ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
Maandag 9 Februari 1914.
EERSTE BLAD.
Algemeen Overzicht.
NIEUWSTIJDINGEN.
Uit Stad en Provincie.
Z lerlkzeesche
Courant).
ABONNEMENT.
De abonnementsprijs van dit bladdat iederén
MAANDAG, WOENSDAG en VRIJDAG verschijnt, is
voor Zierikzee f 1,30, voor alle andere plaatsen in
Nederland f 1,60 per 3 maanden.
Afzonderlijke nummers B cent.
Voor het buitenland, verzending ééns per wéék
f 10 per jaar by vooruitbetaling.
70ste JAARGANG, No. 9503
Directeur t A. J. DC LOOZE Jr.
Uitgever-Hoofdredacteur A. FRANKEL.
Redacteuri J. WAALE.
ADVERTENTIE N.
Van 1S regels 30 ots meerdere regels 10 ets.
Bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Het
tarief hiervoor is aan het bureau verkrijgbaar.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
De inzending moet geschieden des Maandags-,
Woensdags- en Vrjjdagsmiddags uiterlijk 2 ure.
Dit numnftr bestaat uit twee bladen.
Onze Tweede Kamer is op reces.
Het Begrootingswerk is door dezen
tak van ons wetgevend lichaam eindelijk
afgedaan.
Veel productieve arbeid is door onze
nieuwe volksvertegenwoordiging nog
niet verricht.
Er is meer geredevoerd, dan tot stand
gebracht.
Het begon met de rechterzyde, die
met een bewonderingswaardige, onver
stoorbare onvermoeidheid kritiek oefende
op de Juni-verkiezingen, op de ver
dorvenheid van de in boosheid zoo ver
stokte concentratie, en op de machte
loosheid van de linkergroepen de teugels
van het bewind te aanvaarden, zoodat
een extra-parlementair Kabinet gevormd
moest worden. Maar ook de mannen
van links deden in breedsprakigheid
voor de mannen van rechts niet onder.
Ook zy houden van lang en veel praten.
Dit is bij de bespreking van de weigering
der ministerieels portefeuilles door de
socialisten schitterend gebleken. En niet
minder kwam dit aan het licht by de
behandeling der begrootingen van de
verschillende departementen. De heeren
afgevaardigden van links moesten be*-
grjjpen, dat zy hun kracht niet moeten
zoeken in oraties, maar in het afdoen
van 's lands zaken. jj moesten inzien,
dat het vermorsen van den nationalen
tjjd later door hun politieke tegenstan
ders tegen hen wordt uitgespeeld.
Nederland heett in Ter Laan zjjn
eersten socialistischen burgemeester. De
regeering, rekening houdende met de
omstandigheid, dat de bevolking van
Zaandam grootendeels socialistisch is,
heeft Ter Laan voor burgemeester aan de
Koningin ter benoeming voorgedragen.
En Hare Majesteit heeft als constitution-
neele vorstin, die zich in alle omstandig
heden boven de partijen weet te plaatsen,
Ter Laan benoemd. Deze heeft by de
aanvaarding van zyn waardigheid een
merkwaardige rede gehouden, waarin
hjj de gedragslyn aangaf, die hij als
burgemeester zal volgen. Het is nu maar
te hopen, en zy, die hem kennen, ver
wachten dit ook van hem, dat zyn
daden met zijn woorden in overeen
stemming zullen wezen.
Beweerd wordt, dat in 't algemeen de
bevolking van het platteland afneemt,
omdat de menschen naar de groote
steden trekken. Nu kan van Berlijn, een
stad met 2.079.156 inwoners niet gezegd
worden, dat zy een plattelandsgemeente
is. En toch vermiuderde haar bevolking
iti 1913 met bykans 16000 zielen. (Had
Zierikzee maar zooveel)! Berlyn telde
einde 1912, 2.095.030 inwoners. Wat
Berlyn verloor, dat wonnen de voorsteden.
Luitenant von Förstner is tot regeling
van zyn particuliere aangelegenheden in
Zabern geweest. Toen de schooljongens
den „schneidigen" luitenant, die zoo
dapper een kreupelen schoenmaker met
zyn sabel naar den grond heeft ge
slagen, opmerkten, liepen zy hem na,
en veroorloofden zich minder vleiende
uitdrukkingen jegens hem, wat zeer
oneerbiedig van de schooljeugd was.
Gelukkig dreven de gendarmes de stoute
jongens naar huis.
