ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
Maandag 26 Januari 1914.
EERSTE BLAD.
Opkomst in werkelijken dienst
Zeemiliciens.
NIEUWSTIJDINGEN.
Z ierikzeesctie
C o u r a ii t
ABONNEMENT.
De abonnementsprijs van dit bladdat iedereu
MAANDAGWOENSDAG en VRIJDAG verschijntis
voor Zierikzee f 1,30, voor alle andere plaatsen in
Nederland f 1,60 per 3 maanden. -
Afzonderlijke nummers 5 cent.
Voor het buitenland, verzending ééns per week,
f 10 per jaar by vooruitbetaling.
70ste JAARGANG,
No. 9497.
Directeur i A. J. DE LOOZE Jr.
Uitgever-Hoofdredacteur A. FKANKEL.
Redacteura J. WAALE.
ADVERTENTIEN.
Van 18 regels 30 ets meerdere regels 10 ets.
By abonnement op voordeelige voorwaarden. Het
tarief hiervoor is aan het bureau verkrijgbaar.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
De inzending moet geschieden des Maandags-,
Woensdags- en Vrydagsmiddags uiterlyk 2 ure.
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
De BURGEMEESTER van Zierikzee;
Gelet op een schrijven van den Commisnaris
der Koningin in Zeeland van 7 Januari j.l., A,
no. 96, 3e afd. M.
Brengt ter kennis van den verlofganger dezer
Gemeente van de lichting 1912.
IZAK HENRICUS PEUTE,
Zeemilicien-Kustwachter, dat hy, ingevolge
Koninklyk besluit van 10 December 1913 no. 32,
op een nader te bepalen dag in de tweede helft
van de maand Augustus 1914 voor den tijd van
vijf weken in werkelijken dienst moet opkomen,
tot het houden van herhalingsoefeningen.
Zierikzee, den 24 Januari 1914.
De Burgemeester voornoemd,
D. VAN DER VLIET.
Algemeen Overzicht.
De regeereude Groothertogin Marie
Adelaide van Luxemburg, de twintig
jarige prinses van Nassau, heeft aan haar
nicht, onze geëerbiedigde Koningin, een
officieëel bezoek in den Haag gebracht.
Het Stamhuis van Oranje, het oudste
vorstenhuis in Europa, heeft twee takken,
den Ottonischen en den Walrameche tak.
De groothertogin van Luxemburg stamt
af van den Ottonischen, die katholiek ge
bleven is, terwijl onze Koningin een
afstammelinge is van den Walramschen
tak, die tijdens de reformatie protestant
geworden is.
Door het bezoek, dat een beteekenisvol
staatkundig karakter mist, worden de
familiebanden tusschen de beide takken
vau het Doorluchte Huis van Nassau
nauwer toegehaald.
In Fraukryk zijn twee mannen van
betoekenis, die beide in de Dreyfus-
kwestie een groote rol gespeeld hebben,
als het ware gelijktijdig overledeo.
Generaal Picquart, die ontdekte, dat het
befaamde borderel niet door Dreyfus,
maar door Esterhazy geschreven was,
is aau de wonden, bekomen door een
val van het paard, bezweken. De Kamers
besloten hein op Staatskosten te zullen
begraven, maar de familie heeft voor
deze eer bedankt. De andere persoonlijk
heid, die niet minder krachtig in de Drey-
fnszaak op den voorgrond trad, en nu het
aardsche tooueel verlaten heeft, is Francis
de Pretseuzê. Hij, Picquart en inzonder
heid Emille Zola waren de drie wakkere
kampioenen voor do onschuld van Alfred
Dreyfus. Eu zij hielden moedig stand,
en rustten niet eer, voordat de groot
leugenaars, die 'tFransche volk verleugend
hadden, ontmaskerd waren, de onschuld
van Dreyfus duidelijk bewezen was en
de mishandelde van het Duivelseiland,
waarheen hij verbannen was, naar zjjn
vaderland kon terugkeeren.
