ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
Woensdag 3 Februari 1915.
Oorlogsove
NIEUW STIJDINGEN.
Uit Stad en Provincie.
(Zierlkzeescbe
C o u r a n t).
ABONNEMENT.
Prys per drie maandenf 1,30.
Franco per post- 1,60.
Voor het buitenland per jaar- 10,
Afzonderlijke nummers- 0,05.
Verschijnt Maandag, Woensdag en Vrijdag.
7lste JAARGANG,
No. 9655.
Directeur i A. J. DE LOOZE Jr.
Uit|)e«(r.H(
acteurs t, FRANKEL.
ADVERTENTIE N.
Van 13 regels f 0,30.
Elke regel meer0,10.
Reclames per regel- 0,15.
Bij contract belangrijke korting.
Intending op den dag ran uitgave vóór 2.30 ure.
rziefit
De Duitsche onderzeeërs hebben aan
de Westkust van Engeland vijl* Engel-
sche koopvyal'dijschepcn op één dag in
den grond geboord, hetgeen in Grool-
Brittannië een storm van verontwaardi
ging heelt doen opsteken. De Engelsche
beweren, dat deze handelwijze in slrijd
is met liet volkenrecht. Dé Ufiiitschers
antwoorden hierop, daldoor aan Duilsch-
land af te snijden allen toevoer van
levensmiddelen en andere artikelen voor j
de industrie benoodigd, Engeland tracht
de Duitsche bevolking uit lc hon
geren en de Duitsche nijverheid tol
stilstand lc brengen. En nu beproeven
zij als antwoord hierop alle Engelsclie j
koopvaardijschepen in den grond te
boren, na aan de bemanning er'van tijd
en gelegenheid te hebben gegeven zich
in de reddingsbooten te redden.
Als gevolg van het optreden der Duit
sche onderzeeërs is geweest, dat de
vrachtdiensten van Engeland op Ierland
gestaakt zijn, en dat de verzekerings
premies aanzienlijk gestegen zijn.
In den Reicksanzeiger wordt bekend
gemaakt, dal. nu Engeland op 't punt
staat aanzienlijke strijdkrachten en een
grootc hoeveelheid oorlogsschepen naar
Frankrijk te verschepen, Duitschland
tegen dit transport met alle ter dienste
staande middelen zal optreden. De vreed
zame scheepvaart wordt nadrukkelijk
gewaarschuwd de Fransche Noord- en
Westkust niet te naderen. Aan den
handel naar de Noordzee wordt de route
om Schotland aanbevolen.
De Franschen hebben in de buurt
van Nieuwpoort een omtrekkende be
weging beproefd, teneinde de Duitschers
hetzij te omsingelen, hetzij tot den terug
tocht te noodzaken. De omtrekkende be
weging is evenwel niet gelukt.
Het schijnt, dat in hel Westelijk deel
de.' Argonnen de Duitsche troepen aan
merkelijk terrein gewonnen 'hebben.
Dc koloniale troepen, die uit halve
wilden bestaan, en gewoon zijn met
messen te vechten, hebben zooveel van
dc koude en 't natte klimaat te lijden,
dat zij zich in groepen van vijftig tot
tweehonderd man aan de Duitschers
overgeven.
In de Karpathen hebben de Oosten-
rij ksche troepen, versterkt door de Duit
sche, de belangrijke Ocszok-pas na een
bloedig gevecht van vier dagen geno
men. Deze pas vormt den overgang van
Galicië naar Hongarije. Het schijnt, dat
in Hongarije geen Russische troepen
meer. aanwezig zijn.
De officiëele Duitsche berichten lui
den, dat aan de Oostelijke Pruisische^
grens niets van belang bereikt is. Uit
het woord „bereikt" blijkt reeds, dat
de Duitschers iets beproefd hebben,
maar daarin tot dusverre nog niet. ge
slaagd zijn. Inderdaad blijkt uil het
officiëele bericht van Russische zijde,
dat de Duitschers op verschillende pun
ten in grooten getale agressief zijn opge
treden, maar dat zij na een aanvankelijk
succes de behaalde voordeden moesten
prijsgeven. De Russen hebben namelijk
met aanzienlijke versterkingen hen uit
de veroverde posities verjaagd. Slechts
op een enkel p.unt wisten zij zich tc
handhaven.
Naar aan één der Engelsche bladen
bericht wordt, zouden de Russen voor
nemens zijn om het bombardement van
onversterkte steden als een daad van
roof te beschouwen, en de personen, die
1 daaraan deelnemen, als roovers te be
handelen. Zeker is het bombardeeren
van onversterkte plaatsen van oorlogs-
stanüpiuit beschouwd, afkeuringswaar-
dig en bovendien ook een met I volken
recht strijdige handeling, waaraan echtci
alle oorlogvoerende partijen in meerdere
of mindere mate zich schuldig maken.
