ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
Maandag 21 Juli 1913.
Tweede Blad.
Telegrafisch Weerbericht
(Z ierikzeesclie
O o u r a n t).
ABONNEMENT.
De abonnementsprijs van dit bladdat lederen
MAANDAG, WOENSDAG en VRIJDAG verschijnt, is
voor Zierikzee f 1,30, voor alle andere plaatsen in
Nederland f 1,60 per 3 maanden.
Afzonderlijke nummers 5 cent.
Voor het buitenland, verzending ééns per week,
f 10 per jaar bij vooruitbetaling.
69ste JAARGANG. No. 9416.
Directeur i A. J. DE LOOZE Jr.
Uitgever-Hoofdredacteurs A. FRANKEL.
Redacteurs J. WAALE.
ADVERTENTIE N.
Van 1S regels 30 ets meerdere regels 10 ets.
Bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Het
tarief hiervoor is aan het bureau verkrijgbaar.
Qroote letters worden naar plaatsruimte berekend.
De inzending moet geschieden des Maandags-,
Woensdags- en Vrjjdagsmiddags uiterlijk 2 ura.
ZUID-AFRIKA.
Het officieel onderzoek naar de ver
wondingen, toegebracht aan burgers bij
de jongste stakings-onlusten aan den
Rand, heeft aan het licht gebracht, dat
een groot aantal wonden niet door
dienstwapenen zyn toegebracht, doch
door revolver-kogels en hagelkorrel»,
zooals noch de troepen, noch de politie
bezitten.
Men concludeert hieruit, dat op deze
personen geschoten is door de op
roerlingen.
ENGELAND.
Een koopman te Hatton-Garden
Louden, M. Mayer, heeft Woensdag een
zeer pynlijk oogenblik beleefd, en een
verrassing ondervonden, welke gevolgen
hij nog niet te boven is. Hij nam des
morgens uit de handen van een post
beambte een pakje aan, dat voor een
waarde van 3.375.000 francs verzekerd
was. Het touwtje, waarmee het was
toegebonden, en alle voorgeschreven
zegels op dat touwtje waren volmaakt
in ordo on ongeschonden.
By het openen van het pakje echter
bleek 't niet het kostbare paarlen hals
snoer te bevatten, dat er in had moeten
zitten, maar een aantal klontjes suiker.
IIoe het mogelyk is, kan de heer Mayer
zich niet begrypen, daar papier, touwtje
en lakzegels zich volmaakt in orde be
vonden, maar het is zeker, dat het pakje
onderweg geopend is en dat het hals
snoer vervangen werd door klontjes
suiker, van gelyk gewicht als de gestolen
paarlen.
De Londensche politie is van oordeel,
dat de diefstal in Frankryk moet zyn
begaan, en steunt deze meening op het
feit, dat dé suiker van Fransch fabrikaat
is. De heer Mayer heeft dadelijk zijn
vertegenwoordiger te Parijs, die het
pakje verzond, naar Londen geroepen.
Handelend namens de aandeelhouders
van Lloyd's verzekering-maatschappy,
is door de heeren Price en Gibbs,
St.-Swithen's-lane 23 te Londen, een
belooning van 10.000 pond sterling
uitgeloofd voor het terugbezorgen van
het collier of voor inlichtingen, die tot
de arrestatie en convictie van den dief
of de dieven leiden.
Bij het halssnoer waren nog twee
•peervormige parelen van 94£ grein en
«en ronde parel van 27 grein ingesloten,
die eveneens verdwenen zyn.
De minister van marine, Churchill,
heeft iti het Lagerhuis, bij de behandeling
van de begrooting voor den vlootbouw,
uitvoerig het gebruik van olie als stook-
middel bij de oorlogsvloot besproken
hy verwacht er veel voordeel van.