De Duitsche gezant te Parijs heeft ter
eere van Poiucaré, den President der
republiek, in het Gezantechapsbötel een
diner gegeven, dat door een soirée ge
volgd word, waaraan meer dan 2000
personen deelnamen.
In de Eerste Kamer van Elzas-
Lotharingen is tot de regeering de
volgende interpellatie gericht geworden
„Wat donkt de stadhouder te doen,
teneinde aan het land de zekerheid te
verschaffendat zijdie in Elzas-
Lotharingen met militaire macht bekleed
zgn, zich voortaan zullen houden binnen
de wettelijke bepalingen van hun be
voegdheden geBteld".
Kolonel Reuter, die in Zabern zoo
despotisch tegenover de bevolking optrad,
en de wet verkrachtte, is ter belooning
van zijn inconstitutioneele handelingen
door den Keizer met de orde van den
Rooden Adelaar begiftigd. Onnoodig te
zeggen, dat deze Keizerlijke onder
scheiding in Elzas-Lotharingen de
heersohende ontstemming niet weinig
verergerd heeft.
To Keulen is een journalist tot 500
Mark boete veroordeeld, omdat hjj in
de Rheinische Zeitung de politie
ambtenaren had beschuldigd zich te laten
omkoopen. Niet om die beschuldiging,
want deze bleek bij de behandeling der
zaak waar te zijn, werd hij tot betaling
van die boete veroordeeld, maar omdat
h\j in zijn onthullingen de grenzen van
het geoorloofde overschreden had. Het
bleek namelyk uit het proces, dat het
hoofd der politie niet de kracht bezat
om aan 't misbruik der omkoopbaarheid
een einde te maken. Koffiehuishouders,
lokaalhouders, herbergiers, ondernemers
van publieke vermakelykheden kochten
den gunst der poli tie-autoritei ten, en
deze deden dan, waar wettelijke voor
schriften overtreden werden, een oogje
dioht. Dit zaakje, dat door het proces
aan het rollen is gebracht, zal naluurlyk
een staartje hebben.
In Berlyn is een bond van „echt
Pruisische mannen" opgericht, in den
geest ongeveer van dien in Rusland.
In een vergadering nu van dien bond
werd het Pruisendom verheerlijkt. Onder
de woordvoerders bevond zich ook de
luitenant-generaal Van Kracht, die in
zyn rede mededeelde, dat in den slag
van Orleans in 1870 de Beieren zich
voor het Pransche vuur terugtrokken,
maar dat daarentegen de Pruisen flink
aanvielen. „Als wij er by komen, dan
krygen ze allen courage". In Beieren
hebben die woorden veel kwaad bloed
gezet. Ia de Beiersohe Kamer zeide de
Minister van Oorlog: „als de generaal
inderdaad heeft gezegd, wat de verslagen
melden, wat Zyn Excellentie voorloopig
nog weigerde te gelooven, dan kan hy
zulk een ongehoorde uitdrukking niet
genoeg laken'Daardoor gaf de Beiersche
Minister aan den Pruisischen generaal
een prachtige gelegenheid den aftocht
te blazen. Deze heeft met het oog op
den storm, die naar aanleiding van zyn
woorden was opgestoken, van die ge
legenheid gretig gebruik gemaakt, en
gelyk in soortgelijke gevallen meer ge
beurt, de schuld geworpen op de verslag
gevers, die hem verkeerd zoudenjverstaan
ïebben. De waarheid is, dat de generaal
in zyn blinden yver het Pruisendom te
roemen ten koste van de andere Duit-
8che stammen zyn mond voorbijgepraat
had, en nu met een onwaarheid zich
uit de impasse, waarin hy zich zelf ge
bracht heeft, poogt te redden.
