ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
Woensdag 3 December 1913.
TWEEDE BLAD.
NIEUWSTIJDINGEN.
(Z ierikzeesche
C o u r a n t
ABONNEMENT.
De abonnementsprijs van dit bladdat iederen
MAANDAG, WOENSDAG en VRIJDAG verschijnt, is
voor Zierikzee f 1,30, voor alle andere plaatsen
Nederland f 1,60 per 8 maanden.
Afzonderlijke nummers 5 cent.
Voor het buitenland, verzending ééns per week,
f 10 per jaar by vooruitbetaling.
708te JAARGANG. No. 9474.
Directeur: A. i. DE LOOZE Jr.
Uitgever-Hoofdredacteuri A. FRANKEL.
Redacteur i J. WA ALE.
ADVERTENTIE N.
Van 13 regels 30 ets., meerdere regels 10 ets.
Bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Het
tarief hiervoor is aan het bureau verkrijgbaar.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
De inzending moet geschieden des Maandags-,
Woensdags- en Vrijdagsmiddags uiterlijk 2 ure.
FRANKRIJK.
Mevrouw Poeckés is vrijgesproken. De
laatste dag van het proces is „erg mooi"
geweest. Het openbaar ministerie begon
met de verhouding van het echtpaar
Poeckés te schilderen en de karakters
van beide echtgenooteu. Volgens hem
was de man niet gek, integendeel, hij
was een goede, beste man, wat sentimen
teel, wat mystiek aangelegd, maar een
hart van goud. Die zachte teedere man
had een betere echtgeuoote verdient dan
de huichelachtige, ijskoude natuur van
de beklaagde. O zoo roept de ambtenaar
uit ik wil de beklaagde niet be
schuldigen van een onzedelijk leven,
want ik geloof dat haar zinnen even
koud zijn als haar hart; maar ze was
heerschzuchtig en uit de hoogte, en ze
voelde zich gegriefd in haar hoogmoed
en eindigde met te dooden, omdat zij
haar man, „dat bedorven kind", niet
heeft kunnen klein krijgen.
Aldus de advocaat-generaal. Toen de
verdediger, mr. Géeraud, begon te spreken,
waren opeens de bordjes verhangen, en
was meneer Poeckés een waanzinnige
geworden, mevrouw een lam van goed
heid. De advocaat behaalde ook een groot
succes door den laatsten brief van de
beklaagde aan haar schoonvader voor te
lezen. „Vader", zoo schrijft zij, „ik ben
niet schuldig, ik zeg het u en ik zal het
u tot aan mijn dood zeggen. Binnen
enkele dagen zal mijn lot bezegeld zijn.
Indien de afschuwelijke rechterlijke
dwaling gepleegd wordt en als de naam
dien ik draag en die ook de uwe is,
bezoedeld wordt door een veroordeeling,
dan vertrouw ik aan u mijn lieve kleinen
toe, evengoed als ik hen heb toevertrouwd
aan mijn ouders. Gij zult helpen bij hun
opvoeding en ik maak mij sterk, dat uw
liefde er toe bij zal dragen het afschuwelij ke
lot te verzachten, dat hen in dit leven
wachtGij alleen weet de volle waar
heid over den geestestoestand van onzen
armen Leo. Gy weet ook, dat ik een
goede vrouw voor hem geweest ben".
Die brief maakte veel indruk, men
hoorde snikken, men zag zakdoeken voor
de oogen. De advocaat sprak door, eu
werd al welsprekender. En eindelijk, bij
het aanhalen van eenige mooie verzen
van Victor Hugo „justice au nom de
la tombe, comme au nom de berceau"
werd zijn stem in tranen verstikt.
Hoe kon het anders of mevr. Poeckés
werd vrijgesproken? De gezworenen
hebben er slechts een kwartiertje over
gepraat en toen hebben zij de vrijspraak
gegevenzeggenddat het deskundig
onderzoek de mogelijkheid van zelfmoord
niet uitsloot. Niets bewoog er onder den
zwaren weduwen-sluier, toen het vrij
sprekend vonnis viel.
