ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
Vrijdag 4 Juni 1915.
TWEEDE BLAD.
indië.
engeland.
düitschland.
nedebland.
onder wijs.
rechtzaken.
(Z lerikzeesche
C o u r a n t
ABONNEMENT.
Ptjjs pet drie maaiideuf 1,80.
Franco per port- 1,60.
Voor het buitenland per jaar10,
Afzonderlijke nummer»- 0,06.
Verschijnt Maandag, Woensdag en Vrjjilag.
7lste JAARGANG, 9705
Diraolauri A. J. f LOOZE Jr.
Ultgcvcr-Heofdredcetciirg, FrXmKËL,
ADVERTENTIE N.
Van 18 regel» f 0,30.
Elke regel meer0,10.
Reclame» per regel- 0,15.
Bjj contract belangrijke korting.
Intending op den dag Tan uitgave vóór 8.30 ure.
NIEÜWSTIJDIN GEN.
Over den moord op den detachement
commandant Van der Meer en den tolk
Matheus vertelden bjj het ondenoek de
politie-dienaren het volgende:
Een Mentaweier was in het bivak
gekomen en had den det.-commdt. ver
zocht mede te gaan naar een tuin,
aangezien hg diens aandacht wilde
vestigen op iets, dat niet in orde was.
Geen kwaad vermoedende, ging de
commandant, vergezeld van den tolk,
ongewapend mede. Niet ver van het
bivak verwijderd, kwamen plotseling
vier Mentaweiers voor den dag, die
pijlen op den commandant en den tolk
afschoten, waardoor dezen werden
gewond.
De Mentaweier, die hen uit het bivak
had gelokt, trok daarop zijn klewang
en viel de gewonden aan, waarbij
een oogenbhk later door de andere
toegesohoten Mentaweiers werd geholpen.
Beiden werden ontzettend toegetakeld
en schreeuwden om hulp.
Toen de politie-dienaren ter hulp
snelden, was de tolk reeds overleden.
Commandant Van der Meer leefde nog,
doch kon niet veel meer zeggen.
Even voor hjj het bewustzijn verloor,
droeg hjj zjjn mannen op om onmiddel
lijk belicht naar Padang te zenden.
Een uur later overleed hjj.
Van der Meer was reeds 6 jaar op
de Mentawei-eilanden en, naar men
vertelde, trad hij nog al eens streng op.
De juiste aanleiding tot het gebeurde
is evenwel nog niet bekend. De
moordenaars zijn gevlucht en met hen
do geheeie kamponbevolkmg van Sioban.
De moord moet een persoonlijke
wraakneming zijn. Een der daders is
gepakt.
Waarschijnlijk als gevolg van den
.Zeppelin' -aanvul zjjn te Londen opnieuw
hevige anti-Duitsche opstootjes uitge
broken.
Te Shoreditch omringde een dreigende
menigte de huizen van menschen, die
verdacht werden vauDuitschenationaliteit
te zijn. Zjj vielen winkels aan, die bjj
de vorige opstootjes beschadigd en
daarna gebarricadeerd waren, lu enkele
gevallen werden de barricades omge
trokken en drong de menigte de huizen
binnen, waar veel schade werd aangericht.
De eigenaar van een winkel aan den
Hextonroad vluchtte en werd door de
woedende menigte achtervolgd.
Met het oog op de huidige buiten
gewone omstandigheden is de Engelsche
regeering van plan om bjj 't Lagerhuis een
wetsvoorstel in.te dienen, waarin bepaald
wordt, dat in de kiesdistrioten, die
vertegenwoordigd worden door de thans
tot ministers benoemde afgevaardigden,
gedurende den oorlog, geen herkiezingen
zullen plaats hebben. Neemt het Lagerhuis
dit wetsvoorstel spoedig aan, dan kunnen
de nieuwe ministers de volgende week
hun plaats in het Huis weder innemen.
