ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
Vrijdag 24 Juli 1914.
Algemeen Overzicht.
NIEUWSTIJDINGEN.
(Z lerlkzeesch
C o u r a n t).
ABONNEMENT.
Pijjs per drie maandenf 1 80.
Franco per postjqq
Voor het buitenland per jaar- 10
Afzonderlijke nummers0,05.
Verschijnt Maandag, Woensdag en Vrijdag.
70ste JAARGANS. No. 9572
Dipectsup i A. J. DE LOOZE Jr.
Uitgever-HoofdredacteurA. FRANKEL.
ADVERTENTIE N.
Van 1—3 regelsf0,80.
Elke regel meer- 0 10.
Reclames per regel- 0 15.
By contract belangrijke korting.
Inzending op den dag van uitgave vóór 2.SO ure.
publiceeren, en ten einde raad deed
rrnevr na «n ziJ> "'i1' z'j niet had mogen doen
fctKSTE BLfiDi I t-aillanx, die als getuige gedag-
vaard, zijn getuigenis heeft afgelegd,
en nu het recht heeft de zitting hij te
wonen, heeft op handige wijze de
aandacht van de hoofdzaak weten af
BURGEMEESTER enWETHOUDERS
van ZiBRiKZKK zullen, op VrQdag ;JI Juli
1914, des middags ten 12 ure, ten
Raadhuize, in het openbaar
Herbesteden:
in 3 perceelen en in massa.
Ie perceel:
Het schilderen van 210 School
banken.
2e perceel:
Hot schilderen van 200 School
banken.
3e perceel.
Het schilderen van alle overige
MEUBELS en HOUT
WERKEN in de Openbare
Lagere Scholen B en C,
In
volgens bestek No.
massade perceelen 12
en 3, voornoemd.
Inlichtingen zjjn te verkrijgen olkeo
werkdag ran 9'/s—11'/, are, aan het
Bureau van Gemeentewerken.
Het strafgeding tegen mevrouw
Caiilaux. die den lieer Calmeite, den
hoofdredacteur van de Figaro, tieeft
dnnri <p»cch/et«»< it thaiic n. .-..linv
gang, trekt in en buiten Frankrijk
de algemeene aandacht, zoodat inen
schier geen courant kan ter hand
nemen, of daarin wordt uitvoerig
over het thans voor de Parijschc jury
gevoerde proces uitgeweid.
Een ieder zal zich herinneren, wat
mevrouw Caiilaux, de cchtgenootc
van den Minister, tol deze wandaad
bewogen heeft.
Genoemde hoofdredacteur had brie-
ven van vertrouwelijk^ aard, brie
ven door Caiilaux aan zijn lui idige
vrouw geschreven, in zijn blad gepu-
bliceerd, en had vermoedelijk nog
meerdere brieven van dien aard in
zijfl bezit. Geen rechtsmiddel weiend
aan deze campagne een einde te ma-
keil, en vrcezend, dat haar echlge-
noot zelf, op den een of anderen dag
zich aan Calmetle vergrijpen zou,
heeft zij een revolver gekoeld, en
gewapend hiermede zich naar liet
bureau van de Figaro begeven, Ion-
einde den man ie straffen, die dooi
de publicatie een handeling verricht
had, welke elk rechtgeaard niensch
hoogelijk zal afkeuren. Vraag is, had
zij door op Calmetle te schieten, de
bedoeling hem le dooden, of 0111 hem
lichamelijk letsel toe le brengen, ten
einde hem van verdere publicatie af
le schrikken. Met de revolver wer
den eenigc scholen achtereenvolgens
afgeschoten. Geschiedde dat opzette
lijk, of had de delinqucnte dooi
den opgewonden, zcnuwachtigcn toe
stand, waarin zij verkeerde, de re
volver niet meer in haar macht? Bij
twijfel wat aangenomen moet worden,
geldt in rechleii, dat hel voor be
schuldigde gunstigste geval moet ver
