ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
Woensdag 18 Maart 1914.
Rqna cacao
Van Houten's
J/yrm^7mdjL,diJ0UJi^
iyrjdmir ieaxwrdm.
X^J^c^doXósi moVnu ioma/im Am
w#ruiA wrt
itöb/nfori/tó xxa/nde uAy^Jkmdthvxi'
B ERICH T.
Algemeen Overzicht.
iicli
NIEUW STIJDINGEN.
(Z ierikzeesche
C o u r a n t).
ABONNEMENT.
De abonneraentsprys van dit bladdat iederen
MAANDAG, WOENSDAG en VRIJDAG verschynt, is
voor Zierikzee f 1,30, voor alle andere plaatsen in
Nederland f 1,60 per 3 maanden.
Afzonderlijke nummers 5 cent.
Voor het buitenland, verzending ééns per week,
f 10 per jaar bij vooruitbetaling.
70ste JAARGANG. No. 9519
Directeur i A. J. DE LOOZE Jr.
Uitgever-Hoofdredacteuri A. FRANKEL.
Redacteur i J. WAALE.
ADVERTENTIE IV.
Van 13 regels 30 ets., meerdere regels 10 ets.
By abonnement op voordeelige voorwaarden. Het
tarief hiervoor is aan het bureau verkrijgbaar.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
De inzending moet geschieden des Maandags-,
Woensdags- en Vrydagimiddags uiterljjk 2 urt.
Zij, die zich met I April a s. op
ons blad abonneeren, ontvangen de
tot dien datum verschijnende nummers
6 R A T I S.
A.
De Directeur
J. DE LOOZE Jr.
Het meest éclatante, algemeen de
aandacht trekkend politieke feit is het
jongste nieuws, dat de telegraaf ons
gisteren bracht, dat de echtgenoote van
den Fransclien Minister van Financiën,
Caillaux, den directeur-hoofdredacteur
vau het conservatieve veelgelezen dag
blad De Figaroden heer Calmette,
met een revolver in zijn bureau beeft
doodgeschoten.
Zeker, een lakenswaardige daad, want
op grond van het goddelijk en ook van
het burgerlijk recht heeft geen mensch
het recht zijn natuurgenoot van het
leven te berooven, al wordt hij ook nog
zoo getergd, en al heeft hij ook het
schandelijkste, dat een mensch kan
lijden, ondergaan. Alleen als hij of
anderen in levensgevaar verkeeren, mag
hij uit zelfbehoud den belager van het
leven onschadelijk maken.
En daar hier geen levensgevaar was,
zoo heeft de echtgenoote van den
Minister gezondigd tegen het gebod van
God, en inbreuk gemaakt op de wet
van den staat.
Dus de delinquente in deze is schuldig.
En toch moet men in weerwil van
haar schuld voor haar een levendige
sympathie gevoelen, want wat zij deed,
deed zij uit vurige liefde voor haar man.
Dagelijks zag zij, hoe deze leed onder
de ingemeene artikelen, welke boven
genoemde hoofdredacteur, die nu voor
den Hemelschen rechter staat, tegen
hem schreef, teneinde hem als Minister
ten val te brengen.
Indien die hoofdredacteur ter berei
king van dit politieke doel zich van
eerlijke middelen had bediend, indien
hij den Minister, die een inkomsten
belasting had ingediend, zakelijk en
principieel, scherp bestreden had, nie
mand zou daaraan hebben en mogen
nemen, zelfs niet de vrouw van den
betrokken Minister.
Maar hij zocht zyn kracht in onge
oorloofde, verfoeilijke middelen.
Hij had in handen weten te krijgen
brieven, die de Minister aan zijn vrouw
geschreven had.
En die brieven waren indordaad voor
den Minister compromitteerend.
Met de publiceering nu van die
brieven, beoogde de hoofdredacteur den
heer Caillaux als Minister onmogelijk
te maken, teneinde op die wijze de door
dezen ingediende inkomstenbelasting van
de baan te krijgen.
Niet de inkomstenbelasting werd be
kritiseerd, neen, de man, die haar had
ontworpen, werd dag in dag uit op de
gemeenste wijze uitgescholden. Zelfs
werden particuliere brieven gepubliceerd,
teneinde hem in een verachtelijk dag
licht te plaatsen.
