ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
Maandag 29 Maart 1915.
EERSTE BLAD.
H.H. Correspondenten
Oorlogsoverzicht.
NIEUWSTIJDINGEN.
Uit Stad en Provincie.
(Z icrikzeesche
C o u r a n t).
ABONNEMENT.
Pijjs per drie maandenf 1,30.
Franco per post- 1,60.
Voor het buitenland per jaar- 10,
Afzonderlijke nummcra- 0,05.
Verschijnt Maandag, Woensdag en Vrjjdag.
7lste JAARGANG,
Ni. 9678
Directeurs A. J. DE LOOZE Jr.
UIleeftiNHeofdrarinteiii' A. fiilKEL.
ADVERTENTIE N.
Van 13 regelsf 0,30.
Elke regel meer- 0,10.
Reclames per regel-0,16.
Bjj contract belangrijke korting.
Intending op den dag ran uitgave vddr t.tO ure.
Oit nummer bestaat uit twsa bladen.
die ons opgaTc verstrekken der predik-
beurten, werden beleefd verzocht die
voor den Goeden VrQdag en bet
Paaseb feest In te /.endoif vriór
a.s. Woensdagnamiddag 3 ure.
Be Redactie.
BERICHT.
Wegens den Goeden Vrijdagzal de
Nieuwsbode van 2 April op aan
staanden Zaterdagavond worden
uitgegeventerwijl het nummer van
Maandagavond wegens het Paaschfeest
NIET zal verschijnen.
Aangezien in het nummer van Zaterdag
mei het oog op de feestdagen door H.H.
Winkeliers waarschijnlijk druk zal worden
geadverteerd, verzoeken wij beleefd ons
hunne advertentiën tijdig, uiterlijk vóór
2,30 ure, te doen toekomen, teneinde
van opname te kunnen verzekerd zijn.
Groote en bewerkelijke advertentiën ge
lieve men Donderdag in te zenden.
DE DIRECTIE.
Gevonden op den opsnbaren weg
Inlichtingen te bekomen aan het Bureau
van politie te Zieriktee, van des morgens
30 tot 12 an des namiddags van 2 tot 4
en 8 tot 9 uur.
Een portefeuille,
jongensmuts.
fietspomp.
jongenjasje.
gewicht.
De Commissaris van Politie,
R P. BRONS.
Wij leven in een hoogst ernstigen tijd,
ernstig niet alleen door den jyuwelijken
oorlog in Europa, waardoor, ajfcn te gwij-
*gen van de verwoestingen van zoovele
stoffelijke goederen, talioozc menschen-
levens vernietigd worden, diepe wonden
geslagen worden en namenlooze smart
veroorzaakt wordt, maar ook ernstig
om hetgeen ten opzichte van ons dier
baar vaderland geschied is en nog ge
beuren kan.
Zaak is hel voor ons allen, dat wij ons
niet door de gebeurtenissen laten mede
slepen, maar dat wij deze met een koel
hoofd bedachtzaam onder de oogen zien.
Een Duitsche onderzeeër heeft twee
Nfederlandsche stoomschepen, de „Zaan-
stroom" en de ..Batavier V" in beslag
genomen, omdat zij met levensmiddelen
waren beladen, die voor Engeland be
stemd waren.
Worden, wat te hopen is, genoemde
schepen, die naar Zeebrugge zijn opge
bracht, teruggegeven, dan zal de mate-
ricele schade voor onze daarbij betrok
kene landgenooten niet noemenswaard
zijn, daar de lading hoofdzakelijk uit
vijf millioen eieren en paling bestond,
waarvan de prijs door de Engelsche
handelaren vooraf was overgemaakt.
En of nu de Duitschers of de Engel-
schen de eieren en paling veroberen,
dit moet ons allen van eeu neutraal
standpunt beschouwd onverschillig zijn.
Maar hel is tc begrijpen, dat, nu de
Engelsche kooplieden leergeld betaald
hebben, deze niet meer vóór de levering
der door hen in Nederland gekochte
waren gelden zullen overmaken, maar
daarmede zullen wachten totdat die wa
ren haar bestemming bereikt hebben.
Gevolg daarvan zal wezen, dat onze
handel op Engeland zal gestremd wor
den, daar deze de risiko van het ver
voer tor zee, met het oog op de Duitsche
duikbooten, niet zal durven op zich
nemen.
