ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE,
Maandag 23 Juni 1913.
Tweede Blad.
NIEUWSTIJDINGEN.
Brieven uit de Hofstad.
Gemengd Nieuws.
(Zierlkzeesche
C o u r a n t
ABONNEMENT.
De abonnementsprijs van dit bladdat iederen
MAANDAG, WOENSDAG en VRIJDAG verschijnt, is
voor Zierikzee f 1,30, voor alle andere plaatsen in
Nederland f 1,60 per 3 maanden.
Voor het buitenland, verzending ééns per week,
f 10 per jaar bjj vooruitbetaling.
69ste JAARGANG, No. 9404.
Directeurs A. J. DE LOOZE Jr.
Uitgever-Hoofdredacteur: A. FRANKEL.
Redacteur: J. WAALE.
ADVERTENTIEN.
Van 13 regels 30 ets., meerdere regels 10 ets.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
De inzending moet geschieden des Maandags-,
Woensdags- en Vrydagsmiddags uiterlyk 2 ure.
buizen in het dorp stortten in, terwijl
de portalen van een twaalftal beneden
woningen met slik werden gevuld.
Een der bewoonsters, die zich niet
tijdig in veiligheid had weten te stellen,
werd door 't water medegesleurd en ver
dronk. De materieele schade wordt op
600.000 francs geschat.
Een andere wolkbreuk, vergezeld van
een lievigen hagelslag, richtte groot
onheil aan te Lagney en Lucey, in het
departement Meurlhe-et-Moselle. Voor
de gemeente Lucey alleen wordt de
AMERIKA.
Alle staten ten Oosten van den
Mississippi hebben hevig te ljjden van
een voor de maand Juni ongekende
hitte. Vooral Dinsdag was de warmte
onverdragelyk en steeg de thermometer OI1„
op sommige plaatsen m de schaduw tot soi,a(]e 0p 400.000 fraucs berekend
38,9 gr. Celsius (102 gr. Fahrenheit). I
Deze hooge temperatuur kwam geheel
onverwacht, zoodat de gemeentelijke
autoriteiten en liefdadigheidsinstellingen
te New-Vork totaal onvoorbereid waren.
De openbare parken waren Dinsdag dan
ook nog niet voor de armen opengesteld,
en dezen, die anders 's nachts hun tenten
in die parken opslaan, brachten thans
den nacht op de daken en in de trap
portalen door. De liefdadigheidsin
stellingen deelden nu ook geen ijsporties
uit, zoodat de arme bevolking thans
veel meer hinder van de geweldige hitte
ondervond dan vroeger jaren.
Te New-York, waar de temperatuur
Dinsdag 95 gr. Fahrenheit in de schaduw
bedroeg, zijn tal van menschen van de
hitte flauw gevallen, terwyl één persoon
is overleden. Te Chicago wees het kwik
100 gr. Fahrenheit aan. Telegrammen
uit Washintgon melden, dat ook de
Kamerleden veel van de hitte te lyden
hadden. Verscheidenen hunner brachten
hun tyd door in de lange wandelgangen,
zoekende naar wat koelte, terwyl in de
zittingzaal zelf iedereen groote palm
bladeren als waaiers gebruikte. De eenige
man, die het te Washington niet warm
heeft, is, naar men beweert, president
Wilson, die kort geleden in zyn bureau
een koelheid verspreidende plant heeft
geplaatst, die, gelyk dagbladcorres
pondenten melden, meer dan 55 dollar
per dag aan ys verbruikt.
De New-York Herald verneemt,
dat lietPanamakauaal den lsten December
a.s. practisch gereed zal zijn. Op dieu
datum, zou, zoo noodig, de geheele
Atlantische vloot bet kanaal kunnen
passeeren. De laatste dijk, die het water
verhindert in de Culebra-doorgraving te
stroomeu, zal in October a.s. doorgestoken
worden. In Januari 1914 zouden de
handelsschepen van het kanaal reeds
gebruik kuuuen maken, maar dat ge
heele jaar zal besteed worden om den
waterweg te verbeteren. De oflicieele
opening zal in Januari 1915 plaats hebben.
ITALIË.
Rome, 19 Juni. Op het oogenblik
moet hier vry sterk de typhus heerschen,
maar wat erger is, de Gazzettu del Popoio
van Turyn meent met zekerheid te
mogen zeggen, dat te Gattinara (provincie
Vercelli) zich enkele gevallen van zwarte
pokken zouden hebben voorgedaan.