Om aan dien veldtocht een einde te
maken, daar zy niet langer het verdriet
kon aanzien, dat haar man leed, ging
mevr. Caillaux buiten weten van haar
echtgenoot, naar den president der recht
bank en vroeg hem, of aan die laster- en
schimpcampagne en aan het openbaar
maken van intieme brieven, geen einde
kon gemaakt worden. Neen, had de
magistraat geantwoord. Toen kocht zij
een revolver, laadde dien, en gewapend
hiermede is zij het bureau van den
hoofdredacteur der Figaro binnenge
treden, en hseft hem doodgeschoten. Zij
meende, gelijk zij na het bedrijven van
deze daad aan den commissaris van
politie verklaarde, het recht te hebben
zichzelf recht te verschaffen, daar er
met de wet geen recht voor haar te
verkrijgen was. Zij werd naar de Sint-
Lazare-gevangenjs gebracht. En haar
echtgenoot legde, toen hij vernam, wat
gebeurd was, onmiddellijk zijn ambt
van Minister neer. Mevrouw Caillaux
heeft den beroemden advokaat Labori
tot haar raadsman en verdediger ge
kozen.
Het gebeurde heeft in Parijs een
geweldige sensatie teweeg gebracht.
Krantenventers liepen in de Parijsche
straten tot twee uur in den nacht, roe
pend: „Calmette door mevr. Caillaux
gedood".
De Figaro is in rouwrand verschenen.
In de Kamerzitting, waarvan de
publieke tribunes met een dichte menigte
bezet waren, ging het gisterennamiJdag
stormachtig toe. Een document van den
procureur-generaal werd door een kamer
lid voor den dag gehaald, waaruit bleek,
dat Minister Monis op instigatie van
Minister Caillaux op den procureur-
generaal pressie had uitgeoefend om de
strafzaak Rochette te laten rusten.
Minister Doumergue las in antwoord
op deze verwachte onthulling de ver
klaringen voor, die de President van
het Hof indertijd voor de Commissie
van Enquête in de zaak Rochette heeft
afgelegd, verklaringen, die in fiagranten
strijd zijn met het document van den
procu reur-generaal
Minister Monis ontkende pertinent
eenigen druk op den procureur-generaal
te hebben geoefend, en geen last te
hebben gegeven de vervolging van
Rochette te staken.
De Kamer besloot hierop metalgemeene
stemmen een nieuw onderzoek in te
stellen, en aan de commissie van enquêtte
juridische bevoegdheid toe te kennen.
De Engelsche Minister Churchill heeft
te Bradfort een rede gehoudeD, waarin
hij zeide, dat het aanbod der regeering
aan Ulster als het uiterste is te be
schouwen, dat de regeering kan doen.
Ulster heeft gevraagd om van Home-
Rule (zelfbestuur van Ierland) te worden
uitgesloten, en om een beslissing der
bevolking. Beide heeft Ulster van de
regeering verkregen. Verwerpen nu de
unionisten wat de regeering aanbiedt,
dan is het, omdat zij verkiezend de
donderbus .boven de stembus, liever
schieten dan stemmen. En nu was het,
zeide de Minister, wel erg als er bloed
moest vloeien, maar erger nog was het,
als wet en orde met voeten vertreden
werden.
De indemniteitswet in Kaapstad is door
Minister Siputs gewyzigd in dien zin, dat
geschrapt is de paragraaf in de inleiding
tot de wet, waarin staat, dat de negen
verbannen werkliedenleiders, die tbaus
iu Engeland vertoeven, „voor altijd
ongewenschte elementen" zijn.
Rusland breidt zijn leger en vloot
aanzienlijk uit, alsof het plan beeft door
een buitenlandschen oorlog een afleiding
te geven aan den binnenlandschen toe
stand, die in weerwil dp.t er een Doema
is, nog steeds steun op geweld en
onrecht. Zij, die een politieke overtuiging
zijn toegedaau, welke niet strookt met
het heerschend regime, en voor die over
tuiging durven uitkomen, worden naar
Siberië verbannen oi tot katorga (dwang
arbeid) veroordeeld. Eu de ongtdukkigen,
die door een dergelijk vonnis getroffen
worden, staan, gelijk wij reeds meermalen
in het licht gesteld hebbenaan de
wreedste mishandelingen bloot.