Onze regeering heeft dan ook reeds
wegens dat gevaar diplomatieke stap
pen bij de Duitsche regeering gedaan
teneinde te vernemen, welke redenen
tot de inbeslagneming van de waren
en lot de opbrenging der schepen ge
leid hebben.
Van Duitsche zijde is een onderzoek
reeds toegezegd.
Raadzaam is het thans dat onderzoek,
waarvan het resultaat door onze regee
ring zal worden medegedeeld, kalm af
te wachten.
Maar nu hebben zich na dit incident
twee hoogst onaangename feiten voprge-
dann.
Vooreerst zijn door een Duitsche vlieg
machine bommen op een Nederlandsch
koopvaardijschip geworpen, zonder dit
gelukkig te treffen.
En ten tweede is het Nederlandsch
stoomschip „Medca", waarvan dc lading,
bestaande uit 16000 kisten sinaasappelen.
\oor Engeland bestemd was, door een
Duitschen onderzeeër aangehouden en
in den grond geboord.
Deze twee feiten hebben in geheel
Nederland 'n verklaarbare ontstemming
teweeggebracht, die aan onzen Ooste
lijken nabuur in dezen tijd, waarin als
het ware de geheele wereld met niet 'al
te vriendelijke gevoelens jegens Duitsch-
land bezield is, hem zeer zeker niet on
verschillig mag zijn.
De Duitsche regeering is door ons
gouvernement in de gelegenheid gesteld
de zoo gewcnschtc opheldering in deze
te geven.
Hopen wij, dat die opheldering van
dien aard zal wezen, dat het Nederland-
sche volk zich daarbij kan nederleggen
Men wachte dus, gedachtig aan het
rechtsvoorschrift de wederpartij le hoo-
ren. Duitschlartd's antwoord af. alvorens
een oordeel uit te spreken.
Wat de krijgsbedrijven op het oorlogs
gebied betreft, deze hebben tot nu toe
tot geen beslissend resultaat geleid.
Op het Westelijk front bepaalden zij
zich tot het nemen van een hoeve en
het veroveren van een bergtop door de
Franschen.
Op het Oostelijk front trekt het Rus
sisch leger, 'dat na de inneming der
vesting Przemysl vrijgekomen is, op naar
Krakau, teneinde te trachten in het be
zit tc komen van do belangrijke Galici
sche vesting Krakau, de sleutel van Si-
lezië. Krakau, met een garnizoen van
50.000 man, is inmiddels krachtig ver
sterkt. Om de oude vestingwerken heeft
men een uit moderne forten bestaande
buitenlinie aangelegd, teneinde de stad
tegen een eventueel bombardement le be
schermen. En deze buitenlinie wordt
weer op haar beurt door strategische
punten in den omtrek beschermd, zoo
dat men heeft een driedubbele verdedi
gingslinie. In de Karpathcn wordt een
felle, verbitterde strijd gevoerd, waar
van de uitslag voor dezen oorlog van
het hoogste gewicht is. Het is een veld
slag, die daar reeds onderscheidene
dagen woedt. Gevochten wordt aan drie
bergpassen, die in het bezit van de Oos
tenrijkers, de Russen tot eiken prijs le
veroveren wenschen. Zij berichten dat
zij de Luphowpas reeds genomen heb
ben, terwijl om de Duklapas en de
Uszokpas nog wordt gestreden.
De Russen, die door de Oostenrijker:
gedwongen zijn geworden de Bukowina
tc ontruimen, zijn versterkt door nieuwe
troepen teruggekomenen hebben in
de nabijheid van de hoofdstad Czerno
wilz posities ingenomen. Van Oosten
rijksche zijde wordt gemeld, dat zij er
uit verdreven zijn, en groote verliezen
geleden hebben, ja, dat de Oostenrijksch
Hongaarschc troepen zelfs op verschil
lende plaatsen over de Russische grens
zijn getrokken.
Gelijk de lezers weten, hebben de Rus
sen een korte poos Memel, in het Noor
den van Oost-Pruisen gelegen, bezet,
maar werden zij daaruit door de Duit
schers met behulp van de vloot verjaagd
Zij hebben gedurende hun kort verblijf
in Memel alles medegenomen, wat van
hun gading was. Dit schijnt hun zóó
goed bevallen te wezen, dat zij ook Tilsit
de eer van een bezoek wilden waardig
keuren. Daar dit bezoek niet aangekon
digd was, werden zij als ongenoode
gasten niet ontvangen, en moesten zij
zelfs inel bebloede koppen op hun schre
den terugkceren.