Natuurlijk wordt alles in 't werk gesteld
om de uitbreiding van de vreeselyke
ziekte te beperken.
RUSLAND.
Het dagblad Kievlanin meldt, dat
tachtig vrouwen, die bij een bietwortel-
fabrikant in het district Piriatin (gouver
nement Pullawa) in dienst waren, tijdens
een brand in de bouten loods, waarin
zij sliepen, in de vlammen omgekomen
zijn. De vrouwen, afkomstig uit het
gouvernement Kief, werkten tegen
minder loon dan de arbeiders, die in
den omtrek der fabriek woonden. Men
vermoedt dan ook, dat deze de loods in
brand gestoken hebben. Het feit, dat
allo deuren gesloten waren, zoodat geen
der on.gelukkigen aan den vreeselijken
dood ontkomen kon, wijst er wel op, dat
hier misdaad in bet spel is.
ZWITSERLAND.
In den nacht van Woensdag op
Donderdag, toen boven Macot (Savoye)
een hevig onweer woedde, bad in bet
naburige gebergte een wolkbreuk plaats.
Het water van het riviertje, dat door
liet dorp stroomt eu op den berg Siut-
Jacques op 2316 M. hoogte ontspringt,
zwol zoo buitengewoon snel, dat het it
korten tijd het omliggende land over
stroomde. Met reusachtig geweld werd
de vloed naar Mócot voortgestuwd, en
in een oogwenk waren verschillende
fabrieken eu molens verwoest. Twee
FRANKRIJK.
Donderdag 1.1. hebben inspecteurs van
den veiligheidsdienst te Parys een
goeden slag geslagen. Ze arresteerden
een zekeren Boucher, die op 't bureau
verklaarde, zijn leven duur verdedigd
te zullen hebben, als hij daartoe in
staat was geweest.
Dit heerschap werd zeven maal in
Frankrijk en viermaal in België wegens
verschillende misdryven veroordeeld. Als
soldaat in Afrika, toonde hy zich de
meest tuchtelooze van alle. In de militaire
gevangenis opgesloten, slaagde hy er in,
daaruit te ontvluchten en Frankrijk te
bereiken. Daar werd hij opnieuw achter
slot en grendel gezet. Te Marseille,
onder toezicht wandelend, wierp hij zich
echter van een hoogte van 35 M. in de
Middellandsche zee. Hij werd weer
geknipt en naar Algiers overgebracht,
maar ontsnapte voor de derde maal.
Te Parijs werd hy opnieuw gevangen
genomen. Vandaar is hy voor de vierde
maal ontvlucht.
Dat was in 1909. Sindsdien was men
zyn spoor byster. Die jaren heeft hy
deels in Tripolis, deels in Spanje door
gebracht.
DUITSCHLAND.
Reims, 19 Juni. Een ernstig ongeluk
had gisteren tijdens de schietoefeningen
alhier plaats. Door tot nu toe onbekende
oorzaak ontplofte een granaat ver véór
het doel, tengevolge waarvan 30 soldaten
werden gewond. Van twee hunner is
de toestand hopeloos.
BerlJJn, 20 Juni. De rijkskanselier
publiceert een verklaring des keizers,
waarin o.m. gezegd wordt: „ik dank
den Heer voor het feit, dat ik met
tevredenheid kan terugzien op de af-
geloopen 25 jaren van ernstigen arbeid,
die groote weldaden aan het vaderland
bracht. Dat dit kon geschieden onder
de stralen van de vredeszon, die iedere
wolk, welke aan den horizon opsteeg,
door haar kracht deed verdwijnen, maakt
my in het bizonder gelukkig. Een royner
voornaamste wenschen ging daardoor in
vervulling. Ik zal ook in de toekomst
al myn krachten voor de welvaart van
het Duitsche volk blyven inspannen
zoolang als God de Heer my behoudt".
Bremen, 21 Juni. Van de kinderen,
die gisteren in de Mariaschool gewond
werden, is er nog één overleden, zoodat
in het geheel vier gedood zyn. De
toestand van den onderwijzer geeft nog
steeds tot groote bezorgdheid aanleiding
en bet is niet waarschijnlijk, dat men
hem in het leven zal kunnen behouden.
RELGIË.
Verhalen van ongelooflelijke rijke
bedelaars zijn bekend. In Vlaamsclie
bladen vinden we van dat verschijnsel
een nieuw voorbeeld.