In Berlijn is dezer dagen door den
jourualist, Ulrich Rauscher, een lezing
met lichtbeelden gehouden, waarin de
treurige toestand der pojitieke gevangenen
in levendige kleuren geschetst werd.
Hij deelde o. a. mede, dat van 1906—1916,
38000 menschen wpgens politieke mis
drijven gestraft zijn geworden, waarvan
5735 ter dood werden veroordeeld. In
1908 bevonden zich in de gevangenissen
90.000 veroordeelden, nu in 1914
tellen de gevangeniséeti 2*20.000 ver
oordeelden, waaronder 40.000 wegens
politieke misdryven.
Reeds in de duistere oude tyden ont
stonden, door vrywillig| of gedwoDgen
onderwerping, de wereldrijken van Perzië
èn Assirië, die één groote uniforme
kuituurronde vormden. Alexander van
Macedonië verbond het Oosten met het
Westen, door een baii'd van korten
politieken duur, doch met verstrekkende
gevolgen. Rome werd zyn erfgenaam en
organiseerde met het zwaard en rechts
gevoel „de bewoonde aarde". De groote
gedachte van Socrates over één
menschdom, scheen zich onder de Ceasars
te verwezenlijken. Cicero en Seneka
gevoelden zich cosmopolieten. Marcus
Aurelius oordeelde dat de verschillende
naties elkaar zoozeer naderden „als de
huizen eener stad".
Het Keizerlijke Rome stierf en het
Pauselijke Rome werd z'n opvolger.
Het middelêeuwsche Patl|schap was een
groot sclie proef om het menschdom te
vereenigen, maar noch het Keizerlyke,
noch het Pauselyke Rome konden hun
doel"bereiken. Dante, die de wereld een
veelkoppig monster noemde, riep haar
toe: „Hoe schoon en bekoorlyk is het,
als broeders in eendracht by elkander
wonen! De oorlog worde uit de natiën
verbanneneen wereldmonarchie is de
wil Gods. De Keizer is door den Almach
tige met 't hoogste ambt bekleedAltyd
opnieuw weerklonk dit hoofdidee der
raiddeleeuwsche wereldpolitiek. Maar
langzamerhand vervormde zy naar een
wereldrepubliek. Dubois eischte in 1306
een internationaal staatsverbond. In
geval van oorlog beslist een Tribunal
van Arbitrage, bestaande uit geestelijken
en leekerechters. Vredeverstoorders ver-
banne men.
De Hussiten Koning Podjebrad van
Bohemen wenschte een wereldvolkeren-
verbond, welks stad van samenkomst
Bazel zou wezen, met een internationale
rechtsbeslissing en een bondskas. De
renaissance en de reformatie werkten
aanvankelijk niet mede om de eenheid
tusschen de staten te bevorderen, maar
toch werd er nog steeds in de richting
van het internationalisme gewerkt. Hugo
de Groot schreef in 1609 zyn Mare
liberura (de vrye zee) en in 1625 ver
scheen zyn beroemd werk „De jure
belli ac pacis (Over het recht van den
oorlog en van den vrede). Grotius, dat
is de naam waaronder Hugo de Groot
wereldvermaardheid gekregen heeft, is
de schepper van het oorlogsrecht dat
thans nog onuer zyn invloed staat.
Groot zyn z'n verdiensten ten opzichte
van de ontwikkeling van het Volkenrecht,
maar eerst een paar eeuwen later zouden
zyn denkbeqjden zegevieren. Eerst de
negentiende eeuw zou blyken den
grooten stoot te geven tot een werkelijk
belangrijke ontwikkeling van het inter
nationale leven en als gevolg daarvan,
van het internationaal recht. Meer dan
iets anders is het de ontwikkeling van
het verkeerswezen, die op den inter
nationalen toestand invloed uitoefent.
