Uit Stad en Provincie.
Vergadering
van den Gemeenteraad
Zierikzee, 3 Dec. Naar wy vernemen,
ligt ter perse de indrukwekkende, weg
slepende rede, die door mr. dr. S. J. M.
van Geuns, ter gelegenheid van de
onafhankelijkheidsfeesten, in de Groote
Kerk alhier is uitgesproken.
Het doet ons genoegen, dat mr. Van
Geuns aan veler aandrang, deze rede in
het licht te geven, heeft toegegeven.
Daardoor toch zullen wij een blijvende
aangename herinnering behouden èn aan
de zoo goed geslaagde feesten èn aan
den talentvollen voorzitter van het
feestcomité.
De rede zal tegen een geringen prijs
algemeen verkrijgbaar worden gesteld.
De opbrengst er van is bestei&d voor
Kindervoeding.
Voor de betrekking van secretaris-
ontvanger bij de gemeente Ellemeet en
Eikerzee hebben zich twaalf sollicitanten
aangemeld.
Bij Kon. besluit zijn voor het
geneeskundig onderzoeken van burgerlijke
ambtenaren, leeraars, onderwijzers env
die wegens invaliditeit voor het verder
vervullen hunner betrekkingen aanspraak
maken op pensioen, voor de prov. Zeeland
aangewezen de heeren A. Staverman,
arts te Vlissingen, M. A. Ittmann, arts
te Noordgouwe, J. C. Henkes, dr. R.
Bijlsma en dr. A. Reilingh, allen arts te
Middelburg.
Kerkwerre3 Dec. Hedenmorgen
brak onder deze gemeente, op het
hoefje bewoond door B. P., brand uit
in een klampje vlas. Daar de wind
gelukkig afwoei, kon de brand beperkt
blyven tot een gedeelte van het klampje,
dat nogal dicht by de woning stond.
Naar men zegt, is de vermoedelijke
oorzaak van den brand ontstaan door
een vonk uit een pijp.
Drelschor. Voor deze gemeente heeft
de Nutscommissie voor reizende biblio
theken te Amsterdam weer een bibliotheek
beschikbaar gesteld. Aan het verslag
dier commissie ontleenen we, dat in het
vorige leesseizoen in deze gemeente 36
lezers 348 boeken ter lezing hebben
ontvangen. In het jaar 1908 begon ge
noemde commissie met 25 kisten boeken,
voor dezen winter zyn 105 kisten ver
zonden over het geheele land.
Behalve werken uit genoemde biblio
theek zijn, op aanvrage by den boek-
beheerder, ook werken verkrijgbaar op
het gebied van handwerk, nijverheid,
handel, enz. en van land- en tuinbouw.
Voor den luttelen prys van 5 cent
voor de eerste maand en 10 cent voor
iedere volgende maand zyn deze boeken
te bekomen.
Zondagavond werd hier het eeuw
feest onzer onafhankelijkheid kerkelijk
herdacht. Ds. v. d. Griend sprak eon
gedachtenisrede uit naar aadleiding van
van Jes. 12 vers 5: „Psalrazingt den
Heer, want hy heeft heerlijke dingen
gedaan". In een schoone rede schetste
de leeraar den Pranschen tyd met zyn
rampen, alscontinentaal-stelsel, tiër-
ceering, cinscriptie, enz., en de blijdschap
van 't volk, toen 30 Nov. 1813 de Prins van
Oranje, als een redder uit den nood, te
Scheveningen aan wal stapte. Ter af
wisseling zongen Mevr. van Nahuys,
den heer Van Staalen en eenige school
kinderen vrijheids- en andere liederen,
met orgelbegeleiding van Mevr. v. d.
Griend.
Een zeer talrijke schare woonde deze
plechtigheid by.
Slrjansland, 8 Dec. Vrijdagnamiddag
had iemand het ongeluk van een dild
boven in de schuur naar beneden te
vallen, met het ongelukkig gevolg, dat
hy op een aldaar staande moesmaker
terecht kwam. Geneeskundige hulp werd
dadelijk gehaald en verleend.
In onze haven ligt voor de sloopery,
voor rekening van den slooper C. Hooger-
huis, een vischlogger, wat nog nooit is
voorgekomen.