ondersteld worden. Daarbij komt nog
dit: Vele medici van naam verklaren,
dal, wanneer Calmeite terstond goed
ware behandeld geworden, hij aan de
hem toegebrachte verwondingen niet
zou overleden zijn. Hoe afkeurings-
waardig de daad echter ook zij moge,
want niemand heeft het recht zijn
evenmensch, al heeft deze ook nog
zooveel kwaad gedaan, te dooden ol
te kwetsen, dit is zeker een sterk
verzachtende omstandigheid, dal de
vrouw gehandeld heeft uit liefde voor
haar man. Zij zag, hoe haar man
dagelijks leed door hetgeen in <ie
Figaro geschreven werd, hoe zijn
naam stelselmatig door het slijk werd
gesleurd, hoe men zich zelfs niet ont
zag om intieme brieven door den
man aan zijn geliefde geschreven te
arbeiders deelnemen. Dagelijks heb- de gewonden door hun kameraden
ben er heftige botsingen mei de poli- meegenomen. Aan de Poetilof-fabriek
te leiden. Jlij lieeft vooreerst aange
toond, dat de Figaro een blad is. dal
met Duitsch geld gesteund wordt. En
voorts heeft hij zich welen te zuivc-
ren van de blaam, dat hij bij de
Marokkionderhandelingen geknoeid
zou hebben. De advokaat-gcneraal
zeide namelijk dooi- de regeering ge-
machtigd te zijn te verklaren, dat de
stukken, die indertijd aan den presi-
j dent der republiek waren ter hand
i gesteld, slechts voorgewende afschrif
ten van bescheiden zijn. die niet be
staan en nooit bestaan hebben. Men
kan er zicli dus op geenerlei wijze
j op beroepen, ten einde de eer en de
I vaderlandsliefde van den heer Caii
laux aan te randen.
Gisteren is als getuige verschenen
mevrouw Gueydor, de eerste vrouw
1 van Caiilaux Haar getuigenis heeft
de sympathie, die men aanvankelijk
voor de delinqucnte koesterde, aan
merkelijk doen dalen Zij verwonder
de er zich over, dat al '1 medelijden
ging naar de indringster, die haar
gezin was binnengeslopen, en haai
den echtgenoot ontstolen heeft. In
levendige kleuren, in aandoenlijke
laai schetste zij, hoe dat in zijn werk
is gegaan. Uil haar getuigenis blijkt,
clal zij loto s had van brieven door
Caiilaux aan zijn maitresse (de huidige
echlgenoote van dezen) geschreven.
Haar advokaat vraagt: Kan mevr.
ons zeggen, wat er in die brieven staat.
Onder doodsche stilte antwoordt zij
'"Haar 'advokaatvr'ahgU" is mevr
bereid de fotogral'iën van die brieven,
die zij geweigerd heeft aan den rech
ter van instructie le, geven, thans over
te leggen aan den president van de
jury'.'
Na een lange minuut van stille ant
woordt zij: „Ik wil ze maar liever
behouden. Er is hier een vrouw, die
de doodstraf kan krijgen".
Zij weigert, ondanks hel aandrin
gen van haar raadsman, hardnekkig
die brieven over te leggen. Zij gaan,
zeide zij, alleen haar aan. Er staat
maar weinig politiek in, en dal wei
nige is ter jeere van den heer Caiilaux.
En nu gebeurde iets zeldzaams.
Mevrouw Gueydon biedt de brieven
aan mr. Labori, den advokaat van
mevrouw Caiilaux aan.
Mr. Labori, diep bewogen door dat
kolossale bewijs van vertrouwen, zegt
met '11 van ontroering bevende stem:
„Mevrouw, nog nooit heeft men mij
zulk een eer aangedaan".
