ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
Maandag 16 Juni 1913.
1.R.J.IP
Tweede Blad.
BERICHT.
Kazernementsfonds.
COLLECTE
Het Stembiljet,
Aan den vooravond.
Misleidend.
Candidatuur Mr. PATIJN.
NIEUWSTIJDINGEN.
Uit Stad en Provincie.
(Z lerikzeeschc
C o u r a n t).
ABONNEMENT.
De abonnementsprijs van (lit bladdat iederen
MAANDAG, WOENSDAG en VRIJDAG verschijnt, is
voor Zierikzee f 1,30, voor alle andere plaatsen in
Nederland f 1,60 per 3 maanden.
Voor het buitenland, verzending ééns per week,
f 10 per jaar bjj vooruitbetaling.
69ste JAARGANG.
No. 9401.
Directeurs A. J. DE LOOZE Jr.
Uitgever-Hoofdredacteur* i A. FRANKEL.
Redacteur! J. WAALE.
ADVERTENTIE N.
Van 13 regels 30 ets., meerdere regels 10 ets.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
De inzending moet geschieden des Maandags-,
Woensdags- en Vrijdagsmiddags uiterlijk 2 ure.
Zij, die zich met I Juli a 8. op
ons blad abonneeren, ontvangen de
tot dien datum verschijnende nummers
GRATIS.
Alle Brievengaarders en Boek
handelaars nemen abonnementen aan.
De Directeur,
J. DE LOOZE
Jr.
Gevonden op den openbaren weg
Twee dames-handschoenen.
Twee kinder-armbanden.
Een halssnoer.
vrouwenzak.
sigarenkistje met horloges en
portemonnai's er in.
zakboekje.
Eau-de-Colognefleschje.
Inlichtingen te bekomen aan het Bureau
van politie te Zierikzee, van des morgens
10 tot 12 en des namiddags van 2 tot 4
en 8 tot 9 uur.
De Commissaris van Politie,
R P. BRONS.
Aan het locale Rjjks-Tele-
foonnet zijn aangesloten
Het perceel van den heer mr. P.. van
Regteren Altena, Oude Haven, onder
No. 66J. M. van Doominck, Varremarkt,
onder No. 67.
Met ingang van 16 Juni e.k. zal in
Capelle bij Zierikzee een 2de bestelling
worden ingevoerd.
De Directeur,
SMITT.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Zierikzee maken bekend, dat de Commissie van
beheer van het Kazernementsfonds rekening en
verantwoording zal doen van haar beheer over
het jaar 1912, op Woensdag den 18 Juni e.k.,
des namiddags te 3 uur, in een der lokalen van
het Raadhuis, en roepen alle gerechtigden tot
dit Fonds op, daarbij tegenwoordig te zijn.
Zierikzee, den 10 Juni 1913.
De Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
D. VAN DER VLIET, Burgemeester.
JAN SNELLEN, Secretaris.
voor het fonds ter aanmoediging en
ondersteuning van den Bewapenden
Dienst in de Nederlanden.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Zierikzee maken bekend dat de gewone jaar-
lijksche collecte ten behoeve van het fonds ter
aanmoediging en ondersteuning van den Ge-
wapenden Dienst In de Nederlanden, in deze
gemeente aan de huizen der ingezetenen zal
worden gehouden op Woensdag den 18 JqhI a.s.,
aan te vangen te 12 uur des middags.
Zij noodigen de ingezetenen uit die vader-
landsche instelling, die aan de algemeene hulp
bij voortduring dringende behoefte heeft, ook
thans wederom krachtdadig te ondersteunen,
ten einde in de steeds stijgende uitkeeringen
door het Fonds aan deelgerechtigden te kunnen
voorzien.
Zierikzee, den 13 Juni 1913.
De Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
D. VAN DER VLIET, Burgemeester.
JAN SNELLEN, Secretaris.
Elke kiezer heeft een oproepingskaart
ontvangen.
Met die kaart ga bp a.s. Dinsdag,
den 17den Juni, tusschen 8 en 5 uur,
naar het stemlokaal.
Men ga zoo vroeg mogelijk.