En of nu Rusland, dat in zoovele op
zichten niet alleen liet volkenrecht, maar
ook het menscheiireclit schendt, wel in
deze \le bevoegde rechter is, mag ernstig
betwijfeld worden. Dc Russische troepen
loclï maken zich toch in de overwonnen
landstreken aan de grofste uitspattingen
jegens de bevolking schuldig. Vooral is
ilit in Galicië liet geval, dat grootendeels
door dc Russen bezet is.
In Lemberg worden voor lichte ver
grijpen zelfs de meest geziene burgers
gegeeseld. Dc tpdacteur van de Lem
berger Noiyine, die deze dingen publi
ceerde, heeft de vlucht genomen om aan
de wreede strafste ontkomen.
De verliezen aan menschenlevens in
dezen oorlog zijn nog niet le schatten.
Maar dit weet men reeds, dal tot nu toe
1270 Duitsche rechtsgeleerden gesneu
veld zijn, waarvan 210 advokalen. 6 pro
fessoren en 275 rechterlijke ambtenaren.
Men is in Duitschland zeer .veront
waardigd over de terechtstelling in Ma
rokko van twee Duitschers. die ten
onrechte van spionnnge beschuldigd zijn.
Het bronzen gedenkteeken, dal lc
Brussel voor Ferrer .was opgericht- den
Spaanschop republikein, die vopr vrij
heid van onderwijs vocht, en. om die
reden werd doodgeschoten, is op last
van de Duitsche militaire autoriteiten
verwijderd geworden. Dé gemeenteraad
had met algemecne stemmen geweigerd
aan een verzoek van dien aard te vol
doen. Na die weigering liet de koniman-
dant het gedenkteeken door zijn soldaten
afbreken.
Een kleinzoon van President Krüger
is wegens „hoogverraad" in staat van
beschuldiging gesteld.
AMERIKA.
Uit Galveston wordt geseind, dat de
„Dacia" in zee gestoken is, met be
stemming naar Rotterdam.
MEXICO.
Uit El Paso wordt aan de Daily
Telegraph geseind, dat volgens daar
loopende geruchten generaal Villa is
doodgeschoten. Omtrent de juiste toe
dracht zijn geen inlichtingen te krjjgen.
Volgens een bericht, dat eenig geloof
vindt, is hij gestorven tengevolge van
een wondo, hem toegebracht door
kolonel Fierro, van wien algemeen ver
ondersteld wordt, dat hij den Engelsch-
man Benton heeft doodgeschoten.
DUITSCHLAND.
Liebknecht, sociaal-democratisch lid
van den Rijksdag, die de laatste dagen
weer van zich heeft doen spreken, is
thans onder de wapenen geroepen. Ook
een ander bekend sociaal-democraat, de
vroegere predikant Göhre, die zich als
vrijwilliger had aangemeld, is thans
opgeroepen voor den werkelijken dienst.
BELGIE.
De correspondent van De Tijd te
Roosendaal, die to Mechelen getuige was
van den terugkeer van 540 burger-
gevangenen uit Duitschland, meldt daar
omtrent onder meer:
„Niemand mocht met de langzaam
voorbijgaande armzaligen spreken, die in
hun verwaarloosden staat, met hun lange,
wilde haren over de ongeschoren en ver
magerde gezichten een beeld vau troos-
telooze ellende bodeü. In een bundeltje
sleepten zij al hun hebben en houden
mee. Allen hebben zij nog de kleeren
aan, waarin zij bijna eeu half jaar geleden
uit hun huizen gehaald of op straat iu
hechtenis genomen zijn. Een schoen
lapper had zelfs zijn schootsvel nog niet
afgelegd en men kon allen aanzien, dat
zij in hun boezeroenen en luchtige zomer-
kleeding veel hadden geleden van de
koude en het slechte weer.
Verschillende hunner waren zoo ziek
dat zij per brancard naar het ziekenhuis
moesten worden gebracht. De klacht
over het slechte voedsel was algemeen
behalve bij enkelen, die het voorrecht
hadden gehad eenig geld te bezitteB.
Zooals men weet, werden de terug
gekeerden namens kardinaal Mercier
welkom geheeten door den deken van
Mechelen. Deze sprak hen toe en ein
digde zijn rede aldus: „Vergeetuw geleden
leed en draag 'fc den hemel op te zorgen
voor de toekomst van het christelijke
België, dat herrijzen zal, en voor de toe
komst van uw heerlijk Viaanderenland".
