Brieven uit Parijs.
Nederland en de Oorlog.
bij het slaan van pontons gebruikt
te worden.
Gisteren zijn alhier een aantal
vluchtelingen aangekomen, die een
onderkomen gevonden hebben in 'n
ledig staande herberg. Daar men
iVrijdag een aantal vluchtelingen had
verwacht, was dit gebouw geheel ge
reed gemaakt om de verwacht wor
denden te ontvangen. Het beneden
gedeelte is ingericht voor dagverblijf,
terwijl de bovenverdieping op doel
matige wijze gelegenheid tot nacht
verblijf aanbiedt.
Behalve deze, zijn er ook Vrijdag
en Zaterdag eenige vluchtelingen
naar deze gemeente gekomen, die
bij verschillende burgers logies heb
ben gevonden.
ST.-FILIPSLAND, 12 Oot. Vrjjdag
in dea vooravond kwamen hier een
27-tal Antwerpsche vluchtelingen aan,
mannen, vrouwen en kinderen, waaronder
nog zeer kleine.
Ofschoon er hier geen comité tot
ontvangst van vluchtelingen bestaat,
was, dank zjj de uitstekende organisatie
van den heer A. L. v. Eldik, vooraf
reeds daarvoor de oude school in orde
gebracht, zoodat allen dadeljjk onder
dak gebracht konden worden. Treurig
was de aanblik van deze lieden, die
met achterlating van alle have en goed,
2 dagen rondgezworven en verscheidene
dagen in Antwerpen in kelders gehuisd
hadden. Een man was er by, die met
vrouw en 8 kinderen de bedreigde veste
verlaten had en nu hier aankwam met
één zoon. Bjj de verwarde vlucht der
vele duizenden waren ze van elkaar
geraakt. Een aanvallig ventje van een
jaar of S mist zyn beide ouders. Waar
ze zjjn, wie weet het Innig dankbaar
waren de menschen, dat ze hier een
veilig tydelyk thuis gevonden hebben
en ze zjjn er niet over uit, dat er zoo
goed voor hen gezorgd wordt. Alle lof
aan de heeren Van Eldik, QuistenVan
Bendegom, die steeds bereid zjjn hen
met raad en daad bjj te staan. Zondag
kwamen er nog een 20 talhierby
waren eenige uit Lier, die 14 dagen
rond gezworven hadden. Zaterdagavond
waren ze, doelloos voortdwalende, op
den Slaakdam gekomen, doch meenden
toen zjj het water zagen, dat ze niet
verder konden. Moe, moedeloos en niet
wetende waarheen, hebben ze toen den
nacht doorgebracht in een zoo goed
als onbewoonbaar schuurtje in den Prins
Hendrikpolder. De Zondag bracht echter
uitkomst. Nauwelijks wist men, dat
daar menschen huisden, of spoedig
werden ze naar hier gehaald en in een
der lokalen der openbare school onder
gebracht. Onder hen is een oud vrouwtje
van 83 jaA. Ze zjjn daar nu als in
Abrahams schoot. Goed wordt voor allen
gezorgd en allen spreken onophoudelijk
hun dankbaarheid uit voor de weldaden
aan hen bewezen.
Deze week zullen allen door dr. Van
Eldik gevaccineerd worden.
STAVENISSE. Vrijdagavond kwa
men alhier uit de richting Bergen-
op-Zoom een 70-tal Belgische vluch
telingen aan, zoodat er thans onge
veer 100 in deze gemeente zijn. Be
halve eenige, die bij particulieren ge
huisvest zijn, werden ze allen onder
«lak gebracht in de bewaarschool en
in de openbare school, alwaar hun
levens ligging en voeding wordt ver
strekt.
ST.-MAARTENSDIJK, 10 Oct. Van
de grootc stroom vluchtelingen, die
in de laatste dagen langs 'l Thool-
sclie Veer ons eiland binnen kwamen,
zijn er ook in onze gemeente meer
dan 200 onder dak gebracht. Dooi
de goede zorgen van een gemengd
comité dames en heeren worden ze
van al het noodige voorzien en goed
verzorgd. Ook door de ingezetenen
wordt in ruime mate geloond, dal
zij meegevoelen hel ongelukkig lol
dezer arme verjaagden.
