ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
Maandag 12 October 1914.
Onveiligheid Vaarwater.
De Belgische Vluchtelingen.
De Oorlog.
NIEUWSTIJDINGEN.
Uit Stad en Provincie.
CZ ierikzeesche
C o u r a n t).
ABONNEMENT.
Prys per drie maandenf 1,30.
Franco per post- 1,60.
Voor het buitenland per jaar- 10,
Afzonderlijke nummers- 0,05.
Verschijnt Maandag, Woensdag en Vrijdag.
7l8ta JAARGANG. No. 9606.
Directeur A. J. DE LOOZE Jr.
Uitgever-HoofdredacteurA. FRANKEL.
ADVERTENTIE N.
Van 13 regelsf 0,30.
Elke regel meer- 0,10.
Reclames per regel- 0,15.
Bij contract belangrijke korting.
Inzending op den dag van uitgave vóór 2.30 ure.
Gevonden op den openbaren weg:
Een kous met schaar.
potlood,
a lap goed.
zwarte vrouwendoek.
Inlichtingen te bekomen aan het Bureau
van politie te Zierikzee, van des morgens
10 tot 12 en des namiddags van 2 tot 4
en 8 tot 9 uur.
De Commissaris van Politie,
R P. BRONS.
De BURGEMEESTER van Zierikzee brengt
het navolgende bericht, betreffende schiet
oefeningen, ter kennis van zeevarenden, die
daarbij belang kunnen hebben, t. w.
Volgens beden ontvangen mededeeling van
den Minister van Oorlog zullen in de week van
12 t. m. 17 October a.s. schietoefeningen met
geschut plaats hebben van het fort IJmuiden.
Zierikzee, den 12 October 1914.
De Burgemeester voornoemd,
D. VAN DER VLIET.
Met het bombardement van Antwerpen
ontvluchtte haar bevolking van 600.000
menschen grootendeels Belgie's eerste
koopstad, liet have en goed in den steek,
nam slechts het hoogst noodige en draag
bare mede, en trachtte met een middel
van vervoer, of gelijk met duizenden het
geval was, te voet de Hollandsche grens
te bereiken, teneinde aan de gevaren van
het bombardement te ontkomen
Het was een ware paniek, die zich van
de inwoners had meester gemaakt.
Een vloedgolf van vluchtelingen over
stroomde daardoor ons land.
Wij Nederlanders, die met de Belgen
door de banden van historie «n taal nauw
verbonden zijn, en inzonderheid met de
Antwerpenaren, voornamelijk in dezen
voor hen benarden tijd, diep mede
gevoelen, wij hebben de uitgewekenen
met open armen ontvangeD, hun huis
vesting verleend en het noodige voor hun
levensonderhoud aangeboden.
Vorderde dit reeds van ons het men-
scheiyk gevoel, niet het minst de band,
waarop wij wezen, sprak in dezen een
krachtig woord mee.
Ook onze gemeente kreeg haar deel.
Vrijdagmiddag kwam gelyk wij reeds
in ons Vrijdagnummer van dit blad heb
ben medegedeeld, per boot de eerste stoet
en Vrijdagavond kwamen opnieuw een
tweehonderdtal vluchtelingen per tram.
En zoo is het doorgegaan.
Tot gisteren avond, toeu per schip,
^at door een sleepboot gesleept werd,
wederom een tweehonderd in onze haven
aankwamen.
Wij behoeven geen schets te geven van
die stoet van mannen, vrouwen en
kinderen, die met pakken beladen van
kade of haven naar de Concertzaal schui
felend voorttrokken.
Onze lezers en lezeressen te dezer stede
hebben ze gezien.
Langs den geheelen weg, waarlangs
deze slachtoffers van den oorlog zich lang
zaam voortbewogenstond een dichte
menigte zwijgend het droeve schouwspel,
dat zich voor hun oog ontplooide, gade
te slaan.
En aan menigeen ontsnapte een kreet
van diep medelijden met die menschen,
die hun woon- en haardsteden ontvloden
waren en thans tijdelijk zonder middel
van bestaan hier bij ons een toevlucht
zoeken.
Wij spraken met velen van die vluch
telingen.
En hunne verhalen kwamen allen op
hetzelfde neer.