Ee» man, Giambelli geheeten, is in
den D-trein van Nice naar Monte-Carlo
plotseling waanzinnig geworden. Hij zat
in een eerste klas-coupe, maar sprong op,
rende den zijgang in en viel iedereen
dien hij in 't nauwe gangetje tegenkwam
aan met een mes. Men begrijpt hoe een
angstgeschreeuw onder de verschrikte
reizigers opging. Een troep Amerikaansche
matrozen bevond zich in den trein en
hielp het treinpersoneel den amok-maker
te overmeesteren. Deze had evenwel reeds
twintig menschen messteken toegedeeld.
ENGELAND.
Van de 20 gearresteerde en in de
Wellington-kazerne te Londen onderge
brachte en verhoorde onderofficierenzijn
de meeBten voorloopig weder op vrije
voeten gesteld. Daarentegen heeft het
Engelsche legerbestuur bevel gegeven
tot de bijeenkomst van een grooten
krijgsraad, waarvoor zich een kapitein
der lersche garde, een luitenant van het
4e regiment huzaren, een luitenant der
Southerland Highlanders en een
luitenant van het Norfolk-regiment to
verantwoorden zullen hebben, op beschul
diging van omkooping van een majoor
van 't garde-arsenaal.
Waarschijnlijk zal deze aanklacht in
den loop van het geding tot nog een
aantal andere officiereu en onder-officieren
orden uitgestrekt.
Gemeenteraad van Wissenkerke.
In de vergadering van 28 Nov. waren
alle leden aanwezig, behalve het 1 d
de heer De Regt, die blijkens kennis
geving verhinderd was. Dat was
jammer voor hem, want nu ontging
hem de schoone gelegenheid waar te
nemen, hoe goed we met onze zaken
op weg zijn. Immers alle vier de be
sluiten der vorige vergadering hadden
de goedkeuring van Gedep. Staten ver
worven. De bewyzen daarvan werden
door den voorzitter ter tafel gebracht.
Een dier besluiten werd zelfs bezegeld
met een dankbetuiging der betrokken
gemeente-ambtenaren. De lezer weet
nu wel, welk besluit ik bedoel. Een
andere goedkeuring bracht f 351 in
het geraeente-laadje, ze betrof een aan
vulling van den hoofdelijken omslag.
Maardat mocht ook wel. Want
daar kwam het Burgerlyk Armbestuur
met roet in 't eten aandragen. Er waren
in den loop van 'tjaar zooveel buiten
gewone uitgaven voor genees- en heel
kundige verzorging van dat college
gevraagd, dat de geldtrommel den
bodem liet zien. Die naaktheid moest
noodwendig bedekt worden met drie
lapjes van ldO gulden. Wie daar
eenigszins vreemd van ophoorde, werd
afdoende ingelicht door de raededeeling,
dat er in den loop des jaars vier maal
een beroep op het Burgerlyk Armbe
stuur gedaan was voor geneeskundige
behandeling van mingegoeden, die
binnen de gemejente niet de noodige
verpleging konden vinden. En een
zieke binnen de gemeente had door
haar eigenaardigheden ook meer dan
gewone zorg geëischt. Tegen zulke
argumenten valt zelfs door 't knapste
raadslid niet te praten en de f 300
werd toegestaan. Weg was 't suppletoir
kohier
Denk echter niet, waarde lezer, dat
zich nu in het gemoed der leden een
schyn van wrok ging nestelen tegen de
zooveel eischende armenzorg. Dat bleek
wel beter.
