ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
Vrijdag 28 November 1913.
TWEEDE BLAD.
KENNISGEVING.
Plaatsing van Kinderen op
School A,
Straatmaker»
Herhaalde oproeping.
Oiiderwijzer(cs).
NIEUWSTIJDINGEN.
Uit Stad en Provincie.
Brieven uit de Hofstad.
CZ lerikzeesche
C o u r a n t).
ABONNEMENT.
De abonnementsprijs van dit bladdat iederen
MAANDAGWOENSDAG en VRIJDAG verschijntis
voor Zierikzee t 1,30, voor alle andere plaatsen in
Nederland f 1,60 per 3 maanden.
Afzonderlijke nummers 5 cent.
Voor het buitenland, verzending ééns per week,
f 10 per jaar bij vooruitbetaling.
70ste JAARGANG, No. 9472.
Directeur i A. i. DE LOOZE Jr.
Uitgever-Hoofdredacteur A. FRANKEL.
Redacteur i J. WA ALE.
ADVERTENTIE N.
Van 13 regels 30 ets meerdere regels 10 ets.
By abonnement op voordeelige voorwaarden. Het
tarief hiervoor is aan het bureau verkrijgbaar.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
De inzending moet geschieden des Maandags-,
Woensdags- en Vrijdagsmiddags uiterlijk 2 ure.
De COMMISSARIS DER KONINGIN in
Zeeland
gezien het besluit van Gedeputeerde Staten
van 21 November 1.1., no. 151
gelet op art. 11 der wet van 13 Juni 1857
(Staatsblad no. 87);
maakt bekend, dat de sluiting der .jacht op
hazen, fazanten, kor hoenders en kwartels in de
Provincie is bepaald op Woensdag 31 December
1913, met zonsondergang, en dat liet tijdstip
van de sluiting der* jacht op houtsnippen en
waterwild nader /.al worden vastgesteld.
Middelburg, 21 November 1913.
De Commissaris der Koningin voornoemd,
DUCK M E E S T E R.
(5 Januari 1914).
ZITTING VAN COMMISSARISSEN
dier School, in het schooGokaal in den
Wevershoek (hoofd de heer J. VAN
BALLEGOOIJEN), op Zaterdag den 6
December e.k., des avonds te 8 uur,
tot het ontvangen en beoordeelen der
aanzoeken om plaatsing van kinderen
op die school.
Om als leerlingen op de school
A te worden toegelaten, moeten
de kinderen den Leeftijd van vijj
jaren en acht maanden hebben
bereikt.
Bij de Gemeentewerken van ZIERIK
ZEE kan met ingang van 1 .Januari
1914 worden geplaatst een Straat
maker, tegen een weekgeld van
f 12,50.
De ^aanstelling zal plaats hebben een
jaar tjjdeiyk.
By gebleken geschiktheid zal tot
vaste aanstelling worden overgegaan,
waarna aan deze betrekking zullen
worden verbonden 2 tweejaarlijksche
verhoogingen, elk van f 1 per week.
Sollicitatiün met getuigschriften vóór
15 December a.s. te richten aan den
Gemeentebouwmeester.
Aan de openbare lagere school C
te Zibrikzee (hoofd de heer S. DE
GRAAF), komt te vaceeren eene be
trekking van Onderwijzer of Onder
wijzeres, in het bezit der acten voor
Fransch en de Vrye- en Orde-oefeningen
der Gymnastiek.
Jaarwedde met minder dan 3 dienst
jaren f 700 (waarin begrepen f 100
voor de acte Fransoh) en 6 driejaar-
ljjksche verhoogingen van f 50, ook
voor dienstjaren elders doorgebracht,
terwyl voor het bezit der hoofdakte
f 125 wordt genoten.
Sollicitatie (adres aan den Raad op
zegel) worden franco ingewacht vóór
den 10 December a.s.
ITALIË.
Zes rechercheurs uit Milaan, zouden
op aanwijzing van een stillen verklikker
in het dorpje Toretta een huiszoeking
doen in een herberg, waar valsche munt
zou worden gemaakt. De waardin dacht,
dat de ^politiemannen inbrekers waren
en waarschuwde de carabinieri, dat op
klaarlichten dag zes dieven bij haar aan
't rooven waren. De carabinieri kwamen,
bezetten 't huis en grepen de dieven.
Deze lieten hun papieren zien en de
carabinieri moesten hen wel hun gang
laten gaan. Maar papieren kunnen ver-
valscht zyn en het was dus zaak even
in Milaan per telefoon navraag te doen.
