ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
Vrijdag 26 Maart 1915.
Couran t).
H.H. Correspondenten
NIEUWSTIJDIN&EN.
Uit Stad en Provincie.
(Z terikzeesche
ABONNËMENT.
Ptii» per ilrie nMutndenf 1,30.
Krauco per post- 1,60.
Voor het buitenland per jaar- 10,
Afionderiyke nummers- 0,06.
Versohijnt Maandag, Woensdag en Vrjjdag.
7lsts IAAR6AN6. - Na. 9677.
Oiraeteur i A. i. OE LOOZE Jr.
Uita««ar>Hoofdr«daotaitri FrXnKEL.
ADVBRTBNTIEN.
Van 13 regelsf0,80;
Elke regel meer0,10.
Reolames per regel- 0,16.
Hg contract belangrijke korting.
Inzending op den dag ran uitgave rórti t.lO ure.
Dit nummer bestaat uit drie bladen.
EERSTE BLAD. 1
BERICHT.
Zij, die zich met I April a.s. op
ons blad abonnseren, ontvangen de
tot dien datum verschijnende nummers
GR AT IS.
De Directew.
A. J. DE LOOZE Jr.
dlo oor opgave verstrekken der predik
beurten, worden beleefd verzocht die
voor den Ooedon Vrijdag en het
Paaschfoost ln te zenden vóór
a.s. Woensdagnamiddag 2 are.
De Redactie.
Oorlogsoverzicht.
Op. het .Westelijk gevechtsterrein wor
den dagelijks op verschillende punten
bloedige gevechten geleverd, waarin klei
ne voordeelen behaald, loopgraven ge
nomen en hoogten bezel worden, maar
daar-zij niet van ingrijpend belang zijn,
zullen wij ze. niet bespreken. Het gaat,
gelijk het ons voorkomt, op, dit terrein
den Duitschers niet geheel voor den
wind, maar daartegenover slaat ook, dat
de geallieerden niet hard opschieten.
Kngelsche oorlogsschepen schijnen
Zeebrugge geblokkeerd te hebben, het
geen niet belet, dat da Duitsche onder
zeeërs Zeebrugge kunnen verlaten, ten
einde op l ruime sop hun slag te slaan.
in 1111biiinpur en buitcnlandsche bin
den -wordt dé overgave van de Öosteii-
rijksche vesting Przemysl aan de Russen
uitvoerig besprokcu, en worden beschou
wingen daaraan vastgeknoopt. Zij is niet
door wapengeweld veroverd, maar door
uithongering gevallen. In de laatste we
ken. die aan de overgave vooraf gingen,
vulden zich reeds de hospitalen tenge
volge van de vreeselijke ontberingen hoe
langer hoe meer met door den honger
uitgeputte soldaten. Bijna de helft van
het garnizoen lag in het hospitaal. Voor
dat men lot den uitval overging, kregen
de manschappen twee porties conser
ven. Deze werden als het ware verslon
den. De verzwakte magen konden echter
die ongewone hoeveelheid niel verdragen.
Vele manschappen werden ziek. Zelfs
kwamen er. sterfgevallen voor. Alle paar
den waren reeds geslacht en opgegeten.
Ten slolte kwamen die der generaals
aan de beurt. De laatste haver werd ge
malen en tegelijk met wat paardevleesch
onder de hongerigen verdeeld. Daarmede
moesten de soldaten het doen gedurende
den tijd der overgave, totdat de''Russen
verder voor hen zouden zorgen. Van
den vestingcommandant, generaal Kus-
manek, wordt verhaald, dat hij weigerde
een gebraden postduif, die hem voor
gezet was, te veroberen, en haar liet
bezorgen aan een ernstigen zieke in het
hospitaal.
In de Karpathen wordt van de Dukla-
pas tot den Uszokpas een groote veld
slag geleverdwaarvan tot op het
oogenblik, waarop wij dit schrijven, nog
de beslissing niet hekend en wellicht
ook nog niet gevallen is. De Russische
troepen vallen met groote heftigheid de
Oostenrijksche troepen hier aan, die al
hun krachten moeten inspannen ten
einde hel opdringende Russische leger
dat aanzienlijk versterkt is, tegen te
houden.
Het is den Russen er om te doen
door het Kar pat henfront heen te breken
teneinde zich zoodoende een weg naar
Hongarije te banen.
In Russisch Polen daarentegen vallen
de Duitschers de Russen aan. Ook op
dit gevechtsterrein woedt een groote
veldslag.