Aangezien bjj de laatste vaststelling
der voorraden bleek, dat er een zeer
ruime voorraad graan en meel aanwezig
is, werden de maximumprijzen voor meel
en brood met ingang van 7 Juni verlaagd.
Ook werd het verbakken van zuiver
tarwemeel op grooter schaal toegestaan.
Ook de maximumprijzen voor andere
baksels werden voor het geheeie rijk
verlaagd.
Eenige textielfabrikanten te Chem
nitz hebben aan het Saksiche ministerie
van oorlog een bedrag van 1000 mark
ter hand gesteld, ten einde deze te ver
doelen onder de eerste twintig Duitsche
soldaten, die zich op Engelsch grond
gebied door „hervorragende Leistuogen"
onderscheiden. Heeft een invasie van
Engeland in den loop van den oorlog
niet plaats, dan komt het geld ten goede
aan het ondersteuningsfonds voor in
validen.
PUTTEN (G). Dinsdagmorgen ca. 10
uur kwam een windhoos over den tuin
van den huize „Oud-Groevenbeek". Een
15-tal groote broeiramen werden opge
nomen, sommige 15 M. hoog en weer
neergesmakt. Een viertal tuinlieden, die
het gevaar zagen aankomen, wisten zich
tijdig te bergen, één ging plat op den
grond liggenze kwamen allen met den
schrik vrij.
OS8ENDRECHT. In don nacht van
Zondag op Maandag is door de grens
wacht een Belg, deel uitmakende van een
smokkelaarstroepje van 5 personen, toen
hij geen gevolg gaf aan hot bevel, stil
te bljjven staan, doodgeschoten. De smok
kelaars vervoerden elk 50 E.G. meel.
WEERT. Dinsdag brak alhier een
zware boachbrand uit; het vuur nam
steeds in omvang toe, en tastte heide
en peelgronden aan, in do nabijheid van
sluis 16. Verschillende H.A. leken dra
eon vuurzee; dank zij het optreden van
de militairen, kon het vuur in zijn voort
gang gestuit worden, doch het was reeds
laat in den namiddag, toen het gevaar
voor uitbreiding geweken was.
In het nabije Nederweert zijn evenoens
groote uitgestrektheden heide en bosch
door het vuur vernield.
OPPERSUM (L.) In het gehucht het
Ven, onder deze gemeente, ontstond
Woensdagmiddag omstreeks 4 uur brand
bij den landbouwer Smits, vermoedelijk
doordat bij het koken van den varkens
pot vonken op het gedeeltelijk strooien
dak viel. Het vuur plantte zich voort
naar 5 aangrenzende boerderijen welke
alle totaal zijn afgebrand.
De inboedels en de landbouwwerk
tuigen zjjn grootendeels een prooi der
vlammen geworden.
Het vee kon worden gered.
De schade wordt grootendeels door
verzekering gedekt.
Uit Stad en Provincie.
ZIERIKZEE. Ons werden ter recen
sie twee boeken toegezonden.
liet eerste boek, getiteld Louis Botho
contra generaal Christiaan de Wel", is
door den heer M. 1'. C. Valter geschre
ven, die den inhoud er van aan onuit
gegeven stukken ontleend heeft.
Het boek is, uit een historisch oog
punt hoogst belangrijk, behandelt hoofd
zakelijk de laatste phase van deii Boc-
rcn-oorlog in Zuid-Afrika, en stelt in 't
licht de rol, die Louis Botha en De Wet
daarin gespeeld hebben. Een tot nu toe
geheim gebleven staatsstuk, behelzend
een protest van Paul Krüger, Burger
en Reitz tegen de gewelddadige inbe
zitneming van Transvaal door Engeland,
is er in opgenomen. Ten slotte wordt
er in besproken het verklaarbaar verzet
van De Wet en Beijers tegen den vcr-
overingsstrijd in Augustus 1914 contra
Duitsch Zuid-West-Afrika.