Daarby bracht hy onder de aandacht,
dat de snelle slagschepen van het
programma 19121913 gebouwd waren
op het gebruik van olie als brandstof,
hetwelk ook zou geschieden bij de
kleine kruisers en torpedojagers van
19131914; doch vijf slagschepen van
dit jaar zullen voor het gebruik van
kolen gebouwd worden en alleen olie
als reserve-brandstof hebben.
De reden van deze verandering is,
dat olie alleen vereischt wordt voor
groote schepen, indien een buitengewone
snelheid noodig is en de admiraliteit
zag geen reden om de gewone ge
middelde snelheid van de slagvloot te
verhoogen, die dus blyft op een maximum
van 20 of 21 knoopen.
De voornaamste grondslag voor de
beweegkracht der schepen van de slag-
vloot zullen voorloopig de kolen blyven.
Churchill besprak nog de kwestie
van olievoorraden. Hy verklaarde, dat
de admiraliteit later onafhankelijk
eigenares en leverancier wilde worden
van haar eigen voorraden, maar tot dien
zou het haar politiek zijn vroegtijdig
eenige contracten voor ongeveer vijf
jaren af te sluiten, teneinde regelmatig
een geschikten toevoer tegen een vasten
reëelen prijs te verzekeren.
Openbare gemeenteraadsvergadering
te Tholen,
op Dondeidag 17 Juli, des uam. te 2 ure.
Na opening door den voorzitter, M. J.
van Stapele, deelt deze mede, dal niet
kennisgeving afwezig is de beer Quist,
Overigens zijn al de leden present.
Onder de ingekomen stukken behooren:
1°. een request van B. W. Schot,
W. Schot en J. Kegge, waarin adres
santen vragen, wegens verbouwing hunner
oesterloods, aan de Zuid- en Noordzijde
dezer loods eenige meters ruimte van de
zoute vest.
De voorzitter zegt, dat de gebruikelijke
weg is zulke verzoeken in een volgonde
vergadering af te handelen, en wenschte
daaromtrent de meening der raadsleden.
De heer Kegge, vooropstellende dat hij
zelf *iu dit verzoekschrift is betrokken,
wil in dozen nadere mededeelingen doen.
Wanneer de raad, zegt spreker, besluit
tot nadere afhandeling in een volgende
vergadering, verloopt daar weer eenige
weken over, vooraleer definitief' de ver
gunning verkregen is. Daarna moeten
wij als firmauten dat zaakje gaan aan
besteden, de materialen moeten dan nog
worden aangekocht en verzonden, dus
begrijpt ieder wel, dat dan deze zaak op
de lange baan wordt verschoveu, lerwijl
de tyd, dat de oesterhandel aanvangt
hard nadert. Indien dus de Raad kon
besluiten deze zaak nu af te handelen,
clan zou ze zeker in 't belang van de
firmanten werkzaam wezen, en mogt dit
niet kunnen, dan bestaat de onmogelijk
heid niet, dat wy genoodzaakt zijn de
verbouwing een jaar uit te stellen.
De heer Moelker zegt het met den
heer Kegge eens te zijn, dat over deze
zaak spoedig eene beslissing moet vallen,
en volgons zijn meening is er ook geen
bezwaar tegen, dat de vergunning ver
leend wordt, daar hij op de teekening
wel niet duidelijk gezien heeft hoe liet
met de aldaar aanwezige ingangtrappen
zal ailoopen, maar van den heer Kegge
mondeling vernomen heeft, dat de trap
aan de Zuidzijde eu de Noordzijde in
dezelfde conditie zullen blijven ten gerieve
der botventers, die huune beunen hebben
in de zoute vest.
De heer Wagtho vraagt, hoe ver die
loods nu op den dijk komt te staan,
want de passage is daar erg nauw. Men
mag daar wel rekening mede houden.