Uit Memel zijn de Russen, na onder
scheidene winkels te hebben leegge
plunderd, cn vele inwoners, waaronder
vrouwen en kinderen, naar Rusland te
hebben weggevoerd, door de Duitschers
'met behulp van de vloot verdreven. Duit
sche oorlogsschepen beschoten, nadat
Memel bevrijd was, de Russische bad
plaats PoDuigen. Aan de bevrijding der
stad nam deel Prins Joachim, de jongste
zoon van den Duitschen Keizer.
De krijgsverrichtingen bij de Darda-
ncllen zijn nog niet hervat. Op t eiland
Tenedos, hetwelk aan Griekenland toe
behoort, zijn transportschepen van de
geallieerden met 30.000 man landings
troepen aangekomen, waaruit blijkt, dat
een forceering der Dardanellen door de
vloot, mof "behulp van deze landings
troepen eerstdaags te verwachten is.
Maar de Turken zitten inmiddels ook
niet stil. Wetend, wat op het spel staat,
versterken zij met koortsachtigen ijver
de versterkingen.
In Italië zijn de zittingen van de Ka
mer tot 12 Mei verdaagd, zoodat de re
geering allen tijd heeft zich aan de bui-
tenlandsche staatkunde te wijden. Zij
bevindt zich in een zeer moeilijke posi
tie. Eenerzijds heeft zij rekening te hou
den met het drijven der chauvinisten,
die op oorlog met Oostenrijk en Duitsch-
land aansturen, anderzijds begrijpt zij,
dat, wanneer de Entente-Mogendheden
den strijd winnen, er veel kans bestaat,
dat Gonstantinopel aan Rusland zal wor
den toegewezen, hetgeen zij ongaarne zou
zien. Vandaar haar weifelende houding.
Want door 't papieren bondgenootschap
acht zij zich zedelijk niet in T minst ge
bonden. Dit heeft slechts waarde voor
haar, zoolang en voor zoover zij er voor
deel van kan trekken. Bereidt dit haar
nadeel, kan zij meer verkrijgen door zich
aan te sluiten bij de Entente, dan zal zij
den sprong door den oorlogshcepel doen.
Intusschen is hel in Italië verre van
rustig. In Venetie hebben duizende werk
loozen, waaronder vele vrouwen, de stad
doorkruist, roepende, weg met den oor
log, wij willen'werk, wij willen brood.
Dc arbeiders, die aan het werk waren,
dwongen zii dit neer te leggen. Uit vrees
voor plundering werden de winkels ge
Isioten. Do militaire macht werd gere-
quxreerd; 'n botsing met deze had plaats,
waarbij zestien soldaten en karabmiers
door steenworpen gewond werden.
Bij het Kanaal van Suez werden de
Tyrken, sterk 1000 man. door de En
jgelschen verslagen.
De Mikado van Japan heeft de mobili
satie van de Japansche vloot bevolen.
Dit bevel schijnt in verband te staan jnet
de eischen, die de Japansche regeering
in een ultimatum aan China gesteld
heeft. China tracht nog steeds langs den
weg der onderhandelingen met Japan
tot een overeenstemming te komen.
In den Afrikaanschen Volksraad werd
bij de behandeling van de Indemniteits
wet het amendement-Smuts, om inzake
de rebellen de doodstraf op te heffen,
met algemeene stemmen aangenomen.
NEDERLAND.
AMSTERDAM. H. M. de Koningin
Prins Hendrik en de Prinses zijn Woens
dagochtend alhier gearriveerd. Terstond
na aankomst bracht II. M. de Koningin
een bezoek aan het bureau van Handels
inlichtingen. H. M. vertoefde bijna een
uur aan het gebouw, en vroeg, welke
maatregelen door het bureau getroffen
werden in verband met de huidige cri
sis. De directeur, de heer Onnes, gaf
een uitvoerige uiteenzetting over de
troffen maatregelen en de werkwijze van
het bureau.
De Koningin en de Prins reden
daarna uit om een bezoek te brengen
aan de tentoonstelling van het Neder
landsche comité voor beeldende kunsten
in het stedelijk museum. Na dit bezoek
werd een rijtoer gemaakt door Vondel
park en Jordaan.
In den loop van den dag werden nog
ten paleize ontvangen den heer A. P. van
Eeghen en den voorzitter der commissie
bedoeld in art. 8 der Beurswet 1911, en
mr. G. Vissering, president der Ned
Bank.
