ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
Maandag 1 Maart 1915.
TWEEDE BLAD.
NIEUWSTIJDINGEN.
Uit 8t*d en Provincie.
I
(Z lerlkzecsclic
C o u r a 11 t
ABONNEMENT.
Frjjs per drie maandenf 1,80.
Franco per post.. - 1,00.
Voor het buitenland per jaar- 10,—.
Afzonderlijke nummer»- 0,05.
Verschijnt Maandag, Woensdag en Vrijdag.
7tsts JAARGANG, Na. 9666
Diracteun A. J. DE LOOZE Jr.
Uilsavap-Hoofdredaclaupi A. FR1NKEI.,
AIIVERTENTIEN.
Van 18 regelsI' 0,80.
Elke /egel meer0,10.
Reclames per regel-0,15.
lijj contract belangrijke korting.
Inzending op den dag ran uitgave vóór 9.10 ure.
Gevonden op den openbaren weg
Een broodzak.
oorknopje.
schort.
manche! knoop.
Inlichtingen tebokomorrann hel Bureau
van politic te '/ierikzee, van des morgens
10 tot 12 en des namiddags van 2 tot 1
en 8 tot 0 uur.
Oe Commissaris van Politie,
K. P. BltONS.
KNOEI.SCH INDIK
De muiterij Ie Singapore moet blijk-
l.aar wel ernstig geweest zjjn, daar de
Engelschen cr zelf hel eerst over be
richten. liet blijkt inderdaad, dat zij
ernstiger is geweest, dan zij wilden laten
voorkomen.
Het Britsch-lndische regiment, dat aan
liet muiten sloeg, was uitsluitend uit
Mohammedanen van Oost-Pundjab(Voor-
lndiP) gerecruteerd.
liet is overigens nog volstrekt niet
duidelijk wat er eigeïijk gebeurd is.
Reeds maakte de .V. C. de opmerking,
dat uit de, bewoordingen van 't ctTbiiBele
telegram kon worden afgeleid, dat niet
alle muiters zich hadden onderworpen.
Een in .de Times opgenomen telegram
uit Tokio, vermeldt: „Na eeoigen strijd
gaf de helft der muiters zich over, en
werd de rust hersteld", wat de vraag
doet riizon: En de andere helft der
muiters
Vreemd doet het ook aan te lezen,
dat van do burgerbevolking 14 blanken
zijn gedood, waarvan één vrouw, en er
in het geheel geen melding wordt gé-
maakt van dooden of gewonden onder
de inlandsche bevolking, welke toch in
Singapore verreweg in de meerderheid is.
Het feit, dat de Ilritsche censuur geen
bizonderheden doorlaat, geeft overigens
voedsel aan het vermoeden, dat er r.og
iets is, wat men niet hekend wenscht
te zien.
NOORWEGEN.
Naar aanleiding van de boriehlon over
het lorpedeeren van 't Noorscho stoom
schip „Begin", schrjjft Morgenbladel,
een van de voornaamste Noorsche
oppositie-bladen, dat, zoodra de Noor
sche regeeting de soheepsverklnring in
handen heeft, hst heele Noorsche volk
zal eischen, dat de regeering zich op
ondubbelzinnige wijze tot Duitsehland
zal wenden om aar.sionds antwoord te
krijgen op de vraag of de vriendschappe
lijke verhouding, die men in Noorwegen
zyn best heeft gedaan om in stand te
houden en waarop ook Duitsehland prijs
schijnt te stellen, gehandhaafd zal worden.
Dagbladel, regeeringsblad, maant tot
kalmte aan. Ook Aftenposlen, een voor
naam oppositieblad, schrijft in dien geest.
DUIT8CHLAND.
Men schrijft uit Essen aan do Oeld
Uit welingerichte bron vernemoo wij,
dat er op de Krnppsche NVerke zoo over
vloedig werk is, dal liet getal dei werk
lieden van 60000 tol 00000 is verhoogd.