De heer Kegge antwoordt, dat de loods
heelemaal niet op den dijk komt te staan,
daar de rooilijn aan de Oostzijde der
loods dezelfde blijft. Te dien opzichte
kan de heer Wagtho gerust ziju. Eu wat
de heer Moelker zooeven omtrent de
aanwezige trappen mededeelde, is vol
komen juist. De trap aan de Zuidkant
blijft zooals ze is, en zal door ons worden
afgemaakt. Evenzoo blijft de iugangtrap
aau de Noordzijde, terwijl de contre
scharp gedeeltelijk tot aan de trap zal
worden ingenomen door den nieuwen aan
bouw, zoodat de botventers zich over dit
gedeelte niet meer zullen kunnen be
wegen. Ook zegt spreker is het gewenscht
een kleine verandering in de ligplaats
der visclibeuuen te geven, daar aan den
Zuidkant slechts één vischventer met
beunen ligt en aan de andere zijde drie.
Daarom zou hij gaarne voorstellen om
van die drie één te laten verhuizen naar
de Zuidzijde.
De heer Hollestelle zegt, dat de
eigenlijke verbouwing, zoo die stipt wordt
uitgevoerd, eukel alleen dit gevolg heeft,
dat de botventers zich over dat gedeelte
contré scharp niet meer zullen kunnen
bewegen. Doch zooals de heeren Kegge
en Moelker terecht opmerkten, zullen
de bestaande ingangtrappen naar de
Zoute Vest blijven zooals zo ziju, alhoewel
zo door de verbouwing verlegd worden.
En wat de rooilijn aan de oostzijde
betreft, die zal beslist op dezelfde basis
worden doorgetrokken als de nu bestaande
loods, want gebeurde dit niet, zoo kwam
men in botsing met den rijks-waterstaat,
die aldaar te gebieden heeft. En spreker
betwijfelde, of dit wel aoo gemakkelijk
zou gaan.
De heer Moelker zegt, gedurig op de
haven te vertoeven en in deszelfs
omgeving. Ilij voor zich is overtuigd,
dat vau de zijde- der oesterkweekers
tegenover de botleurders alle voorkomen
heid wordt betracht.
De voorzitter vraagt daarop den heer
Kegge of men beslist er op kan rekenen,
dat het werk zal worden uitgevoerd,
zooals hier nu is besproken, waarop de
heer Kegge antwoordt, dat dit vast, eu
zeker zoo zal gebeuren, waarop de
voorzitter voorstelt namens Burgem. en
Weth. de adressanten vergunning te
geven tot verbouwing hunner loods.
Met algeraeene stemmen wordt daartoe
besloten.
Wordt gelezen een^ missive van Gedep.
Staten, betredende de goedkeuring van
havengelden tot het jaar 1917idem
goedkeuring besluit bouwverbod op eenige
perceelen; idem betreffende afkoop
cijns door den heer C. A. H. Sloutjesdijk.
Aau de orde is procesverbaal kas
opname, waaruit blijkt, dat in kas
aanwezig is en moest ziju f 4869,88L
Al deze besluiten worden voor kennis
geving aangenomen. Wordt gelezen een
schrijven van den regiments-comman
dant van het 3e regiment infanterie
t$ Bergen-op-Zoom, waarin deze den
gemeenteraad een kleine subsidie vraagt
voor de te Tholen gevestigde schiet-
vereeniging, tevens doel en strekkiug
daarbij aanbevelende.
De voorzitter zegt, dat Burgem. en
Weth. de zaak hebben besproken, en
tot overeeustemming zijn gekomen, dat
het hun gewenscht voorkomt voornoemde
vereeniging een subsidie van f 10 per
jaar te geven. v
De heer Kegge wenscht te weten, of
deze vereeniging nog al sterk is in
ledental.' Hot komt hem voor, dat hij
laatst personen naar de schietoefeningen
zag gaan, van wie hij de verwachting
koestert, dat zij ooit of te nimmer het
vaderland zullen verdedigen.
De voorzitter zegt dat hij voor zich
het nut wel inziet eener schietvereeniging.
