ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
Maandag 29 Juni 1914.
EERSTE BLUP.
Kostelooze koepokinenting en
kerinënting
NIEUWSTIJDINGEN.
TJit Stad en Provincie.
Nogmaals de ritueele
slachtmethode.
CZ ierikzeesche
C o u r a n t).
ABONNEMENT.
De abonnementsprijs van dit bladdat iederen
MAANDAG, WOENSDAG en VRIJDAG verschijnt, is
voor Zierikzee f 1,30, voor alle andere plaatsen in
Nederland f 1,60 per 3 maanden.
Afzonderlijke nummers 5 cent.
Voor het buitenland, verzending ééns per week,
f 10 per jaar by vooruitbetaling.
70ste JAARGANG. No. 9561
Directeur i A. J. OE LOOZE Jr.
Uitgever-Hoofdredacteuri FRANKEL.
A D V E R TE N T I E N.
Van 18 regel» 80 et»., meerdere regels 10 et».
Bjj abonnement op voordeelige voorwaarden. Het
tarief hiervoor i» aan liet bureau verkrygbaar.
Qroote letter» worden naar plaatsruimte berekend
De intending moet geschieden des Uaandags-,
Woensdag»- en Vrüdagsmiddags uiterlyk vóór 2.SO ure.
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
Gevonden op den openbaren weg:
Een portemonnaie.
lorgnet.
knipmes.
jongensjas
kant kraagje.
Inlichtingen te bekomen aan het Bureau
van politie te Zierikzee, van des morgens
10 tot 12 en des namiddags van 2 tot 4
en 8 tot 9 uur.
De Commissaris van Politie,
R P. BRONS.
op Woensdag l %JuII e.k.,
's namiddags 2 uur, in het gebouw voor
lijders aan besmettelijke ziekten, staande
in de Sint-Anthonie- of Manhuisstraat,
wijk C no. 80.
De geneeskundige, met devacc i-
natie belastverzoekt met aan- i
drang zorg te dragen, dat de j
beide bovenarmen van de in te
enten kinderen en volwassenen j
goed gewasschen zijn.
ALBANIË.
DURAZZO, 27 Juni. In verband met
de gisteren ontvangen verklaring der
opstandelingen, dat zij alleen met ge
delegeerden van den vorst en van den
Engel schep admiraal in onderhandeling
wilden treden, is gisteren de hier wo
nende koopman, Lsmaël Effendi, naar
Sjiak gezonden met de mededecling, dat
heden gedelegeerden van den vorst en
van den admiraal daar zouden aan
komen.
lsmaël keerde terug met een gunstig
antwoord der rebellen. Dientengevolge
begaven zich heden de gedelegeerden en
kolonel Philipps met tolken naar het j
kamp der opstandelingen te Sjiak en
werden de onderhandelingen begonnen.
Uil Durazzo wordt aan de Neue
Freie Presse bericht: Op verlangen van
de Ncderlnndsche officieren bad de
vorst goedgekeurd, dat met den naar de
opstandelingen gezonden parlementair
cenige officieren medegingen.
Toen de ministers dit vernamen, be
sloten zij ontslag Ie vragen. De vorst
verklaarde het ontslag niet te kunnen
aannemen. Minister-president Turklian-
pasja handhaafde echter zijn ontslag
aanvrage, waarop de vorst zich dc be
slissing voorbehield.
RÜSLANI).
De Doem a is bij keizerlijk besluit ver
daagd lot 28 October.
GRIEKENLAND.
Vrijdag j.l. is door de regeering te
Athene telegraphisch geantwoord op
dc nota van Turkije. Hel antwoord is
gesteld in gematigde cu verzoenende
woorden.
Griekenland verklaart in beginsel zijn
instemming met de uitwisseling der be
volking in Klein-Azië, de teruggave van
den aau de Grieken ontnomen eigendom
,en de {toekenning van vergoeding voor de
geleden schade, komt echter op tegen
de beweringen van Turkije omtrent dc
Mohammedanen in Macedonië. De emi
gratie uit deze provincie heeft n.l. vol
gens dc Grieksche regeering, betrekkelijk
weinig te beteekenen. De Macedonische
emigranten hebben vrijwillig het land
verlaten, terwijl de Grieken uil Klein-
Azië verdreven zijn, na ccrsl van al hun
have te zijn beroofd.
DUITSCHLAND.