Er wordt van 5 tot 15 mark per dag
verdiend door gewone werklieden. Zij,
die met f 3,— tevreden moeten zijn
klagen er over, dat zij geen penning
kunnen overhouden, orudat de levens
middelen zoo verbazend duur zijn.
NOÖRDOÖÏÏWE, 27 Febr. Heden-
avond werd gehouden de jaarlykeche
vergadering van het Toelaagfonds voor
werklieden alhier.
Van de bestuursleden wat alleen de
lieer J. .1. Geluk afweeig, daar deze
wegens de mobilisatie elders vertoeft
Van de overige leden woonden er 34
de vergadering by. De voorzitter drukte
zyn ingenomenheid met de talryke op
komst. uit en deelde mede, dat do
mobilisatie en ziekte van een der kassiers
er toe geleid hadden, dat deze vergade
ring tot (Jen volgens het reglement,
uitersten termyn was uitgesteld
geworden.
Daarna werden de notulen van de
vorige algemeene vergadering voor-
en onveranderd goedgekmird
De boekhouding wees uit, dat het
vaste fonds, met het batig slot van
1913, gestegen was tot f 1310,81 De
uitgaven hadden bedragen f 150, ll5,
zoodat op 1 .Januari 1910 het batig
slot voor deze kas fllGO,725 bedraagt, j
De reservekas, groot f 928,90 op 1
4 an. 1914, had geen inkomsten, dooli
f 49,50 uitgaven, zoodat voor deze kas
het goed slot op 1 Januari 1015 f879,40
bedroeg.
Met het oog op den gunstigen stand
der kassen besloot de vergadering, op
voorstel van het bestuur, in 1915 weer
gedurende 26 weken te contribueren.
Aan de beurt van aftreding waren 1
de heerrn J. J. Geluk en J. de Keyzer,
beiden uit den kring Schuddebeurs. j
Het bestuurslid De Keijzer deelde mede, 1
dat hij besloten had zich niet meer
herkiesbaar te stellen en verzocht dus
d& vergadering, geen stemmen op hem I
uit te brengen. Bij eerste stemming werd
herkozen de kassier J. J. Geluk, terwyl
voor de tweede bestuursfunctie her-
siemming moest plaats hebben tusschen
de leden Abr. de Graaf en P. C. de
Keyzer. De uitslag was, dat De Graaf
gt kozen werd.
Nu kwam aan de orde een iugekomen
voorstel van het mede-lid A. Kommer
Cz., dat behelsde het invoegen in het
reglement van een nieuw artikel, vol
gens hetwelk de leden van het fonds
gedurende 6 weken kostelooze verpleging
in het ziekenhuis alhier zouden genieten.
1 let fonds zou dan gedurende dien
termyn de verpleeggelden voor zyn
rekening nemen. Met algemeenè stemmen
werd besloten het betreffende artikel,
aldus geformuleerd, in het reglement in
te lasschen: Wanneer een lid in het
ziekenhuis te Noordgouwe wordt opge
nomen, zullen de verpleegkosten ge
durende zes wéken dooi* hof TöëTaag fonds
betaald worden, indien de betaling der
ziekenhuisverpleging niet op den weg
ligt van eenige andere verzekering.
Een tweede voorstel, ingezonden door
het lid Jac. v. Leeuwen, levens voor
zitter der vereeniging tot aankoop van
varkensvoer: „Streven naar Beter' te
Noordgouwe, behelsde den wenich, dat
het Toelaagfonds een vast te stellen
bedrag uit haar reservekas, tegen een
bepaalde rente, voor laatstgenoemde
vereeniging „S. n. B." beschikbaar zou
stollen.
Na eenige discussie besloot de ver
gadering op dit voorstel in te gaan,
daar immers het cachet van Koninklijke
goedkeuring op meergenoemde varkens
voer vereeniging een waarborg mag
geacht worden voor secure geldbelegging.
