ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
Maandag 17 Mei 1915.
"eerste BLAD.
B E RIJD H T.
H.H. Adverteerders
(Z lerlkaseesche
C o u r a n t).
ABONNEMENT.
Pry» per drie maandenf 1,30.
Franco per post- 1,60.
Voor het buitenland per jaar- 10,
Afzonderlijke nummers - 0,05.
Versohjjnt Maandag, Woensdag en Vrijdag.
7l(t8 JAAR6AN6. No. 9698
Diraotauri A. J. DE LOOZE Jr.
UitgavacHoofdredaoteur i It. FRANKEL.
ADVERTENTIE N.
Van 1—3 regelsf 0,80.
Elke regel meer- 0,10.
Reolaraes per regel - 0,16.
Bjj contract belangrijke korting.
Inzending op den dag ran uitgave vóór 2.30 ure.
1.
2.
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
Wegens het Pinksterfeest
zal de Nieuwsbode op a.s. Maandag
avond niet worden uitgegeven.
worden beleefd verzocht ons hunne
Advertentiën, bestemd voor het
nummer van Vrijdagavond, zoo
vroegtjjdig mogelijk, uiterljjk vóór
2.30 ura te doen toekomeD.
Groote of bewerkelijke Advertentiën
gelieve ïuen Donderdag in
te leveren.
De Directeur,
A. J. DE LOOZE Jr.
BURGEMEESTER en WETHOU-
ÖHr DERS der Gemeente Zibrik/.ee.
Uitvoering gevende aan de missive van den
Minister van Landbouw, Nijverheid en Handel j
d.d. 24 April 1915, afdeeling A. S. No. 455;
BESLUITEN:
Artikel 1.
In de gemeente wordt vetkrygbaar gesteld
ongebuild tarwebrood tegen den prijs van
twaalf cent per kilogram, gaar gebakken
met eene speling in het gewicht van vijf
procent
ongebuild tarwemeel, tegen den prys van
zestien cent per kilogram.
Onder ongebuild tarwebrood wordt verstaan
brood, uitsluitend vervaardigd uit ongebuild
tarwemeel met geen andere toevoeging dan gist,
water en zout. Dit brood wordt alleen geleverd
in stukken van een half kilogram of veelvouden
daarvan.
3. Onder ongebuild tarwemeel wordt verstaan
het meel, dat onder dien naam door do Regee-
ring beschikbaar wordt gesteld, zonder dat daar
aan iets mag worden toegevoegd of onttrokken.
Artikel 2.
1. Ieder hoofd van een huisgezin of alleen-
loopend porsoon, die gebruik wenscbt te maken
van de gelegenheid om hetzij ongebuild tarwe
brood, hetzy ongebuild tarwemeel tegen den in
aitikel 1 bepaalden prys te kpopen, doet daar
van aaDgifte aan den Burgemeester onder op
gave:
a. van de naam en de woonplaats van den
broodbakker of meelhandelaar, van wien
hjj het brood of het meel wenscht te be
trekken;
voor zooveel hoofden van gezinnen betreft,
van het aantal leden van het gezin, kin
deren beneden den leeftijd van twee jaren
niet medegerekend.
Bjj de aangifte wordt mededeeling gedaan,
men ongebuild tarwebrood of ongebuild
tarwemeel wenscht te koopen.
Artikel 3.
1. De broodbakkers en de meelhandelaren,
die ongebuild tarwebrood of die ongebuild
tarwemeel tegen den prüs in artikel 1 bepaald,
verkrijgbaar willen stellen, doen daarvan ten
spoedigste schriftelijk aangifte bjj den burge-
raeestor van iedere gemeente, waar zjj brood of
meel wenschen te verkoopen.
2. Do burgemeester boekt de by hem, inge
volge bet eerste lid, ingekomen aangiften onder
doorloopcnd nummer in een register en doet
onverwyld aan den ingeschrevene mededeeliog
van do inschrijving.
Artikel 4.
1. De burgemeester verstrekt aan ieder hoofd
van een gezin of alleenloopend persoon, die
oene aangifte als bedoeld in artikel 2, heeft
ingediendeen broodkaart of een meelkaart
volgens het door hem vastgesteld model.