Bruin Isse. In de gisteren gehouden
vergadering van den gemeenteraad, die
door alle leden werd bijgewoond, werd
medegedeeld, dat was ingekomen een
brief van Gedep. Staten houdende toe
zending van het besluit tot voorloopige
vaststelling der rekening over 1912.
Insgelijks een brief van Gedep. Staten,
houdende toezending der uitspraak in
zake reclame hoofdelijken omslag.
Idem brief van het Burg. Armbestuur
inhoudende toezending besluit wijziging
der begrooting over 1913, wat werd
goedgekeurd.
Op een adres van L. Meermans, om
4 maanden afschrijving van schoolgeld,
werd goedgunstig beschikt.
Op een verzoek van L. Hoek, oud-
grafaelver, om een gratificatie over 1914,
wordt met algemeene stemmen besloten
hem over 1914 f 50 toe te kennen.
Ingekomen was ook een brief van
Gedep. Staten betreffende de pensioens
regeling der gemeente-ambtenaren, vast
gesteld in de vorige vergadering. Verzocht
werd op de gemeente-ambtenaren niet
meer te verhalen dan 4 pCt. Na breed
voerige discussies werd echter met
algemeene stemmen besloten het ge
nomen besluit te handhaven.
Nu ging de openbare vergadering over
in eene beslotene ter behandeling van
het suppletoir kohier van den hoofdelijken
omslagen hondenbelasting. Na heropening
werd het kohier vastgesteld.
De heer Bolier uit het denkbeeld de
schoolkinderen ter herinnering aan het
honderdjarig bestaan onzer onafhanke
lijkheid een schoolfeest te geven. Dit
idéé wordt echter niet ondersteund en
blijft dus buiten behandeling.
Bij de rondvraag vraagt de heer De
Koning het reglement van orde zoodanig
te wijzigen, dat er des avonds raads
vergadering wordt gehouden met het oog
op de zaken der leden.
De voorzitter zegt, dat hij het uur
bepaalt en dat met het oog op de be
jaarde leden het. :'s winters minder
wenschelijk is 's avonds vergadering te
houden.
St.-FUipsland, 2 Dec. Een kabeljauw,
die de koers blykbaar geheel kwyt was,
werd opgemerkt in een ondiepte aan
den Noordwesthoek van ons eiland. Na
eenige moeite .mocht het iemand ge
lukken het dier, dat niet tot de kleinste
behoorde, te bemachtigen, zoodat hy
spoedig als hoofdschotel by 't middag
maal fungeerde.
Op voorstel van ds. Loran is
gisterenavond alhier een nieuwe ge
mengde zangvereeniging opgericht.
Aanvankelyk zijn reeds ruim 30 per
sonen als lid toegetreden. Ds. Loran
zal zich met de leiding der repetities
belasten.
St.-Maartensdyk, 29 Nov. Gisteren
avond trad alhier op vanwege de S. D. A. P.,
de heer Lindeijer uit Vlissingen. Voor
een vrij goed gevulde zaal behandelde
de spreker de redenen waarom de S. D.
A. P. geen minister-portefeuilles kon aan
vaarden.
Van de gelegenheid tot debat werd
geen gebruik gemaakt. Er werd nog al
heel wat lectuur verkocht.
St.-MaartensdtJfe, 2 Dec. De afdeeling
„St-Maartensdijk" van den Bond voor
Staatspensionneering hield heden Dins
dagavond, een ledenvergadering. Van de
ruim 170 leden waren 62 opgekomen.
In de eerste plaats werd voorzien in de
vacature van penningmeester, ontstaan
door het vertrek van den heer van den
Berg. Als zoodanig werd gekozen de
heer D. Priem. Vervolgens werd be
sloten om op 9 December a.s. een feest
avond te organiseeren, den dag, waarop
de pensioentrekkers volgens art. 369 der
invaliditeitswet, hun eerste rente zullen
trekken, en dan daarby die oudjes te
noodigen, welke daarvan voor het eerst
geprofiteerd hebben en deze een eenig-
zins teestelyk onthaal te bereiden, ten
einde dezen dag nog meer tot een
onvergetelijke voor hen te maken.