In Assebroucke (West-Vlaauderen)
bedelde al sinds vele jaren een gehuwde
vrouw, Ro8ali D. Steeds ging zij ellendig
gekleed. Het gerecht kreeg echter achter
docht. Inderdaad bracht een onderzoek
aan het licht, dat zij meer dan 16000
frank moet bezitten. Thans laat ze een
huis zetten, dat meer dan 8000 frank
zal kosten. Bovendien verdient haar man
dagelijks 5,50 frank. Ze heeft maar
twee kinderen, doch niettemin kregen
deze niets anders te eten dan uitge
droogde en zelfs beschimmelde brood
korsten.
De politie heeft aan die schandelijke
exploitatie van weldenkende menschen
een einde gemaakt.
Brussel, 20 Juni. De nieuwe schoolwet,
die heden by de Kamer ingediend zal
worden, stelt het onderwijs verplichtend
van het 6e tot het 14e jaar, terwyl alle
onderwijzers Belgen en gediplomeerd
moeten zyn.
Aanbestedlngon, Vorkooplngen enz.
Morlaanshoofd, 20 Juni. Heden werd
alhier ten overstaan van notaris Biermasz,
ten verzoeke van den heer Cornells den
Boer, publiek verkochtGras f 25, f 27
en f28; gras en nagras f40,50; nagras
f12; kantgras f 0,30.
Alles per Schouwsch gemet.
RECHTZAKEN.
De rechtbank te Breda veroordeelde
den onderwijzer eener openbare school
te Geertruidenberg tot f 5 boete, subsi
diair 5 dagen hechtenis, wegens het
klappen toebrengen aan zijne leerlinge
Hendrika Schaap.
De eiscli was f 3 boete, subsidiair 3
dagen hechtenis.
ONDER YV IJ S.
St.-Maartensdyk. Bij het laatst ge
houden examen voor Rijksambtenaar is
geslaagd de heer G. A. Geluk, geboortig
van hier.
XII.
Ook de stemgerechtigde residentie
bewoner heeft zich zijn electorale plichten
herinnerd en er zich naar behooren van
gekweten. Het aantal in onze 3 Haagsche
districten uitgebrachte stemmen is althans
geenszins onbevredigend te noemen, en
al viel er qua animo geen bepaalde
vooruitgang bij den kies-lust in 1909 te
bespeuren, naar verhouding zijn eerder
meer dan minder kiezers ter stembus
getrokken. In werkelijkheid bedroeg het
aantal echter veel meer nu, dan toen.
Bij de wisseliüg der vorige legislatieve
periode kwameu in I 7346, in II 8223
en in III 7723 kiezers op; thans bedroegen
deze cijfers resp. 10657, 10946 en 11047,
maar het aantal stemgerechtigden is dan
ook sedert de laatste vier jaren aanmer
kelijk toegenomen; toen resp. 10950,
11494 en 12084 tegen thans resp. 13029,
13625 en 15130.
Van deze 15130 kiezers zijn er, naar
„zegd 11047 opgekomen, waarvan een
flinke meerderheid al dadelijk den af
tredenden uni-liberaal weder in de Kamer
heeft gebracht.
Inmiddels is de sterke toename der
sociaal-democratische stemmen ook
dit district zeer tot uiting gekomen
vóór 4 jaar werden er op den sociaal
democraat 397 stemmen uitgebracht
thans niet minder dan 1316. In II,
waar de aftredende uni-liberaal met den
christelyk-historicus in herstemming komt
met vrij vaste kans voor den
aftredende is deze toename der
socialistische stemmen percentsgewijze
veel minder dan in I, maar feitelijk
even sterk, n.l. van 1003 in 1909 is dit
cijfer tot 2800 in 1913 geklommen. In
I daarentegen is de vermeerdering der
roode" stemmen naar verhouding het
geringst, maar in absoluten zin het
sterkst; daar hebben 4835 kiezers zich
vóór den sociaal-democraat verklaard,
echter nog niet in aantal voldoende om
hem direct op het Binnonhof te brengen
Hij komt er in herstemming met den
anti", maar deze legt bepaald het
loodje. De heer Deen evenwel en
natuurlijk de veel-besproken protest-
candidaat, die warempel nog 164 stemmen
op zich vereenigde heeft het niet tot
een herstemming kunnen brengen, wat
te bejammeren valt. Intusschen zijn dit
jaar de vrijzinnigen in alle districten
met 12206 man aan de stembus verschenen,
tegen 9683 in 1909; een toename dus
van 2523 man!