En juist in de 19e eeuw breidt zich
door de uitvinding der stoommachine,
telegraaf en telefoon het verkeer enorm
uit. Hierdoor komen de menschen uit
verschillende landen veel meer met
elkaar in aanraking en is er naast het
nationaal recht ook groote behoefte aan
wereldrecht. Wilden in vroeger tyden
eenige personen de wereld met zachtheid
of geweld onder ééa scepter vereenigen,
wat hun somtyds, maar niet voor langen
duur, gelukte, thans is het het volk zelf
dat naar internationalisme streeft. Ge
durende de tweede helft der negentiende
en het begin der twiotigste eeuw
kwamen veelvuldige (ongeveer 500) inter
nationale instellingen tot stand. Twee
der oudste en voornaamste zyn wel de
Algemeene Telegraafvereenigiog, ge
sticht in 1865 en de Algemeene Post-
vereeniging, die in 1874 tot stand kwam.
Op allerlei gebied vinden we internationale
vereenigiügen en daarvoor is een inter
nationaal recht een behoefte. Het is een
verblijdend verschijnsel dat de belang
stelling in het wereldrecht steeds grooter
wordt. Het internationaalrechterlijk resul
taat van den laatsten tyd is dan ook
niet gering. Dit resultaat is niet kunst
matig verkregen, zooals men vroeger
wilde, door onderwerping aan één gezag
en één recht, met miskenning van
nationale en lokale behoeften, maar
natuurlijk, door rekening te houden met
verschil in geaardheid en ontwikkeling
van landen en volken. Het zooveel
mogelijk sparen van de karakteristieke
verschillen, zal een waarborg te meer
zyn om iets duurzaams op te bouwen.
Op deze wijze is men in korten tyd
reeds ver gekomen en welke mogelijk
heden openen zich niet voor de toekomst,
zoowel op het gebied van internationaal
privaatrecht als op het gebied van
volkenrecht.
PACO.
AMERIKA.
Iu New-York wordt niet alleen verteld,
doch openlijk in geneeskundige tijd
schriften gepubliceerd, dat de beroemde
medici zich niet ontzien hebben, duizend
onschuldige kindertjes om der wille van
de wetenschap met tuberlose-bacillen en
kiemen van andere besmettelijke ziekten
iu te enten. Mr. Joseph Whittys schrijft
in American Institute of Social Service,
dat de hoofdverpleegsters van bewaar
scholen, weeshuizen, vondelingenhuizen
en hospitaals zich er toe geleend hebbeD,
hun pleegkinderen aan mannen van de
wetenschap af te staan om proeven op
hen te laten nemen. Niemand minder dan
de beroemde Japansche professor Noguchi,
aan het Rockefeller-Institute te New-
York, heeft deze experimenten genomen.
We lezen b.v., dat kinderen van nog
geen twee jaar tuberculose-bacillen in de
oogjes zijn gespoten, en dat men hun
bovendien nog de handjes vastbond,
zoodat de kleinen niet met wrijven hun
pijn konden verzachten. Het is begrijpelijk,
dat dit bericht in New-York een storm
van verontwaardiging heeft doen ontstaan.
Het medisch schandaal is daar het onder
werp van den dag. Het gebeurde werpt
een schandvlek op de gebeele Ameri-
kaansche artsen wereld. Dat professor Holt,
professor voor kinderziekten aau de Colum-
biauniversiteit en zoovele anderen, wier
namen alle bekend zijn, ook mee hebben
gedaan, acht bet New-Yorksche publiek
op zyn zachtst genomen onbegrijpelijk.
De openbare meening eischt de strengste
bestra fling voor deze geneesheeren.
FRANKRIJK.
PARUS, 17 Maart. De ministers,
hedenavond vergaderd, hebben van
Caillaux bericht ontvangen, dat hy
zyn ontslag indient. Malvy en daarna
Doumerge, begaven zich naar Caillaux,
om hem te bewegen op zyn besluit
terug te komen. Caillaux heeft geweigerd.
Daar de ministers van meening waren
dat het besluit van Caillaux niet defini
tief kon zyn, hebben zjj het nemen van
een besluit tot morgen uitgesteld.
DÜITSCHLAND.
De attractie tfan de tentoonstelling
van vet vee, welke den 27sten Maart te
Breslau gehouden zal worden, zal, naar
uit Berlijn aan de Journal gemeld
wordt, een os zyn, die 2000 kilo weegt
en 2,10 meter hoog is, het resultaat van
de kruising met een zebu. Het beest is
het eigendom van keizer Wilhelm, die
op zijn landgoed Kadinen verscheidene
van deze dieren bezit.
