ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
Woensdag 27 Mei 1914.
EERSTE BLAD.
B E R I C H T.
H.H. Adverteerders
HINDERWET.
KENNISGEVING.
Algemeen Overzicht.
NIEUWSTIJDINGEN.
Uit Stad en Provincie.
(Z ierikzeesche
C o u r a n t
ABONNEMENT.
De abonnementsprijs »an dit bladdat lederen
MAANDAG, WOENSDAG en VRIJDAG verschijnt, is
vgor Zierikiee f 1,30, voor alle andere plaatsen Id
Nederland f 1,60 per 3 maanden.
Afzonderlijke nummers 6 cent.
Voor het buitenland, verzending ééns per week,
f 10 per jaar bjj vooruitbetaling.
70ste JAARGANG, No. 3548
Directeurs A. J. DE LOOZE Jr.
Uitgever-Hoofdredacteur A. FRANKEL.
ADVERTENTIE N.
Van 18 rebels 80 ets meerdere regels 10 ets.
By abonnement op voordeelige voorwaarden. Het
tarief hiervoor is aan het bureau verkrijgbaar.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
De inzending moet geschieden des Maandags-,
Woensdags- en Vrydagnmiddags uit.erlyk vóór 2.30 ure.
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
Wegens het Pinksterfeest
zal de Nimwsbode op a.s. Maandag
avond niet worden uitgegeven.
worden beleefd verzocht ons hupne
Ad verten tiën, bestemd voor het
nummer van Vrijdagavond, zoo
vroegtijdig mogelijk, uiterljjk vóór
2.30 ure te doen toekomen.
Groote of bewerkelijke Advertentiên
gelieve men Donderdag in
te leveren.
De Directeur,
A. J. DE LOOZE Jr.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Zibkik7.ee maken bekend, dat zij aan WILLEM
PIETER VAN PAGÉ, wonende alhier, en zijne
rechtverkrijgenden, vergunning hebben verleend
tot het oprichten van eene bewaarplaats van
petroleum op het terrein uitkomende in het
Pottebakkerstraatje, kadastraal bekend Sectie B
no. 1953.
Zierikzee, den 22 Mei 1914.
De Burgemeester en Wethouders voornoemd,
D. VAN DER VLIET, Burgemeester.
P. D. DE VOS, 1.® Secretaris.
De BURGEMEESTER van Zierikzee brengt
ter kennis van de Ingezetenen, dat. er op
Vrtydag den 29 Mei 1914des namiddags te
2 uur, op het Raadhuis, eene openbare Ver
gadering van den Gemeenteraad zal gehouden
worden, waarin de volgende zaken ter tafel zullen
worden gebracht, t.w.
Besluit van Ged. Staten, houdende goedkeuring
van het Raadsbesluit tot af- en overschrijving
in de begrooting voor 1913.
Brief van Ged. Staten, houdende goedkeuring
van het raadsbesluit tot onderhandsche verpach
ting van buitengronden of vooroevers der ge
meente.
Brief van Ged. Staten, waarbij wordt terug
gezonden een uittreksel uit het Kou. Besluit,
houdende goedkeuring van de wijziging der
heffing van begrai'enisrechten.
Brief van Ged. Staten, houdende terugzending
van het goedgekeurd primitief kohier van den
hoofdeljjken omslag voor 1914.
Brief van Ged. Staten, met verzoek aan den
Gemeenteraad mede te deelen, dat de beslissing
omtrent, het ingezonden raadsbesluit betreffende
ondorhandschen verkoop van gemeentegrond aan
de Rotterdamsche Tramwegmaatschappij is ver
daagd.
Rekening van het muziekgezelschap „Kunst
en Eer" over 1913.
Rekening van het Pensioen- en Weduwenfonds
van beambten en van het Pensioenfonds voor
de ambtenaren en beambten der gemeente Zie
rikzee voor het jaar 1913.
Voorstel van Burgem. en Weth. tot wijziging
der begrootingen voor 1913 en 1914.
Voorstel van Burgem. en Weth. tot verminde
ring van pacht over 1913/1914 der visscherjj in
de ïtonde Weel.
Verzoek om afschrijving van den hoofdeljjken
omslag dienst 1913 wegens vertrek uit de gemeente.
Voorstel van Burgem. en Weth. tot het ver-
leenen van eervol ontslag aan den heer P. H.
Pomes als directeur der Avondschool voor vak
onderwijs.
Voorstel van Burgem. en Weth. tot herziening
der verordening, regelende het getal onderwijzers
op de openbare scholen voor lager onderwijs en
het bedrag hunner jaarwedden.