Daar kwamen, ter uitvoering der
voorschriften van de nieuwe Armenwet,
Burgem. en Weth. met 7 dubbeltallen,
en 3 enkelvoudige voordrachten, waaruit
de raad nu kiezen kon leden van het
nieuwe armbestuur en nieuwe arraver
zorgers. Gy wist natuurlijk, lezer, dat
onze gemeente ryk is aan brave burgers,
die hart hebben voor het welzyn van
den armen broeder of zuster. Maar
toch, het doet goed, dit in zulke lange
naamlijsten nog eens officieel geconsta
teerd te zien. Er mochten hier of daar
nog eens twijfelaars schuilen! Welnu,
zonder iets af te dingen op de ver
diensten der 7, die noodwendig gepas
seerd moesten wordenbenoemde de
raad als leden voor het dorp de heeren
H. G. van Kempen, burgemeester,
Iz. Verhulst J.Jz. en P. den Boer; voor
Camperlandde heeren J. J. Buyze en
Jac. Marcusse Jacz.voor Geersdyk:
J. J. Verhulst Iz. en C. de Vlieger.
Tot verzorgers der armen werden
aangewezen voor 't dorp: de heer
A. Lootens, voor Camperland: de heer
J. Schrier, en voor Geersdyk: de heer
L. Heyblom.
Natuurlyk mocht de toewijding,
waarvan men by de benoemden te
voren verzekerd was, niet zonder
erkenning blijven. Elk jaar zou aan de
7 leden 20 gulden presentiegeld worden
uitgekeerd, d. i. byna 3 gulden per jaar
per lid. Of de raad ook van de toe
wijding overtuigd was Een financieele
aansporing was volkomen overbodig.
Den secretaris-penningmeester werd
voor zijn bemoeiingen gedurende 52
weken f 30 toegedacht. De verzorgers
kunnen op f 30 (dorp) en f 10 (Geers
dyk en Camperland) rekenen.
Nn kwamen wy aan een lastig geval.
Wy leven hier nog in de periode der
„gloeiende spijkers", alias petroleum-
straatlantaarns. Wy wandelen niet gaarne
op duistere wegen en schuwen de
werken der duisternis. En daar kwam
nu een klacht uit de Langeviele en uit
het MolenpadMeer licht 1 (Alsof
Haffmans zaliger herrezen was).
Laat ik, om niet van schimpen ver
dacht te worden, er dadelijk bijvoegen,
dat men letterlijk licht, lantaarnlicht
bedoelde.
Daar stond de raadOf wilt gij het
liever, daar zat bij. Er waren in 't hoofd
van Burgem. en Weth. zulke schitterende
plannen opgekomen betreffende de ver
lichting (letterlijk, lieve lezeronzer
gemeente. Maar het middel daartoe
stampt men maar niet zoo uit den
grond. Er was tijd en overleg noodig.
En daar klonk nu een dringende nood
kreet Kon men er de gemoedsrust in
den omtrek dier duistere plaatsen aan
wagen Of moest men zich de kosten
getroosten voor het aanbrengen eener
verlichting, die, wie weet hoe kort,
weer moet worden veranderd Een
college van Burgera. en Weth. kan
veel, maar „ijzer met handen breken"
kan het toch niet en het doen van bijna
overtollige uitgaven mag men er niet
van verwachten. Ons college stelde
vóór de gevraagde lantaarns aan te
houden, of liever uit te laten, tot er
afdoende verbetering zou komen. En
onder waardeering der goede bedoeling
zullen het Molenpad en de Langeviele,
evenals de Raad, zich by dat voorstel
moeten neerleggen.
Toen ging de Raad over tot een
geheime zitting. Kyk, wie nog nooit het
enorme verschil gevoeld heeft tusschen
een raadslid en een gewoon burger, die
gevoelt het in zoo'n oogenblik. De
belangstellende hoorder druipt af,het
raadslid blyfe zitten. De hoorder verbijt,
het raadslid verkneutert zich. De hoorder
beseft zich een weet niet, het Raadslid
gevoelt zich een deel der alwetendheid.
Maar aan alles komt een einde, zelfs
aan een geheime zitting. Ook bij ons.