Maar laat nu deze „sprekende" cijfers
een wijle rusten; bij de herstemming is
wéér het woord aan hen. In dien
tusschentijd wil de Hagenaar, hoe „kies"-
keurig hij ook zijn moge, zich nog wel
eens te binnen brengen, dat er nog
andere dingen bestaan dan stembilletten,
stembussen en roode, zwarte en wat-niet-
al-van-kleur stemmen.
Hij laat zich daarom het genot van
een andere kleur-combinatie, zoo
concentreerd mogelijk zelfs, niet ontnemen
en hij duizenden gaan de Hagenaars
thans naar het strand, om er de zon in
een gamma van schitterende tinten aan
de wester-avond kim in zee te zien duiken,
Op den grooten pier, vlak tegenover het
Kurhaus, die ver in zee steekt en rijk
van rustbanken is voorzien is het nu
„zalig". Aan het eind, waar zich het
paviljoen bevindt, wordt bovendien het
oor gestreeld door een uitnemend orkest
en is van daaruit de aanblik op al de
hötels en gebouwen, die men nu als
het ware van zee uit kan overzien,
buitengewoon aantrekkelijk.
En in het Kurhaus-zelfDe Paryzenaars
zijn er thans en hebben hun zomertaak
op het orkest-podium aanvaard (voor
eventjes 65000 gulden honorarium). Een
stampvolle zaal heeft welkom gelieeten
met daverend handgeklap en zij hebben
dezen welkomstgroet beantwoord mot,
staande, ons volkslied als het allereerste
wat zij ten gehoore brachteD, te doen
klinken.
Daar zaten toen wij weer in de prach
tige groote zaal en het was alsof er geen
winter was voorbijgegaan tusschen het
laatste concert van verleden en het eerste
van dit jaar, zoo weinig was er veran
derd. Toch wel, er is een nieuwe groote
kroon gekomen, die met een sterkte van
10,000 normaal kaarsen een zoo sterk
licht verspreidt, dat wie iets liever be
dekt houdt, daar maar niet komen moet.
Men zou er nu veel zelfs op den keper
kunnen beschouwen en daar moet
men eigenlijk niet om in de ooievaarstad
komen. Aardig, luchtig, erg voornaam
op het oog en duur uit de verte maar
van diebtbij en op de keper, neen zoo
moet het Haagsche leven maar liever
niet bezien worden, door wie nog aan
illusies hecht.
Een illusie zal het ook wel blijken
dat de aanhangige groote annexatie
plannen ons veel voordeel zullen ople
veren, als, wat de gemeenteraad al vast
besloot, de annexatie haar beslag krijgt,
wordt de geheele gemeente Voorburg en
zoo goed als de geheele gemeente Rijs
wijk opgeslokt, twee-derde van Wasse
naar, een-derde van Loosduinen en nog
een strooE van het aan Voorburg gren
zend deel van Stompwijk. Nu zullen een
groot aautal z.g. forensen, meerendeels
welgestelde lieden op onze belasting
cahiers komen! Heel mooi, maar riolee-
ring,# bestrating, politie, brandweer, ver
lichting, schoolbouw enz. enz. zal nu
ook door de Haagsche gemeente-kas
moeten bezoldigd worden, en al die
takken van gemeentelijke administratie
breiden zich zeer uit bij de annexatie.
Summa summarum is het dan nog zeer
de vraag of we met zulk een geweldig
annexatie-brok in de maag het niet duchtig
benauwd zullen krijgen. Maar daar is
dan alweer de Haagsche belasting-op-
brenger allicht goed genoeg voor hij
mocht anders eens te veel overhouden;
och armel H AGE MAN.
Staten zullen
worden.
ten sterkste gesteund
ff 22 voor een stem.
Dezer dagen ontving een oud inwoner
van Enschedé, sinds korten tyd te
Arasterdam woonachtig, een schrijven
van een kiesvereeniging in zyn vroegere
woonplaats, waarin men hem verzocht
daarheen te komen, teneinde van zyn
stemrecht gebruik te maken. De kiezer,
die hier een zaak heeft, schreef aan
bedoelde kiesvereeniging wel bereid te
zyn naar Enschede te komen, indien
hem de schade, die hij daarvan in zijn
bedrijf zal ondervinden, vergoedt. In
antwoord hierop ontving bedoelde
kiezer bericht, dat alle kosten welke
aan de komst naar Enschede zijn ver
bonden, totaal f 22, door de kiesver
eeniging zullen worden vergoed.
Een vraag aan de kiezers in Noord-
Beveland.
Het is toch niet te veel gevergd, dat
men by de aftreding van een afgevaar
digde in een vertegenwoordigend lichaam
zich de vraag stelt, hoe die afgevaar
digde zijn mandaat heeft vervuld?