Voorstel van Burgem. en Weth. tot herzie
ning der verordeningen op de heffing en in
vordering van schoolgeld op de openbare scholen
voor lager onderwjjs.
Voorstel van Burgem. en Weth. om den lieer
S. de Graaf, hoofd van school C, te stellen aan
het hoofd der M. U. L. O. school.
Voorstel van Burgem. en Weth. tot het ver-
leenen van ontslag aan het onderw. personeel
der scholen B en C, wegens opheffing dier
scholen.
Voorstel van Bui gem. en Weth. tot be
noeming van onderwijzend personeel aan de
M. IJ. L. O. school.
Voorstel der Commissie voor de Strafverorde
ningen tot wjjziging der Vordening op het
slachten van vee en het verkoopen van vleesch
en tot wjjziging der Algemeene Politieverorde
ning en Melk verordening.
Benoeming leden en plaatsvervangende leden
der Stembureaux.
Enz.
Zierikzee, den 25 Mei 1914.
De Burgemeester voornoemd,
D. VAN DER VLIET.
Het bezoek van den koning en de
koningin van Denemarken aan onze
koningin en ons land behoort sedert
Maandag, waarop zij uit IJmuiden zijn
vertrokken, tót het verleden. Politieke
beteekenis heeft dit bezoek in zooverre,
dat daaruit de goede verstandhouding
tusschen beide vorstenhuizen en staten
blijkt, en dat daardoor deze versterkt
wordt. Overigens mist dit bezoek een
belangrijke staatkundige beteekenis. Het
is in elk geval goed, dat door dergelijke
bezoeken kleine volken met elkander
vriendschappelijke betrekkingen onder
houden. Deze uit te breiden, gelijk
sommigen willeD, tot een entente of een
bondgenootschap kan, uit een politiek
oogpunt beschouwd, een groot voordeel
wezen, maar ook een even groot gevaar
oplevereü.
De blikken van geheel Europa zijn
thans op Albanië gericht, waar de ge
beurtenissen elkander met bliksemsnelheid
opvolgen.
Nauw was Epiru?, dunk zij de offers,
die men gebracht had, bevredigd, of in
Albanië zelf barst een revolutie los, en
daar de vorst vermoedde, dat Essad
Pasja daarin de hand hadzpo werd
deze gevangen genomen, en op eeu
Oostenrijksch oorlogsschip gebracht. Of
deze werkelijk een valsche rol tegenover
deu vorst gespeeld heeft, moet nog blijken.
Maar zeker is het, dat de houding van
den vorst, die, toen het gerucht liep,
dat de opstandelingen op Durrazzo, ziju
residentieaanruktenijliDgs met zijn
gezin en hofhouding uit zyn paleis
vluchtte en de wijk nam op een Itali-
aansch oorlogschip, geen getuigenis aflegt
van zijn groote dapperheid. Later is
hy door anderen bewogen geworden
naar zijn paleis terug te keeren. Ook
over de houding van de Nederlandsche
officieren, die, zooals men weot, belast
zijn met de organisatie der gen
darmerie, wordt in Albanië vooral van
Mohamedaanscho zijde, ernstig geklaagd.
In hoeverre die klachten gegrond
zijn kan men zonder voldoende en
betrouwbare feiten niet beoordeelen.
Da opstandelingen hebben na lange
onderhandelingen met de Internationale
Commissie van Toezicht de door hou
gemaakte gevangenen vrijgelaten en de
buit gemaakte wapenen uitgeleverd. Zij
waren in een uiterst verbitterde stem
ming, wat zeer verklaarbaar is. „Wij
waren" zeiden zij aan de leden van de
Internationale Commissie, „eerst op de
„band van Essad pasjadie ods een
Moliammedaan8cben vorst bad beloofd.
„Later zijn we van hem vijanden ge
worden, omdat hij naar Enropa is gegaan
„om er een christelijk vorst af te halen.
„Wij willen Essad Pasja dooden, omdat
„hij Tosken met hooge posten heeft
„bekleed, en thans heeft diezelfde bende
„Tosken onze huizen beschoten, onze
„vrouwen en kinderen gedood. Wij zijn
„Turksche Albaneezen, wij willen onder-
Wijzers, die de Turksche taal onder-
Wijzen, bovendien willen wij, dat
„onze godsdienst zal worden geëerbiedigd.
„Geef Albanië aan Turkije terug". De
leden van genoemde commissie beloof
den, dat de Mohammedaanscbe gods
dienst zou worden geëerbiedigd. Zij
moesten echter in het oog houden, dat
Europa hun de onafhankelijkheid had
gegeven en hen van een slachting door
Serviers en Montenegrijnen gered heeft.
