ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
Maandag 2 Juni 1913.
Tweede Blad.
Wat zal de Tarief wet
ons kosten?
(Z lerikzeesche
C o u r a n t).
ABONNEMENT.
De abonnementsprijs van dit bladdat iederen
MAANDAG, WOENSDAG en VRIJDAG verschijnt, is
voor Zierikzee f 1,30, voor alle andere plaatsen in
Nederland f 1,60 per 3 maanden.
Voor het buitenland, verzending ééns per week,
f 10 per jaar by vooruitbetaling.
69ste JAARGANG. No. 9395.
DirecteurA. J. DE LOOZE Jr.
Uitgever-Hoofdredacteur: A. FRANKEL.
Redacteur: J. WA ALE.
ADVERTENTIE N.
Van 18 regels 30 ets., meerdere regels 10 ets.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
De inzending moet geschieden des Maandags-,
Woensdags- en Vrgdagsmiddags uiterlijk 2 ure]
Wij hebben ditmaal maar alleen het
oog op hetgeen de Tariefwet rechts-
streeks zal vragen, dus uitsluitend als
verhoogde opbrengst der invoerrechten,
en laten nu derhalve buiten beschouwing
de prijsverhooging van binnenlandsche
producten, welke het indirect gevolg
zal zijn van het verhoogde tarief.
Waar de hoogere opbrengst der invoer
rechten vandaan moeten komen
Ter beantwoording van deze vraag
doen wij hier en daar een greep in de
cijfers, welke door den Minister als
vermoedelijke opbrengst zijn geraamd.
Er zal, als die herziene raming
blijkt juist te zijn, bijv. worden betaald
als nieuw recht, dat beteekent als
recht op die artikelen, welke tot dusver
vry worden ingevoerd, voor:
Klompenf
Geneesmiddelen
Zool- en riemleder
Touw
Gerookte visch
Sponsen
Paarden voor de slachtbank
Magarine
Boter
Drukinkt
Bijen- en plantenwas
Naaigaren
Metselsteenen
Dakpannen
Spelden, naalden, baken
en oogen
Spijkers, krammen enz.
Zeildoek en zeilen
30.000
30.000
240.000
75.000
23.000
7.000
57.000
00.000
180.000
3.000
12.000
120.000
220.000
20.000
7.000
90,000
13.000
f 1.197.000
Dit alles zal worden belast, als dit
Ministerie aanblijft, en rechts bij de
stembus zegeviert. Maar dat alles zal
niet worden belast, als links in Juni de
overwinning behaalt.
Prent dit goed in Uw geheugen,
kiezers van dit district.
Ongeveer verdubbeld zal worden
de opbrengst van het invoerrecht o.m. op
HonigI 200.000
men in de Vereenigde Staten van Noord-
Amerika tot zijn schade en schande
ervaren, met het gevolg, dat het volk
zich tegen de protectie en het daaruit
voortvloeiende trust- en monopolie-stelsel
heeft uitgesproken door Woodrow
Wilson tot president te kiezen.
Reeds na enkele maanden is een nieuwe
Tariefwet aaugenomen door het Huis
van afgevaardigden, waarbij de invoer
rechten deels geheel worden afgeschaft,
deels tot op ongeveer, de helft worden
verlaagd als de wet ook door den
Seuaat zal zijn aangenomen.
Als bewijs van de verwording der po
litieke zeden in dit land der protectie
kan dienen, dat president Wilson een
krachtig protest heeft moeten doen
hooren tegen de pogiDgen, door de be
langhebbenden in het werk gesteld om
de leden van den Senaat om te koopen
ten einde hen tegen de Tariefverlaging
te doen stemmen.
Maar desondanks wordt aanneming
van het wetsontwerp verwacht.
En niet alleen in de Vereenigde
Staten, doch ook in vele andere protec
tionistische landen neemt het verzet
tegen de bescherming toe, of is men
reeds overgegaan tot verlaging en af
schaffing der invoerrechten.