De Home-Rule-kwestie, die in En
geland zooveel slof heeft opgejaagd,
en die aanleiding heeft gegeven tot
het treurig schouwspel, dal de bur
gers in Ierland vijandig en gewapend
tegenover elkander staan, is nog
steeds het vraagstuk, dat op 'n vreed
zame oplossing wacht. En nu heeft
de Koning zelf een daad gedaan, die
in een constitutioneel land niet ge
bruikelijk is Hij heeft namelijk de
strijdende partijen lol een conferentie
op hel Buckingliam-paleis uitgenoo-
digd, en den voorzitter van I Lager
huis verzocht deze conferentie le lei
den. De partijen hebben aan die uil-
noodiging, die meer hel karakter van
een bevel luid, gevolg gegeven, en
hebben elk uit haar boezem twee af
gevaardigden gezonden. De Koning
heeft in persoon de conferentie ge
opend en tol <le heeren een toespraak
gehouden, waaruit duidelijk bleek,
wat men trouwens reeds wist, aan
welke zijde Zijn Majesteit stond. De
Koning schijnt namelijk legen Home
Rule (zelfbestuur) voor Ierland ge
kant le wezen en begunstigt uit dien
hoofde zooveel mogelijk de beweging
legen de invoering ervan. Dat weet
men in Ulster. Vandaar, dat daar de
bevolking den moed had den opstand
te prediken, als de autonomie wordt
ingevoerd. Gevaarlijk spel, waardoor
het wettig gezag in minachting kond
In St.-Petersburg is,een staking uit
gebroken, waaraan meer dan 200 000
tie plaats, waarbij dooden vallen en
gekwetsten worden weggedragen.
Sedert aartshertog Ferdinand van
Oostenrijk en zijn gemalin le Sara-
jewo door Servische sluipmoorde
naars vermoord zijn'geworden, is de
verhouding tjisschrr, Oostenrijk en
Servië verre van vriendschappelijk.
Men koestert namelijk in Oostenrijk
de overtuiging, dat de moord ge
pleegd is met een politiek doel en wel
door hen, die van een Groot-Servisch
Rijk droomen, en die het niet kunnen
verkroppen, dat Oostenrijk Bosnië en
de Herzegowina geannexeerd heeft.
klonken Woensdag herhaaldelijk ko
zakken-salvo's.
Even buiten St.-Petersburg hebben
stakers zelfs een passagierstrein lot
stilstand gebracht. De machinist werd
gedwongen van zijn machine te stap
pen, de reizigers om de rijtuigen le
verlaten. De telegraafpalen langs den
spoorweg werden omgeworpen
Thans worden de treinen vooraf
gegaan door een losse locomotief,
waarop een piket soldaten.
Ook elders in den lande breidt de
Ser QJ
stelt lïel verlangt, dat Servië zijn
houding van protest legen de an
nexatie van genoemde provincies zal
opgeven, en dat het alle bewegingen,
wier einddoel is van de monarchie-
gebieden los te scheuren, veroordeelt,
en dat het zich verbindt de misdadige
terroristische propaganda met alle
middelen te onderdrukken
Inmiddels lieefl Oostenrijk de leger
reserves, len getale van 100.000 man,
onder de wapenen geroepen.
stakingsbeweging zicli uit. til Riga
slaken 40.000 man In Bakoe dreigt
Oostenrijk heeft nu een nota tot watergebrek door staking van liet
ryië_gcrichl,_ waarin l zijn eischen personeel der waterleiding.
De Russische fondsen dalen lei-
beurze sterk, vooral industriëele
waarden en in liet bizonder aandee-
len in scheepsbouwwerven.
De Woensdag gehouden minister
raad heeft zicli langdurig bezigge
houden met den toestand, door de
politieke staking ontstaan, vooral met
de berichten, dat liet spoorwegperso
neel onbetrouwbaar wordt geacht.
Naar het heet, zou de Russische
revolutionnaire partij op 'n revolutie
aansturen, voor liet geval Rusland in
een oorlog gewikkeld mocht worden.
FRANKRIJK.
PARIJS, 23 Juli. De ochtendbladen
staan vol over den dag van gisteren,
den 3en dag van hel proces, en de
meeste verklaren, dat met dezen 3en
dag de emotievolle gebeurtenissen in
het proces achter den rug liggen Alle
getuigen hebben bewezen, dat de
vrouw van Caiilaux zonder overleg,
dus niet met voorbedachten rade den
VJftprgi JteB-.-taffaan. dat zij reeds
dat haar daad in plotselinge vertwij
feling is uitgevoerd. Ook het getuige
nis van den wapenhandelaar is voor
mevr. Caiilaux gunstig geweest Wan
neer zij van plan was geweest te drie
uur 's namiddags Calmetle te dooden,
dan had zij zich om den prijs van liet
wapen nauwelijks druk gemaakt en
had zij in plaats van een Browning
TURKIJE.
De Kamer heeft een nachtzitting
gehouden om de bégrooting ten einde
le brengen.