Wij ontmoeten er, die reeds voor
de zesde maal waren opgejaagd als
het wild in hel veld. En nog steeds
houdt de stroom aan. Doch bij ge
brek aan het verschaffen van een
goed onderkomen, moeten velen te
leurgesteld en naar andere plaatsen
verwezen worden.
LI. Zaterdagavond, omstreeks 11
ure, arriveerden hier nog ruim 200
vluchtelingen, aan welke in de Herv.
Kerk voedsel en nachtverblijf werden
verstrekt.
ST.-ANNALAND, 9 Oct. Een klein
schoolgaand meisje klaagde over pijn
in de keel. Toen de dokter het keeltje
onderzocht, bleek het, dat daarin
een kromgebogen speld zat. Hoe die
daarin gekomen was, is onbekend,
maar gelukkig kon ze spoedig ver
wijderd worden.
Op de lijst, welke den ingezetenen
is aangeboden ten behoeve van
«1e vluchtelingen, is getcekcnd voor
f 417,60.
SCHERPENISSE Alhier bevinden
zich ook eenige vluchtelingen uit
België. Enkelen daarvan zijn uit den
boerenstand. Ze zijn nu dapper aan
het werk in hel boerenbedrijf bij de
persoon, die ze onderdak verschafte.
De collecte, te Scherpcnisse gehou
den, ten behoeve van Kinderzorg te
Middelburg, heeft opgebracht t 25.
COLIJNSPLAAT, 8 Oct. Onder der.e
gemeente, naby den oesterput, syn
aangespoeld ennig" stukken hout, ge
merkt „Cressy". Dit is de naam van
een der Engelsche kruisers, die onlangs
in de Noordzee in den grond geboord
tyn.
Aanbestedingen, Verkooptngen, enz.
ST.-MAARTENSDIJK, 7 Oct. Ten
overstaan van notaris Meulenberg werd
hedenavond ten verzoeke van Corn.
Gaaker in eerste veiling alhier ingezet
het huis en erf aan de haven alhier,
genaamd „Schippershuis", waarin her
berg wordt uitgeoefend voor f 1000.
Landbouw en Veeteelt.
RENESSE. De varkenshoudersver-
eenigiog „Uit Voorborg" alhier verkreeg
de koninklyke goedkeuring óp hare
statuten.
0 N D E R W IJ 8.
Het hoofdbestuur van het Nederlandsch
Onderwyeers-Genootschap heeft tot voor
zitter gekozen den heer H. J. Bon, tot
dus verre len secretaris van het N.O.G.
K E R K N 1 E W S,
Ned. Herv. Kerk.
Aangenomen naar St.-Annaland, door
ds. J. de Bres, te Bleskensgaaf.
ZONNEMAIRE. Woensdasr 14 Oct.:
's avonds zeven ure, ds. De Luir.
Bedankt voor Ouwerkerk (toez.),
door ds. J. van Beek te Waterland-
kerkje.
De collecte voor de Zending, le
Bruinisse 1.1. Woensdag gedurende
den Bidstond gehouden, heeft 1' 57
opgebracht.
Te St.-Filipsland is gekozen
lot notabele de heer A. L v. Eldik.
OUD-VOSSEMEER. Naar wordt
medegedeeld zal in de thans gerestau
reerd wordende kerk der Ned. Herv.
Gemeente, zoo eenigszins mogelijk, een
nieuw orgel geplaatst wordenhet nu
in gebruik zynde, dat trouwens maar
in huur is, schynt niet aan de bescheiden
eischen van een kerkorgel te voldoen.
Geref. Kerk.
BROUWERSHAVEN. Woensdag 14
Oct.'s avonds zeven ure, ds. Meyer,
bidstond.
Kantongerecht te Tholen.
21 September.
Door het kantongerecht alhier zijn
heden veroordeeld wegens:
Overtreding van het weycnregle-
ment: J. P. B., te St.-Maartensüijk,
aan de ouders terug gegeven; A. L.
P., le St.-Maartensdijk, tot een be
risping.
Overtreding motor- en rij wiel wet:
M. L. P., le Poortvliet, tot f 2
boete ol' een week tuchtschool; G. P.
G., te Poortvliet, lol f 1 boete of een
week tuchtschool.