Het tweede boek, getiteld „Wat kun
nen ons neutralen de officiëele gegevens
der oorlogvoerende partijen leeren?" is
van de hand van dr. L. M. C. Koper-
berg. Het werk is, gelijk de schrijver
zelf gettiigt, een gelegenheidswerk, dat
evenwel praktische waarde heeft. Aan
de hand der feiten toch beoordeelt de
schrijver de oorlogsgebeurtenissen van
1914. Hij geeft onbewimpeld en zonder
vooroordeel zijn meening. En of men
die meening al of niet deelt, het heeft
altijd zijn groot nut de met redenen om
kleedde overtuiging te leeren kennen van
een eerlijk en beschaafd man.
Beide boeken zijn uitgegeven door den
heer C. L'. van Langenhuijzen te Am
sterdam—Rotterdam.
Door Gedqp. Staten zijn benoemd
tot leden van de commissie voor de
aanslag in de Rijks-inkomstenbelasting
de heeren:
Zetel Zierikzee: C. J. van den Bout,
J. A. Legeinaat, L\ Doeleman, allen te
Zierikzee, L. dc Oude, Serooskerke (S.)
St.-Maartensdijk: A. J. Bierens, St.-
Annaland, W'. Moelker, Tholen, W. Kloet
Az., St.-Maartensdijk, en Th. A. Boudc-
ling, St.-Filipsland.
Kortgene: P. Tazelaar, Colijnsplaat,
J. iW'. van Nieuwenhuijze, Kortgene, A.
van Hee en O. N. v. d. Heijde, beide
Wissekerke.
Middelburg: mr. A. O. A. Jacobse
Boudewijnsc, mr. F. N. van der Bilt,
J. A. Vertregt, allen Middelburg, en F.
P. Polderdijk.
Vlissingen: W. L. Huson, P. I. Mor
tier, II. J. van Poelvoorde en J. A. Loois
Az., allen aldaar.
Tcrneuzen: J. J. de Jager en C Wol-
fert IIz., beiden aldaar, C. J. Burm,
Hulst en A. E. Kruijsse, Axel.
Oostburg: mr. A A. J. v. d. Brooke,
Aardenburg, R. J. Verslijs cn E. A. II.
le Grand, beiden Ooslburg, en Anih.
Luteijn Sr., Sclioondijkc.
Goes: J. Donner, J. Oele Hz. en 1. G.
J. Kakebeekc, allen aldaar.
BROUWERSHAVEN, 2 Juni. Bij dc
alhier op heden gehouden verkiezing
voor een lid van den Raad dezer ge-
meenlc, in dc plaats van den heer G. J.
Boot (vertrokken), zijn candidaat ge
steld de heeren P. D. Bos en J. M. van
den Bout, over wie op Vrijdag 11 Juni
a.s. een stemming zal worden gehouden.
STAVENISSE. Volgens den alhier
van wegc het K. N. M. Instituut le Dc
Bilt bij Utrecht geplaatsten regenmeter
viel alhier in Mei 1.1. 47,3 m.M. regen
(in 9 af Lappingen), tegen 29,8 in 1914
en 69,4 in 1913. De hoogste barometer
stand in de laatste maand was 778,
de laagste 751 m.M.
Voor de opengevallen betrekking
van gemeente-ontvanger alhier hebben
zich 9 sollicitanten aangemeld.
SCHERPENISSE. Den 5en Jifni a.s.
hoopt de heer G. Jopse den dag te her
denken, waarop hij vóór 30 jaar bij het
politiecorps werd aangesteld, waarvan
hij er ruim 25 in deze gemeente door
bracht als gemeentc-veldwachter, cn de
overige jaren als politic-agent te 's-Gra-
venhage en Goes.
ST.-ANNALAND, 3 Juni. Op de hof
stede van den landbouwer J. G., onder
St.-Maartensdijk, zijn kort na elkaar 1
kalvers gestorven onder dezelfde vreemde
verschijnselen. De ziekle, die in den
kop moet zitten, is van heel korten
duur. Volgens zeggen, zou de te hulp
geroepen veearts niet in staat zijn dc
oorzaak van den dood op te ge*ven.