En wat de opmerking betreft van den
heer Kegge. Ook de eene jager acht het
beter sierlijk en netjes gekleed ter jacht te
gaan dan de ander. Hierop wordt met
algemeene stemmen besloten f 10 te
geven per jaar voor subsidie aan de
schiet vereeniging.
Aan de orde wordt nu door den
voorzitter gesteld liet onderzoek der
geloofsbrieven van de herkozen leden
Wagemaker, Wagtho en Van der Stel.
De voorzitter zegt, dat liij tot leden
der commissie zul benoemen, de heeren
Moelker, Vredenburgh en Noske.
Deze commissie begeeft zich daarop
naar de secretarie en keert kort daarop
terug. Bij moude van den lieer Moelker
wordt gerapporteerd, dat de geloofsbrieven
in orde bevonden zijn, en tot huune
toelating kan worden besloten.
Daarop zegt de voorzitter, dat door
Burgemeester en Wethouders eene ver
ordening betreffende de jaarwedden-
regeling van gemeente-ambtenaren in
seliema is daar gesteld. Gaarne zag
hij, dat deze zaak aan een grondig
onderzoek werd onderworpen, en stelt
voor eene commissie te benoemen uit
den raad uit drie personen, om deze
zaak nauwkeurig te onderzoeken. Aller
eerst wil hij echter uitgemaakt zien of
bij, de voorzitter, deze commissie zal
benoemen of dat de raad zulks zal doen.
Bij stemming verklaren de heeren Van
Vredenburgh en Wagtho (eerstgenoemde
bij vergissing) dat de raad de commissie
aan wijze, terwijl de 7 andere heeren den
voorzitter aanwijzen. Deze benoemd
daarop de heeren Noske, Moelkor en
Wagemaker, die de benoeming aan
nemen.
Bezwaarschriften tegen den hoofde lij ken
omslag van T. Wiesner, Job Schot en
D. v. d. Wege, worden in handen
gesteld van de daarvoor benoemde
commissie.
De rekening der gemeente over bet
jaar 1912 wordt op verzoek des voor
zitters gesteld in banden eeuor commissie
bestaande uit do heereu Kegge, Moelker,
Noske, Van der Stel en Wagemaker die
alle bun benoeming aannemen.
Hiermede de agenda afgehandeld zijnde
stelt de voorzitter de rondvraag.
De beer Kegge wil even opmerken,
dat liet hem heeft getroffen, dat bij de
laatste stemmingen eu herstemmingen
voor den gemeenteraad, aan bet gemeente
buis vooral, eer men de trappen naar
bet stadhuis opging, men de kiezers nog
reclamebiljetjes gaf betreffende de can
didates Ook vernam hy, dat er zelfs
nog verstrekt werden binnen de muren
van het gemeentehuis. Spreker vindt dit
een zeer minne propaganda, en waar bet
hier spreker zelf betrof, zal bij er niet
verder op ingaan, alleen wil bij den
voorzitter vragen of ons gemeentehuis
voor reclame dient.
De voorzitter zegt, dat bij enkel weet
dat aan de trappen van het gemeentehuis
de familie Spree (vader en zoon) stonden
die de kiezers een klein biljet in de
bandon stopten. Doch niemand werd
gedwongen dit aan te nemen, waaraan
dan ook vele kiezers gevolg gaven door
bet direct in den zak te stoppen of bet
onmiddellijk te laten vallen. Hij, de
voorzitter is van meening, dat al die
reclame in onze kleine plattelandsche
gomeenten heelemaal overbodig is. Wan
neer dit de Kamer of Staten betreft
maakt dit een onderscheid, maar bier
moet ik, zegt bij, alle propaganda voor
den gemeenteraad bepaald afkeuren. De
een schrijft dit ter aanbeveling, en de
ander weer wat anders, en de vaste
kiezer wordt door geen strooibiljet afge
bracht van den man zijner keuze. Zelf
heb ik ook al de propaganda ontvangen
maar leg die voor bet grootste gedeelte
kalm ter zijde. Doch dit is zeker dat
tegen .straatpropaganda gelijk deze was
niets valt te doen, alhoewel bij, de voor
zitter, bet ook afkeuren moet.
