondergaan.
De heer Ter Laan zegt, dat er in dc
toelichting gezegd wordt, dat deserteurs
geen „moeilijkheden" meer zullen heb
ben, dat is iets anders dan straf.
Het wetsontwerp werd zonder hoofde
lijke stemming aangenomen.
De motie-Ter Laan wordt met 32
tegen 22 stemmen verworpen.
De vergadering wordt verdaagd tol
morgenochtend elf uur.
Padvinders naar Haamstede.
Hedenmorgen vertrok van Zierikzee
de afdeeling der Padvinders naar de
duinen van Haamstede tot het houden
van oefeningen. Tot a.s. Zaterdag
denken ze daar te kampeeren.
Humor voor de polltlerol.
Het Pad. Hand. schrijft.
Ongeveer tien dagen geleden stonden
voor den landraad te Padang twee
Maleische boeven terecht, dader en
medeplichtige.
Toen het vonnis uitgesproken was,
waarby beiden tot ééa jaar werden
veroordeeld, stonden zij op, maar in het
zelfde oogenblik bracht de dader den
medeplichtige zulk een slag in het
gelaat toe, dat de neus vau den diefjes
maat opeens een geheel andere con
structie vertoonde, terwijl het bloed
er uit droop.
Het bleek, dat de dader woedend was
op zijn medeplichtige, omdat deze te
veel tegen hem getuigd had en met
het feit, dat deze een even hooge straf
gekregen had, hield hy geen rekening,
Groote consternatie in de rechtszaal,
maar ofschoon de voorzitter van den
landraad veel neigiDg toonde om boef
nummer één nog een jaar er bij te
geven, kon hij dat niet, omdat het hier
een klapzaak betrof, die voor den
politierechter moest worden gebracht.
Dus had het recht z'n gewoon verloop
en moest boef nummer een zich gisteren
voor de rol verantwoorden.
„Waarom heb je dat gedaan?" vroeg
de politierechter.
„Kyk meneer, dat zal ik u vertellen.
Ik droomde dat ik mijn medebeklaagde
een oog had uitgeslagen en tosn ik hem
dat verteldeantwoordde h\j dat een
droom een goddelyke uitspraak was en
ik gerust een zijner oogen voor goed
mocht dicht slaan.
Toen de zitting vau den landraad was
afgeloopen, kwam die droom my weer
in de Jgedachten en ik draalde niet om
dien werkelijkheid te maken. Overigena
heb ik mijn medebeklaagde erg lief, al
spyt het mij van wege myn droom, dat
de slag op z'n neus en niet op z'n oog
terecht kwam".
Toen de man uitgesproken had, richtte
de djaksa zich tot den politierechter
„Meneer, u hebt toch ook iets gedroomd,
niet waar?"
PolitierechterJa, zeker, ik droomde,
dat ik dezen boef met één maand ge
straft had en nu maak ik van dien
droom werkelijkheid".
Dj&ksa: „Ik had ook gedroomd dat
myn eisch één maand zou zijn en dus
zijn uitspraak en eisch niet in strijd met
elke 5 r".
Een maand beteekende voor den boef
al heel weinig, maar voor hem was de
grootste straf, dat hij door de talrijke
inlanders, die de zitting bijwoonden, op
voor een inlander hartverscheurende
wyze in het ootje werd genomen.
De menschen lachten hem dermate uit,
dat de man zich zichtbaar schaamde.
Dat de weinige Europeanen, die het
geval bijwoonden, zich eveneens niet
weinig amuseerden, behoeft geen betoog.
Aan den kogel ontsnapt
Eenigen tyd geleden werd aan het
front in Frankrijk een Engelach soldaat
ter dood veroordeeld. Dus moest ziin
vergrijp wel zwaar zyn geweest. De
bewuste soldaat had des nachts geslapen
op zyn wachtpost, vlak tegenover den
vyand, die derhalve zyn kameraden had
kunnen overvallen. Hy werd tot den
kogel veroordeeld.
la deu vroegen morgen zou hij worden
gefusileerd, doch des nachts verdween
hy op geheimzinnige wyze. Hy was n.l.
op den vijand los gegaan, zonder dat
zyn kameraden er in de duisternis iets
van hadden gemerkt. Het schynt, dat
hy naar een andere afdeeling was ge
slopen, die met den vyand slaags was
geraakt. De Tommy daoht: „Ik handelde
verkeerd en zal er met den kogel voor
moeten boeten, maar als ik dan toch
moet sterven, dan liefst in den stryd
met den vyand van myn land".
Doch ook de vyand doodde hem niet.
Den volgenden morgen, toen hy den
kogel had moeten ontvangeD, meldde
hy zich by een veldhospitaal aan, hy
was zwaargewond, en deed geen enkele
poging om zyn identiteit te verbergen.
Zyn bataljonsnummer zat op zyn uniform.
Met vele andere gewonden werd hy in
het lazaret geholpen en na die eerste
verzorging werd ook hy naar Engeland
gezonden. Hier vertoefde hy een poosje
in een hospitaal, werd goed onthaald
en, geheel hersteld keerde hy naar het
front terug, zoo gemoedelijk, alsof geen
doodvonnis over hem was geveld.
Toen de sergeant-majoor van zyn
compagnie hem aan het front terugzag,
stond hy sprakeloos van verbazing over
de koelbloedigheid van den soldaat, die
de voltrekking van het vonnis niet
scheen te vreezen. Tommy stond in de
houding voor zyn meerdere, die hem
bewonderen moest, en zyn vonnis werd
natuurlyk vernietigd.
VrouwelQke brieven bestellers.
Ia de buitenwijken van Londen is
men begonnen, by wyze van proef,
vrouwen voor den post-besteldieust te
gebruiken. De resultaten zyn zóó
bevredigend, dat de uitbreiding van
het systeem tot andere wyken te
verwachten is.
De diefstalen van twee Belgen.
Uit Antwerpen waren naar Amsterdam
twee Belgen gekomen met hun meisjes.
Te Amsterdam aangekomen namen
zy tusschen 17 April en 30 April het
volgende weg:
Een baal heerenkleeding op het
Damrak, een doos raantelcostuums en
damesmantels te Haarlem, een baal met
gryzen en zwart-witten stof op de
Heerengracht, een doos met zestien
heerencostuums op het Stationseiland,
I een dooi met vyftien dames-costuums
op de Heerengracht, een pak met 1750
sigaren, merk „Treub", twee doozen
1 met dertig paar damesschoenen op de
Jodenbreestraat.
Bjj een opkooper verkochten zy deze
voorwerpen, die in gróoten getale in
rose en kartonnen doozen in de rechts
zaal aanwezig waren.
De beide Belgen 20 en 36 jau
oud leefden van het geld, dat de
1
