ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE,
Vrijdag 20 November 1914.
TWEEDE BLAD.
De Oorlog.
(Z ierikzeesche
C o u r a n t
ABONNBM EN T.
Pry a per drie maandenf 1,30.
Franco per post- 1,60.
Voor het buitenland per jaar- 10,
Afzonderlijke nummers- 0,05.
Verschynt Maandag, Woensdag en Vrydag.
7l8te JAARGANG, No. 9623.
Directeur i A. J. DE LOOZE Jr.
Uitgever-Hoofdredacteur A. FRANKEL.
ADVERTENTIE N.
Van 13 regelsf 0,30.
Elke regel meer- 0,10.
Reclames per regel- 0,15.
Bij contract belangrijke korting.
Inzending op den dag van uitgave vóór 2.30] ure.
De Dnitscliers In Frankrijk on België.
LONDEN, 39 Nov. De Times ver
neemt uit Vlaanderen:
Gisteren is de slag in Vlaanderen
alleen onderhouden door een onbe-
teekenend artillerie-vuur. Beide partyen
hadden een gemeenschappelijken vyand
te bestryden.' Het November-weer was
bar in de vlakten van Vlaanderen. Op
nachtelyke stortregens, die alles door
weekten, volgde ochtendvorst. Het
leven in de* schansen moet werkelyk
hard zyn en de aanvoer van levens
middelen en munitie naar de vuurlinie
ondervindt groote moeilijkheden. De
wegen die er heen voeren, zyn met
boomen beplant, maar er zijn geen
heggen, die tegen de regenvlagen be
schermen. Op het plaveisel raidden op
den weg is geen ruimte voor twee
wagens om elkaar voorby te rjjden. Als
dus twee wagens eikaar ontmoeten,
moet een van beide de bestrating ver
laten en een modderpoel inrijden. Niet
weinige zware vracht-auto's met pro
viand zyn dan ook op weg naar het
front tot aan de assen weggezonken en
blyven steken.
Uit Oostenrijk-Hongarije.
WEENEN, 19 Nov. Het Korrespon-
1 denzbureau deelt medeMet het oog
op den treurigen toestand waarin onze
onderdanen zich vooral in Engeland
moeten bevinden, zyn in den laatsten
tyd by ons vooral tegen Engelschen de
maatregelen verscherpt. Niet alleen
hebben nieuwe interneeringen plaats
gehad, maar er is ook bepaald, dat
Engelsche onderdanen zonder onder
scheid van leeftijd of geslacht, van
acht uur 's avonds tot zes uur 's och
tends hun huis niet mogen verlaten en
openbare lokalen in het geheel niet
mogen bezoeken. Deze verscherpte
maatregelen blyven van kracht tot ook
aan onze onderdanen in Engeland een
andere behandeling ten deel valt. By
ons worden de geïnterneerde vreemde
lingen overal goed behandeld, daar
hier geen barbaarsche zeden heerschen.
Verpakte vliegmachines.
Te Aken arriveerde eeu trein met 12
verpakte vliegmachines. Deze zyn be
stemd voor Thielt, om van daaruit verder
te opereeren.
Verder kwamen er 2 lange goederen
treinen aan, vervoerende 1750 gewonden
die bij Dixmuiden gekwetst werdeD, als
mede 200 man Fransche linietroepen, die
in de gevechten bij Ryssel krijgsgevan
gen zijn gemaakt.
Ontsnapte Dnitscke oflicieren.
Uit het interneeringskamp te Bergen
zyn twee Duitsche officieren ontsnapt:
t. w. een landweerluitenant en een vaan
drig der marine, met den rang van
officier. Beiden hadden by schriftelijke
verklaring hun eerewoord gegeven, om
niet te ontvluchten. Hoewel een uit
levering der ontvluchten naar Neder
land niet kan geschieden, zoo is, naar
van goed ingelichte zijde wordt mede
gedeeld het plegen van woordbreuk
door oflicieren van de keizerlijke krijgs
macht toch een geval, dat in Duitsch-
land voor een militairen eereraad kan
worden gebracht.
Genoog van den oorlog.
LONDEN, 19 Nov. Een kreet, om
met den oorlog op te houdeD, werd in
Duitschland gehoord.
Het Noorsche blad de Morgenbladet
dat te Christiania verschijnt, publiceert
een circulaire, die door een groote firma
te Altona, Gebr. Darz, werd verspreid.
