ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
Woensdag 13 Augustus 1913.
BEKENDMAKING.
Het congres der S. D. A. P.
NIEUW STIJDINGEN.
De Balkan-Crisis.
Uit Stad en Provincie.
(Z icrikzeesche
C o u r a n t
ABONNEMENT.
De abonnementsprijs van dit bladdat iederon
MAANDAG, WOENSDAG en VRIJDAG verschijnt, is
voor Zierikzee f 1,30, voor alle andere plaatsen in
Nederland f 1,60 per 3 maanden.
Afzonderlijke nummers 6 cent.
Voor het buitenland, verzending ééns per week,
f 10 per jaar bü vooruitbetaling.
69ste JAARGANG, No. 9426.
Directeurs A. J. DE LOOZE Jr.
Uitgever-Hoofdredacteur: A. FRANKEL.
Redacteur: J. WAALE.
ADVERTENTIE N.
V an 1—3 regels 30 etsmeerdere regels 10 ets.
Bij abonnement op voordeelige voorwaarden. .Het
tarief hiervoor is aan het bureau verkrijgbaar.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
De inzending moet geschieden des Maandags-,
Woensdags- en Vrjjdagsmiddags uiterlijk 2 ure.
Gevonden op den openbaren weg:
Een gouden broche.
handschoen.
zakmes.
kartonnendousje met lepel en vork.
soldatenmuts.
Inlichtingen te bekomen aan het Bureau
van politie te Zierikzee, van des morgens
10 tot 12 en des namiddags van 2 tot 4
en 8 tot 9 uur.
De Commissaris van Politie,
R P. BRONS.
Avondschool voor Vakonderwijs
te Zierikzee.
Worden opgeroepen sollicitanten Daar
de betrekking van leeraar in de Neder-
landsche taal aan Avondschool voor
Vakonderwijs te Zierikzee voor vijf
lesuren per week, en naar de betrekking
van leeraar in vakteekenen voor smeden
aan die school voor zes lesuren per
week.
Sollicitaties (adres op zegel) véér
23 Augustus e.k., in te zenden bij den
Burgemeester van Zierikzee.
Dc BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Zierikzee maken bekend dat de Raad dezer
gemeente, in zijne op den 11 dezer gehouden
Vergadering, heeft benoemd tot lid in de
Commissie voor de Fabricage, den heer A.
TIMMERMAN Cz., en tot lid in de Commissie
voor de Gasfabriek en de Straatverlichting,
den heer L. DOELEMAN.
Zierikzee, den 12 Augustus 1913.
De Burgemeester en Wethouders voornoemd,
D. VAN DER VLIET, Burgemeester.
P. D. DE VOS, 1.° Secretaris.
De blikken van schier geheel Neder
land waren verstreken Zaterdag en
Zondag op het congres gericht, dat
van wege de S. D. A. P. in de buiten-
90ciotcit te Zwolle gehouden is ge
worden.
Met belangstelling werd het resultaat
van dat congres door zeer velen in den
lande tegemoet gezien.
Toch kon dat resultaat voor hem,
die geregeld gevolgd heeft al wat van
socialistische zyde in den laatsten tyd
over de vraag geschreven is, of de
socialisten al of niet ministerzetels thans
ten onzent mogen aanvaarden, niet
twijfelachtig wezen.
Er was toch vooraf by de sociaal
democraten een groote strooroing waar
te nemen tegen het zitting nemen van
hen in een vryzinnig kabinet.
Voor dat standpunt was naar onze
bescheiden meening iets te zeggen.
Immers, al was er ook tusschen de
socialisten en de vrijzinnigen ten op
zichte" van verschillende punten van
staatsbeleid, van algemeen kiesrecht en
vrouwenkiesrecht, van ouderdomsver
zorging en onderwyzerstractementen,
een gemeenschappelijke grondslag voor
samenwerking gelegd, er bestaat dit
is een niet te weerspreken feit
tusschen beiden een zóó hemelsbreed
verschil van levensbeschouwing, dat,
gesteld dat de socialisten in een vrij
zinnig ministerie hadden plaats genomen,
een van tweeën gebeuren moest:
5f de socialistische Ministers zouden
de voorkeur geven aan het bezit van
den mini8terieelen zetel boven de conse-
kwente toepassing van hun beginselen.
