ZIERIKZEESGHE
NIEUWSBODE.
Maandag 25 Augustus 1913.
TWEEDE BLAD.
NIEUWSTIJDIN G EN.
De Balkan-Crisis.
Brieven uit de Hofstad,
xx.
Telegrafisch Weerbericht
(Z lerlkzeesche
C o u r a n t).
ABONNEMENT.
De abonnementsprijs van dit bladdat iederen
MAANDAG, WOENSDAG en VRIJDAG verschijnt, is
voor Zierikzee f 1,30, voor alle andere plaatsen in
Nederland f 1,60 per 3 maanden.
Afzonderlijke nummers 5 cent.
Voor het buitenland, verzending ééns per week,
f 10 per jaar bjj vooruitbetaling.
69sto JAARGANG, No. 9431.
Directeur i A. J. DC LOOZE Jr.
Uitgewer-Hoofdredacteur i A. FRANKEL.
Redacteur i J. WA ALE.
ADVERTENTIEN.
Van 1—3 regels 30 etsmeerdere regels 10 ets.
Bjj abonnement op voordeelige voorwaarden. Het
tarief hiervoor is aan het bureau verkrjjgbaar.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
De inzending moet geschieden des Maandags-,
Woensdags- en Vrjjdagsmiddags uiterljjk 2 ura.
De Mandaten ten
behoeve van de deel-
gerechtigden in het. jaarlijksch legaat
der Stichting van wijlen Vrouwe
CLARA JANSDO-CHTER VAN
SPARWOUDE, kunnen ter
Gemeente-Secretarie worden afge
haald.
Iu welingelichte kringen te Peters
burg wordt verklaard, dat tusschen de
groote mogendheden, zooal niet in offi-
cieelen vorm, onderhandelingen aan den
gang zijn over het Russische voorstel
om Turkije „financieel uit te hongeren".
Aan de mogendheden is vertrouwelijk
gevraagd, hoe zij zich tegenover dit
voorstel zouden gedragen. Alle regee
ringen znllen haar invloed bij de banken
en fiaancieele kringen van haar landen
aanwenden, opdat aan Turkije geen
geldmiddelen ter beschikking zullen
worden gesteld, zoolang het op het stuk
van Adrianopel niet toegeeft.
Vermoedelijk zullen de mogendheden,
als zij het dienaangaande eens worden,
een gemeenschappelijke nota bij de Por te
indienen, waarin zij, onder bedreiging
met zulk een financieelen boycot, haar
zullen uitnoodigen baar troepen achter
de lijn Midia-Enos terug te trekken.
Rome, 22 Aug. De Russische gezant
zei in een interview aan het Qiornale
d Italia, dat Rusland thans besloten
heeft tot een vreedzaam maar krachtig
optreden jegens Turkije, ten einde dit te
bewegen tot eerbiediging van het verdrag
van Londen. Rusland zal al bet mogelijke
doen, opdat de vrede in Europa niet
verstoord wordt. Alle mogendheden zijn
het er over eens, dat getracht moet
worden om de internationale verwikke
lingen te voorkomen, die naar aanleiding
van de Turksch-Bulgaarsche geschillen
kunnen ontstaan. Zijn deze eenmaal
voorgoed geregeld, dan hebben wij nog
pas het eerste bedrijf van de Balkan
tragédie gehad; geschillen van ernstiger
aard tusschen de voormalige bondge-
nooten zullen zich dan voordoen. De
quaestie tusschen Griekenland en Bul
garije over Kawalla zou n.l. nog grootere
afmetingen kunnen aannemen. Bulgarije
kan zich binnen korten tijd van de
huidige crisis herstellen en een schoone
toekomst onder de Balkanvolken tege
moet gaan.
De gezant voegde hieraan toe, dat,
zoo Turkije aan Bulgarije den oorlog
mocht verklaren, Rusland aan Turkije
een oorlogsverklaring zal zenden.
AMERIKA.
In de kamer van Gaynorden
burgemeester van New-York, dat wil
zeggen in de kamer, waarvan hij in den
City Hall, het stadhuis, gebruik maakt,
zijn vijf dynamietpatronen en een half
verbrande lont gevonden. Vier van de
patronen waren geheel, de vijfde slechts
gedeeltelijk gevulddie hoeveelheid dyna
miet was echter, volgens deskundigen,
groot genoeg, om het geheele stadhuis
in de lucht te laten vliegen. Toen men
Gaynor mededeeling deed van de ge
vaarlijke vondst, bewaarde hy een vol
komen kalmte. Hij zeide van meening
te zijn, dat men hier niet met een poging
tot een aanslag te doen had, doch dat
de patronen waarschijnlijk door iemand
gestolen waren, die, uit vrees voor ont
dekking, ze op de eerste de beste gun
stige plaats had van de hand gedaan.
