ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
Maandag 8 Februari 1915.
EERSTE BLAD.
Oorlogsoverziclit.
NIEUWSTIJDINGEN.
Uit Stad en Provincie.
(Z ierllczeesche
Courant).
ABONNEMENT.
Prg» per drie maandenf 1,30.
Praneo per post- 1,60.
Voor het buitenland per jaar- 10,
Afzonderlijke nummers- 0,05.
Verschijnt Maandag, Woensdag en Vrjjdag.
7lste JAARGANG, No. 9657
Oireoteuri A. J. DE LOOZE Jr.
Ui«a«var-Hoofdredactoiiri A. FRANKEL.
ADVERTENTIE N.
Van 1—3 regels0,30.
Elke regel meer- 0,10.
Reclames per regel- 0,15.
Bjj contract belangrijke korting.
Intending op den dag van uitgave vóór l.SO ure.
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
Meer dan zes maanden wordt dag in
dag uit tusschcn de oorlogvoerende Sta- I
len gevochten, en nog steeds is geen
beslissing gevallen, die in de verste verte
kan doen verwachten, dat een vrede in
uitzicht is, of dat daaraan zelfs ge
dacht worrit. De eenige Mogendheid, die
misschien in stille een ecrvdllen vrede
wensclü is Oostenrijk -Hongarije, dat,
ware Duitschland er niet, reeds lang
totaal zou lam zijn geslagen, zoodat het
om vrede zou moeten vragen. Nii houdt
hel zich, alhoewel het zijn schoone pro- j
vincie Galicië reeds verloren heeft, want
deze houden de Russen bezet, zich
slechts slaande door den steun van Ger-
mania. "Rusland wil niet alleen Galicië,
dat het reeds russificeert, voor goed be
houden, maar wil ook Hongarije van
Oostenrijk losscheuren, en zoo 'l eenigs-
zins mogelijk is, bij Rusland inlijven.
Voorts wil het Bosnië en de Herzego-
wina aan Servië geven, en Oostenrijk
zóó plukken, dat deze Mogendheid een
Staat van den tweeden rang wordt. Of
dit nu zit1 lukken, zal de toekomst leeren.
Men is zoover nog niet. Oostenrijk
weet, wat op hel spel slaat, en zat dus
zijn uiterste krachten inspannen, om
dit tragisch lot té ontgaan. En zoolang
Duitschland sterk staat, zal dit ook niet
gebeuren. Wal dit rijk betreft, dit wil
nog van geen vrede weten. liet weel,
dat Frankrijk, Rusland en Engeland on
der de leus van oorlog aan l Pruisische
militairisme beoogen zijn politiekcn en
economischen ondorgnng. Dit voelt ïeuvi
Duitscher. Vandaar de bewonderings-
waardige offervaardigheid van het gC-
heele Duitschc volk. zonder onderscheid
van partij. Vandaar de enorme kracht,
die van dit volk in den reuzenstrijd
legen de geweldige overmacht van liet
vereenigd Rusland, Frankrijk en Enge
land uitgaat. Dit laatste rijk meent
Duitschland op tweederlei wijze ten on
der te kunnen brengen. Vooreerst door
uithongering. Het heeft, door zijn stérke
vloot de zee bclieerschend, den toevoer
van levensmiddelen naar Duitschland
grootendeels afgesneden, opdat de zeven
tig millioen Duitschers, door den honger
gedreven, smeekend om vrede zullen
vragen. Deze poging van Engeland heeft
Duitschland thans beantwoord met de
blokkade van het Engelsche Kanaal en
de Noordzee. Tot dezen maatregel werd
het tevens genoodzaakt door het bevel
der Engelsche admiraliteit aan de En
gelsche koopvaardijschepen om voorlaan
onder neutrale vlag te varen, teneinde
zoodoende voor de Duitschc onderzee
booten veilig te kunnen wezen. 'I Geven
van dit bevel wordt in Engelsche bladen
wel ontkend, maar in verband met die
ontkenning is het toch wel opmerkelijk,
hetgeen de marine-medewerker van de
Timeshet voornaamste Engelsche or
gaan, schrijft:
„Er is veel onzin geschreven over het
„gebruik van onzijdige vlaggen door
„koopvaardijschepen. Voor de admira-
„liteit is het niet noodig in deze aange
legenheid eenige order Ic geven, en ik
„geloof ook niet, dal zij dat gedaan heeft.
