ADVERTENTIEN.
I
Het spreekt vanzelf, dat, met het
oog op het naderende gure jaarge
tijde, gelet op het feit, dat duizen
den aanvankelijk onder linnen tenten
gelegerd waren, in de eerste plaats
de bouw van logiesbarakken werd
ter hand genomen. De cantincs waren
dan ook op 3 December nog niet ge
reed en men moest zich behelpen
met eenige kleine, vluchtig opgesla
gen kermistenten.
3. Te hooge prijs der te koop ge
stelde waren.
In den aanvang werden venters
met stalletjes en verkoopwagens toe
gelaten.
Ondanks voortdurend toezicht kwa
men daarbij misbruiken voor, in het
bizonder wat de hoedanigheid dei-
koopwaar betreft. Door de over het
geheel mindere kwaliteit der koop
waar en doordien verkoopers weinig
of geen onkosten hadden, waren de
zen in de gelegenheid hunne prijzen
betrekkelijk laag te stellen. Toch wa
ren deze voor sommige artikelen hoo-
ger dan die, welke op de tarieven
der pachters zijn genoteerd. Die
pachters hebben daarenboven de
kosten voor meubileering, verwar
ming en verlichting der cantinege-
bouwen te hunnen laste. Daarbij
komt nog de prijsstijging van sommi
ge artikelen. Hoewel dientengevolge
de tarieven der pachters dooreenge-
nomen iets hooger zijn dan die der
venters, mogen zij in geen'en deelc te
hoog worden geacht.
4. 't Ontbreken van tochlportalen.
Inderdaad werd hierdoor bij ster
ken wind uit sommige richtingen het
verblijf in de barakken onaangenaam
Thans wordt hierin voorzien.
5. De gedwongen ledigheid.
Het lag in het voornemen, de eerste
groep geïnterneerden, die naar het
barakkenkamp waren overgebracht,
de behulpzame hand te laten bieden
bij den omvangrijken aanbouw, die
nog moest plaats hebben. Die hulp
had echter weinig te betcekenen, aan
gezien de geïnterneerden daartoe
weinig lust vertoonden, en een soort
van lijdelijk verzet zich openbaarde.
Niet veel beter ging het met eenig
grondwerk, dat verlangd werd, tot 't
weggraven van eenige oneffenheden
in het terrein binnen de omrastering
van het kamp en het aanbrengen van
eenige voorzieningen voor wateraf
voer. Het lijdelijk verzet openbaar
bodem. Het lijdelijk verzet openbaar
de zich vooral, doordien uit de ploe
gen, die voor arbeid werden aange
wezen, telkens tal van personen door
zich op de zieken-rapporten te mel
den, zich aan den arbeid onttrokken.
iWel werden, voor een zeer aanzien
lijke waarde, planken, toebehoorende
aan de aannemers der gebouwen,
ontvreemd, ten einde met allerhande
soort van gereedschap verschillend
knutselwerk, stoeltjes, kastjes, enz.
te vervaardigen.
Als reden waarom men niet aan
den barakkenbouw of aan het grond
werk wilde medewerken, werd op
gegeven, dat men daardoor den Ne-
derlandschen werkman het brood uit
den mond nam.
Ongeregeldheden op 2 Dec.
Reeds in den namiddag van 2 Dec.
j.l. kwamen ongeregeldheden voor.
Als aanleiding moet worden aange
merkt het in arrest stellen van een
drietal Belgische geïnterneerden, die
door twee rijksveldwachters in een
gangetje tusschen twee gebouwtjes
der cantine op het bezoekersterrein
aangetroffen werden bezig hunne mi
litaire uniformen tegen burgerklee-
ding te verwisselen.
Blijkens het rapport van één der
schildwachtenhad een Belgische
vrouw, die op bezoek kwam, burgcr-
mannenkleeding, onder haar rokken
verborgen, binnen 't kamp gebracht.