Overtreding visscherijwet: A. L'. P.,
te St.-Maartensdijk, tot f 1 boete of
een week tuchtschool, met verbeurd
verklaring van het inbeslaggenomen
vischnet en bevel tot vernietiging.
Overtreding der jachtwet: .1 B.,
te Scherpenisse, tol f 3 boete of 2
dagen hechtenis; J. K. v. D., te Oud-
Vossemeer, lot 2 boeten, elk van f 10
of 2 dagen hechtenis voor iedere
bocle, met verbeurdverklaring van
het inbeslaggenomen geweer en bevel
lol vernietiging; .1 V., le Poortvliet,
lol f 2 boete of 2 dagen hechtenis;
A. G., 22 jaar, te Oud-Vossemcer, lot
f 5 boete of 2 dagen hechtenis, met
verbeurdverklaring van het niet in
beslaggenomen geweer, bevel tot uit
levering, le betalen f 7 of 3 dagen
hechtenis; K. H., le St.-Annaland, tot
f 3 bocle of 3 dagen hechtenis.
Overtreding der wel op de paar
denfokkerij: L'. H. en M. J. R., beiden
te Stavenisse, M. A. v. L., te St.-Anna
land; II v. P., weduwe J. v. L., 49
jaar, en I'. M. H.; weduwe R., 48
jaar, beiden te Oud-Vossemeer, ieder
tot f 1 boete of 1 dag hechtenis voor
ieder hunner.
Overtreding Scheldercglement: J. F.
v. W., le Philippine, tol f 1 boete of
1 dag hechtenis.
Overtreding politic-verordening: J.
Q.. te Tholen, lot f 0,50 boete of 1
dag hechtenis.
Overtreding der wel op de dieren
bescherming: J. A. S., te St.-Philips-
land, tot f 0,50 boete of 1 dag hech
tenis.
Overtreding polderreyleménl: T. K.
S., 30 jaar, te Stavenisse, tot f 1
boete of 1 dag hechtenis.
Openbare dronkenschap: J. V., te
Kruiningen. lot 1 2 boete of 2 dagen
hechtenis; A d. te Stavenisse,
lot 2 boelen, ieder van 1' 2 of 2
dagen hechtenis voor iedere boete.
Vrijgesproken: A. J. S. en M. G. Q.,
beiden te Poortvliet.
PARIJS, 29 Sept. 1914.
la myn vorigeri brief schreef ik, er
zyn nog geen gewonden in de Parijsche
hospitalen. Twee of drie dagen later
zijn de eerste convooien gearriveerd en
zelfs in zoo grooten getale, dat er
ond«r de civiele patiënten een beetje
ruimte gemaakt is en men hen iets
eerder dan anders als hersteld ontslaat.
Nu is dat zoo erg niet, want de hospi
taaldokters zyn uiterst voorzichtig en
ontslaan niet al te vlug, zoodat hun
patiënten er heusch niet onder lyden
zullen.
Soldaat zyn is troef, zeggen de
zieken, die militairen by zich in de
zaal hebben gekregen. De verpleegsters,
de internen, voegen voor ze. De grootste
porties en de lekkerste beetjes by het
dejeuner en het diner zyn voor hen en
er zyn er by, die een forraidabelen
eetlust hebben.
Want het zyn niet alleen gewonden,
die in de hospitalen zyn ingekwartierd,
maar ook zieken. Sommigen hebben
dyssenterie, anderen doorgeloopen voe
ten, velen lijden alleen maar aan over
vermoeidheid. Van een twintigtal zieken
op ééne zaal was er maar ééa, die in
het geheel niet loopen kon, omdat hy
zyn voeten te veel had doorgeloopen.
Voor de overige patiënten is het
nutuurlyk een heele afleiding oorlogs
verhalen uit de eerste hand te krygen
en krygstrofeeën van naby te kunnen
bezichtigen. En nadat ze eerst twee of
drie dagen vrywel aan één stuk geslapen
hebben, zijn de pious-pious aan het
vertellen gegaan. Ze beschryven hoe
een uhlaan er uitziet en een infanterist
en een Duitsch kanon, ze halen handenvol
kogels uit hun broekzakken, waaronder
wel degelyk dum-duras zijn, zy laten
buitgemaakte helmen rondgaan. En de
dokters, de verpleegsters, de zaalknechts,
hun medepatiëntenze vechten allen
om die souvenirs. De soldaten zijn er
heel gul mee en deelen naar alle kanten
uit met de laconieke opmerking: jelui
kunt alles wel krygen, want zoodra
ik beter ben, ga ik een nieuwen voorraad
halen.
