ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
Vrijdag 18 Juni 1915.
EERSTE BLAD.
BERICHT.
Pogingen tot omkooping
van de Nederlandsche pers.
NIEUWST IJ DINQIN.
CZ ierlkzeesche
C o u r a n t
ABONNEMENT.
Prijs per drie maandent 1,30.
Franco per poit- 1,60.
Voor het buitenland per jaar- 10,
Afzonderlijke nummers- 0,06.
Verschjjnt Maandag, Woensdag en Vrijdag.
7lsta JAARGANG. No. 9711
Diraoleifp i A. J. DE LOOZE Jr.
UStaawai-Hoofdradaetauri A. FRAN HEL.
ADVERTENTIE N.
Van 13 regelsf 0,30.
Elke regel meer0,10.
Reclames perjregel- 0,16.
Ëg contract belangrijke korting.
Inzending op den dag ran uitgave vóór 2.30 ure.
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
Zij. die zich met I Juli as. op
ons blad abonneeren, p Vangen de
tot dien datum verschijnen e nummers
GRATIS.
DeDirecteur,
A. J. DE LOOZE Jr.
Kort geleden schreef de Times
dat do nieuwe Engelsche regeering ook
haar aandacht zal moeten wijden aan
het bewerken van de pers der neutrale
landen. De vorige regeering had de
zaak totaal verkeerd aangepakt. Maar
nu uioet een minister, bijgestaan door
lieden, die verstand hebben van pers-
■akon, de taak ter hand nemen. Er
moet veel geld voor beschikbaar worden
gesteld on wfj (Engelschen) moeten niet
te trotsch zQo voor het werk.
Aan dien wenk van één der nicest
invloedrijke dagbladen in Engeland
is gevolg gegeven.
Want blijkbaar tracht men in den
laalsten lijd ook in Nederland de
geheele pers om Ie koopen.
Met het duidelijk doel de publieke
opinie len aanzien van Duitschland
vijandig Ie stemmen
Is een algemeene stemming in dien
geest opgeweld, dan zal aldus is
de gedachtengaiig onze regeering,
evenals in Ilalië. of vol gom óf plaats
maken \dor~ééiï. die zich* door (fjfar
laai leiden.
Kil er behoeft dan maar weinig te
gebeuren, of ook ons land is. zich
scharend dan aan de zijde van de
Entente,in den ooidog betrokken.
Wij verwachten, dat de Nederland
sche pers eenparig haar banier,
waarop onomkoopbaar'7 geschre
ven staat, zal hoog houden, en in het
belang van staat en volk die pogin
gen zal Le schande maken.
Wij dienen aan onze over de
Noordzee wonende buren te loonen,
dal wij lot roeping hebben bet alge
meen welzijn te bevorderen, en tot
geen .prijs daaraan ontrouw wen-
schen te worden.
Aan onze eer, aan onzen naam
zijn wij dat verschuldigd.
Maar bovenal aan ons geweten.
Want laat ons indachtig wezen aan
de ontzetlende rampen, die wij wel
licht over ons vaderland zouden uit
storten, wanneer wij aan de tot ons
gedane aanbiedingen gehoor gaven,
en de openbare meening in den van
Engelschq zijde gewenschtcn zin be
werkten.
Onze plicht zij en bl ij vc ons
gouvernement te steunen in zijn
krachtig streven neutraal le wezen
en Nederland buiten den oorlog te
houden.
.Wij ontvingen de vorige maand
en onlangs van de firma G. Street
Co., Press and Advertising Agents,
Londen, het verzoek tot opneming
in de redaclionecle kolommen van
ons blad van een tweetal stukken
het ééne betrekking hebbende op
hetgeen Lord Kitchener den 28sten
April in het HoogcrJiuis over het
gebruik door de Duitschers van ver
giftige gassen of dampen gezegd
heeft; het andere, tot opschrift
voerend: Zweden en Duitschc bar-
haarschheid" bevatte een aan The
Daily Graphic gericht schrijven
waarin van Zweedsche. zijde tegen
de Duitsche wijze van oorlogvoeren
werd opgekomen.
De stukken gingen vergezeld van
een lol ons gerichte circulaire, waarin
O. a. het volgende voorkomt;
„Indien U uwe onkosten. n.I. voor
„het zetten ena. in rekening zoudt
„willen brengen, zijn wij met gc
„noegen bereid U daarin te gemoet
..te komen en onmiddellijk na ont
vangst uwer rekening zullen wij U
,cen remise voor hot door u berekende
bedrag doen toekomen.