SCHERPENISSE. Op dc vööixlracht
voor onderwijzer aan de openbare lagere
school alhier komen voor A. K'. Mculen-
dijk, Kloetinge; M. 'A. Quisf, Zierikzee.
en L. J. Versprille, Ooslburg.
Bjj het te Batavia gehouden
examen ter verkrijging van een dip u a
van stuurman ter koopvaardij (groote
stoomvaart) slaagde o. a. "oor 2e stuur
man de heer D. M. Soho geboren te
St.-Pliilipsland, thans 3» siuurman bij
de K. P. Maatschappij.
Landbouw on Voetoolt.
oogkwetsing 28, brandwonden 2, breken
van gereedschap 1, bedrijfsziekten 5,
diverse oorzaken 4.
De 395 ongevallen, die door de Zeeuw-
sche Landbouw-Onderlinge behandeld
werden, hebben opnieuw bewezen, dat
het landbouwbedrijf geenszins gevaarloos
is. De 390 getroffen landarbeiders, resp.
de nagelaten betrekkingen van één
hunner zijn, doordat de patroons lid van
de Landbouw-Onderlinge zijn, geholpen.
Zs hebben van de Landbouw-Onderlinge
eoc stenn gekregen, die hun anders niet
zou z(jn verleend, omdat voor de Land-
bouw-Ongevallen-VerzekeriDg nog geen
wet bestaat.
De onkosten, die voor de patroons op
deze verzekering komen, bedragon f 1,28
per f 100 jaarloon, of voor eon knecht
die f 400 loon per jaar verdient, worden
de kosten 9] cent per week.
Voor deze kleine uitgave worden ook
de geldelijke gevolgen van de zwaarste
ongevallen gedekt.
De ziekte-verzekering voor inwonend
personeel heeft zich gednrende 't erslag-
jaar wederom belangrijk uitgebreid. Er
zijn thans 10 afdeelingen in werking,
het aantal verzekerden bedroeg in 1914
951. De gemiddelde kosten bedroegen
over 1914 f 1,93 per verzekerde.
Over bet jaar 1914 hebben de koeten
der Zeeuwsche Landbouw - Onderlinge
bedragen
1°. Ongevallenkoslen
a. tijdelijke uit-i I
keeringen. I gedurende lel f 4.033.58
geneesk. bek. j „a
en begiate-l bet ongeval I
niskosteu 1 - 3.659.
NOOUDGOUWF.. D landbouwver-
eeniging alhier heeft zich voorloopig ver
bonden tot het nemen van 123 aandeelen
in de op le richten coöperatieve super-
phosphaatfabriek.
KERKWERVE. De landb'ouvr-véreeni-
ging „A. B." alhier heeft in haal- laatste
vergadering besloten als lid toe te treden
tot de te stichten coöperatieve super-
fabriek in Zeeland. Opgegeven zijn lot
een totaal van 89 aandeelen.
De Zeenwseho Landbouw-Onderlinge.
In 't hotel „De Prins van Oranje" te
Goes, werd heden de Algem. Vergadering
gehouden van de Zeeuwsche Landbouw-
Onderlinge, onder] leiding van den beer
H. A. Hanken.
Uit het jaarverslag over 1914 blijkt,
dat op 31 December waren aangesloten
1010 landbouwers. Er hadden in 1914
plaats 395 ongevallen, waaronder begre
pen 4 ongevallen aan patroons overkomen
en 5 gevallen van bedrijfsziekten. Een
ongeval bad den dood van den getroffene
tengevolge, terwijl aan 4 arbeiders een
blijvende uitkeering naar gedeeltelijke
invaliditeit moest worden uitgekeerd. 375
ongevallen waren binnen twee maanden
afgeloopen, terwijl 19 ongevallen langer
dan twee maanden dnurden.
