ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
Vrijdag 16 October 1914.
VsoptWU
De Oorlog.
NIEUWSTIJDINGEN.
(Z ierikzeesche
C o u r a n t
ABONNEMENT.
Prgs per drie maanden f 1,30.
Franco per post- 1,60.
Voor het buitenland per jaar- 10,
Afaonderlgke nummers- 0,05.
Verschijnt Maandag, Woensdag en Vrijdag.
7lste JAARGANG.
No. 9608
Directeur i A. J. DE LOOZE Jr.
llitoevar-Hoofdredacteuri A. FRANKEL.
ADVERTENTIE N.
Van 1—3 regelsf0,30.
Elke regel meer- 0,10.
Reclames per regel- 0,15.
By contract belangryke korting.
Inzending op den dag van uitgave vóór 8.80 ure.
Levering van
Bruinkool-Briquetten.
Zy, die in aanmerking wenschen te
komen voor de levering van pl.m.
8000 Kilogram Brolnkool-Brlqnetten
aan de gemeente Zierikzee voor het
aanstaande winterseizoenbebooren
hunne inschrijvingen, met overleggiog
van een monster, in te zeilden bij den
Burgemeester ten Stadhuize, vóór
Woensdag 21 October a.s.
De BURGEMEESTER van Zierikzee;
Brengt ter kennis van belanghebben
den, dat de door den Minister van
Oorlog d.d. 8 September j.l. vastgestelde
nieuwe regeling betretiende het „onder
hoek In Toorgeoofendheld 1014, artikel
„70, Mllit.tewet'% ter Gemeente-Secre
tarie van Zierikzee ter inzage ligt.
Zibrikzer, den 16 Oct. 1914.
De Burgemeester voornoemd,
D. VAN DER VLIET.
Daltschland en de nentralitelt van
Nederland.
BERLIJN, 14 Oct. Onder het opschrift
„Een gastvrij volk" schrift de Lokal-
Anzeiger
Wanneer wy thans lezen over het
jaramerlyk lot dat over een groot deel
van het Belgische volk is gekomen, dan
zwygt in ons alle volkerenhaat, waarin
wy trouwens nooit meesters zyn geweest.
Wy gevoelen deze dingen slechts als
van mensch tot mensch. En het vervult
ons met blyde achting te zien op welk
een menschelijke en edele wyze de
Nederlanders zich kwijten van de hun
zoo onverwacht opgelegde taak. Het is
voor de overheid zoowel als voor het
volk iets buitengewoon moeilyks, dit
binnenstroomen van honderdduizenden
vluchteliugen. Zoowel aan het organi
satietalent der overheid als aan het
menschelyke gevoel van het volk worden
hooge, haast bovenmenschelyke eischen
gesteld. De' huidige toestand kan en zal
ook niet lang duren. Dat hy niet tot
een katastrofe geworden is, daarvoor
komt den Nederlanders alle eer toe. Het
vraagstuk van de rechten en plichten
der neutralen duikt tegenwoordig ieder
oogenblik op. Het is een netelige kwestie
en wy kunnen het begrypen wanneer
het onzydige volk, waarom het thans
gaat, zich eenigszins zenuwachtig maakt
in zulke omstandigheden. Het verheugt
ons echter te mogen gewagen van de
mooi-menschelyke wyze waarop de
Nederlanders als onzydige natie haar
houdiDg tegenover de hun land binnen-
stroomende vluchtelingen, eerst Duit-
schers, thans Belgen, hebben begrepen.
Wy hebben altyd geweten, dat de
Nederlanders een gastvry volk zyn; zij
hebben thans onze verwachting over
troffen.
De toestand te Antwerpen.
De Duitsche gouverneur van Ant
werpen heeft den termyn van 5 dagen,
binnen welken de neringdoenden en
ambachtslieden naar de stad moeten
terugkeeren, tot 17 dagen verlengd.
Voorts heeft hy, naar aan De Tijd
wordt gemeld, aan de burgerlyke be
sturen der plaatsen rondom Antwerpen
aanbevolen, burgerwachten te kiezen
uit goedgezinde bedaarde burgers, om
aldus een waarborg te krijgen voor de
burgers zelf, dat de ordebewaring in
goede handen is.
Branden doet er niet veel meer in
Antwerpen. Wat er nog laaide of
smeulde is nu nagenoeg gebluscht. Do
Duitschers hebben hierin de Antwerpsche
pompiers krachtig geholpen.