Beilis, die twee en een half jaar on
schuldig heeft gevangen gezeten, omdat
de Russische regeering door een gruw
zame beschuldiging vyf raillioen menschen
aan den haat der bevolking wilde prys
geven, zal zich als landbouwer
Palestina vestigen, waar hy van Rot
schild een stuk land ten geschenke
heeft ontvangen. Hij toeft met zyn
vrouw en vyf kinderen thans te WeenenJ
en heeft, geïnterviewd door een journa
list, dezen zyn lotgevallen in de ge
vangenis medegedeeld.
Men heeft hem behalve de stokslagen
die hy op gezette tyden ontving, al zijn
tanden stukgeslagen. Dat alles verdroeg
hy met lijdzame onderwerping. Maar
toen hy zyn acht-jarig zoontje, dat
zonder dat hy het wist, eveneens in een
cel was geworpen, hoorde weenen, toen
geraakte hy in vertwijfeling, en dacht
er aan de hand aan zichzelven te slaan.
Maar het bewustzijn dat hy moest
blyven leven, opdat zyn onschuld zou
blijken, gaf hem nieuwe levenskracht
In de fabriekcentra van Rusland,
werd den 22sten Januari, den gedenkdag
der betoogingen van 1905, door velen
de arbeid gestaakt.
NEDERLAND.
DINTELOORD, 24 Jan. Donderdag
avond, omstreeks 1 uur, werden de be
woners van ons dorp opgeschrikt door
het luiden der brandklok. Al spoedig
hoorden we dat de vlaskooi van de
firma Vogelaar en Co. vlam had gevat,
doordat by het omvallen van een lantaarn
eenige lokken in vuur waren geraakt.
Vóór de spuiten aanwezig waren, viel
van de schuur niets meer te redden en
beyverde de brandweer zich om de be
lendende gebouwen te vrijwaren. Voor
het verwerken van vlas bediende men
zich van een benzinemotor, die in een
steenen gebouwtje was geplaatst, waarin
zioh ook een vat benzine bevond. Tot
ieders verwondering bleef bedoeld gebouw
met zyn inhoud gespaard.
Den volgenden dag heeft één der
spuiten nog steeds gewerkt, om de
groote massa vlas te dooven.
Er is aan dit onheil voor patroon en
werkman een groote schade verbonden
Uit Stad en Provincie.
In een wak gereden.
ZIERIKZEE, 26 Jan. Vrijdagmiddag
waren van uit <jeze gemeente drie
ongelui op schaatsen naar Brouwers
haven gereden en zouden, na eenig
vertoeven aldaar, 'zich huiswaarts be
geven. Was do heenreis naar wensch
gegaan, de terugtocht zou minder
wettig zijn. Door de duisternis misleid
ïadden zij een verkeerde richting ge
nomen en had één van henn.l. de
hofmeestersbediende der stoomboot
De Sohelde" genaamd Kauveld, het
ongeluk ra een wak te rjjden. Door het
hulpgeroep kwam .ook de landbouwer
C. v. d. Weele aanloopen, die met de
anderen, genoemden Kauveld uit zyn
benarde positie wist te bevryden.
Bibberend van kou, werd de drenkeling
by den behulpzamen landbouwer binnen
gebracht. Na zich daar flink verwarmd
en van droge kleeren te Jiebben voorzien,
werd gezamenlijk de verdere terugtocht
aanvaard, die gelukkig zonder verdere
onheilen afliep.
Een woord van hartelyken dank aan
den heer v. d. Weele, voor zyn hulp
vaardigheid, is hier zeker op zyn plaats.
IJ s f e o s t.
Zaternamiddag werd op de IJsbaan
alhier een wedstrijd op schaatsen en
klompen gehouden, waaraan ruim 400
jongens en meisjes deelnamen.
Met de muziek van „Kunst en Eer"
voorop togen de jeugdige deelnemers en
deelneemsters tegen twee uur naar de
baaü, waar zij in de ijetent op een kop
chocolade onthaald werden.