Zoo gezegd, zoo gedaan. Door een samen
loop van misverstanden luidde de bood
schap, dat geen Milaansche politiemannen
in Toretta waren.
Thans hadden de carabinieri zekerheid.
Zij namen de politiemannen nu voor de
tweede maal gevangen. Er hielp geen
beroep op de papieren aan. Zy werden
geboeid en naar Pa via gebracht, waar
zij des nachts aankwamen. De politie
mannen vroegen onmiddellijk voor den
prefect gevoerd te worden, maar nie
mand durfde dezen hoogen oome uit
zijn slaap te wekken. De Milaneezen
borg men veilig en wel achter slot op.
Des ochtends reeds had de prefect uit
Milaan bericht ontvangen, dat de te
Torretta gevangen genomen personen
heusch tot de politie behoorden. Na
enkele plichtplegingen werden zij op
vrije voeten gesteld.
De politiemannen waren zoo ontstemd
over het avontuur, dat zij wantrouwend
werden jegens den verklikker, dien zy
van een grap ten hunnen koste ver
dachten. Zy stopten op hun beurt den
verklikker in de doos en die komt er
vermoedelijk» niet zoo spoedig uit.
NEDERLAND.
A in sterdam. Dinsdagmorgen passeerde
een begrafenisstoet, komende van het
Centraal-Station en zich bewegende in
de richting van de Gelderschekade, de
Prins Hendrikkade, toen even voor den
Schreierstoren, de achteras van de lijk
wagen brak, waardoor de kist, waarin
het stoffelijk overschot, halverwege uit
de lijkkoets helde.
De kist is toen, onder aanwezigheid
van een enorme menschenmassa, voor-
loopig in den Schreierstoren opgeborgen.
Een half uur later kwam een andere
lijkwagen voor en werd het lijk zonder
verdere incidenten teraarde besteld.
's-Graronhage, 27 Nov. Tweede
Kamer. By de voortgezette be
handeling van de Indische begrooting
deelde minister Pleyte mede, dat een
voorstel tot verbetering va.i den genees
kundigen dienst in voorbereiding is. De
individueele ziekenzorg moet worden
overgelaten aan de particuliere genees-
heeren.
De heer Scheurer (a.-r.) was verheugd,
dat de minister ernstig de zaak opvat,
doch drong er op aan niet al te voorzichtig
te zijn met het nemen van maatregelen.
De heer Hugenholtz (s.d.a.p.) repli
ceerde.
De heer Scheurer vroeg nog of volle
aandacht gewijd zou worden aan de
verpleging in hospitalen en krank
zinnigengestichten.
De minister beloofde dit.
In de Eerste Kamer is goedgekeurd
het ontwerp van wet tot uitvoering van
de artt. 369 en 370 der Invaliditeitswet.
Minister Treub verklaarde dat hij de
uitvoering der artt. geheel aan de
Rijksverzekeringsbank wenschte over te
laten, en niet voornemens is eenigerlei
wenk te geven om niet met den meesten
spoed de bedoelde artikelen ten uitvoer
te brengen. Voor het oogenblik worden
geen maatregelen beraamd voor de
uitvoering der overige artikelen, op de
gronden door den minister in de Kamer
ontwikkeld.
Rotterdam. Dezer dagen werd de
heer J. J. van Dijk ton stadhuize ont
boden, waar hem onder een hartelyke
toespraak, namens de maatschappij tot
redding van drenkelingen, overhandigd
werd een bronzen medaille, wegens de
redding van een drenkeling uit de haven
te Peyenoord, op 4 September j.l.
Ziorlkzoo, 28 Nov. Zaal en galerij in
de Concertzaal waren Woensdagavond
bij de uitvoering, die het gezelschap
Solser en Hesse gaf, schaars bezet. Het
publiek, dat er echter was, heeft zich
evenwel over het algemeen goed
geamuseerd. „Een groote sul1' werd heel
aardig gespeeld. Mejuffrouw Mary Beek
man, die in deze klucht de rol van
Marie vervulde, bewees een goed ge
schoolde, volleerde actrice te wezen.
Nog meer kwam dit uit in het stuk
„Wraak", waar zy op uitnemende wijze
de type van de inwonende dame weergaf.
In datzelfde stuk trad de heer Jaques
Sluyters Jr. met veel succes in zes
verschillende rollen op. Hy speelde die
zoo goed, dat men telkens zou raeenen
dat een ander acteur op de planken
verscheen.