KIEL', 27 Juni. In de rede. die de
„Obcrbürgermejster'7 van deze slad uil-
sprak op de lunch, door de stad aan
een aantal officieren van beide vloten
aangeboden, uitte hij' de hooi), dat hel
aan het Duitschê en het Engelschc volk
gegeven mocht zijn, zich steeds slechts
in een vreedzame» wedstrijd met elkan
der Ie melen.
De Engelschc vici-admiraal .Warren
der betuigde zijn jdank voor, de beloonde
gastvrijheid en zeide verder, dat er men
seden zijn, die meenen, dat Duilschland
en Engeland zijde aan zijde moeten
gaan, andere daarentegen, dal zij vijan
delijk tegenover elkander moeten staan.
Hij echter was mei den burgèmeesler
van meening, dat de vreedzame wed
strijd liissehen heide volken moet voort
duren.
KROONSTAD, 27 Juni. De keizer
lijke familie bezichligde heden aan boord
van hel jacht „Alexandria" op de reede
van Kroonstad hel Engelschc eskader
en nam deel aan de lunch op hel admi
raalschip. waarbij ook de Engelschc am
bassade ur aanzat.
ZIERIKZEE. 29 Juni. Morgenavond
zullen onze ingezetenen vergast worden
op een cpncerl van „Kunst en Eer"; in
de tent op het Haven park.
Gistërennamiddag is uit Antwer
pen een pleizierböol „Telegraaf II"
alhier aangekomen, met een gezelschap
van 170 personen (Duitschê liederen-
tafel). Met muziek voorop trok het ge
zelschap naar de Oude Haven, waar
in de muziektent het mannenkoor een
drietal liederen aanhief, beginnende mei
liet .Wien Neêiiand's bloed, dal met onl-
blooten hoofde gezongen en aangehoord
werd. Daarop trok het gezelschap met
de muziek voorop naar het „llölel Van
Oppen, waar men zich aan n gemccn-
schappelijken maaltijd vereenigde.
Om half vijf vertrok het gezelschap,
uitgeleide gedaan door een groote me
nigte.
NOORDGOUWE. Op de algemeene
vergadering van ingelanden van den
Noordgouwepolder, 26 Juni j 1. gehouden
is de rekening over 1913/14 goedge
keurd met een ontvangst van f3056,715
en een uitgaaf van 2952,17.
De begrooting voor het dienstjaar
1914/15 is vastgesteld met een ontvangst
en uitgaaf van f 3484,82.
Met het oog op den aanleg van een
nieuwen duiker en de verhoogde suatie-
pouningen aan liet waterschap Schouwen,
is het gewone en het buitengewone dijk-
gesckot met 75 cent per H.A. verhoogd
moeten worden!
Met algemeene steramen een stem
blanco werd de heer A.m Viergever
als gezworene herbenoemd.
ZONNEMAIRE. Door het comité
voor het „Hoefijzerverbond" is aan bet
hoofdbestuur afgedragen de som van
f 193,436.
Hiervoor is gecollecteerd in de ge
meente Burgh f 20, Ellemeet f 43,50,
Haamstede f 27,385, Noordwelle f 15,
Renesse f 40,30 en alhier f 47,25.
OUWERKERK. Verleden Donderdag
maakten de kindereu van de hoogste
klassen der school een reisje naar
Middelburg en Vlissingen. Hoewol de
lucht voortdurend niet regen dreigde,
hield het weer zich goed. De ms was
dan «ook van het begin tot het eind
voor de kinderen een genot. Na de
voornaamste bezienswaardigheden van
Middelburg bekeken te hebben, waar
onder het museum, ging men per
electrisehe naar Vlissingens strand.
Daarna de duinen op en terug langs
De Ruyter naar de sluizen en het station.
Het penningbootje bracht de reizigers
naar de stad terug en per electrisehe
arriveerde men weer te Middelburg.
De spoorboot gewoonlijk wordt de
provinciale boot nog zoo genoemd
bracht bet gezelschap weer Daar
Zierikzee terug.
Het is licht te begrijpen, dat de
beentjes, die den beelen dag bijna niet
stilgestaan hadden, moe waren geworden.
Een vreugdekreet steeg op, toen de
rijtuigen zichtbaar werden, die de jeugd
naar baar woonplaats zou brengen. Een
hartelijk woord van dank brengen we
dan ook aan hen, die zoo bereidwillig
bun rijtuigen beschikbaar hebben gesteld,
om do kinderen dit laatste deel der
reis zoo licht on aangenaam te maken.