En was dat het geval, dan kwamen zy
natuurlijk met hun eigen partygenooten
in botsing;
of zy stelden de nauwgezette nastreving
van hun beginselen boven de voordeelen
van hun ministerieele loopbaan. En in dat
geval kwamen zij in conflict met hun
vrijzinnige arabtgenooten in den minister
raad.
In elk geval kan bf een botsing met
eigen partygenooten bf een conflict met
hun vrijzinnige ambtsbroeders in de
regeering niet uitblijven, zoodra over
sommige regeeringsdaden, vallende buiten
den gemeenschappelyken grond van
samenwerking te beslissen viel.
Een of ander nu hebben tal van
socialisten gevreesd.
Vandaar hun oppositie tegen het
zitting nemen van hun partygenooten
in een vryzinnig kabinet.
Die oppositie had dus een goede reden,
zoodat wy haar volkomen kunnen bil
lijken.
Maar wat wy niet kunnen billijken,
wat wy in hen zelfs moeten afkeuren,
is dit, dat zy aan een uit de concentratie
te vormen kabinet, onder voorwaarden
steun hebben toegezegd, die in de ge
geven omstandigheden niet konden ver
vuld worden.
De door hen gestolde voorwaarden
waren van dien aard, dat boven het
hoofd van elke vrijzinnige regeering
dreigend hing het zwaard der zestien
socialistische Kamerleden.
Kon en mocht onder die omstandig
heden de Concentratie besluiten tot
aanvaarding der teugels van het bewind?
Mr. Troelstra is een groot man.
Algemeen wordt dit erkend.
Door zyn aanhangers en door zyn
tegenstanders.
Maar op het congres heeft hy onwaar
heid gesproken, waartegen een woord
van protest niet raag uitblijven.
Hij zeide, volgens het verslag in
Hel Volkhet volgende
„Het was een tactische zet van onze
„tegenstanders, om op 't oogonblik, dat wy
„vol waren van onze overwinning, oneenig-
„heid in onze ryen te zaaien door een
„twistvraag in onze gelederen te werpen,
„die in elke buitenlandsche party groote
„tweedracht heeft gebracht".
Dat is een insinuatie van mr. Troelstra
aan het adres van dr. Bos, die door de
Koningin met de vorming van een nieuw
Ministerie belast was.
Deze staatsman heeft namelyk, met
het oog op de getalsterkte der socialisten
in de nieuwe Kamer, aan deze partij
drie Ministerzetels aangeboden.
Deze 8taatsmau was van oordeel, dat
voor de totstandkoming van Algemeen
Kiesrecht en Staatspensionneering samen
werking tusschen socialisten en vry-
zinnigen noodig was.
Deze staatsman wilde zich door het
aanbod van drie portefeuilles aan de
socialistische partyvan haar samen
werking verzekeren.
Deze staatsman was van gevoelen,
dat hy aan het ministerie levensvatbaar
heid schonk, wanneer hy daarin drie
socialisten opnam.
Welk recht nu had rar. Troelstra op
het congres te verklaren, dat dr. Bos
met zyn aanbod want deze was het,
die de zoogenaamde taktische zet deed
de bedoeling had oneenigheid te zaaien
in de socialistische rijen door een twist
vraag in haar gelederen te brengen
Wie zyn politieken tegenstander van
zoo iets openlijk durft betichten, moet
die betichting ook met bewijzen kunnen
waar maken.
Mr. Troelstra heeft op dat congres
nog meer gezegd, wat hy niet verant
woorden kan.
Onder anderen zeide hy het staat
in Het Volk „de liberalen zyn
„innerlijk geen vurige voorstanders van
„kiesrecht en staatspensioen".
Hoe komt mr. Troelstra aan die kennis
Heeft hy bijgeval al de vryzinnigen
innerlyk mikroskopisch onderzocht, zoodat
hy tot het inzicht kwam, dat zij zich
slechts voordoen als vurige voorstanders
van algemeen kiesrecht en staatspensioen?