Eén gedachte had hen allen bezield:
Zoo spoedig mogelijk weg te komen
van het oord der verschrikking, waar het
leven van hen en de huünen ieder oogen-
blik door een ontploffende bom dreigde
vernietigd te worden.
Een zeide ons:
Mijnheerik ben geëmployeerde op
een expeditiekantoorheb dikwerf te
Antwerpen een stoet landverhuizers met
pak en zak door de straten zien trekken,
maar heb toen niet kunnen denken, dat
ik ooit van zulk een stoet deel zou uit
maken.
De mensch weet niet, waartoe hij kan
komen.
Daarom lezers en lezeressen, helpt en
steunt deze beklagenswaardigen met ge
heel uw kracht.
Wat gij wilt, dat u iu gelijke omstan
digheden zal geschieden, doet dat ook
aan hen.
Is die opwekking nog van noode?
Neen, duizendmaal neen.
Want er wordt in deze gemeente en
in de meeste gemeenten van dit eiland
veel, zeer veel gedaan.
Met het Gewestelijk Comité voorop,
waarvau de leden den geheelen dag tot
's avonds laat ijverig in de weer zijn,
teneinde aan de scharen van vluchtelingen
huisvesting en voedsel te veischaffeD,
doen de ingezetenen en omwonenden al
het mogelijke, teneinde de hulpbehoe
venden te steunen in hun zoo droeven
toestand.
Velen bieden zich aan, en komen in
persoon naar de Concertzaal, zoowel van
hier als uit andere gemeenten van dit
eiland, teneinde vluchtelingen mede te
nemen.
Groot is do offervaardigheid, groot het
hulpbetoon.
Dat is een lichtpunt, een helder licht
punt in deze treurige tijden.
Ook de landwocrmannen met hun
wakkeren commandant aan de spits wer
ken zeer krachtig mede.
Men kan hen steeds aan boot en tram
vinden, gereed de behulpzame baud te
bieden.
Zij ontlasten de te zwaar beladenen
van hun goederen, om die zelf op hun
schouders te torsen.
Menig landweerman zagen wij kleine
kinderen dragen.
Een woord van waardeering voor het
liefdevolle werkdat deze krijgslieden
verrichten, moge hier een plaats vinden.
Er is een wedijver om te helpen, die
aangenaam aandoet.
Men bespeurt dit eveneens aan de
ontvangst van de ^vluchtelingen in de
gratis afgestane Concertzaal, die, door de
zorgen van het Gewestelijk comité ook
die voor slaapgelegenheid gedeeltelijk is
ingericht.
Nauwelijks zijn zij de zaal binnengetreden
en hebben zij plaats genomeD, of dames
en landweermannen komen met brood,
melk, koffie en kaas aandragen.
Zijn zij uitgerust en verzadigd, dan
wordt voor hun huisvesting in deze
gemeente, of voor hun overbrenging
naar een andere gemeente zorg gedragen.
Dit alles vereischt veel werk.
Maar niemand ziet daartegen op.
Allen verrichten dit gaarne.
Wie geen plaats in een huisgezin
vinden kan, en hetzij in de Concertzaal,
hetzij in de vroegere meisjesschool ge
huisvest is, verkrijgt ontbijt, een warm
middagmaal en avondeten iu de Concert
zaal.
Vermelding verdient, dat onze voor
malige stadgenoot, de heer jhr. L.
Schuurbeque Boeije zijn leegstaand huis
op de Oude Haven tot huisvesting van
vluchtelingen welwillend aan het Ge
westelijk Comité heeft afgestaan.
BERLIJN, 8 Oct. 't Groote hoofd
kwartier meldt vanavond, dat de
loods voor luchtschepen te Oussel-
dorf door een bom getroffen is,
welke een vijandelijke vlieger had
geworpen. In het dak van de loods
is een gat geslagen, het omhulsel
van een luchtschip, dat in de loods
lag, is vernield.
LONDEN, 10 Oct. De avondbladen,
die over de gevolgen van den val van
Antwerpen schrijven, vertrouwen, dat
Nederland de onzijdigheid van de
Schelde, welke Engeland geëerbiedigd
heeft, tegen Duitschland eveneens zal
handhaven, zoodat er geen basis voor
de vloot zal kunnen ontstaan.