Hierin wordt gezegd, dat het Duitsche
volk nu al 3 maanden zwaar door den
oorlog lijdt. Deze oorlog druischt in
tegen het gevoel van raenschelijkheid
en den godsdienst, aldus de circulaire,
en voert terug tot een toestand van
barbaarschheid. Een kreet ontsnapt aan
millioenen lippenGenoeg van dezen
oorlog I Wij weigeren langer voort te
gaan met moorden en vernielen.
Het merkwaardigste is, dat deze kreet
in Duitschland is opgegaan.
Llbaa opnieuw beschoten.
ST .-PETERSBURG, 18 Nov. De
marinestaf deelt officieel mede: In den
ochtend van den 17en dezer verscheen
een Duitsch smaldeel van twee kruisers,
verscheidene stoomschepen en 10 torpedo
booten voor Libau en begon opnieuw
de stad en de haven te beschieten. Het
bombardement heeft tal van branden
veroorzaakt.
De marinestaf deelt nog mede dat
in den vroegen ochtend van den 17en
dezer de Russische vloot., die in de Zwarte
Zee kruiste, de Turksche forten en kazernes
van Trebizonde heeft beschoten. Er ont
stond een felle brand.
In volle zee zijn geen Turksche schepen
gezion.
Verliezen van de Engelschen.
Op een wervingsbijeenkomst te Salford
heeft Lord Newton verklaard, dat bij
de verliezen van de Engelschen, die
volgens Asquith tot 31 October 57.000
man bedroegen, nu op w: 1 80.000 schatte.
Sommige bataljons hadden al hun
officieren verloren. Een bataljon keur
troepen stond onlanga onder bevel van
een adjudant-onderofficier en twee
divisies die tezamen ongeveer 37.000
man sterk waren geweest, waren tot
5300 man geslonken.
Hy vond het niet verstandig deze
feiten te verheimelijken. Hy vond veeleer
verstandig er voor uit te komen en de
natie het besef by te brengen, dat
versterkingen dringend noodig waren.
Do werkloosheid ln Duitschland.
De maatregelen door de regeering in
de gemeenten genomen, om de werke
loosheid tegen te gaan, hebben helaas
niet tot het gewenschte resultaat geleid,
zegt de Vörwarts. Wel laten eenige
industrieele firma's weer werken, die
haar bedryf by het uitbreken van den
oorlog hebben stopgezet, maar de
werkloosheid is toch nog zeer groot.
Dit kan het duidelijkst blyken uit de
opgaven van het aantal van hen, die
wel werken.
In September 1914 werden b.v. door
386 werkgevers te zamen 324070 arbei
ders bezig gehouden, dat is, vergeleken
by het aantal werklieden, dat het vorige
jaar by dezelfde firma's arbeidde, een
vermindering van niet minder dan 103654
of 24,3 pCt. l)e meeste arbeidskrachten
verliezen de mijnen en de ijzer- en
machine-industrie. De productie is daarin
ook aanmerkelyk achteruitgegaan. De
kolenproduclie bedroeg in de maand
Augustus van het jaar 191328.924.000
ton, in Augustus 1914 daarentegen
slechts 15.769.000 ton, dus 13.155.000
ton minder. By de yzer-industrie is het
evenzoo; volgens de statistiek van de
vereeniging van Duitsche yzer- en staal-
industrieelen zonk het van 1.564.345 ton
in Juli op 521.427 ton in Augustus en
518.184 ton in September.
De officieële gegevens om het aantal
werkloozen te kunnen vaststellen, ont
breken helaas nog; wel hebben de
arbeiders-vereenigingen tellingen ge
houden, maar het spreekt van zelf, dat
ook zy niet het volle getal werkloozen
kunnen opgeven. Daar komt nog by,
dat van de 100 organisaties er slechts
52 mededeelingen doen. Wat zy dan
vermelden, is in ieder geval overeen
komstig de waarheid. In 39 organisaties
werden einde September 1914 216.603
of 16 pCt. der leden als werkloos op
gegeven, dat zyn 167.536 meer dan in
dezelfde maand van het vorige jaar.
Ongetwyfeld een hoog percentage,
wanneer men bedenkt, dat nog zooveel
gegevens ontbreken.