En toen? „Slaet op de trommelen, van
dleredoradyneLezer, raad eens wat
ons St.-Nicolaasgeschenk zal zyn. Een
gasfabriekDe voorzitter zei het na
heropening der vergadering, wel niet
rechtuit, maar dat kon ook moeilyk,
want dan was de verrassing weg. Maar
zooveel begrepen we toch, dat de fabriek
al dichtbij is. Waarom anders te vragen
of de Raad bezwaar had tegen een
gasfabriek te Geersdijk Zeker, er werd
geen definitief besluit gevraagd. Enkel
in principe werd de vraag besproken,
in beginsel. Maar, niet waar, als het
beginsel er is, komt ook de voortzetting.
Dus, we krijgen de fabriekEn als het
goed gaat, doen we samen met Cortgene.
Daarom zetten we de fabriek netjes
tusschen ons beiden in, te Geersdijk.
Wat zal het dan licht worden op Noord-
Beveland Geen wonder dat de Raad
het principe toejuichte.
Nu kwamen er nog een aantal hoogst
belangrijke zaken aan de ordeeen
gesprek over 't klokluiden te Camperland,
als: ^Een dof gebrom Uit hollen Dom"
een geplas en gespoel over 't klinkerpad
naast den keiweg te Camperlandeen
vuurtje bij het verbranden van een bed,
waarby de veeren rondstoven als de
sneeuwvlokken van Vrouw Holle, maar
hoe gewichtig dat alles ook was, de
gasfabriek bleef toch het allergewich
tigste en daarom zal ik over 'teenvoudig-
gewichtige dit keer maar zwijgen. Wat
't zwaarste is, moet 't zwaarste wegen.
Ouderdomsrente.
Het wetsontwerp tot verleen in
ouderdomsrente aan behoeftigen, dat door
de regeering bij den Raad van State ter
overweging werd aanhangig gemaakt,
houdt, naar men verneemt, o.a. in, dat
recht op eene ouderdomsrente heeft ieder,
dte aannemelijk maakt, dat hij:
a. zeventig jaar is of ouder;
b. behoeftig is;
c. niet na het bereiken van den leeftijd
van vijf-en-zestig jaar onderstand heeft
genoten van'^ een gomeento of van een
instelling van weldadigheid, voorkomende
op de lijst, in art. 3 der Armenwet
bedoeld, en
indien hij gehuwd is;
d. dat ook zijn echtgenoot behoeftig is;
zulks behoudens eenige in de wet ge
noemde uitzonderingen.
De rente gaat in op den dag, waarop
de aanspraak op rente is verkregen, doch
niet vroeger dan drie maanden vóór den
dag, waarop de rente-aanvrage bij het
gemeente-bestuur inkwam.
Van het recht op ouderdomsrente wordt
uitgesloten hij, die
a. na het bereiken van den leeftijd
van zestig jaar bij een vonnis, dat
onherroepelijk is geworden, is veroordeeld
tot gevangenisstraf of tot plaatsing in
een rijkswerkinrichting, een en ander
voor een jaar of langer;
b. misbruik van drank pleegt te maken
of op andere wijze een bekend slecht
levensgedrag leidt.
Mede worden uitgesloten
a. Nederlanders of Nederlandsche
onderdanen, die niet gedurende de laatste
vijf jaren vóór hun rente-aanvrage on
afgebroken in Nederland hun hoofdverblijf
hebben gehad
b. anderen dan Nederlanders of
Nederlandsche onderdanen, die niet
gedurende de laatste twintig jaren vóór
hnn rente-aanvrage onafgebroken in
Nederland hun hoofdverblijf hebben gehad.
Zij die gedurende zes maanden, on
middellijk voorafgaande aan den dag van
aanvrage der rente, onafgebroken in
Nederland bun hoofdverblijf hadden,
wordeD geacht, gedurende het hiervoren
bedoelde tijdvak van vijf, reap, twintig
jaren, onafgebroken in Nederland hun
hoofdverblijf te hebben gehad, als zij in
dat tijdvak met gemiddeld een maand
per jaar of langer hun hoofdverblijf
buiten Nederland hadden.