Alleen bij ons wil de Regeeriug juist
de tegenovergestelde richting uit. Niet
omdat dit in gemoede kan worden ge
acht te zijn in 's lands belang, doch
uitsluitend omdat de coalitie daarin haar
voordeel ziet.
Als het ergens geldt, dan geldt het
bij de invoering van protectiemen
wachte zich voor den eersten stap!
Iedere nieuwe bescherming beteekent
vermeerdering van invoerrechten, bij
gevolg hoogere prijzen, dus meer betalen,
voornamelijk door hen, die het niet
kunnen missen.
Dit houde men goed in het oog!
En wie dit in het oog houdt, zal bij
de Juni-stembus zich scharen aan de
zijde van links, en zijn stem uitbrengen op:
Pruimtabak
Lint, band en veteren
Hoeden en petten
Meubelen
Papier
Manufacturen
12.500
130.000
240.000
3G0.000 I
561.000 I
2.800.000
f 4 303 500
Van al die genoemde artikelen
dus een aanmerkelijk verhoogd invoer
recht worden geheven, hetgeen tenge
volge zal hebben, dat de verbruikers
die artikelen duurder zullen moeten
betalen, als rechts in Juni wint, en
Kolkman aan het bewind blijft.
Nagenoeg twee-en-een-lialf maal
zooveel als thans zal zijn de opbrengst
der invoerrechten van gemaakte kleederen,
waarvoor de raming luidt f 1.380.000.
Wat de 10 millioen, die bet ontwerp-
Kolkman jaarlijks meer moet opbrengen,
bovendien zal kosten aan de
verbruikers als gevolg van de ver
hooging der prijzen van binnen
landsche fabrikaten, is nu natuurlijk
nog niet te zeggen.
In Duitschland berekent men, op
grond van de ervaring, dat
daarvoor elke Mark, die aan invoer
rechten komt in 'sRijks schatkist, zes
Mark komen uit de zakken der ver
bruikers.
Wij kunnen dus zoo ongeveer nagaan,
wat ons boven het hoofd hangt, als het
ontwerp-Kolkman wet wordt.
Daarbij vergete men niet, dat hetgean
nu wordt voorgesteld, nog maar een
begin is, en dat, naar de ondervinding
leert, de bescherming, eans ingevoerd,
zich steeds uitbreidt.
Want bescherming is nu eenmaal niet
mogelijk dan van den een ten koste van
den ander. Wie in het gedrang komt,
omdat hij niet beschermd wordt, zal ora
bescherming roepen, en wie reeds be
schermd is, om meer bescherming. En
zoo gaat het maar door!
Tot welke rotte toestanden het geknoei
met tariefgunsten aanleiding geeft, heeft
Openbare Gemeenteraadsvergadering
te T h o I e n
op Donderdag 29 Mei, des naraidd. 2 ure.
Voorzitter de burgemeester M. G. van
Stapele.
Na opening der vergadering deelt
deze mede, dat hij schriftelijk bericht
ontving van de heeren W. Moelker, jhr.
J. van Vredenburgh en J. K. van der
Stel, dat zy verhinderd zyn deze ver
gadering by te wonen, zoodat aanwezig
zyn 8 leden.