Laat ons dan even een feit ten aanzien
van den heer Noordyke in herinnering
mogen brengen.
In de vergadering der Prov. Staten
van 20 November 1908 was aan de orde
een verzoek van het Bestuur van de
afdeeling Noord-Beveland van de Maat
schappij tot bevordering van landbouw
veeteelt in Zeeland, om aan den
Provincialen steiger te Kortgene een
veeloods te bouwen. En ziet, even vóór
dat dit verzoek aan de orde werd ge
steld, verdween de heer Noordijke uit
de vergaderzaal, om er terug te keeren
even nadat het verzoek was afgewezen.
Vrage: wat hebben de kiezers van
Noord-Beveland aan een afgevaardigde,
die heengaat juist op een oogenblik,
dat een belang van hunne streek wordt
behandeld MiddGt.)
Do Hocialisteii eu (le aanstaande
verkiezingen.
De besturen der S. D. A. P. in de
Kamerdistricten Goes en Hontenisse,
hebben besloten den vrijzinnigen can-
didaat Elenbaas in het Statendistrict
Goes flink te steunen.
De drie vrijzinnige candidaten in het
district Middelburg voor de Prov.
De kapitein van Köpenick. Wilhelm
Yoigt, die als „kapitein van Köpenick"
wereldberoemd geworden is, heeft weer
eens van zich doen spreken door een
rechtsvervolging, welke hij had ingesteld
tegen den redacteur van de Goslarsche
Zeitung. Deze had in eeh artikel
naar aanleiding van het later onjuist
gebleken doodsbericht van Voigt, over
dezen gesproken als „voormaligen tucht
huisboef en bedrieger" en daarover
voelde de „kapitein" zich beleedigd. Toen
de zaak moest dienen, kwam Voigt zelf
te Goslar, maar hij trok de aanklacht in,
nadat de redacteur verklaard had, hem
niet te hebben willen beleedigen en
bereid te zijn de gerechtskosten van den
klager te betalen.
Voigt vertelde, dat hy tegenwoordig
in Luxemburg woont, waar hij een stuk
land ten geschenke heeft gekregen. Te
Goslar had hij nog een onaangenaam
avontuur. De rechtbank had n.l. het
strafregister van den voormaligen schoen
maker nageslagen en gevonden, dat daar
nog een post open stond. Door de rechtbank
te Bonn was hem namelijk een boete
opgelegd, die hij nog niet betaald had.
Dit zaakje wilde men nu tegelijk vereffenen
en juist toen Voigt met eenige pasgevon
den kenissen een uitstapje in het schoone
Okerdal wilde gaan maken, sprak op de
markt te Goslar de deurwaarder hem aan en
eischte betaling van de boete, anders
moest de „kapitein" de subsidiaire
hechtenis ondergaan. De boete bedroeg
288 mark en Voigt had slechts 120 mark
bij zich. Hij toonde echter niet den
minsten lust om nu nog wat in Goslar te
gaan „zitten", maar hij verzocht eenige
uren uitstel, dau zou hij naar huis
telegrafeeren om het geld. Dit werd
inderdaad nog denzelfden dag ontvangen.
Nog een eigenaardige bizonderheid wordt
hierby vermeld: De burgemeester van
Köpenick had zich destijds door den
„kapitein" laten arresteeren, zonder van
dezen te eischen, dat hij een bevel tot
inhechtenisneming aan hem vertoonde.
De deurwaarder te Goslar was ook niet
het bezit van een bevel tot aanhou
ding, maar niettemin liet ook Voigt zich
door hem intimideeren.
Luchtvaart.
Joliannisthal, 19 Juni. De aviateur
Kraftel, hedenmorgen 3.48 voor een
twee-uren-vlucht vertrokken, viel om
4.05. Kraftel en zyn mecanicien Gerbitz
werden beiden onmiddellijk gedood.
MARKTBERICHTEN.
Gent, 20 Juni.
Vlas. De verkoop van Inlandsch gaat
goed tot vaste prijzen. In Russisch zyn
de zaken onbeteekenend, maar de prijzen
houden zich staande.
ZeetUdlugeii. Zierikzee.
INGEKLAARD:
21 Juni. De Engelsche barge „Vicunia",
kapt. C. Duncan, met klei, van
Engeland naar Pruisen.
UITGEKLAARD:
22 Juni. De Engelsche barge „Lord
Beverford", kapt. G. White,
met machinedeelen en vaten,
van Bergen-op-Zoom naar En
geland.