Een Grieksch blad, de Neahemera,
schrijft, dat het te Athene algemeen be
kend is. dat de Griekscke toebereidselen
om met de geallieerden aan den aanval
op de Dardanellen deel te nemen, aan
de regeering te St.-Petersburg onwelge-
allig waren, Deze woel zelfs uitdruk
kelijk verklaard hébben, dat een intocht
der Grieksche troepen in Constantinopel
niet zou geduld worden. Engeland heeft
■tjoen te Athene le kennen gegeven, dat
het een welwillende Grieksche neutrali
teit voor voldoende hield, en Frankrijk
heeft wegens de Russische oppositie van
erdore pogingen Griekenland tot deel
neming te bewegen afgezien.
ZUID-AFR1KA.
Dc Daily Telegraph ontvangt uit Jo
hannesburg het volgend telegram van
Vrijdag:
Na veel uitstel is heden het voorioopig
verhoor begonnen van éx-majoor Kemp,
Van Rensburg, „den profeet van Lich
tenberg", en 15 anderen, allen beschul
digd van hoogverraad. De gerechtszaal
was propvol; buiten wachtte een groole
menigte. De eerste getuige vertelde in
alle bizonderheden hoe de „ziener'' vijf
jaar geleden had voorspeld, dat er oorlog
zou uitbreken in Europa, dal Transvaal
r in zou worden betrokken, dat de be
volking van Transvaal zou opstaan en
zich verzamelen in groote laagers" en
naar W.-Transvaal trekken. Van Rens
burg had ook gezien hoe de Vierkleur
zou worden gehcschcn, wanneer de
Kaapkolonie, de Vrijstaat en Transvial
samen zooden gaan. l
ITAI.1Ë.
Bij de jongste aardbeving in Midden-
Italië is de kerk van San Nikola tc
Albafucense, die vele kunstschatten be
vatte. vernield. Een Byzantynsch altaar-
Schilderij, op een waarde van een milli
oen geschat, werd sedert de ramp ver
mist. Het is echter Donderdag volkomen
gaaf voor den dag gekomen. Men vond
het bij den broeder van den kapelaan
der kerk, die juist op hel oogenblik van
de aardbeving bezig was de mis te lezen.
Het bleek, dat zijn broeder hem levend
onder de puinhoopen had te voorschijn
gehaald, hem daarop had gedood en het
schilderij geroofd.
ZWITSERLAND.
De bladen melden uit Genève, dat de
in deze stad gegeven gala-voorstelling
voor dc Fransche gewonden tot een
grootschc betooging len gunste van
Frankrijk geworden is. De bekendste
volksliederen van Frankrijk, zooals .,1e
Régiment de Sambre-et-Meuse" en ..le
Chant du Depart werden onder gewei
dige geestdrift gezongen en toen ook
dc „Marseillaise" door de zaai klonk,
barstte het publick in eindelooze toejui
chingen los, en namen de kreten „Vive
la France" schier geen einde. De gezan
ten van Frankrijk en Rusland woonden
de gala-voorstelling bijbenevens dc
Britsche legatie-attaché en verscheidene
consuls en Geneefsche autoriteiten.
DÜITSCHLAND.
In hel hertogdom Gotha zijn dc bier
drinkers voornemens te slaken. Zij staan
aan dc zijde van de bierhuishouders,
die den strijd aanbinden tegen de brou
werijen, wegens een aangekondigden op
slag van den inkoopsprijs van licht bier
met 3 en van donker bier met 7 mark
per hectoliter. Dc bierdrinkers zullen
in overleg met de bierhuishouders de
nog aanwezige voorraden tegen den
ouden prijs opdrinken en dan begint
hun lijdelijk verzet tegen de dwingelan
dij der brouwerijen.
De Voss. Zeit. schrijft, dat voor
het loslaten van den in een Dpitsche
vesting gevangen gehouden Brusselschen
burgemeester, Max, een petitie is ingc
komen, waarvan het aantal handteeke
ningen 200,000 bedraagt'.
Het verbod tot het bakken van
koek en gebak treedt Zaterdag in wer
king. Daardoor zal het koekbakken aan
de huisvrouwen tot 14 April verboden
rijn. t fit SS 1
De laatste etrtyd om Praemyel.