Voorgesteld wordt, het bedrag der
ouderdomsrente te bepalen op 104 gulden
per jaar, doch voor ieder der echtgenooteD,
aan wie beiden een ouderdomsrente is
toegekend, 78 gulden per jaar.
De ouderdomsrente wordt gebracht
ten laste der gemeeute, waar de recht
hebbende zijn hoofdverblijf had op het
tijdstip van de aanvrage.
Door het rijk wordt aan de gemeenten
eene vergoeding verstrekt van 50 gulden
per hoofd.
Aan gemeenten, wier kosten voor de
uitvoering der wet over het afgeloopen
kalenderjaar niet worden gedekt voor
die vergoeding, kan door de Kroon eene
toelage uit 's rijks schatkist worden
toegekend.
De uitbetaling der rente geschiedt
eenmaal per week.
In geval de betrokkene in een
krankzinnigengesticht, gevangenis of
rijkswerkinrichting verblijft of zich door
vlucht aan de gevolgen eener veroordeeling
heeft onttrokken of zijn hoofdverblijf
buiten 's lands heeft, wordt de rente
tijdelijk niet uitbetaald.
Voorts worden nog bepalingen voor
gesteld omtrent verjaring van de uit
betaling (na 1 jaar) omtrent beroep van
de beslissing van het gemeentebestuur
over de al of niet uitbetaling bij Ged.
Staten en verder bij den Centralen Raad
van Beroep, bedoeld in de Beroopswet.
De oude bedrogen.
Men schrijft aan de N. Gr. Ct.:
„Hoe kan een jonge vrouw een ouden
man bedriegen
Onwillekeurig dachten we aan dit versje
van Holberg, toen ons het volgende ter
oore kwam. Voor een paar weken huwde
in de Veenkoloniën een rijke zeventiger
met een schoone van pas IS jaar. De
ouwe was wat ingenomen met z'n jong
bloempje had alles voor dT over
liet ze vrij spel over z'n goed gevulde
brandkast.
Verleden week moest ze toch eens uit
logeeren naar familie in Holland. De
ouwe zou maar op de kippetjes passen!
En zoo trok ze dT op al een kaartje
le klas. En Zondag zou ze terugkeeren.
Tijdig had hij dus de koffie klaar, het
stoofje warm. Doch al wie kwam het
vrouwtje niet. Dat was 'n teleurstelling!
een bange nacht! Allerlei gedachten
vlogen door z'n zilveren brein. Totdat
Dinsdag de post de tijding bracht, dat
ze was afgereisd naar Amerika en als
zalig aandenken wat effecten had mee
genomen. O, die jonge vrouwen.
Politieke gevangenen in Rusland.
Sedert de afkondiging der grond
wettelijke vrijheid in Rusland, in October
1905, zijn meer dan veertigduizend
personen in Rusland wegens politieke
misdrijven gevonnist geworden. Van
deze werden er meer dan drieduizend
ter dood gebracht en meer dan tienduizend
veroordeeld tot dwangarbeid.
De vrijheid8berooving wordt bij de
huidige toestanden in Rusland een
ondragelijke marteling schrijft Het Volk
Ondervoeding, letterlijk tot verhongeren
toe, overbevolking der gevangenissen tot
aan de onmogelijkheid toe, om den j
naakten vloer als leger te gebruiken, en
een behandeling der gevangenen die een
hoon is op alle menschelijkheid, maken
de gevangenissen tot een ware hel. Tien
kopeken, dat is 12cent, berekent de
administratie in doorsnee per dag voor
hej; onderhoud van een gevangene en
daarvan wordt nog een groot deel door
willekeur en trouweloosheid der beambten
verduisterd.
De ondervoede gevangenen, samen
gepakt in overvolle ruimten, die zelfs
niet aan de meest elementaire eischen
van gezondheidsleer en reinheid voldoen,
vallen ten prooi aan verwoestende
besmettelijke ziekten. Scheurbuik, typhus
en tuperculose dunnen de rijen. Genees
kundige hulp ontbreekt zoo goed als ten
eenenmale. In verschillende gevangenissen
is het jaarlijksch sterftecijfer tot 12 pCt.
gestegen.