2. Gedurende het daarop aangegeven tydvak
kan door den houder der kaart bjj den daarop
vermelden leverancier worden betrokken;
a. op een broodkaart ongebuild tarwebrood
tegen contante betaling van zes cent por
half kilogram;
b. op een meelkaart ongebaild tarwemeel
tegen contante betaling van acht cent per
half kilogram.
3. Het maximum der op eene broodkaart
verkrijgbare hoeveelheid ongebuild tarwebrood
bedraagt gemiddeld een half kilogram per dag
en per persoon, kinderen beneden den leeftyd
van twee jaren niet medegerekend.
4. Het maximum der op eene meelkaart ver
krijgbare boeveelheid ongebuild tarwemeel be
draagt gemiddeld drie en een half hectogram
per dag en per persoon, kinderen beneden den
leeftyd van twee jaren niet medegerekend.
5. Telkens, wanneer de afnemer ongebuild
tarwebrood of ongebuild tarwemeel betrekt,
wordt daarvan op de kaart door den leverancier
aanteekening gedaan door doorhaling van zoo
veel op de achterzjide van de kaart gedrukte
cjjfers als het aantal gekochte halve kilogram
men ongebuild tarwebrood of ongebuild tarwe
meel bedraagt. By elke doorhaling wordt door
of namens den leverancier een paraaf gesteld.
6. De burgemeester tendt aan iederen brood
bakker en meelhandelaar eene lyst van de te
diens name gestelde uitgereikte kaarten. Van
wijzigingen in deze lyst wordt eveneens mede
deeling gedaan.
Artikel 5.
1. Op den laatsten dag van don op do kaart
gestolden termyn kan door don afnemer tegen
inlevering van zjjn kaart, bjj den burgemeester
eene nieuwe kaart worden verkregen, waarop
wederom de in deze regeling vervatte bepa
lingen van toepassing zjjn.
2. Indien de afnemer niet langer ongebuild
tarwebrood of ongebuild tarwemeel wenscht te
betrekken, geeft hjj daarvan onder terugzending
der kaart, kennis aan den burgemeester.
Artikel 6.
I. Aan de. broodbakkers en meelhandelaren,
die in het in artikel 3 bedoeld register zyn
ingeschreven, wordt op aanvrnag zooveel on
gebuild tarwemeel verstrekt, als zjj, naai het
oordeel van den burgemeester, noodig hebben
ten behoevo van de aflevering van ongebuild
tarwebrood of ongebuild tarwemeel op de te
hunnen name gestelde brood- en meelkaarten.
b
2.
of
De vorstrekking van ongebuild tarwemeel
geschiedt tegen de prijzen, waarvoor de Minister
van Landbouw, Nijverheid en Handel ongebuild
tarwemeel ter beschikking van de gemeente
stelt, zjjnde f 10 per 100 kilogram. Bovendien
komen voor rekening der broodbakkers en meel
handelaren de kosten van vracht en verdore
onkosten, op de verstrekking vallende.
3 De verstrekking geschiedt tegen contante
betaling.
4. Uit elke honderd kilogram door den bur
gemeester verstrekte hoeveelheid ongebuild
tarwemeel moeien 140 kilogrammen ongebuild
tarwebrood worden gebakken
Artikel 7.
Iederen werkdag, des morgens vóór twaalf
uur, doen zoowel de broodbakker als de meel
handelaar, aan wien overeenkomstig artikel 6
ongebuild tarwemeel is verstrekt, aan den
burgemeester schriftelijk mededeeling van het
door hem den vorigen werkdag op de kaarten
in totaal tegen verminderden prys verkochto
aantal kilogramuion ongebuild tarwebrood of
ongebuild tarwemeel.
Artikel 8.
1. De burgemeester stelt, met behulp van de
door de afnemers overeenkomstig artikel 5 in
geleverde kaatten vast, hoeveel kilogrammen
ongebuild tarwebrood en ongebuild tarwemeel
op de kaarten zjjn verstrekt.
2. Het totaal aantal op de kaarten afgeleverde
kilogrammen ongebuild tarwebrood en tarwe
meel moet voor ioderen leverancier geljjk zjjn
aan het totaal aantal kilogrammen, hetwelk
door hem bljjkcns de ingevolge artikel 7,
gezonden schriftelijke opgaven, gedurende het
op de kaarten gestelde tydvak is afgeleverd.