De opstandelingen eischen, dat hun land
aan Turkye zal worden teruggegeven.
De Turken lachen natuurlijk in hun
vuistje.
De partieele verkiezingen in België
voor de Kamer hebben in den stand
der partijen geen noemenswaardige ver
andering gebracht. De katholieken, die
vroeger 101 man sterk waren, hebben
twee zetels verloren, zoodat zij thans
99 stemmen kunnen uitbrengen. De
liberalen hebben éën zetel gewonnen,
zijn nu 45 man sterk, en de socialisten
hobben eveneens een zetel veroverd,
zoodat zij thans over 40 man beschikken
kunnen.
Iu derde lezing heeft het Engelsche
Lagerhuis het Home-Rule-wetsontwerp
aangenomen, zoodat als het Hoogerhuis
het nu verwerpt, genoemd wetsontwerp
toch tot wet verheven wordt. De regee-
ring zal, teneinde geen burgeroorlog te
ontketenen, een wijzigingswet indienen.
Maar als die wet verworpen wordt, wat dan.
Zal de regeering krachtens haar plicht
de Home-Rulewet op Ierland gaan toe
passen, en doet zij dat, dan moet zij
gewelddadig tegen hen, die zich verzetteD,
optreden. Óf zal zij de wet niet uitvoeren,
maar dan maakt zij zich schuldig aan
plichtsverzaking.
ALBANIË.
De Nederlandsche kapitein Sar, die
door de opstandelingen gevangen was
genomen, is te Durazzo aangekomen.
Hij deelde mede, dat de opstandelingen
de tegenwoordigheid bij de onderhande
lingen eischen vat» de internationale
commissie van controle. De menigte is
zoo opgewonden, dat men een slachting
van de gevangenen mocht vreezen.
Zondagmorgen werd het bekend,
dat in de gevechten der vorige dagen
20 man werden gevangeu genomen en
10 gewond. De opstandelingen hebben
ook verschillende gevangenen gemaakt,
o. w. een Nederlandsch officier en den
Roemeenscheu militairen attaché, prins
Stoerdza.
In den nacht kwam een Oostenrijksch-
Hongaarsch eskader van vijf torpedo
booten aan. Een van deze bracht een
deel van de hier ter bescherming van
het paleis aangekomen Malissoren naar
Medua.
In de Italiaansche school is een
wachtpost ingericht, onder bevel van
Italiaansche zeeofficieren.
Zondagmorgen begaf de vorst zich
alleeD, vergezeld door den bof maarschalk
Von Trotka, deu officier Ekrem-bei en
twee bedienden, naar de voorposten.
Hij inspecteerde de versterkingeu. Langs
den geheelen terugweg werden hem
ovaties gebracht.
Na eenigo onderhandelingen hebben
de opstandelingen hun gevangenen en
gewonden uitgeleverd. Zij werden met
auto's naar Durazzo gebracht.
Turkhan-pasja is aan boord vau een
Oosteurijkscbe torpedoboot teruggekeerd.
SKOETARJ. In de op 23 dezer ge
houden vergadering van Mohammedanen
verklaarden dezen zich bereid naar
Epirus te gaan en deu vorst te ver
dedigen. Echter verzetten zij zich tegen
het donkbeeld, op te trekken tegen
andere Mohammedanen in Midden-
Al ban iö. Vele voorname lieden toonden
groote ontevredenheid over de verwijde
ring van Essad. Men vreest voor
betreurenswaardige gevolgen.
Onjuist is het bericht, door
Italiaansche correspondenten verspreid,
dat de vorst uit de stad is gevlucht om
op het Italiaansche schip bescherming
te zoeken. Vorst Wilhelm wilde alleeu
zijn familie naar het schip vergezellen
en daarna naar Durazzo terugkeeren,
hetgeen dan ook spoedig geschied is.
De opstandelingen stollen de
volgende eischeneerbiedigiug van de
vrijheid van godsdienst, herstel van het
Mohammedaanech bestuur en verder
dat over het toekomstig lot van het
land door Turkije of door Europa zal
worden beslist.
De Nederlandsche officieren hadden,
daar zij ernstige gebeurtenissen voor
zagen, hun geld in handen van deu
gezaut van Italië gesteld en huu laatste
beschikkingen getroffen.
Ongeveer 500 opstandelingen hebben
de autoriteiten te Kavaja verdreven en
de Turksche vlag geheschen, nadat zij
eerst de Albaneosche vlag in stukken
gescheurd en vertrapt hadden.
