ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
Maandag 5 Januari 1914.
EERSTE BLAD.
STRANDVONDERIJ.
NIEUWSTIJDINGEN.
Uit Stad en Provincie.
(Z ieriRzeesche
C o u r a n t
A B O N N EM ENT.
De abonnementsprijs van dit blad, dat iederen
MAANDAG, WOENSDAG en VRIJDAG verschijnt, is
voor Zierikiee f 1,30, voor alle andere plaatsen in
Nederland f 1,60 per 3 maanden.
Afzonderlijke nummers 5 cent.
Voor het buitenland, verzending ééns per week,
f 10 per jaar bjj vooruitbetaling.
70ste JAARGANG. No. 9488.
Directeur i A. J. DE LOOZE Jr.
Uitgever-Hoofdredacteurs A. FRANKEL.
Redacteurs J. WAALE.
ADVERTENTIE N.
Van 13 regels 30 ets., meerdere regels 10 ets.
Bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Het
tarief hiervoor is aan het bureau verkrijgbaar.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
De inzending moet geschieden des Maandags-,
Woensdags- en Vrijdagsmiddags uiterlijk 2 uro.
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
Gasfabriek te Zierikzee.
Gemiddelde lichtsterkte en warmte
van het gas, gedurende de maand
December 1913
Warmtekracht 5326 caloriën.
Gemiddelde lichtkracht 14,72 kaarsen.
Aanwijzing klokje Giroud 120 m.M.
DE DIRECTIE.
RECHTHEBBENDEN op een ijzeren
waterkist, een ijzeren stookkast, drie
staaldraden, twee houten trapjes, een
liertje, een partijtje ijzerwerk, 27 grenen
planken, lang van 24 M., 28/4 en
28/5 c.M., een anker en een scheerbalk,
lang 2\ Meter, gevischt op de Ooster-
Schelde", worden voor de eerste
maal opgeroepen, zich aan te melden
bij den Burgemeester van Zierikzeb,
by wien dit strandgoed is aangebraoht.
AMERIKA.
Woensdag is te New-York brand
uitgebroken in een groote huurkazerne,
waar talrijke gezinnen woonden. De
brand ontstond op de eerste verdieping
en breidde zich snel uit, zoodat de be
woners van de andere étages niet meer
langs de trappen vluchten konden. De
ongelukkige bewoners, een honderdtal,
moesten gebruik maken van de brand
ladders langs de buitenmuren, hetgeen
evenwel zeer moeilijk en gevaarlijk was.
Vijf mannen en 3 vrouwen zijn verbrand
en een 20-tal personen zijn ernstig
verwond.
De 8portlustige Amerikanen ge
nieten thans weer van een nieuw stukje.
Dezer dagen zagen de arbeiders, die bij
Cristobal aan het Pannamakanaal werk
zaam zijn, een jongedame in een zwem
pakje, die van plan scheen een bad te
gaan nemen in het kanaal. Zij sprong
inderdaad in het water en verdween met
forsche slagen weldra uit het gezicht.
-Spoedig werd bekend, dat deze jonge
dame de befaamde Amerikaansche zwem
ster Claine Golding uit Brooklijn is, en
dat zij voornemens was het Panama
kanaal in zijn geheele lengte, van den
Atlantischen tot den Stillen Oceaan, door
te zwemmen. Zij wil den tocht in 3
atdeelingen volbrengen. Het eerste stuk
tot aan de Gatun-sluizen heeft zij direct,
in 4 uur, afgezwommen. De tweede
afdeeling loopt van het Gatun-meer naar
Gamboa, en de 3e van Gamboa tot den
Stillen Oceaan.
OOSTENRIJK-HONGARIJË.
Praag, 2 Jan. In het station Pilsen is
een arbeiderstrein roet een locomotief in
botsing gekomen. Er zijn een veertigtal
gewonden.
ZWITSERLAND.
Een schoenmaker van Oostenryksche
afkomst, in Annemasse gevestigd, begaf
zich Kerstdag met zyn zoon van 14 jaar
naar Saint Gervais (Savoye) per trein,
waarna ze samen over de westelijke
Alpen een tocht op sneeuwschoenen
ondernamen. De daartoe noodige stijging
was echter lastig, de ski's braken. De
knaap viel uitgeput op de sneeuw neer.
Toen nam de vader hem op den rug,
maar de sneeuw gleed weg onder zijn
schreden, hetgeen het voortgaan bijna
onmogelijk maakte.