Met algemeene stemmen werd aan
genomen, dat aan de vereeniging „Streven
naar Beter" uit de kassen van liet
Toelaagfonds zou beschikbaar gesteld
worden een som van ten hoogste
duizend gulden, tegen een rente van
4J pCt. 'sjaars.
Iïierna werden vier nieuwe leden voor
lift Toelaagfonds voorgesteld.
Nadat bij de rondvraag nog enkele
kleinere belangen voor het Ponds en
voor de leden waren aangestipt, maande
het vergevorderde uur iot sluiting aan,
maar de voorzitter wenschte hiertoe
niet over te gaan, alvorens nog even
het woord te richten tot het scheidende
bestuurslid J. de Keyzer. Deze toch had
lange jaren zyn besten krachten gewyd
aan den bloei van het Ponds on zich
door zijn aangenaam en vriendschappelijk
karakter en zyn meestal zeor verstandige
en weloverdachte opmerkingen, waar
het de Fondsbelangen gold, de achting
en vriendschap zytier mede-leden ver
worven. Hoe ongaarne de vergadering
het scheidende bestuurslid zag gaan, ze
bilijjkte ten volle de. redenen, die tot
zyn besluit hadden geleid.
Na een woord van dank voor de be
toonde belangstelling en den aangename»
toon, die op deze vergadering heerschte,
sloot de voorzitter de vergadering.
BROUWERSHAVEN. J.l. Donderdag
avond hield de afdeeling van het
„Groene Kruis" een algemeene ver
gadering in hótel Kloet. Op de ver
gadering waren behalve liet bestuur
dertien leden aanwez'g. Na opening
door den voorzitter, deu heer P. de
Potter, werden de notulen en liet
jaarverslag voorgelezen, waaruit bleek,
dat de vereeniging in 1913 is toe
genomen met tien leden en dat het
Rurgerlijk Armbestuur en de Diaconie
der Ned. Herv. Gemeente en Gerefor
meerde gemeente te samen jaarlijks
tien gulden bijdragen.
De vereeniging bezit thans twintig
vcrfnegiugsartikelen waarvan in 1914
door negen personen werd gebruik ge
maakt.
Uit het verslag vuil den penning
meester blykt, dat over 1914 is ont
vangen f 68,75 en uitgegeven, f 57,06
zoodat er een batig ssldo is van f 6,69.
Over 1914 is nog niet betaald een
bedrag van f 29,22
De inkomsten uit de contributie's
over 1915 worden geschat op vyf-en-
zcslig gulden. Er wordt besloten voor
zestig gulden verplegingsmaleriaal aan
te schaffen, zoodat men in 1910 weer
met een tekort zullen beginnen, wat
dan uit de contributie's zal worden
bestreden.
Door dezen aanschaf is het aantal
verplegingsartikelen dan toereikend ge
worden om aan de meeste aanvragen
te voldoen.
Do heer P. de Potter, aftredend be
stuurslid, wordt met vijftien van de
zeventien geldige stemmen herkozen.
Er wordt besloten een afgevaardigde,
één der bestuursleden, naar de ver
gadering te zenden, die gehouden wordt
op 7 April 1915 te Middelburg, waar
zal worden opgericht een Provinciaal
Zeeuwsche vereeniging „Het Groene
Kruis".
Den afgevaardigde wordt vrij mandaat
gegeven.
Het begluur wordt opgedragen een
cursus in eerste hulp by ongelukken te
orgartiseeren tegen November 1915.
Niets meer aan de orde zijnde wordt
de ^vergadering gesloten.
OUD-V08SEMEER. J.l. Vrijdag ver
gaderde alhier de gemeenteraad.
Bij afwezigheid van den burgemeester
fungeerde de oudste wethouder, do heer
F. J. Ampt, als voorzittor.
Aanwezig allo leden, uitgezonderd de
hoer Fridorichs.