Maar niet minder dank aan allen, die
zoo ruimschoots hebben bijgedragen, om
deze reis mogelijk te maken. En wel
waren ruime bijdragen noodig. Want
hebben wij allen lof voor bet personeel
der prov. boot, wij mogen niet verhelen,
dat hot tarief ons zeer tegenviel. Behalve
de gewone reductie voor gezelschappen
van meer dan 20 man, werd geen enkele
korting toegestaan. Het kan wellicht
geen kwaad bier eon paar cijfers te
noemen. Verleden jaar kostte de reis
met 32 kiuderen en 4 geleiders per
R. T. M. naar Rotterdam f 30,55. Deze
reis met 35 kinderen en 4 geleiders
kostte f 54,60, een verschil van f 24.
De oude spoorboot vervoerde de kinderen
voor f 0,50 retour, nu werd per kind
f 1,40 betaald.
Naar ons verzekerd werd, hebben
reeds vele onderwijzers bet voornemen
gehad een reisje naar Middelburg met
de schoolkinderen te maken, maar zijn
om de kosten steeds verhinderd ge
worden. Indien de beeren leden van
Prov. Staten met ons van gevoelen zijn,
dat bet tarief thans veel te boog is
natuurlijk dienen zij overtuigd te zijn
van bet nut van dergelijke reisjes
dau is het wellicht voor hen een aan
leiding in de a.s. zomervergadering daar
over te spreken. Kunnen zij bewerken,
dat de Ouwerkerkscbe schoolspaarkas
een goed deel van de f 54,60 terug
krijgt, dan zullen zij stellig, onverschillig
waar zy zich bevinden, de vreugdezang
dor kindereu booren klinken.
ST.-1'TLIPSLAND, 20 Juui. Gedep.
Staten van Zeeland adviseeren aan de
Prov. Staten, om afwijzend te beschikken
op 't verzoek van den gemoenteraad
alhier, om subsidie te verleenen voor
wegs verbetering.
De Waterloo-collecte hééft alhier
opgebracht f 4,71.
Door den Raad van Beroep (Onge
vallenverzekering) te Middelburg, is aan
D. C. G. SJ. E. en J. d. II. wed.
J. M. alhier, de beslissing der Ryksbank
bevestigd en aan klagers de vordering
ontzegd.
ST.-MAARTENSDIJK, 28 Juni. Gis
terenavond begaf het vierjarig zoontje
van den voerman H. Nelisse zich op een
smal plankje, dat over een sloot aan den
weg lag. Het kind viel van de plank,
doch bleef met zyn truitje hangen aan
een spyker in een paaltje by de plank.
Alzoo met het bovenlijf en hoofd in het
water hangendewerd het door een
voorbijganger opgemerkt, die in slaat
was het knaapje uit zyn levensgevaar
lijken toestand te verlossen.
THOLEN, 27 Juni. Een zeldzaam
voorval valt hier te melden, betreffende
de nieuwe wyzerborden van het stadhuis.
Of de fabrikanten Burgem. en Weth. in
het ootje hebben willen nemen weet ik
niet, wel weet ik, dat dit met ons oud
dagelijksch bestuur niet zoo gemakkelijk
gaat. En nu 't geval. Het eene wyzer-
bord zal dienst kunnen doen en het
andere is overbiddelijk terruggestuurd
omreden de netjes vergulde Romeinsche
cijfers juist verkeerd in volgorde ge
schilderd stonden. De 12 stond precies
op zyn plaats, maar inplaats van dat hij
na 12 uur 1 werd stond er 11, 10, 9
enz. Ook omgekeerd, voor 12 stond 1,
2, 3, 4 enz. Als dit nu toch een ver
gissing is van den fabrikant, vrage men
toch, waar het verstand heeft gezeten
toen het bord werd geschilderd. Ook
het torenuurwerk zal nu van minuut
wijzers voorzien worden, dat in vele
behoeften voor onze stadbewoners zal
O N D E B WIJ S.
STAVENISSE. Benoemd tol onder
wijzer aan de openbare school alhier dc
heer M. Meeuse van ïersekc.
DREISCHOR. De heer II Everwijn,
geboren alhier, heeft aan de Technische
Jloogeschool te Delft met goed gevolg
afgelegd bet eerste gedeelte caiïdidaats-
examen in dc cleclro-tecliniek.
Vrijdag 10 Juli zal des namiddags
te hall' Iwee een arroiulissemonls-ver-
gadering gehouden worden, waartoe
door den arr. schoolopziener alle on
derwijzeressen en onderwijzers worden
uilgenoodigd.
