ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
Woensdag 16 September 1914.
Schietoefeningen.
Algemeen Overzicht.
De Oorlog.
CZ ierlRzeescHe
C o u r a n t).
ABONNEMENT.
Pr\js per drie maandenf 1,30.
Franco per post- 1,60.
Voor het buitenland per jaar- 10,
Aftonderljjkc nummers- 0,05.
Verschijnt Maandag, Woensdag en Vrijdag.
7lste JAARGANG. No. 9595
Directeur i A. J. DE LOOZE Jr.
Uitgever-Hoofdredacteur*i FRANKEL.
ADVERTENTIE N.
Van 13 regels f0,30.
Elke regel meer- 0,10.
Reclames per regel- 0,15.
By contract belangrijke korting.
Inzending op den dag van uitgave vóór 2.30 ure.
BERICHT.
Zij, die zich met I October a 8. op
ons blad abonneeren, ontvangen de
tot dien datum verschijnende nummers
GRATIS.
De Directeur,
A J. DE LOOZE Ir.
Herhalings-Onderwijs.
Aan Ouders en Voogden wordt
medegedeeld, dat de lessen op de
Herhalingsschool zullen worden hervat
op Donderdag 1 October e.k, en dut
de kinderen, die vati dat onderwijs
willen gebruik maker:, zich moeten
vervoegen aan school A in den Wevers-
hoek, 's avonds op Zaterdag 10 September
a.§., te 7 uur.
De Voorzitter der Plaatselijke
Schoolcommissie,
J. A. DE BRUIJNE.
BEKENDMAKING.
De BURGEMEESTER van Zierikzee,
Gelet op ecne kennisgeving van clen Commis
saris der Koningin in deze provincie
Brengt ter kennis van het publiek, dat in j
deze week van het fort Pampus van 14 tot en
met 19 September en van het fort IJmuiden j
van 14 tot en met 17 September a.s. scbiet-
oefeningen met licht en zwaar geschut plaats i
vinden, welk vuren dus geen aanleiding tot
ongerustheid behoeft te geven.
Zierikzee, 14 September 1914.
De Buigemeester voornoemd,
D. VAN DER VLIET.
De Slatcn-Generaal zijn door onze
Koningin onder omstandigheden ge
opend als Nederland nog niet be
leefd heeft.
Rondom ons woedt de ailes ver
nielende krijg, en onze handel,
nijverheid en scheepvaart oudervin
den daarvan de droevigste gevolgen
N'ooit is de malaise in Nederland
zoo groot geweest als nu.
De Troonrede was een weerklank
van die omstandigheden.
Gewag werd daarin gemaakt in de
allereerste plaats, dat de buitenland
se!) e oorlogstoestand onafgebroken
waakzaamheid vercischt, wat zeggen
wil, dat onze regeering al 't mogelijke
doet. ten einde te voorkomen, dal wij
in dien oorlog gewikkeld worden.
Gelukkig zijn dan ook de betrek
kingen met' alle mogendheden van
vri endschappclijk en a ard.
Deze hebben dan ook geen reden
tot verstoordheid op ons, daar de
neutraliteit door Nederland streng in
acht genomen wordt.
De oorlogvoerenden hebben hier
om tol nu toe die neutraliteit in geen
enkel opzicht geschonden.
Een beroep wordt gedaan op allen
om ook in handel en verkeer zorg
vuldig alles te vermijden, wat onze
neutraliteit in gevaar zou kunnen
brengen.
Ieder handelaar moet zich bewust
zijn, dal zelfs de schijn moet ver
meden worden, als zou partij ge
lrokken worden voor één der oorlog
voerenden.
Aan het slot der troonrede spreekt
dc Koningin haar voldoening uil, dat
hel Nederlandsche Volk eendrachtig
is in de vervulling van zijn plicht
jegens het vaderland.
Dc partijschappen zwijgen.
Door 't leed, dat wij aanschouwen*
zijn wij allen één van zin.
Allen werken samen lol leniging
der nooden, waaronder duizenden
zoowel landgcnooten als vreemde
lingen gebukt gaan.
Landgenoolen, die geen werk kun
nen vinden.
Vreemdelingen, die met hun ge
zinnen uit het land, waarin zij woon
den, en waarin zij van de opbrengst
hunner werkzaamheid leefden, in
grooten getale verdreven worden,
omdat zij toU het volk belmoren,
waarmede dil land in oorlog is ge
raakt.
