ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
Woensdag 23 Juli 1913.
NIEUWSTIJDINGEN.
De Balkan-Crisis.
Uit Stad en Provincie.
(Z ierikzeesche
C o u r a n t
ABONNEMENT.
De abonnementsprijs van dit blad, dat iederen
MAANDAG, WOENSDAG en VRIJDAG verschijnt, is
voor Zjerikiee f 1,80, voor alle andere plaatsen in
Nederland f 1,60 per 3 maanden.
Afzonderlijke nummers 5 oent.
Voor het buitenland, verzending ééns per week,
f 10 per jaar bij vooruitbetaling.
69ste JAARGANG. No. 9417.
Directeur i A. J. DE LOOZE ir.
Uitgever.Hoofdredacteurs A. FRANKEL.
Redacteurs J. WAALE.
ADVERTENTIE N.
Van 1S regels 80 ots., meerdere regels 10 ets.
Bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Het
tarief hiervoor is aan het bureau verkrijgbaar.
Groote letters worden .naar plaatsruimte berekend.
De inzending moet geschieden des Maandags-,
Woensdags- en Vrijdagsmiddagi uiterlijk 2 ura
I>o Bulgaren ontruimen Adrlanopcl.
Een Turksch blad verzekert van een
betrouwbaar persoon, die uit Adrianopel
kwam, vernomen te hebben, dat de
Bulgaren die stad reeds hebben ont
ruimd, en er slechts eenige patrouilles
hebben achtergelaten om de orde te
handhaven.
De Bulgaren zijn dan ook allesbehalve
gerust er op, dat de opmarsch der
Turken tot staan zal komen en wat de
zaak niet beter maakt, is het feit, dat
de regeering in Constantinopel eigenlijk
weinig te zeggen blijkt te hebben over
het oprukkende leger. Het schijnt wel,
of het voor eigen rekening handelt, en
beoogt de oude Turksche grenzen weer
te herstellen.
De regeering in Constantinopel doet
het nog voorkomen, of het Turksche
leger halt gehouden heeft na de lyn
Midia—Enos bezet te hebben.
Koning Ferdinand smeekt om vrede.
Koning Ferdinand van Bulgarije beeft
zich rechtstreeks tot koning Carol van
Roemenië gewend met het aanbod,
dadelijk in onderhandeling te treden
over de vervulling van de Roemeensche
eisohen. Zjjn doel zou daarmede zijn
den dreigenden opmarsch van het
Roemeensche leger te stuiten.
Het gaat hier als bij den opmarsch
van het Turksche leger. De regeering
in Boekarest ontkent ten stelligste de
blijvende bezetting van meer gebied
dan voor de aangeduide lijn Toertoekai
Baltsjik ligt, in den zin te hebben.
Maar ondertusschen dringen de Roe
meensche soldaten steeds verder op
Bulgaarsch gebied door.
Niet alleen is nu Warna, de bekende
Zwarte Zee-haven, in hun handen,
doch ook de spoorweg daarheen en
daardoor is Bulgarije als het ware van
de buitenwereld afgesloten. Goederen,
in Warna gelost, worden natuurlijk ook
niet meer het land in getransporteerd.
Daardoor kan het Bulgaarsche leger te
worstelen krijgen met gebrek aan
proviand. Ook de telegrafische ver
bindingen met het buitenland zijn nu
in Roemeensche handen.
Wat de Westgrens betreft, het heet,
dat thans de geheele rechteroever van
den Donau in Roemeensche handen is.
Weenen, 21 Juli. Uit Sofia wordt
gemeld, dat de Bulgaarsche regeering
gisterenavond een direct telegram aan
den Roemeenschen minister-president
Majorescu gezonden heeft, waarin de deel
name van Roemeensche gedelegeerden
aan de vredesonderhandelingen verzekerd
wordt. Daar dus alle Roemeensche
eischeu ingewilligd schijnen, verwacht
men, dat net oprukken der Roemenen
onmiddellijk gestaakt zal worden.
Londen, 21 Juli. Minister Asquith
zeide in den loop van een redevoering,
heden te Birmingham gehouden, dat de
mogendheden alle pogingen in het
werk stelden om de oorlogvoerende
partijen over te halen tot het houden
van een vredelievende conferentie. „Een
dergelijke conferentie scheen thans waar-
scliijnlijk gehouden te zullen worden",
aldus Asquith, die voorts zeide, te
gelooven dat het resultaat hiervan zou
zijn een onmiddellijke staking der
vijandelijkheden en een spoedige vredo-
sluiting over welker voorwaarden de
mogendheden, met het oog op hetgeen
geschied was, haar oordeel voorloopig
moeten opschorten.