Tengevolge van deze arrestatie wer
den de geïnterneerden oproerig en
schoolden voor de omheining bij den
toegang tot hel kamp tegenover de
wacht bijeen, waarbij in het bizondcr
één der geïnterneerden, die zich reeds
den geheelen middag sarrend en be-
leedigend tegen officieren en rijks
veldwachters had gedragen, blijkbaar
de leiding van het relletje op zich
nam; op zijn voorbeeld begon de
samengeschoolde menigte tc loeien
en te schreeuwen tegen elk officier
of politieman, die zich daar ophield.
(De vorenbedoelde leider behoorde
den volgenden dag tot de gedooden).
De samenrottende Belgen scholden
op de Hollanders, staken, vloekend
en dreigend, de vuisten op tegen de
wacht.
Twee aanwezige kapiteins tracht
ten de menigte tot rust te brengen,
eerst door de menschen met kalmte
en geduld toe te spreken, daarna
door ze op bevelenden tooivte be
wegen naar de barakken terug tekee-
ren. Geleidelijk, doch slechts over
korten afstand, werd daaraan vol
daan. Ten slotte bleek evenwel krach
tiger optreden noodzakelijk. Met be
hulp van een tiental manschappen
van de wacht gelukte het, zonder
gebruik tc maken van wapenen, hen
terug tc drijven tot in de nabijheid
van de keukens, waarbij nog 'n derde
kapitein assistentie verleende. Één dei-
belhamels werd daarbij gegrepen,
wist zich weder los tc rukken, doch
werd daarna met behulp van twee
soldaten gearresteerd
Ten einde een weder opdringen van
de menigte naar den uitgang van het
kamp te beletten, deed de comman
dant door de soldaten van de wacht
een cordon vormen.
Het blazen van het signaal „eten"
had ten slotte tengevolge, dat de me
nigte zich verder verspreidde.
Ter voorkoming van mogelijke ver
dere ongeregeldheden werd door den
commandant een detachement van 50
man van het bewakingsbataljon ge
vraagd.
Tijdens het eten maakte de op
wacht gebleven kapitein een ronde
door de barakken: men zat gedeel
telijk bij kaarsen, gedeeltelijk in het
duister, aangezien het elcctrisch licht
niet kon worden ontstoken tengevol
ge van een stoornis.
De rust scheen teruggekeerd, alleen
het gebrek aan verlichting gaf tot
eenige opwinduig aanleiding.
Inmiddels was het gevraagde deta
chement van 50 man aangekomen.
Aangezien de gemoederen rustiger
werden, stelde de op wacht zijnde
kapitein den hoofdofficier voor, het
detachement weer buiten de omhei
ning te doen brengen, hetgeen ge
schiedde. Ongeveer ter zelider tijd
was het electrisch licht weer her
steld.
Omstreeks 7.30 n.m. ontstonden op
nieuw samenscholingen; groote troe
pen trokken joelende door het kamp,
bewogen zich in de richting van den
uitgang, en eischten vloekend en tie
rend, dat de drie gearresteerde man
nen zouden worden losgelaten, onder
bedreiging anders alles te zullen af
breken.
Inderdaad begonnen zij aan de
ijzerdraadafsluiting te rukken, waar
bij eenige draden knapten, terwijl
verder het cantinegebouw het moest
ontgelden, waarvan de ruiten werden
ingegooid.
De schildwacht achter het cantl-
ne-gebouw trachtte hendie met
steenen wierpen, te beduiden, daar
mede te eindigen. Denkende, dat zij
hem door het kabaal niet konden
verstaan, schoot hij zijn geweer in
de lucht af.
Ook een vaandrig, die met n kleine
afdeeling van de wacht naar het can
tinegebouw gezonden was, heeft, toen
met ruiten ingooien werd doorgegaan,
na duidelijke en herhaalde waarschu
wing, eenige hooggerichte schoten
doen afgeven.
De bende ging daarop uiteen.
De kapitein, die op wacht was,
trad met verschillende menschen in
gesprek.
Als gewoonlijk waren geniesoldaten
de woordvoerders en ook thans weer
werd verzocht, om de drie opgesloten
geïnterneerden vrij te laten.