..In gewone omstandigheden heeft een
„koopvaardijschip geen recht onder on
tijdige vlag te varen. Maar de gebrui
ken ter zee en zeer vele praecedenten
..laten het bezigen van onzijdige vlaggen
„toe, als een schip tracht een vijand te
„ontsnappen. Elk volk, dal een koop
vaardijvloot van eenige beteekenis heeft
„bezeten, kan in eigen geschiedenis daar
van voorbeelden vinden. Niet vele jaren
..geleden heeft Engeland dattoen het
„zelf onzijdig was, erkend en zijn
„vertegenwoordigers in het buitenland
.,in dien zin instructies gegeven. Indien
„onze koopvaardijschepen een onzijdige
„vlag hijsclien om de aandachl van een
„vijandelijke duikboot van zich af le
„leiden, zullen zij de wet aan hun zijde
hebben".
Het doel van Duitschland met deze
blokkade, die den 18en van deze maand
in werking zal treden, is vooreerst te
beletten, dat het in Groot-Britlanniö ge
worven landingsleger (bet tweede mid
del, waarmede Engeland tracht Duitsch
land len val le brengen) over liet
Kanaal of over dc Noordzee komt. Ten
tweede wil men dén toevoer van wape
nen en oorlogsbenoodigdhcden uil Ame
rika aan de geallieerden afsnijden. En
len derde wenscht men den handel van 1
.Engeland tc knotten.
Met welke middelen Duitschland, dat
na de geleden verliezen op zee, nog
slechts een zwakke vloot lot zijn be
schikking heeft, trachten zal do voor
genomen blokkade uit te voeren, weten
wij niet. Of liet dit zal vermogen met
zijn onderzeebootenen luchtschepen,
moet de toekomst leeren. In Engeland
schijnt men niet erg bevreesd tc wezen,
daar men Duilschland's verklaring ten
opzichte van de blokkade niet serieus
opneemt, en haar beschouwt deels als
grootspraak, deels als een middel om
den Duitschers nieuwen moed in le
blazen.
Voor de neutrale Staten is de blokkade
"n ernstige belemmering van liun scheep
vaart en. handel, zoodat bet ons niet
bevreemden zou, of daartegen zijn diplo
matieke bedenkingen geopperd geworden.
Duitschland's gezant heeft aan de
Amerikaansche regeering mededeeling
gedaan betreffende het besluit 0111 een
zone vast te stellen voor krijgsverrich
tingen rondom de Britsche eilanden.
Duitschland is niet voornemens Ameri-
kaanSehc schepeh aan le houden of in
beslag te nemen, die levensmiddelen
voor de burgerbevolking van vijandelijke
landen aan boord heeft.
Om nu terug te komen waarvan wij
zijn uitgegaan, er is nog niet hel minste
uitzicht op vrede.
Gevochten wordt er dagelijks, zoowel
in Noord-Frankrijk, waar nu eens de
riii&36£*« i» riiigciacin ii n»wpgi «i\i*n
veroveren en wat terrein winnen, en dan
weer de Duitschers. Hetzelfde is dit het
geval ten aanzien van de krijgsverrich
tingen in het Oosten. Bij Barjemof heli-
ben. indien althans de Russische berich
ten geloof verdienen, de Duitsche troe
pen, na te vergeefs getracht te hebben
door de Russische linies heen te breken,
zware verliezen geleden. Daarentegen
hebben de Duitschers in de gevechten
van de laatste dagen 1300 Russen, waar
onder verscheidene officieren, gevangen
genomen.