In de Tweede Kamer van het Groot
hertogdom Luxemburg zyn twee afge
vaardigden met elkander aan het
bakkeleien geweest. Een socialistische
volksvertegenwoordiger, Mack genaamd
had in zyn rede den reactionnairen
afgevaardigde, dr. Kayser, „den politie
commissaris van ltzig" (een dorp in
Luxemburg) genoemd, wat dr. Kayser's
verklaarbaren toorn opwekte, omdat
deze wegens onbevoegde uitoefening van
politie-coraraissaris indertyd veroordeeld
was. In zyn antwoord maakte hy Mack
uit voor al wat leelyk is, en deze werd
daarover zóó woedend, dat hij hem
aangreep en op een pak slaag tracteerde,
wat in een deftige volksvertegenwoor
diging natuurlyk hoogst onbetamelijk
is. De andere gedeputeerden hebben toen
de vechtenden van elkander gescheiden.
In Stockholm, de hoofdstad van Zwe
den, hebben 30,000 boeren een optocht
gehouden, om te protesteeren tegen de
regeering, die weigerde den militairen
diensttijd van acht tot twaalf maanden
te verlengen. Z|j trokken voorbjj het
koninklijk paleis, en op de binnenplaats
er van werd een deputatie van hen door
den Koning toegesproken. In zyn toe
spraak sprak deze z|jn instemming uit
met de betooging. Met vreugde, zeide
hij, werd door hem de- bereidwilligheid
der boeren b»?groet om hoogere lasten
te dragen voor de landsverdediging. Ook
Zyn Majesteit was een krachtig voor
stander van de verhooging van het affec
tief. Na afloop der betooging werd een
deputatie der boeren door den Minister-
President in audiëntie ontvangen Deze
gaf aan de deputatie te kennen, dat als
de regeeringsvoorstellen geheel uitge
werkt zyn, het na aanneming van die
voorstellen duidelyk zal worden, dat de
verdedigingsmiddelen voldoende zullen
zyn om het land te verdedigen. Maar h|j
meende er op te moeten w|jzendat
door onjuiste voorstellingen een agitatie
in het leven was geroepen.
In de Tweede Kamer heeft s Konings
toespraak een storm van verontwaardi
ging doen opgaan. By de behandeling
der civiele lijst van den Koning ver
klaarden de socialistendat z|j op een
demonstratieve wyze daartegen zouden
stemmen. Ook de leden der liberale
concentratie beschouwden 's konings rede
als ongrondwettig. Niettemin werd het
wetsontwerp, regelende de civiele l|jst,
aangenomen.
De Minister-President deelde aan de
Kamer mede, dat de regeering bij Z|ja
Majesteit geweest is ter bespreking van
deze aangelegenheid. Het onderhoud der
regeering met den Koning droeg een
hoogst beteekenisvol karakter.
Vorsten z|jn in den regel vurige voor
standers van het militairismo. Van jongs
af zien zy in militaire glorie hun hoogste
ideaal. Dit is éón der schaduwzijden van
het koningschap. De Zweedsche koning
maakt op dien regel geen uitzondering.
Eq nu zyn toespraak een duidelijke
afkeuring is van wat het Ministerie wil,
zal 't zeker geen verwondering wekken,
wanneer de ministers hun portefeuilles
ter beschikking van Zyn Majesteit zullen
stellen.
De agitatie voor uitbreiding van het
defensiewezen in Zweden vindt haar oor
sprong in de denkbeeldige vrees, die
men voor Rusland koestert. Men heeft
van militaire zjjde het volk diets ge
maakt, dat Rusland, de machtige buur,
Zweden wil inpalmen. Zoo heeft men
indertyd ons Nederlanders trachten wys
te maken, dat Pruisen by de eerste de
beste gelegenheid Nederland zal annex-
eeren. Noch het een noch het ander i
waar.
De regeering in Noorwegen heeft door
haar bemiddelend optreden een alge-
meene werkstaking weten te voorkomen.
Z|j is er in geslaagd om den machtigen
werkgeversbond tot toegevendheid te
steramen. Ware de regeering in deze passief
gebleven, dan zou den 19 Febr. de werk
staking z|jn uitgebroken. En dan had
men de internationale tentoonstelling,
die te Christiania zal gehouden worden
niet op den bepaalden datum, den lOen
Mei kunnen openen.
De bekende wapenfabriek Poetilof in
Petersburg heeft door een kunstgreep
Fransch kapitaal weten te bemachtigen.
In de Fransche bladen wist de directie
van genoemde fabriek een bericht ge
plaatst te krygen, dat met Krupp over
aankoop der fabriek onderhandeld werd.
Het Fransche chauvinisme, dat moord
en brand hierover schreeuwde, liep in
den val. De Russische wapenfabriek
kreeg het Fransch kapitaal. De onder
handelingen met Krupp bestónden louter
in de verbeelding.