De kalme uitleggingen en terechl-
wijzigingen van dien kapiteindie
verschillende vermeende grieven aan
hoorde, en daarop mededeelde, dat
billijke klachten aanleiding zouden
geven tot 'n rechtvaardig onderzoek,
deden, althans oogenschijnlijk, allengs
een meer tevreden stemming terug-
keeren.
Gebeurtenissen op 3 Dec.
Toen de administrateur van den
eantinepachter des morgens om
streeks 8.15 binnen de cantine kwam,
bleek hem, dat men het niet gelaten
had bij het inwerpen der ruiten met
steenen en ledige biervaten den vorl-
gen avond, maar dat verschillende
koopwaren waren ontvreemd en dat
gevulde biervaten uit de kramen wa
ren weggehaald en leeggedronken.
Terwijl deze administrateur in de
kramen bezig was, werd het werpen
met steenen herhaald.
De commandant, bij zijn aankomst
te 8.30 v.m. reeds gewaarschuwd
door den kapitein, die den wacht
dienst had, dat nieuwe onlusten kon
den worden verwacht, kreeg ook per
soonlijk terstond de overtuiging, dat
de toestand nog niet normaal was.
In verband daarmede droeg hij den
luitenant van piket op, zich met liet
piket in de nabijheid van de wacht
gereed te houden.
Bedoelde luitenant had gezien, dat
de nog overgeschoten ruiten van de
cantine met steenworpen werden ver
brijzeld.
Pogingen door hem aangewend, om
de mannen tot rede te brengen, moch
ten blijkbaar niet baten. Het gejoel
der geïnterneerden hield niet op;hun
houding werd uitdagender.
Toen dan ook tegen de tent van
den commandant een voorwerp aan
bonsde, trad deze officier naar bui
ten en richtte hij tot den officier van
piket het verzoek krachtig op tc
treden, desnoods te schieten
Dc luitenant verzamelde het piket
en deelde zijn manschappen mede,
dal zij uitsluitend paar zijn commando
moesten luisteren, en dat hij alleen
de verantwoordelijkheid droeg.
Aangezien n afdeeling Belgen, van
schoppen en kruiwagens voorzien, t
kamp naderde en gevreesd werd, dat
deze werkwilligen door hun oproe
rige landgenooten tot verzet zouden
worden aangespoord, terwijl boven
dien door den luitenant van piket
gezien werd, dat men weder bezig
was de cantine tc plunderen, begaf
hij zich met het piket binnen de om
heining, waar die afdeeling, sterk 1
onderofficier en 16 man, met hoon
gelach en uitroepen als „Dutsen"
werd begroet, waarop dc comman
dant van het kamp den luitenant op
droeg, dat gelach en gejoel te doen
staken.
Het piket werd door een groote
menigte Belgen omringd, die schreeu
wende en onder hel geroep „hoei,
hoei", dc soldalen uitscholden voor
„Duts", Kwatta-soldaatjes', enz
De luitenant, zich onder de Belgen
begevend, sommeerde hen eenige
malen in de Hollandsche en in de
Fransche taal, toch het schreeuwen
te staken en uiteen te gaan. Daarop
vervolgde een verwoed geroep, o. m.
„gooi de schoppen weg, laat ze zelf
werken", tegen de voorbijtrekkende,
van gereedschap voorziene Belgen.
Omdat de menigte meer en meer
opdrong, verplaatste de luitenant het
piket.
Het gejoel en bet geschreeuw ging
steeds door, terwijl de geïnterneer
den hoe langer hoe meer opdrongen
en met steenen wierpen
De luitenant arresteerde één van de
opruiers, die in de Fransche taal de
Belgen ophitste, en sommeerde op
nieuw, in het Fransch en in het Ifol-
landsch, om uit elkaar te gaan. Nog
een tweede geïnterneerde, die de me
nigte aan den gang bracht, werd door
den luitenant persoonlijk gegrepen
en door hem naar den commandant
gebracht Inmiddels drongen velen
om den luitenant heen en scholden
hem „Duitsche spion".