Toen hy geen hulp zag, wikkelde hy
den jongen in hun twee mantels, na
hem ferm gewreven te hebben en legde
hem op de sneeuw. Daarna zette de
schoenmaker zyn tocht naar een in de
nabijheid gelegen plaats voort. Onge
lukkigerwijze verdwaalde hy. In een
kloof gevallen, bemerkte hy, na onge
hoord moeilijke pogingen en ontelbare
sneeuwverschuivingen een bergstroom,
dien hy volgde en die hem na twintig
uur loopens in de sneeuw, Beaufort
deed bereiken.
Daar, aldus verhaalt de Temps, deed
hy met zwakke stem het deerniswaardig
verhaal, dat in 't bovenstaande samen
is gevat.
Terstond werden andere posten van
gendarmes gewaarschuwd. Een afdeeling
sneeuwschoen-loopers, onder leiding van
een luitenant, maakte zich oogenblikke-
lyk op weg, maar door een hevigen storm
overvallen moesten de mannen afdeinzen.
Men heeft geen hoop meer het onge
lukkige kind nog levend terug te vinden
dit moet onder een dikke sneeuwlaag
zyn begraven op een hoogte van ongeveer
3000 M., waar het werd achtergelaten.
SPANJE.
Madrid, 1 Jan. In geheel Noord-Spanje
woeden sneeuwstormen en waait een
ijskoude wind. De verbindingen te land
zijn op verschillende punten verbroken.
RUSLAND.
De TYwes-correspondent in St.-Peters-
burg seint het volgende over den
gezondheidstoestand van den troon
opvolger.
„Ik zag den tsarewitsj in 't begin van
December, nadat ik hem in drie maanden
niet gezien had. Hij was verwonderlijk
vooruit gegaan. Einde Augustus was hij
nog ontzettend lam aan het linkerbeen,
dat in beugels was gesnoerd en hij kon
niet anders dan een beetje meehinken,
als de tsaar hem aan de hand hield.
Zyn manier was lusteloos en zijn oogen
stonden dof. Maar vier weken geleden
zag ik hem met roze wangen loopen
zonder eenigen steun, alleen nog maar
een beetje trekbeenend. Om te laten
zien, hoe goed hij was, ging hij op zijn
een ziek been staan eu lichtte het andere
op. Ik legde gekscherend mijn hand
op zijn schouder en zeide, dat hij
spoedig een worstelaar zou zijn. De prins
was werkelijk goed aangekomen, en
nu in waarheid een kleine man geworden.
Ik sprak mijn verwondering uit tegen
den dokter en deze zeide: „Wacht nog
maar 'n paar weken, en ge zult zien,
dat het linkerbeen, dat nu nog wat stijf
is, even gemakkelijk te bewegen zal
zijn als het andere. Twee dagen later,
onder de Fransche les, toen de leeraar
zich omdraaide, sprong de tsarewitsj op
een schrijftafel en maakte een paar
gymnastische toeren, die eindigden met
een val. De prins stootte zijn gezond
been tegen een hoek van de tafel en
schaafde het scheenbeen onder de knie.
Maar na twee dagen was hij geheel
hersteld. Uit voorzichtigheid bleef hij
veertien dagen lang binnenshuis. Het
ongeval heeft den jongen in 't geheel
niet achteruitgezet.
DUITSCHLAm
Rönne, (eiland Bornholm in de Oost
zee) 2 Jan. Een nieuwe Russische boot
tot het leggen van zeemijnen, die in
Engeland gebouwd was, is gisterenavond
half elf op weg van Middlesborough, naar
Libau bij Amager gestrand. De bemanning
bestond uit Engelschen en een Russischen
officier. Allen gingen in de reddingsboot,
doch deze sloeg om en slechts de Russi
sche officier en een aspirant-machinist,
werden gered. De kapitein en vier man
verdronken. Vier lijken zijn reeds aan
land gespoeld.
Metz, 3 Jan. Om elf uur is in het
station Worppy een trein met militaire
verlofgangers op een stootblok geloopen.
Een passagiersrijtuig en een goederen
wagen reden in elkaar. Zeven personen
zijn gedood, twaalf zwaar gekwetst, ver-
scheidenen licht gewond. De soldaten
behoorden tot het 67e en 144e regiment
infanterie in Metz.
Een inwoner van Berlyn heeft de
gemeente een kapitaal van vijf rnillioen
Mark geschonken tot oprichting vaneen
boschschool voor knapen, die gezond van
lichaam en geest zijn. Onderwijs zal
voornamelijk gegeven worden in de
moderne talen en natuurwetenschappen.
Zoo mogelijk zullen de knapen den ge-
heelen dag in de buitenlucht verkeeren.