De Rjjksdoema heeft met het oog op
de onwettige handelingen, die door de
Russische regeering b|j de laatste ver
kiezingen gepleegd zijn, een motie aan
genomen, waarin verklaard wordt, dat
de regeering bewezen heeft een stelsel
van wederrechtelijke maatregelen aan
te kweeken, zoodat de Rjjksdoema de
door de regeering afgelegde verklaringen
als onvoldoende afwijst.
Geljjk men weet, zjjn in Zuid-Afrika
tjjdens do staking tien aanvoerders van
de arbeiderspartij door de regeering in
alle stilte opgepakt en zonder vorm van
proces naar Engoland getransporteerd
Onder deze behoort o. a. onze land
genoot Poutsma, die indertyd aan de
zyde van de Boeren teg«»n do Engelschen
dapper gestreden heeft, en zich o a. in
hooge mate verdienstelijk heeft gemaakt
door do reorganisatie van den ambulance
dienst. De beroemde generaal De Wet
heeft zyn verdiensten mondeling en
schriftelijk erkend Ir. .weerwil van het
geen hij voor de Boeren indertyd ge
daan heeft, werd hy loch aldus op
onwettige wyze behandeld. Om die
onwettige behandeling van hem en z|jn
negen lotgenooten te wettigen heeft de
regeering de indemniteitswet ingediend.
FRANKRIJK.
Do markiezin Minna de Villovert
was eenige jaren geleden nog slechts
■eeli klein onbekend koormeisje van
liet Metrepol-Theater te Berlijn. I£n
aan haar geringe afkomst is t waar
schijnlijk te wijten, dat zij eenige
weken in de gevangenis heeft moeten
zuchten. Want voorspoed wekt nijd,
en wraakzucht en nijd deinzen
voor niets terug. Markiezin Minna
de Yillcvcrt is n 1. zeer voorspoedig
geweest. Zooals gezegd, zij begon als
koormeisje en was toen nog geen
Markiezin, maar de dochter van li
irmc waschvrouw te Zerbsl, die nog
L'lf andere kinderen te onderhouden
had. Maar het liet zich aanzien, dat
Minna, ondanks haar onaanzienlijke
afkomst, ahngezien en bemind en
daardoor in aanzien zöu komen. De
.Markies de Villevcrl. uil Parijs, een
bejaard heer met een lichtbewogen
hart, zag haar op hel tooncel, werd
zwaar verliefd, nam een kort besluit
en trouwde met haar te Londen. De
jong-gehuwden leefden zeer gezellig
in Londen-Wesl en daarna in de
villa van den Markies te Parijs. Het
geluk duurde evenwel slechts kort,
de Markies stierf en zijn geheele ver
mogen kwam in liet bezit van zijn
jeugdige weduwe. Deze wilde nog
wat van de wereld zien, zooals zich
denken laat en zwierf van de eene
badplaats naar de andere. Zij zou
een gelukkig leven geleid hebben,
als de officier van justitie te Berlijn
niet op haar geloerd had. Een kleer
maker uit de Ritterslrasse te Berlijn
had n I. beweerd, dal de Markiezin
in 1908, toen zij nog een arm koor-
meisje was, een baljapon en een
elegant wandelcostuum bij hem
gestolen had.
Er werd toen een vervolging tegen
Minna ingesteld, doch 'l koormeisje
was niet en nergens te vinden.
Nu wil het gebeuren, dat Minna
zoo legen Kerstmis heimwee krijgt
naar haar moeder, de oude wasch
vrouw te Zerbsl, en haar elf broer
tjes en zusjes. En Minna vergeet
daarbij, dat de officier van justitie
zooiels als een aartklacht nooit ver
geel Dus gaat zij, met een verhuis
wagen vol koffers, in glans en staat,
in pracht en praal, naar Zerbst. Nu
wisten de buren van de aanklacht
en uit nijd waarschuwden zij de
politie, die „de mooie dame" onder
den arm nam als een gewone mis
dadigster en naar Berlijn bracht. De
moedei zuchtte, „dal zij ook niet
veel pleizier van naar kinderen be
leefde', en cle dochter-Markiezin
weende over de schande en de on
gerechtigheid. Van Kerstmis af tot
de vorige week heeft zij in voor
arrest gezeten en heeft zij terecht
géslaan. Ook toen aan tranen geen
gebrek!