Meer en meer naderde de meniglc
dc tent van den commandant.
Nogmaals volgde een sommatie in
beide talen, nu werd wederom een
opruier, door den luitenant tot ach
ter de cantine nageloopen, gegrepen:
een korporaal kreeg opdracht den
man naar den kamp-commandant tc
brengen; hij wist echter te ont
snappen.
Dc geïnterneerden hielden niet op
met schreeuwen en joelen.
Opnieuw begaf de luitenant zich
onder de menigte, wees hun op den
ernst van den toestand en bezigde ten
slotte de woorden: „les Hollandais
ont beaucoup de patience, mais qaand
ga est fini, alors ils savent agir".
Wederom hoongeroep, waarop de
luitenant commandeerde: „Geef acht;
met standvizier!" (de magazijnen wa
ren gevuld en de bajonet was op het
geweer geplaatst). Dc Belgen stoven
uiteen, maar riepen levens: „Schiet
maar, Kwatta-soldaatjes", terwijl zij
de armen omhoog staken. De luite
nant liet de geweren afzetten en op
de plaats rusten. Nieuw hoongelach.
De luitenant, die uit de cantine een
geïnterneerde zag komen, die zich
blijkbaar iets had toegeëigend, gaf
aan een korporaal last, dien man
naar den kampcommandant te gelei
den. De menigte nam opnieuw een
dreigende houding aan en toen op
hetzelfde oogenblik eenige steenen
achter het piket neervielen, comman
deerde de luitenant met luide stem:
„Geef acht; met standvizier; salvo-
vuur, aan, vuur!"
Een geschreeuw ging op, maar de
mannen gingen niet uit elkaar; inte
gendeel, zij drongen zelfs dichter op
het piket aart," "Of er dooden of ge
wonden waren gevallen, was niet te
zien, omdat velen zich op den grond
wierpen. SVederom werd een steen
geworpen, die achter hel piket neer
viel. Door het verder opdringen zag
de luitenant zich genoodzaakt, op
nieuw vuur te doen geven, ditmaal
twee salvo's, kort na elkaar, omdat
één salvo niet voldoende was geble
ken. Ook na het tweede salvo ging
men niet uit elkaar; eerst na het
derde begrepen de geïnterneerden,
dat het ernst was, en ging de menigte
iu de richting van de barakken vluch
tende, uiteen.
Dc luitenant liet de geweren bij
den voet plaatsen en rukte met het
piket in den gewonen pas een eind
voorwaarts.
Vervolgens is het piket naar de
wacht geleid
Door den luitenant is niet mol dc
revolver geschoten; wel heeft hij
daartoe de beweging gemaakt en was
het inderdaad bij het eerste com
mando „vuur" zijn bedoeling 'n schol
te lossen om cvcntuëelc aarzeling
bij de manschappen Ic voorkomen
en zooveel mogelijk zekerheid te heb
ben, dat het commando juist werd
uitgevoerd; wanneer toch één schot
valt, volgt hij het afgeven van een
salvo de rest in den regel vanzelf.
De revolver weigerde echter.
In het geneel waren 26 geïnter
neerden getroffen; 5 bleken terstond
gedood Ic zijn en een zesde overleed
spoedig daarna. Nog is één der ge
troffenen tijdens het vervoer en een
ander in den loop van den middag
in liet ziekenhuis overleden De toe
stand van de 18 overigen is thans
zeer gunstig; vier hunner zijn reeds
hersteld ontslagen, terwijl dit met de
overigen vermoedelijk geleidelijk bin
nen eenige weken het geval zal kun
nen zijn.
Uit verschillende getuigenverkla
ringen is gebleken, dat het opsteken
der handen uitdagend en uittartend
was en niet als een tceken van over
gave kon worden aangemerkt.
De Minister, hoewel ten zeerste be
treurende, dat moest worden over
gegaan tot dit middel, waardpor
onvermijdelijk slachtoffers -moesten
vallen, heeft de overtuiging, dat hel
krachtig optreden niet alleen noodig,
maar zelfs niet te ontgaan was, en
dat de kapitein en de luitenant geheel
hebben gehandeld, zooals hun plicht
gebood. Alleen aah dit tijdig en
krachtdadig ingrijpen is liet Ie dan
ken, dat erger werd voorkomen.