3. Bjj niet-inlevering van eene brood- of
meelkaart door den afnemer worden het door
dezen afnemer vermoedelijk op deze kaart ge
kochte aantal kilogrammen brood of meel door
den burgemeester, <len leverancier gehoord,
vastgesteld.
Artikel
De broodbakker of meelhandelaar, die op do
kaarten ander brood dan ongebuild tarwebrood
of ander meel dan ongebuild tarwemeel verstrekt
of doet verstrekken, een onjuiste aanteekening
op do kaarten stelt of doet stollen, eene onjuiste
opgave in dient of op eenige andere wjjze, al
dan niet in vereeniging met den afnemer, tracht
misbruik te maken of to doen maken, wordt
door den burgemeester van het register, be
doeld in artikel 3, geschrapt en is niet langer
bevoegd ongebuild tarwemeel overeenkomstig
deze regeling te betrekken.
Artikel 10.
Den houder eener brood- of meelkaart, die
tracht op zjjne kaart ander brood dan ongebuild
tarwebrood of ander meel dan ongebuild tarwe
meel te verkrijgen of op eenige andere wijze
misbruik maakt of tracht te maken, wordt zyne
kaart door den burgemeester ontnomen, terwyl
oene nieuwe kaart aan hem niet meer wordt
verstrekt.
2. Zulks geschiedt eveneens, indien op de
kaart opzettelijk ongebuild tarwebrood of on
gebuild tarwemeel wordt betrokken, hetwelk niet
gebruikt wordt voor menscholyk voedsel, of
dient voor andere personen dan voor den houder
der kaart, of de leden van diens gezin.
Aldus vastgesteld in de vergadering van Bur
gemeester en Wethouders van Zibmkzbb,
den 8 Mei 1915.
D. VAN DER VLIET, Burgemeester.
P. F. WITTERMANS, Secretaris.
Oorlogsoverzicht.
Wij leven in een uit historisch oog
punt hoogst gewichtigcn, maar van een
ethisch standpunt beschouwd zeer be
treurenswaardige» lijd. Deze oorlog, die
in alle wereldstreken woedt, en waar
mede in omvang en karakter geen enkele
oorlog in de geschiedenis le vergelijken
is, zal, naar hel zich laat aanzien, irï-
den toestand der volkeren, in hun eco
nomische verhoudingen lot elkander, en
in de politieke rol, die zij spelen, een
groote verandering te weeg brengen.
Vandaar, dat de lijd, waarin wij leven,
belangrijk le noemen is. Maar hij is
tevens indroevig. Want er is geen peri
ode in de historie der menschhcid aan
te wijzen, waarin zooveel en zoo felle
haat tusschen de naties heerschtc, zoo
veel wreedheid gepleegd werd, zooveel
onrecht geschiedde en zoovele menschep
gedood of diep ongelukkig werden ge
maald. In Engeland en ook in Zuid-
Af rika worden de woningen van hen,
die Duitschers zijn of een Duitschejn
naam dragen, door het grauw onder de
oogen van het gezag geplunderd, van
menschen, aan wie niets anders te ver- I vijand ernstige
wijten is, dan dat hun wieg of die van hebben,
hun voorvaderen op Duitschen bodem
stond. Door werkkracht en spaarzaam
heid zijn zij geworden, wat zij waren,
en in een ommezien worden zij van de
vruchten van hun jarcnlangen arbeid
beroofd en tol den bedelstaf gebracht.
'I Is geen medelijden -met hen, die door
de golven der zee verzwolgen werden,
toen de „Lusitania" door een duikboot
in den grond werd geboord, 'lis niet
liet gevoel van verontwaardiging, dat de
deelnemers aan die plundering, vernie
ling en brandstichting aldus deed ban
delen, neen, bet is de heb- en roofzucht,
die ben noopte de schendende band uit
te strekken naar de eigendommen van
de onscbuldigen, aan den ondergang van
de „Lusitania". En zij, die de afkeurens
waardige daad der Duitschers hadden
kunnen voorkomen, zij zonden eerst
militairen, toen alles leeggeplunderd was
en niets meer le plunderen viel.
