ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
Vrijdag 6 Maart 1914.
1ËIÈRSTE BLAD.
Wetsontwerp tot
verleening van ouderdoms
renten aan behoeftigen.
(Z icrikzcesche
C o u r a n t
ABONNEMENT.
De abonnementsprijs v%n dit bladdat iedereu
MAANDAG, WOENSDAG en VRIJDAG verschijntis
voor Zierikzee f 1,30, voor alle andere plaatsen in
Nederland f 1,60 per 3 maanden.
Afzonderlijke nummers 5 cent.
Voor het buitenland, verzending ééns per week,
f 10 per jaar bjj vooruitbetaling.
70ste 1AAR6AH6, No. 9514
Directeupi A. J. DE LOOZE Jp.
Uitgever-Hoofdredacteur A. FRANKEL.
Redacteuri J. WAALE.
ADVERTENTIES.
V an 13 regels 30 etsmeerdere regels 10 ets.
Bjj abonnement op voordeelige voorwaarden. Het
tarief hiervoor is aaD het bureau verkrijgbaar.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
De inzending moet geschieden des Maandags-,
Woensdags- en Vrjjdagimiddags uiterlijk 2 uro.
Dit nummer bestaat uit drie bladen.
ii.
Miüister Treub heeft in bovengenoemd
wetsontwerp in de allereerste plaats van
het staatspensioen allen uitgesloten, die
tusschen het 65ste en 70ste levensjaar
bodeeld zijn geworden.
In de Memorie van Toelichting wordt
tot rechtvaardiging van die uitsluiting,
welke 42000 menschen treft, gezegd, dat
financieele overwegingen zich daarbij
mede hebben doen gelden, maar dat de
regeering ook op grond van andere
overwegingen daartoe gekomen is.
Financieele overwegingen
Mogen die dan wel ten nadeele van
hen gelden, die als behoorend tot de
armsten der armen het meest behoefte
aan staatspensioen hebben?
Wat toch is het doel der Staatepension-
neering?
Hot staatspensioen wordt uitgereikt,
teneinde menscheD, die, zoolang zij kon-
deD, voor hun levensonderhoud gearbeid
hebben, op hun ouden dag voor het
harde lot te vrijwaren onderstand of
aalmoezen te moeten vragen of aannemen,
of het brood der genade te moeten eten.
En is nu de uitsluiting der bedeelden
hiermede in overeenstemming
Kunnen zij bet helpen, dat zij reeds vóór
hun zeventigste jaar niet meer in staat
zijn productieven arbeid te verrichten, of
wegens hun leeftijd van de arbeidsmarkt
verdrongen worden, zoodat zij, willen
zy niet verhongerengedoemd zijn
bij de een of andere instelling van
weldadigheid om onderstand aan te
kloppen
Is het hunne schuld, dat zij minder ge
lukkig zijn dan degenen, die zich tot hunne
zeventigste levensjaar op de arbeidsmarkt
kunnen staande houden, zoodat deze
niet noodig hebben de hulp van diakonie
of armbestuur in te roepen?
Wat in 's Hemels naam kan dan den
Minister bewogen hebben die finantiëele
overwegingen wel te doen gelden by hen,
die reeds bedeeld zijn, maar niet bij hen,
die als de wet er niet zou zijn, ook be
deeld zouden worden?
Op welken rechtsgrond nu steunt dit
verschil?
Maar Zijn Exellentie heeft nog meer
pylen op zijn boog.
Er worden in de Memorie van Toe
lichting nog andere overwegingen voor
de uitsluiting aangevoerd.
Onder anderen wordt gezegd:
„Voor zoover nu de ouderdomsrente
„(lees staatspensioen) ook aan bedeelden
„zou worden toegekend, zou dit ten
gevolge hebben, in de eerste plaats, dat
„ten aanzien van de ouden van dagen,
„die door kerkelijke of particuliere
„instellingen worden ondersteunddie
„instellingen zouden worden terug
gedrongen en hun werk door een onder-
leuning van staatswege buiten de
„organisatie van de armenzorg om, zouden
„zien overgenomen. Het is bekend genoeg,
„dat hiertegen bij velen in den lande
„principieele bezwaren bestaan".