Als oorzaken van de ongevallen wor
den genoemdvoertuigen 39, paarden 54,
hoornvee 7, landbouwmachines 29 (waar
van 1 den dood tengevolge had), val van
den arbeider 51, val van een voorwerp
9, beknelling 13, krachteiuspanning 44,
snijdende werktuigen 71, infectie 21,
Totaal f 7.702.58
b. aandeel in de ongevallen
koslen der Centrale, voor
tijdelijke uitkeeringeu en
geneeskundige behandeling,
betaald na de tweede maand
na bet ongeval, en de con
tante waarden der blijvende
uitkeeringeu- 16 600,81
Totaal ongevallenkosten f 24.809.89
2°. Administratiekosten
a de algemeens administratie
kosten der provinoiale voor
drukwerken en onkosten
vergaderingen. f 463.64
b. de onkosten der
afdeelingen - 614 SI5
c. de vergoedingen
der secretarissen -1.440.535
d. aandeel in de ad
ministratiekosten
der Centrale voor
aandeel in de sa
larissen en pen
sioen verzekering
v. b. personeel,
salaris directie
kantoorbehoeft.
-bnur, onk. der
bjj kanteren, pro
paganda, druk
werken, enz. - 4 994.54
Totaal administratiekosten - 7.513.53
Totaal ongev. en adm.kosten f 31.822.92
Na de afrekening over bet
jaar 1913 bleek, dat door de
leden gezamenlijk te veel was
opgebracht56.25
zoodat dus over 1914 met de
leden moet worden verrekend f 31.766 67
Op rekening biervan is door de leden
aan voorschot gestort f 36 839.25.
Aaugezlsn over bet jaar 1914 het ver
zekerd loon bedragen f2.496.829—, moet
due met de leden worden afgerekend
tegen f 1,28 per f 100.—.
Aan de leden zal dus, nadat bet te
weinig betaalde voorschot is aangezuiverd,
of bet te vee! betaalde is teruggegeven,
terugbetaald kunnen worden.- 22 cent
per f 100— loon.
school; W. F. A. le Poortvliet, lol f 3
boete of 2 dagen hechtenis,
Overtreding der bouwverordeningA
J. V. te St.-Annaland, lol f 2 boete of
2 dagen hechtenis.
Overtreding polderreglement: C. d. R„
huisvrouw T R., A. d. R. en C R.,
huisvrouw, P J. J allen te Steenber
gen; C. K. en J. K., beiden te St.-Phi
lipsland, en Ch. L. d. W. te Clinge,
ieder tol f 1 boete of 1 dag hechtenis
voor ieder hunner.
Overtreding politie-vcrordcning: C. <1.
B. te Stavenisse, J. S. Pz te Poortvliet,
J. C. K. te St.-Maartensdijk cn J P. P.
te St.-Maartensdijk, ieder tot f 1 boete
of 1 dag hechtenis voor ieder hunner.
Overtreding der leerplichtwet: M. A
jM. te St.-Philipsland, tot f 2 boete of
2 dagen hechtenis; G. C. B. te Poortvliet,
tot f 1 boete of 1 dag hechtenis; P. v. d.
W. te St.-Annaland, tot f 3 boete of 2
dagen hechtenis.
Overtreding motor- en rijwielwet: I,'.
B. te Scherpenissc, C. G. H. en J. v. D
beiden te Oud-Vosscmeer, H. I. v. A. le
Anna-Jacoba-Polder, ieder lot f 1 boete
of 1 dag hechtenis yoor ieder hunner.
Kippen laten loopen op bezaaiden
grond: W. B. te Tholen, tot f 1 boete of
1 dag hechtenis.
Loopen over grond ivaarvan de toe
gang verboden is: C. V. Az. de St.-Fi
lipsland, tot f 1 boete of 1 dag hechtenis;
A. S. te Oud-Vossemecr, tot f 0,50 boete
of 1 dag hechtenis.
Openbare dronkenschap: J. B te St -
Maartensdijk, tot f 3 boete of 2 dagen
hechtenis; A. G. te Nieuw-Vosmeer, tot
f 2 boete of 2 dagen hechtenis.
Vrijgesproken: L. J. te Tholen en J. v.