„Vriendelijk verzoeken wij U ons
•twee exemplaren le doen geworden
uwer editie, waarin hel artikel is
.opgenomen, en den kruisband er
„van le merken Special Times".
Wij hebben den zetter verzocht
om eenige woorden met veile lellers
af le drukken, lencindc de poging
lol omkooping scherp le doen uil-
komen
Terecht zegt dan ook de redactie
van de Limburger Koerier: „Voor
wie lezen kan, staal daar dus: ..Gij
kunt voor hel publiceeren van 'dat
stukje een bedrag berekenen naar
welgevallen'.
Boven de circulaire prijkt "I En
gelsche rijkswapen met T opschrift:
..By appointment to His Majesty the
King".
Oorlogsoverzicht.
Op hel Weslerfropt is in den toe
stand geen merkbare verandering ge
komen. Bij Yperen hebben de En
gelschen zicli van een linie Duilsehe
loopgraven meester gemaakt. Bij het
kanaal van La Bassée is de poging
van de geallieerden om door tic Duil
sehe linie door le breken verijdeld.
Aan de Weslfaalsche en Saksische
troepen gclukle hel de Engelschen
en Franschen tol een overhaasten
lerugtoehl naar hun stellingen le
noodzaken. In de Vogezen hebben
de Franschen eenige voordeel en be
haald, beslaande in liet bezetten van
eenige hoogten Summa summarum
is de positie van beide partijen vrij
wel dezelfde gebleven.
Tii hel Oosten rukken de verbon
dene Duitseh-Oostenrijksche troepen
langs drie wegen naar Lemberg op
Zij staan nu op veertig K.M. afstaiïd
van Galleien s hoofdstad. Naar Bus
sische gevangenen verteld hebben
zou Grootvorst Nicolaas gelast neb
ben Lemberg te behouden, al zou 't
ook een millioen mcnschenlevens
kosten. Zeker is hel, dat de Russen
alles in het werk hebben gesteld ten
einde de opmarseh van de zegevie-
rende Duitsche-Oostenrijkse he legers
le stuiten, maar dil is hun niet ge
lukt. Hun lerugtoehl gelijkt nu op
sommige punten veel op een wilde
vlucht.
Wat de Dardanellcn betreft, van
Engelsche zijde wordt gemeld, dat
de Turken onder aanvoering van 'n
Duitschen officier een moedigen aan
val op de Engelsche loopgi-aven op
Gallipoli gedaan hebben, maar dat
de meesten getroffen door het moor
dend lood sneuvelden vóór zij de
loopgraven bereikten. Dil neemt even
wel niet weg, dat de geallieerden
met dat al weinig opschieten. Hun
viool speelt uil vrees voor de Duit
sche duikbooten verstoppertje. En
huil landingstroepen hebben al do
moeite zich in dc loopgraven staande
le houden. Aan de Dardanellcn heb
ben dc geallieerden tol nu loc nog
weinig succes gehad.
Op liet Zuidelijk gevechtstciTein
hebben de Oostenrijkers aan 'l front
van de Isonzo verscheidene aanvallen
van de Italianen afgeslagen. Deze
maken weinig vorderingen, en win
nen slechts langzaam terrein.
Tusschen Turkije en Bulgarije zijn
onderhandelingen gaande over af
stand van grondgebied. De koopprijs
bestaat in de handhaving van Bulga
rije's neutraliteit.
In Moskou hebben ernstige on
lusten plaats gehad. Studenten en
arbeiders trokken in optocht met
roode vlaggen, zingend rcvolulion-
naire liederen en roepend weg rae!
den volkerenmoord en den bloedigcn
oorlog, weg mei het Czarismc, door
de straten. De Nicolajen (Czar en
zijn broeder, de generalissimus van
het leger) laten ons verhongeren
geef ons brood en vrede. Velen wer
den gevangen genomen bij het beteu
gelen van de onlusten.
De toestand in Tripolis is voor
dc Italianen niet rooskleurig. Hij i^s
van dien aard, dat de bezetlings
troepen óf moeten versterkt wor
den, óf, indien de Italianen daartoe
niet wenschen over le gaan, omdat
ij deze beter in Europa kunnen ge
bruiken, op de versterkte kustplaat
sen teruggetrokken worden.