Veel verandering in den oorlogstoe
stand hebben die dagelijks lerugkec-
rende gevechten, waarbij duizenden ge
dood en gekwetst worden, niet gebracht.
De toestand is thans zóódal de
oorlogvoerenden elkander vrij wel in
evenwicht houden.
In dien toestand zou verandering
kunnen komen, als nog andere Europeo-
sche Staten zich in den oorlog mochten
mengen.
De pogingen om Italië aan dc zijde
der geallieerden le bréngen, schijnen ge
faald te hebben.
Italië blijft, naar het zich laat aanzien,
neutraal.
Naar verluidt, zal hel van Oostenrijk
daarvoor terug erlangen Trentino of dc
belangrijke havenstad Triest of de oor-
logshavcn Pola, waarvan liet bezit met
hel oog op de Italiaansche bevolking,
door iedere» Italiaan vurig begeerd
wordt, en voor de herkrijging waarvan
indertijd de beweging Italia irridenta in
i het leven werd geroepen,
j Ook Bulgarije, dat van Duitschland
en Oostenrijk een aanzienlijk voorschot
ontvangen heeft, zal zich zeker niet bij
1 de Entente aansluiten, maar vermoede
lijk neutraal blijven, zoolang zijn be-
langen niet geschaad worden.
En wat Rumemë aangaat, dal gedu
rende dezen oorlog een weifelende hou-,
ding heeft aangenomen, deze staal zal
1 nog wel eens de kat uit de boom willen
1 zien, alvorens een gewaagden stap op
hel oorlogsveld tc zeilen,
i In Zuid-Al'rika hebben de aanvoerders
der Boeren-opstandelingen, Kemp en
Maritz, zich onder witte vlag naar
Upington begeven, teneinde met de re
geering te onderhandelen. Het resultaat
was, dat Kemp en veertig andere offi-
eieren, benevens 517 manschappen, zich
hebben overgegeven. Zij waren in Duit
sche uniformen gekleed, en droegen Duit
sche wapenen.
DUITSCHLAND.
KrUgȐȪngeno Yoor den landbouw.
Ten behoeve van de landbomv-werk-
zaamheden zullen oj), aanvraag aan
de militaire autoriteilcu in Duitschland
krijgsgevangenen ter beschikking worden
gesteld aan de landbouwers, doch niet
minder dan in troepen van 80 tol 100
man. met dé noodige bewakingsman-
schappcn, en op voorwaarde, dat dc
belanghebbenden, betrouwbare grootc ge
bouwen, als schuren, danszalen, pak
huizen, als nachtverblijf beschikbaar
stellen. Voor kost en logies moeten de
belanghebbenden eveneens zorgen. De
krijgsgevangenen krijgen als loon 10
pfennig per dag.
Aan de landbouwers wordt aanbevo
len hiervan een ruim gébruik tc maken
en zich lë vereenigen om gezamenlijk
zulke (roepen arbeidskrachten te laten
komen en voor het onderbrengen der
gevangenen voor geschikte lokalen te
zorgen, daar van den oogst van den
komenden zomer voor den economi
schen toestand van het Duitschc rijk
veel afhangt.
NEDERLAND.
NIEUWESCHANS. Bij een brand te
Xeuenbrok zijn 120 stuks rundvee omge
komen en groote voorraden hooi ver
brand.
Dc Frieschc ijmkers voorspellen
geen winter meer. want de bijen hebben
de ijl- of vlieggaten opengelaten.
En deze diertjes hebben sedert on
heugelijke lijden als weervoorspellers 'n
uitstekende reputatie.
i?ij 'nare bloedver
wanten hier ter stede is uit liet Belgi
sche plaatsje La Panne bericht geko
men van het overlijden van Zuster Rosa
Vecht, die als Roodc KruisverpleegSler
werkzaam was in hel leger der gealli
eerden aau het Westelijk front.