Indien Turkye aldus besloot de
minister onoordeelkundig genoeg is
om tegen het te Londen gesloten vredes
verdrag in te gaan, moet het zich er op
voorbereiden, dat zich kwesties zullen
voordoen, die zijn belangen kunnen
schaden.
Konstaotlnopel, 22 Juli. Turksche
troepen, aangevoerd door Enver bei,
zijn heden Adrianopel binnengedrongen.
Het Turksche leger heeft heden Kirk
Kilisse bezet.
Sofia, 22 Juli. De Turken eisohten
vandaag de overgave van Adrianopel.
Het garnizoen is, op bevel der regeering,
afgetrokken zonder tegenstand te hebben
geboden.
Berlijn, 22 Juli. De Weensche corres
pondent van het Berliner Tayeblait
seintHet Bulgaarsche gezantschap hier
ter stede heeft heden het navolgende
telegram uit Sofia ontvangenGisteren
avond vorsclienen talryke Turksche
troepen voor Adrianopel. De Bulgaarsche
regeering heeft besloten de stad aan de
Turken over te geven en de zwakke
bezetting terug te (rekken.
RUSLAND.
Petersburg, 17 Juli. Op de spoorlijn
KielfOdessa werd een trein door oen
plotseling opstekende wervelstorm omver
geworpen. Vijftien spoorwagens werden
vernield.
Tien personen werden gedood en 80
gewond.
FRANKRIJK.
In de Matin verheft de afgevaardigde
van Aube, Paul Meunier, zyn stem naar
aanleiding van een kort debat, dat hjj
gedurende de Kamerzitting van Vrijdag
had met den minister van justitie over
het prooes-Durand, dat in 1910 te Rouaan
plaats vond. In zyn uitvoerig artikel in
de Matin verklaart Meunier in de meest
besliste termen, dat destyds een onschul
dige veroordeeld is en geeft een over
zicht van de feiten, die aanleiding geven
tot het proces. Men ontleent hieraan het
volgende: In do maand September van
het jaar 1910 werd een mynwerker,
Dongë genaamd, te Havre vermoord
gevonden. De politie spoorde de daders
op, vond ze en leverde ze aan de justitie
over. Doch men ging verder. Eenigen
tjjd later werd Jules Durand, de secre
taris van don plaatselyken raynwerkers-
bond, een ijverig werkman en zeer gezien
in arbeiderskringen, gevangen genomen,
onder beschuldiging van medeplichtigheid
aan don moord, wogons ophitsing.
De beschuldigde werd door het hof
van gezworenen ter dood veroordeeld.
De jury sprak echter het verdict uit,
met zeven tegen vyf stemmen. Het hoofd
der jury, die persoonlijk overtuigd was
van den onschuld van Durand, stelde
alle pogingen in het werk, om de zaak
naar een andere rechtbank te doen
verwijzen, echter tevergeefs I Na drie
maanden in de gevangenis doorgebracht
te hebben, onder een folterende on
zekerheid, kwam eindelijk den 2-lsten
December de gratieering van president
Failliëres, die de straf veranderde in
zeven jaar tuchthuis. Maar het was reeds
te laat. Durand, die teekenen van
verstandsverbijstering gaf, moest naar
een krankzinnigengesticht worden over
gebracht. In Februari 1911 werd het
vonnis herzien en een hevel tot voor-
loopige invrijheidstelling van Durand
uitgevaardigd. Deze was intusschen on
geneeslijk krankzinnig geworden. De
vader van dit slachtoffer eener gerechte
lijke dwaling, werd ziek van verdriet
en ontbering, en ofschoon Meunier den
minister van justitie opmerkzaam maakte
op dit geval en aandrong op eonige
ondersteuning, werd hieraan geen gehoor
gegeven. De vader van Durand stierf
in Mei 1.1. Thans verkeert de weduwe
Durand in een aller-ellendigsten toestand
en hangt geheel af van de liefdadigheid.
En Meunier doet thans een beroep op
de publieke opinie, opdat nog hersteld
wordt, wat nog te herstellen valt, wat
intusschen weinig genoeg is.
Par(Js, 19 Juli. Een opzienbarende
juweelendiefstal is gisteravond hier he
kend geworden. Gedurende het vervoer
van Parys naar Londen is nl. een
paarlencollier ter waarde van 3.125.000
francs gestolen. Dit collier werd eer
gisteren in een verzegeld pakket van uit
Parijs aan het adres van een hekend
juweelenhandelaar in Londen gezonden.