Hoe de verbrande lont bij het gevaarlijk
goedje gekomen kan zijn, heeft Gaynor
niet getracht te verklaren. Men gelooft
dan ook algemeen, dat hier weldegelijk
van een mislukten aanslag sprake moet
zijn. Het doel der misdadigers zou ge
weest zijn, het stadhuis in de lucht te
laten vliegen en van de algemeene ver
warring misbruik te maken, om de
stedelijke kassen te plunderen. De plegers
van den aanslag schijuen zeer op hun
gemak gewerkt te hebben, wat blijken
zou uit een aantal verbrande lucifers,
die naast de lont gevonden zijn en die
er op wijzen, dat geruimen tijd vergeefs
geprobeerd is, de lont aan liet branden
te krijgen. Niettegenstaande de beste
speurders van New-York onmiddellijk
aan het werk gezet zijn, is nog geen
spoor van de misdadigers ontdekt.
FRANKRIJK.
ParUs, 23 Aug. Senator Berengor
heeft in do Matin van hedenochtend do
resultaten van één door hem ingesteld
onderzoek medegedeeld, nopens de ver
dediging van Frankrijk aan de Duitsch-
Luxemburgsche grenzen. Hij heeft per
auto de grenzen van het groothertogdom
Luxemburg en van de Belgische proviucie
Luxemburg bezocht. Voorts bezocht bij
de Duitscbe Rijnprovincie tot Lotharingen
en liet Eifelgebergte.
Berenger zegt, dat het voldoende is
om slechts korten tijd in Trier aanwezig
te zijn, om opnieuw het gevaar te zien,
dat Frankrijk bedreigt.
Dit gevaar bestaat uit het volgende:
Fraukryk, dat zich aau de grenzen
van Elzas Lotharingen sterk beveiligd
heeft, heeft zijn grenzen tegenover de
Ardennen volkomen open gelaten.
Tusschen Verdun en Nanbrugge heeft
Frankrijk geen enkel fort, dat in staat
is de Duitsche troepen eventueel den
weg te versperren, die zich in de
omgeving van Trier kunnen samentrokken.
Één blik is voldoende om zich van dit
gevaar te overtuigen. Het Groothertogdom
Luxemburg is neutraal, zijn gewapende
macht bestaat alechts uit 350 politie
mannen. Het is, evenals Belgisch-
Luxemburg, volkomen zonder ver
dediging en vormt een vrijen toegang
voor een aanvallend leger.
Thans richt Duitschland niet alleen
op de hoogten der oude legerplaats bij
Trier een sterk verzekerd militair gebied
in om aldaar gedurende de zomer-
manoeuvres een groote troepenmacht
samen te trekken, doch dit legerkamp
wordt voorzien van een net van spoor
wegen, waardoor het militaire transporten
mogelijk gemaakt zou kunnen worden
binnen 24 uur het Groothertogdom
Luxemburg te doorkruisen. Duitschland
kan aldus honderdduizend soldaten
tegenover de onbeveiligde Franscbe
grenzen stellen en vandaar uit zich in
het hart van Frankrijk werpen.
BELGIË.
Naar aanleiding van de aanklacht tot
rechterlijke vervolging van prinses Louise
van Coburg door dr. Inloffen, uit Berlyn,
en een Haraburgsch ingenieur, is dezen
beiden schuldeischers te verstaan ge
geven, dat 6 millioen fres. tot betaling
der schulden van de prinses door het
Belgische hof zyn uitgetrokken. Men
toont zich echter zeer sceptisch tegenover
dit beripht. Dr. Inloffen verzekert, dat
dit wederom een bedriegelyke voor
spiegeling is der prinses, waaraan zy zich
reeds zoo dikwijls heeft schuldig gemaakt
en wyst er op, dat in den loop van enkele
jaren niet minder dan 40 advocaten
met de aangelegenheden der vorstelijke
schuldenraaakster werden belast. Dezen
hebben echter allen hun mandaat neer
gelegd, daar niemand ooit een cent van
het voorgespiegelde honorarium ontving,
daar de raillioenen, waarmede geschermd
wordt, nooit losgekomen zyn. Voorloopig
bestaat er ook geen kan3 op de erfenis
van de ex-keizerin van Mexico, want de
oude dame is nog zeer gezond en krachtig
en wanneer prinses Louise vóór de ex-
keizerin komt te overlijden, ontvangen
hare schuldeischers niets. Als van sommige
zijden beweerd wordt, dat de prinses
op het oogenblik zeer bescheiden op drie
kamers in het hotel Esplanada te Baden
bij Weenen woont, dan wordt dit met
een ongeloovig lachje door hare schuld
eischers geaccepteerd. En met reden.