In de Mecklenburgsche gemeente
Zierke wordt in 't geheel geen belasting
betaald. De Köln. Ztg. vermeldt daar
omtrent, dat jaren geleden de zoon van
een daar gevestigd arbeider naar een
ander land verhuisde, rijk werd en
stierf zonder erfgenamen na te laten,
zijn vermogen had hij aan zijn geboorte
plaats vermaakt.
Uit de rente werden niet slechts alle
belastingen, maar ook alle schoolgeld
en de pacht voor de akkers voor de
arbeiders en daglooners betaald. Daar
des ondanks nog geld ter beschikking
bleef, schafte de gemeente zich ook een
lijkwagen aan.
Daarover ontbrandde twist. De ar
beiders verlangden, dat het kapitaal zou
worden verdeeld, maar van bevoegde
zijde werd dit, wat geen verwondering
zal baren, geweigerd. Daarna hebben de
arbeiders den lijkwagen geboycot.
De lijken dor arbeiders worden thans
naar het op tamelijk grooten afstand
gelegen kerkhof gedragen
BELGIË.
Een vluchtig overzicht van de winst
en verliesrekening der wereldtentoon
stelling te Gent, toont volgens do Tel.
reeds een tekort van 3i millioen franc aan.
De ontvangst uit "de entrées is veel
lager geweest dan waarop overigens
redelijkerwijs gerekend werd; in
plaats van 3 millioen francs entréegeld
werd er slechte 1.750 000 francs aan de
kassen ontvangen. Bovendien heeft Gent
het slechte weder tegen gehad en een zekere
vooringenomenheidontstaan uit het
eeuwige taalgotwist. Ten slotte en
meer dan alle tentoonstellingen heeft
die van Gent zwaar te lyden gehad van
't misbruik van vrije entrée's. Zy heeft
ernstig schade geleden door de Berlyn-
sche conventie, in dien zin, dat de
buitenlandsche deelnemers haar van te
voren al te strenge verplichtingen op
legden, welke door den tekst der conventie
bekrachtigd zullen worden, zoodra deze
overal is onderteekend.
Men verzekert zelfs hier en daar, dat
het tekort geen 3J maar wel 5 millioen
francs zal bedragen. En de regeering,
die de Genteche tentoonstelling reeds met
12 millioen francs heeft gesteuud, wil
er uu niets meer mee te maken hebben.
Zoodat thans de stad Gent, de provincie
en de aandeelhouders het zeer aanzienlijk
tekort zulleu moeten dekken.
BRUSSEL, 16 Maart. Naar de Gazette
meldt, zyn de Scheldedyken by Dender-
monde doorgebroken. Een gedeelte van
de stad is overstroomd.
NEDERLAND.
GRONINGEN, 16 Maart. Toen de
politie J. de B., uit O.-Pekela, uit het
arrestantenlokaal te Blijham wilde halen,
bleek de man, naar men meende, reeds
overleden te zyn, ten gevolge van zelfver-
wond ing aan de polsen. Dokter afwezig,
werd alvast maar de laatste woning be
steld en klaar gemaakt. Toen echter de
geneesheer den doodschouw hield, en
men tot kisten zou overgaan, bleek, dat
de man nog in 't land der levenden was,
't geen niet alleen de deskundige consta
teerde, maar ook de patiënt door een
duidelijkeu hoofdknik bevestigde. Zeker
eon bizonder geval!
AMSTERDAM, 16 Maart. Een zekere
M., Indisch man, met verlof naar Europa
overgekomen en sedert geruimen tijd
alhier woonachtig, had op een adver
tentie geschreven van het Beechermings-
comité „Gaboes Petrol". Daardoor was
hij in kennis gekomen met den „oprichter"
van dit comité, zekeren H. Deze is eeu
welbekend lid van een gokclub, waarin
M. eveneens gei ntroduceerd werd en waar
men hem herhaaldelijk sommetjes liet
winnen, om hem op dreef te helpen.
H. werd intusschen de vertrouwensman
van den Indischen man, die, alszoovelen
