ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
Vrijdag 29 Augustus 1913.
J. A. DE BRUYNE,
EERSTE BLAD.
Avonilschool voor Vakonderwijs.
KENNISGEVING.
STEMMING
voor de Provinciale Staten,
op Woensdag den 3Jen September.
Uit Stad en Provincie.
CZ ierikzeesche
C o u r a n t
ABONNEMENT.
De abonnementsprijs van dit bladdat iederen
MAANDAG, WOENSDAG en VRIJDAG verschijnt, is
voor Zierikiee f 1,30, voor alle andere plaatsen in
Nederland f 1,60 per 3 maanden.
Afconderljjke nummers 5 oent.
Voor het buitenland, verzending ééns per week,
f 10 per jaar bij vooruitbetaling.
698te JAARGANG. No. 9433.
Directeur i A. J. DC L.OOZE Jr.
Uitgever-Hoofdredacteur i A. FRANKEL.
Redacteuri J. WAALE.
ADVERTENTIE N.
Van 1—3 regels 30 etsmeerdere regels 10 ots.
Bjj abonnement op voordeelige voorwaarden. Het
tarief hiervoor is aan het bureau verkrijgbaar.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
De inzending moet geschieden des Maandags-,
Woensdags- en Vrijdagsmiddags uiterlijk 2 ure.
Dit nummer bostaat uit twee bladen.
Inschrijving van leerlingen.
Zy, die tot den cursus 19131914 van
bovengenoemde school wenschen te
worden toegelaten, moeten zich daartoe
aanmelden bij den Directeur, in het
gebouw der Ambachtsschool, en wel
van Maandag 1 tot on mot Zaterdag
6 September e.k., telkens van 912 en
van 2—5 uur.
Nieuwe leerlingen moeten het bewys
overleggen, dat zij de zes-jaar-klassen
eener lagere school hebben doorloopen,
of een toclatings-exaraen afleggen, waar
van de datum nader zal worden bekend
gemaakt.
Leerlingen, die het vorig jaar de
school bezochten, kunnen zich ook per
brief aanmelden.
De BURGEMEESTER van Zierikzee brengt
ter kennis van de Ingezetenen, dat er op
Dinsdag den 2 September e.k., des namiddags
t.o 2 uur, op het Raadhuis, eene openbare Ver
gadering van den Gemeenteraad zal gehouden
worden, waarin de volgende zaken ter tafel
zullen worden gebracht, t.w.:
Beëediging en installatie van do herkozen
raadsleden
Resumtie notulen
Twee brieven van Gedep. Staten, houdende
goedkeuring van de raadsbesluiten
tot onderhandsche verpachting van buiten
gronden of vooroevers der gemeente aan
8. Claessens, en
tot onderhandschen veikoop van gemeente
grond aan T. J. van Tilburg;
Brief van Gedep. Staten inzake liet vastge
stelde Reglement voor het Burgerlijk Arm
bestuur
Brieven van de heeren P. H. Pomes, F. J. de
Vos en F. Houdkamp, houdende bericht, dat
zjj hunne benoeming tot leeraren aan de
Avondschool voor Vakonderwijs voor den
cursus 1913/14 aannemen
Brief van Burgem. en Weth., waarbij wordt
aangeboden de begrooting der gemeente voor
1914, c. a.
Mededeeling van de opneming der kas en
boeken b|j den Gemeente-ontvanger
Verslag der Commissie, benoemd tot onder
zoek der rekening van de gemeente over 1912
Verslag der Commissie, benoemd tot onder
zoek der rekening van de Gasfabriek over
1912;
Verslag der Commissie, benoemd tot onder
zoek der rekening van het Harmoniegezelschap
„Kunst en Eer" over 1912
Adres van A. Cappon, hoofd-agent van
politie, houdende verzoek, om een jaarlijksche
toelage boven zijn eventueel pensioen, bjj be
koming van eervol ontslag
Adres van de agenten van politie N. de Vin,
D. Stoel, J. van Westenbrugge en P. A. van
Almkerk, houdende verzoek, om een jaarljjksche
toelage te mogen ontvangen wegens het bezit
van het diploma van den Algem. Nederl.
Politiebond
Voorstel van Burgem. en Weth. tot het ver-
leenen van afschrijving van hoofdelgken omslag
Benoeming van een wethouder, tengevolge
van de periodieke aftreding van den heer
L. Koopman Cz., als raadslid
Benoeming van een lid in de Commissie voor
de Strafverordeningen, tengevolge van de
periodieke aftreding van den heer H. J. van
Nouhuys, als raadslid
Benoeming van een lid in de Commissie
voor de Fabricage, tengevolge van de periodieke
aftreding van den heer A. Timmerman Cz., als
raadslid
Benoeming van twee Commissarissen voor de
Vischmarkt, tengevolge van de periodieke af
treding van de heeren W. Ribbens en A.