Ware anders gehandeld, dan zou on
getwijfeld ile geest van verzet zich
krachtiger hebben ontwikkeld en tot
ernstiger ongeregeldheden aanleiding
gegeven hebben.
TELEGRAMMEN.
's-GRAVENH AGE, 6 Jan. De kruiers-
baas, die verleden week in het Holland
sche spoorstation door onvoorzichtigheid
van een kameraad door een revolver
werd gewond, is vanochtend aan de
gevolgen overleden.
De Eerste Nederl. Verzekerings
maatschappij heeft voor 2 millioen op
de oorlogsleenicg ingeschreven, terwijl
zij hij gedwongen leening slechts tot
f 66,000 verplicht was.
Mr. Troelstra zal minister Bosboom's
antwoord, op zijn vragen over het ge
beurde op 3 December in het internee-
ringskamp te Zniet, doen bespreken door
de Soc.-Dem. Kamerclub.
Gisteren werd de eerste vergadering
gehouden door de commissie, welke als
sub-commissie van het Kon. Nat. Steun
comité de belangen van de nijverheid
zal moeten behartigen. Minister Pos- I
thuma hield de installatierede, waarin hij
uiteenzette de taak en de samenstelling
der nieuwe commissie, waarin de meest
belangrijke vaderlandeclie nijverheids
takken tegenwoordig zijn.
De voorzitter der nieuw benoemde
commissie, prof. I. P. de Vooijs, drukte
de hoop nit, dat de nieuwe organisatie
ten volle aan de verwachtingen zal be
antwoorden. Namens de tegenwoordig
zijnde industriëelen bracht de heer
\V. D. W. Stork, voorzitter der fabri-
kantenvereeniging, hulde aan het door
de regeering genomen initiatief.
PARIJS, 6 Jan. (Officieel). Onze
troepen maakten zich meester van een
steengroeve, gelegen bij Saint-Mihiel,
alsmede van een daarbij gelegen loop
graaf. Grootvorst Nicolaas en generaal
Joffre wisselden telegrammen naar aan
leiding van de Russische overwinning
in den Kaukasus.
PETROGRAD, 6 Jan. (officieel). De
nederlaag welke wij het Turksche leger
in den Kaukasus toebrachten is vol
komen. Het 9e legerkorps werd geheel
vernietigd. Wij namen den commandant
van dit corps en de commandanten van
de 17e, 28e en 29 divisie, henevens do
generale staven, meer dan 100 officieren
en een groot aantal soldaten gevangen.
De Turksche verliezen aan dooden en
gewonden zijn reusachtig. Wij maakten
vele kanonnen, mitrailleurs, munitie en
convooien buit.
Onze zegevierende troepen vervolgen
het overschot van het 10de legerkorps,
dat zich door de vlucht trachtte te
redden.
LONDEN, 6 Jan. Alle Eugelsohe
bladen leggen den nadruk op het groote
belang van de overwinning der Russen
in den Kaukasus, waarvan zjj een groot
resultaat verwachten op politiek terrein.
MARKTBERICHTEN.
ROTTERDAM, 5 Jan Op clc vee
markt waren aangevoerd 121 paar
den, 1015 magere en 651 vette run
kalveren. 150 biggen
deren, 226 vetteen 391 nueli tere gras-
Koeien en ossen 32 tol 40 ii 50 et.,
slieren 30 tot 36 a 42 etvette kalve
ren 55 lot 60 a(65 ct alles per 1/2 kilo.
Melkkoeien f 150 a f 320. kalf koeien
1' 160 5 f 320, stieren I 1 10 a f 360,
vaarzen f 120 a f 170, alles mager
vee: biggen f 7 a f 13, slaehtpaarden
I' 100 a I' 140, werkpaarden f 100 a
f 300, hitten I 100 a 1' 250
Nuehlere kalveren: fok- I' 18 a f 30,
slacht- f 8 a I 16
Biggen I 1,20 a f 1,50 per week.
