ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
Vrijdag 13 Maart 1914.
VIERDE BLAD.
NIEUWSTIJDINGEN.
Telegrafisch, Weerbericht
(Z ieriRzeesche
C o u r a n t).
ABONNEMENT.
De abonnementsprijs van dit bladdat ieileren
MAANDAGWOENSDAG en VRIJDAG verschijntis
voor Zierikzee f 1,30, voor alle andere plaatsen in
Nederland f 1,00 per 3 maanden.
Afzonderlijke nummers 5 cent.
Voor het buitenland, verzending ééns per week,
f 10 per jaar bjj vooruitbetaling.
70ste JAARGANG, NO. 9517.
Directeurs A. J. DE LOOZE Jr.
Uitgever-Hoofdredacteur A. FRAMKEL.
Redacteur! J. WAALE.
ADVERTENTIE N.
V an 13 regels 30 etsmeerdere regels 10 ets.
Bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Het
tarief hiervoor is aan het bureau verkrijgbaar.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
De inzending moet geschieden des Maandags-,
Woensdags- en Vrijdagsmiddags uiterlijk S ura.
AMERIKA.
Eenige dagen geleden heeft te New-
York een vergadering plaats gehad van
hoteleigenaars om maatregelen te beramen
tegen een nieuwe truc, waardoor de
eigenaars vau hotels en restaurants ern
stig benadeeld worden. De detectieveu
der Amerikaansche hotels hebben n.l.
ontdekt, dat een zeker soort modedames
zich har« toiletten op kosten der hoteliers
aanschaifeD. Deze dames komen in zeer
elegante, maar niet streng moderne toi
letten in de lokalen en weten het zoo
in te richten, dat een of andere arme
duivel van een kellaer haar een hoeveel
heid soep of mayonaise-saus over de
japon morst. Een groot misbaar is het
gevolg, alle gasten worden opmerkzaam
gemaakt op het geval en de hotelier,
die natuurlijk een incident voorkomen
wil, belooft de dame ten einde raad een
nieuwe japon. Sommige dames zijn er
zelfs in geslaagd haar hoed te laten be
derven. Een hotelier maakte gewag van
een dame, die er deze truc op vijf achter
eenvolgende dagen in vijf verschillende
restaurants met goed gevolg toegepast
had.
In den loop der vergadering werd een
besluit genomen om slechts dan schade
vergoeding te betalen, wanneer duidelijk
blijkt, dat de schuld bij het personeel
ligt. De hoteldetectiven hebben order
gekregen speciaal op deze gevallen acht
te geven.
TURKIJE.
Men zal zich herinneren, dat de doch
tere van maarschalk Liman vou Sanders
eenigen tijd geleden nabij Constantinopel
het slachtoffer waren van een aanranding,
waarbij zij van geld beroofd werden.
De Turksche minister van oorlog
publiceert thans een communiqué, waarin
gezegd wordt, dat het gebeurde geens
zins zoo'n dramatisch karakter droeg als
in sommige buitenlandsche bladen is
beweerd. De dames, die vergezeld waren
door een eersten luitenant werden door
werklieden aangesproken, waarop de
luitenant die geen Turksch verstond,
meenend, dat men hen van spionnage
verdacht de dames verzocht den inhoud
van haar tasschen te laten zien om aldus
aan te toonen, dat zij geen teekeningen
bij zich hadden. De arbeiders maakten
van deze gelegenheid gebruik om de
portemonnaie's te stelen. De dieven
konden gemakkelijk ontdekt worden en
zullen voor de gewone rechtbank
terechtstaan.
OOSTENRIJK-HONG ARIJ
Eenigen tgd geleden is er tusschen
graaf Bay, lid van het Hongaarsche
raagnatenhuis en de oflicieren der
parlementswacht een eerezaak gerezen
die steeds grooter afmetingen aannam,
In den loop der onderhandelingen
over die aangelegenheid, kwam het
tusschen leden van het officiercorps en
eenige civiele personen tot meeninge-
verschillen en daar de officieren de
kwestie slechts voor een militairen
eereraad wilden brengen en de burgers
de rechtsbevoegdheid van een dergelijk
college niet wilden erkennen, kon de
aangelegenheid niet geschikt worden,
Maandag werd één van militaire zgde
afkomstige mededeeling gepubliceerd,
waarin het optreden der officieren goed
gekeurd en verklaard wordt, dat zg
die een ander beleedigen en daarna
genoegdoening weigeren, zich zelf
disqualificeeren.