De oorlogscorrespondent van den Lo
kal-Anzeiger beschrijft den laatsten strijd
om Przemysl: De Russische infanterie
ondernam den eenen stormaanval na
den anderen. Alle moderne kanonnen
waren bij ons reeds daags te voren
teruggetrokken en ter vernieling gereed
gemaakt. Het zware motorkanon was
tot aan den mond vol zand geladen,
daarachter een lading efcrasiet, door een
bom vastgelegd, ten slotte de zwakke
kruitlading. Het kanon stond in een
diepe groeve op zijn voetstuk, klaar om
ieder oogenblik te kunnen worden ver
nield. Overal waar het noodig leek, werd
brandgesticht. De 's nachts door de poli
tie gewekte bewoners werden bijeenge
bracht op den Tarfurenhcuve! midden
in de stad. Precies om vijf uur 's mor
gens dreunde de grond onder een ge
weldige ontploffing. Het fort Dunkowizi
was opgeblazen. Opeens verstomde de
helft der Russische artillerie. Kort daar
op dreunde de aarde opnieuw. ïn het
Zuid-Oosten verdween t fort Sieliska,
het graf van 30.000 Russen, in rook en
puin. Reeds was het door luitenant
Stanger bestuurde vliegtuig, met rit
meester Lehman als uitkijk, met de laat
ste post opgestegen. Het artillerievuur
van den vijand verstomde nu bijna ge
heel. Slechts in het Zuid-Westen vernam
men het nog, vermengd met geknetter
van infanterie- en machinegeweervuur
Daar wilden de Russen nog doorbreken
vóórdat het te laat zou zijn. Tevergeefs.
Nowagora en Lipnica werden opge
blazen. de heuvels rondom spleten, in
de stad vlogen drie bruggen en l kruit
magazijn in de lucht. Ontploffing op
ontploffing deed de lucht dreunen en de
opgaande voorjaarszon bescheen wel
400 meter hooge rookwolken'. Daaronder
scheen de hel te zijn losgebroken. Om
kwart voor zes was het afgeloopen. Op
elk der puinhoopen van dc vestingwer
ken stond een officier met een witte
vlag- ..Zijne Excellentie kan de vesting
wegens gebrek aan leeftocht niet langer
houden en laat al het andere over aan
de ridderlijkheid van 'den vijand Dit
en niets anders, hadden de officieren
te rapporteeren, zoodra de Rus zou op
dagen. In en nabij de stad werd intiis
sch'en het vernielingswerk van alle w.i
penen, oorlogsmateriaal en voorraden
teneinde gebracht
NEDERLAND.
DEN HELDER. Meu schrijft van
lüer aan het Hbld.
Door tien Burgemeester dezer ge-
meeute is dezer dagen de volgende
publicatie uitgevaardigd
Voorop stellende, dat van eeuig on
middellijk gevaar voor de stelling Den
Helder op dit oogenblik niet bljjkk, is,
gelet op de tegenwoordige tijdaomstan-
dighedeu, met zekerheid niet te zeggen
dat dit gevaar te eeniger tijd niet
plotseling intreedt.
En vermits in dat geval hoogstwaar
schijnlijk de gelogenheid zal ontbreken
om de onderstaande raadgevingen tot
de burgerlijke ingezetenen van de Stel
ling te richten, acht oudergeteekende
het in hun belang, reeds nu die raad
gevingen ter openbare kennis te brengen
teneinde die te kunnen opvolgen
wanneer plotseling gevaar voor de
8telling ontstaat:
De burgers blijven binnen hunne
woningen, hjj voorkenr in den kelder.
Zij etellen met water gevulde tonnen
kuipen, emmers, enz. ter brandbluseching
gereed.
Zjj zorgen, dat zoo miu mogelijk licht
uit hun woningen naar buiten schijnt.
Zy zorgen, dat zy in het bezit zyn
van olie- of petroleumlampen, kaarsen
of andere verlichtingsmiddolendit in
verband met de mogelijkheid, dat wegens
beschadiging van de gaefabiek, do gas-
toevoer plotseling gestaakt moet worden
De mannelijke burgers onthouden er
zich van, zich naar het station te be
geven. Dit met het oog op hot feit, dat
het vervoer per spoortrein uit den aard
der zaak in do eerste plaats bestemd ia
voor zieken en gewonden en in de
tweede plaats voor vrouwen en kinderen.
Ten slotte wordt or de aandacht op
gevestigd, dat bovenstaande raadgevingen
te zijner tyd door het militair gezag in
bevelen kunnen worden omgezet en dat
overtreding dier hevelen alsdan inge-
vol?« de Wet op den Staat van Oorlog
en Beleg kan worden gestraft met
hechtenis of geldboete.