De regecring is voornemens al de
mannelijke Duitschers le interneeren.
Italië beeft ten opzichte van de vraag,
of het de neutraliteit zal handhaven
dan wel of liét-het 30-jarig bestaand
bondgenootschap met Oostenrijk zal op
zeggen en dit rijk den oorlog verklaren,
nog geen beslissing genomen. Wel heeft't
ministerie Salandra-Sonnino zijn demis
sie genomen, en werd aan Mancora, den
voorzitter van de Kamer, door den Ko
ning opgedragen een nieuw Kabinet
salinen te stellen, maar deze heeft be
dankt. Van den Koning wordt beweerd,
dat hij legen den oorlog gekant is. Toen
bekend werd, dat het ministerie, het
welk over de oorlogsvraag niet een
stemmig dacht, 'zjjn ontslag had inge
diend. werd door die elementen ,die
vóór den oorlog zijn, iii tal van steden
van Italië volksbetoogingcn vóór den
oorlog op touw gezel. De dichter An-
nunzio, die hij de onthulling van Garri
baldi's standbeeld het woord heeft ge
voerd, werd le Rome met gejuich en
gejubel ontvangen. In een rede spoorde
hij het volk aan zich op straat le be
geven, (laar de lijd van spreken voorbij
en de lijd van handelen gekomen is, om
hen, die tegen den oorlog zijn, en door
hem als landverraders werden gebrand
merkt, le luclitigen. Hel volk begaf zich
op straat, vernielde de uitstalramen der
winkels van de Duilschers en mishan
delde afgevaardigden, die vóór behoud
van de neutraliteit waren.
De cisch wordt gesleld. oorlog of de
republiek.
De Koning, bevreesd voor verlies van
zijn kroon, heeft hel ontslag van het
ministerie Sonnino-Salandra niet aan
genomen. Dit beteekent, dat Italië do
zijde der Entente zal kiezen. In verband
hiermede heeft hel Oostcnrijksche ge
zantschap al de in Italië nog toevende
Oostenrijkers gelast zich gereed te hou
den op de eerste aanzegging Italië tc
verlaten.
In Rome kwamen ernstige ongeregeld
heden tegen de voorstanders van de on
zijdigheid voor. 'Een lezing van d'An-
nunzio in hel Theatro Costanzi leidde
tot ernstige onlusten iu den omtrek van
dezen schouwburg. Straatlantaarns wer
den vernield, barrikaden opgeworpen,
en met revolvers gescholen. De winke
liers werden genoodzaakt hun winkels
te sluiten.
In tal van Italiaansche steden zijn
ernstige onlusten uitgebroken.
Op liet Oostelijk oorlogsterrein hebben
de Duitsch-Oostenrijksche troepen Ja
roslaw bezet. De Russische achterhoe
den zijn van den Westelijken oever der
rivier de San teruggeworpen, waarbij1
vele gevangenen gemaakt werden
Ook zijn dc Duitsch-Oostenrijksche
troepen onder muziek en de jubelende
begroetingen der bevolking Sambor bin
nengerukt.
Op het Westerfront werden ten Noor
den van Yperen de Duitschers aange
vallen, 't Gelukte aan dc geallieerden 'n
deel van liet dorp Stcenstractc tc ver
overen.
Ten Noorden van Atrecht bij Neuville
traden de Franschcn opnieuw offensief
op. Hier werd verwoed gevochten. Dc
Franschen beweren, dat zij in dit ge
vecht eenige voordeelen behaald hebben,
terwijl dc Duitschers melden, dat zij
hun posities behouden hebben, en den
verliezen berokkend
Uit Stad en Provincie.
Zweminrichting.
ZIERIKZEE, 17 Mei. Zaterdagavond
vergaderde ten huize van den heer Van
Meteren de vereeniging .,De Zwem- en
Badinrichting" le dezer stede.