Zij schelste haar treurige jeugd ui
ontkende heftig, dat zij zich aan
diefstal schuldig gemaald zou heb
ben,,Dc kleermaker handelt uit
wraakzucht', zeide zij De kleer
maker hield zijn beschuldiging vol
doch hij sprak zichzelf telkens legen
cn maakte een onbetrouwbaren in
druk Dientengevolge werd aan zijn
verklaringen geen en aan die van
de Markiezin wèl vertrouwen ge
gehecht en werd zij vrijgesproken
Zij is onmiddellijk uit de gevangenis
ontslagen en zal zich weer naar haar
villa te Parijs begeven.
ENGELAND.
Een Engelschman, Richard Robert,
Loane Rosoman, heeft aan zijn
zevenjarig neefje en naamgenoot een
.'ermogen van 44.000 pond na
gelalen, op voorwaarde, dal de
jongen later „werkzaam zal zijn aan
een nuttige bezigheid". De oom heeft
door deze bepaling blijkbaar willen
oorkomen, aal de jeugdige kapita
list met zijn half millioentje zou
gaan rentenieren. Niet onwaar
schijnlijk is hel evenwel, dat de op
vatting, die de jeugdige Richard
Robert van hel begrip „nuttige bezig
heid zal krijgen, 'eenigermate af
wijkt van die zijns legateerenden
bonis.
Staatspenslonnoerlng Federatie-
vergadering.
ZIERIKZEE, 8 Febr. Do Federatie
van den Bond voor Staatspensionneering
op SchoutvenDuiveland zal aanstaanden
Donderdag, des namiddags ten één ure,
in bet Huis van Nassau eeD algerueene
vergadering houden. Een talrijke opkomst
ge wen sekt.
Waterleiding Schouwen—Duiveland.
Dinsdagmiddag om half éêD zal in de
Concertzaal alhier het Waterleiding-
Comité vergaderen. Tot bijwoning dezer
belangryke vergadering zijn al de ge
meenteraadsleden van SckouweuDuive
land uitgenoodigd.
Kiezerslijsten.
Wij maken allen die in de termen
vallen kiezer te worden of kiezer te
blijven, opmerkzaam, dat men zich vóór
15 Februari ter secretarie behoort op te
geven.
Te Zierikzee is het Comité van Actie,
dat a 8. Donderdagavond van 810 uur
in de nieuwe benedenzaal van het Huis
van Nassau (ingang Hooge Molenstraat)
alhier zitting houdt, tot het verschaffen
van al de gewenschte inlichtingen gaarne
bereid.
VrQ vervoer van Kamerleden.
De spoorwegmaatschappijen hebben
vrjj vervoer toegestaan aan alle Kamer
leden, dus ook aan hen, die niet op het
adres geteekend hadden. En wel is het
verzoek ingewilligd zonder eenige voor
waarde te stellen.
Van 1 Juni tot 31 December j.l.
zyn by de Kon. Marine niet minder dan
231 personen uit den dienst verwijderd,
die niet meer voor den krijgsdienst mogen
worden aangenomen, waarvan 188 raa
trozen en 43 mariniers.
BROUWERSHAVEN, 7 Febr. De af-
deeling Brouwershaven van de Vereenigiug
Vacantiekolonies alhier, hield hedenavond
haar jaarlijksche vergadering in Café
„Bellevue".
In de plaats van de aftredende be
stuursleden, den heer G. J. Boot en
mevrouw Sevenhuisenwerd laatst
genoemde herkozeD, en in de plaats van
eerstgenoemde, die zich niet meer her
kiesbaar stelde, mej. J. E. M. Rademaker.
Gekozen werden nog als nieuwe be
stuursleden do heeren A. C. Hordijk en
A. van Sluis Lz., die beiden de benoo-
ming aannamen, en in de plaats van
don heer G. J. Boot, die als voorzitter
bedankte, de heer W. H. Ittmann, als
penningmoesteresso mej. J. M. Rade
maker en als secretaresse mevrouw
Sevenhuisen.
RENESSE. Het fanfaregezelschap
„Luctor et Emergo alhier gaf Donderdag
5 Februari 1.1. eene uitvoering voor
donateurs en begunstigers. Het pro
gramma, r|jk aan inhoud, had een talrjjke
schare naar de zaal van den heer M
C. Kappers gelokt, die belangstellend
was naar de uitvoering daarvan.
Nu, de uitvoering liet weinig of niets
te wenschen over, ja, de verwachting
werd zelfs overtroffen. Mooie muziek die
goed werd uitgevoerd gaf aanleiding,
dat het publiek, directeur en leden
moest bewonderen, wier handen beter
staan naar 't hanteeren van spade of
aDder stuk gereedschap dan naar
dirigeerstok en instrument. Men was
hoogst voldaan over de keurige uitvoering
der muziek en directeur en leden oogstten
daarvoor den dank der aanwezigen door
een langdurig applaus na 't eindigen
van ieder stuk.