Konden zij dal helpen?
Hadden zij aan dien oorlog, die
een gruwel is,-schuld?-
Wreed werden zij van hun bezit-
lingen verjaagd.
En blijde het naakte leven le kun
nen redden, kwamen zij, ontbloot van
alle middelen, met vrouw en kinde
ren in ons Jand.
De nigenieene meiiSchenliefde ver
loochende zich niet. maar erbarmde
zicli hunner.
Zoo de geheelc menschheid van
die liefde diep doordrongen ware,
dan zou er geen oorlog thans gevoerd
worden.
Maar hetgeen over de grenzen van
ons grondgebied gebeurt, is daar
mede in schrijnendeii tweestrijd.
Kanonnen en mitrailleuses, hom
men en granaten vernietigen de le
vens der nienschén en verwoesten
de werken der beschaving!
Duizenden en duizenden vallen
doodelijk getroffen of gekwetst ter
aarde.
Wie is in staat de jammeren van
een slagvehÜRe beschrijven:
Daar liggen zij bij hoopen, over
winnaars en overwonnenen, steunend
en rochelend.
De bloem der menschheid.
Wanneer zal de oorlog ten einde
zijn?
In Frankrijk 1 rekken dc. Duitsche
legers, blijkbaar legen de. Fransch-
Fngelsche overmacht niet béstand, in
goede orde terug. Volgens de be
richten vafi den Duitschen generalen
staf is nog geen beslissing gevallen.
Dit is aan te nemen. Want indien aan
de Duitschers een verpletterende
nederlaag ware toegebracht, dan zou
den de Fransehen en Engelschcn zien
wel gehaast hebben dit» wereldkundig
te maken. Dit le meer, omdat zij met
hun overwinningsberichtén niel ka
rig zijn.
Gaat het den Duitschers in Frank
rijk niet voor den wind, in Oosl
Pruisen daarentegen heeft generaal
Von Hindenburg aan de Russen een
geweldige nederlaag toegebracht, zoo-
dol de Duitsche troepen de Russische
grens thans overschreden hebben.
Genoemde Duitsche generaal heeft in
een vroégeren veldslag 90.000 Rus
sisclie gevangenen gemaakt.
Werden de Russen door de Duit
schers reecis onderscheidene malen
geslagen, in Russisch Polen en Ga
licië wisten zij dc Oostenrijkers na
bloedige gevechten tot wijken te
brengen, zoodat deze volgens de be
richten uit Sb-Petersburg aanzienlijke
verliezen geleden hebben. Met l oog
op dén strijd met Rusland hebben dc
Oostenrijkers bun troepen uit Servië
terug getrokken, hetgeen de Serviërs
genoopt heeft de Save over te trek
ken en Scïnlin te bezetten.
niet echter met die tegen Duitscb-
and's houding in dezen oorlog.
LONDEN, 1 1 Sept. \squilli heeft
in liet Lagerhuis medegedeeld, dat
de regecring van plan is Home Rule
n de Welsehe kerkwet kracht van
wet te geven, maar tevens '11 wets
ontwerp zal indienen, om de uitvoe
ring voor twaalf ma..; Ren of langer,
wanneer de oorlog dan nog niel ge
in digd is, le schorsen
L.ONDF.N, I I Sept. In 'l Hooger-
huis heeft lord Crewe, na melding
e hebben gemaakt van Asquith's ver
tering over Home Rule jn 'I Lager
huis, beloofd, dat een temendeerings-
mhverp zal worden ingediend en be
handeld, vóór dc Home Rule-wet in
werking treedt.
Arh de Russische grens.
BERLIJN. 11 Sept. Een van het
slagveld bij Lembcrg ontvangen bc-
voortgezet, ongeacht den gestadigen gevechten kan de volle omvang nog
toevoer van Russische versterkingen, niet overzien wordeu.
ST.-PETERSBURG, 14 Sept. Een
communiqué van den Russischen ge
neralen staf zegl:
Dc noodzakelijkheid om alle aan
dacht te wijden aan liet oorlogstoo-
neel in Galicië, waar ons succes be
stendig voortduurt, belette ons aan
vankelijk over een voldoende troe
penmacht in Oost-Pruisen te beschik
ken, om den opmarsch. die begonnen
was, te kunnen voortzetten.