Op de vette markt was de aanvoer
van koeien en ossen zeer ruim De
handel was over het algemeen zeer
levendig, zoodat de omzet goed vlotte.
Beste spoelingbeesten waren buiten
gewoon duur. .Voor de overige soor
ten werden eveneens goede prijzen
bedongen. Aan de ongekend hooge
prijzen, welke men moest besteden,
en den vluggen omzet, zelfs ook in
andere soorten vee, kan men niet
merken, dat de uitvoer hiervan ver
boden is. .Vette kalveren met tame-
1 ijken aanvoer. De omzet ging ook
hier bevredigend. Alle soorten werden
duur verkocht. Stieren mei middel-
matigen aanvoer. De omzet ging zeer
vlug. De prijzen waren hierdoor bui
tengewoon hoog.
Nuchtere fok- en slaehtkalveren
met tamelijken aanvoer, de handel
was zeer levendig, alles werd vlug
verkocht De prijzen, zoowel voor
Londen als voor hier. waren hoog.
Handels-slaehtpaarden en hitten
met flinken aanvoer. De handel was
bevredigend. Er werden flinke prij
zen bedongen.
Biggen met gewonen aanvoer. Dooi
de hooge vraagprijzen, welke niet be
dongen konden worden, ging de om
zet langzaam.
Telegrafiaoh Weerbericht
medegedeeld door het Kon. Ned. Meteor.
Instituut te De Bilt, naar waarnemingeu
verricht in den morgen van 6 Jan. 1915.
Hoogste barometerstand 760,0 te
Karlsruhe. Laagste 751,8 te Neufahr-
wasser.
Verwachting tot den avond van 7 Jan.
zwakke tot matigen, later wellicht toe-
nemenden westelijken tot zuidelijken
wind, toenemende bevolking, later
wellicht weer regen, zelfde temperatuur.
STOOMBOOTDIEN8T
en tu88chengelegen plaatsen.
JANUARI 1915.
Donderd. 7
Vrgdag 8
Zaterdag 9
Maandag 11
Dinsdag 12
Woensd. 13
Donderd. 14
Van
Vlissingen
□aar
Rotterdam.
Van
Middelburg
naar
Rotterdam.
Van
Rotterdam
naar
Middelb. en
Vlissingen.
'g m. 6.20
6,20
0,20
6,20
6,20
6,20
6,20
's m. 8,
8-
8,-
8,-
8,-
8,-
8,-
'sm. 8,-
8,-
8,-
8.-
8,-
ONDERTROUWD:
H. v. D. WOLF
en
A. J. KUITENBROUWER.
ZlEltlKZKE,
Utrecht,
5 Januari 1915.
GETROUWD:
N. A. BOOGERD
en
E. T. PANNEKOEK,
die tevens hartelijk dank zeggen
voor de zeer vele blijken van belang
stelling.
Brouwershaven, 31 Deo. 1914.
GETROUWD:
D. J. COUMOU
en
N. VAN VOOREN,
die, mede nameos wederzjjdsche Familie,
harteltyk dank betuigen voor de vele
bewijzen van belangstelling, bjj hun
huwelijk ontvangen.
Schiedam, 6 Januari 1915.
Donderdag 7 Januari hopen
onze geliefde Ouders
M. v. d. EST V
eu
J. v. d. EST—VERHOEK,
hun 30-JarIge Eehtvoreenlglng gl
te herdenken.
ZlERIKZEB. g»
Hunne dankbare Kinderen,
Behuwd- en Kleinkinderen. 38
Den Ten Januari a.s. hoopt onze
geliefde Moeder, Behuwd-, Groot- en
Overgrootmoeder. CATH ARINA W.
VERMEULEN, Wed van A. de
Wii.de, haar 90sten Geboortedag
te herdenken.
St.-Maartbnsdijk, 4 Jan. 1915.
Hare dankbare Kinderen, Behuwd-,
Klein- en Achterkleinkinderen.