De prinses heeft inderdaad vijftien kamers
in gebruik voor haar, voor haar vriend
Geza Mattachich en het uitacht mannelijke
en vrouwelijke bedienden bestaande per
soneel. De kamers zyn vorstelijk ingericht
en de huur bedraagt 1000 kronen. Daar
de prinses op het oogenblik volstrekt
geen inkomen heeft, moet de kring van
schuldeischers met den dag grooter
worden.
De heer Staudaert, katholiek lid dei-
Belgische Kamer voor Brugge, heeft
den Minister van Marine nog oens
schriftelijk ondervraagd over de al of
niet overplaatsing der Belgische loodsen
uit Vlissingen.
De heer Standaert had gevraagd:
„De dagbladen hebben gemeld, dat,
tengevolge van een reis naar Vlissingen,
de' Minister besloten bad, don dienst
van het Belgisch loodswezen onherroepelijk
te laten in Holland. Ik meen te mogen
gelooven, dat doze inlichtingen niet
gegrond zijn. Zou de lieer Minister mij
desbetreffend kunnen inlichton?"
De Minister antwoordde:
„Ik heb niets onherroepelijk besloten.
Talrijke Bolgischo loodsen hebben ernstige
belangen te Vlissingen. Anderzijds zijn
in België enkele stemmen opgegaau,
om de verplaatsing van het Belgisch
loodswezen naar Zee-Brugge te bekomen.
Het vraagstuk is ingewikkeld, zoowel
uit het oogpuut van administratie als
uit dat van onzen toestand in den
huidigeu zetel van onze diensten. De
verplaatsing gebeurt niet op dit oogenblik.
De toekomst blijft voorbehouden. Ik zal
deze quaestie blijven beschouwen, al
rekening houdend met de belangen onzer
landgenooten en die van den staat".
NEDERLAND.
Amsterdam, 23 Aug. Men zal zich
nog wel herinneren, dat verleden jaar
een kleermaker uit de Van Ilogendorp-
straat alhier zyn drie kinderen vermoord
de en deswege tot levenslange ge
vangenisstraf werd veroordeeld en in de
bizondere strafgevangenis te Leeuwarden
opgesloten.
Naar de Leeuw. Ct. verneemt, heeft
deze gevangene thans door ophanging
een einde aan zijn leven gemaakt.
Arnhem, 28 Aug. Zondag der vorige
week zaten drie bengels van 10 of 12
jaar in het bosch by den Steenen Tafel,
buiten deze stad waar door hen het
plan beraamd werd het verhaal van
een verschrikkelijken moord in elkaar
te zetten en dit verhaal de wereld in
te sturen met al den nadruk en al de
naïviteit waarover een 12-jarige be
schikt.
Zoo gezegd zoó gedaan: het verhaal
zat spoedig in elkaar. Een 13-jarig
meisje en een heer speelden er de
hoofdrol in en het eindigde met den
dood van het meisje.
De bengels hebben succes van hun
verzinsel gehad, dat moet gezegd
worden.
Maandagmorgen was er al een „kwart
jesvinder" op het bureau der Arn-
hemsche Cl. hygend ontdaan: „meneer
d'r is een kind vermoord by den Steenen
Tafel!
Even later kwam no. 2„nee, ver
moord is 't niet, maar ze hebben 't de
tong uitgesneden I"
Gisteren, Vrijdag, dus 5 dagen nadat
de kwajongens hun verhaal de wereld
inzonden, liep nog steeds het praatje
door Arnhem van het vermoorde meisje
de drie bengels zijn allang op het
politieburau geweest, hebben hun schrob-
beering reeds te pakkendoch hun
fantastisch verhaal gaat nog steeds van
mond tot mond!
Haarlem, 23 Aug. Sinds een paar
jaar diende by een landbouwer aan den
IJ weg te Haarlemmermeer een dienstbode,
met welke vooral de zoon des huizes liet
best scheen te kunnen vinden. De
omgang van beiden werd zeer intiem,
en de gevolgen lieten niet op zich
wachten.
Ten einde raad werd een z.g. des
kundige in den arm genomen, die van
„raad eri hulp" diende.