Nadat mot een woord van wolkom do
eoTSlc vergadering in hot jaar is geopend,
werden do notulen van liet verhandelde
in do vorige vergadering gelezen en
onveranderd vastgesteld.
Tijdens het lezen verscheen de heer
Friderichs ter vergadering.
Mededeel in g wordt gedaan van do
volgende ingekomen stukken
a. een brief van Gedep. Staten houdende
bericht van ontvangst van de wijziging
der algemeene poli tie-verordening
b. een brief van hetzelfde college
houdende vastslelling der gemoente-
rekenirg over hot dienstjaar 1913;
e. het verslag der commissie tot wering
van schoolverzuim
d een brief van mej. E. Franckeua
houdende dankbetuiging voor de haar
toegekende toelage als bewaarschool-
houdster f 170;
e. do begrooting voor het dienstjaar
1915 van de school voor 't houden van
bouwkundig toe kenen le Tholen.
Zonder discussie worden do stukken
voor kennisgeving aangenomen.
Aan de orde is thans wijziging der
begrooting voor liet dienstjaar 1914.
Do op de begrooting uitgetrokken
post j\ f100 wordt geheel overgeschreven
op verschillende andere posten, terwijl
bij de wijziging der begrooting de post
havengeld in ontvang wordt uitgetrokken
op hetgeen werkelijk ie outvnogon ou
dit, ter dekking van de verhoogdo
posten, onder de uitgaven.
Alleen over art. 3 van afd. 3 onder
hoofdstuk V, ontstond eenige discussie,
naar aauleidiug van do mededceling dat
de verhooging mede nooiig was Ier
voldoening van ingekomen dodaralies
van den heer Frowein, onder wiei s
loozicht de restauratie van den gemeente-
toren geschiedt. De declarators bevatten
n.l. bedragon u 1' 44,16 en f 60,20 voor
reis- en verblijfkosten, wat zeer veel
wordt gevonden, to meer, waar thans
nog een vordering van reis- en verblijf
kosten is te wachten. Gaarne werd
omtrent deze bedragen specificatie gezien.
Do voorzitter zegt dat bereids om e» n
f pacificatie is geschreven, doch dat do
heer Frowein nog gceu antwoord heeft
j gegeven.
ThanH deelt de voorzitter mede dat
het nienwo brandspuithuisje zeer vochtig
is en liet wenschelljk was dat eenige
ventilatie-openingen werden aangebracht.
Goedgevonden wordt in overleg van
den bouwkundige een luchtkoker aan te
brengen.
Niets meer to behandelen zijndo zegt
bij de omvraag de heer Aaruonlse dat
hij, in verband met het adres dat door
do gemeente circuleert om den burge
meester van onder do wapenen te
krijgen, het wecschelijk acht dat ook
van den raad een besluit werd genomen
ten einde daaitoe mede te werken.
De voorzitter zegt dat hy ook over
dat adres een woord te spreken heeft
en geeft in overweging om iu besloten
vergadering dit te bespreken, waartoe
wordt besloten.
De vergadering heropond zijnde, wordt
deze na omvraag gesloten.
THOLEN; Voor een zeer aandachtig
gehoor trad j.l. Woensdag in 't hotel
,,'tHof v. Holland" namens den Bond v.
Vrouwenkiesrecht, afd. Tholen, op mevr.
Biel Smeenge, met het onderwerp: .,Dc
toekomst der vrouw". Na door den heer
P. A. de Jong aan dc vergadering tc zijn
voorgesteld, begon spreekster tc zeggen,
dat de dagen der mobilisatie ons allen
nog versch in 'hel geheugen liggen, en
dat toen de geheelc wereld met machte
loosheid geslagen was, om deze groote
volksellende te voorkomen. Niemand im
mers, geen enkel potentaat of diplomaat.
