ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
Woensdag 3 Juni 1914.
TWEEDE BLAD.
(Z ierikzcesche
C o u r a. n 1
abonnement.
De abonnementsprijs van dit bladdat iederen
MAANDAG, WOENSDAG en VRIJDAG verschijnt, is
voor Zierikzee f 1,30, voor alle andere plaatsen in
Nederland f 1,60 per 3 maanden.
Afzonderlijke nummers 5 cent.
Voor het buitenlandverzending ééns per week,
f 10 per jaar bij vooruitbetaling.
70stB JAARGANG,
No. 9550.
Directeurs A. S. DE LOOZE Jr.
Uitgever-Hoofdredacteur i A. FRANKEL.
ADVERTENTIE N.
Van 13 regels 30 ets meerdere regels 10 ets.
Bij abonnement op voordeelige voorwaarden, liet
tarief hiervoor is aan het bureau verkrijgbaar.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
De inzending moet geschieden des Maandags-,
Woensdags- en Vrijdagmiddag! uiterlijk vóór 2.30 ure.
De schipbreuk van de „Empress
of Ireland".
Wederom is een groote mailstoomer,
die absoluut veilig leek, wel voorzien
van reddings- en signaaltoestellen, een
betrekkelijk nieuw schip, doch dat in
enkele storm-reizen zyn volkomen zee
waardigheid heeft getoond, het offer
van een ongeval geworden. Niet van
een ijsberg-botsing als d« „Titanic", of
van een brand a!s de „Voiturno" doch
van een zeer gewone aanvaring. Br zijn
honderd kansen voor ééa dat zulk een
aanvaring geen al te slechte gevolgen
heeft. Slechts op één plek is zij gevaarlijk,
als het aangevaren schip n.l. in de zyde
getroffen wordt, nabij de machinekamers.
Dan mist de aangevaren boot verder
alle kracht, de toestellen voor de
waterdichte schotten functionneeren niet
meer voldoende, een groot gat daar
geslagen opent het heele schip voor de
instrooraende golven, de getroffene is
bijna zeker verloren.
Wat in zijn tragische gevolgen deze
ramp nog grooter maakte is, dat de
„Empress of Ireland" in zoo korten tijd
zonk en dus de gelegenheid om te
redden zoo aanmerkelijk is verkleind.
Gelukkig is niet, zooals eerst werd
vermeld, de aanvarende boot „de Storstad"
ook dadelijk gezonken, doch behouden
gebleven en zy heeft 860 menschen
kunnen redden.
De „Empress of Ireland" was
Donderdagmorgen om vier uur uitgevaren
van Quebec en zy zou Donderdag a.s. in
Liverpool zijn.
Zij had aan boord 90 eerste klass1
passagiers, 250 tweede klasse passagiers
en 650 tusschendekspassagiers. De be
manning telde 432 koppen, totaal dus
1.422 menschen
Gezagvoerder was kapitein H. G.
Kendall uit Liverpool.
Bijna alle opvarenden zijn Engel-
schen.
Onder de passagiers 1ste klasse was
een tooneelgezelschap, met den bekenden
Londenschen acteur Laurence Irving
en zijn vrouw, die na een succesvol f
tournée door Canada naar Engeland
zouden terugkeeren.
Voorts een aantal Heilsleger-oflicieren
en een muziekkorps van het Heilsleger,
op weg naar het, congres dat in Juni
le Londen gehouden wordt.
Het was reeds den volgenden nacht,
11 uren na de uitvaart, terwijl in den
dikken mist de „Empress of Ireland"
in de St.-Lawrencebaai, dus eigenlijk
nog niet.eens in volle zet', gestopt lug,
dat het Noorsche stoomschip „Storstad"
haar op zij invoer.