Een der teruggekeerden dankte namens
allen en riep: „De Vlaamscho leeuw is
niet uitgeput, morgen staat hg weer
overeind!
NEDERLAND.
AMSTERDAM. De 52-jarige heer
W. J. Th. alhier, is tengevolge van
een auto-ongelnk overleden.
Zondagmorgen reed de auto, waarin
genoemde heer gezeten was, nabjj
Woerden, door te slippen, tegen den
paal van een brug. TijdeDS den schok
werd de halsader door glasscherven
doorgesneden. Het ljjk is naar Soest
vervoerd.
De man. die verdacht wordt op het
Kallenburgcrplein den,polilie-agent Til-
selcr tc hebben doodgestoken, is thans
u liet huis van 'bcv iring door twee
getuigen beslist als dc dader herkend.
F.èn hunner verklaarde pertinent, dal
hij den verdachte den steek had zien j
toebrengen.
\s-GRAVENHAGE!)-• politie heeft n I
inval gedaan in een huis aan de Anna- 1
straal', op vermoeden, dat een daar
wonende planeetlezeres gelegenheid zou
geven lot liet plegen van ontucht. Buren
hadden geklaagd over vaak voorko
mende hinderlijke en. onwelvoegelijke
tooneeltjes.
[Eenigc personen, mannen en vrou
wen. onder wie minderjarigen, die in hel
huis werden aangetroffen, zijn met de
planeet lezeres door de politic in verhoor
genomen, en de planeetlezers werd ge
arresteerd.
DINTELOORD, 2 Febr. Hedenvoor
middag werden de bewoners van ons
dorp opgeschrikt door het geroep van
brand! brand! De prachtige vlasschuur
der firma Vogelaar Cie stond in een
oogenblik in lichten laaie. Ofschoon de
raotorspuit spoedig ter plaatse was,
mocht het de brandweer niet gelukken,
het brandende gebouw ten deele te
redden. Ofschoon verzekering de schade
dekt, is het onheil voor vele werklieden
toch een groote ramp. Voor een jaar
trof genoemde firma een zelfde ongeluk.
OUDE-TONGE. Alhier is de bejaarde
alleenwonende mej. T. Reedjjk, die zich
sinds een paar dagen Diet had vertoond,
door hare buren, die een onderzoek ten
haren huize instelden, levenloos in de
woning gevonden, met den hals bekneld,
hangende tusschen den zolder en het
zolderluik. Het bleek, dat het lichaam
aanzisnlyken tjjd in dezen toestand
moet hebben verkeerd.
's-HEER-ARENDSKERKE. Dezer
dagen is alhier een 25-jarige vluchteling
aangekomen, die door de Duitschers was
krijgsgevangen gemaakt, maar ontsnapte.
Hjj is tot nu toe in den stryd geweest,
had verschillende wonden aan handen
en beenen en verkeerde in hoogst zer.uw-
achtigen toestand door uitputting en
ontbering. De stryd in de loopgraven
heeft den man zóó aangegrepen, dat
zjjn overbrenging naar 't krankzinnigen
gesticht „Vrederust" te Bergen-op-Zoom
noodzakelijk bleek.
RECHTZAKEN.
STAVENISSE. Volgens dén alhier van
wege hel K. N. M.-Instituut le De Bilt
bij Utrecht geplaatsten regenmeter viel
alhier in Januari 1.1. 96 m.M. regen (in
19. aftappingen)., tegen 57,1 m.M. in het
jaar 1914 en 89.3 m.M. in 1913. Dc hoog
ste' barometerstand in dc laatste maand
was 70S. de laagste 732 m.M.
POORTVLIET. Maandagavond werd
dcor de vereeniging „Het Groene Kruis"
alhier de algemeeDe jaarvergadering ge
houden in de herberg vau P. J. van
der Slikke. Hoewel per advertentie be
kend gemaakt, was de opkomst van'de
leden uiterst gering. Dooi den secretaris,
den heer W. Carels, werden de notulen
van de vorige vergadering voorgelezen
en onveranderd goedgekeurd.