Mevrouw HesseSlaaderop gat heel
aardige liedjes te hooren, die zeer in
den smaak vielen.
Solser en Hesse gaven het vijftig jaar
getrouwd paar, dat pas van het gouden
bruilofstfeest terug kwam, prachtig weer.
De sensatie-klucht „Kimmel komt thee
drinken" voldeed, alhoewel het goed
gespeeld werd, ons niet. 't Is een over
dreven, onmogelyk stukje.
Tusschen de bedryven door werd door
den pianist, den heer Liraburg, gezorgd,
dat de menschen op aangename wijze
werden bezig gehouden.
Het gezelschap oogstte veel bijval.
Onlangs ontvingen wy van de
Gezondheidscommissie te Tholen een
rappoit betreffende het onderzoek van
tien monsters water, uit iedere gemeente
binnen het ambtsgebied van genoemde
commissie.
Dit rapport was uitgebracht door één
harer leden, den heer J. L. Bernhardi, arts.
Het doel van het onderzoek, dat in
Juli plaats had, was een overzicht te
verkrijgen omtrent de hoedanigheid van
het regenwater, dat algemeen op het
eiland Tholen als drinkwater wordt ge
bruikt.
Het onderzoek bepaalde zich tot de
vaststelling van de kleur, de helderheid
en de temperatuur van het water, en
tot de vraag, of er nitrieten en nitraten
in het water aanwezig zyn. Ook het
chloorgehalte en de hoeveelheid bacteriën
zyn quantitatief vastgesteld.
Ook werd in elk monster water gezocht
naar de aanwezigheid van microscopische
planten en dieren.
Uit het rapport blykt, dat het water
in bijkans alle gevallen onvoldoende van
qualiteit was. Slechts van ééne onder
zochte regenbak te Oud-Vosseraeer werd
geconstateerd, dat he4, water goed was.
Van de negen regenbakken was het
water bepaald slecht, dus in hooge mate
schadelijk voor de gezondheid.
Het verkregen resultaat bevreemdt
ons niet.
Het is opnieuw een krachtig bewys,
hoe hoog noodig het is, om in die
streken, waar men nog gewoon is het
van de daken afloopend en in bakken
opgevangen hemelwater als drinkwater
te gebruiken, van behoorlijk drinkwater
te voorzien.
ïn verband met deze aangelegenheid
maken wy gewag van het in druk ver
schenen voorloopig ontwerp van de
centrale drinkwatervoorziening van het
eiland Tholen. Wij kunnen dat omvang
rijk ontwerpdat met groote zaak
kennis is samengesteld, niet in zyn
geheel bespreken. Noch de ruimte van
dit blad laat dit toe, noch hebben wij
voor de bestudeering van dit ontwerp
den noodigen tyd. Slechts het volgende
wenschen wy er er uit mede te deelen
Het onderzoek omtrent plaats en
gesteldheid der te projecteeren prise
d' eau, had tot resultaat, dat het te
Halsteren in onderzoek genomen terrein
alleszins bruikbaar bleek te zijn voor het
project van de prise d' eau en het pomp
station.
De aanlegkosten zullen bedragen
f 440.000, waarvan alleen voor het
buizennet f 274.500. De watertoren zal
kosten f 32000, het filtergebouw met
bezinkbassins en rein waterkelder f31000,
het raachinegebouw met ontyzerings-
inrichting f 25000, de pompmachines
met toebehooren f 19500, de watervang
f 9100, electrische waterstands-aanwyzer
f 9000, woning voor den machinist
f 3900, buisleidingen op het terrein van
het pompstation f 3300, afwerking van
het terrein van het pompstation en af
rastering f 1600, terwyi voor bouw-
directie en onvoorzien is uiigetrokken
f 20600.
Het totaal bedrag der benoodigde
gelden wordt op f 510.000 geraamd.
Aanlegkosten 1 440.000, aankoop be-
noodigd terrein f 15000, bedrijfskapitaal
f 10000, oprichtingskosten f 8000, en
reservekapitaal f 37000.
De ontvangsten worden geraamd in
het eerste volle jaar van exploitatie op
f 14.000, in het tiende volle jaar op
f 49.100 en in het twintigste volle jaar
op f 57.500.
De exploitatiekosten worden geraamd
in het eerste volle jaar op f 6000, in
het tiende volle jaar op f 9.900 en in
het twintigste volle jaar op f 10.350.