De beurt aan den beer Van Vreden-
burg daarna komende, vraagt deze na
den heer Moelker bet woord te mogen
voeren, wat wordt toegestaan.
De beer Wagtho vraagt of de voor
zitter nog plan heeft, na de openbare
eene gesloten zitting to houden.
De voorzitter zegt dat bet zijn plan is,
zulks juist te doen.
De heer Moelker daarop aan de beurt
bet woord verkrijgende, merkt op, dat hij
gaarne nog eens terug wil komen, op
bet gevalleu besluit omtrent de verlich
tingskwestie aau de Voorstad, Hij was
de vorige vergadering niet aanwezig,
daar plichten hem elders riepen, maar
gelooft vast, dat ware hij aanwezig ge
weest, bij zich aan de zijde des heeren
Quist, Wagemaker en Noske zou ge
schaard hebben. We hebben nu toch
gezien, dat adressant geen kosten gespaard
beeft, eu indien de zaak nu niet tot
oplossing gebracht wordt, is dit wegge
worpen geld. Het aanzienlijk aantal
woningen en de tamelijk groote gezinnen
eiscben voor de veiligheid ook voor
politietoezicht enz. verlichting. Zoo de
zaak nu op lieden is, staat bet er treurig
bij, ook wat de verdere werkzaamheden
betreft, die voor des bouwera rekening
zijn als rioleering en verharding. Gaarne
zal spreker medewerken om deze men-
schen te helpen.
De beer Van Vredenburg daarop het
woord verkrijgendezegtdat deze
verlichtingskwestie al heel wat tongen
en pennen in beweging beeft gebracht.
Ook in de Zierilczeesche Nieuwsbode
verscheen eenigen tijd geledeu een
ingezonden stuk, geteekend Critas, waarin
deze zaak op brutale manier werd be
schreven. De onbekende schrijver hekelt
daarbij de raadsleden, alsof zij hier enkel
zitten om de belangen van een zeker
deel der bevolking te behartigen. Tegen
deze grove verdachtmaking moet spreker
bier openlijk opkomen. Wat nu de zaak
der verlichting aldaar betreft, deze hangt
geheel eu al af van de concessie-voor
waarden der gasfabriek, die niet verplicht
is volgens hare reglementen buiten de
gemeentekom te leveren. Spreker heeft
nu ook onderzocht of de lantaarn aan
bet Brabersbeultje en die, welke staat
aan de woning van den beer Vriens
buiten de kom der gemeeute zijn. De
eerste, in combinatie nu met audere
leidingen gebracht, nu niet meer en ook
die over de vest bij de beer Vriens
staat niet buiten de kom, daar de Singel
de grens is, en deze op de Singel staat.
Doch bier, boe gaarne spreker er ver
lichting wil brengen, scheppen wij een
gevaarlijken toestanddie ook voor
opvolgende leden van den Raad moeilijk
heden zouden veroorzaken. Eu daar
moeten wij juist voor waken. En toch
acht spreker de verlichting aldaar een
zeer billijke zaaken is bet eens
met den beer Quist, dat er aan de
kom der gemeente een uitbreiding
zal moeten gegeven worden, om tot
een gezonde oplossing te komen. Spreker
heeft zich nu zelf ter plaatse aldaar
overtuigden hoewel er nog veel
mankeert aan een volledige volksbuis-
vestiging, kan de zaak toch zoo niet
blijven. Er wonen daar 46 gezinnen, en
bet gaat bij spreker niet on die daar op
die manier verstoken te laten van bet
genot der verlichting. Ook bet grootste
deel der bewoners betaalt aan degemoente
hunne belastingen. En nu beeft spreker
met den presidont-commissaris der gas
fabriek gesproken en deze beeft hem
meegedeeld dat de fabriek genegen is
gas te leveren. Doch dit is niet vol
doende, want er kunnen dan uog door
bizondere omstandigheden in de kom
der gemeente toestanden komen, die
bet leveren van gas weer te niet deden
gaan in zoo'n wijk, als b.v. veel aanbouw
iu de kom 4e* gemeente. Dit alles goed
overdacht hebbende, zegt spreker dat bet
hem gewenscht voorkwam Burgoin. eu
Weth. uit te noodigen stappen te doen
tot uitbreiding der kom der gemeente.