De opstandelingen hebben een mufti
(verklaarder van het Mohammedaansche
recht) en een gouverneur benoemd en
de autonomie van bet district geprocla
meerd onder den uitroep: „Leve Essad,
de koning der Albaneezen
De opstand is niet uit, de onte
vredenheid breidt zich uit over geheel
Midden-Albanië.
Essad pasja blyft, volgens de
berichten uit Napels, nog steeds vol
houden dat het vurige laster is, dat hy
bet plan zou hebben gevormd om een
samenzwering op touw te zetten tegen
den vorst van Albanië. En toch bad hij
te Triest reeds postzegels laten maken
met ziju portret en het opschrift
„Albanië" in Turksche letters. De politie
te Triest kwam dit te weten en legde
beslag op de postzegels en de autori
teiten stelden de Albaueescbe regeering
in kennis met de gedane ontdekking,
waarop de ontmaskering van Essad
volgde.
TURKIJE.
CONST ANTI NOPEL, 25 Mei. De
Senaat keurde met 48 tegen 1 st. de
door de regeering voorgestelde en door
de Kamer reeds aangenomen grondwets
herzieningen goed. De veranderingen
hebben betrekking op het recht van
den sultan ora de Kamer, zonder den
Senaat daarin vooraf te kennen, te ont
binden.
RUSLAND.
PETERSBURG, 25 Mei. In het dorpje
Porotswyre, in de nabyheid van Peters-
burg, brak brand uit op den zolder van
een houten huis. Het vuur breidde zich
snel uit tot de tweede verdieping, waar
een arbeider met vrouw en zeven
kinderen woonden. De ouders sprongen
op straat en zyn zwaar gewond; de
kinderen zyn verbrand. Elf arbeiders,
die uit de ramen sprongen van aan
grenzende huizen, welke eveneens door
het vuur werden aangetast, zyn gewond.
ENGELAND.
Maandag werd opnieuw over het
Home-Rule-ontwerp beraadslaagd, en wel
in derde lezing. Bonar Law ried de
oppositie aan niet over de wet in discussie
to treden, daar een debat daarover, by
de derde lezing, nog te voeren nutteloos
was. Vervolgens nara hy plaats.
Het Home-Rule-ontwerp werd hierop
met 351 st. tegen 274 st. aangenomen.
Na do rumoerige tooneelen en de
opgewondenheid van de vorige week
hadden de laatste beraadslagingen over
het Home-Rule-ontwerp een buitenge
woon kalm verloop. Na korte redevoe
ringen door Bonar Law en Asquitb
gehouden, werd kalm tot stemming over
de derde lezing van het ontwerp over
gegaan. Toen het resultaat daarvan werd
medegedeeld, had een betrekkelijk kleine
betooging plaats, door de Nationalisten,
die juichten en vervolgens den ambtenaar,
die het ontwerp naar het Hoogerhuis
overbracht, vergezelden.
In den loop zyner rede, zeide Asquith,
dat hy hoopte, dat de voorgestelde
araendeering aanleiding zou zijn om tot
een vergelyk te komen; wanneer echter
geen overeenstemming bereikt zou
worden, dan zullen in het amendement
de conclusies belichaamd worden, die
reeds door d8 regeering toegezegd zijn.
De zitting van het Lagerhuis is tot
9 Juni verdaagd.
DUITSCHLAND.
Prins Oskar van Pruisen heeft zich te
Bristow by Teterow (Mecklenburg) met
gravin Ina Marie von Bassewitz verloofd.
Prins Oskar van Pruisen is de vijfde
zoon van den keizer en iu 1888 geboren.
Van bevoegde zyde deelt men mede,
dat de verloving van prins Oskar met
de tweede dochter van den Mecklenburg-
schen minister graaf Bassewitz tot stand
is gekomen, nadat het den keizer behaagd
had, den prins toestemming tot het aan
gaan van een morganatisch huwelyk te
geven.
NEDERLAND.
AMSTERDAM. Aan de Prinsengracht
by de Reestraat viel Maandagavond een
meisje te water. Een jongen sprong haar
na en bracht haar op het droge. De
redder viel door het opdringen van het
publiek weder te water en werd leven
loos opgehaald.
Gisterenmiddag omstreeks 3 uur is
i brand ontstaan in pakhuis 11 (Dordrecht)
j van het oude entepotdok te Arasterdam,
i De oorzaak is nog niet bekend.