Daarop worden de notulen der laatste
vergadering gelezen en onveranderd
goedgekeurd. De voorzitter zegt, dat
op het gesprokene in de laatste ver
gadering betreffende het rooken in de
keuken en kamer van den gemeente
bode, door den gemeente-bouwmeester
een begrooting van kosten is ingediend
betreffende de middelen, die tot ver
betering zouden kunnen dienen. Door
den gemeente-bouwmeester zijn twee
plannen ingediend. Het 1ste plan
de schoorsteen met ijzeren pijpen en
ankers voor het gevaar van omwaaien
k f 72, plus de kosten voor metselwerk
f 50, zou f 130 bedragen. Het 2de plan
bestaat in het opmetselen van den be-
staanden schoorsteen en te voorzien van
een paar steenen buizen. Dit plan acht
de gemeente-bouwmeester het voor-
deeligste en ook het doeltreffendste
De kosten hiervan worden geraamd
op f 25 ii f 30. Over deze twee
plannen ontspon zich een breedvoerige
discussie. Vele leden gaven uit eigen
ervaring een stukje rookgeschiedenis
ten beste, en diepten uit het verleden
eenige destijds toegepaste middelen op,
waarmede het heerschende kwaad toen
maals is gestuit, totdat men eindelijk
met algeraeene steramen besloot ora als
proef één der bewuste schoorsteenen
met metselwerk te verhoogen.
De heer Hollestelle wenscht op te
merken, dat vooraleer men er toe over
gaat, den schoorsteen eerst grondig zal
moeten onderzoeken, of hij een hoogeren
opbouw dragen kan.
Dit wordt goedgevonden.
Onder de ingekomen stukken behoort
een request van den heer 0. A. H.
Stoutjesdijk, verzoekende ora afkoop van
cyns op eenige perceelen in den Peuke
polder.
Met algeraeene stemmen wordt dit
goedgekeurd.
Verder stelt de voorzitter voor om,
daar de gemeenteraad nu besloot tot
afkoop, dit vrijkomende geld te be
stemmen tot delging van hypotheek
op het huis van den gemeente-veld
wachter, en dit aan Gedep. Staten aan
te vragen.
Wordt gelezen een dankbetuiging van
P. Narebout, ambtenaar ter secretarie,
voor de verhooging zijner jaarwedde.
Voor kennisgeving aangenomen.
Wordt gelezen een request van M. J.
Scheffelaar, waarin deze den raad ver
zoekt, nu hy zelf de gasbuizen van af
den Oud-Vossemeerschen pont tot aan
de door hem bebouwde perceelen heeft
aangelegd, dat hem een uitgave kost
van ruim f 300, hem te willen geven 2
lantaarns en het onderhoud dier lantaarns
voor eigen rekeuing te nemen. Adressant
grondt zijn verzoek hierop, dathy, waar hy
zoo'n groot offer bracht door het leggen
der gasbuizen voor eigen rekening, hy
van den gemeenteraad verwachten mag,
dat hij deze kleine kosten van hem zal
willen overnemen.
De voorzitter zegt, dat de Raad reeds
een en andermaal over ditzelfde verzoek
heeft beraadslaagd. De bouwer wist,
toen hij begon met bouwen, dat hy van
de gemeente geen verlichting noch be
strating kon verwachtenomdat het
terrein ligt buiten de kom der gemeente.
Dit is ook voor Burgem. en Weth. het
hoofdargument om wederom voor te
stellen afwijzend op het verzoek te
beschikken.
De heer Quist wil in tegenstelling
met het voorstel van Burgera. en Weth.
voor den verzoeker een lans breken,
hem gaarne 2 lantaarns gunnen. Ziet
eens op de enorme kosten, die de man
gemaakt heeft, en ziet eens, hoeveel
belasting deze menschen opbrengen. Ze
betalen met hun belasting verre het
dubbele van hetgeen nu gevraagd wordt
Ter wille van de menschwaardigheid
zou men nu toch moeten besluiten deze
menschen te helpen. Werkelijk we doen
dan nog niets meer dan onzen moreelen
plicht. Spreker is altjjd voor recht en
hier geld het een menschwaardig recht,
dat ieder zal toejuichen.
De heer Noske zegt ook met den
heer Quist eens te zyn, dat het met
deze zaak al lastiger wordt. Nu de
aanvrager zelf de leidingen gelegd heeft
zoodat uit dien aanleg blijkt, dat de
gasfabriek genegen is gas te leveren
wordt het zeer moeilijk om tegen deze
verbetering te zyn, en al gaan wij dan
ook eenigszins buiten ons boekje, door
gas te leveren buiten de kom der
gemeente, zal spreker toch tegen het
voorstel van Burgem. en Weth. stemmen.