Alsof 't schelpjes zyn, die ze zoo maar
voor 't oprapen hebben
Degenen, die wat meer handelsgeest
hadden dan hun kameraden, hebben hun
trofeeën verkocht aan de stations die ze
passeerden en waar de nieuwsgierigen
tegen elkaar opboden als op een publieke
veiling, zoodat ze daardoor een aardig
zakduitje hebben.
Op hun reis van het oostelyk front
naar Parys, hebben ze de treinen met
zware artillerie en versche troepen ge
teld die ze tegen kwamen. Om het
kwartier een. Dit aantal treinen op een
dergelyk traject is wel een aanduiding
dat Frankryk voorloopig nog niet k
bout is en nog heel wat presterren kan.
Wanneer men het gesprek op den
oorlog zelf ;brengt, op wat ze verricht
hebben, weten onze helden eigenlyk
maar heel weinig te vertellen. Alles
concentreert zich voor hen in de enkele
zin8snede
We hebben gevochten.
Ze hebben gemarcheerd, hierheen,
daarheen, ze weten zelfs nauwelyks
waar, zy hebben loopgraven gemaakt
eh geschoten, geschoten uren aan uren,
zonder ophoudeD.
Na den slag zyn de ambulanciers, 'de
verpleegsters, de dokters gekomen, en
de Duilschers hebben op hen geschoten.
De man van een myner kennissen, die
verpleegster is, was ingedeeld by het
Roode Kruis. Hy ligt met een ernstige
beenwonde in een hospitaal te Toulon.
Zyn vrouw is hem gaan opzoeken en
de reis dierin gewone tyden niet meer
dan vier en twintig uur vraagt, heeft
haar in bet heengaan twee dagen en
twee {nachten, in het terugkomen twee
daeen en drie nachten gekost.
Niemand had daarop in het heengaan
gerekend, zoodat er in den heelen trein
geen enkel* passagier was, die proviand
by zich had. Ze hebben allen
geleden als de raveD, want aan
de stations was ook al niets of zoo goed
als niets te krygen.
Gedurende het transport van de ge
wonden per trein zyn de velen die
aanvankelijk niet levensgevaarlijk ge
wond leken en die gedurende .het ver
voer zoodanig verergerden, dat men hen
aan het eerste station het beste moest
achterlaten en naar een hospitaal brengen.
Zoo blyven er ook te Parys achter en
van die velen zyn er eenigen, die aan
de gevolgen van hun wonden bezwijken.
Zondag heb ik de begrafenis van een der
in het hospitaal overledenen bijgewoond.
Voorop gingen drie soldaten, by de
wielen van den lykwagen en er achter
eveneens soldaten. Daarna volgden te
voet, zooals dat hier by iedere begrafenis
gebruikelijk is, de naaste familieleden,
de vader van den overledene, zyn
moeder, zyn vrouw, doodsbleek achter
den zwaren rouwsluier. De weg was
zwart van menschen, waarvan er voort
durend en telkens meer, zich achter den
stoet voegden. En de vrouwen, »y
snikten 't uit, als de met de vlag gedekte,
met. bloemen beladen kist haar voorbij
ging. Want allen, allen bobben eBn
zoon, -een man, een vriend daarginds én
wie weet of morgen
In één der stille zijstraten naast het
hospitaal speelde een troep kinderen,
de jongens in de kleurige pakjes van
de dragonder- en zouaven-regimenten,
de meisjes met lanee verpleegsters-
sluiers en Roode Kruisbanden. Ze
speelden en droegen hun gewonden
buiten de gevechtslinie
En boven dit alles zweefde een
Duitsche vliegmachine, waarvan de
bestuurder achter het Trocadero e|en
bom wierp, die een grijsaard en een
klein meisje doodde.
A. P. PETILLON.
ij
Men seint uit Eindhoven aan het Vad.
Woensdagavond zijn alhier gearriveerd
116 Belgische soldaten, die uit HaraÖnt
gevlucht waren voor 2000 Duitschers.
Zy werden ontwapend op de grens te
Budel.