Hierop nam de wedstrijd togen half
drie een aanvang.Het was een aardig
gezicht al die kleuters aan de hard-
ooperij op klompen te zien deelnemeD,
een elk zich beijverend aau de eindpaal
de eerste te wezen. Menigeen viel of
struikelde tengevolge van de gladheid
van het ijs, maar stond terstond weer
op om den gestoorden wedloop te ver
volgen.
Het was tusschen de jongens op de
schaatsen dikwerf een heftige, belang
wekkende tweestrijd, waarbij menigeen
vau hen bleek een vaardige schaatsen
rijder te zijn.
Alle deelnemers ontvingen na afloop
twee broodon, één pond gort en één
pond spek, terwijl aan de prijswinners
bovendien dekons, dassen, handschoenen
en mutsen werden uitgereikt, voorzeker
nuttige on in menig huisgezin hoogst
welkome prijzen.
Het bestuur werd tot dit feest voor
de minvermogenden in staat gesteld door
de ruime bijdragen van vele ingezetenen.
Zegolspaarkas.
Door een 30-tal winkeliers is op
gericht de Zierikzeesche zegelspaarkas,
„De Voorzorg". Het voorloopig bestuur
bestaat uit de heeren J. H. Iedeler
Voorzitter, J. Lokker Secretaris, J. H.
Knaap Penningmeester.
Door Gedep. Staten van Zeeland
is bepaald:
1°. dat de jacht op houtsnippen met
ingang 1 Maart, die op waterwild met
ingang van 1 April en die op water
snippen met ingang van 15 April zal
gesloten zyn;
2°. het weispel van kwartelen alleen
van 1 Maart tot en met 15 Juli zal
geoorloofd zijn;
3°. de kooieenden door den kooiman
moeten worden opgesloten of gehokt
van 1 April tot en met 30 April en van
15 Juni tot en met 31 Augustus.
De melaat9chon lo Suriname.
Vrijdagavond trad voor 'n schaars
opgekomen publiek in café Juliana'
als spreekster op mej. Van Hoog
straten
Ds. Gouverneur leidde spreekster
in. In zijn inleidend woord deed
deze uitkomen liet groote belang,
hetwelk wij bij een goede verple
ging der melaatschen in Suriname
hebben, schetste, wat wijlen ds. Zaal
berg, die ter dezer stede predikant
geweest is, voor de zaak der melaat
schen gedaan beeft, en herinnerde
er aan, dat vroeger voor bet ver
plegingswerk in Suriname belang
rijke giften uil Zierikzee waren in
gekomen, twee giften zelfs elk van
f 2000. Er is een tijd geweest, dat
elkeen, die melaatsch was, uit de
maatschappij werd gestooten. Maar
nu wordt tegenover die ongel ukki-
gen barmhartigheid geoefend. Hij zal
aan spreekster van dezen avond, die
zeil in Suriname geweest is en dus den
toestand daar uit eigen aanschouwen
kent, het woord geven om over de
melaatschen in Suriname te spreken.
Zij heeft de koude weersgesteldheid
getrotseerd, teneinde door haar
woord hier opnieuw belangstelling te
wekken voor de zaak der barmhar
tigheid.
Mej. Van Hoogstraten hierop het
spreekgestoelte betredend, gaf, al
vorens de zaa kder melaatschen te
besprekein, eerst een uitvoerig histo
risch overzicht over onze kolonie
Suriname en haar bevolking, her
innerde daarbij aan de afschaffing
der slavernij in 1873, waardoor
33000 slaven vrije burgers werden
en schelste den geringen graad van
ontwikkeling, waarop de inland-
schc bevolking staat.
Hierop gaf spreekster* een voor
stelling van de zoo gevreesde ziekte
der melaatschheid, die zich in
drieërlei vorm kan openbaren. Zij
ontstaat door een bacil, en haar
geboortegrond is Egypte. Algemeen
wordt aangenomen, dat de Afri-
kaansche negers dc melaatschheid
naar Suriname overgebracht hebben
De melaatschheid is niet alleen een
ziekte van het lichaam, maar ook
van den' geest.