Naar aanleidjng hiervan hebben
Dinsdag 350 officieren hun lidmaatschap
van het casino waartoe zg behoorden,
opgezegd. Dit betreurenswaardige voor
val dat aan de tot dusver onberispelijke
betrekkingen tusschen de militairen en
de burgers van Boedapest ernstige af
breuk doet, wekt buitengewoon opzien
Minister Hazay, heeft zich in verband
met deze aangelegenheid Dinsdag naar
Weenen begeven.
ENGELAND.
LONDEN, 12 Maart. De suffragette
Mary Richardson is wegens 't vernielen
van de Rokeby Venus in de Natinal
Gallery veroordeeld tot zes maanden
gevangenisstraf.
Duizenden acres land in de valleien
van Theems en Medway en elders staan
tengevolge van de hevige regens onder
water. In het Noorden van Engeland en
in Schotland is de bodem duimen dik
met sneeuw bedekt.
FRANKRIJK.
Acht-en-negentlg dagen op een onbewoond
eiland.
Met het stoomschip „Rochambeau" is
uit New-York te Hkvre aangekomen
kapitein Dncos van het zeilschip „La
tour d'Auvergne", behoorende tot een
te Nantes gevestigde reederij. Het was
een 3-mast-schip, groot 3000 tons en
bemand met 3 officieren en 20 man
schappen. Den 23 October was 't schip
bij de Palmerstou-eilanden in éen stroom
geraakt, die niet op de kaarten stond
aangegeven en tegen de rotsen ge
slagen waar het beklemd bleef. De
gezagvoerder, die inzag, dat het schip
verloren was, deed de sloepen uitzetten,
en zeilde naar 't dichtsbij gelegen eiland,
waar de geheele bemanning landde. Het
eiland was onbewoond en de schipbreuke
lingen sloegen tenten op van 't zeildoek,
dat zij van 't schip hadden meegenomen.
Gedurende 14 dagen kwam er geen enkel
schip in 't zicht, den 15en dag bemerkte
men den 3-master „Anthiope" en de
kapitein zond een boot uit om te vragen,
of dit schip de schipbreukelingen kon
opnemen. Men kon daar slechts 15 man
plaatsen, wat kapitein Ducos deed be
sluiten, dat dan allen op 't eiland zouden
blijven, terwijl bij de Anthilope" ver
zocht, telegrafisch aan de reederij keunis
te geven van hetgeen er met de „Tour
d'Auvergne" gebeurd was. Gedurende
98 dagen bleef de bemanning op het
eiland. De mondvoorraad, van het .schip
meegebracht, was verbruikt, maar men
kon zich voeden met cocosnoten, die in
overvloed op 't eiland groeiden. Eindelijk,
den 29 Januari, kwam de kruiser „Zolee"
de schipbreukelingen afhalen en bracht
hen naar Tahiti, waar zij 3 Febr. landden.
Kapitein Ducos begaf zich naar San-
Francisco en van daar naar New-York,
waar hij met het stoomschip „Rocham
beau" naar Frankrijk terugkeerde. De
bemanning is naar Sidney vertrokken en
zal van daar repatriëeren.
DUITSCHLAND.
BERLIJN, 11 Maart. In den afgeloopen
nacht hebben onbekend gebleven personen
op het standbeeld van keizei Friedrich
vóór het Charlottenburger Schloss op
verschillende plaatsen de woorden „roode
week" geschreven. De woorden, die met
roode anilineverf waren aangebracht,
konden eerst na veel moeite uitgewischt
worden. De politie-president heeft een
belooning van 1000 mark uitgeloofd
voor de aanwgzing der daders.
Uit Stad en Provincie.
In ruim een half jaar tijd is het
gebouw, dat in en uitwendig aan de
hoogste eischen van schoonheid en
degelijkheid voldoet, tot stand gekomen.
In alle gangen van het geheel brand
vrije gebouw zgn terasso-vloeren aan
gebracht, de plafond-constructies zgn
van gewapend beton, de lokaalvloeren
Amerikaansch grenenhout, de trappen
van zwaar eiken, de" deuren van eiken
hout en teakhout. De ambtenaren
vinden in de verschillende afdeelingen
zitkamers en spreekkamers, kantoor
lokalen, archief- en teekenzalen. In de
afdeeling hypotheken en kadaster is
een groote brandvrije kluis aangebracht
en in alle lokalen is door wandkasten
voor voldoende bergplaats van archief
en kantoormateriaal gezorgd.
Met ingang van Mei worden in dit
gebouw de geheele dienst van de
hypotheken en het kadaster overgebracht,
benevens de afdeeling velddienst. De
landmeters krggen ruime" teekenzalen.