Is men daar aangekomen, dan geeft
men die kaart aan den voorzitter over,
waarop men van dezen een stembiljet
ontvangt.
Heeft men de oproepingskaart ver
loren, of is die zoek geraakt, dan kan
men aan het gemeentehuis een nieuwe
oproepingskaart verkrijgen.
Het stembiljet, dat men na over
reiking van de oproepingskaart ontvangt,
ziet er aldus uit:
C a tl (1 i d u t c n
(in alphabetisehe volgorde)
Aanwij
zing dei-
keuze.
NAMEN.
voor
letters.
HOGERZE1L
KOOMANS
H. A»
R. J. H.
Met dat stembiljet gaat men naar
één der lessenaars, en make daar met
een gereed liggend potlood het witte
rondje vóór den naam van hem, dien
men kiest, zwart.
Men vergisse zich vooral niet.
Voor de zekerheid neme men deze
Nieuwsbode mede.
Daarna vouwt men het stembiljet toe,
en steekt het in de bus.
Men mag niets op het stembiljet
schrijven.
Men mag ook niet den naam van
den tegencandidaat doorschrappen.
Doet men dit, dan is het stembiljet
ongeldig.
Heeft men bij vergissing het witte
rondje zwart gemaakt van hem, dien
men niet wil kiezen, dan kan men aan
het stembureau een nieuw stembiljet
vragen, mits men het eerste stembiljet,
dat verkeerd is zwart gemaakt, wordt
teruggegeven.
Kiezersbet stembiljet, dat gij dus
a.s. Dinsdag, den 17 Juni, in de bus
steekt, ziet er aldus uit:
Candidateni
(in alphabetisehe volgorde)
Aanwij
zing der
keuze.
NAMEN.
HOGERZEIL.
KOOMANS.
PATIJN.
voor
letters.
H. A.
R. J. H.
Men stemme vroeg.
Een kort woord nog tot U, mannen
kiezers.
Het is morgon, Dinsdag, voor u een
hoogst gewichtige dag.
Met uw stembiljet zult gij mede be
slissen over de toekomst van ons dierbaar
vaderland.
Wilt gij vrijheid van handel.'
Wilt gij vrijheid van de schoolvan
de school, vrij van kerkolijkon dwang?
Wilt gij vrijmaking der ouden van
dagen, vrij van kerk en diakonie?
Wilt gij vrijmaking van het kies
recht van de belasting?
Wilt gij vrijmaking van de vrouw
Wilt gij vrijheid van geweten
Stemt dan morgen met verpletterende
meerderheid
Op een roodkleurig aanplakbiljet
wordt de reohtsche Kamercandidaat
aldus aanbevolen„Als dit Ministerie
aanblijft, krijgen de 70-jarigen met
1 Januari 1914 hun Staatspensioen".
Alsof die 70-jarigen dit Staatspensioen
niet evenzeer krijgen, wanneer links wint.
Hoe do verkiezing ook uitvalle, met
5 December a.s. gaat art. 369 der
Invaliditeitswet vanzelf werken, den
thans levenden oudjes Staatspensioen
verleenend.
Maar wint links, dan krijgen niét
alleen dezo, maar alle oudjes, nu en
later, steods en altijd Staatspensioen.
Links is vóór Staatspensioen.
Rechts is tegen Staatspensioen.
Toch coquetteert zij er mee
Foei, wat onwaardig.
Kiezers laat u niet misleiden I
Wenscht gij Staatspensioen, altijd en
voor allen, kiest dan den voorstander
van Staatspensioen
De „Nationale Bond wan
Ppotestantsche kiezers", die
voornamelijk van rechtzinnige
predikanten uitgaat, heeft besloten
de candidatuur van Mr. R. J. H.
PATIJN te steunen. Het hoofdbestuur
van genoemden Bond bestaat uit de
heeren
Hendrik 0. Diferee, voorzitter, te
Amsterdam.
Jhr. Dr. J. M. A. Gevers Leuven te Ede.
W. J. van Haren Noman, penningm., te
Amsterdam.