En wat de voordracht „Toon de
straatveger", de komieke scène „Per
vliegtuig naar de Maan" en het blijspel
„Twee oude bekenden of de gevolgen
van een rukwind", betreft, daarover was
maar één roep: 't was heel mooi!
Waarl|jk, de jongelui die zich daartoe
hebben geleend, hebben eer van hun
werk en de belooning daarvoor bleef
dan ook niet uit, al bestond die ook
maar in lachen en applaudisseeren.
Na afloop van 't programma meende
de heer Burgemeester der gemeente de
tolk te zjjn der aanwezigen, door den
directeur en dc leden, alsmede de
dames die hun welwillende medewerking
hebben verleend, dank te zeggen voor
den genotvollen avond, door hen ver
schaft. waarbij hjj den wensch voegde,
dat het gezelschap den goeden weg zou
bljjven volgen, en nog dikwjjls zoo'n
aangenamen avond aan donateurs en
begunstigers zou mogen aanbieden. Ook
hoopte hjj, dat de dames, die nu het
gezelschap hebben gesteund, in 't vervolg
even bereidwillig hun zeer gewaardeerden
steun zouden verleenen.
Op Zaterdag 7 dezer, werd een open
bare uitvoering gegeven en hetzelfde
programma ten gehoore gebracht. Ook
toen was er in de zaal van den heer
Kappers een talrijk publiek aanwezig,
dat bljjkbaar ook zeer was voldaan over
de uitvoering en daarvan had genoten,
getuige de luide bjjvalsbotuigingen.
Beide avonden was het natuurlyk na
afloop bal, waarvan de danslustigen
ruim gebruik hebben gemaakt en waar
van men 'aat in den nacht zeer voldaann
huiswaarts keerde.
NIEUWERKERK. In de zaal van
den heer Lievendse alhier, werd Vrijdag
avond door het fanfarecorps „Oefening
en Uitspanning" het gewone winter-
concert gegeven, dat door een talrjjk
publiek werd by gewoond.
De voorzitter opende de bjjeenkomst
met een welkom aan de aanwezigen
sprak zijn leedwezen uit, dat de
heer burgemeester door ongesteldheid
verhinderd was tegenwoordig te zjjn,
doch verheugde zich dat hjj reeds zoover
hersteld was, dat ZEd weder in den
familiekring was teruggekeerd, en hoopte
dat hjj een volgende uitvoering met zjjn
tegenwoordigheid zou vereeren.
Een driewerf „Lang zal hjj leven"
schetterde door de zaal, ten teeken van
instemming met het gesprokene.
De muzieknummers, afgewisseld door
een paar tooneelstukjes, werden onder
leiding van den bekwamen directeur, den
heer P. A. Jongraans, correct uitgevoerd.
Uit de maatvastheid bleek, dat de
stukken flink waren ingestudeerd, zoodat
aan het gezelschap na elk nummer
een warm applaus ten deel viel.
Niet minder vielen in de smaak de
ten tooneel gevoerde stukken „Na ljjden
komt verbljjden", dramatische schets
in één bedrjjf, en „De verzegelde
burgemeester", bljjspel in 3 bedrjjven.
De rollen waren in goede handen.
Pinkte hjj het eerste m migeen in
stilte een traan weg, in hot tweede
wekte menige passage dei^laohlust op
van het publiek, wat ook gezegd kon
worden van de komische voordrachten
„Oost West, thuis is 't ook niet alles",
en „De jubilee van oom Driek".
Een woord van dank aan het slot
van 't program uitgebracht door den
voorzitter was dan ook welverdiend,
want waarljjk, „Oefening en Uitspanning"
had wederom zjjn onden roem gehand
haafd, terwjjl de dames en heeren door
hun keurig spel zooveel hadden bijge
dragen, allen een genotvollen avond te
verschaffen. Een opwekking aan hen,
die, hoewel aanwezig, nog geen lid zyn
van „Oef. en Uitsp.", de vereeniging te
steunen, door toe te treden als lid, is
niet misplaatst. De gezellige bjjeenkomst
werd met een geanimeerd bal besloten.
ST.-FILIPSLAND, 5 Febr. In den
afgeloopen nacht zijn ze weer druk
bezig geweest niet straatschenderij.
Van een heining was de deur ui\
cle hengsels genomen en eenige hui
zen verder legen de voordeur gezet,
zoodat de bewoner die 's morgens
toen hij zijn huis wilde verlaten,
tegen zich aankreeg. Bij een ander
was de zinken buis, die naar de re-