De Westminster Qazelte schrijft: Wij
durven niet zeggen, dat het onmogelijk
is, dat Duitschland de onzijdigheid van
Nederland niet zal schenden om van
Antwerpen een basis voor zijn vloot te
maken, doch Nederland is geen te ver-
waarloozen factor. En of het voordeel
van het binnenvaren van onderzeeërs
naar Antwerpen en een poging om van
deze vaartuigen van daar uit party te
trekken, wat alles is, dat kan worden
verwacht, de ernstige moeilykheden met
Nederland waard is, kan ten minste een
betwistbaar punt heeten.
De Globe Indien de bedoeling is, de
vermeesterde vesting als een vloot- en
luchtvaartbasis tegen Engeland te
bezigen, dan zal Duitschland de onzydig-
heid van Nederland moeten schenden,
welke dit land zoowel gehouden als
besloten is te verdedigen.
Alleen de Pall Mall Gazette zegt
wat van her op aanz<-Aen van Duitsch
land versterkte Vlissingen, ofschoon het
blad niet twyfelt aan het voornemen der
Nederlanders om de onzydigheid van
de Schelde tegen Duitschland te hand
haven.
11 Oct. Tal van stoomschepen zyn
gisteren te Folkestone aangekomen met
vluchtelingen uit Antwerpen; voorts
zyn er byna zeshonderd gekwetste
Belgische soldaten aangekomen, zy zyn
in ambulance-auto's naar het hospitaal
te Ramsgate vervoerd.
Het vertrek van Koning Albert.
Over het vertrek van Koning Al-
hert en Koningin Elisabeth naar
Ostende, seint de Antwerpsche cor
respondent van De Tijd:
Men heeft hen oveHuigd, dat het
nutteloos en voor hel land ramp
zalig ware, zoo zij langer bleven.
Mocht de Koning worden getroffen
of krijgsgevangen worden gemaakt,
dan ware dit erger voor de onaf
hankelijkheid van België en voor het
weerstandsvermogen van het leger
in West-Vlaanderen, dan wanneer
AnLwerpen zelf valt,
Toen de grijze auto met den Ko
ning en de Koningin zich moeizaam
lusschen de dichte menigte bewoog,
werd de Vorst nog geestdriftig toe
gejuicht, trots aller angst en ellende.
Van andere zijde verluidt, dat Ko-
hing Albert gislerenochlend om 9uür
te Selzaele (vlak bij de Nederland-
sche grens, ten zuiden van Sas-van-
Gent), is aangekomen.
Japan's bedoeling met Sjantoeng en
Jalnit.
China heeft geprotesteerd tegen de.
bezetting van Japan van hel einde
der Sjantoeng-lijn, niet om daardoor
de Duilsche belangen te beschermen,
maar omdat China daardoor zelf be
dreigd wordt. Blijkbaar wil Japan
van Sjantoeng een tweede Mantsjoe-
rije maken, dat, naar men weet, se
dert den Russisch-Japanschen oorlog
hoe langer hoe meer onder Japan-
schcn invloed is gekomen De roof
tocht tegen Tsingtau is slechts het
voorspel, zeggen de Duitsche bladen,
van een actie, die tegen Japan's
bondgenoolen, Rusland en Engeland,
zelf is gericht.
Even verontrustend als de bezet
ting van de Sjantoenglijn is de be
zetting van .Taluit. Daardoor toch
worden zoowel dc Engelsche als de
Amerikaansche koloniale belangen
bedreigd, daar Japan er tegenover
de Philippijnen en Australië vasten
voet in den grooten Oceaan door
krijgt.
Men weet, dat de Vereenigde Sla
ten, blijkens 'n Reulertelegram, „vol
komen gerustgesteld" zijn omtrent
Japan's bedoelingen in den Grooten
Oceaan
Het lot van Reims.
In de gehcele lange lijn van lo l
gevechtsfront in Frankrijk, zoo meldt
een Engelsche correspondent, is er
niet een zoo zwaar getroffen plaats
als Reims. Dagelijks wordt de stad
gebombardeerd en nog telkens gooien
Duitsche vliegtuigen hommen op oc
stad.