Kapitein Kendall heeft het volgend
verslag van de ramp gegeven:
De „Empress of Ireland" passeerde om
half twee 's nachts Rimouski. Er hing
toen geen zware mist, doch het was
heiig en de uitkyk werd gaandeweg
steeds meer belemmerd. Kendall zelf
stond op de brug en beval de vaart te
minderen. Toen hij iets later de lichten
van een naderend schip zag, gaf hij
order te stoppen. Hij liet de stoomfluit
werken en het andere schip antwoordde
als blijk dat het signaal verstaan was.
Toen waren beide schepen twee mijl
van elkaar verwijderd.
De „Storstad" bleef doorstoomen ver
moedelyk dacht kapitein Anderson nog
voor de „Empress" langs te kunnen. Zeker
is echter dat de „Storstad" nader en nader
kwam en plotseling de „Empress" aan
stuurboord midscheeps aanvoer. De boeg
van het zwaar geladen kolenschip drong
door de stalen zijplaten van de „Empress"
heen. Daarna sloeg de „Storstad" achteruit
en toen de schepen los kwamen drong
het water met groote kracht door het.
breede lek in den zijwand der „Empress"
binnen.
Een reiziger uit Toronto vertelt,
dat hij na de aanvaring kapitein Kendall
van de brug hoorde roepen tegen de
bemanning: „Houd je kalm daar, niet
zenuwachtig worden"Een oogenblik
later, toen hij inzag, dat het schip
verloren was, riep hij„Zeg aan de
hofmeesters det ze de gangen door
loopen om de menschen uit de hutten
Krijgen, en vergeet niet, eerst de
vrouwen en kinderen"! Toen deze
reiziger aan boord van do „Lady
Evelyn" kwam zag hy kapitein Kendall
liggen, terwijl men hem cognac te
drinken gaf. Toen hij kon spreken,
vroeg hij: „Waar is het schip"? Een
passagier zei, dat het gezonken was.
Zijn gezicht in een zeil verbergende
barstte hy in huilen uit.
Een assistent-betaalmeester vertelt,
dat hij met Kendall op de brug was.
De kapitein had een zwemgordel, maar
hij gaf dien aan een passagier. Een
reddingboot vond Kendall aan een stuk
wrakhout hangende. Hij nam aanstonds
het bevel in de boot over en redde 73
menschen. Toen deze aan boord van de
aangesnelde schepen waren gebracht,
keerde hij met de boot terug naar de
plek, waar het schip was gezonken en
bleef drie uur den omtrek afzoeken.
Zelf roeide hij mee.
Aandoenlijk is het verhaal van het
einde van den tooneelspeler Lawrence
Irving en zijn vrouw. Een passagier
met name Abott verteld: Ik zag den
heer en mevr. Irving, in een gang van
het schip. Haast je lieve, zei Irving
er is geen tijd te verliezen Het volgende
oogenblik werd Irving door een be
weging van het schip tegen den wand
geslingerd, zoodat zijn gezicht ten
bloede verwond werd. Zijn vrouw begon
toen te schreien. Hij deed haar toen
een reddinggordel om en droeg haar
het v/are voort. Kan ik u helpen?
vroeg Abbott. Zorg eerst voor u
zelf, beste heer! zei Irving; maar God
zegene je nieterain. Abbott dook in
zee en toen hij boven kwam, zag hij
de Irvings aan dek, elkaar omstrengeld
houdende. Zoo werden zij door een
golf over boord geslagen.
Sir Henry Seton-Karr heeft mij het
levrn gered, vertelde een ander passagier
ten koste van het zijne. Hij drong mij
zijn zwemgordel op. Of hy een andere
heeft gevonden, weet de geredde niet.
De dokter van de „Empress" vertelt
Het overhellen van het schip wierp ray
uit mijn kooi. Toen ik in de gang
kwam, stond die zoo steil, door het
hellen van het schip, dat ik er niet
tegen op kon klimmende looper,
waaraan ik mij vastklemde, scheurde
af. Ten slotte wist hij door een patrijs
poort te ontkomen. Een passagier trok
hem er door. Het schip lag toen bijna
plat op zijn stuurboordkant. Een honderd
passagiers stonden op dat boord. Nauwe
lijks was hij uit de patrijspoort bij hen
gekomen of het schip dook weg. De
dokter zwom tot een boot hem opnam
en aan boord van de „Storstad" bracht.