Wie zijn nu de velen in den lande,
die principieele bezwaren hebben?
Dat zijn inzonderheid zy, die vreezen,
dat, wanneer allen, die oud en arm zijn,
staatspensioen erlangen, de kerk een deel
van haar invloed zal verliezen.
Immers dan zouden de behoeftige
zeventig-jarigen en hunne nabestaanden
tegenover de diakonie zelfstandiger wezen
dan nu het geval is, en dan zouden zy
niet meer op straffe van verlies van
onderstand tot kerkgang gedwoDgen
kunnen worden.
Niemand minder dan de gewezen
Minister Talma heeft in de zitting van
31 October 1912, .bij de Algemeene Be
schouwingen over de Invaliditeitswet,
zelf verklaard, dat „de armenzorg een
feitelijk element is in het leven van de
kerk, en dat als er geen wezenlijk
innige samenleving is, er van het kerkelijk
leven niets terechtkomt".
Wel heeft hij, toen hij bemerkte in
zijn openhartigheid iets gezegd te hebben,
wat taktiscb beter verzwegen ware, aan
zijn uitlating later een andere beteekenis
trachten te geven.
De vraag mag dus gesteld worden,
hoe kan een zoo vooruitstrevend man
als Minister Treub, die wars is van
kerkelijken dwang, op grond daarvan
de bedeelden uitsluiten.
Wij mogen niet veronderstellen, dat
een man, die recht door zee gaat, die
vaak zegt, waar het op staat, zich door
politieke bijoogmerken laat leiden.
Wij mogen niet aannemen, dat de
Minister, om voor zyn wetsontwerp de
stemmen der coalitie te winnen, de
bedeelden heeft uitgesloten.
Maar aangenomen, dat het wel politieke
berekening geweest is, en dat de Minister
die in het parlementaire worstelperk
geoorloofd acht, dan is zy, wat een deel
van de kerkelijke pers betreft, falikant
uitgekomen, want verschillende bladen der
coalitie, zooals het Centrum, bet Huis
gezin en de Stichtsche Couranthebben
de uitsluiting der bedeelden onomwonden
afgekeurd.
Deze bladeneischend ook voor de
bedeelden het staatspensioen^tellen
blijkbaar het materieel voordeel voor
de diakoniën hooger dan het verlies van
den kerkelijken invloed.
Want wanneer alle bejaarden, die
behoeftig zijn, onverschillig of zij al of
niet bedeeld worden, in het bezit van
het staatspensioen geraken, dan is dit
een financiëel fortuintje niet alleen voor
de diakoniën, maar voor alle burgerlijke
en particuliere instellingen van weldadig
heid.
Reeds nu profiteeren vele van deze
instellingen van artikel 369 der Invalidi
teitswet. Immers de staatspensioentrekkers
krachtens genoemd artikel, die be
deeld werden, ontvangen geen, of ver
minderden onderstand, en zij, die door deze
instellingen gehuisvest, gevoed en gekleed
worden, moeten, hetgeen voor hen ten
postkantore geïnd wordt, aan die instel
lingen afstaan, en mogen zeer verheugd
wezen, wauneer zij van de twee gulden
's weeks, die het Rijk hun toekent, een
halven gulden voor hun privé-uitgaven
in handen krijgen.
Ook om aan de bevoordeeling van
deze instellingen een einde te maken werd
de Minister tot de uitsluiting der be
deelden geleid, gelijk duidelijk uit bet
volgende blijkt, dat wij uit de Memorie
van Toelichting aanhalen.
„Verder zou het er toe leiden, dat de
„gelden, die voor ouderdomsrente, lees
„pensioen, waren bestemd, ten deele ten
„goede zouden komen aan kerkelijke,
„particuliere en burgerlijke instellingen
„van weldadigheid. Zulk een bedekte
„subsidie aan deze instellingen, hoe
„nuttig haar werkkring ook moge zijn,
„mag van de ouderdomsrente niet het
„uitvloeisel zijn. Toch heeft de ervaring,
„opgedaan met art. 369 der Invaliditeits
wet, dat ook voor de bedeelden geldt,
„reeds bewezen, hoe noodig het is te
„voorkomen, dat de gelden, welke tot
„steun der behoeftige ouden van dagen
„zijn bestemd, wegvloeien naar terreinen,
„voor welke die bevloeiing niet is be-
„doeld".