Dr. J. F. B. van Hasselt te Rotterdam.
Ds. A. G. H. van Hoogenhuyze te
Amsterdam.
Ds. N. de Jong te Velp.
Edw. Baron Mackay te 's-Hage.
Prof. Ds. P. J. Muller *t'e 's-Ilage.
Ds. J. Quast te Utrecht.
G. A. Baron van Till te Hilversum.
B. van de Waal te Amsterdam.
J. W. Veenendaal, secretaris, te Amster
dam, Marnixstraat 35.
Tot dezen Bond zijn reeds
meer dan 200 predikanten
toegetreden.
NEDERLAND.
Dlnteloord. Op de paardenmarkt alhier
heeft een ongunstig bekend staand per
soon zich als een woesteling aangesteld
Hij was beschonken en nam plaats in
den draaimolen, doch weigerde te betalen.
Toen de eigenaar hem verzocht te ver
trekken, wierp hij den man uit zijn eigen
draaaimolen. Hij sloeg den burgemeester
met diens eigen wandelstok, wierp
achtereenvolgens twee veldwachters tegen
den grond, beet een dezer 'n stuk uit
het oor eu sloeg en trapte ben zoolang
tot ze bleven liggen. Ten slotte werd hij
door marechaussees overmeesterd. Deze
konden hem slechts met moeite tegen
het publiek beschermen.
Rosendaal, 14 Juni. Gisternacht kwam
alhier een automobiel uit Antwerpen
aan, waarin zich oen verliefd paartje be
vond, dat mei een der vroogtreinen hun
reis naar Holland wilde voortzetten.
Hiertoe hadden zij zich voorzien van
een rondreisbiljet.
Juist bevonden zij zich in de wacht
kamer. toen de eerste trein uit Antwer
pen arriveerde, waaruit tot hun grooten
schrik met groot kabaal kwamen gestormd
vader, moeder en een oom van het
meisje, dat zoo vol illusies haar galant
op dit avondtuurlijk tochtje had gevolgd.
In 't begin vluchtten de geliefden de
gang in en het station uit en trachtten
door den uitgang van het station onge
zien weer op het perron te komen.
Deze toeleg echter mislukte en een
nieuwe nog heftiger scène had tusschen
de geliefden en papa en mama plaats,
waarbij zich thans, op verzoek van den
oom, een marêchaussée voegde.
Deze aanval werkte zoo ontnuchterend
op het gemoed van het arme minnende
meisje, dat zij schreiend haren galant in
den steek liet en met papa en mama
met den eersten den besten trein naar
Antwerpen terugkeerden.
Drelsclior. Zaterdagavond vergaderde
de afdeeling Dreischor van den Bond
voor Staatspensionnoering. Het- voorstel
afscheiding van de federatie, werd door
den voorzitter breedvoerig toegelicht.
In de bestuursvergaderingen der federatie
was aangenomen in zake Staatspension-
neering geen party te kiezen, maar
steeds neutraal te blyven. Dit nu was
op de moeting te Haamstede niet in
acht genomen; van daar het voorstel
tot afscheiding.
Dit voorstel werd uitvoerig besproken,
waarvan het resultaat was, dat men tot
het besluit kwam zich niet af te scheiden,
doch by het bestuur der federatie in te
dienen de volgende motie
De afdeeling Dreischor van den Bond
voor Staat8pensionneering; in vergadering
byeen op 14 Juni
verklaart met algemeene steramen,
dat ze de politieke strekking van
soraraiger optreden in de federatie
geheel tegen de bedoeling van den
Bond acht en dat ze daartegen ten
sterkste moet protesteeren.
Als een bizonderheid kan gemeld
wordendat een ingezetene dezer
gemeente, wiens huisnummer 234 is,
ook dit nummer heeft op de kiezerslyst,
maar waarby nog komt, dat hy by de
stemming op j.l. Vry dag de 234ste
kiezer was, die zyn biljet in de bus
deponeerde.
Scharondtyke. Vrijdag j.l. trad hier
in openbare vergadering voor de cen
trale liberale kiesvereeniging op, na
ingeleid te zijn door den heer A. H.