Eenige geredden stierven daar van
uitputting.
Een lid van het muziekkorps vertelt
van zijn worsteling met menschen onder
water. En zoo is er veel afschuwelijks,
dat men zich licht kan voorstellen.
De laatste opgave zegt, dat er 1467
menschen aan boord waren en er 44(5
zijn gered. Van deze waren er 50 ziek
of gewond te Rismouski achtergebleven.
Dertien Nederlanders bevonden zich
aan boord van de „Empress". Van deze
is er slechts één gered.
van het voorloopig bestuur der op te
richten bewaarschool, houdende verzoek
tot in gebruikgevibg van een leegstaand
schoollokaal der openbare lagere schooi
met gebruik van schoolbanken en
speelplaats.
De voorzitter, hoewel niet tegen de
oprichting eener goede bewaarschool,
legt zyu bezware6 .tegen de ingebvuik-
geving bloot, welke bezwaren, waar
slechts van tijdelijke ingebruikgeving
sprake is, niet algemeen worden gedeeld.
Op het adres wordt, met 4 tegen 2
stemmen gunstig beschikt.
Thans komen ter tafel de concept
besluiten in zake deelneming aan de te
sticht* n Naaml. Vennootschap ter aan-
leggir.g en exploitatie van een drinkwater
leiding voor de gemeenten van het
eiland Tholen, met voorstel van Burgem.
en Wetb. om de besluiten en voorwaarden
ongewyzigd vast te stellen, waartoe met
algemeene stemmen wordt besloten.
Overgegaan wordt thans tot benoeming
van leden en plaatsvervangende leden
in het stembureau voor de eventueel
noodigo stemming eft herstemming voor
de verkiezing van een lid van den ge
meenteraad ter voorziening in de vacature
Van Nieuwenhuizeo, waarvan de ver
kiezing is bepaald op 16 Juni en de
stemming en de stemming en herstem
ming zoonoodig op 30 Juni en 7 Juli.
Tot stemopneraers worden aangewezen
de heeren Vermet en Poldermanambts
halve voorzitter de burgemeester; tot
Kden worden benoemd de heeren Van
Gorsel en Vérraet, en respectievelijk
tot plaatsvervangende leden de heeren
Friderichs en Aarnoudse.
Plaatsvervangend voorzitter de heer
F. J. Ampt.
De begrootingen ter verbetering van
den Kerk weg te hoog zijnde zal worden
afgewacht wat van "hét oude materiaal
komende nil den Veerwes: bruikbaar i:
ter verbetering van den Kerkweg.
Niets meer aan de orde zijnde sluit
de voorzitter na omvraag de vergadering.
Openbare Raadsvergadering
te Oud-Yossemeer,
op Vrijdag 29 Mei 1914.
Voorzitter de burgemeester.
Aanwezig alle leden. Eén vacature.
Mededeeling wordt gedaan van de
goedkeuring van het primitief kohier
van den hoofdelijken omslag dienst
1914, van den uitslag der gehouden
aanbestedingen betreffende verbetering
der haven en het bouwen van een nieuw
brandspuithuisje.
Betreffende de haven werd mede
gedeeld, dat dit werk aan niemand
was gegund. Het wérd beter gevonden,
ook met het oog op de bietencampagne,
daar verondersteld werd, dat het ge-
heele werk vóór dien tyd niet gereed
kon zijn, om dit werk dit jaar niet meer
te doen uitvoereD, doch slechts over te
gaan tot vernieuwing van den zuide
lijken havenmuur die in slechten toestand
verkeert en in verband daarmede ook
het haven-plateau voorzooveel noodig
op te breken en te bestraten. Tot een
en ander werd besloten.
Hierop komt in behandeling een adres
Gemengd Nieuws.