Het totale aantal werkloozen moet dus
heel hoog zyn, en er zullen ingrijpende
maatregelen moeten genomen worden,
om in dien nood te voorzien en wel zoo
spoedig mogelijk, want de winter staat
voor de deur, en gedurende dit jaar
getijde zullen nog meer bedrijven moeten
stilliggen en het getal werkloozen dus
toenemen.
Een ontmoeting.
In 'een brief vau een Duitsch officier,
die in de Baseier Nachrichten gepubli- 1
ceerd is, leest men over een eigenaardige j
ontmoeting tusechen een Duitsch en een
Fransch officier op hot slagveld
Er was hevig gevochten en tusschen j
de loopgraven lagen ^le, vooral Fransche
doodeu. De Duitsche bataljonsstaf gaf i
daarom den schrijver van don brief bevel I
met den vijand te onderhandelen over j
het bergen van de dooden. Tot bescher- 1
ming van den officier werd een Fraosch I
geestelijke uit den omtrek als gijzelaar
meegegeven. Ik nam, zoo vertelde de
luitenant, monsieur le curé, een man
met een geweer en al mijn moed bij
elkaar en ging met de witte vlag uit de
stelling. Aan den anderen kaüt werd
oveneens een witte vlag gezwaaid en in
de vijandelijke loopgraaf vertoonden zich
een reeks nieuwsgierige hoofdeü. Beide
witte vlaggen, de oüze en die van den
vijand, werden steeds door gezwaaid, maar
aan den anderen kant kwam niemand
uit de loopgraaf. Ik ging vijftig schreden
voorwaarts, vervolgens honderd schreden,
brulde wat ik kon om een Fransch officier,
maar er kwam er geen. De pastoor, een
brave man, schreeuwde mee, in de hoop,
dat zijn beter uitgesproken Fransch meer
indruk op zijn landgenooten zou maken.
Er kwam chter nog steeds niemand voor
den dag. Weer dertig schreden voorwaarts.
Nu werd ik woedend, want ik vreesde
voor een valstrik. Brullend vroeg ik of
er dau geen officier was, die zich vijftig
schreden uit zijn hol waagde. Eindelijk
kwam er een.
„Uw man moet weggaan, die draagt
een geweer. Gij zelf draagt een wapen,
wat wilt gij?"
Ik gaf mijn soldaat mijn Mauser, zond
hom vijftig meter terug, verbood den
pastoor ieder gesprek met zijn landge
nooten, en kwam tot op vijftien meter van
de Fransche loopgraaf. Nu verscheen een
corpulente, maar kranig uitziende luite
nant voor den dag. Wij stelden ons aan
elkaar voor, en ik stelde hem 'n wapen
stilstand voor tot het begraven van de
doodeu, en wees er hem op, dat het bijna
alleen FraDschen waren, en dat 't soldaten-
en christenplicht was de arme lieden te
begraven. Een uur werd er voor. toe
gestaan, een grens bepaald voor de man
schappen van beide partijen en nu
begonnen de commando's de dooden op
te nemen en achteruit te dragen. Ons
gesprek was beleefdmaar gereserveerd.
Hij beweerde, dat wij do schuld waren van
den oorlog, Guillaume, onze keizer, of
zijn zoons. Hij vertelde mij van overwin
ningen der Russen en kreeg van mij een
Duitsche krant met berichten over de
overwinningen van Hindenburg en over
de drie gezonken Engelsche kruisers.
Wij scheidden met een handdruk en na
een kwartier, als we weer in de loop
graven gekropen* waren, begon 't schieten
opnieuw.
Prnlslscho bid- en boetedag.
Woensdag was bet Pruisische bid- en
boetedag, een dag ter gedachtenis vau
de groote feiten uit de krijgsgeschiedenis
en de gevallen strijders.
Een Slimmerd.
Een van een rondreis door België
teruggekeerde Belgische dame heeft aan
het Eindh. Dagblad het volgende ver
haaltje medegedeeld:
In liet Belgische dorpje R. liep het
gerucht, dat de Duts naderde. Een boer,
vreezende, dat zijn zwaar gemest varken
door den Duts zou worden meegenomen,
slachtte het oogenblikkelijk.
Eensklaps vernam hij, dat de vijand
R's grondgebied heeft betreden. Goede
raad was duur. Voor den Duts lag het
varken gereed, gekapt en al.
De slimme boer bracht het varken in
zijn bed, plaatste op het nachttafeltje een
crucifix, wijwater en een groote kaars.