Le remède est pire que le mal.
Meent de Minister, dat tegen de be
voordeeling van al deae instellingen van
weldadigheid gewaakt moet worden, dan
treffe bij niet de bedeelden, maar de
instellingen, die bedeelen.
Tegen de uitsluiting der bedeelden
kunnen behalve de hierboveu genoemde
principieele bedenkingen nog onder
scheidene praktische bezwaren worden
aangevoerd. Op één er van wenschen wij
te wijzen, en wel op dit, dat de Minister
aan de bedeelden het staatspensioen
onthoudt, zonder zich te bekreunen om
de hoegrootheid van het bedrag, dat zij
van diakonie of armbestuur als ouder
stand ontvangen. Die ouderstand toch
kan zóó gering wezen, dat er zelfs geen
droog brood voor kan aangeschaft worden.
En toch wordt zoo iemand, omdat hij
bedeeld wordt, van het staatspensioen
uilgesloten.
%t
Behalve de bedeelden zijn van bet
staatspensioen nog uitgesloten allen, die
na bun zestigste jaar tot gevangenisstraf
van een jaar of langer zyn veroordeeld.
Ook - deze uitsluitiug is aan ernstige
bedenking onderhevig.
Immers de bejaarde delinquent heeft,
wanneer hy zyn straf heeft uitgezeten,
voor het misdrijf, dat Aij heeft gepleegd,
geboet.
Aan het gekrenkt rechtsbewustzijn is
biermede voldaan.
Wordt hem nu op grond van die
veroordeeling ook nog staatspensioen
onthouden, dan wordt hy ten tweeden
male voor hetzelfde feit gestraft, wat niet
rechtvaardig en trouwens ook strijdig is
met den in het strafrecht geldenden
rechtsregel; non bis in idenj.
Beter kunnen wij ons vereenigen met
de uitsluiting vau het staatspensioen van
dronkaards en van hen, die anderszins
een slecht levensgedrag lijden.
Deze zouden toch, wanneer zij staats
pensioen kregen, de twee gulden elke
week in drank omzetten, of op andere
wijze verspillen.
Zij zijn het recht, dat het ontwerp
hun onthoudt, niet waardig.
Uit Stad en Provincie.
Vergadering Ambachtschool.
ZIERIKZEE, (i Maart. Woensdag
avond vergaderde in liet „Huis van
Nassau" de Vereeniging tot oprich
ting en instandhouding van de Am
bachtsschool alhier.
De voorzitter, de lieer .1. A. de
Bruyne, herdacht in zijn openings
woord de verdiensten van liet over
leden eere-lid, den, heer M. Couvec,
die indertijd tot de oprichting van
de Ambachtsschool krachtig had
medegewerkt. Aan zijn nagedachtenis
bracht spreker in warme bewoor
dingen hulde.
Hierop werd door den secretaris,
den heer P. van der Have, de notulen
gelezen, die onveranderd werden
goedgekeurd.
De voorzitter deelde mede, dat
aan de Ambachtsschool thans een
cursus voor eerste hulp hij bedrijfs
ongevallen verbonden is. De leer
lingen der hoogste klasse; ten getale
van 1.3, nemen aan dien cursus deel.
Van de Afdceling Zierikzee dei-
Maatschappij lot bevordering van
Landbouw en Veeteelt was een ver
zoek ingekomen tot het geven van
een cursus in hoefbeslag Aan dit
verzoek zat worden gevolg gegeven.
Van de Afdceling Schouwen
Duiveland van den Nederlandschen
Bond voor Schoenmakerspatroons
was een verzoek ingekomen om aan
de Ambachtsschool '11 schoenmakers-
cursus le verbinden, waarop evenwel
nog geen beschikking genomen is.
Den directeur, den heer Pomes, is
opgedragen zich met het bestuur van
die Afdceling in verbinding ite stellen,
teneinde een plan te beramen.