Belgische vluchtelingen.
De „Stad Zierikzee", van de firma
J. A. van der Schuyt, kosteloos ter
beschikking gesteld, is Vrijdagmiddag
half één te Rotterdam aangekomen.
Zy werd opgewacht door onderscheidene
autoriteiten. Er was ook een brancard
van het Roode Kruis aanwezig.
Aan boord waren ongeveer 400 per
sonen, voor het meerendeel behoorende
tot den gegoeden stand.
Een zwaar gewond Belgisch officier,
die met de ,Stad Zierikzee" verwacht
werd, is niet meegekomen. Hy is te
Wemeldinge achtergebleven.
Aan boord waren ook 19 nonnen van
de zusters van Maria Betecom te Aer-
schot en 21 man van de Presentatie
van Boom by Antwerpen; onder hen
waren er van ruim 80 jaar. Eerstge
noemde zusters zyn in het St.-Francis-
cusgasthuis op de Schiekade opgenomen,
de anderen, van wie er één ernstig aan
een been gekwetst was, in het Sint-
Antoniusgesticht op den Binnenweg.
Ontroering greep allen aan, toen de
vluchtelingen aan de Oosterkade aan
wal stapten. Velen hadden tranen in
de oogen en konden van aandoening
geen woord uiten.
Aan boord hebben de vluchtelingen
5000 francs ingezameld, welke som by
aankomst ter beschikking is gesteld
van notaris Brands uit Amsterdam. Het
zal uitsluitend besteed worden ten bate
van Belgische vluchtelingen. Vol lof was
men over kapitein J. van Slooten,
kapitein van de „Stad Zierikzee", over
den hofmeester en zyn vrouw en het
verdere personeel van de stoomboot.
Kinderen heeft de stoomboot, tegen
de verwachting in, niet meegebracht.
Te 1 uur Donderdagnamiddag is de
„Stad Zierikzee" van Antwerpen ver
trokken, het. was de laatste stoomboot.
Te voren had men nog een boot met
300 kinderen zien vertrekken, waarheen
wist men niet.
By het vertrek van Antwerpen was
er een oogenblik een paniek, toen de
boot van den wal ging. Een paar
menschen sprongen nog van den wal
op de boot, anderen zyn te water
geraakt en vermoedelijk verdronken.
Op het oogenblik van vertrek vielen de
bommen rechts en links en sloegen een
brug stuk, die honderd meter verder
lag. Aan den wal bleven menschen
staan met de handen omhoog, zinneloos
heen en weer loopend van angst. Een
vrouw, die onderweg bevallen is, is
naar het ziekenhuis gebracht.
AMSTERDAM. Gisteren zyn -hier tot
's middags 4 uur slechts enkele honderden
vluchtelingen aangekomen.
Een deel van de drieduizend vluchte
lingen, die hier Zaterdagnacht aange
komen waren, werden gisteren zoo
spoedig mogelyk naar de provincie
doorgezonden. Hetzelfde geschiedde met
een klein deel vaa de ongeveer duizend
uitgewekenen, die nog tegen halfvyf
werden aangevoerd. In de Koopmans
beurs was nu een zuigelingenkeuken
ingericht.
Bij de asyls zag men telkens groepjes
uitgewekenen, die, goed uitgerust en
proper gewasschen, van het schoone
weer genoten. Den geheelen dag ver
voerden vrachtenauto's vele bosschen
8troo, dekens en keukengereedschap
voor de talrijke toevluchtsoorden.
In het geheel zyn er te Amsterdam
nu ruim 20.000 vluchtelingen behandeld.
Om kwart vóór achten kwamen weer
tweehonderd vluchtelingen de stad binnen
onder wie een 15-tal witzusters uit
Antwerpen, die hier een nacht logeeren
in het gesticht harer orde aan de Stad
houderskade en heden naar Maastricht
gaan. E*n uur later kwamen -weer
honderd Belgische uitgewekenen aan.
Heden eri morgen zullen verscheidene
Antwerpenaren naar hun stad terug-
keeren.
Hulp noodlg.
De ellende, die thans om Rozen-
daal geleden wordt, spot met alle
beschrijving.
Bij honderden liggen de menschen,
die van alles beroofd zijn, langs de
wegen, te uitgeput oin verder te gaan
In de bosschen vindt men ze bij
geheclc troepen en allen zonder on
derdak en eten.