Vóór dien dag sprak jneii van vrede en
rog eens vrede, en niemand dacht, dat
dc volksellende zoo nabij was. Toch
meende spreekster, dat, alhoewel de tijds
omstandigheden dit niet toelaten, het nu
ook weer de vrouwen zijn, die het 'werk,
dal zij vóór den oorlog reeds gedaan
hadden in het groote belang der lijdende
menschheid, thans niet mochten nalaten
in deze veelbewogen dagen voort te zetten.
Spreekster verhaalt daarop in levende
kleuren, de komst der vluchtelingen in
ons land, en datgene wat door haar, en
den Nederlandschen Bond is gedaan om
die ellende tc lenigen. Ook op 't gebied
der beschaving en van onderwijs vooral
■.an verwaarloosde kinderen heeft de
Bond veel goed gedaan. Wel is waar, is
door den oorlog veel van zijn illusiën
voorloopig verloren, doch na dezen oor
log, als wanneer een duurzame vrede
mag worden verwacht, zal het opnieuw
de Ncd. Bond voor Vrouwenkiesrecht
zijn, die zal weten wat zijn plicht is in
dezen. Doch ook voor al datgene wal
dc vrouw reeds deed in de lagere en
hoogere klassen van ons volksleven,
steeds worden haar die rechten onthou
den, waarop zij als vrouw ook hare
aanspraak meent tc mogen hebben. En
dit is het stembiljet. Zij, de vrouw, kan
door het stembiljet indringen in die
klassen van het volksleven, waar de
wetten worden gemaakt, om aldaar ook
hare stem in 's lands belang te doen
hooren. Niemand beter dan een vrouw,
die zelf moeder is, weet wat het is,
kinderen op te voeden en lot deugdelijke
leden der maatschappij le bekwamen.
En doordat juist de moeder dit 't beste
gevoelt, moet haar ook de taak niet
onthouden worden zelf mede te kunnen
spreken in 's lands vergaderzalen en al
daar het moederlijk gevoel in die te ma
len wetten te belichamen.
Met 'n krachtige opwekking om steun
teneinde dit doel tc bereiken, eindigde
spreekster haar rede.
Na een kwartier pauze trad toen op
mr. H. Smeenge, die eeneere-saluit
bracht aan de Tholenaren voor hun
gulle ontvangst, en nog in keurige woor
den. Herdacht hoe hij vele jaren ge
I leden in deze zelfde zaal besprak: „De
I drooglegging der Zuiderzee".
Verder stelde spreker zijn toehoorders
gerust met de mededeeling, dat hij zoo-
even lelef. gesproken had met'n Kamer
'id. die hem had gerustgesteld omtrent'n
hier aangekomen en verspreid geworden
bericht omtrent de plannen der regee
ring betreffende dc lichting 1916 en den
landstorm. Volgens spreker is er tot op
heden in'Den Haag hieromtrent nog
niets bekend.
En nu het onderwerp, zegt spreker,
waarover ik kortelijk zal spreken, n.l.
over den Anti-Oorlogsraad. Daarbij her
innert spreker aan de krachtige en spoe
dige mobilisatie van het Ncd. leger, en
zegt uit overtuiging, dat hij nu ook beier
dan vroeger heeft ingezien, dat het noo-
dig is weerbaar te wezen. En hoewel
spreker zich niet de schoonste illussie
maakte omtrent 't voor goed voorkomen
van den oorlog, toch moet getracht wor
den, dat 'n herhaling van dezen wereld
oorlog tot liet minimum beperkt wordt.
Slechts een algemeene beweging over dc
gansche wereld kan hiertoe medewerken.