Of heeft hy zijn wetenschap uit andere
bronnen geput?
Hoe ook, het zy hem gezegd, dat tal
van vryzinnigen en tot deze behooren
ook wy reeds voof het beginsel van
algemeen kiesrecht gestreden hebben,
voordat mr. Troelstra en zyn party
genooten een politieke rol speelden.
En wat het staatspensioen voor de
bejaarde ouden van dagen betreft, wy
vragen, wie waren het, die den Bond
voor Staatspensionneering in het leven
hebben geroepen.
Dat waren de vryzinnigen, en niet
de socialisten.
Wij vragen, wie waren het, die den
Bond voor Staatspensionneering tot een
geduchte macht vormden in den staat.
Dat waren de vrijzinnigen, en niet
de socialisten.
De socialisten werkten aanvankelijk
den Bond voor Staatspensionneering
zelfs tegen, en sloten in het algemeen zich
eerst by hen aan, toen deze een was
sende corporatie van beteekenis werd.
Wjj voeren buiten de verkiezings
dagen in den regel geen polemiek met
politieke personen over politieke onder
werpen.
Maar na lezing va» het verslag van
het congres in Het Volk, moest ons
dit van het hart.
Boekarest. 10 Aug. Het vredesverdrag
is hedenochtend om half elf geteekend.
Het geschut dondert, de klokken
luiden, de muziekkapellen spelen.
Venizelos heeft er op gestaan om de
laatste zitting van de conferentie by te
wonen, ofschoon hij zeer ongesteld is.
De zitting is geëindigd met algeraeene
vriendschappelijke besprekingen. Bij het
verlaten van het gebouw werden de
gedelegeerden warm door de menigte
toegejuicht. Het gejubel plantte zich
voort tot aan de kathedraal.
De Koning, de Koningin, de Prinsessen
Marie en Elisabeth woonden het Te
Deum by ter eere van den vrede. Alle
gedelegeerden hebben zich later naar
het Koninklijk paleis begeven om hun
namen daar in te schryven op de be-
zoekerslyst.
ENGELAND.
De kiesrechtvrouwen hebben Zondag
op het Trafalgar-plein te Londen betoogd
tegen de gevangenzetting van het
voormalig parlementslid Lansbury, die
na het toepassen van de hongerkuur
voorloopig in vrijheid is gesteld.
Opnieuw werd onder leiding van Sylvia
Pankhurst een „aanval" gedaan op
Downingstreet, die door de politie werd
gegrepen en regelrecht naar de Hollew&y-
gevangenis gebracht. Nog zes vrouwen
en negen mannen werden ingerekend.
Zondagmorgen hebben de kiesrecht
vrouwen den dienst in de Westminster
Abdij verstoord door te gaan zingen
„God save Emraeline Pankhurst".
SPANJE.
Madrid, 11 Aug. De dagbladen publi-
ceeren het volgende telegram uit Valen
cia: Uit Gandia wordt gemeld, dat aldaar
in een bioscooptheater brand uitbrak.
Hierdoor ontstond een paniek, waarby
49 personen ernstig gewond werden,
van wie 14 doodelyk. Een groot aantal
personen liepen kneuzingen op.
FRANKRIJK.
Partys, 11 Aug. De Servische gezant
bracht heden een bezoek aan minister
Pichon, ten einde namens zyn regeering
aan het Pransche gouvernement zyn er
kentelijkheid te betuigen voor den
krachtigen steun, die Frankrijk gedurende
de laatste Balkan-crisis aan Servië ver
leend heeft.
ZWITSERLAND.
Zurich, 11 Aug. Inbrekers zyn er in
geslaagd het postkantoor van Moerrel
by Brieg binnen te dringen. Voor een
bedrag van 80.000 franken aan gelds
waardige papieren werd ontvreemd.
DUITSCHLAND.
Essen, 11 Aug. In een oude royn-
schacht brak onverwachts het onder-
grondsche water door, tengevolge
waarvan een opzichter en een werkman
gedood werden.
BELGIË.
Zwtyndrecht. Dezer dagen is onder
deze gemeente uit de Schelde opge
haald het lijk van zekeren D. C.,
koopman, vroeger te Axel, laatst te
Terneuzen. Omtrent de oorzaak van
het ongeluk tast men nog in het
duister.