Het is acht-en-twintig dagen ge
leden, sinds de bevolking het onheil
spellend gesis van de eerste Duitsche
granaat hoorde. De menschen leven
of sterven in de uitgebreide
kelders onder den grond; komen zij
er uit, dan loopen zij gevaar ge
dood te worden. Drie dagen geleden
kwam een gezin van zes personen
uit zijn schuilhoek te voorschijn om
te zien, wat er van zijn huis was
overgebleven. De man ging daarna
uit op zoek naar een glazenmaker,
om zijn ruiten te laten herstellen
Toen hij terug kwam, was alleen zijn
baby van zes maanden nog in leven.
.Vele granaten zijn op het kerkhof
gevallen en hebben daar doodkisten
doen springen en de lijken ontbloot.
Een vlieger wierp een bom op een
groep menschen voor 't postkantoor.
's Avonds is het aardsdonker in de
stad.
De kathedraal is niet meer als mik
punt. genomen, doch de halve stad
ligt in puin. Duizenden inwoners zijn
naar Parijs gevlucht.
Rechtraardtge straf.
Uit den tijd van den eersten Rus-
sischen inval in Oost-Pruisen wordt
in de Kreuzzeitung het volgende om
trent generaal Von Hindenburg ver
haald. Vóór de vlucht uit Insterburg
konden de Russen, die zich zeer
moesten haasten, niet meer alles
zoodanig verwoesten, als zij wei
gaarne hadden willen doen, en zij
konden ook niet alles meenemen. Er
bleef hun niets over, dan zooveel
mogelijk onbruikbaar te maken. Op
bizonder ergerlijke wijze gedroegen
zij zich daarbij tegenover groote hoe
veelheden brood. Zij begoten het met
petroleum! Maar zij hadden niet ge
rekend op Hindenhurg's grimmigen
humor. Toen de generaal van de ge
meenheid hoorde, zeide hij: Wij
willen met dc Russen niet over den
smaak twisten. Dat brood blijft be
stemd tot voedsel voor de Russische
gevangenenzoolang de voorraad
strekt.
Portugal bltyft onzQdlg.
WEENEN, 10 Oct. Op inlichtingen,
langs diploraatieken weg gevraagd over
onderhandelingen tusschen Portugal en
Engeland, heeft de Regeering te Lissabon,
naar de Reichspost van diplomatieke
zyde verneemt, verklaard, dat zy er
niet aan denkt, de onzijdige houding
van Portugal op te geven en dat de
Engelsche regeering haar ook niet heeft
verzocht, haar onzydigheid te laten
varen.
De Portugeesche regeering heeft een
crediet van 8 millioen aangevraagd voor
legerdoeleinden.
ZUID-AFRIKA.
KAAPSTAD, 8 Oct Het gerechte
lijk onderzoek naai* de oorzaak van
den dood van generaal De la Rey
heeft uitgewezen dat de dood te wij
ten is aan een ongeluk.
NEDERLAND.
ROTTERDAM. Een bewoner van den
Haringvliet was deze week de gelukkige
bezitter geworden van een erfenis van
f 1875. Wie geld heeft kan gemakkelyk
vrienden krygen en onze vriend had
over dat verschynsel geen klagen.
Charlois, Dordt en Alblasserdara werden
bezocht, rytoeren werden ondernoraeD,
de jeneverflesch werd stevig aan
gesproken, er werd met geld gesmeten
en met bankbiljetten gewapperd, met
als resultaat-generaal, dat de heele
erfenis erdoor gelapt werd. Toen liep
de berooide erfgenaam naar de politie,
die nu maar moet zien, uit den warwinkel
wys te worden.
DINTELOORD, 11 Oct. Ook onze
gemeente is overstelpt van Belgische
vluchtelingen. Waren Donderdagden
ganschen dag af en toe velen onze
gemeente binnengekomen, zoodat aan
den avond pl.m. 150 alhier waren
aangeland, hedennacht is hel getal
tot 'n bezwarende hoogte geklom
men. Gisteren reden ruim 80 boeren
wagens, onder geleide van de inge
kwartierde militairen, in de richting
der grenzen, vanwaar honderden
hedennacht zijn aangekomen. Mel l
oog op een meer gelijkmatige ver
deeling, werden velen naar noorde
lijker gelegen plaatsen overgebracht
Het j.l. Donderdag opgerichte
Steun-Comitë heeft reeds een inza
meling gehouden.
Ten huize van den winkelier
M. d. V. is een geval van typhus ge
constateerd.