De totale jaarlyksche uitgaven zullen
in het eerste volle jaar bedragen, f 12.108,
in het tiende volle jaar f 38.090, en in
het twintigste volle jaar f 38.540.
De totale jaarlyksche inkomsten
zullen bedragen in het eerste volle jaar
in het tiende volle jaar
f 49.100 en in het twintigste vol'e jaar
f 57.500.
De bedoeling is, om voor de totstand
brenging der onderneming door de
betrokken gemeentebesturen te samen
een (Naamlooze Vennootschap in het
leven te roepen. Hiervoor wordt ver-
eischt een maatschappelijk kapitaal van
f 510.CC0, dat ii pari tegen een rente
van 4\ pCt. 's jaars en met een
annuiteits-afiossing van het elfde jaar
tot en met het zestigste jaar by de
ryks-postspaarbank geleend zal kunnen
worden.
De geprojecteerde centrale duinwater-
voorziening van het eiland Tholen zal
een levensvatbare onderneming zyn, die
door de betrokken gemeentebesturen
zonder noemenswaardig risico kan onder
nomen worden, vooral wanneer de
regeering met of zonder medewerking
van de provincie de rente en aflossing
der gemeenteljjk obligatie-leening op
gelyke wyze en tot een overeenkomstig
bedrag garandeert als dit voor de
waterleiding op Zuid-Beveland ge
schied is.
De moord op het knaapje De Klerk.
De Telegraaf meldt het volgende;
Wij hebben ons gewend tot de moeder
van het knaapje De Klerk, met het
verzoek de feiten nog eens te releveeren,
die zich op dien bewusten Maandag 29
September hebben voorgedaan. En ziehier,
wat zy ons verklaarde;
„De 6-jarige Hendrik is met zijn 7-jarig
broertje 's morgens om half negen van
huis gegaan. Ik dacht, dat zy naar school
waren, doch zy zyn daar niet geweest
en hebben blykbaar langs de straat ge
slenterd. Om kwartier over elf kwamen
zy bij hun grootmoeder, juffouw Maria
de KlerkGras. Z|j zyn daar maar kort
geweest en zyn om half twaalf weer
weggegaan. Sedert is niets meer van
Hendrik vernomen, totdat zyn broertje
's middags alleen thuis kwam. Ik weet
zeker, dat zy om half twaalf uur van
het huis van hun grootmoeder zyn ver
trokken. Want myn man, die even over
twaalf de woning van m'n schoonmoeder
passeerde met z'u paard en wagen, werd
nog staande gehouden door haar. Zy
zeide hem toen: „De kinderen zyn net
weg; ik heb ze naar huis gestuurd om
koffie te drinken". Het speet myn man
erg, dat ze weg waren, want anders
had hy ze met den wagen even naar
huis gereden. De kinderen zyn niet naar
huis gegaan en dwaalden naar den IJkant.
Ik begrijp niet, hoe het Handelsblad
kan schry ven, dat de kinderen om 3 uur
by hun grootmoeder in de Tuinstraat
vertrokken. Dit is beslist niet waar.
Het kan dus zeer goed, dat Hendrik
om 2 uur in Nieuwendam was. De be
schrijving, die mej. Nieuwenberg van
de kleertjes van Hendrik gaf: het dikwyls
gewasschen sportflanel, het blauwe dasje
met witte stipjes, het broekje tot over
de knietjes, de ryglaarsjes, de zwarte
kousen, komt precies uit. Meer kan ik
u niet zeggen".
Wy kunnen nu de volgende feiten
resuraeeren
Te half negen verliet Hendrik de Klerk
met zyn broertje de ouderlijke woning.
Te half twaalf verlieten zij de woning
hunner grootmoeder in de Tuinstraat.
Tusschen twee uur en half drie kwam
de man met een knaapje mej. Nieuwenberg
te Nieuwendam, om een roeibootje te
huren. En te half vyf kwam de man
alleen terug te Nieuwendam, na twee
uur weg te zyn geweest, om het roeibootje
terug te brengen.
Wy meenen, dat in dit verband de
verklaringen van mej. Niewenburg de
overdenking en een onderzoek alleszins
waard zyn.
XXXIV.