Timmerman Cz., als raadsleden
Benoeming van leden der stembureau voor
de eventueele stemmingen voor' een lid van de
Provinciale Staten (vacature de heer J. II. C.
Heijse) en voor een lid van den Gemeenteraad
(vacature jhr. J. F. Schuurberjue Boejje).
Enz.
Zierikzee, den 28 Augustus 1913.
De Burgemeester voornoemd,
D. VAN DER VLIET.
wy noodigen de kiezers van Schouwen-
Duiveland uit, om ter verkiezing van
een lid voor de Provinciale Staten, op
Woensdag den 3den September, hunne
stemmen uit te brengen op den heer
Directeur der Rijks Hoogere Burger
school te Zierikiee,
die wegens zyn vrijzinnige beginselen,
groote bekwaamheden en vele ver
diensten, door de Centrale Liberale
Kiesvereeniging van dit district en door
de Vrijzinnig-Democratische Kiesver
eeniging van Zierikzee met algemeene
stemmen candidaat is gesteld voor de
Provinciale Staten van Zeeland.
Komt, vrijzinnigen, allen den 3den
September trouw ter stembus op.
Meent niet, dat een Statenverkiezing
van niet zoo groot gewicht is als een
Kamerverkiezing.
Die meening immers is een dwaling,
daar de Provinciale Staten tevens een
politieke taak te vervullen hebben,
aangewezen als zij zijn de leden der
Eerste Kamer'te kiezen.
Hier in Zeeland zou die dwaling het
noodlottig gevolg kunnen hebben, dat
de meerderheid, die nu in de Staten
links is, naar rechts verplaatst vfor<\.
Daarom blijve op 3 September geen
vrijzinnige van de stembus weg.
Zierikzee, 29 Aug. Maandagavond
8 uur zal het muziekgezelschap „Kunst
en Eer" een volksuitvoering geven
op liet Havenpark, ter gelegenheid der
verjaardag van H. M. de Koningin.
1. a. Volkslied.
b. In naam van Oranje.
Pas redoublé. P. A. Stenz.
2. Heil Oranje. Fantasie
over Holl. Volkslied.
der 17 eeuwValerius-Coenen.
3. Le Postillon de Long-
juraeau. Fantaisie A. Adam.
4. Valse Nationale Ch. de Carmont.
5. Prinses Julianamarsch
arrN. A. Bouwman.
6. La Grande Duchesse de
Gérolstein. Fantaisie J. Offenbach.
7. A la plus Belle. Grande
ValseA. Govaert.
8. Feestklanken. Fantai
sie over Nèderl. Volks
liederenM. Kessels.
De schietvereeniging „Zierikzee"
houdt Zondag, ter gelegenheid van de
verjaardag van H. M. de Koningin, op
hare banen aan den Zeedyk een huis-
houdelyken schietwedstrijd om medailles
en kunstvoorwerpen. De wedstrijd begint
om 9 uur en eindigt om 5 uur.
Bg gunstig weèr zullen zeker velen
een wandeling maken naar den Zeedijk,
om te genieten en van 't schoone zee
gezicht èn van de schietsport.
B\j kon. besl. is de heer R. J. H.
Patijn, lid en secretaris-penningmeester
van het bestuur der Carnegie-stichting,
benoemd tot commandeur in de orde
van Oranje-Nassau.
Naar men verneemt, zal de heer
C. J. Belhe, te Zierikzee, sedert 40 jaren
secretaris en ontvanger der gemeenten
Eikerzee en Ellemeet, tegen 1 Januari
1914 ontslag uit die betrekkingen vragen.
Uit Bruinisse zullen a s. Zaterdag
bij de voorstelling van Zeeuwsche
kleederdrachten aan H. M. de Koningin
ook een viertal jonge meisjes vertegen
woordigd zijn om een aanschouwelijk
voorbeeld te geven hoe hier in Duiveland
de muts gedragen wordt, daar er nog
een groot onderscheid bestaat tusschen
het opzetten der mutsen hier of in
Tholenhoewel het dezelfde mutsen
zyn, is de soort van goud en bellen,
die er bg gedragen worden, geheel
verschillend. Of de meisjes ook in
September naar Amsterdam zullen gaan,
is nog niet bekend.