Uit het verslag van den penning
meester, de heer W. Dronkers, bleek, dat
de uitgaven in 1914 waren als volgt:
Salaris van den magazijnmeester f 45,
bode
Voor assurantie
Advertentiekosteu
Aflossing
Aanschaffen geschriften
Zaalhuur
Nieuwe verplegingsartikelen
Onverziene uitgaven
Samen
Goed slot
Ontvangen aan contributie van
J7,50
1,50
0,90
20
3»
1,50
60
4,83
Da hoofd-red acteur van De Telegraaf j
de heer J. C. Schiüier, heeft, naar dat
blad meldt, tegen luitenant J. Mallinck-
rodt, gedetacheerd bij bet iuterneerings-
kamp te Zsistbij den rechter eeu
vordering aanhangig gemaakt tot schade
vergoeding en betering in eer en goeden
naam, op grond, dat op een avond in
de vorige maand genoemde officier in
een café te Amsterdam, ten aanboore van
een aantal andere bezoekers, zou gezegd
hehben, dat de redactie van het dagblad
De Telegraaf tegenwoordig betaald wordt
door de Engelsche regeering, om stem
ming te maken voor de geallieerden.
Gevorderd wordt een schadevergoeding
van f 10.000. Mr. Giltay Veth zal voor
den hoofd-redacteur van De Telegraaf
optreden.
De Hooge Raad deed uitspraak
op het revisie-verzoek van den bekenden
uitbreker Frans Rosierbijgenaamd
Haarlemsche Frans, door het hof te
Amsterdam veroordeeld tot zes jaar ge-
vaagenisstraf wegens poging tot doodslag
door het lossen van twee revolverschoten,
voorafgegaan door poging tot diefstal.
De Hooge Raad achtte het beroep van
den verzoeker op het rapport van twee
deskundigen, volgens hetwelk hij ontoe
rekenbaar was, Diet afdoende, waar dit
rapport is uitgebracht in 1906 en het
bedoelde feit is gepleegd in 1912. De
aanvraag werd deels niet-ontvankelijk
verklaard, deels afgewezen.
's-GRAVENHAGE. De officier van
justitie alhier heeft hooger beroep aan-
geteekend tegen het vonnis der Iiaagsche
rechtbank, in de zaak van mr. Van
Rossum, letterkundige te Rotterdam, die
terecht heeft gestaan wegens het in ge
vaar brengen van de onzijdigheid van
den Staat, door verspreiding van de be
kende pamfletten en wegens beleediging
van den Duitschen keizer.
f144,23
T" 2^23
178 leden-142,—
Samen f 144,23
Door vertrok, overlijden en bedanken,
8 leden afgeschreven, terwijl 13 nieuwe
leden waren toegetreden. De vereeniging
telt thans 181 leden. Vier leden van het
bestuur, n.l. de heeren J. vau Gorsel,
W. Carele, M. A. Geuze en M. K. Krijger
moesten aftreden, die bijna met alge-
meene stemmen werden herkozen en deze
herbenoeming allen lieten welgevallen.
THOLEN, 2 Febr. De hulpweger C.
Koppenhol is met algemeene stemmen
benoemd tot vasten weger. De vaste
weger M. Groenewege had eervol ont
slag gevraagd als weger, hetwelk hem
verleend werd.
Aanbestedingen, Yerkooplngen, enz.
MIDDELBURG, 3 Febr. Alhier werd
heden door Ged. Staten aanbesteed het
bouwen van twee dubbelschroefstoora
booten voor de Provinciale stoomboot
diensten.
0 N D E R W IJ S.
sleld om na tc gaan de mogelijkheid
oprichting van een eigen orgaan,
de conclusie gekomen was, dat zoo'n
Di gaan jaarlijks f 1000 duurder zou uit
komen, dan de thans gevolgde weg,
waarom zij meende niet lot een eigen
orgaan le mogen adviseeren. De verga
dering kon zich bij deze zienswijze neer
leggen.
Ter kennisneming door de leden werd
uitgereikt 'n brochure-Feberwee, waarin
werd aangegeven: ..Wat er niet deugt
in ons onderwijs".
De penningmeester had een batig slot
van f 2,85 becijferd. Zijn rekening werd
goedgekeurd.
Daarna werd behandeld het voorstel
van één der leden, dat de afdeeling zich
per adres zou wenden tot Gedep. Staten
van Zeeland, in zake dc regeling van de
jaarwedden der onderwijzers le Colijns-
plaal. Tengevolge van een recent-raads-
besluil zal de jaarwedde van het eerlang
benoemen hoofd der school aldaar
f 250 boven het wettelijk minimum be
dragen; die der andere onderwijzers
blijft na de vijf eerste dienstjaren op
dat minimum slaan. Men achtte dit
groote verschil in waardeering ontmoe
digend en deprimeerend en daardoor
nadcelig voor het openbaar onderwijs.
Het voorstel werd met algemeene
stemmen aangenomen.
BRUINISSE. Dc heer Jac. Vijverberg,
gel), alhier, onderwijzer aan een open
hare school te Hilversum, is aldaar be
noemd lol eerste onderwijzer.