Met liet oog hierop hield, hel leger
van generaal Rennenkampf in de
eerste dagen van September stand
op de linie Gerdauen Labiau.
Den 7cn September hernamen de
Duitsche troepen t algémeene offen
sief legen dit leger, en wel zoodanig,
dat de Duitschers door deze beweging
terrein wonnen in de richting van
onze grenzen.
richt van den 12on September zegt: I "f geaccidenteerde karakter van
Gisteren waren de v rteeenwoordi- h.et 'errem 111 <len ?",U ek llci Massu"
De Vossischi Zeitung beschouw
het aftreden van den Grickschen Mi
nister van Buitenlandsche Zaken als
het teeken eener zwenking van Grie
kenlahd naar de drievoudige entente.
BERLIJN, 11 Sepl. De uit c'te
Zaberngcsehiedenis bekende kolonel
von Reuter is aan liet hoofd van het
zelfde regiment als zijn vader in 1870
in België gevallen.
BERLIJN. 1 I Sepl Nadat Duit
sche socialisten reeds zijn voorgegaan,
wordt nu ook' van Oostenrijksche so
cialistische zijde geprotesteerd tegen
liet optreden van het Internationale
legen
gers der pers voor liet eerst in de
gevechtelinie. De weg naar 'I tooneel
van den slag leidt nu eens langs
prikkeldraad en zandhoopingen dan
weer door vreedzame landouwen,
waar. de akkers nog verzorgd wor
den en de kinderen zorgeloos aan den
kant van den weg spelen. Wij komen
langs duizenden miiilairo wagens,
munitiecolonnes en rookende veld
keukens. Dc aan den kant van den
weg opgeslagen veldballerijen dienen
ons tot wegwijzers. Autobussen bren
gen de veldpost naar hel front.
Reservetroepen rukken aan. Overal
heerscht een eigenaardige orde. Wij
passeeren een armzalig stadje, waar
het gerucht van den strijd duidelijk
verneembaar is. VIur-, op elkander
volgende kanonschoten, een oogen-
blik stilte, dan weer een hoogoplaai-
ende vuurgloed. De strijd is in vollen
gang. Nu en dan ontbrandt er een
geweervuur. Onze auto's snellen het
wagenpark van 5000 voertuigen voor
bij. De paarden stampvoeten en spit
sen de ooren bij hel ontzettend la
waai. Een bonte massa van onver
schillig rookende voerlieden en ang
stige kooplui staan'bij elkaar. Daar
naast ziet men groepen gevangenen
en geboeide spionnen, daartusschen
bewoners van de streek, die weenend
dc plek, waar het gevecht plaats
heeft, ontvluchten. De wegen zijn als
het ware met soldaten bezaaid, sol
daten, niets dan soldaten. Hei lijkl
een volksverhuizing. Enkele kilomc
Iers verder begint dc reusachtige
slag. Nu bevinden wij ons reeds op
een zacht-jfdlendc vlakte met laag-
begroeiden heuvelrug. In dc verte
aan den horizon ziet men zwarte
rookwolken van de in brand geslo
ken gehuchten opstijgen. De lijken
dei* Russen, die rondom verspreid
liggen, spreken van een verwoeden
bajonetstrijd, welke in den afgeloo
pen nacht heelt plaats gehad, toen
Oostenrjjk-Hongaarsclic troepen een
begroeiden heuvel bestormden.
Rechts wordt een ballon-captif van
de noodige shrapilëlis voorzien. Ove
rigens valt er nicls te ontdekken dan
de beroemde leegte van liet moderne
slagveld. Wij staan midden in den
geweldigen slag en zien er niets van.