Iersche vrQwIllIgers.
In Ierland hebben in de laatste twee
maanden bijna 30.000 vrywilligers ge-
teekend voor het Engelsche expedie-
leger in Frankrijk.
Fraasche vliegtuigen boffen Karlsruhe.
Boven Karlsruhe zyn twee, vermoede
lijk Franache vliegtuigen gezien, boven
de loods voor luchtschepen te Baden-
Baden óén. Men heeft tevergeefs op
hen geschoten, ze verdwenen onverlet
in noordelijke richting.
Burgemeester Max.
Burgemeester Max is, naar 't Berliner
Tageblatt meldt, in het kamp van
krijgsgevangenen te Ohrduf by Leipzig
aangekomen.
Do Duitschors ln België.
AARDENBURG, 15 Oct. Brugge is
door de Duitschers bezet.
ZUID-AFRIK A
LONDEN, 15 Oct. Volgens een
ambtelijk telegram uit Zuid-Afrika, be-
diaagt de sterkte van de opstandige
troepen-afdeeling van Maritz ten hoogste
500 man, Duitschers inbegrepen.
Generaal Botha zal als bevelhebber
van een talrijke strijdmacht de krijgs
verrichtingen tegen de opstandelingen
onmiddellijk beginnen.
AME1UKA.
Roosevelt over den oorlog.
Iu het derde artikel, dat ex-president
Roosevelt thans in de New- 'ork Times
over den oorlog heeft gepubliseerd, zegt
hy, dat de houding van Engeland, door
zich met de verdediging van de rechten
van België in oorlog te begeven, niet
alleen geheel te rechtvaardigen is, doch
tevens de eenige wyze van optreden
vertegenwoordigt, welke ooit neutraliteit,
vrede of arbitrage verdragen het papier
waard zullen maken, waarop zy geschreven
zyn. De Engelscheu voelen, dat zy niet
alleen strijden voor zichzelf, doch voor
de grondbeginselen van recht en be
schaving en voor werkelijken en blij venden
wereldvrede. Zy voelen, dat zij op alle
plaatsen de vrijheden en de rechten der
kleine natiën zullen hebben te verdedigen.
Een der meest treffende kenmerken
van den oorlog is de wyze, waarop de
verschillende volkeren van Indië zich
hebben gewapend om het keizerrijk te
verdedigen. De les, die uit de Belgische
kwestie kan worden geput, is van ver-
strekkenden aard, de verhooging van
het zelf-respect van een volk, dat held
haftig heeft durven stryden in het aan
gezicht van een zekere ramp. België
heeft blyk gegeven van heldenmoed en
zelfopoffering en hoe groot de ellende
ook is, de belooning zal nog veel grooter
zyn. Indien de tyd van afrekening zal
zyn gekomen, zal de zaak van België
afzonderlijk staan. Geen vrede zou worden
gesloten, alvorens het onrecht, dit land
aangedaan, zal zijn goedgemaakt en
tegen de mogelijkheid van een herhaling
van dergelijk onrecht maatregelen zullen
zyn genomen.
ITALIË.
Aan de Frankfurter Zeitung wordt
gemeld, dat generaal-raajoor Vittorino
Zupelli, tot Italaansch minister van
oorlog is benoemd. De keuze van
Zupelli heeft verrassing gebaard, daar
zyn naam niet voorkwam op de can-
didatenlyst. Hy was het laatst werkzaam
als een soort gedelegeerde in den
generalen staf, op het ministerie van
oorlog.
Zupelli is 55 jaar oud en een der
jongste generaals van het Italiaansche
leger. Ia den veldtocht in Tripolis, was
hy kolonel van het 22e regiment en
later was hy chef van den generalen
staf bij generaal Frugoni.
ENGELAND.
LONDEN, 15 Oct. De toeneming van
de recruteering voor het leger sedert
den val van Antwerpen blyft aanhouden.
Dinsdag zyn duizend man aangeworven.
NEDERLAND.
EINDHOVEN. Op de markt alhier
stond een troepje vluchtelingen uit
België.
Een was er by, die merkwaardig afstak
by zyn lotgenooten, want zoo mistroostig
als deze keken, zoo „down" als ze waren,
even opgewekt en vroolyk was hy.
Lachend stond ie rond te kyken, nu
en dan halhuid zingend een Belgisch
liedeke.
Een onzer landgenooten, wien dit
bizonder trof, ging naar 'm heen en gaf
den Belg zyn verwondering daarover
te kennen.