COLIJNSPLAAT, 1 Febr. Voor de
tjjdeljjke waarneming der vaceerende
betrekking van hoofd der openbare
school, ontstaan door het vertrek van
den heer Blok, is benoemd de heer J.
Huisson, onderwyzer aan genoemde
school.
OUD-VOSSEMEER. In tegenwoordig
heid van zeer vele belangstellende ouders
werd Maandag 1.1. alhier de algemeene
bewaarschool geopend; er hebben zich
62 leerlingen aangemeld, zoodat nood
zakelijk aan dc onderwijzers direct een
hulp moet toegevoegd worden.
KORTGENE. De afdeeling N.-Beve
land van hel „N.O. G." hield Zaterdag
j.l. hier een vergadering. Enkele leden
waren door ongesteldheid en ongunstig
weer teruggehouden.
Van het hoofdbestuur was ingekomen
een verzoek aan de atelcelingen, om te
.bevorderen, dat de tengevolge van de
mobilisatie in gebruik genomen school
lokalen worden ontruimd. Dit werd voor
kennisgeving aangenomen, omdat thans,
uitgezonderd het gymnastieklokaal, alle
schoollokalen weer aan haar gewone
bestemming beantwoorden.
Een ander schrijven van het hoofd
bestuur meldde, dat de commissie, inge
Landbouw en Veeteelt.
Da Landbouwer en de Oorlog.
Een ieder draagt zijn last in deze
ernstige tydenallen krygen we ons
deel thuis, soms vooruit gevreesd, vaak
onverwacht. En gewillig kwjjten we
ons van de ons opgelegde plichten,
verrichten we de taak, welke de tijds
omstandigheden van ons vorderen, dragen
we het verlies, dat we toch niet konden
afwenden en storten we daarenboven
nog blijmoedig onze gaven op het altaar
der menschenliefde, bljjde als we zijn,
wjj Nederlanders, dat we tot heden
gespaard bleven voor den geesel des
oorlogs. Een iéder heeft zyn buitengewone
taak in dit oorlogsjaar. De landbouwer
niet het miDst. Hjj allereerst. Is het
ooit duidelijker gebleken dan nu, in
dezen rampzaligen tijd, nu de gansche
maatschappij uit haar voegen ligt, dat
de landbouw het fundament is onzer
samenleving, dat het samengestelde
geheel van ons samenleven in al zjjn
deelen innig verbonden is met en absoluut
afhankelijk is van wat de bodem oplevert,
dus van den landbouw en den landbouwer.
Tarwe, rogge, haver bloem, de couranten,
staan er vol van en elke boer, grond
bezitter, eigenaar of gebruiker van een
stukje grond, hoe klein ook, is reeds
lang tot de overtuiging gekomen, dat
het zyn dure plicht i§, in het belang van
het algemeen, zyn bodem, zyn stukje
grond dit jaar zoo productief mogeljjk
te maken. De Nederlandsche bodem
moet dit jaar een ongewoon grooten
oogst opleveren; zjjn productievermogen
moet maximale hoogte opgevoerd worden.
Iedere landbouwer is verplicht, dit jaar
althans, zjjn bedrjjf zoo intensief mogeljjk
te voeren. Die taak is gelukkig niet
moeilijk te verrichten, want hoe beter
de landbouwer op die wjjze zorgt voor
het algemeen belang, hoe meer voordeel
hij zich persoonlijk doet. En ook niet,
omdat de middelen tot opvoering van
den oogst gelukkig nog niet ontbreken.
De kunstmeststoffen, in de allereerste
plaats noodig, om krachtig te boeren,
om iederen bodem wat te doen voort
brengen, staan tot onzen dienst. Door
het wjjze beleid onzer Regeering is er
gezorgd, dat de noodige voorraden
superfosfaat tot beschikking van de
landbouwers gesteld worden; ook ammo
niak en salpeter ontbreken niet en zeer
gelukkig kunnen de kalizouten in
onbeperkte hoeveelheden ingevoerd
worden. Dit laatste feit is van niet te
onderschatten beteekenis. Overal, waar
men niet gewoon is, kali te gebruiken,
behoort men het dit jaar toch te doen,
al was het allesn maar, om te probeeren,
of de bodem niet wat meer wil opleveren
dan hjj tot heden deed. Gelukkig dat we
k a n i t en andere kalizouten kunnen
krjjgen en niet minder gelukkig dat het
artikel niet veel duurder is dan andere
jaren, niet veel. Het zal hoogstens
enkele centen zjjn per 100 K.G. Er is