Een negerdie katten eet. De 48-jarige
neger Jean Boucard, een reus van een
kerel, te Marseille, hield van katten, niet.
als huisdieren, maar als spy's, en telkens
als hij van zijn buurman Grégoire een
kat had opgegeten, hield, hij hem nog
bovendien voor deu gek en schreef hem
heleedigonde briefkaarten. I)e werkman
Grégoire werd er eindelijk zóó boos over,
dat hij na een hevigen twist vier revol
verschoten op don neger loste. Deze, hoe
wel getroffen, had nog de kracht Grégoire
met een vuislslag tegen den grond te
slaan en hom to ontwapenen, en hij zou
hem zeker gedood hebben, als hij geweten
had, hoe hij met de revolver moest om
gaan. Grégoire ging eindelijk op de vlucht
en <le negor werd naar liet ziekenhuis
gebracht, waar hij overleed, terwijl Gré
goire gearresteerd werd.
Wij bezitten een stuk grond. Is de
lucht daar boven ons eigendom? Zoo
ja, hoe hoog? Zoo neen, tot hoe laog
hebben wy geen rechten? De recht bank
te Parijs houdt zich met dit ino ilijko
geval bezig. De eischer bezit een
boerderij tusschen Btic en Ch'Co rafort
die grenst aan het vliegveld r firma's
EsnaultPelterie, Tarman en Lorei. De
eischer nu beweert dat het v u; Glurend
zweven van vliegtuigen b'-v.-n zijn land
hem ernstige schade hooft berokkend,
zyn vee en zyn huisdieren zijn er door
aan het schrikken gemaakt en zij-
landarbeiders kijken thans nog meer in
de lucht dan ooit te voren. Ook h
gewas te velde heeft geleden van <1
vliegtuigen, die op zijn grond gévallen
of geland zijn. Hij eischt thans, dat d>
rechtbank voor het vliegen over ander
mans grond een laagte-grens van minstens
200 meter zal voorschrijven. Genoemde
vlieg-firma's hebben door haar advocaat
evenwel laten betoogeD, dat de lucht-
ruimte als zoodanig geen particulier
eigendom kan zyn.
Mag een meisje omkijken, wanne
Öén lieer achter haar aanloopl en ty
zijn vingers fluit? Wij dachten van niet
maar nu is hel' misschien niet me
onbehoorlijk, want prinses Mary heeft
liet gedaan. Zij wandelde mei haar moe
der, de koningin viyi Engeland, in Bus
Park en zij verloor haar Zakdoek
natuurlijk niet opzettelijk juist toen
le lieer Gonquesl, die le Sunlniry woont
n lid van het Lagerhuis is, achter haar
iep. Hij. zag natuurlijk niet wie hij voor
zic.il had. toen hij den zakdoek vond.
Hij liep do dames achterna en floot op
zijn vingers zoo hard als hij kon om
haar aandacht te Irckken, Prinses Mary
rdc bel fluiten en hel draven enkeek
„Kind. wat bezielt je!" zei haar
•moeder knorrig, maar de prinses zag
lid van het Lagerhuis met haar
zakdoek aankomen en luisterde dus niet
naar de vermaning, maar dankte den
lieer Conquest heel vriendelijk en be
leefd. Deze bleef evenwel verbluft slaan:
.Waar heb ik die dames meer gezien
.lacht hij, met zijn geslrekl.cn vinger tus-
|>clicii zijn wenkbrauwen. En toen op
eens feegreep hij wat voor een zakdoek
hij gevonden had, herinnerde zich zijn
gefluit, kreeg een kleur en schaamde
zich diep.
Maar natuurlijk kijkl nu geen enkel
Eugelseh meisje meer strak' voor zich
uil, wanneer Jimmy fluit.