De 23-jarige Rosa Vecht was hier ter
stede als particulier verpleegster werk
zaam. maar bij het begin van den oorlog
vertrok zij naar Antwerpen en stelde
ziMi daar in dienst van de Belgische
troepen.
Xa Anlwerpens val kwam zij korten
tijd naar Den Haag, doch later vertrok
zij weer over Engeland en Frankrijk
naar hel front en daar, in de buurt van
Yperen, bleef zij werkzaam. Totdat in
liet laatst van Januari zij door een bom,
geworpen uit een Duilsch vliegtuig, zóó
zwaar werd getroffen, dat haar rechter
been lot aan dc heup moest worden ge
amputeerd. Aan de gevolgen van die
operatie is zuster Vecht op zóó jeugdi
ger. leeftijd gestorven, gevallen in dc uil
oefening van haar liefdewerk. Op hel
kleine kerkhof le Aerdenkerke werd zij
lev ruste gelegd en een Engelsch geeste
lijke heeft gebeden óp haar graf.
's-GRAVÉNHAGE, G Febr. Op de con
ferentie vfln (le directeuren der Neder-
landschc Schcepv.-Maatschappijen met
den Minister van Marine, werden dc mo
gelijke gevolgen van de verklaringen van
den Duitsclien Marinestaf voor onze
scheepvaart overwogen. De vraag om-
1) ent de wenschelijkheid van hel convoi-
eeren der handelsschepen kwam daarbij
Ier sprake.
Alhier is op 7G-jarigcn leeftijd over
leden dc oud-Minister van Koloniën, mi\
J. II. Bcrgsma.
Het heeft Hare Majesteit de Konin
gin en Hare Majesteit de Koningin-Moe
der behaagd hel kruis van verdienste
van het Roode Kruis le aanvaarden.
i
Z1ERIKZEE, 8 Febr. Bij resolutie van
den Minister van Koloniën, is mej. A. J.
Moeliker, alhier, voor den duur van
uiterlijk vijf jaren, ter beschikking van
den gouverneur van Suriname gesteld,
om, althans aanvankelijk, tijdelijk le
worden belast met de waarneming van
liet ambt van onder-directrice der In
richting voor Verpleging van Melaat-
schen op Groot-Chatillon in die kolonie.
Opvoering van „Mfln Baby'* door het
Hollandsch Tooneelgeielschap
In (le Concertzaal op a.s. Vrjjdag.
Zooals uit achterstaande advertentie
blgkt, zal de Concertzaal Vrgdagavond
hare poorten weder voor het publiek
openen, we kunnen wel zeggen eindelijk,
want het heeft ons werkelgk verwonderd,
dat de anders zoo gverige directie zoo
lang daarmede gewacht heeft. Het wil
ons toch voorkomen, dat het publiek,
dat door ontstentenis van de kermis,
zoo lang gespeend is gebleven van eene
goede tooneelvoorstelling, reeds lang
uitziet naar een goed stuk, gespeeld
door een bekend gezelschap, te meer
omdat de tijdsomstandigheden op ons
eiland niet een dusdanigen invloed gehad
hebbeD, dat men dergelijke dingen beter
achterwege kon laten.
Het stuk dat wij nu te hooren zullen
krijgenbeantwoordt geheel aan de
eischen, die wg hier boven stelden. Het
Hollandsch Tooneelgezelschap kennen
wg nog voldoende door de uitstekend
verzorgde opvoering van „Liefde-
Manoeuvres". Herinneren wij ons slechts
het geestige spel van den lieer Van
Dommelen. En het stuk zelf is werkelijk
eeu van die stukken, die uitmunten door
geest en vroolgkheid, en ruimschoots
gelegenheid geven om goed spel tot zjjn
recht te laten komen. Wg kunnen u dan
ook gerust aanraden van deze gelegen
heid gebruik te maken en verwachten
eene zaal met menschen, die volkomen
bevredigd huiswaarts zullen keeren. De
N.R.Crt. schrijft over „Mgn Baby":
Het is met deze baby en zgn collega's
een rare geschiedenis. Vooral voor den
heer Harison (Ch. Mögle) heeft de historie
veel onbehaaglijks, maar de onder invloed
van de wieg herstelde harmonie tusschen
manou enytjvrouw moge hem een stille
Gepeperd? Och neen, maar een beetje...