Tegen middernacht werd '11 motie
ingediend, strekkende 0111 de kabi
netten Ghari Moektar en Iviamil pasja
in staat van beschuldiging te stellen
was, wegens vertraging der mobili
satie en inmenging van den minister
raad in militaire operaties.
Hel bureau der Kamer zal de zaak
onderzoeken.
BULGARIJE.
SOFJA. Gedurende de laatste dagen
hebben wolkbreuken in verschillende
streken groöte schade aangericht.
RASGRAS Een groot aantal per
sonen zijn bij de overstroomingen
omgekomen. Meer dan honderd lijken
zijn uit den vloed gehaald. De schade
bedraagt meer dan 10 millioen lei.
Er zijn maatregelen genomen om de
noodlijdende bevolking hulp le ver
leen en.
ALBANIË.
Bij de familie van kapitein Sonne
te Apeldoorn is bericht ontvangen,
dat majoor Snellen en kapitein Door
man mei ziekteverlof uit Albanië naar
Nederland willen tcrugkecren
RUSLAND.
Men bcwccrl in kringen, die op de
boogie worden geacht van de Rus
sische toestanden, dat het tsarenrijk
den vooravond staal van een
nieuwe revolutie. Zelfs wordt gezin
speeld op een militair complot om
den tsaar door grootvorst Michael
le vervangen. Dit laatste zal wel fan-
lasie wezen, doch hel eersle geens
zins Daar wijzen tal van verschijnse
len op. Hel is opmerkelijk mei wat
'11 ongebreidelde snelheid de agitatie
onder de werklieden zicli verspreidt.
Sedert de dagen der revolutie is zoo
iets niet gezien. Het openbare leven
in St.-Petersburg begint er sterk den
invloed van ie ondervinden. De ia-
brieken zijn verlaten door het werk
volk, de tram heeft hel verkeer ge
slaakt. Hel aantal stakers wordt lus-
schen de 20» en 250.000 geschat.
Eenige dagen zijn Woensdag niet
kunnen verschijnen. De straten der
voorsleden worden door sterke po
litiemachten (bewaakt, en hier en daar
is gevochten, waarbij de werklieden
met stcenen de aanvallers waren. Zij
verschansten zich in de huizen cn
werden daarin door de politic bc
stormd. Meer dan 30 tramwagens
werden omgegooid en als barricaden
gebezigd, meer dan 200 tramwagens
werden vernield, 't Aantal gekwetsten
is niet bekend; in den regel worden
len Fransen wapen gekocht, terwij
zij thans een Browning kocht, omdat
de prijs lager was.
Mevrouw Caiilaux is een dramati
sche heldin. Zij moei worden be
schouwd als een slachtoffer van haar
vertwijfeling. De dramatische aan
vallen van Calmetle lieten den koe
len geest van Caiilaux ongemoeid,
doch brachten de vrouw van den mi
nister in een toestand van de hevig
ste opwinding, zoodat zij len slotte
geen slaap meer kon genieten en in
'11 voortdurenden koortsachtigen toe
stand verkeerde. In de bladen van
hedenmorgen vindt deze beschouwing
van de zaak over liet algemeen de
meeste aanhangers.
NOORWEGEN.
Tc Chrisliania heeft de staking van
het trampersoneel tot ernstige onlus-
ten aanleiding gegeven. Hel verkeer
wordt onderhouden door ingenieurs
en studenten, die als bestuurders, cn
jonge dames, die als conducteurs
optreden. Dinsdagavond werden de
trams door een groote nienschcnme
nigte met steenon begroet en eenige
bestuurders en conducteurs afgerost,
zoodal de passagiers ontsteld de
vlucht namen. Dc politic sloeg mei
knuppels on rijzwepen op dc beloo
gers los Er werden velen gearres
teerd en men vreest voor de volgende
avonden nieuwe onlusten De voor
zitter van den gemeenteraad bood
zijn bemiddeling aan.
ENGELAND.
Naar de Engelsche bladen van
Donderdagmorgen meenen, blijft er
weinig hoop bestaan, dal de door den
koning bijeengeroepen conferentie
om le trachten 'n schikking tol stand
te brengen inzake home-rule en
Ulster tot een overeenkomst zal lei
den. Trouwens, geen der partijen
schijnt zicli er van den aanvang af,
iels van tc hebben voorgesteld
mocdelijk is het plan er toe geheel
en al in het brein des komngs gerijpt.