Het kind werd na de geboorte op
een mestvaalt neergelegdwaar de
varkens liepen. Arbeiders vonden het
daar.
Toch is niet verhinderd dat de
varkens er hun maal mee deden.
De justitie werd gewaarschuwd en de
natuurlijke vader heeft reeds bekend.
Bloemondaal. Wegens te geringe
medewerking van de zyde der inge
zetenen heeft de feestcommissie alhier
zich ontbonden.
liet gemeentelijk subsidie van f 500
zal dus niet gebruikt worden.
's-Gravonhage, 23 Aug. Staatsraad
mr. Cort van der Linden werd te 32
uur door H. M. de Koningin in het
paleis Huis ten Bosch ontvangen en
verliet het paleis te vyf uur, zoodat de
conferentie met H. M. ongeveer 5
kwartier heeft geduurd.
Het Wereldcongres voor den vrede
is hedenmiddag om 12 uur gesloten. In
de slotzitting werd nog een resolutie,
waarbij werd aangedrongen op het
organiseeren van een internationalen
vredespelgrimstocht naar Den Haag by
de derde vredesconferentie, in handen
gesteld van het bureau tc Bern. Het
congres wordt in 1914 te Weenen
gehouden.
II. M. de Koningin en het prinsesje
zyn hedenochtend in de residentie aan
gekomen en ontvangen door de autori
teiten. Bij de ontvangst werd H. M. door
een buitengewoon talrijk publiek zeer
hartelijk toegejuichtin open rijtuigen
werd daarop naar het Huis ten Bosch
gereden; ook langs den weg stond een
groote menigte.
Het loont heusch de moeite, dezer
dagen de Haagsche gezichten te be-
studeeren; de facies n.l. der mannelijke
ingezetenen van de residentie, welke
ingezetenen dan in de buurt van een
oud-minister wonen ot kennis hebben
aan een kennis van een oud-premier of
ook wel aan de dienstbode desnoods
van zulk een ex-hoogwaardigheid-be-
kleeder. En daar vrywel alle Haagsche
ingezetenen in genoemde conditie ver-
keeren, verkeerd hebben of pogen te
verkeeren, kost het waarlijk geen
moeite hier iemand te ontmoeten, die
het wéét.
Vraag dezulken of Wenckebach's
kansen voor de portefeuille van koloniën
goed staan, en ge krijgt een antwoord,
even juist als diplomatiek, n.l. een
knipoog en een glimlach. Het eerste
dient u er van te overtuigen, dat uw
vraagbaak er alles van weethet
tweede om u er niet minder van te
doen doordringen, dat ge hém geen
politieke geheimen in de politiek is
bij dezen alles geheim zult ontfut
selen. Maar de knipoog beteekent toch
zeer veel; n.l. dat ge met uw vraag
aan precies het rechte kantoor zyt. Hij
weet het alleen hy zegt het niet,
wie voor koloniën besterad is. Ook
weet hy, dat prof. Oppenheira niet de
minste chance heeft voor „binnenland",
Bosboom niet voor „oorlog", van mr.
Fokker als Talma's opvolger is hy
echter heel zeker. Dat alles echter is
niet uit zyn woorden, maar uit 's mans
ietwat medelydenden glimlach, om uwe
onwetendheid, op te maken.
Alleen, omdat ge juist zooveel van
die wetende Hagenaars tegenkomt, ryst
een gerechtvaardigde twyfel, waarom,
wat nu iedereen weet, juist u onbekend
bleef.En de twyfel wordt zekerheid
door de proef op de som te nemen.
Geef zelf, met een glimlach en een
knipoog natuurlyk, te verstaan, dat
Oppenheira wel degelyk minister van
binnenlandsche zaken wordt, dat ge het
uit de beste bron weet voor het
minst van 's mans barbier of zijn kat
maar dat hy het wordt. En ziet,
uw alwetende vraagbaak glimlacht niet,
knipoogt niet meer, maar zegt heel
serieusja, juisten straks geeft hy
op de soos, in de tram, in familie- of
in vriendenkring, heel diplomatiek te
verstaan (hy moet het bepaald van den
a.s. minister zelf hebben), dat Oppen
heira vast voor binnenlandsche zaken
adopteert. De man triomfeert, bescheiden,
gelyk een politicus betaamt, die, Hage
naar zijnde, van alle ministeriëele
crises het naadje van de kous weet,
maar hy triomfeert. Komt het later
heelemaal niet uit, wat hy verzekerd
heeft, wat nood! Op het laatste oogen
blik, hij wist het vooruit, maar wilde
het natuurlyk niet zeggen, hebben er
eenige mutaties plaats gehad en nu ja,
daarby werd een ander benoemd. Maar
hij wist het al lang.