Rilland, 28 Nov. Aan den dyk van
den Volckerpolder nabij de grens van
Woensdrecht is het lijk gevonden van
een jongen schipper, vermoedelijk den
zoon van den schipper, die 14 dagen
geleden met zyn scheepje verongelukt
is. De vader trachtte al zwemmende zyn
zoon te redden maar moest hem loslaten.
Het lyk zou heden met een roeiboot
worden gehaald om op de algemeene
begraafplaats begraven te worden.
Voor de Rillandsche gemeente-autori
teiten was het een moeitevolle tocht
om de plaats van het lijk te bereiken.
Coltynsplaat, 29 Nov. Van 't aakschip
„Ambulant", van 's-Gravenmoer, woei
gisteren (Zaterdagmiddag) op de hoogte
van de Hompels 't grootzeil overboord.
Met noodzeil is 't schip later voor de
haven gekomen.
Vlissingen, 26 Nov. Zooals reeds
vroeger gemeld is, bestaat er sinds
eenigen tyd, een gespannen verhouding
tu8schen het college van Burg. en Weths.
en den directeur der Hoogere Burger
school en Handelsschool, den heer J.
Coster. Eenige ouders van leerlingen
der beide inrichtingen hebben thans aan
den Gemeenteraad een adres gericht,
waarin de hoop wordt uitgesproken, dat
het tot een minnelyke schikking moge
komen.
Adressanten stellen er prys op het
onder de aandacht van den Raad te
breDgen, dat zy kunnen verzekeren, dat
de heer J. Coster de rechte man op de
rechte plaats is omdat de leiding op de
scholen niets te wenschen overlaat. Zy
noemen den heer Coster een stipt,
eerlyk en rechtvaardig directeur, die
alle leerlingen, d. w. z. zonder aanzien
des persoons, behandelt en de school
maakt tot een der beste inrichtingen
van dien aard.
Aanbestedingen, Verkooplngen, enz.
Slrjansland. In de gehouden aan
besteding van kunstmest was minste
inschryver voor super en kaïniet C. v. d.
Berge alhier.
O N D E R W IJ S.
Kerkwervo. Het herhalingsonderwys
is alhier aangevangen met acht leer
lingen.
Poortvliet. Benoemd tot onderwyzer
aan de O. L. school W 3 te Gouda, de
heer H. C. van Westenbrugge, thans
als zoodanig te Stad a/'t Haringvliet.
Op zijn verzoek is, met ingang van
1 September 1914, eervol ontslag verleend
als directeur en leeraar aan de Rijks
Hoogere Burgerschool te Middelburg,
onder dankbetuiging voor zijn gewichtige
diensten, aan dr. H. Japikse.
By de op 24, 25 en 26 November
j.l. te Rotterdam gehouden examens
vanwege de vereeniging van Leeraren
in het Boekhouden is geslaagd voor
Boekhouden en Handelsrekenen Mej. A.
C. Yooren, onderwijzeres aan school C
te Zierikzee.
KERKNIEUWS.
Eikerzee, 1 Dec. Door het kiescollege
alhier zyn herkozen de ouderling L.
Kloet en de diaken B. Bal.
Noordwelle. Herbenoemd tot notabelen
de heeren G. Geluk en J. P. Hollestelle.
Renesso. Gekozen tot notabele (vac.
C. Beye, die bedankt heeft) de heer
M. H. Hubregt8e.
Slrjansland. A.s. Vrydagavond zal er
een stemming plaats hebben voor
notabelen.
BruinIsse. By de herstemming voor
notabel alhier verkregen de heeren A.
van Gilst en J. Otte Cz. resp. 28 en
21 steramen, zoodat eerstgenoemde ge
kozen is.
Dat er te Middelburg wel degelyk
behoefte is aan vrijzinnig-Hervormden
geest blykt wel hieruit, dat de heer ds.
Cannegieter, die 18 Mei alhier zijn
intrede deed, thans reeds ongeveer 140
catechisanten heeft.
Geref. Kerk.
De gebroeders H. Bos en Hs. Bos
hebben aan den kerkeraad te Rotterdam,
ten geschenke aangeboden een prachtig
terrein gronds aan den Westzeedyk,
hoek Westersingel, groot 1400 M2, en
een bedrag van f 50.000 op voorwaarde,
dat op dit terrein zoo spoedig raogelyk
een kerk gebouwd wordt».