Toen de besteller in Londen het pakket
afleverde, was het zegel volkomen onbe
schadigd, doch het pakket bevatte slechts
stukjes suiker. Het ingestelde onderzoek
heeft aan het licht gebracht, dat het
Fransohe stukjes suiker zyn, uit welke
omstandigheid men afleidt, dat de diefstal
op Fransch grondgebied gepleegd is.
Opmerkenswaardig is nog, dat het pakket
by zjjn aankomst in Londen een zegel
meer had dan volgens de opgave in Parys.
DUITSCHLAND.
Berlijn, 22 Juli. Uit Frankfort aan de
Main wordt aan de Bert. Ztg. am Mittag
geseind, dat prins Hendrik in Augustus
weer in 't sanatorium van professor
Friedliinder te Hohemark zjjn intrek zal
nemen tot liet ondergaan van een nakuur.
BELGIË.
Antwerpeq heeft Zondag den SOsten
verjaardag gevierd van de tolvrij-making
der Schelde.
Do feesten werden Zaterdagavond ge
opend met carillon-bespeling en klokgelui,
benevens met het houden van een licht-
stoet, met muziekkorpsen.
Bloemen waren neergelegd aan den voet
der gedenkteekenen van Lambermont en
van de vrijmaking der Schelde.
Zondagmorgen begon de plechtigheid
in het beursgebouw, waar heeren-aulori-
teiten o. a. werden ontvangen door den
heer Corty, voorzitter der Handelskamer.
Aanwezig waren ministers en senatoren.
De heer Corty voerde het eerst het
woord. Hij schetste de beteekenis van de
vrijmaking der Schelde en gewaagde van
de groote diensten, door baron Lamber
mont bewezen aan het vaderland en aan
Antwerpen in het bizonder.
Wij koesteren den wensch, zoo zei bij,
dat wanneer Antwerpen in 1920, zijn
landgenooten en vreemde natiën, tot zijn
derde tentoonstelling zal uitnoodigen, zij
oen grooter Antwerpen in vollen bloei
zullen vinden.
De rede van den lieer Corty werd
herhaaldelijk door toejuichingen onder
broken.
Minister-president De Brocqueville zeide
o. m.Do vrijheid van de Schelde en
die van het vaderland zijn te nauw met
elkaar verbonden dan dat men ze ook
maar in gedachte zou kunnen scheiden.
België moet naar buiten zien. De machtige
forticaties van Antwerpen en alles wat
in verband staat met de verdediging van
deze groote vesting is gerechtvaardigd,
want Antwerpen ia iii tijden .van nood
ons laatste toevluchtsoord. Zoolang de
driekleur op de muren van Antwerpen
wappert, behoeft men niet te wanhopen.
Met het oog op de havenwerken zeide
de minister-president, dat moeilijke tech
nische vraagstukken opgelost werden. De
tijd voor beraadslagen is voorbij, tot
daden moet worden overgegaan en de
regeeriug zal hierbij de grootste energie
aan den dag leggen.
Bij den feestmaaltijd, door de Kamer
van Koophandel aangeboden, richtte de
burgemeester in warme bewoordingen een
oproep tot de regeering, opdat deze
spoedig zou overgaan tot uitvoering dor
havenwerken, welke zoowel in het belang
van de haven als voor den algemeenen
voorspoed van het land noodzakelijk zyn.
Sir Cecil Herstiet, de deken van het
corps consulair, sprak namens de ver
schillende landen, die deelnamen aan het
verdrag van 1863 en zeidedat dit
jubileum meer was dan een nationaal
feest en hem een buitengewone ge
legenheid bood om aan de Belgen zijn
gelukwenschen aan te bieden.
De minister van marine deed mede-
deeling dat definitief besloten is om de
Schelde van een voltallig korps rivier
politie te voorzien.
Zondagmiddag is een groote optocht
gehouden, bijgewoond door den koning
en den kroonprins.
Geheel den dag wemelde bet in de
stad van lui, die uit de provincie waren
aangekomen om het halve-eeuwfeest te
helpen vieren.
Brussel, 22 Juli. Een aantal schuld-
eischers van prinses Louise van Coburg,
dochter van wijlen Koning Leopold,
hebben haar faillietverklaring aange
vraagd.
De zaak is by den Minister van Justitie
aanhangig.
NEDERLAND.
Edam, 21 Juli. Een Araerikaansche
dame heeft, vermoedelyk alhier, verloren
een taschje, inhoudende een speld met
paarlen en diamanten, een paarlen
collier met diamanten sluiting en een
broche, een en ander ter waarde van
14.000 dollar.