Het voedsel zal eenvoudig zijn. Alcohol,
caffeine en andere voor de jeugd schade
lijke genotmiddelen mogen niet verstrekt
worden. De milde gever wenscht verder,
dat de knapen onder leiding van hun
onderwijzers groote voetreizen zullen doen,
om op die wijze hun vaderland te leeren
kennen. De school zal in een boschrijke
streek, en wel in de nabijheid van Lanke,
opgericht worden. Het spreekt vanzelf,
dat Jde Berlijnsche magistraat de gift
dankbaar aanvaard heeft.
RELGIË.
De Gentsche sociaal-democratie heeft
aan haar talrijke bedrijven, die onder
den naam „Vooruit" met aanzienlijk
kapitaal werken, een nieuw toegevoegd
oeu katoenspinnerij» De kosten van
aanleg der fabriek beloopen meer dan
een kwart rnillioen gulden, waarvoor de
fabriek dan ook volgens de nieuwste
methode is ingericht. Men is voornemens
5 k 6 percent hooger loon te betalen dan
op andere fabrieken en den arbeidsduur
met uur per dag te verkorten. Zeker
is de ondernemingsgeest van den leider
van „Vooruit", Anseele, lofwaardig. Maar
reeds meer dan één der daar werkzame
arbeiders is tot de erkenning gekomen,
dat de bedrijven van „Vooruit" niet zoo
heel veel van de kapitalistische verschillen
en dat het hun evenzeer om een batig
slot te doen is als de laatste. Een nieuw
recept om tot een batig slot te komen,
hebben de socialisten nog niet gevonden
en daarom zijn zij wel genoodzaakt aan
hun arbeiders dozelfde eischen te stellen
als de „kapitalistische uitbuiters", zegt
de Köln. Zeitung.
Zicrlkzoo, 5 Jan. Door Z.Exc. den
Minister van Financiën is, met ingang
van 1 Januari j.l., de heer W. van
Splunder alhier benoemd tot rijksklerk
3e klasse, ten kantore van de registratie
en domeinen alhier.
Bij kon. besluit is benoemd tot
opziener 3e klasse bij de visscherijen op
de Schelde en Zeeuwsche Stroomen de
heer A. Verraaat, schipper eerste klasse
by de visscherijpolitie
De miliciens der lichting 1913 van
de brigade grenadiers en jagers en de
brigades infanterie, sedert 16 Jan 1913
onafgebroken onder de wapenen, worden
31 Jan. a.s. in het genot van groot
verlof gesteld.
Vorige week vergaderde in 't „Huis
vau Nassau" de Schietvereeuiging „Prins
Frederik Hendrik" (onderafdeeling van
Volksweerbaarheid), onder leiding van
haar voorzitter, den heer J. M. Uijl. In
zijn openingswoord riep hij de aanwezigen
een hartelijk welkom toe, en wekte de
nieuwe leden op om zich flink te
oefenen, opdat, als de Koningin ons eens
noodig had, zij goede schutters en flinke
turners zouden zijn, geschikt om in
korten tijd voor de hun toegedachte
taak te worden opgeleid.
Uit het verslag vaD den secretaris, den
heer G. M. Bij de Vate, bleek, dat de
vereeniging met succes een onderlingen
wedstrijd had gehouden, een insulairen
en een provincialen wedstrijd had be
zocht, waardoor het vaandel met zeer
waardevolle prijzen was versierd ge
worden, o. a. een zeer fraaie verguld
zilveren eerekruis, uitgeloofd door ons
Tweede Kamerlid Mr. Patijn en een
zilveren reuzen-medaille van den be
kenden zaadteler, den heer Hobbel, terwijl
verschillende leden .geld, prijzen en
kunstvoorwerpen behaalden, ondanks de
zeer ongunstige weersgesteldheid gedu
rende de wedstrijden.
De aan de vereeniging door de burgery
geschonken wisselbeker werd dit jaar ten
tweeden male gewonnen door de Scherp-
schuttersvereeniging te St.-Annaland.
Verder herinnerde de secretaris aan
de groep, die de vereeniging vertegen
woordigde in den historischen optocht,
die, ofschoon niet genoemd in de bladen,
blijkbaar een goeden indruk heeft ge
maakt, althans zij is voor de vereeniging
een prachtige reclame geweest.
Alsnu werd overgegaan tot de ballo
tage van een 5-tal nieuwe leden, die
met algemeene stemmen werden aan
genomen. De voorzitter werd aangewezen
de vereeniging te vertegenwoordigen op
de vergadering van den technischen
Schietbond.
In de plaats van den heer W. Joppe,
die bedankt had als bestuurlid, werd ge
kozen de heer J. Bienefelt, terwijl de
heer Bij de Vate als bestuurslid werd
herkozen.