Aan voorbijgangers werd 't laat
ste geld, zelfs tol f 50 geboden voor
een stuk brood voor de kinderen.
De geheele streek helpt,;maar het
aantal vluchtelingen is te groot.
Alleen lusschen Putten en Rozen-
daal zijn er zeker 100.000.
Het verkeer langs de wegen is
soms geheel gestremd door de drom
men mensclien, die uil België ge-
komen, voortloopen zonder bepaald
doel.
Op karren en in kruiwagens wor
den zieken* en ouden van dagen ver
voerd, kinderwagens zijn volgeladen.
Onderdak voor de ongclukkigen is
er niet. Regent het, ze blijven, met
zieken en kinderen, builen liggen,
hongerig en koud.
Hulp is noodig, dringend noodig!
Laatste Berichten.
De «al Tan Antwerpen.
In «te Duitsche pers wordt hetoogd,
dat de val van Antwerpen voor Ne
derland een waarborg te meer is,
dal zijn neutraliteit van den kant van
Duitschland nimmer geschonden zal
worden, wijl thans elk voorwendsel
voor zulke pogingen is komen te ver
vallen. Antwcrpen's val is de beste
bescherming voor Ncderland's on
zijdigheid.
Van de Zeeuwsche grens.
Een part. corr. van de A'. Cr/.
meldt uil Terncuzen, d.d. 11 Oei.
De doorvoer van geïnterneerden
houdt nog aan. In den aanvoer komt
kentering. Naar schatting zijn er nu
wel meer dan 15.000 doorgekomen.
Van hakkers en winkeliers is groole
inspanning gevorderd om te voor
zien in behoefte van eetwaren. Daar
tijdelijke nood dreigt, wordt van uit
Rotterdam een voorraad eelwaren
door de'autoriteiten aangevoerd. Aan
de grenzen is hét nu een stapelplaats
van grootc massa's geweren en ander
oorlogstuig. In de ambulances zijn
lieden nog verschillende gewonden
aangebracht.
Ik verneem, dat de Duitschers nog
niet naar de zijde van Gent zijn door
gedrongen, zij zouden daarin wor
den teruggehouden door h oepen met
Fransehen en Engelsehen in l front.
Bezoekers van Ostcnde melden, dat
daar Zondag nog schepen mei troe
pentransporten arriveerden.
Duitsche vliegtuigen werpen bommen
op Par(Js.
PARIJS, 11 Oei. Twee Duitsche
vliegtuigen hebben in verschillende
stadswijken 20 bommen geworpen.
Er zijn drie doodop eii veertien'ge
wonden, voornamelijk in de voorstad
St -Antoinc en de Rue Lafayette. De
stoffelijke schade is gering, 'n Bom
is gevallen op het dak van de Notre
Dame, doch niet ontploft. Tal van
Fransche vliegtuigen hebben de Duit
schers nagezet.
De Dnltsehers ln Frankrijk.
PARIJS, 11 Oei. De offieiëele me-
uedceling van vanmiddag drie uur
luidt:
Op onze linkerzijde trekt de Duit
sche ruiterij, wier operaties ten oos
ten van Aire <4nm de,,Lys, 10 K M.
ten zuiden van Duinkérken) mislukt
zijn, terug naar hel district Armen-
tières.
Hevige aanvallen der Duilschers
lusschen Alrecht en de Oise zijn af
geslagen. Ten noorden van de Aisne
zijn wij eenigszins opgeschoten, met
name in de streek teil noord-westen
van Soissons.
Nachtelijke aanvullch vair de Duil
schers lusschen Craonae en Reims
zijn afgeslagen.
Aprcmonl is na verwoede gevech
ten, waarhij «le stad is genomen en
hernomen, ten slotte in onze handen
gebleven.
Op onzen rechtervleugel, in Lotha
ringen en de Vogezen, is niets van
belang gebeurd.
Als samenvatting van den toestand
kan gezegd worden, dal wij overal
onze stellingen hebben gehandhaafd.
TELEGRAMMEN.
s- GR A V E N H AG E12 Oct. DeHoo-
ge Raad verklaórde niet ontvanke
lijk hel re visie-verzoek van A. \V.