Door den penningmeester, mr. S.
R Bakker, werd rekening en verant
woording gedaan van het door hem
gehouden beheer. Met het nazien
van die rekening werden belast de
heeren W. C. de Cranè en Korlvinke.
Zij vonden de rekening accoord, zoo
dat deze werd goedgekeurd in ont-
vangs't en uitgaaf op een bedrag van
r 8996,89.
Door den secretaris werd l jaar
verslag uitgebracht, dat hierop werd
vastgesteld, llit dat verslag bleek,
dat het ledental der vereeniging is
toegenomen en nu 111 bedraagt en
dat aan de lessen der Ambachtsschool
71 leerlingen deelnemen, waarvan
meer dan '/a uil de buitengemeenten
komt.
De heer W. C. DE CRANE gaf
het bestuur in overweging een voor
stel te doen tot het instellen vaneen
donateurschap ad 1' t per jaar. Velen
toch zouden dc Ambachtsschool
willen steunen, maar de contributie
van 1' 2J>0 gaat boven hun draag
kracht. Daartegenover staat, dat er
niet weinigen zijn, die hun contri
butie van f 2,50 best zouden kunnen
verhoogen. Spreker wenscht zijn con
tributie van 1111 af gebracht ie zien
op f 25 in het jaar. (Applaus
De voorzitter zeide, dal het in
stellen van een lagere contributie
reeds meermalen door het bestuur
overwogen is. Hel vreesde evenwel,
dat velen, die nu f 2,50bijdragen, zich
eveneens voor een lagere contribu
tie zouden opgeven
De heer A. Anker wenschtc in
aansluiting met hetgeen de voorzitter
omtrent 'I eere-lid, den hew Couvée,
gezegd had, namens de patroons te
dezer stede, den overledene nog te
huldigen als den eonscientieusen,
stipt eerlijken bouwmeester der ge
meente.
Op een vraag van één der leden,
deelde de voorzitter mede, dat nog
dezen zomer het ijzeren hek voor
de Ambachtsschool zal geplaatst
worden.
Niemand meer het woord ver
langend sluit dc voorzitter de ver
gadering
Vflftlg jaar bestaan.
De Koninklijk Nederl. Stoomver-
verij en Chemische Wasschcrij dei-
Firma N1. V. I Hoevels tc Rotterdam,
zal op den 14en dezer haar gouden
jubileum vieren.
In de algemeene vergadering
van aandeelhouders der Wèstland-
sche Hypotheekbank tc 's-Graven-
hagc zijn de winst- en verliesreke
ning over 1913 en de balans per 31
December 1913 goedgekeurd;
is het uit te keeren dividend over
1913 vastgesteld op 22 pCl op f 55
per aandeel (dividendbewijs 110. 23),
f 46,67 per opriehtersbewijs (divi
dendbewijs 110. 19);
en zijn de heeren E. Sillem, jhr.
C. .1 .1 A. van Teylingen, jhr. mr.
A. I'. O. van Sasse van Ysselt, mr.
11. .1 H. Patijn en D. dc Visser als
commissarissen herkozen.
Electrlsche Centrale.
De heer P. C Bouwens, directeur
der Elèctrische Centrale te Delfzijl,
zal in verschillende gemeenten van
Schouwen en Duiveland lezingen
houden over de toepassing der elcc-
triciteil ten plattenfande. Aanstaan
den Maandag treedt genoemde heet
te Brouwershaven op en a s Dinsdag
le Zierikzee.
KERKWERVE, 5 Maart. Heden
avond gaf dc zangvereéniging „Zang
en Vriendschap" alhier, in de kerk
hare eerste openbare en zeker wel
geslaagde uitvoering, voor een, liet
zeer onguntige weer getrotseerd heb
bend, vrij talrijk publiek. I11 aan
merking genomen dc krachten, waar
over dc vereeniging kan beschikken,
komt haar zeker '11 woord van lof toe
voor de wijze waarop zij haar taak
heeft volbracht en getracht heeft de
hoordcrs(essen van den zang le
doen genieten.