AMSTERDAM. De officieren en de be-
manning der. Medea", die Donderdag
door een Duitsche duikboot in den
grond is geboord, zijn alhier aangeko
men. De kapitein was vol lof over de
behandeling, die hij en de andere opva
renden van de „Medea" in Engeland
ondervonden hebben.
JJMUIBEN. De motorlogger Corne
lia Clazina", uit Katwijk, geheel volgens
de. web ingericht als vrachtvaarder, die
Zaterdag j.l. van hier naar Yarmouth
vertrokken was, werd aldaar aangezegd
om zonder lossing van de lading ledige
aten naar zee te vertrekken, daar het
vaartuig anders gevaar zou hebben ge-
loopen in beslag genomen te worden.
Vermoedelijk vertrouwden de autoritei
ten te Yarmouth de zaak niet en dach
ten zij met een visschersvaartuig te doen
le hebben, ofschoon aller papieren als
koopvaardijschip in orde waren. Een
deel der vaten mocht eerst gelost wor
den. doch een dag later kwam er be
richt van de admiraliteit te Londen,
dat met de lossing gestopt moest worden
en 't schip onmiddellijk naar zee moest
vertrekken. Tijd om het schip zeeklaar
tc maken, werd niet gegeven. Zonder
loods, en voordal alles in orde kon wor
den gebracht, werd de „Cornelia Clazina'
naai* builen gesleept. Zelfs tusschcn
komst van den Hollandschen consul
mocht niet baten om het schip te doen
blijven. De „Cornelia Clazina" zou door
gebrek aan een loods nog in de branding
terecht gekomen zijn, als de gezagvoer
der niet door Ret mijnenveld was ge
varen Het vaartuig is aldus onverrich
ter zake hier binnengèloopen.
UTRECHT. Door den kolonel, plaat
selijk eórhmattdant alhier, is overal m
de stad een garnizoonsorder aangeplakt,
waarin het den militairen verboden is:
le. Zich in aantallen van vjjf of meer
op den openbaren weg te bevinden.
2e. Zich op te honden waar volks
verzamelingen zijn, en
3e. Zich by optochten aan te sluiten.
BOCHOLZ (ti). Een landbouwers-
knecht was het bouwland aan 't bewerken
dicht by de Duitsche grenzen. Plots
staat voor don landarbeider een deftig
gekleed Duitscher, die genen vroeg, of
hjj zoo goed wilde zyn, een brief, dien
hij hem ter hand stelde, aan zyn meester
tc gaan brengentijdens zjjn afwezigheid
zou de Duitscher wel op de paarden
passen. Zoo gezegd, zoo gedaan. De
knecht ylde naar zjjn patroon, doch
toen hjj terugkwam, waren do beide
paarden, de eg en de Duitscher spoorloos
verdwenen. Alles was reeds veilig in
het „grosze Vaterland". In den eigenaar
ter hand gestelden brief stond te lezen,
dat de Duitscher gaarne de som zou
betalen, die de paarden waard zjjn.
(Telf).
lnsnlalrc Hypotheekbank.
ZIERIKZEE, 29 Maart. In do Zater
dagmiddag gehouden jaarvergadering
ware), aanwezig IS aandeelhouders, ver
tegenwoordigende '2X5 aandeelen, recht
gevende tot het uitbrengen van 69 stem
men. De vergadering keurde de balans
en dc winst- en verliesrekening goed en
bepaalde hot dividend over 1914 op 7 pOt.
of f 7 por aandeel.
Aan liet verslag over 1914, het tiendo
boekjaar, onlleenen wij het volgende:
In 1914 werden 40 bypotbeekaanvrageu
behandeld samen groot I' 438850,en
32 leeniDgon gesloten tot een bedrag van
f 338825,hetgeen met de tot 31
Dcc. 1913 gesloten 461 leeningen ad
f 5 961065,een totaal geeft van 493
hypotheken samen groot f 6.299890,
Tot 31 Dec. 1913 was hierop afgeloet
f 1.767107,50; in 1914 werd afgelost voor
f 162590,- -, zoodat op 31 Dec. j.l. voor
f 4 370192,60 op hypotheek uitstond,
verdeeld over 363 leeningen.
In het afgeloopon jaar hobboD geen
exeeouties plaats gehad, en werden geen
verliezen geleden.
Op 31 Dec. 1913 was aan Pandbrieven