Gisterenmiddag maakte 't Prinsesje in
een open auto een ritje door de stad.
waarbij stil gehouden werd voor den
winkel der firma Boldoot, waar de Prin
ses verschillende inkoopen deed.
ZIERIKZBE De niewe prijscourant
van de Simplex Rijwielen fabriek te
Amsterdam, is verschenen. Tal van
foto's van versohillende werkzalen geven
een denkbeeld van den grootan omvang
van die fabriek.
Het voorwoord is grootendeeU gewjjd
aan de beschrijving van de „Cycloïde
rijwielen", een patent van de Simplex,
waardoor de wrijving h| de assen met
70 pCt. wordt verminderd. Behalve deze
Cycloïde rijwielen, maakt de Simplex
rijwielen in verschillende prijzen en
soorten, bezorg-driewielers, motorrij
wielen en kleine automobielen. De
voornaamste onderdeelen daarvan zjjn
afgebeeld en beschreven.
De luxe prijscourant, op zwaar papier,
is goed afgedrukt, de cliché 's zjjn zorg
vuldig toegesteld en het geheel i9 ge
bonden in een door Daan Hoeksema
goed geteekenden omslag.
Bij de vertegenwoordigers der Sim
plex alhier, de Finna Wed. A. Anker.
Zonen, is de prijscourant gratis ver
krijgbaar.
Pensioen is verleend aan A. Karre-
kind uit het huweljjk van wijlen
den rjjkaklerk 2e klasse te Rotterdam
vroeger te Zierikzee, Joh. Karreman
met wijlen A. Veschuur, f 127.
BRUJNISSE. Donderdagavond werd
alhier een vergadering gehouden van de
af deeling Het Groene Kruis. Tot afge
vaardigde naar de algemeene vergadering
te Middelburg waar de fusie van de
Z.-Bevelandsche Groene Kruis-Vereeni-
ging en de Provinciale Groene Kruis-
Vereeniging haar beslag zal krijgen,
werd bij acclamatie benoemd de voor
zitter der afdeeling, ds. C. Waardenburg.
Over een voorstel van de meerderheid
van het bestuur, om de afdeeling te
doen aansluiten bij den Ay/i-Oorlogsraad,
staakten de stemmen, 33 der aanwezigen
verklaarden zich er voor en 33 er tegen,
terwijl 1 stem blanco uitgebracht werd.
Men liet nu het lot beslissen, met het
gevolg, dat de afdeeling zich tegen aan
sluiting verklaarde.
Alsnu deed de penningmeester, de
heer S. Hage, rekening en verantwoor
ding. Daaruit bleek, dat de inkomsten
hadden bedragen met het goed slot der
vorige rekening f 126,26; de uitgaven
f 128,91, zoodat het batig-saldo f 297,35
bedroeg. Na onderzoek door n commis
sie. werd de rekening in orde bevonden
en den penningmeester dank toegebracht
voor zijn nauwgezet beheer.
De aftredende bestuursleden, de hee-
ren Jac. Goudzwaard, S. Hage en Jac.
dc Waal, werden met zoo goed als alge
meene stemmen herkozen.
Bij de bespreking, welke voorwerpen
noodig zouden zijn ter aanvulling van f
magazijn, werd besloten nog twee ka
merclosets aan te schaffen In den vorm
van een leuningstoel, benevens nog een
ziekenstoel.
Ook werd besloten wederom windels
cn watten ten behoeve der afdeeling op
te doen, doch deze alleen gratis voor
onvermogenden beschikbaar te stellen,
terwijl de overigen er den inkoopsprijs
voor zullen moeten betalen.
Nog werd de wenschelijkheid be
sproken wederom den volgenden winter
een verbandcursus te doen houden.
Het bestuur werd wederom machtiging
verleend, zoo de gelegenheid zich voor
doet, een tweede ligtent aan te schaffen
Daar verder geen der leden het woord
verlangde werd de vergadering door den
voorzitter met dankzegging gesloten
HAAMSTEDE. De woning van den
heer Goeminne, waarin de laatste maan
den de Belgische vluchtelingen een uit
stekend tehuis hebben gevonden, is thans
ontruimd, en wordt op kosten van de
Commissie schoongemaakt. Een groot
gedeelte van de vluchtelingen is naar
Ede vertrokken; een tweetal wordt nog
te Zierikzee voor rekening van de Com
missie verpleegd.
Aan den heer Goeminne mag wel
openlijk dank worden gebracht voor de
verleende medewerking.