Na afloop der conferentie van
M oensdag hebben de partijleiders
levendige onderhandelingen gevoerd;
liet kabinet hield een zitting en de
leiders der oppositie kwamen des
avonds nogmaals bijeen. Ook Don
derdag kwam de conferentie samen.
Er giiijii stellige geruchten, dat
algemeene verkiezingen op handen
zijn Zou de Ulstercrisis dan toch len
slolte nog op een parlementsontbin-
ding uitloopen?
DU1TSCHLAND.
Dinsdag is het eerste schip langs
het Rijn-Herne-kanaal in de haven
van Dortmund aangekomen: het was
een Hollandsch schip, de „Cornelia",
van den rceder Cornel, zij was ge
laden met 217 ton ijzer en kwam uit
Rotterdam.
NEDERLAND.
AMSTERDAM. Onlangs is alhier
n examen afgenomen, uitgaande van
een bekende vereeniging, aan wel
ker boekhouders-diploma veel waar
de wordt gehecht.
Eenige dagen vóór het examen
plaats had, werd dc drukker van de
examen-opgaven intercommunaal op
gescheld en kreeg de volgende last
geving: „U spreekt met X (de naam
van één der examinatoren). Ik ben
hier te H voor een vergadering; heli
een exemplaar opgaven noodig. Zend
't maar poste-restante H."
Dc drukker voldeed aan de op
dracht, maar man van zaken zijnde,
telegrafeerde hij tegelijkertijd aan den
heer X: „Heb heden poste-restante
H. ex. examenopgaven verzonden".
De examinator begreep er niets van
en stelde zich met den drukker in
verbinding waarvan de slotsom was,
gentian Iftm....; -
examen hadden opgegeven.
Men ging informceren aan 't post-
kanloor te H. cn vernam, dat juist
een oogenblik te voren de brief was
afgehaald. IIoc de afhaler zicli dan
gelegitiméerd had, daar immers de
brief aan den heer X geadresseerd
was? Wel, hij had gezegd, de lieer X
zelf te zijn en len bewijze daarvan
zijn portemonnaie getoond, waar bin
nenin een papiertje geplakt was met
den naam van dezen er op.
Hoe nu den schuldige te ontdekken'?
Dal ging zoo: Bij liet binnenkomen
van de zaal, werden alle examinandi
ongemerkt gadegeslagen door de 2
beambten, die aan hel loket posle-
restantc hadden dienst gedaan. En
zij wezen onmiddellijk den dader aan.
Deze probeerde eerst nog te ont
kennen, maar dat ging toch niet erg
goed. Want locn hij zijn portemonnaie
moest vertooncn, was liet papiertje
met den valschen naam er wel uit
verwijderd, maar niet zonder dat n
paar moeten waren achtergebleven,
waarop nog duidelijk eenige letters
van den naam van den lieer X zicht
baar waren. Toen viel li ij maar door
de mand.
Dc examencommissie oordeelde,
dat '1 blijven kon bij hel ongemakke
lijke standje, dal zij het jongmcnsch
toediende en bij het fiasco, dat bij
gemaakt had, want die commissie
was natuurlijk ook niet van gisteren
en had aan de examinandi een heel
stel nieuwe vragen voorgelegd. Maar
liet muisje zal misschien toch nog
een staartje hebben. Want, naar men
vernam, 'moet dc getopte drukker
niet bereid zijn de geschiedenis zoo
maar le laten afloopen cn zou hij
er n justitiezaakje van willen maken.
Uit Stad en Provincie.
Vergadering der Schoonmakers-Patroons-
Voreenlglng Schouwen—Dulveland.
ZIERIKZEE, 24 Juli. In het „Huis
van Nassau' vergaderde Woensdag
avond de Schoenmakers-Patroons-
vcreeniging „Schouwen—Duiveland".
De voorzitter, de lieer A. van Oost
van Nieuwerkerk, heette in zijn ope
ningswoord allen welkom, en leidde
in, na uiteengezet te hebben, dat het
doel dezer vereeniging is de verbete
ring van liet schoenmakersvak, den