Het folteren bij de verhooren, het
mishandelen en afranselen van mannen
en vrouwen, zijn in processen vastgesteld
geworden en komt elk jaar in de Doema
ter sprake.
Een ware zelfmoorden-epidemie is
onder de gevangenen uitgebroken. De
ongelukkigen zien in den zelfmoord de
eenige bevrijding, velen hunner koesteren
de hoop, dat hun vrijwillige dood de
openbare meening in bewegipg zal brengen
en zoodoende verbetering brengen in het
onduldbare lot van hun lijdensgenooten.
In Engeland en in Frankrijk is een
protestbeweging tegen deze gruwelen
gaande. Andere landen sluiten zich
hierbij aan en daarbij is ook ons land.
Doel is: „het geweten der menschheid
tegen de mishandeling en de vernietiging
van duizenden menschelijke levens wakker
te roepen".
M ARK TBERICH TE N.
Tholen, 2 Dec. Jarige Zeeuwsche
tarwe f8,26 k f9,50; nieuwe f7,kf8,
haver f 4,k f 4,50; rogge f 6 k f6,50;
wintergerst f 5,50 k f 5,75; aardappelen,
blauwe f 2,k f 2,75 per H.L.; witte
f 1,50 k f 1,75 per H.L.peren f 0,35
k f 0,45, jutten f k f appelen
f 0,30 k f 0,45, per 5 L.uien f 2,I
k f 2,50kleine bruine f 2,60 k f 3,'9
per 60 K.G.; hooi f 20 k f 25 per 1000
K.G.stroo f7 k f 11 per 100 bossen;
zoraergèrst f k f per H.L.
Rotterdam, 2 Dec. Aanvoer 74
paarden, 1516 magere en 539 vette
runderen of lammeren, 760 varkens, 86
biggen.
Koeien 34 tot 39 k 43 c., ossen 34
tot 39 k 43 c., stieren 34 tot 36 c.,
kalveren 55 tot 57| k 62£ c., varkens
24J k 27 c., alles per half kilo.
Melkkoeien f 180 k f 310, kalfkoeien
f 200 a f 350, stieren f 130 k f 320,
pinken f 110 k f 160, graskalveren f80
k f 115, vaarzen f 160 a f 200, alles
mager vee; biggen f 10 k f 18, slacht-
paarden f80 a f 120, werkpaarden
f 100 a f 150, hitten f 80 a f 130.
Nuchtere kalveren: fok- f 20 k f 40,
■lacht- f 10 a f 18.
Biggen f 1,75 a f 2 per week.
Vette koeien en ossen aanvoer groot,
handel redelijk. Pryzen als vorige week.
Ossen aanvoer ruim. Handel niet lang
zaam. Pryzen als voorheen. Men kocht
voor België. Beste spoelingbeesten 1 a j
2 ct. boven noteering. Stieren, aanvoer
klein, handel langzaam. Pryzen station-
nair. Voor België en Duitschland werd
gekocht. Vette kalveren, aanvoer ge
woon, handel vlug, pryzen hoog. Gras-
kalveren, aanvoer flink, handel lang
zaam, prijzen op dezellde hoogte.
Magere melk- en kalfkoeien, aanvoer
flink, handel langzaam, pryzen onver
anderd. Voor Spanje werd gekocht.
Jong vee, aanvoer behoorlijk, handel
zeer traag, prijzen als voorheen.
Nuchtere fok- en slachtkalveren, aanvoer
gewoon, handel vlug, pryzen hoog.
Voor België werd gekocht. Werk- en
slachtpaarden en hitten, aanvoer ge
woon, handel langzaam, pryzen als
doorheen, alleen slachtpaarden iets
duurder. Biggen, aanvoer gewoon,
handel vlug, prijzen als vorige week.
Rotterdamsche Eierenveiling (in
exploitatie by de V. P. N.)kippen
eieren f 5,65 k f 9,50, eendeneieren f 5