„Awel raenierke, da's 'n plesante
historie zulle".
En toen vertelde hij, dat hy getrouwd
was geweest, 10 lange jaren, en dat hy
er 10 jaren ook vanaf had willen zyn,
maar nooit geen kans. Tot de Duitschers
kwamen, die zeiden: „De mannen dien
kant op en de vrouwen dien kant op!"
Toen was 't lang verwachte gebeurd
hy was van zyn ega af.
„Awel raenier, n'en oorlog is nog zoo
kwaod niet, zulle!"
DIRKSLAND. Het ijzeren aakschip
„Maria", bevaren door de gebr. van
Meel uit Made, geladen met suikerbieten
en op reis van hier naar Breda, is op
het Haringvliet, even voorbij de buiten
haven van Middelharnis, gezonken. De
beide opvarenden wisten zich in een
roeiboot te redden.
Uit Stad en Provincie.
Volksbibliotheek van het Departement
Zierikzee der Maatsch. tot Not
van 't Algemeen.
ZIERIKZEE, 16 Ocl. Wij ontvin
gen een exemplaar van den nieuwen
catalogus dezer bibliotheek, welke
a.s. Dinsdag zal worden opengesteld.
Voor bizonder lied en verwijzen wij
naar een in dit blad voorkomende
advertentie.
Wij vertrouwen, dat velen zich als
lezer zullen doen inschrijven.
De catalogus kost sléchts 10 cent,
in welken prijs begrepen is het lees-
geld, waarvoor men gedurende den
geheelen winter elke week één der
boeken of tijdschriften ter lezing kan
bekomen.
Dat er voor elk wat wils is, moge
blijken uit de inhoudsopgave, welke
wij hier laten volgen: boeken voor
oudere jongens, boeken voor volwas
senen, gedichten, boeken over ge
schiedenis, geschiedkundige romans,
jongensboeken, luim, meisjesboeken,
novellen, plaatsbeschrijving, reisbe
schrijving, romans, stichtelijke lec
tuur, tijdschriften, vaklecluur, volks
romans en wetenschappelijke boeken.
Hoog bezoek.
Hedenvoormiddag om half elf
kwam, vergezeld van zijn adjudant,
jhr. Bakker en van jhr. Van Sitters
en jhr. De Cascmbrool, leden .an
Gedeputeerde Staten, in het strengste
incognito uit Middelburg, in zijn
finaliteit van voorzitter van 't Roode
Kruis, alhier aan Prins Hendrik der
Nederlanden.
Tocli was de komst van den Prins
uitgelekt, zoodat een groote menigte
was samengestroomd, teneinde den
Prins te zien.
Onze burgemeester wachtte Zijn
Koninklijke Hoogheid aan dc boot
op, heette hem hartelijk welkom, en
stelde hem voor den commandant
van dc Landweer en den commissa
ris van politie. Het hoogc gezelschap
begaf zich hierop in een tweetal
auto's onmiddellijk naai* dc woning
van den burgemeester, waar het
Comité van hel Roode Kruis aam Zijn
Hoogheid werd voorgesteld.
Na eenige ververschingen gebruikt
le hebben, bracht men een bezoek
aan de Concertzaal, de plaats der
samenkomst en ook het verblijf van
vele Belgische vluchtelingen. Aldaar
werd hel Gewestelijk Comité voor de
vluchtelingen aan den Prins voorge
steld.
De Prins reed hierop, vergezeld
nu ook van den burgemeester dezer
gemeente, over Burghsluis, Burgh
naar Haamstede.
Als voori'ijder en wegwijzer deed
dienst de ordonnance Doeleman, in
gedeeld bij T detachement Landweer
18 alhier.
Op het slot Haamstede werd een
klein half uur vertoefd, waarop over
Renesse, NoordweUe, langs Scroos-
kerke en Brijdorpe naar Brouwers
haven werd gereden. Over Zonne-
maire, Noordgouween Scluiddebeurs
werd de terugtocht nyac Zierikzee
genomen. J
Ten huize van den burgemeester
alhier werd de lunch gebruikt.
Met dc Spoorboot keerde de Prins
naar Middelburg terug.
By Kon. besluit van 15 dezer zyn
benoemd Jtot dijkgraaf van den Willem
Adriaanpolder J. L. Versprille te Kort-
gene; tot dijkgraaf van den St.-Pieters-
polder (Zuid-Beveland) L. J. de Ryke
te Yerseketot djjkgraaf van het water
schap Oud-Wolphaartsdyk P. Koeman
te Wolphaartsdyk; tot heemraad Jvan
het waterschap Schouwen Th. Gast te
Duivendyke.