Het bestuur van deze vereeniging be
slaat uit de heeren M. C. Mulock Houwer,
voorzitter; J. H. Heimbach, secretaris;
H. J. Korlvinke, penningmeester; mevr.
B. P. Bolt-Frijling, E. J. Gelderman, mr.
II. Pleyte en D. Yeersema.
De voorzitter deed. nadat hij met een
korte toespraak de vergadering geopend
had, en nadat de door den secretaris
voorgelezen notulen goedgekeurd waren,
mededeeling, dat uit het bestuur een
commissie was benoemd, teneinde met
het polderbestuur van Gouweveer en
Zelke te onderhandelen over het pachten
van het terrein, genaamd „Het Stelletje1
ten behoeve van 'n zweminrichting. Deze
commissie deed bij monde van den heer
Gelderman, verslag van de onderhande
lingen, en bracht daarbij tevens hulde
aan genoemd polderbestuur voor de
daarbij door hem betoonde welwillend
heid. De gestelde voorwaarden werden
besproken en goedgekeurd, zoodat wan
neer de algemeene vergadering van inge
landen van Gouweveer en Zelke even
eens hun instemming daarmede betuigt,
de pacht-overeenkomst kan gesloten
worden. Het bestuur zal alsdan het ter
rein voor de gelegenheid tot zwemmen
en het nemen van baden gerieflijk in
richten, en de kaarten zullen dan niet
meer door het polderbestuur, maar door
hel bestuur der vereeniging worden uil-
gereikt.
Dc contributie zal voor elk volwassene
boven de achttien jaar f 1,50 bedragen
Zijn liieer dan twee volwassenen uit het
zelfde gezin lid, dan betaalt elk een
gulden. Wie beneden de achttien jaar is.
betaalt vijftig cent contributie. Vreemde
lingen kunnen een weekkaart van vijftig
cent bekomen.
Het bestuur heeft het recht iemand
als lid te weigeren.
Er zal een trap voor (le dames, een
trap voor de heeren en een trap voor
gemengde baden gemaakt worden.
De ontwerp-statuten en 'I huishoude
lijk reglement werden vastgesteld
Aanvraag zal gedaan worden om er
kenning van rechtspersoonlijkheid.
Aan den gevel van de sociëteit „Con
cordia" zal een tijdtafel van hoogwater
worden opgehangen, zoodat men daarop
zien kan op welke uren men kant
zwemmen.
Na bespreking van eenige huishoude
lijke aangelegenheden werd de vergade
ring door den voorzitter gesloten.
Gisterenavond, omstreeks half acht,
viel een gebrekkig zoontje van één der
Belgische schippers, liggende aan het
Sas, te water. Aan den vader, die het
ongeval gelukkig opmerkte, mocht het
gelukken, hem Dehouden aan boord te
krijgen.
DREISCHOR. Naar aanleiding van de
bekende circulaire van Minister Post-
huma, in zake het verstrekken van goed
kooper brood, werd Vrijdagavond j.l. in
de Bewaarschool alhier, op initiatief van
den burgemeester, een vergadering be
legd, met het doel de circulaire uitvoe
rig te behandelen. Een groot aantal be
langstellenden was opgekomen en het(
resultaat is geweest, dat thans meer
dan 100 personen zich voor het ver
krijgen van een broodkaart hebben aan
gemeld.
STAVENISSE. Op Vrijdag 14 Mei 1.1.,
des namiddags ruim 4 uur, werd alhier
een openbare gemeenteraadszitting ge
houden, ter installatie van den nieuw
benoemden burgemeester, den heer A.
F. Hanssens.
Als aanvulling en completeering van
het reeds in het vorige nummer getele
foneerde het volgende:
Op een ingekomen verzoek van den
nieuwen burgemeester, om met ingang
van heden zijn eervol ontslag te ver
krijgen als gemeente-ontvanger, werd
gunstig beschikt.
Ingekomen was een schrjjveu van den
heer H. J. Dorst, dat hij verhinderd was
de vergadering bij te wonen.
Na dc installatie door den lieer C.