openhartig. Met een naïeve gemakkelijk
heid solt en dolt men met baby's... èn,
maar dan niet in de letterlijke beteekenis,
met derzei ver bestaans-oorzaken. lotus-
sohen is deze door Maurice H^nncquin
naar het Engelsch bewerkte klucht, naar
goed model ineengezet en er valt veel
te lachen. Het eerste bedrijf is wat gerekt,
in II en III echter amuseert de eene na
de andere situatie. Het is ook wel een
zeer buitengewone toestandwaarin
mevr. Harrison (mej. M. Beekman) zich
bevindt!
Het Hollandsch Tooneelgezelschap is
een alleraardigst ensemble. Mej. Beekman
is een actrice van talent en zij is een
bekoorlijke mevr. Harrison. Rollen in
dit genre vallen juist binnen haar aanleg,
haar spel is luchtig on frisch, en zjj zegt
sommige fraaiigheden zóó, als ze gezegd
moeten worden, om nog juist zonder
blozen aangehoord te kunnen worden.
De heer Mögle was een waardig partner
en mevr. Hulsman—Ruys (Maggie Scott)
was een verdienstelijk viiendin voor de
jonge moeder. De heer L. van Dommelen
was de domme en onhandige jongeman,
dien we al zoo dikwijls ontmoet hebben
in al de broertjes en zusjes van „Mgn
Baby". Hg sloeg er zich niet zonder
succes doorheen.
Vermelden we ten slotte een aller
correctste ober van den heer Hulsman
ook de andere kleinere rollen waren
behoorlijk bezet. J. H. R.
Ons werd '1 volgende ter plaatsing
toegezonden:
De Zierikzocsche Burgerwacht, opge
richt bij 'l begin idcr ^mobilisatie, is thans
door mr. IJ. van der Vliet, burgemeester
van Zierikzec, officieel geïnstalleerd,
waarbij ook tegenwoordig was dc lieer
R. P. Brons, commissaris van politie.
Dc beer A. C. van der Vliet, onder
wiens commando de Burgerwacht staat,
nam het woord en deelde mede, dat liet
initiatief tot oprichting genomen was
door de schietvereeniging „Zierikzec"
direct na dc mobilisatie. Den 14 Aug.
was zij georganiseerd. Zij bood baar
diensten aan de gemeente-autoriteiten
aan, die door deze aanvaard werden.
Dc verceniging had reeds vroeger haar
diensten aan den Minister van Oorlog
aangeboden. Van af 14 Augustus is er.
geregeld geoefend. Thans, Mijnheer dc
Burgemeester, is de tijd aangebroken om
als geoefende Burgerwacht geïnstalleerd
te worden.
De burgemeester, hierop het woord
ne/nend, stelde het op hoogen prijs, dat
een dergelijke, flinke orgajoisatie hier tot
stand is gebracht, hetgeen een eer yoor
onze stad is, die ook in dit opzicht weer
niet ten achter is gebleven, terwijl het
tevens een leeken is van goeden burger
zin. Dc burgemeester hoopte, dat de
hulp der Burgerwacht niet zal behoeven
le worden ingeroepen, doch mocht dit
echter wel liet geval zijn, dan twijfelt
hij er niet nan, of zij zal een krachtige
steun zijn. Op mijn medewerking, zoowel
als op die van den commissaris van
politie, kan len allen tijde gerekend
worden.