ZONNEMAIRE. Alhier zyn 44 Belg.
vluchtelingen ondergebracht. In ver
schillende gezinnen zijn 37 personen
opgenomen, terwijl de anderen in een
lokaal van de Bewaarschool zyn gehuis
vest. 13 kinderen bezoeken de school.
DUIVENDIJKE, 14 Oct. Deze week
zyn in onze gemeente een twintigtal
Belgische vluchtelingen aangekomen,
die door verschillende landbouwers
bereidwillig met hun wagens waren
afgehaald. De arme raenscben, slechts
in 't bezit van veel te weinig kleeding,
zyn in een viertal woningen liefderijk
ondergebracht, waar zy door het comité
en particulieren worden verzorgd en
telkens worden bezocht. Een persoon
is by een particulier gehuisvest.
ELKERZEE, 14 Oct. Ook hier zijn
eenige gezinnen van vluchtelingen door
de goede zorgen der ingezetenen onder
dak gebracht; een 24-tal personen zijn
gehuisvest iu vier ledige woningen.
Drie menschen waren voorloopig inge
nomen door den predikant der Geref.
Gemeente. Als overal roemen de vluchte
lingen de liefdevolle zorgen van ons
volk.
SCHARENDIJKE, 15 Oct. Op de
haven alhier zijn reeds een aantal
Belgische mannen druk aan het lossen
der bieten, terwijl ook door sommigen
reeds geregeld op het veld wordt ge
werkt.
OUWERKERK. Onze gemeente her
bergt thans 42 Belgische vluchtelingen.
De bewaarschool en een gedeelte van
een woning van den heer Jac. Romeyn
zyn voor hen ingericht. Daarby zyn er
by eenige particulieren nog onder
gebracht. Men doet hier al 't raogelyke
om de ongelukkigen hun hard lot eenigs
zins te verzachten.
OOSTERLAND. Hier in onze gemeente
zyn een 100-tal Belgische vluchtelingen,
die allen goed verzorgd worden.
Het comité bestaat uit de heeren Van
der Have, burgemeester; Bouman en De
Ryke, wethouders; Van Vessem, secre
taris en de ds. Weeda en Staal en den
heer Peter.
Door den Commissaris der Koningin
in Zeeland zyn herbenoemd tot zetters
voor 's ryks directe belastingen de
heeren De Ryke en Struyk.
KORTGENE, 12 Oct. Zaterdag zyn
er hier een 40-tal vluchtelingen liefde
rijk door ons ontvangen. Ze worden
gehuisvest in lokalen^ daarvoor in
gereedheid gebracht en daar goed ver
zorgd. Wjj vernemen, dat ze niet het
werk der gewone arbeiders uit de
handen van dezen mogen nemen.
STAVENISSE. Op de diverse lijsten
in deze gemeente voor het Kod. Nat.
Steuncomité enz., is totaal ingeteekend
voor f 530,55.
ST.-ANNALAND, 15 Oct. By na alge
meen is er bijgedragen om het lot van
de Belgische vluchtelingen dragelijk te
maken en er is veel gegeven. Ofschoon
de inzameling van gelden nog niet
heelemaal afgeloopen is, kan er nu reeds
gemeld worden, dat er een som van
meer dan 600 gulden bijeengekomen is.
Eere aan de burgers van St.-Annaland,
die getoond hebben zulk een warm hart
voor die ongelukkigen te bezitten.
OUD-VOSSEMEER. Gelyk in de
andere gemeenten op het eiland, is ook
hier het comité overstelpt geweest met
drukte door de vluchtelingen, die allen
vol lof zyn over de ontvangst. Een
dames-comité heeft geld opgehaald voor
hulp en de gemeente heeft zich werkelijk
niet onbetuigd gelaten, zeker ook ge
dachtig aan de bange dagen van den
watervloed.
POORTVLIET. Alhier worden 224
Belgische vluchtelingen gehuisvest, waar
van ruim 160 totaal gehouden moeten
worden. Nog steeds worden er aan
gevoerd.
De openbare en bizondere scholen
worden daarvoor disponibel gesteld.