NEDERLAND.
Groningen, 11 Aug. By het vertrek
van trein 68, die om 3 uur 16 min. van
hier naar Amsterdam vertrekt, had
Zaterdagmiddag op het station S. S. een
12- h 13-jarige jongen, die buiten den
kap het vertrek gadesloeg, zijn hoepel
naar den trein uitgestoken. Het speel
tuig bleef haken aan één der portier-
krukken, waardoor de jongen, die niet
losliet, werd meegesleurd en tusschen
perron en trein geslingerd. Het publiek
trachtte tevergeefs door gillen en
schreeuwen de opmerkzaamheid van
den machinist te trekken.
Een treinsmid had de tegenwoordig
heid van geest met levensgevaar tusschen
de rijtuigen te springen, om de luchtrem
in werking te stellen en den trein te
doen stoppen, wat hem spoedig gelukte.
De jongen werd daarop uit zyn benarde
positie bevryd, zonder dat hem eenig
letsel was overkomen.
Amsterdam, 11 Aug. Twee dochtertjes
van den spoorwegwachter G. L. Sch
te Watergraafsmeer, meisjes van 6 en
van 12 jaar, zouden gisteren haar
grootmoeder, die op Oostenburg woont,
gaan bezoeken.
Eén der kinderen wilde lang3 den
spoorweg gaan, omdat de afstand dan
korter was, maar het andere wou daar
heen niet mee. Ten slotte zyn de
kinderen echter toch nog den spoorweg
langs gegaan. Dat was omstreeks half
twaalf gisterenmorgen, juist toen er een
zware donderbui losbrak, vergezeld van
een hevigen hagelslag.
Het is misschien aan het geraas, van
den hagel te wyten, dat de kinderen
den trein uit Utrecht, die achter hen
aankwam, niet hebben gehoord. Het
gevolg was, dat het jongste kind voor
de oogen van haar oudere zusje door
dezen trein gegrepen werd en gedood.
Het lykje van de arme kleine is naar
het Buitengasthuis overgebracht.
*s Gravenliage, 11 Aug. De heer en
mevrouw Carnegie zullen met het doel
de opening van het Vredespaleis by te
wonen, in den ochtend van 27 Augustus
alhier aankomen, en intrek nemen in
het gebouw van de legatie der Vereenigde
Staten van Amerika, aan het Voorhout,
alhier, als gasten van den Ameri-
kaanschen gezant en mevrouw Lloyd
Bryce, tot na dp plechtigheden, in ver
band met de inwijding voormeld.
12 Aug. H. M. de Koningin zal tot
23 dezer op het paleis te Soestdyk
blijven vertoeven, met het plan alsdan
naar de residentie te vertrekken, ten
einde met de Koninklijke familie in het
Huis ten Bosch verblijf te nemen tot
na de opening der zitting van de Staten-
Generaal op 16 September a.s.
Een en ander staat in verband met
de verbouwing op Het Loo.
Rotterdam, 11 Aug. Eenige jongens
waren hedenochtend halftien aan de
Achterhaven O.Z. ter hoogte van de
Oranje Nassautraat in een roeiboot ge
klauterd, om daarmede te gaan spelevaren.
By het afduwen van den wal viel de
7-jarige Cornelis Weeda voorover uit de
roeiboot te water en verdween in de
diepte. Eenige mannen sprongen te water
en doken tevergeefs naar den drenkeling.
Toen de knaap 8 minuten te water ge
legen had, slaagde een bewoner van de
Lange Dykstraat no. 28a, Th. H. J. T.
genaamd, erin, hem met een dreg op te
halen. De jongen was ongelukkigerwijze
in den modder gestikt, zoodat pogingen
om de levensgeesten op te wekken,
vruchteloos bleven. Naar de ouderlyke
woning gebracht door een agent van
politie, constateerde dr. M. J. M. Vujjl-
steke den dood van den ongelukkigen
knaap.
Zierikzee, 13 Aug. Maandagavond
vergaderde in het „Huis van Nassau"
de Liberale Kiesvereeniging.