Als er één openbaar college binnen
nog geen jaar tyd in zyn .samenstelling
aanzienlyk veranderd zal zijn, dan is
dit zeker wel de Provinciale Staten van
Zeeland. Dit college telt 42 leden en
niet minder dan byna der leden zal
daar binnen een jaar door anderen zyn
vervangen. In de eerste plaats overleden
dit jaar reeds 4 leden van dit college,
n.l. de heeren P. J. Siegers en K. Houter
man (beiden district Vlissingen), J. H. C.
Heyse (district Zierikzee) en H. P.
den Bouwmeester (district Middelburg).
Verder bedankten 3 aftredende leden
n.l. de heeren H. G. Htmraacher, G. A.
Vorsterman van Oyen Jen J. Erasmus
(allen zitting hebbende voor het district
Sluis). Drie aftredende leden n.l. de
heeren Van Voorthuysen (Middelburg),
Merckens (Vlissingen) en Noordyke
(Goes) werden niet herkozen, terwyl
ten slotte de heer rar. A- J. F. Fokker,
zitting hebbende voor het district
Zierikzee, als lid der Prov. Staten af
trad, wegens zijne benoeming tot lid
van de Eerste Kamer.
Sorooskorbe. Onze zangvereeniging
„Zang Veredelt" zal ter gelegenheid
van den verjaardag van II. M. de
Koningin, by gunstig weder, op a.s.
Maandagavond half acht, op een daartoe
op te richten tent, een,concert geven.
Op dezen dag zal het' dan juist een
jaar geleden zijn, dat de vereeniging
werd opgericht.
Ronesso. In een gehouden vergadering
van den Raad dezer gemeente is besloten
tot het bouwen eener geheel nieuwe
openbare school.
WIssenkorko. De Raad1 dezer gemeente
hield Woensdag 27 dezer een vergadering,
waarop alleen aan de orde was de
rekening over 1912. Deze werd vast
gesteld in uitgaaf op f 26306,G95 in
ontvangst op f 27799,02alzoo met een
batig saldo van f 1492,325.
Oud-Yossemeer. Zooals werd mede
gedeeld, hebben zich 39 sollicitanten
aangemeld voor gemeente-secretaris
een groot getal heeft zich persoonlyk
by de gemeenteraadsleden laten zien.
De meesten zyn in het bezit van het
diploma, terwyl enkelen bovendien nog
verschillende andere diploma's bezitten,
o. m. diploma 5-jarige cursus H. B. S.,
Staatsinrichting m. o., akte hoofdonder
wijzer, akte boekhouden enz.
Goes, 27 Aug. By het leggen van
afvoerbuizen in een stuk grond onder
Ierseke, heeft men op een halve meter
diepte twee geraamten van volwassen
personen gevonden. Omtrent de herkomst
tast men in het duister. Het terrein is
steeds bouwland geweest.
Burgem. en Weth. zullen in het
begin van de volgende maand den Raad
voorstellen, ten behoeve van de gasfabriek
een leeuing iaan te gaan van f 27000
tegen 4£ pCtmet aflossing van f 1000
per jaar, of een aunuïteitsleening tot
f 27000, af te do.en in 27 jaar, tot
hoogstens 4£ pCt. rente.
Middelburg, 27 Aug. Toen Dinsdag
middag op de Korte Heerengracht alhier
een zekere heer N. thuis kwam, vond
hij daar alles overhoop. Tafels en stoelen-
waren omgekeerd, schilderyen van den
muur genomen enz. Uit de linnenkast
werd een bedrag van f 27,50 vermist.
Zyn vrouw had om half twee de woning
in goede orde verlaten. De schilderyen
en dergelyke zaken zyn later in een
kast teruggevonden. Het geld is echter
spoorloos verdwenen. Van de buren
heeft niemand gemerkt, dat op dien dag
ongenoode gasten in het huis zijn
geweest.
VlIsslngOD, 28 Aug. De „Prinses
Juliana", van de M.ij „Zeeland", is af
gehuurd door de Amsterdamsche Roei
en Zeilvereeniging, om van 6 tot 8
September daarop tochtjes op de Noord
zee van IJmuiden te organiseeren, ter
bijwoning van de zeilwedstrijden, die
daar zullen 'plaats hebben.
Ellcwoutsdyk. Het onafhaukelykheids-
feest is hier bizonder geslaagd. Ds. Bins
opende liet met een rede in het stamp
volle kerkgebouw. Vrijdag werd een
groote gecostumeerde optocht gehouden
en do Prins feestelijk ingehaald. Zaterdag
avond was de gemeente geïllumineerd en
ging een lichtstoet rond. Muziek, zang
en volksspelen luisterden de feesten op.