De Duts drong overal binnen, ook in
do kamer van onzen boer, meende oen
doode te zien, salueerde en vertrok.
gouverneur van Warschau, baron von
Korff, meldt het Berliner Tageblatt
De gouverneur van Warschau was met
zijn adjudant, kapitein Feqhner, des mor-
geDs in een auto van Wairschau ver
trokken in de richting van Kutno, zonder
te vermoeden dat deze stad na hevige
straatgevechten door de onzen reeds bezet
was. Plotseling stiet hij bij Tarnow op
de voorhoede onzer ruiterij. Hij trachtte
te keeren en te ontkomen, maar werd
door een afdeeling Metzer dragonders
ingehaald en gearresteerd. De gouverneur
bood geen tegenweer en liet zich rustig
in zyn auto onder geleide van een lui
tenant en een korporaal der dragonders
naar Duitschland brengen, 's Avonds
kwam hij in Gnesen aan, waar hij op
last van het plaatselijk commando werd
geïnterneerd. De gevangen gouverneur
heeft een rijzige gestalte en draagt een
vollen witten baard. Hij droeg generaals
uniform en spreekt vloeiend Duitsch. Hij
wilde niemand zien Doch sprekeD, omdat
hij niet in de stemming was en zijn
zenuwen door de plotelinge gebeurtenis
in de war waren. De chauffeur, een
Pool, is voorloopig op vrije voeten ge
bleven], terwijl de gouverneur en zijn
adjudant streng bewaakt worden.
I De gevangenneming van den Gouver
neur van Warschau.
Over de gevangenneming van den
Engeland on de zenuw van den oorlog.
De Engelsche pers is over het geheel
goed te spreken over minister George's
financieele voorstellen in het groot, maar
naluurlyk wekt de wyze waarop de
kosten gedekt zullen worden critiek.
Men weet dat juist zooals in de
voorstellen van onzen minister van
financiën Lloyd George voorstelt de
onmiddellijke kosten door een leening
te dekken en tevens dadelyk over te
gaan tot de verzwaring van directe en
indirecte belastingen, ten einde de rente
en aflossing der oorlogsleeniüg te kunnen
voldoen. Daartoe wordt de inkomsten
belasting verdubbeld en de accynzen op
bier en tabak worden verhoogd. Tegen
beide maatregelen gaan nu stemmen op,
d.w.z. de accijnsverhooging van bier
en tabak vindt men best, maar men
vraagt waarom nu juist alleen bier en
tabak uitgekozen zyn en andere artikelen
worden vrijgelaten. Wel is waar wordt
er ook een klein recht geheven op thee
om den afschaffer ook mee te laten
betalen, gelyk de minister onder het
gelach van het Huis zeide maar nu
zeggen sommige bladen dat er nog best
andere dingen zouden te vinden zyn,
waardoor men minder uitsluitend de
genotmiddelen van den kleinen man zou
treffen. En hetzelfde bezwaar geldt tegen
de verdubbeling van de inkomsten
belasting deze drukt vooral op den
middenstand en den kleinen burgerman,
zoodat men door haar te verdubbelen
alweer die klassen der maatschappij
treft, die het op 't oogenblik, nu in
vele bedrijven de zaken niet al te best
gaan ook in Engeland is dat het
geval slecht kunnen lyden. Daartegen
over wordt echter gezegd dat de fiscus
de schroeven niet al te hard zal aan
draaien in gevallen waarin tydelyke
moeilijkheden tengevolge van den oorlog
bewezen kunnen worden.
Men ziet dat de financieele toestand
in Engeland en by ons al heel sterk op
elkander gelijken.
Het Duitsche hoofdkwartier.
Dc correspondent van een Ameri-
kaansch blad heeft als vertegenwoor
diger van de geheele Amcrikaansche
pers vergunning gekregen om hel
Duitsche hoofdkwartier, dat zich
thans, naar hij mededeelt, bevindt in
een kleine stad, „op een geweerschot
afstand van Reims le bezoeken.
Daar heeft de correspondent den
Keizer en zijn generaals van zeer
nabij kunnen gadeslaan, en hij geeft
nu in een telegram, gedateerd op '20
October, en opgenomen in de Ameri-
kaansche bladen, een verslag van zijn
uitstapje.
„De meest kwetstbaré plek vaji het
geheele Duitsche rijk ligt en dit
klinkt zeer paradoxaal in Frank
rijk', zegt de correspondent.