BROUWERSHAVEN, II Oet. Heden-
morgen zyn hier de eerste Belgische
vluchtelingen aangekomen, gezonden
door het comité tot steun voor die
vluchtelingen te Zierikzee, welk comité
al die menschen blykbaar in ontvangst
neemt, om ze daarna te verdeelen over
de verschillende gemeenten in Schouwen-
Duiveland. Evenals in andere gemeenten
was ook hier op verzoek van dat
comité door den burgemeester een sub
comité opgericht, waarvan hij zelf voor
zitter en de dames N. van den Broek,
secretaresse, K. van der Linde, penning-
meesteres8e, C. den Boer, C. Gast, A.
Hoogvliet en A. Krom leden waren.
Deze dames waren in de vorige week
by de ingezetenen rond geweest om den
noodigen steun in natura en in geld te
vragen en mochten daarby ongeveer
f 220 inzamelen, behalve de toezegging
van wekelyksche bydragen, opname van
vluchtelingen, als anderszins. Tot dit
comité was later op verzoek nog toe
getreden mevr. Ittman alhier.
Toen nu van den burgemeester werd
vernomen, dat alhier een vyftigtal
vluchtelingen konden aankomen (Zater
dag), werd een onbewoond huis alhier,
daartoe kosteloos door den heer J. M.
van den Bout alhier afgestaan, door
genoemde dames voor slaapgelegenheid
en voor verder gebruik ingericht, waartoe
verschillende ingezetenen de noodige
benoodigdheden afstonden en waarby de
dames veel hulp ondervonden van de
alhier ingekwartierde landweermannen.
Meerdere ingezetenen hadden zich
bovendien bereid verklaard om voorloopig
een vluchteling 's middags ten eten te
hebben.
Te vergeefs werden Zaterdag de
vluchtelingen door de dames gewacht.
By aankomst van iedere tram waren een
massa menschen aanwezig en waren zelf
des avonds nog de noodige boterhammen
door de dames voor de ontvangst van
een 30 vluchtelingen klaar gemaakt,
waarvan bericht ontvangen was, dat ze
zouden komen, hetgeen later bleek dat
was afgetelegrafeerd. Eindelyk zyn dan
toch hedenmorgen ongeveer 40, kinderen
medegerekend, aangekomen, welk getal
van middag nog met een 4-tal werd ver
meerderd. De aangekomenen zyn zeer
dankbaar en tevreden over de ontvangst,
de dames zijn dan ook weer den geheelen
dag met de verzorging in de weer ge
weest en hebben eer van hun werk,
waarvoor hun geen moeite en zorgen
te veel waren.
RENESSE. Het comité belast met
de zorg voor de in deze gemeente
te komen Belgische vluchtelinge^ be
staat uit de leden L. Nilant, burgem.
M. Steur en A. J. Padmos; L. H. Dor-
maar en M. N. Leeuwe; mevr. Voor-
beytelBolle, mevrouw Hoogenboom—
Bolle; mevr. Davidse—Crucq; mej.
Steur—-Pietersemej HubregtseSmoor
mej. VerseputVan Westervoort; mej.
M. Gilyamse, mej. N. Padmos—Steur en
W. Gilyamse.
NOORD WELLE. Onder voorzit
terschap van den heer burgemeester
dezer gemeente werd ook aldaar 'n
comité opgericht tol hulpverschaf
fing aan vluchtelingen, bestaande uit
dc heeren N. Dalebout, C. A. de
Oude, H. W. Poldermans en IL. Blom,
terwijl een vijftal jonge dames met
een lijst van huis toL huis gingen,
waarop door allen, met enkele uit
zonderingen, ruim werd geteekend,
tot een bedrag van f 430. Eere aan
de dames voor haren ijver, maar
niet minder aan de gevers voor
hunne talrijke gaven, waardoor zij
toonen begaan te zijn met 't droevig
lot van onze medemenschen, en gaar
ne willen helpen dit leed te ver
zachten.
BRUINISSE. Deze week is, in
verhand met de belegering van Ant-
werpen, geen enkel mosselvaarluig
1 naar de stad vertrokken.
Verscheidene booten varen echter
naar Rotterdam, waar, dank zij de
pogingen van het Steun-Comitc, het
gebruik van mosselen zeer is toegc-
nomen.
1 Een 25-tal booten zijn tijdelijk aan
het Rijk verhuurd om zoo noodig