De kerkeraad heeft dit vorstelijk ge
schenk dankbaar aanvaard en besloten
over te gaan tot den bouw van een kerk.
TWEEDE KAMER.
De algemeene beschouwingen over de
staatsbegrooting werden voortgezet.
Baron Van Wijnbergen, zijn redevoering
van Maandag voortzettende, verweet de
vrijzinnigen bij de stembus een oneer
lijken en misleidenden strijd te hebben
gevoerd, daarbij vooral aanhitsende tegen
Rome.
Spreker betoogde, dat door de anti
papistische aanhitsing, waardoor tydelijk
ongelijksoortige bestanddeelen van het
volk zijn bijeengebracht, in den uitslag
van den verkiezingsstrijd geen uitspraak
ten gunste van het algemeen kiesrecht
en staatspensioen kan worden gezien.
Spreker betoogde voorts, dat de con
centratie bij de herstemmingen haar
zelfstandigheid overboord heeft geworpen
en later, ondauks de bij het kiezersvolk
opgewekte verwachtingenhet con
centratie-manifest heeft losgelatenhet
aan het toeval overlatende, of tengevolge
van het optreden der nieuwe regeering
nog iets van dat manifest zal terecht
komen.
Spreker oordeelde, dat de regeering op
verschillende punten opheldering omtrent
haar te voeren beleid moet geven.
De heer Van der Voort van Zijp be
toogde, dat de Staten-verkiezingen in
Friesland reeds deden zien, dat by de
Kamer-verkiezingen de vrijzinnigen en
de sociaal-democraten zouden samengaan
om de christelijke regeering ten val te
brengen. Lettende op de wijze, waarop
dit is geschied, kan men niet zeggen,
dat de overwinning is behaald door den
drang der natie naar het algemeen kies
recht.
Spreker kwam er tegen op, dat men
't van vrijzinnige zijde heeft doen voor
komen, of er voor de Hervormde Kerk
gevaar te duchten was van de vorige
regeering en van de coalitie en hij
oordeelde dat de opgetreden regeering
er vooral op zal hebben te letten, dat de
uitslag der verkiezingen allerminst be-
teekent een overwinning der vrijzinnig
heid. Spreker betreurde, dat de troonrede
niet gewaagt van het eeuwfeest onzer
onafhankelijkheid en eischte de opneming
van art. 192 in de grondwetsherziening.
te ZlKRlKZEE,
gehouden op Woensdag 3 December, des
namiddags 2 ure.
Ia de heden gehoudene raadszitting
legde de heer E. J. Gelderraan de ver-
eischte eeden af, waarop hij door den
voorzitter met zyn verkiezing werd
geluk gewenscht en toegesproken.
De heer Gelderman bedankte voor
de vriendelijke woorden tot hem ge
sproken.
Aanwezig waren alle leden behalve
rnr. Fokker, |die bericht had gezonden,
dat hij wegens de Kamerzitting de
raadsvergadering heden niet kon by-
wonen.
Voor kennisgeving werden aangenomen
de volgende brieven, houdende bericht:
a. Van den heer J. H. de Roode, dat
hy zyn benoeming tot lid der Commissie
van Toezicht op het Middelbaar Onder
wijs aanneemt;
b. van den heer C. de Looze, dat hy
zyn benoeming tot lid der Plaatselijke
Schoolcommissie aanneemt;
c. van mevr. Ochtraan, geb. Van
Vuuren, dat zy haar benoeming tot
regentes van het Burgerweeshuis aan
neemt
d. van de heeren R. de Jong
enP. Verbeek, dat zy hun benoeming
tot leeraren aan de Avondschool voor
Vakonderwijs, aannemen
e. van de heeren L. Bouter e. a., dat
zij hun opdracht tot het geven van
meerdere lesuren aan de Avondschool
voor »Vakonderwijs aannemen.
Van het Comité der Onaf hankelyk-
heidsfeesten is een dankbetuiging in
gekomen voor de verleende medewerking
en den finantiëelen steun.
Het adres van het Bestuur der Afdeeling
Zeeland van den Nederlandschen Bond
van gemeente-ambtenarenhoudende
verzoek om de jaarwedden van de
secretarie-ambtenaren opnieuw teregelen,
wordt in handen van Burgem. en Weth.
gesteld.