Naar wij vernemen, heeft de heer
D. Brandenburg alhier eervol ontslag ge
vraagd als kantoorhouder van het hulp
telegraafkantoor in deze gemeente.
SCHOUWEN, 25 Maart. Het stellige
bericht is er: de tram begint op 1 April
te rijden. Wat een heugelijke tijding in
onze streek. Maar de blijdschap is niet
onvermengd. Immers wij vernemen, dat
er nu in de aankomst van de post een
belangrijke en voor ons minder aange
name verandering wordt gebracht. Wij
zullen onze „Hollandsche post" en de
Nieuwsbode vele uren later dan anders
ontvangen. Men verzekert, dat velen deze
courant eerst in de namiddaguren zul
len bezorgd krijgen. Is dit alles zoo, dan
zal het klachten regenen.
ST.-FILIPSLAND, 24 Maart. Al spe
lende viel de 5-jarige W. K. in den die
pen kerkput. Dr. Loran, die van uit zijn
woning het ongeluk bemerkte, syelde
onmiddellijk toe, sprong te water, wist
den knaap er uit te halen en smaakte
door zijn beslist optreden de zelfvoldoe
ning het kind van een anders gewisse»
dood te redden. Een eeresaluut voor den
edelen reddert
THOLEN. De zoogenaamde Verbrande
Vate is van gemeentewege nu gedicht.
Men is thans begonnen met ?t verbreeden
der Oud-Vosmeersche Barrière. Dit is
ook nog al een werk van omvang,
Wanneer dit werk evenwel klaar is,
dan is in een noodige behoefte voorzien,
In den regel konden karren of andere
werktuigen niet passeeren, wegens
onvoldoende ruimte. Voor dit euvel
wordt nu gezorgd en zal het vooral in
den bietentjjd een voorrecht z\jn dat de
tallooze opstoppingen van hielen wagens
niet meer behoeft plaats te hebben.
In verbaad met de mededeeling van
i Hamburger Nachrichtendat de
Zaanstroom zou zjjn aangehouden, wyl
zich Belgen aan boord bevonden, die
uit interneeriDgskampen zouden zyn
gevlucht, verneemt men, dat elf Belgen
met de Zaanstroom werden vervoerd.
Dezen werden te Arasterdam door de
politie en te IJmuiden door den politic-
commandant gecontroleerd. Geen be
zwaren werden daarbjj tegen het vervoer
der bewuste Belgen ingebracht, zoodat
de directie van do Hollandsche Stoom
boot-Maatschappij, waartoe de Zaan
stroom behoort, de mededeeling van de
Hamburger Netchrichten hoogst onwaar
schijnlijk, ja geheel onaannemelijk acht.
Van een „groot aantal" Belgen,
waarvan het Duitsche blqd sprak, kan
daarom alleen reeds geen sprake zijn,
omdat vrachtschepen als de Zaanstroom
in vredestijd slechts 12 en thans niet
meer dan 20 passagiers mogen vervoeren, m
Landbouw on Veeteelt.
BRUINISSE. Voor de vereeniging
„Landbouwbelang" trad de heer M. T.
van Staalen te Dreischor op met een
rede over „de Nederlandse!# Landbouw
en de Oorlog. Daar reeds 'n verslag dier
rede in dit blad is opgenomen 'en de
spreker ook nog elders met hetzelfde
onderwerp moet optreden, zij alleen ver
meld, dat de leden, die goed opgekomen
waren, met genoegen naar het gespro
kene luisterden.
0 N D E R W IJ 8.
SCHOUWEN, 24 Maart. Met levendige
belangstelling las ik deze week in de
Nieuwsbode, hetgeen uit Burgh werd
geschreven omtrent een schoolgebouw of
erbouwing aldaar. Volgens dat bericht
schijnt men aan te (willen) sturen op
'n school met slechts twee leerkrachten
Dit nu klinkt toch al heel vreemd
Zijn de loopende geruchten over de
bouwkosten juist, dan zouden de be
sparingen uiterst klein zijn, in aan mei'
king ook genomen de kosten van op
wachtgeldstelling van overcompleet per
soneel. Maar het voornaamste zou nog
zijn de schade, toegebracht aan T onder
wijs zelf. Een school met Slechts twee
leerkrachten is in onze dagen wegens
de eischen, tegenwoordig aan goed on
derwijs gesteld, een paedagogische jam
mergestalte. Met leede oogen zien de
vrienden van degelijk volksonderwijs
dergelijke gebouwen in getal toenemen.