VLISSINGEN. De toeloop van vluchte
lingen was Dinsdag alhier wederom zeer
groot. Nu kwamen er velen uit Gent,
Brugge en Oostende en omgeving, maar
ook heele karavanen, die eerst in
Zeeuwsch-Vlaanderenvertoefdenkwamen
thans de Schelde over.
Tegen den avond was het dan ook
weder zoo wat geheel vol en reisden
velen door naar Middelburg, waar het
comité weder zyn handen vol had met
het op voor ieder passende wijze onder
brengen der Belgen. Het comité heeft
thans twee nieuwe bureau's opgericht,
een in een particulier gebouw voor het
geven van inlichtingen over vermiste
familieleden en een op het raadhuis
voor het geven van inlichtingen over
het reizen naar andere plaatsen in
Nederland of het buitenland.
Aanbestedingen, Verkoopingen, enz.
ST.-MAARTENSDIJK, 14 Oct. Ten
overstaan van notaris Meulenberg werd
heden avond ten verzoeke van den heer
C. Gaakeer in tweede veiling alhier
verkocht: Het huis en erf aan de haven
alhier, genaamd „Schippershuis" waarin
herberg wordt uitgeoefend voor f 1600.
0 N D E R W IJ S.
OUD-VOSSEMEER. Mej. J. de Klerk
alhier is benoemd tot onderwijzeres aan
een R.-Kath. school te Dordrecht.
KERKNIEUWS.
Ned. Herv. Kerk.
ST.-MAARTENSDIJK. 13 Oct. By
de heden gehouden verkiezing van 4
gemachtigden voor het kiescollege
alhier (3 wegens periodieke aftreding
van de heeren: Nic. Polderman, Joh.
Bastiaanse en J. W. van Gorsel en een
wegens vacature door het overlijden
van den heer G. Moerland) waren uit
gebracht voor de periodieke aftredingen
120 geldige stemmen; de aftredenden,
bovengenoemd, werden met bjjua alge-
raeene stemmen herkozen, terwyl in de
vacature G. Moerland waren uitgebracht
108 geldige stemmen. Gekozen werd de
heer L. J. Koopman met 67 stemmen,
terwyl de overige stemmen over ver
schillende personen verdeeld waren.
ZONNEMAIRE. De lyst der stem
gerechtigde manslidmaten telt 103
namen.
Oud-Geref. Gem.
ST.-FILIPSLAND, 15 Oct. Benoemd
tot voorzanger, de heer L. Neele.
PREDIKBEURTEN.
Zondag IS October.
Zierikzee. Geref. Kerk. 'sVoorm. tien uro,
en 's avonds zes ure, ds. Sybesma.
Woensdagavond half acht ure (Bijbellezing),
ds. Sybesma.
Chr. Geref. Kerk. 's Voorm. half tien ure,
ds. Wisse; 's nam. twee ure, Leeskerk en
'savonds zes ure, ds. Wisse.
Oud-Geref. Gemeente, Breestraat 's Voorm.
half tien ure, 's nam. twee ure en 's avonds zes
ure, Leeskerk.
Evangelisatie (tjjdeljjk Luthersche Kerk).
Zondagavond a.s. geen dienst.
Evangelisatie Jeruël. 'sVoorm. tien ure en
's avonds half acht ure, Gewone dienst.
Kerkwerve. Herv. Kerk. 'sVoorm. half tien
ure, ds. Blankert.
Serooskerke. Herv. Kerk. 's Voorm. half tien
ure, ds. Adriani (Voorber. II. Avondmaal).
Bargh. Herv. Kerk. 's Voorm. half tien ure,
ds. Van Maanen.
Renesse. Herv. Kerk. 's Voorm. half tien ure,
Geen dienst.
Noordwelle. Herv. Kerk. 's Nam. twee ure,
ds. Van Maanen van Burgh.
Haamstede. Herv. Kerk. 's Nam. twee ure,
ds. Straatsma van Eikerzee.
Geref. Kerk. 's Voorm. half tien ure en 's nam.
twee nre, Leeskerk.
Oud-Geref. Kerk. 's Voorm. half tien ure
en 's nam. twee ure, Leeskerk.
Eikerzee. Herv. Kerk. 's Voorm. half tien
ure, ds. Straatsma.
Geref. Kerk. 's Voorm. half tien ure en 's nam.
twee ure, ds. Kok.
Brouwershaven. Herv. Kerk. 'sVoorm. half
tien ure, dr. Proost.
Geref. Kerk. 's Voorm. half tien ure en 's nam.
twee ure, ds. Meger.