Nadat nog verschillende huishoudelijke
zaken waren afgedaan, werd deze zeer
geanimeerde vergadering door den voor
zitter gesloten.
De heer J. van Beveren, directeur
van het Huis van Bewaring alhier, tevens
Strafgevangenis, heeft als zoodanig
ontslag gevraagd.
Ondergeteekenden komen hunne
medeburgers, ingezetenen van Zierikzee,
vragen, mede te werken tot de oprichting
van een afdeeling Zierikzee van den
Algemeen Nederlandschen Bond „Vrede
door Recht".
De Vredesbeweging is niet nieuw
zy heeft echter in de laatste tien h
twintig jaren een ongekende vlucht
genomen. Ons vaderland is om ver
scheidene redenen meer dan eenig ander
land daarin betrokken. De Vredesconfe
rentie van 1899 en 1907, de vestiging
van het Permanente Hof van Arbitrage
te 's-Gravenhage, de vele aldaar gewezen
vonnissen, de opening van het Vredes
paleis in Augustus 1.1., voorafgegaan
door het 20ste Wereldcongres voor den
Vrede en gevolgd door de 13e bijeen
komst der Interparlementaire Unie zijn
zoovele uitwendige kenteekenen van de
aan Nederland aangewezen taak.
Niet minder sterk spreekt het buiten
gewoon belang van Nederland bij het
behoud van den vrede wegens zyn
betrekkelijke kleinheid en zwakheid,
wegens zijn geographische ligging te
midden van wedijverende grootmachten.
Gelukkig heeft het Nederlandsche
volk dit reeds lang begrepen en in 1871
den Algemeenen Nederlandschen Vrede
bond gesticht, die na de vereeniging
metjden Vrouwenbond ter internationale
Ontwapening in 1899 den schoonen en
veelbeteekenden naam van „Vrede door
Recht" heeft aangenomen. Het hoofd
bestuur heeft van den beginne aan,
maar inzonderheid sinds 1912, een
krachtige propaganda gevoerd tot ver
breiding van zyn beginselen en tot
vermenigvuldiging van het aantal leden
van den Bond.
Zyn Orgaan, in den vorm van een
Maandschrift, is in 1913 belangryk uit
gebreid en getuigt van toenemenden
vooruitgang.
Vele honderden zyn toegetreden uit
alle kringen der maatschappy. Inderdaad
biedt de bond ruimte voor uiteenloopende
opvattingen omtrent de middelen tot
bereiking van het gemeenschappelijke
doel.
Voortdurend werden nieuwe afdee-
lingen opgerichtin Zeeland bestaat
reeds een afdeeling te Middelburg,
terwyl ook te Goes en te Hulst zeer
spoedig afdeelingen zullen tot stand
komen. Ondergeteekenden meenen, dat
ook onze plaats van inwoning niet mag
achterblijven.
Daarom komen zij thans aan de inge
zetenen. van Zierikzee vragen, hun
sympathie met het streven van den
Bond uit te spreken, opdat ook Zierikzee
blyk geve niet onverschillig te zijn voor
de Vredesheweging, één der merkwaar
digste teekenen des tyds, en voor
aaneensluiting ter bevordering van dit
edel en heilzaam streven.
Geldelijke offers zyn niet of nauwelijks
noodig. Evenmin worden drukke werk
zaamheden of veelvuldige vergaderingen
vereischt. Het komt er slechts op aan,
kleur te bekennen, openlijk te getuigen
voor een nobele zaak en aldus anderen
op te wekken het goede voorbeeld te
volgen en de kracht en den invloed
der beweging te versterken.
Ondergeteekenden verzoeken u daarom
na afloop der Nutslezing van mevr. De
Jong van Beek en DonkKluyver op
Vrijdagavond 9 Januari over sDe tegen
woordige Vredesbeweging" een kort
oogenhlik byeen te willen blijven tot
oprichting van een afdeeling Zierikzee
van „Vrede door Recht", of indien u
deze bijeenkomst niet mocht kunnen
bywonen, aan één der ondergeteekenden
een bewijs van instemming te zenden.
Zierikzee, 5 Januari 1914.
Mr. D. VAN DER VLIET.
Mr. S. R. BAKKER.
J. A. DE BRUYNE.
Ds. J. GOUVERNEUR.
Ds. J. H. DE ROODE.
C. R. MEIBERGEN.
Mr. H. PLEYTE.