De waarnemende voorzitter, de heer
L. Doeleman, opende de talrijk bezochte
vergadering, en stelde, nadat de secretaris,
de heer W. Merle, de nbtulen gelezen
had, aan de orde het stellen van eeD
candidaat voor de Provinciale Staten,
ter voorziening in de vacature mr. Fokker.
Medegedeeld werd, dat de Vrijzinnig-
Democratische Kiesvereeniging, den heer
J. A. de Bruyne gecandideerd had.
Daar geen andere namen genoemd
werden, zoo werd op voorstel van het
bestuur de heer J. A. de Bruyne met
schier [algemeene stemmen candidaat
gesteld.
Als afgevaardigden naar de Centrale
Liberale Kiesvereeniging, die op Donder
dag, den 21sten Augustus, in de koffie
kamer der Concertzaal zal vergaderen,
werden aangewezen de heeren J. Verdoorn,
W. J. RenseD, J. v. d. Vliet, mr. D.
v. d. Vliet, J. v. Schelven. F. W. Loewer,
II. E. Beelaerts van Emmichoven, jhr.
R. R. de Muralt, mr. S. J. M. van
Gouds, P. H. Pomes, A. G. Kijn, J.
Waale en H. A. Geluk.
Na bespreking van eenige huishoude
lijke aangelegenheden werd de vergade
ring door den voorzitter gesloten.
Bij Kon. besl. is aan den luitenant
ter zee 2de klasse A. E. van Disboeck,
wegens ongeschiktheid voor de verdere
waarneming van den militairen dienst,
tengevolge van lichaamsgebreken, met
1 Sept. a.s. eervol ontslag verleend onder
toekenning van pensioen van f 1056
's jaars.
Bij Kon. besl. is benoemd tot
ontvanger der registratie en domeinen
te Tholen, G. H. Kaaskooper, thans
surnumerair der reg. en domeinen.
St.-Fillpsland. Zaterdag 9 Aug. hield
de Feest-commissie alhier haar eindver-
gadering, waarin natuurlyk de penning
meester het hoogste woord had. Geteekend
was voor een bedrag van f 441,60. De
onderlinge verhuring der costumes had
opgebracht f 103,75, terwyl nog f 1,80
bizondere ontvangsten te boek stonden.
Alzoo te samen f 547,15 De uitgaven
beliepen f 539,965, zoodat het goed slot
was f 7,18*. Hiervan werd zeker bedrag
besterad voor een paar oudjes, die door hun
gift, hoe klein ook, getoond hadden, mee te
leven met de plannen der commissie.
Het overschot werd geschonken aan het
fanfarecorps.
Gedurende 4 weken zal de rekening
ter visie liggen by den penningmeester,
den heer P. Mol Mz.
Het werd betreurd, dat het feest zich niet
in aller sympathie had mogen verheugen,
maar nog meer, dat nog steeds geruchten
de ronde doen, die van allen grond
ontbloot zyn. Want van zekere zyde
wordt nog alt yd beweerd, dat de commissie
partijdig zou zyn opgetreden.
Als men nu weet, dat, zoodra de
voorloopige commissie besloten had, te
trachten feest te vieren, dadelyk èn op
het dorp én in den A. J. Polder een
oproep tot iederen is aangeplakt; dat
op den dag van de eerste vergadering
in de Druiventros "herhaaldelijk al de
aanwezigen, waaronder ook vertegen
woordigers van die zekere zyde, zyn
uitgenoodigddat later schriftelijk ook
aan hen de medewerking voor het
kinderfeest is verzocht, welke mede
werking ook schriftelyk vlak af is
geweigerd, dan blijkt zonneklaar, dat
de commissie geen enkel verwyt van
partijdigheid kan treffen.
Intusschen, het feest is gevierd en
uitmuntend geslaagd.
St.-Annaland, 13 Aug. Toen verleden
Maandag de arbeider A. W. van een
plaats, waar by aan de zilveruien had
gewerkt, naar een andere zou gaan,
zakte hy onderweg ineen en was on
middellijk een lyk. De ongelukkige, die
bly was op zyn leeftyd nog een mooi