Steendijk, wiens rede reeds in zijn geheel
in 't vorig nummer is weergegeven, ant
woordde de burgemeester het volgende:
Door Uwe vergadering ontvangen als
burgemeester der gemeente Stavenlsse,
zij het mij vergund, Mijne Heeren. aller
eerst eerbiedig dank te betuigen aan
H. M. de Koningin, die mij benoemde,
en aan de hooge autoriteit, die mij voor
droeg voor het gewichtig ambt van bur
gemeester. Ik betuig voorts hartelijk
dank aan hen, die mijn sollicitatie onder
steunden, en aan U, Mijnheer Steendijk,
voor de ernstige woorden, welke gij mij
hebt willen toespreken. Waar ik bijna
17 jaar als secretaris dc belangen «lei-
gemeente mocht helpen dienen, is heS
mij een hooge eer, thans voor het bur
gemeesterschap in aanmerking te zijn
gekomen. Bekend met de gemeentelijke
administratie, ben ik mij volkomen be
wust, dat het burgemeesterschap geheel
andere eischen stelt, maar ik vlei me,
gesteund door dc wethouders en dc leden
van den Raad, te kunnen, voldoen aan
wat men in billijkheid in een burge
meester mag verlangen. Hier beloften af
te leggen voor de toekomst met betrek
king lot bepaalde zaken, is mij niet mo
gelijk, daar, naar mijn meening, iedere
zaak naar de omstandigheden moet wor
den beoordeeld. Van nabij echter be
kend met velerlei gemeentelijke behoef
ten, wil ik op dezen dag in Uw midden*
en ten aanhoore van de aanwezige in
gezetenen verklaren, dat het mijn innige
begeerte is, onder Gods zegen, dienstbaar
te zijn aan de bevordering der gemeente
belangen. Ik doe hierbij een beroep op
Uw aller medewerking. Bijna 20 jaar in
ambtelijke betrekking zijnde.,heb ik mo
gen leeren, wat de plicht is van dénl
ambtenaar, n.l. dienstbaar zijn niet hart
en ziel voor de gemeenschap. Die eisch
zal ook voor mijn volgend leven, nu
bestuursorgaan geworden, blijven gel
den en zal ik moeten stellen voor alle
ambtenaren en beambten der gemeente,
met wie ik, als met de vertegenwoordi
ging der gemeente den Raad een
drachtelijk samenwerkende, hoop te be
vorderen, het algemeen belang en dd
welvaart van ons dierbaar Stavenisse.
Zoo zij het! En hiermede, Mijne Heeren,
aanvaard ik '1 voorzitterschap van Uwe
vergadering.
Daarop nam de heer C. L'. Potnppe!
het woord, en zeide:
EdelAchtb. Heer Burgemeester!
Het doet mij genoegen en velen met
mij, hoop ik, U als burgemeester in
ons midden tc hebben. Groote verwach
tingen hebben wij van Lr, iviet alleen
als administratief man, maar van uw
helderén blik, die U in vele zaken heeft.
Ik hoop, dat die verwachtingen niet be
schaamd mogen worden, maar dal dd
jaren, die U als burgemeester dezer
gemeente gegeven zullen worden, tot
heil en zegen van de gemeente en van
de gansche burgerij mogen strekken.
Het zal moeilijk gaan, E. Ach tb., het
naar ieders zin te maken. Dal kan ook
niet; want wee! als alle menschen wèl
van je spreken!
Er moesten hier in onze raadsvergade
ringen wel eens besluiten genomen wor
den, waar ik tegen op zag om vóór of
tegen te stemmen, mm ar als ik zoo bij
mij zeiven raadpleegde, dacht ik, dooi
de kiezers wordt men wel gekozen tot
raadslid, maar wie heeft die harten van
die menschen bewogen om mij tot mede
regeerder dezer gemeente te maken? Dus
wat eischt God van ons? Wel, dat wij
naar Zijn Heiligen Wil handelen. Zoo
ook, EdelAchtb. Burgemeester, de hoogto
autoriteiten hebben zeker bevorderd,
dat II. M., onze geëerbiedigde Koningin.
U tot burgemeester van Stavpnisse heeft
benoemd. Maar wie heeft de harten van
onze hooge regeeringsmanueii er toe be
wogen? En dit is gemakkelijk te beant
woorden. Moet U EdelAchtb. nu steeds
maar denken, handel ik wel naar den
wil van mijn hooge wenschen? Neen,
een gewichtig ambt drukt op Uw schou
ders, en waar er in de Schrift staat:
„Dien veel gegeven is, dien zal veel ge-
eischt worden, zoo moet ook steeds bij
U de vraag zijn: „Hoe moet ik handelen,
dpdat het recht bij God is?"
Altjjd maar hameren om groote dingen