Amsterdam, 19 Juli. Het afschaffen
van het 7 ^-cents-tarief heeft het verkeer
reeds nu enorm doen toenemen (hoewel
er ook andere oorzaken voor waren).
Maar de conducteurs varen by het
uniform 5-cents-tarief niet zoo goed.
Het fooien geven is vrjjwel afgeschaft.
Onder het trampersoneel heerscht
echter geen groote ontevredenheid. Men
gelooft stellig, dat door de gemeente
spoedig de salarissen zullen worden
verhoogd. En hiermede is het systeem
van „dank u, meneer" dan geëindigd,
De conducteurs derven er gaarne tijdelijk
wat inkomsten om. Het publiek bevalt
het nieuwe tarief uitstekend.
22 Juli. Gisteravond had op de
Schenkel even buiten deze stad een
aanvaring plaats tusschen een tjotter
en een zeilschip. Een der inzittenden
van de tjotter sprong overboord en zonk
in de diepte weg.
Zyn lyk is nog niet gevonden.
Apoldooru, 21 Juli. Een scholier vond
op straat een bankbiljet van f 1000 en
bracht het naar het politie-bureau. Daar
was juist de heer O., die het geld ver
loren had, om opgaaf te doen van zijn
verlies.
Uitermate voldaan, was de heer O.
zoo royaal den jongen die hem de
f 1000 terug bracht, een belooning te
geven. De eerlijke jongen kreeg
een dubbeltje.
Utrecht, 19 Juli. De kellnersstaking
in hotel „De l'Europe" alhier is na een
duur van 6 weken ten gunste van de
kellners geëindigd. Een der verkregen
resultaten is de erkenning van den
Vakbond, welke hierin betrokken was,
n.l. de Ned. Centrale Bond van Ge-
emploveerden. Voorts werd toegestaan
een weekloon van f 2,50; een weke-
lyksche rustdag van 36 ureneen
arbeidsduur van 12 uur per dag of 72
uren per week, afschaffing toeslag
betalen, opheffing zitverbod.
Lelden, 21 Mei. Zondagnamiddag is
alhier een 70-jarige doove man by het
oversteken van de rails op de Hooge-
woerd door de tram omvergeworpen en
onder den wagen geraakt, met het treurig
gevolg, dat hem het hoofd schier van
den romp werd gereden.
De wagenbestuurder treft in deze
geen schuld.
Vftravenhage, 21 Juli. Naar men
verneemt, zal H. M. de Koningin het
Vredespaleis openen.
Naar de Avondster verneemt,
heeft het Ryk de oude parochiekerk te
Halsteren gekocht voor de som van
f 3325, met de bedoeling haar in stand
te houden.
Botterdam, 22 Juli. Hedenmorgen is
alhier by aankomst van de Lekboot
een jonge stier op hol geslagen. Het
dier rende het emplacement van het
Maasstation op en stortte zich aldaar
van één der veersteigors in de Maas.
Op het droge gebracht, was het beest
zóó woest, dat hy moest worden neer
geschoten.
Door den gemeenteraad dezer
gemeente is Donderdag aangenomen een
voorstel van B. en W. tot het bouwen
van een tunnel by den spoorwegover
gang aan Beukelsdijk, waarvan de kosten
thans zyn berekend op f 261.500.
Zierlkzeo, 22 Juli. Mr. A. J. F. Fokker
heeft ziju benoeming tot lid van de
Eerste Kamer der Staten-Generaal aan
genomen.
Tengevolge van den westenwind
is vanmorgen 6 uur het motorvaartuig
„Wilhelmina", van schipper De Mul van
Colynsplaat, tegen den havendyk ge
slagen.
De heer P. C. van Immerzeel,
photograaf alhier, heeft eenige kiekjes
genomen, o. a. van de ontvangst van
mr. Patyn aan het tramstation, van
den tocht der drie afgevaardigden door
de stad met „Kunst en Eer" voorop,
van de Concertzaal en van de feesttafel.
Wie een blyvende herinnering aan de
jongste feestviering wenscht, kan deze
kiekjes by den heer R. W. J. Ochtman
bekomen.
Door de Universiteit te Cincirnati
is aan den heer Maximiliaan Braam
toegekend de graad van „Master of Arts".
Mr. P. Rink lieeft de candidatuur
in Hoogezand aanvaard. Van vrijzinnige
zijde zal in dit district krachtig gewerkt
worden. Waarschijnlijk worden 3 Aug.
a.s. twee vrijzinnige landdagen gehouden,
een te Hoogezand en een te Ten Boer.