De heer Wageraaker zegt, dat de
gemeenteraad te voren ook al eens
buiten zyn boekje ging inzake de
gasverlichting, en wenscht ook in deze
met den heer Quist en Noske mee te
gaan.
De heer Wagtho zegt bepaald voor
verlichting te zijn, maar is overtuigd,
dat de fabriek geen gas kan produ-
ceeren, om die buitenwijk nog te
verlichten. De gashouder is te klein en
spoedig is de concessie ten einde, zoodat
men beter deed daar een paar petroleum
lantaarns te plaatsen.
Den heer Wageraaker bevreemdt het,
dat de gasfabriek haar buizennet uit
strekt, en ten slotte geen gas kan
leveren.
De heer Quist zegt met zekerheid te
weten, dat de gasfabriek genegen is
gas te leveren. Zelf heeft hy er met den
baas-gasfitter over gesproken, en die
heeft hem verzekerd, dat het niet
meer dan menschwaardig zou zyn van
den gemeenteraad, als de gemeenteraad
besloot tot gasverlichting.
De heer Kegge wenscht naar aan
leiding van al het gehoorde, weinig te
zeggen, en wenscht zich aan zyn reeds
in vorige vergaderingen ingenomen
standpunt te houden.
De heer Christiaanse zegt, dat het
voor Burgera. en Weth. de vaste gedrags
lijn is om buiten de kom der gemeente
geen verlichting noch bestrating aan te
brengen. En daarom kan spreker niet
meegaan om verzoeken toe te staan,
daar hy te voren alles heeft geweten
voor aleer hij er bouwde.
De heer Quist zegt, dat zoo iets wel
kan verbroken worden, de omstandig
heden kunnen er toe leiden, en vooral
hier moest men menschwaardig handelen.
De heer Christiaanse wil in mensch
waardigheid niet achter staan bij den
heer Quist. Hy acht het beter hierop
niet dieper in te gaan.
Daarop volgt de stemming, met uitslag
dat 3 leden, de heeren Wagemaker,
Noske en Quist zich vóór verlichting
verklaarden, terwijl de 5 andere heeren
tegen verlichting steraden.
Wordt gelezen een missive van Gedep.
Staten, betreffende de goedkeuring tot
vestiging van het recht van opstal.
Idem procesverbaal kasopname bij den
gemeente-ontvanger.
Worden beiden voor kennisgeving aan
genomen.
Wordt gelezen een request van
W. Deurloo en een van C. van Os, om
verhooging hunner jaarwedde.
Laatstgenoemd request is voorzien van
een zeer uitvoerige memorie van toe
lichting.
De heer Wagemaker, nog niet wetende
of hij vóór of tegen deze verzoeken zal
zijn, wenscht van Burgem. en Weth. te
vernemen ot er indertijd door jhr. Van
Vredenburch niet by Burgera. en Weth.
is aangedrongen op eene salaris-regeling
voor gemeente-ambtenaren, en of die bij
Burgera. en Weth. in bewerking is.
De voorzitter zegt, van dusdanige
opdracht niets te weten, wel dat er
destijds over gesproken is. Wil de ver
gadering tot dusdanig besluit komen,
dan moet zy daartoe een voorstel doen.
De heer Wagemaker merkt op,
het de beste manier van oplossi
tot dusdanige regeling te geraken.
Het gedurig verzoeken om verhooging
zou dan ook een einde nemen.
De heer Hollestelle zegt, dat zou
kunnen onderzocht worden, op welke
voorwaarden Deurloo benoemd is. Mis
schien is grond te vinden voor inwilliging,
misschien ook niet.
De voorzitter zegt, dat deze zaak
..jg verband zou kunnen houden met
de Pensioenwetten die eerlang door de
Eerste Kamer zouden behandeld worden,
Hy las nu weer dat er besloten was
voorloopig deze wetsontwerpen van de
agenda af te voeren.