De inspecteur van de registratie, de
ontvanger van de registratie, de ont
vanger van de directe belastingen,
vinden hier allen hun eigen afdeeling
en eigen kantoorlokalen.
Het geheele gebouw, dat met recht
een sieraad voor de gemeente kan ge
noemd worden, is door den aannemer
A. de Bruijne te Goes uitgevoerd. De
frontbreedte is 23.} M., de hoogte 15
Meter. Het zal met de conciërgewoning
geheel van centrale verwarming worden
GOES. Men schrijft ons uit deze
gemeenteDe rijksambtenaren, die zich
tot nu toe in onze gemeente met
allerlei 'ondoelmatige gebouwen en loca-
liteiten moesten tevreden stellen
hebben inderdaad alle reden, de ge
meente dankbaar te zijn voor het
stichten van een nieuw, modern ge
bouw, dat voldoende ruimte biedt, om,
wanneer het begin Mei a.s. in gebruik
wordt genomen, den mees ten van hen,
met hun personeel en kantoor-inven
taris, een alleszins geriefelijk onderkomen
te verschaffen.
Op het z.g.n. Traveleirr is n.l., vlak
tegenover de verleden jaar daar ge
bouwde en geopende rgks-landbouw
winterschool, door denzeltden architect,
den heer Rothuizen te Goes ontworpen
en onder zijn leidiDg uitgevoerd een
kolossaal gebouw verrezen, dat boven
den hoofdingang eenvoudig het opschrift
„Rgkskantoren" draagt.
Dit keurige bouwwerk, voor welks
totstandkoming de gemeente een lee
ning van f40000 aanging, en dat thans
voorloopig voor den tijd van 50 jaren
voor f 3000 'sjaars aan het rijk
verhuurd, zal aan het gesukkel, hier
ter stede eenigszins behoorlijke kantoor
lokalen te vinden, voor goed een einde
maken.
voorzien.
M*j. de wed. J. F. van Poppelen,
geboren Westenburger te Hoedekenskerke,
wordt Vrijdag a.s. 102 jaar. Zij is nog
zeer kras en leest alles zonder haar bril
te gebruiken.
Brieven uit de Hofstad.
XL.IX.
De residentie staat bekend als een
welvarende, groote gemeente; wanneer
zij buitenlandsche gasten over heeft, en
dat gebeurt vaak genoeg, dan weet zij
deze op zulk een royale, zelfs luister
rijke manier te ontvangen, als geen der
groote steden van ons land. De gemeen
telijke huishouding is er dan ook eene,
waarvan de inkomsten rijk vloeien (de
uitgaven niet minder); we doen hier
alles kortom op ëen Hinken voet. Deze
wijze van doen is blijkbaar de beste; zij
lokt tal van welgestelde „non-activers"
uit de handelswereld, de ambtenaars
wereld, de militaire wereld en nog enkele
werelden daarnevens, tot zich. Deze ver
teren hier hun duizenden aan rente of
pensioenzij willen dan ook waar voor
hun geld, en de gemeente, als een ver
standig zaakkundige, maakt het die allen
dan ook zoo gerievelijk mogelijk. Aan
het onderhoud, subsidieering, -inrichting
en wat dies meer zij Van ettelijke instel
lingen, die het leven vooral der gegoede
burgers veraangenamen moeten, worden
millioenen ten koste gelegdook het
uiterlijk der stad, pleinen, gebouwen,
straten, beplanting van parken enz.
verslindt opnieuw millioenen. Deze neiging
om de hofstad te verfraaien, om haar
tot een geliefkoosde woonplaats te maken,
heeft reeds in een paar tientallen jaren,
de gemeentolijke uitgaven verviervoudigd
en tot ruim 12 millioen gld. 'sjaars
opgevoerd. Geen kleinigheid voorwaar'
Maar, zegt de ngvere gemeente-huishoud
ster, dan l\eb ik ook het genoegen (en
het voordeel) van zooveel welgestelde
inwoners te herbergen, zoodat ik hen
mag en moet en kan aanslaan in de
inkomsten-belasting volgens een bedrag
van eventjes ruim 135 millioen gld,
Ook alweer geen peuleschilEn zoo past
de ooievaarstad, zeer ten hare faveure,
maar blijkbaar ook niet minder tot ge
noegen en tevredenheid barer welgestelde
en rijke inwoners (want waarom anders
zouden zij hier blijven, als het hun niet
beviel), het „do ut des" toe, waarmede
de Latinist als hg zijn Hollandsch niet
verleerd is, „voor wat, hoort wat" bedoelt.