Ziedaar op het oogenblik de houding
in het openbare en intieme leven van
elk Hagenaar, die zich respecteert, en
dat doen ze allen. Het is het oude
recept, deftig en goedkoop; want
een knipoog en een glimlach, kunnen
heel interessant zijn, maar kosten doen
ze niets. Daarom zyn we er hier thans
zoo bizonder gul mede.
Minder gul zal de gemeenteraad wel
licht zich betoonen met de leeraren aan
het middelbaar onderwys, door, op
voorstel van eenige leden, aan de tal
rijke docenten, die er bijbaantjes op na
houden, zulks te verbieden. Inderdaad
heeft in de laatste jaren, de gewoonte,
om talrijke privaat-lessen te geven en
zelfs leeraars-betrekkingen aan andere
inrichtingen er by te nemen, grooten
omvang verkregen. Menigmaal kunt
ge, na één der lesuren, docenten ijlings
het gebouw zien verlaten, om zich naar
den trein te spoeden, teneinde in een
andere plaats, nog eens hun leeraars-
plichten te vervullen. Dat daarby het
geven van lessen wel eens een sport is
geworden en niet altyd strookt met de
belangen van het onderwijs, wordt vaak
beweerd. Me dunkt, dit hangt geheel
van de persoonlijkheid des leeraars af.
Echter om allen kans te voorkomen,
dat het onderwys onder overlading van
arbeid van den leeraar lydt, zal voortaan
een stokje gestoken worden, voor de
vrijgevigheid waarmede tot dusver ieder
hierin oogluikend vrijgelaten werd.
Doch dan is ook een algemeene actie
tot verhooging der salarissen te wachten
want menigeen zal moeilijk de ge
noten emolumenten willen missen. Welnu
onze gemeente-kas is er goed voojT
de gemeente-rekening sluit dit jaar met
een batig saldo van ruim 2} millioen,
daar kan dan allicht in een royale
bui wel wat af voor die arme docenten
aan onze gemeentelijke inrichtingen van
middelbaar onderwys.
HAQEMAN.
Het clericale bankroet.
Onder dezen titel schryft Vooruit,
vryzinnig nieuwsblad voor het Gooi:
De naaste toekomst zal leeren, dat
het clericale bewind van Heemskerk c. s.,
dat de enorme stijging der inkomsten
over 1909/1913 geheel wist te verbruiken,
het toekomstig kabinet stelt voor de
gevolgen van het clericale bankroet.
Anders toch kan het financieel beheer
van het kabinet-Heemskerk niet genoemd
worden, zooals September zal bewyzen.
Spoedig zal blijken
le. dat het totaal der staatsbegrooting
1914 in uitgaven 17 millioen hooger is
dan de begrooting 1913.
2e. Dat de oorlogsbegrooting is gestegen
tot 35 millioen. Met uitzondering van
één beduidenden post tot verbetering
van de positie van mindere militairen,
is de geheele verhooging het gevolg van
het clericale régime onder Colyn.
3e. dat het tekort op den gewonen
dienst 14 millioen zal bedragen, niet
tegenstaande de inkomsten veel hooger
geraamd zijn dan gewoonljjk.
Het weer in het buitenland.
Uit Schotland, Engeland en Noorwegen
komen nog steeds goede berichten. In
Engeland begint het nu eerst recht mooi
weer te worden. Het werd tijd.
Ook uit België en Denemarken komen
goed-weer-berichten. In België is het
zonnig en warm.
Terwijl zich in Frankrijk gewestelijke
of plaatselijke storingen voordoen, werd
in Duitschland de toestand beter. Aan
de Noordzee-baden is het weer goed,
aan den Rijn eveneens. Twijfelachtig is
het weer in Baden en Beieren, maar
toch valt ook daar verbetering in den
toestand waar te nemen.
In Zwitserland beerscht storingaweer.
Af en toe komen er tijdelijke opklarin
gen voor.
medegedeeld door het Koninkljjk Nederl.
Meteorologisch Instituut te De Bilt,
naar waarnemingen verricht in den
morgen van 25 Aug. 1913.
Hoogste barometerstand 770,2 te
Horta.
Laagste barometerstand 746,4 te
Seydiafjord.
Verwachting (van den avond van den
25 Aug. lot den avond van 26 Aug.)
Zwakke tot matigen Zuid-Westelijken
tot Zuid-Oostelijken wind. Licht tot half
bewolkt, droog weer behoudens geringe
kans op onweer. Wanner.