Al zijn we nog niet heelemaal door
den rijstebrijberg der onafhankelijkheids
feesten heen, Scheveningen n.l. hebben
we nog te goed, in December er is
thans met de laatste officieele viering op
17 dezer toch feitelijk een einde aan
gekomen. Dat men misschien werkelijk
van khet goede te veel heelt gehad, zou
allicht op te merken zijn aan het jam
mer genoeg weinig feestelijk animo
waarmede op dien dag de residentie
bewoners ^bezield waren. Eensdeels kan
dit liggen aan de bijkomstige omstandig
heid, dat die dag te Rotterdam tot een
waren feestdag was ingericht, waardoor de
pretgrage elementen uit de residentie
naar de Rottestad waren opgetrokken
(alle treinen waren dan ook propvol en
natuurlijk veel te laat); anderdeels echter
was gebrek aan voorbereiding, aan orga
nisatie niet te ontkennen, waardoor, wat
eigenlijk een rechte feestdag had kunnen
worden, nu zooveel als niets daarvan
had. De gemeente had weliswaar vrij-af
gegeven aan bijna alle ambtenaren en
de bureaux gesloten gehouden, en ook
de openbare scholen hadden dien dag
vacantie; maar vrijwel alle particuliere
zaken zyn er geen minuut minder druk
om bezig geweest, ergo viel van een
algemeenen vrijen feestdag zoo goed als
niets te bespeuren. Dat is jammer; de
saamhoorigheid van alle standen, wat
het nationaal bewustzijn betreft, mag
waarlijk nu en dan wel eens ter dege
gemanifesteerd wordenen nationale
feestdagen zijn ten onzent lieuscli wel te
tellen. Ware het niet, dat de plechtige
vaandel-uitreiking duizenden enduizenden
naar het Malieveld had doen komen
het was juist tijd voor het noenmaal,
vulgariter: schaftijd de „feestdag"
zou zich door weinig anders van een
dood-gewonen dag hebben onderscheiden.
Een onaangenaam incident door hon
derden opgemerkt en afgekeurd, was de
door niets gemotiveerde verwijdering op
last van een piep-jong luitenant van
een tweetal reporters der groote Haagsche
bladen van het parade-terreineen
incident, dat in den vorm van een
ingediende aanklacht ter bevoegde plaatse
een staartje hebben zal. Voor ingewijden
echter is zulk een voorval hoogst be
grijpelijk; immers er zijn hier vele
minuscule-autoriteitendie, al is de
Koningin nog niet eens in aantocht,
al pardoes hun gewone kalmte blijken
kwijt te zijn, en dan plotseling aller
zonderlingst in actie komen uit pure
zenuwachtigheid. Wanneer, gelijk ditmaal
het geval was, daarbij nog onervarenheid
en een sterk overdreven gevoel van
eigenwaarde in het spel zijn, kan het
niet anders of het gevaar voor een
incident moet groot ziju.
Een eigenaardigheid ditmaal was, dat
de gausche zaak „vereeuwigd" is. De
bioscope-apparaten stonden n.l. voor de
opname van het défilé der troepen
gereed, en de operateurs verzuimden
dan ook niet dit vóórproefje handig op
te nemen.
Inmiddels werd op verzoek der be
trokkenen, dit gedeelte van de 's avonds
reeds in de bioscope vertoonde film der
vaandel-uitreiking, weggelaten. Als mate
riaal echter voor de beoordeeling hoe
zich het geval toegedragen heeft, zal de
opname ongetwijfeld goede diensten
kunnen doen. Het ware te wenschen,
dat de bioscope, bij al het nuttige, dat
zy reeds schenkt, ook wat meer kon
aangewend worden als „strikt onpartijdig
toeschouwer.
Men behoeft heusch geen habitué in
de rechtszaal te zijn, om te ervaren hoe
pertinent getuigen elkander vaak tegen
spreken, wanneer het er op aankomt
nauwkeurig het een of andere voorval
vast te stellenmaar voor wat de opera
teur heeft opgenomen, zwicht alles.
Evenwel, alom present te zijn zoover
heeft de bioscope het nog niet gebracht
wèl om alles op te nemen, wat voor de
lens komt. Vandaar de rijke, reusachtige
verscheidenheid, even ryk en verscheiden
als het leven zelf, en vandaar ook, dat
telkenmale weder nieuwe bioscope-theaters
als uit den grond verrijzen kunnen. Hier
in den Haag,- is het aantal reeds zeer
groot; blij baar echter nog niet tè groot:
want onze stad is dezer dagen opnieuw
met een heel mooi exemplaar verrijkt.
Bovendien stelde de directie zich vrij
willig onder toezicht der bioscope-
commi88ie, die voor raad en voorlichting
dient voor de iurichting van het program.