Maar eilacy, de wereld, en allerminst
ook het Haagsche gedeelte daarvan, be
staat nu eenmaal louter uit lieden „die
het goed kunnen doen". Daar zijn er,
en niet weinigen ook, die het niet alleen
niet goed, maar al heel slecht kunnen
stellen en die toch óók Haagsche inwoners
zijn, zoo goed als hun meer bevoorrechte
stadgenooten. Nu zou het onbillijk zijn
te doen gelooven, dat de bovengemelde
gemeentelijke huisverzorgster het met
deze kostgangers niet goed zou voor
hebben. Integendeel, bij meer dan een
gelegenheid wordt ook wel degelijk met
de wenschen en verlangens dezer „kleine
luyden" rekening gehouden. Alleen, elke
verbetering, elke toezegging duurt soms
zoolang, dat een jobsgeduld te hebben,
daarbij dikwijls nog ontoereikend is.
Staat men dadelijk gereed om aan
billijke eischen der „betere" standen het
oor te leenen, even billijke eischen der
mindere" standen blijven jarenlang
in onderzoek. Dat viel wederom eens
dezer dagen op. Hier zijn vooral in
oud-Den Haag, maar ook in die stads
gedeelten, die in de laatste halve eeuw
verrezen, tallooze z.g. hofjes. Om aan de
behoefte van goedkoope woningen voor
de kleine burgerklasse te voldoen, zijn
vele niet aan de openbare straat liggende
en dus goedkoope gronden bebouwd ge
worden, met een zelfde type kleine woning
overigens duur genoeg voor de meestal
schrale beurzen der bewoners. Zulke
hofjes hebben dus min of meer breede
bestrate tusschenruimten, of pleintjes en
zoo meer, die toegang geven tot de
openbare straat. En nu schrijft een ver
ordening voor, dat deze hofjes-straten en
-pleinen niet door de gemeente verlicht
behoeven te worden. Met het gevolg,
dat het er 's avonds volkomen donker
is, tenzij van particuliere zijde een
soort verlichting wordt aangebracht, die
uiteraard spaarzaam en onvoldoende is.
Een ander gevolg is, dat deze midden
in de stad liggende talrijke duistere
terreinen, de verzamelplaats worden van
veel ongerechtigs, dat het licht schuwt,
en waaraan in elke groote stad nu een
maal geen gebrek is. Vandaar groot
ongerief voor de eerzame bewoners..
Hoeveel malen daarover niet geklaagd en
terecht geklaagd is, valt niet te zeggen.
Ook in de jongste raadszitting werd
de zaak opnieuw aan de orde gesteld,
door enkele welmeenende leden. Doch
ziedaar nu het verschil in tegemoetkoming
aan billijke eischen, eens duidelijk ge
ïllustreerd men mocht praten wat men
wilde, Burgem. en Weth. bleven hals
starrig aan het te eng begrip van wets-
uitlegging vasthouden, dat de gemeente
hier geen paar lichten behoeft te ontsteken,
Om de kosten? Wie zal het zeggen,
wat de doorslag gaf; maar het eind is
toch maar, dat duizenden inwoners een
zeer billijken eisch niet ingewilligd
krijgen, omdatMen vuile het
antwoord zelf maar in. Doch „vorstelijk"
van de residentie, en als zoodanig wil
zij toch in alles doorgaan, is het zeker
allerminst. HAGEMAN
alleen daarom zgn, omdat haver behoefte
heeft aan stikstof, en zg juist op ge
noemde gronden in die behoefte kan
voorzien. Daar verder de groeiperiode
van haver bizonder kort is, is Chili-
salpeter de geëigende vorm om den
stikstof honger der haver te verzadigen.
Bg half stalmest geve men daarom bg
het zaaien 100 K.G. en 14 dagen na
't opkomen der haver 200 K.G. En
welken invloed heeft een dergelijke
Chilisalpeter-bemesting? Dat weet ik
niet. Ik zal ze u dan ook niet aanraden,
als gij niet van plan zijt om tevens kali
eD phosphorzuur te geven. Velen uwer
zullen dezen herfst het haverland reeds
bemest hebben, b.v. bij half stalmest
met 800 K G. kaïniet. Doch hebt gij
dezen winter op 't haverland geen kali
gebracht, dan moet er die in liet voor
jaar op. Gg kunt nu volstaan met 800
K.G. kaïniet of 40 pCt. kalizout op de
Hectare te geven.