Op die vergadering zal gesproken
worden door den heer II. J. Balfoort,
over Lichamelijke opvoeding, en door
den heer schoolopziener in hel district
Goes, over: De wenschclijkhcid van ceïi
7-jarige Volksschool.
RECHTZAKEN.
ZIERIKZEE, 27 Juni. By bevelschrift
van de arrondissements-rechtbank is de
zaak tegen J. W. M. C., oud 27 jaar,
wonende te Zierikzee, thans gedetineerd
in het huis van bewaring, beklaagd van
oplichting, verwezen naar de openbare
terechtzitting, met bevel van gevangen
houding van den beklaagde.
Aan den beklaagde is als raadsman
toegevoegd, Mr. J. A. C. van Heusde,
advocaat en procureur.
KERKNIEUWS.
Ned. Herv. Kerk.
THOLEN, 28 Juni. In de voormiddag-
godsdienstoefening nam ds. G. Lans van
Sl.-Annaland afscheid van de gemeente
alhjer, welke hij als ringbroeder ruim
2 jaren mocht bedienen. Zijn Ecrw. had
{tot tekst gekozen Deuteronomiuin 33 27.
Na 't einde der leerrede werd door
zijn Eerw. achtereenvolgens in gevoel
volle woorden toegesproken de kerke
lijke collega's, kerkeraad, koster, voor
zanger en organist.
Daarna werd op verzoek van den ker
keraad door de gemeente den leeraar
staande toegezongen psalm 121 1.
Het kerkgebouw was tol: op alle
plaatsen bezet.
ST.-ANNALANI), 21) Juni. Zondagna
middag nam ds. Lans afscheid van dc
gemeente naar aanleiding van Job. 3
vers 7. Een talrijke menigte, waaronder
vele vreemdelingen, vulde het kerkge
bouw.
la de voormiddag-godsdienstoefening
was bekend gemaakt, dal ds. Poll
van Arnemuiden voor zijn beroep be
dankt had.
Chr. Geref. Kerk.
Aangenomen naar Vlaardingeu, door
•ds. J. J: v. d. Schuit te Kampen.
Wanneer ondergeteekende Legen de
voorgestelde verbodsbepaling vee op an
dere wijze te dooden dan door afsnijding
van den hals na voorafgegane bedwel
ming'dooi' middel van 'n schietmasker,
een bepaling, die evenwel nicl van toe
passing zal zijn voor mijn geloofsgenoo-
ten, die de ritueele slachtmethode vol
gen, nogmaals de pen opneemt, dan ge
schiedt dit, omdat hel nummer van 20
Juni van het weekblad l)e Dierenvriend
hel orgaan der Nederl. Vereeniging tot
bescherming van dieren, aan de raads
leden alhier is toegezonden.
lil dit nummer namelijk komt onder
het opschrift „Joodsch ritueel slachten
geen religieus voorschrift" 'n hoofd
artikel voor, waarin, na een klacht Ier
inleiding, dat nog steeds door de over
heid de wreedheid van hel ritueele
slachten geduld wordt, een overleden
rabbijn uit Frankfort a/M., dr. L. Slein
genaamd, ten tooncele wordt gevoerd.
Genoemde rabbijn, een ncoloog. heeft
namelijk indertijd 'u advies uitgebracht,
waarin hij ontkent, dal in dc geheele
Mozaïsche Wetgeving 'n bepaling Ie vin
den is, waarbij hel ritueele sl'achtcn
wordt voorgeschreven.
Het ritueele slachten zou volgens dien
rabbijn één van die instellingen zijn,
die opzettelijk in 't leven zijn geroepen
om dc Israëlieten van het gezellig ver-
okeer mcl niel-Joden uit te sluiten.
Hij beroept zich daarbij op Tract.
Sabb. 175.
Met dat beroep kan ik geen vrede
hebben, want in Tract. Sabb. 175 wordt
een geheel ander onderwerp behandeld,
dal noch met ritueel slachterij nóch met
gezellig verkeer iels le maken heeft.
Maar dit daargelaten.
Hoofdzaak is, dat deze rabbijn hel
bestaan van bepalingen in de wel van
Mozes betreffende hol ritueele slachten
pertinent loochent.
Ik zou tegenover die loochening kun
nen stellen Deutcrönomium Caput 12
vers 20 en 21.
Ook zou ik kunnen wijzen op de
mondelinge leer van Mozes, die, van ge
slacht tol geslacht overgeleverd, is Ic
boek gesteld en voor de Joden 'n even
groot gezag heeft als de schriftelijke leer.