Bij de behandeling van liet tweede
oorlogscrediel van 250 millioen p. st.
n het Lagerhuis z» Me Asquilh, dat
de geallieerden zouden overwinnen.
Engeland zal echter niet eer het
zwaard in de schee.de steken, voor-
lat België alles' terug gekregen heeft,
wat hel verloor, Frankrijk gewaar
borgd is tegen aggréssieve aanvallen,
do rechten der kleine volkeren op
n onaantastbaren grondslag gewaar
borgd zijn, en dc militaire overhccr-
sehing van Pruisen geheel en voor
goed is vernietigd. Men staat versteld
over zooveel belangeloosheid van den
Britschen bewindsman.
De Kamerverkiezingen in Grieken
land zijn ten vooi-deelc van de oor
logspartij waarvan .Wenizclos het
hoofd is. uitgevallen Zal deze, nu
de Russen geslagen zijn, de Darda
nellcn niet geforceerd kunnen wor
den, en Rumenie en Bulgarije voor
de verleidelijke aanbiedingen der ge
allieerden Oosl-Indisch doof blijven,
toch thans de zijde der Entente kie
zen? Wenizclos zal. dunkt ons, zich
nog wel eens bedenken.
AMERIKA.
Bryan publiceerde het eerste deel van
een lange verhandeling over den doel-
loozen oorlog. Hjj voorspeltdat de
schoonste gelegenheid tot vrede stichten,
ooit in de geschiedenis voorgekomen,
thans aau de Vereenigde Staten zal
worden geboden. Hjj verklaart, dat,
wanneer de vrede teruggekeerd is, ge
vraagd zal worden om een conferentie
ter wjjziging van de internationale wet
geving, die meer voor naties in oorlog,
dan voor naties in vrede gemaakt schjjnt.
TUBKIJE.
Te Hassaua Bostani (een Turksche
wijk van Pera) brak een hevige brand
uit, door den wind begunstigd en zich
uitbreidend over de grooteDdeels uit
kleine houten gebouwen bestaande
straten. Binnen enkele uren waren ver
scheiden straten in de vlammenzee
opgegaan en 's avonds vond men nog
slechts ruïnes. Eerst 's nachts werd
men het vuur meester. Men gelooft, dat
ongeveer 500 huizen een prooi der
vlammen werden; daaronder zes groote
steeuen woningen en een magazijn.
GRIEKENLAND.
Het schijnt dat de partij van Venizelos
overwinnend uit de verkiezingen te voor
schijn is getreden. Zij beschikt over 193
zetels, terwijl de regeering slechts door
96 leden vertegenwoordigd wordt. De
overige partijen en de OnafUaukelijken
bemachtigden 27 zetels.
De regeeringabladen verklaren, dat het
kabinet-Gounaris aan de regeering zal
blijven tot de bijeenkomst van de nieuwe
kamer, welke op zjjn laatst den 20 Juli
zal vergaderen. De Patris, het orgaan
van den heer Venizelos, kondigt aan, dat
de minister-president weder in het poli
tieke leven zal terugkeereD. Hij zal er
naar streven weder de macht in handen
te krijgen.
ENGELAND.
De admiraliteit maakt bekend, dat een
Zeppelin de Noord-Oosteljjke kust van
Engeland Dinsdagavond bezocht en
bommen liet vallen, die branden veroor
zaakten, welke echter snel werden ge-
bluscht. Vjjftien personen werden gedood
en vijftien gewond.
In verband hiermede wordt uit
Berljjn gemeld:
In den nacht van 15 op 16 dezer
deden onze marine-luchtschepen een
aanval op de Noord-Oosteljjke kust van
Engeland. Op een versterkte plaats aan
die kust werden bommen geworpen,
waardoor een reeks industrieele gebouwen,
waaronder een hoogoven in brand ge
raakten en ten deele vernield werden.
De luchtschepen werden hevig be
schoten, vooral door een strandbatterjj.