Teneinde de melaatschen in Pama-
ribo en dc districten in de gelegen
beid te stellen zich vrijwillig uit het
leven terug te trekken, dat voor hen
geen aantrekkelijkheid meer heeft,
werd „Bethesda" gesticht.
Spreekster verhaalde, hoe „Bet
hesda" is ingericht. Het is in twee
afdeelingen gesplitst, één voor man
ncn, en één voor vrouwen en kinde
ren. In treffende taal wordt door
spreekster verhaald van het lijden
dier ongelukkigen, en van al wat
tol leniging van dat lijden gedaan
wordt. Melden zich nieuwe patiënten
aan, die met de gevreesde ziekte be
hept zijn, dan moeten zij afgewezen
worden, omdat op „Bethesda" geen
plaats meer is.
Spreekster deed hier in gevoelvolle
bewoordingen een beroep op de
barmhartigheid, teneinde doorgaven
te bewerken, dat voorlaan niemand
meer behoefde afgewezen te worden
En wie geen geld kan missen, sta het
oude linnen, dat hij niet gebruikt,
voor de melaatschen af, opdat de
zusters de gebruikte verbanden kun
nen verbranden, in plaats van ze tc
moeten wasschen.
Wie dus wat te missen heeft, wie
oud linnen, katoen en zwachtels over
heeft, doe dit toekomen aan zuster
!L. A. de Leeuw, die zoo welwillend is
zich met de ontvangst te belasten.
Na dc rede van mej. \£an Hoog
straten, die met veel zeggingskracht
uitgesproken, blijkbaar een diepen
indruk maakte, werd door ds. Gou
verneur, na de spreekster zijn dank
tc hebben betuigd, met gebed de bij
eenkomst gesloten.
KERKWERVE, 26 Jan. In de heden
gehouden vergadering van den gemeente
raad alhier is benoemd tot deskundige
bij de bouwverordening, de lieer F.
Houtkamp Wz. met 4 van de 7 stemmen,
De heer Romeijn te Noordgouwe verkreeg
3 stemmen.
HAAMSTEDE. Naar wij vernemen
bestaat de aanbeveling voor secretaris
dezer gemeente uit de heeren: J. A. van
Zuyen, secretaris van de Landbouw-
vereeniging te Burgh, en T. Lodder,
ambtenaar ter secretarie te Leimuiden.
De benoeming zal de volgende week
geschieden.
Tegen 1 Februari a.s. is aau den tegen-
woordigen secretaris, den heer W. Boot
Wz., op zyn verzoek, eervol ontslag ver
leend.
ELKERZEE, 24 Jan. In de heden
gehouden vergadering van de land
bouw-vereeniging „Scharendijke" is
tot bestuurslid benoemd dc heer
F. J. van den Bout.
NIEUWE RKERK, 26 dan. Op het
Steenzwaan, dat een flinke ijsbaan op
leverde, waarvan gedurende de vorige
week veel gebruik werd gemaakt, werd
Vrijdagmiddag een wedstrijd in schoon-
ryden gehouden, waaraan 11 personen
deelnamen en Zaterdagmiddag een ring-
rydery, waaraan door 51 personen werd
deelgenomen. De ringrydery werd op
geluisterd door de muziek van het hier
bestaande fanfarecorps.
Heden (Maandagmiddag) heeft on
danks den regen een wedstryd mot
priksledenplaats (voor onvermogendeD)
om pryzen in geld, waarvoor een ruim
bedrag op de lijst was geteekend.
ANNA-JACOBAPOLDER. De heer
A. Aarnoudse Jz. van liier is beuoemd
tot bouwkundig gemeente-opzichter te
's-Gravenhage aan de technische afdee-
ling. Er waren niet minder dan 54
eru8tige sollicitanten.