De brand woedde in de twee boven
verdiepingen van het pand en liet zich
ernstig aanzien. Het pakhuis was in ge-
I bruik by de firma Willems Godetroy,
j en was hoofdzakelijk gevuld met bind-
rotting. De brandweer heeft het vuur met
1 veel materiaal, o. a. 4 stoomspuiten, be
streden. Water werd ook gegeven door
twee drijvende en 4 rydende spuiten.
De burgemeester was op het terreiu
aanwezig.
'a-GRAVENHAGE. H. M. de Koningin-
1
Moeder heeft met de hertogin Albany
op Buckingham Pal ice geluncht by den
Koning en de Koningin van Engeland.
H. M. de Koningin-Moeder keert
Zaterdag 30 dezer uit Engeland hier te
lande terug en zal dan Haar buiten
verblijf Soestdyk betrekken.
H. M. de Koningin-Moeder heeft
f 100 doen toekomen aan het comité tot
oprichting van een gedenkteeken by
Quatre-Bras.
Maandagmiddag viel een man
onverhoeds den verkeersagent, die op
Let drukke kruispunt Wagenstraat
Cederapte Gracht staat, aan en ontnam
hem den witten stok, waarmede hij den
politieman eenige hevige slagen op het
hoofd gaf, zoodat deze ineenzakte.
De woesteling, die weldra gegrepen
en geboeid werd, gaf den agent nog
een paar trappen, toen by op den
grond lag.
Volgons toeschouwers was de vechters
baas dezelfde, die eenigen tijd geleden
bij „Elim", de toevlucht van het Leger
des Heils iu de Wagenstraat, een paar
ruiten intrapte. Hij zou nu uit wraak
den agent, die hem toen arresteerde,
hebben mishandeld.
KATWIJK. Men meldt uit deze
gemeente aan de N Crt.
Iu den nacht van Vrijdag op Zater
dag, ongeveer half vier, is te Katwijk
aan Zee een zeebeving, beter bekend
onder den naam van „baar", waarge
nomen. Het was vallend water, toen
plotseling het water onrustbarend begon
te stygen, zoo zelfs dat in 4 minuten de
zee 1.40 M. steeg. Schel pen visschera,
die aan liet baggeren waren, moesten
ijlings vluchten, hun kleeren en schoeisel
achterlatende. Gelukkig dat het niet op
den dag gebeurd", daar dan honderden
kinderen aan het 9trand spelen en er
zeker velen verdronken zouden zijn. Nu
zijn er geen menschenleveus mede ge
moeid.
Waarschijnlijk is dit verschijnsel in
verband te brengen met het onweer,
dat tezelfder tijd woedde.
ZIERIKZEE De heer P. L. Blanken,
onze vroegere stadgenoot, ingenieur 2de
klasse bij de Burgerlijke Openb. Werken
te Djocjocarta (Java) is bevorderd tot
ingenieur 1ste klasse.
-De voorstelling in de schouwburg-
tent op de Bali kon Maandagavond we
gens de slechte opkomst van liet publiek
niet doorgaan.
Zij, die gekomen waren, kregen hun
geld lerug.
Gedeputeerde Staten van Zeeland
hebben huu goedkeuring onthouden aau
het besluit van den gemeenteraad van
Oost- eu West-Souburg van 28 Maart j 1.
om den ouderwijzer met hoofdakte S.
Tielier, op grond van voortdurende af
neming vau het aantal leerlingen der
openbare school, met ingang van 1 Juli
eervol ontslag te verleenen.
Gedeputeerde Staten hebben overwogen,
dat voor de daling van het aantal leer
lingen oen bizondere oorzaak bestond
n.l. het vertrek van de nog aanwezige
Roomsch Katholieke leerlingen naar een
bijzondere school te Vlissingendat even
wel op grond van de steeds vermeerderende
bevolking der gemeente mag worden
verwacht, dat het aantal leerlingen der
lagere scholen in de gemeente zal blijven
toenemen, en dat in die toeneming ook
de openbare school zal deelen, nu door
de reeds vroeger opgerichte twee protes-
tantscbe bizondere scholen en de nu
gevolgde uittreding van de Roomsch-
Katholieke leerlingen in de naaste toe
komst geen ontvolking van de openbare
school om bizondere redenen meer te
verwachten is. Het getal leerlingen der
openbare school was dan ook op 1 Mei
j.l. reeds weer stijgende.
RENESSE. Dinsdagavond hielden de
leden van de afdeeling van den Bond
voor Staatspensionneering een vergade
ring. waarin rekeningen verantwoording
werd gedaan over het jaar 1913.
Uit het verslag van den penning
meester bleek, dat dc rekening sloot
met een batig-saldo van f 40,405.
Voorts werden behandeld en breed
voerig besproken de verschillende voor-