Ik zou tevens kunnen aanvoeren, dat
zelfs de moderne rabbijnen beslist vast
houden aan de Joodsche slachtmethode,
zoodat de rabbijn, dr. Steijn, die trou
wens reeds tallooze malen op afdoende
wijze weerlegd is, als een witte raaf te
beschouwen is.
En eindelijk zou ik me ook kunnen
beroepen op de Karaieten, een niet tal
rijke Joodsche secle in het Zuiden van
Rusland, die, hoewel aan de mondelinge
leer van Mozes geen bindend gezag toe
kennend, niettemin aan de Joodsche
slachtmethode streng de hand houden.
Maar waarvoor zou dit alles dienen?
De onderhavige kwestie immers be
hoeft niet van een kerkelijk of theolo
gisch standpunt behandeld te worden.
De Commissie der Strafverordening
toch, die in de verste verte niet door
beweegredenen geleid wordt, welke een
toets der verdraagzaamheid niet kunnen
doorstaan, wenscht aan mijn geloofs-
genooten de vrijheid te laten de hals
snede overeenkomstig de Alozaische leer
toe te passen.
Zoodal de Joden te dezer stede, die
er prijs op stellen vleesch volgens hun
ritus le nuttigen, niet genoodzaakt zul
len worden hetzij zich daarvan te moe
ten spenen, hetzij van elders vleesch le
betrekken.
De religieuze zijde der kwestie kan
daarom gerust buiten beschouwing
blijven.
Maar niet de wetenschappelijke.
Niet dc belangrijke vraag, of hel waar
is, dat, gelijk de antisemietische pseudo-
dierenbeschermers beweren, de Jood
sche slachtmethode een wreedaardige is.
Die vraag heeft beteekenis.
Voor dc Joden, omdat zij beticht wor
den een slachtmethode le volgen, die
als wreed gebrandmerkt is.
hen zoovelen zijn, die de Joodsche
s 1 ach t met hode loep assen
methode toepassen.
Ter beantwoording nu van die vraag
leze men de wetenschappelijke, uitne
mend geschrevene brochure van den
Nederlandschen opperrabbijn Wage
naar: „De Nijmeegsche Dierenbescher
ming voor dc Vierschaar der .Waarheid",
waaraan ik voor een groot deel mijn
bewijsmateriaal ontleend heb, en dr.
Dembo te Petersburg, „Das Schachten
Maar al zou men die geschriften ook
In iet lezen, dan toch reeds zcgl l gezond
verstand, dat de halssnede, door een
vaardige hand met een vlijmscherp mes
toegebracht, voor het dier een even
snellen als pijnloozen dood tengevolge
moet hebben.
Door liet in eens afsnijden van alle
halsaderen toch is het dier onmiddel
lijk bewusteloos.
Zoodal van wreedheid, mishandeling
en wal dies meer zij, geen sprake kan zijn
Juist het tegendeel blijkt er uit.
I)c Joodsche slachtmethode wordt dan
ook door zeer vele Christenen, waar
onder tal van mannen, die op weten
schappelijk gebied in de eerste rijen
staan, als de besle methode beschouwd
om het dier snel en pijnloos to dooden.
Zoo schreef de bekende professor \V.
Roux, directeur des anatomischcn Insli-
tuts der Universilat te Halle a/S.:
„Es ware mir sehr erwünscht, wénil
ich sicher ware einen so leichten Tod
zu haben, wie er den Tieren beim ritu-
ellen schachten zuteil wird".
Professor A. Gillebeau te Bern ver
klaarde in 1908:
„In de jaren 1885 uitte ik mij gemeen
schappelijk met mijn beeren collega's,
de professoren Hess en Rubeli, twee
malen over het Mozaïsche slachten.
Slacht- en schietmasker waren toen reeds
bekend, maar desniettegenstaande viel
'ons advies voor de Israëlitische wijze
van dooden gunstig uit, en ook lieden
inog houd ik mijn destijds uitgesprokenc
meening staande"
Prof. Engelman te Berlijn schreef in
1907, „dat de halssnede bij de Joden
boven de andere aanbevolen slachtwijzen
zoowel in het belang der gezondheid
als in dat der dierenbescherming de
voorkeur verdient
Professor Gerlach le Erlangen ver
klaarde in 1908, dat de ritueele slacht
wijze is: „een absoluut humane slacht
methode, waaraan elke dierenkwelling
ten eencnmale vreemd is".
Prof. Bernstein le Ilalle schreef in
1907:
„Alle andere methoden, die in ver-