Ontploffing van zuurstof. Zondag
i den vroegen morgen werden de be
woners van Stettin uit hun slaap opge
schrikt door een hevige kauonnade. Knal
volgde op kual en tegelijk vlogen groote,
gloeiende lichamen in de lucht. In de
wijk Lastadie was namelijk om half drie
een groote brand uitgebroken in een
magazijn, waar fiesschen zuurstof werden
bewaard, waardoor kort na elkander 60
fiesschen met zuurstof ontploften. Er
ontstond een paniek, ieder snelde, Slechts
met het noodigste bekleed, naar buiten
om zich te redden. De brandweer, die
pas een groeten brand in oen stoomschip
had gebluscht, had een gevaarlijke taak
daar in bet magazijn meer dan 200
fiesschen zuurstof stonden. Men zóu dus
nog meer ontploffingen verwachten. Door
de kracht der ontploffiugen wórden bran
dende stukken hout weggeslingerd, waar
door aanhoudend oorzaak tot nieuwe
branden ontstond. Zoo bijv. vloog een
brandend stuk door het dak van een
suikerkokerij op 150 meter afstand en
verwondde een werkman, die daar bezig
was. Een ander projectiel stak een groote
loods onder de Oder in brand, waar het
vuur echter spoedig gebluscht kon worden.
In de nabijheid van het zuurstof magazijn
geraakte ook een kuiperij in brand, waar
duizenden bodems van vaten opgestapeld
lagen. Ook verbrandden er twee paarden.
Slechts langzaam kou 't vuur afgedamd
worden. Na drie uur arboids kon men
het voornaamste gevaar els geweken be
schouwen. Toen eerst bleekhoeveel
schade was aaugericlit. Overal lagen er
stukken van zuurstofflesschen. Van do
muren van eonige huizen in de nabijheid
waren groote brokken weggeslagen en
in den omtrek was geen ruit heel. Dc
schade is zeer aanzienlijk. Ovor do oor
zaak vau dezen reusachtigen brand ver
diept men zich in gissingen.
Een vorstelijk geschenk. Onlangs
heeft de soesoenoenan van Socrakarta
van den vader eener B iersche prinses
een troonzetel cadeau gekregen.
Over dit geschenk schrijft dé corres
pondent va^ het Bat. Hbl. nu
„De zetel" dien de Soesan kreeg van
een Duitsch vorst, vader der prinses, is
een gemeen, echt leelyk stuk werk.
Toon de Duitschers hier warén to
Solo en <Ien Soenan bezochten, Het
deze hen niet heengaan, zonder hen rijke
lijk bedacht te hebben met geschenken.
Ieder hunner kreeg een stel krissen van
•ongeveer f 3000 waarde.
'„En nu is dan het tegengeschenk
gearriveerdMet veel herrie, veel
telegvammengewSssel van den Duitschen
consul naar den resident en vicc-versa,
een dnikto of er heel wat voor don dag
zou komen.
„Do zetel, het Duitscho geschenk, is,
nogmaaL, een leelyk, goedkoop, raade-
in-Germary-prul, oen Mcy-und-Edlich
ding, of by Werthoim op een uitverkoop
ingeslagen, met katoenen franje, waar
in den Kra'en allen goud is, met ver
guldsel van 't jaar rul.
„Hoe men mot zulk een geschenk is
durven konvri na- ufm en er zooveel
poeha over heeft durven maken (aparte
receptie van den Duibrhon consul, die
zich stellig zijn oog -n uit zijn hoofd
moet hebben geschaamd, (oen by het
ding kwam aanbieden), is onbegrypelyk.
Niet dat de Soenan er iets van heeft
laten blijken, dat hy 't mirakel van een
ding zoo schuw vond, daar is hij als
voornaam inlander veel te beschaafd
voor. En hij zal ook wel weten, dut
Europeanen over 't algemeen wel gaarne
ontvangen, doch slechts bitter noode
geven
In het dorpje Porochwyre, bij St.-
Pófèrslmrg, is op den zolder van 'n hou-
huis brand uitgebroken. Het vuur
breidde zich snel uil tot de tweede ver-
iièping, waar een arbeider met vrpuw
'ii zeven kinderen woonden. De ouders
sprongen op straal en zijn zwaar ge
wond; de kinderen zijn verbrand. Elf
arbeiders, die uit dc ramen sprongen
van aangrenzende huizen, welke even
eens door het vuur waren aangetast,
zijn gewond.