Dit is alleen de zuivere oplossing der
kwestie.
De voorzitter vraagt of dit voorstel
ook door de audere leden van den Raad
ondersteund wordt.
De heeren Moelker, Noske en Wage
maker antwoorden in bevestigenden zin.
De voorzitter en de beer Cbristiaanse
houden beide nog een betoog om den
Raad nogmaals te overtuigen, boe de
voorwaarden gesteld zijn, toen de buizen-
bouw aldaar is begonnen.
De beer Moelker meent, dat de Raad
nog heelemaal geen verplichting op zich
neemt al annexeert bij de voorstad tot
kom der gemeente. Wij zien dit in de
Poulinastraat, deze lag zelfs in de kom
der gemeente en door een onnoozele
regenbak, liep de zaak daar voor de be
woners aldaar geheel en al mis. De Raad
kan dus gerust op dit voorstel iugaan,
daar rioleering en verharding der straten
toch voor rekening komen van den bouwer.
De heer Wagtho wil nog even de
aandacht van Burgem. en Weth. vestigen
op eene sloot tusschen de erven der
gebouwen en den tuin van P. Roggeband,
ook aan de Voorstad. Waarom grijpen
Burgem. en Weth. hier niet in om deze
sloot weer als te voren netjes in orde te
laten maken. De beer Cbristiaanse weet
dit ook wel, dat die zaak niet in den
baak is.
De voorzitter zegt, dat de raad, noch
Burgem. en Weth., daar iets te zeggen
hebben. Als we daar gingen bevelen
over die afwatering, zou juist ons zwak
aantoonen.
De beer Wagtho meent dat bet de
aaugewezen weg is voor Burgein. en
Weth.
De voorzitter betwist dit en zegt dat
dit gelijk zou staan als dat wanneer
Burgem. en Weth. midden in den
Schakerloopolder bevelen gingen geven
tot delven eener sloot.
Nadat nog eenige heeren in tweede
instantie over deze verlichtingskwestie
het woord gevoerd hebben, wordt op
voorstel van Burgem. en Weth. bet
voorstel van den heer Van Vredenburgh
in stemming gebracht en met algemeene
stemmen besloten Burgem. en Weth.
uit te noodigen stappen te doen om te
komen tot uitbreiding van de kom der
gemeente.
Hierop wordt de openbare vergadering
gesloten en gaat over iu eene met
gesloten deurou.
Garnizoenen zonder troepen.
Tengevolge der bepaling, dat de
m liciens van het blyvend gedeelte by
de depot-compagnie van elk regiment
moeten worden ingedeeld, zouden van af
den lsten October e.k. in de garnizoenen
Gouda, Hoorn, Naarden, Deventer en
Middelburg geen miliciens meer onder
de wapenen zijn.
Teneinde hieraan tegemoet te komen
zal het noodige personeel van andere
korpsen in bovengenoemde garnizoenen
worden getacheerd met ingang van 1
October a.s.
medegedeeld door het Koninklyk Nederl.
Meteorologisch Instituut te De Bilt,
naar waarnemingen verricht in den
morgen van 21 Juli 1913.
Hoogste barometerstand 768,7 te St.-
Matbieu.
Laagste barometerstand 755,7 te Sylt.
Verwachting (van den avond van den
21 Juli lot den avond van 22 Juli):
Meest matige Westelijke tot Zuidwes-
telyken windbetrokken tot zwaar be
wolkt, tydelyk opklarend, regenbuien,
iets warmer.