D. te Poortvliet.
De 4c kamer der Amsterdamsche
rechtbank heeft Donderdag uitspraak
gedaan in de zaak tegen den betonwer
ker A. G beschuldigd van doodslag op
den politie-agent Titseler in den avond
van 24 Januari op hel Kattenburger-
plein le Amsterdam. Bij dc behandeling
van de zaak hadden verscheidene ge
tuigen beklaagde met groote zekerheid
ais den dader aangewezen. Het O. M.
had 15 jaar gevangenisstraf gcëischt. De
rechtbank nam aandat hetgeen be
klaagde in dc eerste plaats ten laste
was gelegd, wettig cn overtuigend is be
wezen, daar de wonden er op wijzen,
dat beklaagde het oogmerk heeft gehad
den agent Titseler opzettelijk van het
leven te bcrooven, en veroordeelde hem
derhalve ter zake van doodslag lol 10
jaar gevangenisstraf.
Kantongerecht te Tholen.
31 Mei 1915.
Door het kantongerecht alhier zijn
heden veroordeeld wegens:
Overtreding der wapenwet: J. P. B.
te St.-Maartensdijk, tol t 2 boete of
week tuchtschool.
Overtreding der jachtwet: L'. d. O. te
Poortvliet, tot f 2 boete of 1 week tucht
PREDIKBEURTEN.
Zondag <i Juni.
Zierikzee. Qerof. Kerk. 'sVoorm. tien ure en
's avonds '/.es uro, ds. Sybesraa.
Chr. Geref. Kerk. 'sVoorm. half tien ure, ds.
Wisse; 's nam. tweo uro, Leeskerk en 's avonds
zes ure, ds. Wisse.
Oud-Geref. Gemeente, Broedraat. 'sVoorm. half
tien ure, 's nam. twee ure on 's avonds zes nre,
de boer Otte van Rotterdam.
Evangelisatie (tydolyk Lathorsehe Kerk).
Wegens avonddienst in de Kleine Kerk voor
loopig geen dienst.
Evangelisatie Joruöl. 'sVoorm. tien ure en
's avonds half acht ure, Gewone dienst.
Kerkwerve. Herv. Kerk. 'sNam. twee ure,
ds. Van Maanen van Burgh.
Serooskerke. Herv. Kerk. 's Voorm. half tien
ure, ds. Adriani.
Burgh. Herv. Kerk. 's Voorm. half tien ure,
ds. Van Mannen.
Renesie. Herv. Kerk. 's Nam. tweo ure, ds.
v. d. Nieuwenhuizen.
Noordwello. Herv. Kerk. 's Voorm. tien nre,
ds. v. d. Nieuwenhuizon.
Haamstede. Qerv. Kerk. 's Voorm. half tien
ure, ds. Japchen.
Geref. Kerk. 'sVoorm. half tien ure en's nam.
twee ure, ds. Brouwer.
Oud-Geref. Kerk. 'sVoorm. half tien ure on
's nam. twee ure, Leeskerk.
Eikerzee. Herv. Kerk. 'sVoorm. half tien nre,
ds. Straatsma.
Geref. Kerk. 'sVoorm. half tien ure en s nam.
twee ure, ds. Kok.
Broawerahaven. Herv. Kerk. 's Voorm. tien
ure, dr. Proost.
Geref.Kerk. 'sVoorm. half tien ure en «nam.
twee ure, ds. Moyer.
Zonnemulre. Herv. Kerk. 'sVoorm. half tien
ure, ds. De Leur. t
Geref. Kerk. 'sVoorm. half tien ure en snam.
tweo ure, ds. Hoek.
Neordgoowe. Herv. Kerk. 'sVoorm. half tien
ure, ds. Van Doorn.
Dreisehor. Herv. Kerk. Voorm. half tieu
ure, ds. v. d. Griend.
Ouwerkerk. Herv. Kerk. 'sVoorm. half tien
ure, bevestiging van ds. Pynacker Hordjjk door