Rllland-Bath. Door Burgem. en Wetb.
is toestemming verleend aan het parochiaal
kerkbestuur der Roomscbe Kerk, tot het
oprichten eener bizondere begraafplaats.
Tot nu toe moesten de katholieken of te
Hans weert of te Woensdrecht begraven
worden.
Aanbestedingen, VerkoopIngon eni.
Bruinisse, 27 Aug. Ten overstaan
van den notaris J. S. L. Korteweg,
werden heden alhier in het openbaar
verkocht, de volgende onroerende zaken
in deze gemeente, als
Een woonhuis en erf in den Korten
Ring, voor f 2100.
Tusschen de Kerk- en de Schoolstraat;
Twee woonhuizen en erf, voor f 1408.
Een woonhuis en erf, voor f 800.
Een woonhuis en erf, voor f 600.
Een woonhuis en erf, voor f 605.
Een woonhuis, bakkery en erf, voor
f 1900.
Een woonhuis en erf, voor f 750.
Een woonhuis en erf, voor f 780.
De varkenshokken en erf daarnaast
voor f 251.
De 05.40 Aren tuin bij den Molen,
voor f 375.
Een hoefje met 29.60 Aren erf en
bouwland aan den Molenweg, voor
f 1200.
O N D E R W IJ 8.
By het te Arnhem gehouden examen
slaagde voor de hoofd-akte, de heer
D. J. Couraou, onderwyzer te Maassluis,
geb. te Zierikzee.
VisscherU-Berichten.
Bruinisse. De vorige week verzond
men van hier 3200 ton mosselen naar
België en Frankrijk, terwijl naar Enge
land, Holland en Duitschland 425 balen
mosselen werden verzonden,
KERKNIEUWS.
De houten hulpkerk te Oud-Vosseraeer
is gereed en zal Zondag a.s. in gebruik
genomen wordenhet gebouw ziet er
doelmatig uit en heeft ongeveer dezelfde
ruimte als tot heden de kerk hadmet
de aanbesteding voor de restauratie zal
men nu spoedig gereed zyn.
RECHTZAKEN.
Zierikzee, 29 Aug. Ter terechtzitting
der arrond.-rechtbank van 5 September
zal o. a. behandeld worden de zaak
tegen A. J. v. d. H., oud 30 jaar, van
beroep landbouwer, wonende te Noord-
welle, thans gedetineerd in het huis van
bewaring alhier, beklaagd van poging
tot doodslag op E. J. S., zonder beroep,
wonende te Noordwelle.
Door het Openbaar Ministerie zyn
gedagvaard 10 getuigen, waaronder 3
deskundigen.
Aan den beklaagde is ambtshalve als
raadsman toegevoegd mr. J. A. C. van
Heusde, advocaat.
Landbouw en Veeteelt.
Men schryft ons uit het eiland Tholen
Wat een ommekeer met het weer I
Waar gedurende den geheelen zomer
geklaagd is, heeft men opeens uitmuntend
oogstweer gekregen en wat niet minder
zegt, is dat de bietenvelden gelegenheid
gegeven is te bekomen. Algemeen was
men van oordeel, dat er juist voor de
bieten behoefte aan zulk weer bestond.
St.-MaartensdiJk. Sinds eenigen tijd
heerscht hier in tamelijk erge mate de
vlekziekte onder de varkens. Wij wachten
eenigen tijd met hiervan melding te
maken, teneinde een beter overzicht over
het verloop te hebben met betrekking
tot de kwestie van inenting. Thans nu
reeds een betrekkelijk groot aantal door
de ziekte zijn aangetast, kan geconstateerd
worden, dat al de ziektegevallen zijn voor
gekomen bij niet ingeënte varkens. Van
de ingeente werd tot nog toe geen enkele
door vlekziekte aangetast. Bij één land
bouwer stierven er voor ongeveer f 800.
Vele zieke varkens worden verkocht en
naar Brabant vervoerd.
Opening Vredespaleis.
's-Gravenhage, 28 Aug. Ter gelegen
heid van de opening van het Vredes
paleis heeft de voorzitter van de
Carnegiestichting, jhr. rar. Van Karne-
beekeen redevoering uitgesproken
waaraan het volgende wordt ontleend:
Spreker begon met dank te zeggen
aan de Koninginnen en den Prins voor
hun tegenwoordigheid by de opening
van het Vredespaleis, dat aldus is ge
noemd, omdat het besterad is tot zetel
te dienen voor de belangrijkste schepping
der „Vredesconferentiën" en omdat alles
wat hier geschiedt, gedaan zal worden
in het belang van den vredevan den
vrede door recht.