Deze laatste werd aangevallen en tot
zwjjgen gebracht. De luchtschepen Wie zou uit deze met keur van artikelen
werden volstrekt niet beschadigd. ~::L
j Te Glasgow is een werkman in
een munitiefabriek, die een kameraad
j had geslagen, omdat deze z. i. te hard
I werkte en te veel granaten afleverde,
veroordeeld tot drie maanden gevange
nisstraf met dwangarbeid, de zwaarste
straf die de rechter kon opleggen. Als
dit in Duitschland wag gebeurd, zei de
rechter, maar ik geloof niet, dat het
daar raogeljjk zou zjjn, zouden ze u
tegen een muur zetten en doodschieten.
In Krankrjjk net zoo. Het spjjt mjj, dat
dit hier niet kan.
Uit het geding bleek, dat de be
schuldigde 55 ets. in het uur verdiende.
DUITSCHLAND.
Omtrent den vliegraid boven Karlsruhe
melden de bladen de volgende bizonder-
beden: Naar thans bekend is, zjjn 19
personen gedood, 14 zwaar en meerderen
licht gewond. Gedurende ongeveer een
uur vlogen de vjjandeljjke vliegeniers
op zeer groote hoogte boven de stad.
Verschillende wjjken der binnenstad heb
ben zeer geleden. Zoo werden in de
Erbprinzenstrasse en Burgerstrasse 4
personen gedood. Iq hoofdzaak waren
het burgers, vrouwen en kinderen, die
zich naar hun werk begaven.
Het is duidelijk, dat er in de stad
een paüiek uitbrak, toen de Fransche
vliegeniers verschenen. Vele personen
vluchtten in hun huizen en kelders.
In de dichtst bevolkte straten vielen
ongeveer veertig bommen. Bommen
ontploften ook in de nabjjheid van het
Residentieslot, een andere bom trof het
dak van het hoofdpostkantoor. De
grootste schade werd aangericht in het
centrum der stad, waar o. a. verschillende
huizen beschadigd werdenop eeniga
punten zijn groote gaten in den grond
Ook werd aanmerkelijke schade ver
oorzaakt in de nabijheid van het hotel
Germania, niet ver van het station, op
het Rondelplein en in de Karl Friedricb-
stiasse. Tot nu toe zijn er 22 dooden
geteld, nl. 11 mannen, 7 vrouwen en
vier schoolkinderen.
De Köln. Ztg. merkt op, dat de
vliegeniers met de plaatselijke verhou
dingen goed vertrouwd moeten zijn
geweest. De bommen waren naar allen
schijn bestemd voor het Residentieslot,
het paleis van Prins Max, het directie-
gebouw der spoorwegen, het telegraaf
kantoor en het raadhuis.
Uit Stad en Provincie.
ZIERIKZEE, 18 Juni. Heden is liet
een eeuw geledoD, dat de slag bij
Waterloo aan Napoleon's heerschappij
een einde maakte.
Engeland en Rusland stonden toen
zij aan zij naast Duitschland en Oosten
rijk. om den grooten Napoleon te
bevechten. Wie heeft toen kunDen
denkeD, dat een honderd jaar later
eerstgenoemde staten de bondgenooten
van Frankrijk zouden zijn in een strijd
tegen Duitschland en Oostenrijk?
Bij den Nederlandschen Anti
Oorlog Raad zijn thans 955 verecni
gingen aangesloten.
.Woensdag 1.1. werd alhier
één der zalen van het „Huis van Nas
sau' opgericht de spekslagersvcreeni
ging „De Eensgezindheid aanvanke
lijk met 9 leden.
Het bestuur is samengesteld al
volgd: voorzitter, de heer .1. G. Sim
mers, terwijl als secretaris en pen
ningmeester zullen fiingccrcn resp
de heeren P. de Bie en J. M. Dekker.
Het doel der vereeniging is, in aan
sluiting bij den Nederlandschen Sla
gersbond en met tie gewaardeerde
medewerking van den burgemeeste
van Ziorikzee regeeringsvarkens
betrekken en tie prijzen voor de vei-
bruikers hiervan onderling vast le
stellen.
Ctastentoonstelllng te Tholen.