Lemson, de heer W. C. Fiege Jr., van
Tiel. In een boeiende met geestdrift
uitgesproken rede ving spr. aan met de
stelling, dat de strijd der vrijzinnigen
niet gaat tegen personen, maar tegen de
beginselen van coalitie en sociaal-demo
cratie en voor die der concentratie. De
leuze „geloovig en ongeloovig", waar
onder de coalitie optrekt ter behoud
van het ministerie is valsch. Tegen de
toespitsing der anti-these moet staan ons
verweer: de godsdienst buiten de poli
tiek. Op de Deputatenvergadering heeft
dr. Kuyper de Meiboom in het gebouw
geplaatst, dat zijn voltooiing nadert,
volgens dr. K., omdat de broederen:
Roomschen, Cüristelyk-Historisclien en
Calvinisten samen gaan. In dat gebouw
hebben de eersten de luxe-kamer, de
laatsten een minder mooie en de
Chr.-Historischen nemen „om de wille
van de smeer" genoegen met een klein
kamertje, immers zij hebben gezegd, dat
ze geen aparte actio konden voeren,
omdat hun verkiezingskas leeg was.
Toch in OmmenEdeHilversum
weigerden zij dr. K. te volgen en mede
protesteert de Bond van Protestantsche
kiezers tegen coalitie-samengaan, wyl
geloof en beginsel niet bij elkaar hooren.
De drie partijen zijn machtig, omdat zij
door de valsche leuze, dat wanneer het
recht8che ministerie valt, een ongeloovige
regeering bet bewind zal aanvaarden,
een groot deel van ons volk trekken. Dit
is onwaar: van vryzinnige zijde is steeds
en altijd gezegd: „bij ons is de godsdienst
veilig, daar die niet in do politiek moet
gebracht worden." Het samengaan van
Rome oo Dordt geschiedt niet van gau-
scher harte. Dr. Kuyper heeft te Utrecht
gezegd „velen van ons hunkeren naar
een geheel vrije verkiezing en zullen
het oogenblik zegenen, dat we van ons
hebben afgewenteld een juk, dat ons
niet past", en dat kan niet anders want
Roomschen en Calvinisten stoelen niet
op eón wortel des geloofszooals
dr. Kuyper vroeger aldus zelf heeft ge
zegd
„Eu zegt ge, maar dau bebooren ook
de Roomsch-Katholieken by ons, zoo bid
ik U, dat gij U wacht voor een zoo
overijlde gevolgtrekking. Ik wijs met
beslistheid de gevolgtrekking van de hand,
alsof we samen als één man met hen
konden optrekken. Dat dit niet kan, ligt
aan onze glorieuse historie; dat niet kan
en nooit zal kunnen ligt aan het bloed
der martelaren, ligt aan den schranderen
grijsaard te Rome, die de pretentie maakt
gevolmachtigd Stedehouder van Christus
op aarde te zijn".
„Door U aan Rome te koppelen ver
speelt ge uw toekomst; brengt ge uw
goeden naam in opspraak; verloochent
ge uw volkshistorie, en handelt ge, wat
het ergste is, met uw beginsel in lijn
rechten stryd. Verre van Rome's stem
men voor uw candidaat af te bedelen,
paste het u veeleer op miHdrlen te
zinnen, om die stemmen van uw can
didaat te weren. K^-urt elk overleg m»t
Rome in uw leidslieden af, wanr ge die
ook op het spoor komt. Z**g uw ver
trouwen op aan wie U, door R'>me ter-
overwinning wil leideu".
Een dergelijk verbond kan niet bestaan,
vervolgde Spr., vooral als gelet, wordt op
de uitspraak van den katholieken ge
leerde Perrone, die voor den godsdienst
„der vaderen" aldus oordeelt: „Het pro
testantisme is in godsdienstig opzicht wat
in natuurlijk opzicht de pest is. De leer
ervan is verschrikkelijk in de theorie
en onzedelijk in de praktijk". Scherp
veroordeelt mr. dr. Van der Laar, een
streng geloovige, het verbond aldus: „Het
gaat niet voor of tegen Christus, dat is
volk8verleugening, doch moet die leuze
gelden, dan moet zif luidenvoor den
Christus, tegen de coalitie". Uit dit alles
blijkt, dat de strijd niet gaat om den
godsdienst, maar om de macht. Een poli
tiek van partijdigheid is niet in het be
lang des lands. Wij vrijzinnigen willen
een vrijzinnig beleid. Is de regeering van
het ministerie Heemskerk dan zoo slecht?