Hetzelfde geschiedt met het adres
van de lijkdienaren tot verhooging van
hun loonen.
Ingekomen is een schrijven van den
heer A. Capponwaarby hy dank
betuigt voor de hem toegekende toelage
boven zyn pensioen.
Afschrijving van den hoofdelyken om
slag wordt verleend aan J. A. Krijger,
voor 2 maanden, ad f 7,20; aan G. A. L.
Mounthe, voor 10 maanden, ad f 24;
aan Jeremias van der Wekken, voor 2
maanden, ad f 3aan B. G. Moermond,
voor 2 maanden, ad f 5,40; aan Jhr.
L. M. J. Schuurbeque Boeye, voor 3
maanden, ad f 46,80aan Mr. Dr.
S. J. M. van Geuns, voor 1 maand, ad
f 20,10; aan A. L. Hamelynck, voor 6
maanden, ad f 9.
De rekening van het Burgerweeshuis
wordt in handen gesteld van een
commissie, bestaande uit de heeren
Polvliet, Ribbens en Doeleraan.
De begrooting van het Burgerwees
huis voor 1914 wordt in handen gesteld
van de heeren Van Nouhuys, De Vrieze
en De Crane.
Besloten werd èen jaarlyksche grati
ficatie van f 40 te verleenen aan den
ambtenaar der plaatselijke belastingen,
J. C. Lunenberg, ingaande 1914.
De tydelyke benoeming van den heer
J. van Zyverden tot keurmeester van
vee en vleesch werd veranderd in een
definitieve.
Op voorstel van den heer Polvliet
werd besloten het voorstel van Burgem.
en Weth. in zake de pensionneering der
gemeente-ambtenaren en hunne weduwen
en weezen aan te houden tot de eerst
volgende vergadering, die de volgende
week zal gehouden worden, en inmid
dels al de daarop betrekking hebbende
stukken te doen drukken en den leden
toe te zenden.
Het verzoek van den heer J. H. de
Roode, om een stuk gemeentegrond aan
het begin van den Blokweg in eigendom
te verkrijgen, werd ingewilligd.
Goedgekeurd werd het voorstel van
Burgem. en Weth. dat de raad de
wenschelykheid zal uitspreken tot een
algeheele herziening van den ligger der
wegen en voetpaden in deze gemeente.
Aan mej. A. C. Vooren werd op haar
verzoek eervol ontslag verleeed als
onderwijzeres aan school A.
De Begrooting der gasfabriek en
straatverlichting voor 1913 werd op
verzoek van de commissie dezer instelling
gewijzigd.
Gewyzigd werden de verandering op
de heffing van den Hoofdelyken Omslag
die op het beheer van hét gasbedrijf,
en die, regelend den werkkring der
commissie voor de gasfabriek en de
straatverlichting. Tevens werden ge
wijzigd de instructie van den directeur
der gasfabriek, en de voorwaarden voor
het gebruik van gas door particulieren.
Het adres van den heer W. A. van
der Drift, in zake het door hem gedaan
accountant-onderzoek, zal in één der
volgende raadsvergaderingen behandeld
worden.
Herbenoemd werden tot leden der
Commissie voor de Strafverordeningen,
de heeren Polvliet en Van Nouhuys,
tot leden van Fabricage de heeren
Boone en Timmerman, tot leden der
Gascororaissie en Straatverlichting, de
heeren De Crane, Van Os en Doeleman,
en tot Commissarissen der Vischmarkt,
de heeren Ribbens en Timmerman.
Benoemd werd ^tot regent van het
Burgerweeshuis de heer F. A. Kloppert.
Mede aanbevolen was de heer H. J.
van Nouhuys.
Benoemd werd tot regent van het
Burgerlijk Armbestuur de heer J. B.
Geluk. Mede aanbevolen was de heer
M. J. Smits.
De raad gaat hierop in geheime
zitting over.
PRIKKELLECTUUR.
Iu den nacht van Zaterdag op Zondag
j.l. gelukte het aan de politie te Sneek om
de hand te leggen op een persoon G. S.,
oud zeventien jaar, die onder den invloed
van het lezen van een detektieve-roman,
heeft getracht om van den heer de J.
een geldswaardig bedrag van f 100
f 150 te krijgen.