ST.-FILIPSLAND, 24 Jan. In den
Anna-Jacobapolder woont een behoeftige
weduwe, die, hoewel boven de 70, niet
voor ouderdomsrente in aanmerking kon
komen. Een paar ingezetenen van den
polder, begaan met deze groote teleur
stelling voor dit mensch, lieten een lyst
circuleeren, waarop zóóveel geteekend
werd, dat haar voor minstens een jaar
een wekelyksche uitkeering van f 2
verzekerd is. Een woord van dank aan
hen, die dit plan ontwierpen, maar niet
minder aan de gevers, is voorzeker niet
misplaatst.
25 Jan. Onder vele blyken van
belangstelling, vierde heden onze geachte
Gemeente-Secretaris, de heer M. v.
Bendegora zyn 70-jarige geboortedag.
Allen, die met hem in aanraking
komen, zullen den 70-jarigen, die zijn
betrekking nu reeds ruim 37 jaar met
de grootste nauwgezetheid en den
meest mogelyken yvor waarneemt, en
wiens hulpvaardigheid in onze gemeente
spreekwoordelijk is, een lang leven
toewenschen.
ST.-ANNALAND, 26 Jan. Aan de
ringrijdery op schaatsen, welke verleden
Donderdag gehouden werd, namen 43
personen deel. Van half drie tot vyf uur
werd er gereden om de 10 pry zen,
waarvan de eerste een horloge was.
Andere pryzen wareneen paar schaat
sen, een horlogeketting, sigarenkoker, enz.
De winners er van waren achtereen
volgens: R. Vroegop, Adr. Goedebuure
Cz., L. van der Jagf, W. Goedegebuure
AzI. Rynberg Pz J. Paape Az., H.
Dyke, J. Moerland Cz., M. de Bruijn
en F. Burgers Az.
POORTVLIET. Terwijl de knecht
van W. J. Boogaart alhier, die een dorsch-
machine op een kar geladen had, met
bestemming naar Stavenisse, kwam met
zyn kar in botsing met een ander
rytuig, met dit gevolg, dat hy in een
diepen doch drogen sloot terecht kwam.
Gelukkig was aan het paard noch aan
de dorschmachine eenigo schade veroor
zaakt. Het ongeluk werd beperkt tot
het breken van twee boomen van de kar.
SCHERPENISSE. In het schoolgebouw
alhier had de algomeene vergadering
plaats van de leden der schietvereniging
„Prinses Juliana". Er waren opgekomen 30
leden. Nadat de voorzitter de vergadering
geopend had, werden de notulen der
vorige vergadering voorgelezen, die
zonder eenige aanmerking goedgekeurd
werden. Uitde rekening en verantwoording
van den penningmeester bleek, dat de
ontvangsten waren van leden en donateurs
f 125,6i en de uitgaven f 107,761, zoodat
er een goed slot was van f 17,841. Da
rekening werd nagezien en goedgekeurd
door J. Bijnagte en J. de Graaf. Daarna
kwam aan de orde de benoeming van be
stuursleden wegens periodieke aftreding
van J. Bolier, J. Feitel en J. van Veen,
laatstgenoemde wegens ontslagname als
secretaris. Daar er besloten werd er nog
een boekhouder by te voegen, moesten
er alzoo 4 bestuursleden gekozen worden.
Na de stemming bleek dat gekozen waren
J. Bolier (aftr.) H. P. Kleppe, J. de Graaf
en J. Bynagte, die allen hunne benoeming
aannamen. Besloten werd om den baan-
commandant, die 10,35 per keer ontvangt,
te ontslaan en dat ieder lid op zyn beurt
plaats moet nemeu in den kuil, zonder
salaris. Nog werd besloten om d9n leden, die
voor een jaar of een maand militieplichten
moeten vervullen, vry van contributie