Indien gg lichten grond hebt, hebt
gij dezen herfst reeds slakkenmeel ge
zaaid. Zoo niet en indieo gg zwaarderen
grond hebt, dan raad ik u aan in het
voorjaar super te nemen. Maar als gg
behalve 't genoemde Chilisalpeter, ook
de aangegeven kali- en phosphorzuur-
bemesting geeft, dan kan ik wel zeggen,
wat 't gevolg is der kali-, Chili- en super-
bemesting. Dan zult gg prachtig zwaar
stroo hebben, dat niet legert, met veel
mudden en veel kilo's. Zonder uitgaven
wint men niets. En om een oogst van
5000 K.G. haverstroo en 80 H.L. te
krggen, mag men wel 'n zeventig gulden
aan bemesting uitgeven.
Volledige haverbemesting
Heel vroeger, toen men tegen het
koopen van een zak kunstmest opzag,
als tegen een berg, zaaide men de
haver zonder mest, nuchter, zooals men
dat eigenaardig noemde. Dat zal tegen
woordig niemand meer probeereu. Ook
aan de haver wordt heden ten dage de
grootste mogelijke zorg besteed. Toch
is en blijft de haver een gemakkelijk
gewas. Op alle gronden groeit zg, ten
minste als deze niet te droog of te taai
zgn, op oragescheurd grasland, op ont
gonnen veen of boekweitlanden, op
boschgrond, die in cultuur wordt ge
nomen, op „uitgelicht" land, op land
waar door dieper ploegen nieuwe grond
naar boven komt, op al deze gronden
groeit haver uitstekend. Als men haver
als ondervrucht gebruikt, is een diepe
grondbewerking noodzakelijk. Een goede
haveroogst onttrekt aan den grond per
Hectare 25 k 30 K.G. kalk, 40 a 50
K.G. phosphorzuur, 90 k 100 K.G. kali
en 93 K.G. stikstof. Door een goeden
haveroogst versta ik een oogst van
ongeveer 3800 k 3900 K G. zaad, dus
ongeveer 80 H.L. van 48 K.G. en 5000
K.G. stroo. Hieruit alleen volgt reeds
de noodzakelijkheid eener volledige be
mesting dus van kali, phosphor zuur-
en stikstof bemesting. Dat kan ons echter
nog op een andere w\jze duidelijk worden,
Welke boer heeft niet ondervonden,
dat haver op klaverros (alhoewel men
de klaverstoppels voor iets beter bestemd
dan voor haver) of gescheurde oude
weide zoo uitstekend groeit? Dit kan
Eerste Kamer.
De Eerste Kamer hervat Dinsdag 17
dezer, 's midags 2 uur, de begrootings-
behandeling.
Zeetijdingen. Zierikzee.
INGEKLAARD:
11 Maart. De Barge „Valonia", kapitein
W. Ketley, ledig van Engeland
naar Pruisen.
MARKTBERICHTEN.
ZIERIKZEE, 12 Maart. De prijzen
waren als volgt:
Wilhelmina-Tarwe f 6,50 k f 6,90;
Essex-Tarwe f 7,60 k f 8,50; Chevalier-
gerst f 5 k f 5,25Wintergerst f 5 a f 5,25;
Rogge f 6 k f 6,25 Haver f 3,40 k f 3,75;
Erwten (kleine) f 8 f 9; Kroonerwten
f 9 k f 9,50Schokkers f 10 a f 12
Bruine boonen f 9,25 a f 14.
MIDDELBURG, 12 Maart. Ter graan
markt van heden was de aan voer zeer
gering, Handel daardoor onbeteekend,
prijzen als vorige week.
De prijzen zijn als volgt: nieuwe tarwe
f 7,a f 7,25 zomergerst f 5,k
f5,25, kroon-erwten f 9,25 k f10,50;
alles per H.L.
Beetwortel-Suiker.
ROTTERDAM, 9 Maart.
Biet. Kalm, per Maart levering f lij
te koop.
AMSTERDAM, 9 Maart.
Biet. Lusteloos; per Maart f 11A ge
boden, per Mei f 11 genoteerd, per
Juli f 11J gedaan, per Oct./Dec. f 11J
te koop.
LONDEN, 9 Maart.
Biet. 88 gr., kaim.
medegedeeld door het Koninklyk Nederl.
Meteorologisch Instituut te De Bilt,
naar waarnemingen verricht in den
morgen van 13 Maart 1914.
Hoogste barometerstand 771,2 te
Perpignan.
Laagste barometerstand 746,5 te
Seydisfjord,
Verwachting van den avond van den
13 Maart tot den avond van 14 Maart)
toenemende tot krachtigen zuidelijken
tot zuidwestelyken wind, betrokken tot
zwaarbewolkt met regen, later wellicht
opklarend, zelfde temperatuur.