Het is dit kleine stadje, waar de
hersenen van heel het Duitsche oor
logsorganisme gedurende de laatste
weken gevestigd is Het stadje had
vóór den oorlog 20.000 inwoners,
maar thans wordt het geheel inge
nomen voor 't groote hoofdkwartier,
waarvoor ieder gebouw, zelfs liet
kleinste huisje, is gerequireerd. Ob
servatieposten en gewapende schild
wachten en geheime politie zijn
overal. De Keizer woont in 'n klein
huisje van roode baksteen, dat in een
Londensche voorstad een huur van
50 pond sterling per jaar zou doen".
I)e correspondent drukt dan verder
zijn verbazing uil, dat de bondgenoo-
ten niet reeds lang een afdeeling vlie
geniers met bommen op het stadje
hebben afgezonden. In elk geval
tracht men zoo iets echter te verhin
deren, door het geheim van het
plaatsje met de grootste strengheid
te bewaren. Niemand aan het Duit
sche front, behalve dan de onmiddel
lijk betrokkenen, weet waar het Duit
sche hoofdkwartier is gevestigd. Hel
stadje wordt met dc uiterste zorg
bewaakt. Niemand mag er uit of in,
die niet bij het hoofdkwartier bekend
is. Twee kanonnen voor 't beschieten
van vliegtuigen zijn geplaatst op een
heuvel aan den overkant der rivier,
op een punt tegenover de woning van
den Keizer, terwijl vlak in de nabij
heid een piket scherpschutters dag
en nacht op wacht staan om uit te
kijken naar vijandelijke vliegeniers.
Wat de Keizer zelf betreft, deze
heeft, naar de correspondent mede
deelt, zijn snor afgeschoren. Hij
draagt een oude grijsgroene uniform
en op zijn gelaat ligt een uitdrukking
van groolen ernst, waarop zich hel
gewicht der tijden schijnt te weer
spiegelen.
Dc Keizer doet dagelijks, gewoon
lijk in den namiddag, een rijtoer in
den omtrek, maar soms wordt hem
door zijn omgeving die met de
grootste zorg is vervuld voor de vei
ligheid van zijn persoon - veroor
loofd zijn troepen in de gevechtslinie
te bezoeken; dit laatste gebeurl dan
meestal des nachls.
Majoor .Von PI essen, de adjudant
des Keizers, waakt, zegt de corres
pondent, over "den oppersten krijgs
heer als 'n moeder of 'n gouvernante.
Hoe Ton Hindenburg zich tot den
Rnssischen veldtocht voorbereidde.
Men weel, dat generaal Von Hin
denburg bij het begin van den oorlog
niet in actieven dienst was. Hij leed
aan jicht en achtte zich niet geschikt
voorden dienst. Maar toen de Russen
Oost-Pruisen verwoestten en men er
niet in slaagde hen le verdrijven,
dacht men aan hem. Hij had vroeger
het opperbevel gevoerd over t Oost-
Pruisisciie legerkorps en had b,ij ma
noeuvres de troepen dikwijls geoefend
op een verdrijving van de Russen.
Eens had de Keizer bij een Keizer-
manoeuvre 't vijandelijk korps tegen
generaal v Hindenburg aangevoerd.
De Keizer had, evenals thans werke
lijk geschied is, op twee plaatsen in
het Zuiden en in liet Oosten een
inval in de provincie gemarkeerd en
het was generaal Von Hindenburg
gelukt den Keizer gevangen te nemen.
Dc Keizer was niet malsch. De Keizer
was van oordeel, dat de gevangen
neming slechts bij een manoeuvre
mogelijk was geweest. In tijd van
oorlog zou het anders gegaan zijn.
Generaal Von Hindenburg voelde zich
daarover eenigszins gekrenkt, ge
bruikte een wel wat krasse uitdruk
king en nam weldra daarop zijn ont
slag. Na den inval der Russen herin
nerde men zich deze geschiedenis en
men riep Von Hindenburg terug,
wien 'l inderdaad gelukte dc Russen
te verdrijven.
De begrafenis van lord Roberts.
Gisteren om 12 uur heeft de plech
tige teraardebestelling van lord Ro
berts in de St.-Paulus kerk plaats
gehad. Het lijk is Dinsdag uit Frank
rijk te Folkestone aangekomen. Aan
hel Waterloo-station zou de kist op
een affuit naar St.-Paulus gereden
worden onder escorte van militairen.