Heel in de verte zagen we eenmaal
een paar zwarte stippen, die plotse
ling opdoken cn dadelijk weer ver
dwenen, klaarblijkelijk een vurende
linie. InUisschen maakte het strooi
vuur der Russische shrapnells, die
op slechte honderd pas at stands van.
ons links en rechts ontploften, het
zoeken naar dekkingen noodig. Eeni
ge patrouilles of lichtgewonden, die
terug hinken, hel gefluit van een gra
Socialistische Bureau. In hel toon
aangevende sociaal-democratische or- j naai en dadelijk daarna is liet, alsof
gaan Wiener Arbeitcrzeitung wordt het Russische artillerievuur zich ver-
den partijgénooten Vandervelde, An- wijderl.
seele cn Huvsmans verweten, mis- De Ooslenriik-Hongaarsche aanval
bruik te hebben gemaakt van l Feit, lieefl klaarblijkelijk resultaat opge-
dal genoemd bureau in België is ge- j leverd. Aan hel eind van den heuvel
vestigd door, zonder andere buiten- ligt de Ooslenrijkschc infanterie ver-
landsche leden van den uitvoerenden j schanst. Geen rook verraadt haarlijn,
raad er in te kennen, eenzijdige pro- j hoewel hol geweervuur voortdurend
testen tegen Duitschlarïd dc wereld j knettert.
in le zenden. Wat de protesten legen De Russische batterijen dreunen en
liet Tsarisme betreft, hiermede kun- i donderen; toch winnen wij slap voor
nen alle soc.-democraten instemmen, stap terrein en de worsteling wordt.,]
rische meren maakte hel jnfusschen
moeilijk het juiste aantal der Iroe
pen, die daar geconcentreerd waren,
te schatten. Eerst den lOen Septem
ber bleek het, dat het Duitsche leger
tegen den linkervleugel van t leger
van generaal Rennenkampf een om
trekkende beweging, op groote schaal
uitvierde.
Deze beweging dwong ons terug le
trekken. Den volgenden dag onder
namen wij, met fiet doel het offen
sief van den vijand le vertragen, op
zekere punten operaties. Hierbij bleek
echter, dat wij tegenover een groote
Duitsche overmacht stonden. Aan dit
front duren de gevechten voort
ST.-PETERSBURG, 15 Sept. De
generale staf deelt mede
De snelle en krachtige vorderingen
van het leger van geoeraal Rennenkampf
Oost-Pruisen en onze beslissende
overwinningen op het Oosteoryksche
leger ten getale van meer dan 1 millioen
manschappen, hebben de Duitschers
gedwongen een groot gedeeltqpvan hun
troepen uit het Westelijk grensgebied
aan het Duitsch-Russische front aan te
voeren. Van den 28sten Augustus tot
den 7den September kwamen voortdurend
versterkingen aan en vervolgens werd
op het gebied tusschen de Mazoerische
meren aanvallend opgetreden.
Op dit gebied is dus de vyand geheel
thuis. Het bestaat uit een reeks door
gangen tusschen meren en bosschen.
De Duitschers schoven hun rechter
vleugel vooruit en ontplooiden een
groote troepenmacht over het front
NordenburgGoldapSoewalk y.
Dit optreden, dat de troepen van
generaal Rennerkampt in een ernstigen
toestand dreigde te brengen, stootte
aan de vleugels op tpgenstand van onze
dekkingstroependie met zelfver
loochening van den door den vyand uit-
geoefenden druk hebben opgehouden
Tegen den 14den September zyn onze
troepen na gevechten, die den vyand
duur te staan zijn gekomen, op volle
sterkte uit hun moeilijken toestand
gekomen.
Zy hebben stellingen ingenomen, om
later de krijgsverrichtingen opnieuw op
te vatten.
Aan het Duitsch-Russische front.
BERLIJN, 15 Sept. Uit het groote
hoofdkwartier
Generaal-veldmaarschalk von Hinden
burg telegrafeerde aan Zyne Majesteit
Het leger van Wilna, bestaande uit de
2de, 3de, 4de en 20ste legercorpsen, de
Bessarabische 3de en 4de reservedivisies
en 5 cavaleriedivisies, is door den slag
aan de Mazoerische meren en de ver
volging geheel verslagen.
Het reserveleger van Grodno, be
staande uit het 22ste legerkorps, het
overblijfsel van het 6de en afdeelingen
van het 3de en van het Siberische
legerkorps, hebben in het opzichzelf
staande gevecht by Lyck zwaar geleden.
Eenige van onze strijdmachten zyn
in hevige gevechten gewikkeld geweest.-
De verliezen zyn echter slechts gering.
Het leger overwon over de geheele
linie den hardnekkig strijdenden doch
ten slotte vluchtenden vyand.
Het leger is er trotsch op, dat een
keizerlijke prins in zyn gelederen ge
streden heeft en gewond is.