Maandag is te Hansweert de sleep
boot „Lady" op den westhavendam ge-
loopen. Het achterhangende sleepschip
„Melanie" liep daardoor op de „Lady".
De „Melanie" bekwam belangryke avery.
Bij kon. Besluit is benoemd tot
2de luitenant by het 2de reg. infanterie,
de cadet B. Geleynse.
Vrijdagavond vergaderde in het
Huis van Nassau" de Liberale Kies-
vereeniging. Jhr. De Muralt opende als
voorzitter do vergadering.
Na lezing der notulen door den secretaris,
den heer Merle, ging men over tot de
benoeming van twee bestuursleden.
Gekozen werden de heeren Van Zij verden
en Beelaerts van Eramicboven, die zich
beiden de keuze lieten welgevallen. Mede
aanbevolen waren de heeren I. Douw
en Frans de Roo. Hiermede was de
agenda afgehandeld.
Bij de rondvraag wenscht mr. Van
Geuns een woord van dank te richten
tot den heer De Muraltnu deze
wegens zijn vertrek van hier het be
stuur gaat verlaten. Jhr. De Muralt is,
zeide spreker in een keurige taespraak,
de ziel en de kracht van de liberale
kiesvereeniging geweest, die gedragen
werd door een vurige liefde voor de
liberale beginselen. Openlijk en flink
heeft hij steeds die beginselen beleden. Hy
was een man van de daad, die met een
groote mate van opgewektheid voorging.
Wij zullen den voorzitter De Muralt, die
zooveel in het belang van de kiesver
eeniging gedaan heeft, niet vergeten.
(Daverend applaus).
De voorzitter, zichtbaar getroffen, be
tuigt zijn dank voor de vriendelyke
woorden, door mr. Van Geuns tot hem
gesproken, en voor de instemming daar
mede door de vergadering. Zy.hebben
op hem een diepen indruk gemaakt.
Wat hem altyd getroffen heeft, dat is
dit, dat de kern der burgerij hier tegen
woordig was. Hij herinnert er met dank
baarheid aan, dat hij indertijd door de
kiesvereeniging raadslid is geworden. Hy
hoopt, dat het ledental zich zal uit
breiden, en de vereemging moge blijven
wat zij altijd geweest is, de verdedigster
van de vooruitstrevende beginselen (leven
dige toejuichingen).
De heer L. Doeleman volledig in
stemmend met hetgeen mr. Van Geuns
gezegd heeft, drukt namens het Bestuur
zyn grooten spijt uit, dat de heer
De Muralt Zierikzee gaat verlaten. Maar
nu dit niet te veranderen valt, wil hij
mede namens ziju medebestuurders ge
wagen van de aangename wijze, waarop
zij met den heer De Muralt hebben
samengewerkt, en voor de uitstekende,
aantrekkelijke manier, waarop bij de
vergaderingen wist te leiden. Hij hoopt,
dat de nieuwe voorzitter, die in zyn
plaats zal treden, een waardig opvolger
van De Muralt zal zijn.
De voorzitter sluit met de toezegging,
dat, wanneer de liberale kiesvereeniging
een spreker mocht noodig hebben, zij
ten allen tyde op hem kan rekenen,
onder applaus de vergadering.
Bcnesse, 19 Juli. Na het bekend
worden van de benoeming van den
secretaris dezer gemeente, den heer
Je9pers, tot notaris alhier, werd hem
door het fanfare-corps Luctor et
Eraergo" een serenade gebracht.
Nadat de burgemeester, voorzitter
van het fanfare-corps, den heer Jespers
met zyn benoeming had geluk gewenscht,
bedankte de benoemde voor de hulde
hem bewezen en voor den Bteun, dien
vele personen uit Renesse en omliggende
gemeenten hem in deze zaak hadden
verleend door het onderteekenen en
indienen van een request.
Daarna begaf men zich naar de café's
van de heeren Kappers en Kaashoek,
waar men nog geruimen tyd gezellig
byeen bleef.
Brnlnisse. Maandagavond bracht het
Muziekgezelschap „Nu met Hope" in de
Beurs naby de haven eenige muziek
stukken ten gehoore. Een talryk publiek
genoot van de schoone en opwekkende
muziek.
Scherpen Issc, 23 Juli. Bij de Maandag
1.1. gehouden gemeenteraadsvergadering
waren alle leden aanwezig.
Voorlezing geschiedde van de volgende
ingekomen stukken:
1°. een missive, bevattende de goed
keuring der verbouwing van de openbare