H E R IJ K.
De herijk der maten en gewichten in
1914, voor de hierna vermelde gemeenten,
zal plaats hebben op de volgende dagen
Zierikzee: ook voor Kerkwerve on
Ouwej-kerk 8 en 15 Juni des n.m., 9, '10,
11, 12, 16, 17, 18 en 19 Juni.
Nieuwerkerk 30 Juni.
Dreischor 1 Juli.
Noordwelleook voor Serooakerko
(Schouwen), 2 Juli des v.m.
Renesse 2 Juli des n.m.
Een dienstweigeraar.
Uit Hoorn meldt men aan Het Volk:
De kolonist Band uit Nieuwe Nie-
dorp, die voor herhalingsoefeningen was
opgeroepen, weigerde onder de wapenen
te komen. Hij is naar de kazerne te
Hoorn getransporteerd en verder naar
Den Haag vervoerd.
Ingezonden Stukken.
ZOJÓJEMAIKE, 1 Juni 1914.
Mijnheer de Redacteur I
Verleen mij s. v. p. eenige plaatsruimte voor
het onderstaande.
Het gemeenteraadsvcrslag van Dreischor na
lezende, voorkomende in het nommer van Woens
dag 27 Mei j.l., waar o. a. bohandold werd een
adres van ondergeteekende, houdende verzoek
om terugbetaling van f 2-5 voor huur van ge
meentegrond, claar gebleken is, dat in 1912 do
bieten niet op een terrein van de gemeente
geborgen zijn, maar op een perceel dat particulier
eigendom is.
Om in den zelfden stijl van den verslaggever
te blijven, zegt de heer Der Weduwen, dat in
genoemde kwestie het gemeentebestuur nalatig
ï- geweest, en dat nooit is bewezen of het
gemeentegrond was of niet.
De heer Padmos (wethouder) merkt op, dat
niet het gemeentebestuur, maar de controleur
in deze de schuldige iswat de heer Der
Weduwen blijft ontkennen.
Belanghebbende coüperatoren wil ik er attent
op maken, dat de bewering van den heer Padmos
onjuist is. De schuld zit niet bij ondergeteekende,
dat deze zaak thans nog aanhangig is.
Wat toch is het geval?
In 1912 verhuurden Burgemeester en Wet
houder (in het college van wethouders was
een vacature), ter goeder trouw een perceeltje
grond aan ondergeteekende, voor berging van
bieten, voor f 85 waarvan f 25 voor huur van
den grond en f 10 voor schoonmaken der lig
plaats.
Toen mij later werd meegedeeld dat deze niet
aan do gemeente behoorde, maar particulier
terrein was (waarmee thans de raad accoord
gaat, is door ondergeteekende vóór beëindiging
van de bietencampagne 1912 een adres verzonden
aan Burgemeester en Wethouders met hot
verzoek om teruggave van de f 25 op gronden
voornoomd). Burgemeester en Wethouders zjjn
Óch tor tot op heden mij het antwoord schuldig
gebleven.
Enkele dagen geleden is mij opnieuw verzocht,
daar het antwoord op mijn eerste adres achter
wege bleef, mij andermaal met een dergelijk
verzoek tot den raad te wenden.
Behoefte gevoelend deze zaak belanghebbonden
te moeten meedeelen, dank ik de Redactie voor
de opname dezes.
Hoogachtend,
C. J. B E JJ E,
Controleur Coöp. Suikerfabriek
.Dinteloord".
Zeetijdingen. Zierikzee.
UITGEKLAARD:
1 Juni. Het zeilschip „Carisbrooke-
Castle", kapt. J. Hooien bos,
met diverse goederen van Pruisen
naar Engeland.
MARKT RE KI CRT EN.
THOLEN, 30 Mei.
Tarwe f IQ,f 11,50, hu.
>r f8,50