Een dag tevoren had hij aan genoem
den heer een brief geschreven met aan
kondiging van een voorgenomen inbraak
door andere personen. In gemelden nacht
schoof hij een enveloppe onder de deur
en verwachtte, dat daarin het bedrag
kort daarna door hem teruggehaald kon
worden.
Bij zijne terugkomst gelukte het aan
de politie, die uit voorzorg in overleg
met den heer de J. zich in diens huis
bevond, om hem te Vatten.
Na de overbrenging naar het bureau
van politie bekende hij en verklaarde,
dat hij door het lezen van een detectieve-
roman dit plan had opgevat.
TELEGRAMMEN.
VGravenhaue, 3 December.
Het Gerechtshof veranderde de straf
van een maand, door de rechtbank te
Zierikzee opgelegd aan den heer F. C.
van Meteren, caféhouder aldaar, in
25 gulden boete.
In deze zaak trad mr. H. Polvliet als
verdediger op.
Tweede Kamer. De algemeene be
schouwingen der Staatsbegrooting werden
heden voortgezet.
De heer Troelstra vervolgde zijn rede
van gisterenmiddag. Spreker betoogde
dat door den groei der sociaal-demo
cratische partij het voortbestaan der
burgerlijke anti-these op den duur on
mogelijk maakt. In de plaats daarvan
dient te komen een burgerlijk hervormend-
democratisch centrumwaarmede de
S. D. A. P. gemakkelijk zal kunnen
samenwerken. Terecht wil het kabinet-
Cort van der Linden daartoe een weg
banen door de uitvoering van het con
centratieprogram, dat weerspiegelde de
wenschen van de volksmeerderheid naar
algemeen kiesrecht en staatspensioen.
Na de weigering van de S. D. A. P.
aan de concentratie om tot kabinets
vorming mede te werken, het thans op
getreden kabinet, dat verzekerd is van
stem-meerderheid, door het volk niet te
beschouwen is als Koninklijk ministerie,
doch als het meest levenskrachtig volks
kabinet, dat de uitvoering heeft te geven
aan den gebleken volkswil.
Daarom was het slechts onjuist van
de vrijzinnigen, door te beweren, dat
door het weigeren van de portefeuilles,
de S. D. A. P. algemeen kiesrecht en
staatspensioen in den steek lieten.
Bovendien hebben de vrijzinnigen vroeger
niet gezinspeeld op de mogelijkheid tot
vorming van een socialistisch-vrijzinnig
kabinet en hebben de sociaal-democraten
bij den verkiezingsstrijd steeds gezegd,
niet te willen regeeren, hetgeen trouwens
door de vrijzinnigen aan de kiezers
vaak is voorgehouden.
Spreker wees er op, dat de meerder
heid der leden der S. D. A. P. nog door
het Zwolsche congres getracht hebben
een veiligheidsklep open te houden, om
in bizondere omstandigheden, alsnog
portefeuilles aan te nemen. Een legende
is het dus, dat spreker en al de zijnen,
het algemeen kiesrecht en het staats
pensioen in den steek hebben gelaten.
Veeleer heeft de concentratie dit gedaan,
die, zonder een nadere poging te doen,
het aanbod der portefeuilles aan de
sociaal-democraten deed. Gemeend of
niet gemeend, getuigde dit niet van
politiek beleid en was in parlementairen
zin onjuist. Spreker viel op scherpe
wijze de democraten aan.
Z I E R I K ZEE.
Tyd van Hoogwater en van Laagwater.
December,
Maans-
ouderdom.
H.W.
L.W.
u. m.
u. m.
3.
6
voorm.
5.54
11.51
nam.
6.21
4.
7
voorm.
6.35
0.22
5. V.
3
nam.
7. 9
0.43
3.18 n.
voorm.
7.21
1.15
6.
nam.
8. 1
1.28
9
voorm.
8.16
2. 1
nam.
9. 1
2.22
7. Z.
10
voorm.
9.19
3. 0
nam.
10. 6
3.33
8.
11
voorm.
10.31
4.10
nam.
11.14
4.41
9.
12
voorm.
11.33
5. 8
10.
nam.
5.32
13
voorm.
0. 5
5.57
nam.
0.21
6.16
Tyd van II.W. te Dordrecht 3.15 uur
L.W. 5.30
later.
O