Antwoord: 5£ jaar heeft het met een
groote meerderheid in Eerste en Tweede
Kamer geregeerd en op het laatste oogen
blik zijn de sociale wetten afgejakkerd,
met welker inhoud de Christ.-historischen
niet zijn ingenomen, onder de bedreiging
van den grooten man, „den van God
gegeven leider".
Na zijn critiek op het ministerie „in
onvoorzichtigheid geboren" heeft hij
steeds de lakens uitgedeeld, het ministerie
er toe gedreven zijn zin te doen, als het
niet wilde „dat er audere maatregelen
zouden genomen worden". Spr. consta
teerde, dat de Bakkerswet van Talma is
verworpen met behulp van de coalitie,
als machtig protest van verkeerde wet
geving van eigen broederen. De Steen
houwers wet is onder ernstig bezwaar van
rechts aangenomen. De Ziektewet werd
fel bestreden door mrs. Van Idsinga en
Lobman, die een 20-tal amendementen
indiende, die bij aanneming de wet
totaal zouden hebben veranderd, maar
werden teruggenomen, omdat Lohman
meer was tegen Staatspensionneering dan
voor de wet-Talma.
Bij de ouderdoms- en invaliditeitswet
is de weduw-rente zoek en werden velen,
die niet in betere conditie zijn dan loon
arbeiders niet geholpeD. Het amende
mentTydeman-Drucker-Borgesiusbë-
oogende om alle behoeftigen met een
pensioen op 70-jarigen leeftijd te steunen
werd eenstemmig door rechts verworpen.
In de vry zinnige gelederen heerscht de
overtuiging, dat vast aan alle behoeftigen
een Staatspensioen moet worden verleend
en daarnaast een toeslag van de Staat
hen moet steunen, die vrijwillig willen
sparen.
De ziektewet voorziet niet in ziekte.
Er wordt in gemist de g^wenschte hulp
van de geneeskundigen. Wat de arbeider
krijgt zal hij hebb-n uit te kieren ami
dokter en apotheker. De Ra'lenwet mwt
ieder rad en ieder woord is een ambte-
iiaar. De heeren Lolnnan en Lo- ff In-bbeu
er zich tegen verzet. Spr. cnt.iseer.l»»
vervolgens de houding van h^t mo.isierie-
Heemskerk inzake het „b"Uwweiiek»*"'
voor het bizouder onderwijs. De vrij
zinnigen verzetten zich niet tegen de
snbsidie als zoodanig, maar zij hebben
recht te vragen met welk doel ontvangt
men het en waartoe wordt het gebruikt.
Het voegen van 3 tou op aanvrage van
de heeren v. Wijnbergen en v. d. Molen,
bij de beschikbaar gestelde 2 ton, was
een daad van* ergerlijke partijzucht, te
meer waar het openbaar onderwijs niets
kreeg. Het betreffende araendement-
Ketelaar-Ter Laan-Smeenge werd van
rechts gezamenlijk verworpen. Daartegen
moet worden geuit een krachtig protest.
Omtrent de zedelijkheidswet is van
vrijzinnige zijde hulde gebracht, evenwel
zij konden er niet mee meegaan, omdat
bij wedrennen het wedden verboden werd
en daardoor de bloeiende paardenhandel
werd vernietigd, zooals in de Betuwe en
in Haarlem bewezen wordt. Gewed mag
er niet meer worden, maar 't spelen in
de Staatsloterij vindt de kath. minister
Kolkman in orde. Die zedelijkheidswet
levert niet op, wat er van rechtsche zijde
van werd verwaoht, immers de burge-