Tol op heden bestaan reeds 446 vereeni-
gingen met ongeveer 10510 leden, ver
spreid in alle landen, 't Idee tot dezen
Anti-Oorlogsraad is uitgegaan van de
heeren Van Beek en Donk en ons Ka
merlid Knobel. De bedoeling is te ver-
krijgen een gemeenschappelijk program
en te trachten de oorzaken van den oorlog
weg tc nemen, en daarvoor te verkrijgen
ben duurzamen vrede. Want wat is toch
eigenlijk dc oorlog. Immers niet anders
iu dc eerste plaats (afgezien van de
vele dooden en gewonden) een groote
storing op economisch gebied. Ook wij
gevoelen dit sinds Augustusmaand zelve
aan den lijve, en alhoewel wij zeiven
gelukkig nog zonder oorlog zijn, zoo
ondervinden wij nu, hoe geheel onze
Neder). Maatschappij ontwricht wordt
en vele industriëelen en middenstanders
hunne zaken moeten zien kwijnen. En
om dit te voorkomen, moet men trach
ten de handen ineen te slaan, opdat
dan de rijzende geschillen, hetzij in het
Vredespaleis of voor een afzonderlijk
Abitragerecht worden beslecht. Tot dit
doel moet de Anti-Oorlogsraad medewer
ken, cn zal hij dit kunnen, zoo moet zijn
invloed zoo groot zijn en worden, dat
alle partijen, zonder onderscheid, haar
medewerking in dezen toezeggen. Dit is
al reeds geschied; en komt het er nu op
aan, dit idee in alle klassen van ons
voïkjlcTCn tc doen inwcTlicn, opdat dc
Staatsregelingen cr op ingericht mogen
worden om medezeggingschap te krij
gen, zoodra er verwikkelingen zich ont
spruiten.
Met een krachtige opwekking om
steun in dezen, om alhier ook in Tholen
te komen tot oprichting van 'n afdeeling
van den Anti-Oorlogsraad eindigde de
geachte spreker zijn met onverdeelde
aandacht gevolgde rede.
De heer P. A. de Jong gaf daarop
de gelegenheid aan de aanwezigen vra
gen te stellen. Daar zich niemand hier
voor aanbood, was hij de tolk der ver
gadering, toen hij den spreker dank
zegde voor zijn leerzame voordracht.
Landbouw on Veeteelt.
Eon paar weken geleden hield de
heer Zwagerman, zuivelconsulent, de
aangekondigde lezingen o ver„hel voor
deel van fabriekmatige zuivelbereiding
In de eerste plaats was het bszoek
zeer schraal, te Zonnemaire ging het
wat beter. Na door den heer van Oeveren,
voorzitter van „de Duif" te zijn ingeleid,
begon Spreker zjjn lezing met te wijzen,
op de r\jke bron van inkomsten die de
zuivelbereiding reeds voor eeuwen voor
Nederland was, om zoo op de wordinge
geschiedenis te komen van de verwerking
der melk in fabrieken. Wijzende op de
groote vlucht die die zaal. in enkele
jaren over het geheele land genomen
heeft, noemde hij als voordeelen daarvan
men krjjgt, in groote hoeveelheden, een
gelijkmatig product, zooalt de handel
dat tegenwoordig eischt en dat op de
boerderij, waar ieder zjjn eigene methode
volgt, nooit bereikt kan worden.
Er kan steeds voldoende voorraad
versche melk verwerkt worden waardoor
men beslist betere kwaliteit verkrijgt
en de melk beter alles wat er in zit
afgeeft. De vrouw behoeft niet meer de
slavin van haar bedrjjf le zjjn, zjj kan
haar tjjd mser aan haar huisgezin, aan
de opvoeding der kinderen wjjden en
heeft zü dan nog trjjen tjjd over, met
de. fokkorjj en pluimveeteelt heslist meer
verdienen. Van zelf zal er dan meer aan
administratie worden gedaan, waarmede
het tegenwoordig op do meeste plaatsen
treurig gesteld is; men zal daardoor
meer kunnen nagaan wat het vee op
brengt en hoe het voeder zich betaalt.
Met cjjfers, uitsluitend aan de practjjk
ontleend, die hjj in zjjue kwaliteit als
zuivetconnilent, van verschillende boer
derijen en fabrieken verkregen heeft,
toont lijj aan, dat de melk, op de hoer-