De beschermheer, de lieer burge
meester, meende dan ook de tolk dei-
aanwezigen te kunnen en (e mogen
zijn, toen hij aan het einde de ver
eeniging voor het gehoorde zijn dank
bracht en van harte hoopte, dat zij
Op den ingeslagen weg zou voort
gaan.
Ook de heer Van den Doel, direc
teur van een zustervereeniging tc
Zierikzee, bracht haar in enkele
goed gekozene woorden zijn hulde.
Als nog een wenseh hieraan loc-
gevoegd mocht worden, zou het deze
zijn, dat zich wal meer vrouwelijke
leden mochten aanmelden, 0111 die
partijen le versterken en meer tot
haar recht tc doen komen.
ELKERZEE, 2 Maart. Hier zijn
in 1913 <le aanvragen van 22 perso
nen 0111 een ouderdomsrente inge
volge de Invaliditeitswet toegestaan.
BROUWERSHAVEN, 5 Maart.
Ook dc gisterenavond alhier gegeven
kiiider-operette „De Prins van Sind"
is uitstekend geslaagd en wederom
aangehoord door een volle zaal met
menschen. Verscheideneö konden
geen toegang meer krijgen, zoodat
dc voorstelling op Zaterdagavond
nogmaals herhaald zal worden. Daar
voor zullen niet meer dan 150 plaat
sen worden verkocht.
ST-ANNALAND, 6 Maart. Hel
zanggezelschap van Ouddorp, dat
hier de vorige week Donderdag cell
uitvoering gaf, welke niet druk be
zocht was, heelt het op de terugreis,
tengevolge van den zwaren mist, al
heel slecht getroffen. In plaats van
Donderdagnacht weer te Ouddorp
terug Ie zijn, was dat, naar men zegt,
eerst Zaterdag tegen den avond het
geval.
OUD-VOSSEMEER, 5 Maart. Dins
dagavond zal de heer Kosten '-an
s-Gravenhage, daartoe uitgenoodigd
door de vrijzinnige kiesvereenigingr
„Eendracht en Vrijheid", alhier '11
politieke rede houden, waarbij ge
legenheid tot debat wordt gegeven.
De bijeenkomst is voor alle belang
stellenden toegankelijk.
WISSEN KERKE, 5 Maart. Alhier
hield Donderdag j.l mej. Staas uit
Amsterdam '11 [iro pagan da-rede voor
den Ned Bond voor Vrouwenkies
recht. Er waren 60 a 70 hoorders,
waaronder een 10-tal dames.
Na door den voorzitter van den
Vrijzinnigen 'Bond te zijn ingeleid,
gaf spreekster een uiteenzetting van
lie beteekenis van liet kiesrecht voor
de vrouw en van liet doel van het
kiesrecht voor de vrouw. Dit moest
het middel zijn 0111 een algemeener
en hoogere ontwikkeling der vrouw
le bereiken, die haar voorat moest
opleiden lol betere huisvrouw.
Wal in ilit opzicht reeds verkregen
was in landen, waar de vrouw het
kiesrecht verkreeg, werd kort en
duidelijk door haar uiteengezet
Debat werd niet gevraagd.
Spreekster besloot haar toespraak
met de voordracht van een paar ge
dichten, en had als dank een luid
applaus.
Ér werd een kern van een afdee-
ling gevormd.
GOES Naar aanleiding van ver
schillende wijzigingen in de gemeentc-
bcgrooting voor 1914, wordt hel le
heffen bedrag aan H. O. gebracht van
f 40.000 qp. f 43 000.
De gas-commissie besloot, 111
den loop van dit jaar, een gas-
lentoonstelling alhier te houden
Burgem. en Wcth. advisceren den
Raad 0111, f 1000 van den post onvoor
ziene uitgaven van dc liogrooting der
gemeente-gasfabriek daarvoor aan te
wijzen.
Burgem. en Weth. stellen voor,
ten behoeve van de uitbreiding van
'1 gasbedrijf een leening van 1' 43.000
le sluiten, tegen 4$<yn, met een af
lossing van minstenis 1 1000 per jaar.
Eeii 30-tal deelhebbers in het
fonds tot ondersteuning van weduwen
van gemeente-ambtenaren verzoeken