Als verslaggever van de Zierikzeesche
Nieuwsbode heb ik heden aan de Gas
ten toonatelÜDg, welke van 17 tot
met 19 Juni in het gebouw „Non
Semper" te Tholen gehouden woïdt
een bezoek gebracht. Wie in deze zaa
binnentreedt, wordt aangenaam getroffen,
rijk versierde zaal de oude sociëteit
terug herkennen Tot den vertegen
woordiger der Gas-, Waterleiding- en
Electr.-Maatschappij, die tot het geven
van inlichtingen steeds gaarne bereid
heb ik mij gewend om over de ten
toongestelde artikelen een en ander te
weten te komen. Hij vestigde mijn aan
dacht ten eerste op de afdeeling munt-
gas. Elke aansluiter voor muntgas
krijgt 2 lampen, 2 ronde comforen of
dubbel comfoor en een wandarm. Al
deze artikelen, als ook de muntmeter,
waren in werking te zien. Verder werd
mij getoond het Windemuller Poulis
gasfornuis met losse comforen en reflec-
teur in den oven, om in den winter de
keuken te verwarmen, waarop gedurende
de tentoonstelling kookdemonstraties
worden gehoudeD, en de spijzen door het
publiek kunnen geproefd worden. Voorts
een ruime sorteering ornamenten, gas-
tafele, Houben gashaarden, gaskachels,
gascomforen en sanitaire artikelen. Hot
geheel maakt een aangeaamen indruk,
zoodat ik een ieder een bezoek kan
aanbevelen.
De heeren, die deze tentoonstelling
georganiseerd hebben, kan ik geluk-
wenschen met het uitmuntend idee. Ik
twijfel niet, of deze tentoonstelling zal
een succes wezen èn voor de Gemeente-
Gasfabriek, èa voor de op gasgebied
gunstig bekende firma Gas-, Waterlei-
ding- en Electr.-Mij. voorheen I. Selten
te Rotterdam.
NOORDGOUWE Dc liberale kies
vereeniging hééft met alg. stemmen
deaftredende raadsleden, de heeren
A. A. Vis en M. van Gastel, opnieuw
candidaal gesteld.
ZONNEMAIRE, 18 Juni lieden is
liet 25 jaar geleden, dal de héeé J.
van der Ki-eke tol secretaris dézer
gemeente werd benoemd.
BRUINISSE. In de Woensdag ge
houden vergadering van de kiesver-
ceniging „Burgerplicht" werd voor
lezing gedaan van een schrijven van
den lieer Joh. Klenbaas, waarin hij
mededeelde, dat liij, onder dankzeg
ging voor hel steeds in hem gestelde
vertrouwen, bij de a s. verkiezing
voor leden van den gemeenteraad
niet meer in aanmerking wenschle
Ie komen. Door één der leden werd
daarop een woord van waardeering
gesproken voor "t geen dc heer Elon-
baas voor de gemeente heeft verricht
en het voorstel gedaan hom den dank
der kiesvereeniging schriftelijk over
le brengen, welk voorstel bij accla
matie werd aangenomen.
Ook was ingekomen een schrijven
van de anli-rev. kiesvereeniging, be
helzende den voorslag om, waar van
iedere partij één lid moot aftreden,
door iedere kiesvereeniging slechts
één candidaal te doen stollen, en
mocht zich een 'derde candidaal op
doen, dan elkanders candidaten te
steunen.
Daar van welingelichte zijde werd
medegedeeld, dat niet alleen de héér
Elenbaas, maar ook de lieer Van
Vessem. die wegens voorldurende
ongesteldheid al geruimen lijd de
raadsvergadering niet meer kan be
zoeken, zicli niet meer herkiesbaar
stelt, en het dus een vrije verkiezing
wordt, werd bij meerderheid van
stemmen besloten op hel voorstel van
de nnti-rëv. kiesvereeniging niet in
fe gaan en twee candidaten Ir stellen.
Als zoodanig werdén gesteld de her
ren L'. van Mëurs en M. K. Ki-cpcl,
beiden landbouwers. Beide heeren
hebben de candidatiiur aanvaard.
ST.-FILIPSLAND. Tot directeur van
het fanfarekorps „Concordia" alhier is
benoemd de heer Jac. Steenbergen te
Steenbergen in plaats van wjjlen zjjn
broeder.
Genoemde heer is mede benoemd tot
directeur van de vereenigineen Araicitia"
te Steenbergen en „Excelsior" te
Dinteloord.
ST -M A A RTENS DIJ K18 Juni.
Hedenvoormiddagis hier een ver
gadering gehouden van ingelanden
van liet waterschap St.-Maartensdijk
en der 1 poldci-s Oudcland c s Do
vergadering was hoofdzakelijk belegd
Ier behandeling van een besluurs-