Moge Burgh er voor bewaard blijven
zoo'n schoot te zien verrijzen 1
Opgebrachte Nederlandsche schepen
Naar aanleiding van het opbrengen
van d« Zaanstroom en de Batavier V
wordt uit den kriüg der direct betrok
kenen bjj de aanhouding zelve te kennen
gegeven, dat men zoowel het byschen
van de Duitsche vlag op de schepen
als het wegzenden van een deel der
bemanningen met behoud van een deel
om eventueel getuigenis af te leggen
en om de schepen weder in de vaart
te kunnen brengen, overeenkomstig de
bepalingen van de Deutsche Prisen
Gerichtsordnung acht.
Men verwacht dan ook van die zyde
geen moeilijkheden in de afwikkeling
der zaak.
De Zaanstroom
De directie van de Hollandsche
Stoomboot-Maatschappij heeft van den
heer Visser, den gezagvoerder van de
Zaanstroom een telegram van den
volgenden inhoud ontvaDgen„Verbeurd
verklaring misverstand. Voorloopig opge
bracht. Wachtbeslisring van prjjsgerecht,
Heb geprotesteerd bjj consul te Brugge"
De ongeregeldheden te Utrecht.
In Utrecht hebben Dinsdagavond
ernstige ongeregeldheden plaats gehad.
Door de militaire autoriteiten heeft een
ernstig onderzoek naar die ongeregeld
heden plaats gehad.
Als gevolg daarvan zjjn gisteravond
een 1200 manschappen naar Harderwijk
en een 1000-tal naar Ede getransporteerd
om daar eenige dagen oefeningen te
houden.
De overige soldaten hadden gisteravond
een militaire oefening.
Doch niettegenstaande er maar weinig
militairen in de stad liepen, waren er
op het Vreeburg en in de aangrenzende
straten duizenden menschen op do been.
De burgemeester had overal een
waarschuwing tot het publiek laten
aanplakken, om de orde niet te verstoren
en geen volksverzamelingen te houden,
daar anders door de politie krachtig zou
worden opgetreden.
Toch was het hier en daar rumoerig
en maakte de politie van de sabel gebruik,
om het volk uiteen <e jagen, terwijl
militaire patrouilles eu politie het publiek
overal aanmaanden tot doorloopen.
Het hotel de l'Burope werd door een
sterke politie macht bewaakt. Een ge
deelte van den avond waren de gordijnen
gesloten.
In wyk C spande het enkele malen
gedacht, daar, toen de politie het volk
met de sabel uiteen joeg, met groote
steeuen en stukken ijzer naar de politie
geworpen werd.
De niaróchaussées, die in den loop
van den dag met een groot aantal versterkt
en in het politiebureau aan het Vreeburg
ondergebracht waren, deden evenwel
geen dienst.
Burgemeester Fockema Andreae en
de hoofdcommissaris van politie, do heer
Beek, vertoefden geruime» tijd op het
woelige terrein.
W\j vernemen, dat de inspecteur van
politie, de heer Kloek^rs, die Dinsdag
avond onder den voet kwam, behalve
ernstige verwondingen aan oogen, neus,
lippen en hoofd, ook ernBtige kneuzingen
kreeg aan een drietal rug wervels.
TELEGRAMMEN.
's-GRAVENHAGE, 26 Maart. Tweede
Kamer. De heer Van Deventer krijgt
verlof den Minister van Koloniën op 'n
nader te bepalen dag te interpelleeren
betreffende de rechtsindeeling voor in
landers in Indië.
Daarna wordt voortgezet dc behande
ling van het eedswetje.
De heer Limburg betoogt dat "t wets
ontwerp de beginselen der rechterzijde
niet raakt en waarschuwt voor den
noodloltigen invloed op ons staatsrecht,
als voortgegaan wordt met, gelijk de
Minister van Justitie thans deed, reke
ning te houden met andere politieke
samenstellingen van de Eerste Kamer.
De heer Van Hamel wil vooral uitge
maakt zien, nis de motie-Lohman cn het
amendemcnt-Rutgers. zouden samenhan
gen, dat men vóór of tegen beide moet
stemmen. Tegen de motie heeft spreker
geen bezwaar, wel tegen 't amendement.
De heer Troelstra protesteert tegen dc
interruptie van den heer Kooien, dat
wie bezwaar tegen een eed heeft, aan
stellerig is, en bestrijdt het beroep op