De strfyd bty de Alsuo.
LONDEN, 14 Sept. Het Persbureau
meldtGedurende den geheelen dag
heeft de vijand ons gisteren den door
tocht over de Aisne betwist; echter
ondanks de moeilijkheid om de rivier,
vlak tegenover aanzienlijke vyandelyke
troepen over te steken, slaagden wy
tegen het vallen van den avond daarin.
Op onze rechter- en linkervleugels zyn
de Fransche legerkorpsen er in geslaagd
een gelijksoortige beweging uit te
voeren. Wy hebben nog talryke krijgs
gevangenen gemaakt. Het Fransche
loofdkwartier meldt, dat het leger van
den Duitschen kroonprins terrugge-
worpen werd en dat het genoodzaakt
i3 geworden, zyn hoofdkwartier van
St.-Menehoult naar Montfaucon over te
brengen.
Do Eugelsche arbeiderspartij.
De Engelsche arbeiderspaitjj heeft een
manifest uitgevaardigd, dat in 't Kopen-
haagsche blad Socialdemocraten ver
schenen is en waarin gezegd wordt: het
is even onjuist te beweren, dat de
Eugelsche politiek geheel wit en de
Duitsche geheel zwart^ geweest is, als
te zeggen, dat de Duitsche politiek
geheel juist en de Engelsche geheel
verwerpelijk is. Zelfs wanneer elk woord
in het Engelsche witboek waar is, ont
breekt toch het verdere bewijs. Toe
gegeven, dat Grey in de dagen, die
onmiddellijk aan den oorlog voorafgin
gen, voor den vrede arbeidde, dan was
dat te laat, by had zelf jarenlang met
de andere diplomaten den afgrond ge
graven en een waar, wjjs staatsmans
genie zou het zekere resultaat vooruit
gezien en vermeden hebben. Niet de
Servische of Belgische kwestie heeft dit
land in den vreeselyken stryd geworpen.
Groot-Brittanje voert geen oorlog voor
onderdrukte naties of voor de onzijdig
heid van België Zoo Frankrijk door
België Duitschland binnengerukt was,
wie gelooft dan dat wy vijandelijk
heden tegenover Frankrijk begonnen
zouden zyn? Achter den rug van het
parlement en het volk heeft Grey aan
Frankrijk geheime beloften gedaan,
waarvan hy het bestaan loochende, toen
hjj er naar gevraagd werd. Daarom
staat dit land nu voor de harde nood
zakelijkheid van een oorlog. Overeen
komsten hebben Frankrijk gedwongen,
zich op sleeptouw te laten nemen door
het despotische Rusland en Engeland
door Frankrijk. Maar nu komt dat
allemaal uit en worden de mannen, die
de verantwoordelijkheid dragen, ge
dwongen rekenschap te geven. Engeland
heeft zichzelf achter Rusland geplaatst
de meest reactionnaire, beaorven
mogendheid in Europa. Laat men
Rusland zya territoriale wenschen be
vredigen en zyn kozakkenraacht uit
breiden, dan loopon beschaving en
demokratie ernstig gevaar en daarvoor
heeft Engeland het zwaard getrokken.
Russische troepen In België.
Percy J. Philip, een oorlogscorrespon
dent van de Daily News in België,
zegt, dat de Belgen by hun laatste
operaties van Antwerpen uit, gesteund
zijn door Russische troepen, welke
enkele dagen tevoren waren geland.
Hoeveel Russen er zyn en waar zy zich
precies ophoudeD, wil de correspondent
niet zeggen, maar hy staat er voor in
dat zy er zyn.
LONDEN. 15 Sept. Het officieele
De vyand heeft groote verliezen aan Persbureau spreekt met nadruk de
dooden en gewonden. Het aantal ge- geruchten tegen van het landen van
vangenen neemt toe. De krijgsbuit is Russische troepen in Schotland en van
buitengewoon groot. hun aanwezigheid in België en Frankrijk.
Bij een front van meer dan 100 K.M,
zyn groote marschen van soms 150 K.M.
in 4 dagen ondernomen. Van de, over
dit geheele front en zyn diepte geleverde
Haaien.
Het gaat boven ons verstand, schryft
een Gentach blad, hoe het mogelyk is,
dat er menachen gevonden worden, die