Spr. zette vervolgens de beteekenis
en de werking uiteen van het Hof van
Arbitrage, in zyn tegenwoordigen vorm.
Het berust geheel en al op de vrye
toestemming der Staten, op de eer en
de goede trouw. Het bezit geen andere
sanctie. Juist daardoor heeft het een
hooge^ {zedelijke waarde, die het boven
eiken anderen vorm van rechtspraak
verheft. Het eerbiedigt in voldoende
mate de souvereiniteit van iederen Staat,
hetgeen van het allerhoogste gewicht is.
Wel beroept men zich op de nood
zakelijkheid van een dwingende kracht
om de uitspraken van een scheidsgerecht
te kunnen doen uitvoeren, maar die
noodzakelijkheid heeft zich tot dusver
niet laten gevoelen. Spreker achtte het
gevaar voor de souvereiniteit der Staten
en voor den vrede, bij de organisatie van
zulk een militaire macht en by het ge
bruik, dat men ervan zou maken, groot.
Evenzeer verwierp hij het denkbeeld
van een voortdurend zetelende rechtbank,
voor welke iedere Staat eiken anderen
Staat" zou kunnen dagen en die bevoegd
zou zyn alle klachten te berechten.
Een instelling van dien aard is slechts
mogelijk tusschen verbonden Staten en
men zou dus moeten beginnen met de
vorming van een Bond van de beschaafde
wereld.
Hetgeen intusschen beproefd zou
kunnen worden en reeds beproefd is,
dat is de organisatie, naast het Perma
nente Hof van Arbitrage, van bizondere
rechtbanken, die de bevoegdheid zouden
bezitten, om in zekere internationale
geschillen, die hoofdzakelijk bizondere
belangen betreffen, eene beslissing te
gevenop deze wyze een intematio^
nale rechtstitel scheppende uitvoerbaar
voor de nationale rechtspraak. Intus
schen aldus spreker dit zyn
vraagstukken van belang voor hen, die
zich met het internationale recht bezig
houden.
Hetgeen de groote massa belang in
boezemt, is de invloed, welke van het
Vredespaleis kan uitgaan op het behoud
van den vrede. Welnu, totdusver heeft
men nog niets gevonden, dat meer
afdoende in die richting gaat dan de
arbitrage in de internationale conflicten
en geschillen, welke zich aanhoudend
voordoen.
Het Permanente Hof, dat in het
Vredespaleis zal zetelen, heeft in deze
richting reeds veel gedaan en kan nog
zeer veel doen, omdat het door het
onpartijdige karakter van deze inrichting,
by uitstek gelegen is om zyn tusschen-
komst te ofitleenen in de ernstigste
conflicten als men zich tot het Hof wil
wenden.
Inmiddels is het van belang om zyn
bestaan kenbaar te maken op zichtbare
en in het oog vallende wijze.
Een vurig vredes-apostel, die over
machtige middelen beschikt, zag in,
dat het prestige van het Hof van
Arbitrage er aanmerkelijk by zou winnen,
over een inrichting zijner waardig, en
geschikt om indrukwekkend op de ver
beelding te werken. Te dien einde
schonk hij anderhalf millioen dollars
voor den bouw van het Vredespaleis.
Het was van Carnegie een edelmoedige
daad, ingegeven door verheven beweeg
redenen, en nu zyn edele bedoeling is
verwezenlijkt, kan men zeggen, dat hy
veel voor de menschheid heeft gedaan.
Spreker richtte zich daarna in de
Engelsche taal tot Carnegie als volgt:
Deze dag is voor u een glorievolle.
Gy staat hier, als het ware vóór de
geheele beschaafde wereld, vóór de
vertegenwoordigers van de 42 staten,
die tot het Permanente Hof van
Arbitrage zyn toegetreden, vóór de
Gebiedster van het land, dat klein in
omvang, maar met een ruime plaats in
de geschiedenis, om die reden uitver
koren is om aan deze wereldinstelling
tot zetel te dienen.
Gy schenkt op dezen dag aan deze
instelling datgene, wat het nog ontbrak
en wat in uw macht stond om toe te
voegen aan haar macht. Gy verdient
dank en eere, en verbonden aan het
Hof van Arbitrage, de beste Instelling,
welke ooit door de beschaafde staten
gezamenlijk is gesticht, zal uw naam
by het nageslacht onvergankelijk blyven