Aan den bekenden uitgever, den
heer C. A. J. van Dishoeck te Bus-
sum, die op den lsten Januari 1914
het voor hem en de zijnen iioogat be-
elangrijk feit herdacht, dat hij een
vijf-en-twintig jaar geleden zich aan
den boekhandel wijdde, werd in de
Vlaamsche Gazet van Brussel in een
hoofdartikel warme lof toegezwaaid voor
hetgeen hij als uitgever van tal van
Vlaamsche werken ten gunste van de
Vlaamsche beweging gedaan heeft. Hij
wordt in dat artikel genoemd een vriend
der Vlamingen, die met al de Vlaamsche
letterkundigen, voor wie hij werken uit
geeft, op den vriendschappelijksten voet
leeft. „Van zulk wonder gewaagt de
Duizend en Een Nacht niet".
„Gij moet hem zien floreeren, als hij
„naar Vlaanderen komt afgezakt om te
„kongressen of de een of andere groot
heid mee te helpen vieren. Hij is dan
„de kameraad van de heele Vlaamsche
„litteratuur, en geeft zich voor haar niet
„ten onder, hoe veeleischend de officiëele
„en vooral de niet officiëele nummers
„van de feestprogramma's ook mogen zijn.
„Hij is dan de onvergankelijke jeugd,
„en er is al meer dan eens op gewed,
„dat hij onder zijn stamvaderen stellig
„een onvervalschten Vlaming telt.
„In elk geval is Van Dishoeck toch al
„zoover Vlaming, dat hij, naar aanleiding
„van zijn vele uitgaven van Vlaamsche
„werken, al doen zeggen heeft, ik meen
„door H. J. Stratemeijer in de Avondpost
„dat Bussum de hoofdstad van Vlaan
deren is".
Tal van Vlaamsche schrijvers hebben
het als hun plicht beschouwd om hun
uitgever bij deze gelegenheid hun oprechte
gelukwenschon aan te bieden.
Gezamenlijk hebben zij hem een huide
adres gezonden, smaakvol op perkament
gedrukt, en mooi ingebonden door de
Firma J. E. Buschmauer te Antwerpen.
In dit adres lezen wij o. m. het volgende
„De betrekkingen, die tussclien u en
„ons ontstonden, hadden een hooger
„karakter dan de gewone zakelijke onder
handelingen tussclien schrijvers en uit-
„gever. Gij hebt machtig bijgedragen tot
„de ruimere verspreiding van de Vlaam
sche letterkunde in Nederland, en dat
„erkennen wij in dankbare eensgezind
heid.
„Ook door uw streven om aan het
„moderne boek een aesthetisch uitzicht
„in volle harmonie met zijn inhoud te
„geven, onderscheidt gij u eervol onder
„vakgenooten en verdient gij de hulde
„van alle boekenvrienden".
Het hoofdartikel is een doorloopeude
hulde aan onzen verdienstelijken land
genoot G. A. J. van Dishoek, voor het
geen hij gedurende een kwart eeuw in
zijn beroep als uitgever gepresteerd heeft.
Wij wenschen hem met zijn jubileum
en met die hulde geluk.
Noordgouwe. De bevolking dezer ge
meente bedroeg op 1 Januari j.l. 816
personen, togen 851 een jaar te voren.
Haamstede. In de omgeving van den
vuurtoren van Wester-Schouwen had
Vrijdagnamiddag een droevig ongeluk
plaats. Terwyl het driejarig zoontje van
den arbeider V. aan het sppl°n was,
schijnt het in een onbewaakt «ogenblik
te water zyn geraakt en is verdronken.
De deelneming met dit droevig ongeval
is groot.
Nienwerkerk. De bevolking dezer
gemeente telde op den 31en December
1913 872 mannen en 850 vrouwen.
Totaal dus 1722 inwoners. Het aantal
inwoners is dus vermeerderd met 43
mannen en vrouwen. In het afgeloopen
jaar werden 18 huwelijken gesloten.
Bruinisse. De Nieuwjaarscollecte heeft
in deze gemeente f 204,76 opgebracht.
St.-Filipsland, 4 Jan. De heer W. C.
van Nieuwenhuijzen, sedert tal van
jaren wethouder alhier, heeft als zoo
danig zyn ontslagaanvrage ingediend.
Door de schippersvereniging alhier
is tot het gemeentebestuur een aanvrage
gericht om een betere ligplaats voor
de ledige schepen, die tijdens het
winterseizoen hier geankerd leggen.
Op het rekwest der verschillende
pachters van domeingrond in den Prins
Hendrikpolder, om vermindering van
pacht in verband met den slechten
oogst in 1913 is afwijzend beschikt.
In de op 30 Dec. j.l. gehouden
vergadering van de afdeeling St.-Filips
land der schippersvereniging „Schutte-