Ik heb de eer U le installeeren als
Zierikzccsche Burgerwacht, waarop allen
met een „Leve de Koningin" instemden.
De Burgerwacht telt 32 leden; draagt
uniformpet met cocarde en om den lin
kerarm een band met de woorden „Bur
gerwacht", Die band is voor de comman
danten geel en voor de leden wit. Als
wapenen zullen worden gebruikt 'n zoo
genaamde wapenstok en vuurwapenen.
Ieder is voorzien van een aanstelling en
ambtsinstructie. Voortdurend zal de Bur
gerwacht zich in het schieten en scher
men blijven oefenen.
RENESSE. Donderdag gaf 't fanfare
corps „Luetor et Emergó" alhier de
jaarlijksche uitvoering voor zijn leden in
dc zaal van den heer Bienefelt. Zooals
te verwachten was, heeft de mobilisatie
ook deze vereeniging parten gespeeld,
doch gelukkig zijn er alhier een paar
Belgische vluchtelingen, die muziek be
oefenen en het gezelschap hebben ge
steund.
De zaal was goed bezet, waaruit de
belangstelling in de prestaties van het
gezelschap blijkt. Dat is niet alleen aan
genaam voor de werkende leden, maar
lit-1 k'IW1 '\t> JiUMHAi ïsett.% «9ft11
ven haar nooger.
Wat de uitvoering betreft, daarover
kan niet anders dan met den meesten
lof gesproken worden. Er waren zeer
mooie nummers bij en alles gaf blijk
van goeden wil en ernstige studie. Na
tuurlijk was er ook voor afwisseling ge
zorgd, een paar voordrachten, een blij
spel en een zangnummer. Dit alles liep
ook goed van stapel, en zoowel hiervoor
als voor clc muzieknummers werden de
uitvoerenden met een daverend applaus
be? oond.
Dc. burgemeester, die dc tolk der aan
wezigen was, dankte na afloop direc
teur. leden, een paar deelnemende da
mes cn de twee Belgische vluchtelingen
voor den genolvojlen avond aan hel aan
wezige publiek verschaft, hopende, dat
zij zullen blijven voortgaan op dén inge
slagen weg.
Ook Zaterdag G dezer werd hetzelfde
programma uitgevoerd, doch toen voor
bel publiek. Evenals Donderdag was dc
zaal goed bezet en was men hoogst vol
daan over de uitvoering, wat men na
elk nummer door luid applaus te ken
nen gaf.
Beide avonden bleef men na afloop
nog geruimen lijd gezellig bijeen.
Ten slotte nog dit. De vereeniging bad
besloten met Pinksteren a.s. een festival
ie houden ter herdenking van hel 10-
jarig bestaan, doch ook al wegéns de
mobilisatie zal dit nu het volgend jaar
Pinksteren plaats hebben.
„Luetor et Emergo", ga voort op den
weg van kunstgenot en tracht de edele
snaren in den mensch te treffen, zoodat
ze ook daardoor tot ontwikkeling komen.
'Poon, dal men groot kan zijn in l kleine
cu kom hel volgend jaar nog schitteren
der voor den dag, wat mogelijk is als
alle leden zich om het vaandel blijven
scharen en mei den meesten lust en ijver
dc studie voortzetten.
NJEUWERKERK, 4 Febr. Door de
meisjesveree»iging„Dorcas" werd heden
avond haar 2de jaarvergadering gehou
den, welke geopend werd met een wel
komstwoord aan de vereeniging door
haar presidente. Tevens deed de pen-
ningincestcressc verslag van hare in
komsten en uitgaven, die sloten met
oen batig saldo, en deelde zij mede, dat
hare vereeniging thans 14 leden telt en
110 begunstigers en dat werden gemaakt
niet minder dan een 50-tal kleed ingstuk-
ken, die allen werden uitgereikt aan
behoeftige menschen van alle gezindten.
Bovendien werden nog 10 paar sokken