De heer Kegge zou dan liever maar
wachten tot deze wetten behandeld waren,
we kunnen dan tevens zien, wie de
pensioenen betalen zal.
De heer Quist zegt, dat de heer Van
Os hier nu ora verhooging komt, moet
niemand verwonderen. De heer Van Os
had, indien de Raad hem benoemd had
tot havenmeester, van zelf niet n
ora verhooging gekomen. Maar daar de
Raad deze betrekking liever gaf aar
iemand met een goed rijks-tractement
kan men begrijpen dat de heer Van Os,
die bepaald op het baantje van haven
meester gerekend had, en dit nu voorbij
zijn neus zag gaan, dit niet aangenaam
vindt, vandaar zijn verzoek ora
hooging.
Spreker wil dit maar even raededeelen
om te laten zien dat we hier moeten
zitten om recht te doen.
De heer Kegge merkt op dat we hier
als raadsleden alle voor ons recht zitten,
en anders behoeven wy hier niet te zitten,
De heer Quist interurapeertU zoudt
ook soms kunnen staan. Maar spreker
is overtuigd dat de raad destyds een
havenmeester gekozen heeft die zal
blijken de rechte man op de rechte plaats
te zyn.
Daarop wordt het voorstel van den
heer Wagemaker om Burgera. en Weth
eene salarisregeling te laten maken met
algemeene stemmen goedgekeurd.
Wordt gelezen een verzoekschrift van
de school voor hand- en bouwkundig
teekenen ora verlenging harer jaarlyksche
subsidie.
Na korte discussie wordt besloten
weer voor een tijdvak van 5 jaren
de gewone subsidie a f 175 per jaar te
verleenen.
Wordt gelezen een verzoek van A. Keij
en 10 anderen waarin zij den raad
vragen het kosteloos gebruik der Korte
Vest voor hunne vischbeunen.
De voorzitter zegt dat de adressanten
1 per M2. vischbeun betalen, dat
werkelyk zeer matig berekend is.
De heer Quist wil gaarne de adres
santen vry stellen, omreden de oester
kweekers ook niet betalen.
De voorzitter zegt dat de oester-
kweekers zelf de omheining rondom de
Korte Vest geplaatst hebben.
De heer Quist zegt niet geweten te
hebben dat zulks voor hun rekening
was, maar deze zyn allemaal menschen
die ook uit levensonderhoud hun visch
beunen daar moeten leggen, om er wat
mede te verdienen.
De heer Kegge merkt op dat als ieder
eens wist wat moeite en last wy met
die vischleurders hadden, men net als
spreker zou wenschen, dat ze op den
dag van morgen allemaal verhuisden
met hun beunen.
In stemming gebracht wordt besloten
met 9 tegen 1 stem op het verzoek
afwyzend te beschikken.
Tegen de heer Quist.
Wordt gelezen een verzoek van
C. A. H. Wagtho, inhoudende, dat de
gemeenteraad stappen zal doen tot
tostelooze bezorging van telegrammen
voor hen die even buiten de kom der
gemeente wonen.
De voorzitter zegt dat Tholen een
hoofdkantoor is in tegenstelling van de
hulptelegraafkantoren op het eiland,
waar de bezorging kosteloos geschiedt,
en acht het dan het beste om adressant
te zeggen zich te wenden tot de daar
voor bevoegde autoriteiten.
Wordt gelezen een request van J. Baaij
en J. v. d. Berge, verzoekende in aan
merking te mogen komen bij het terrein
der havenbesehoeiing.
De heer Wagemaker zegt dat de Raad
feitelyk verplicht is tot aanbesteding
van dit werk, in aansluiting met vorige
genomen besluiten. We kunnen er dus
wel over stemmen, maar feitelijk kan
deze stemming wel achterwege blijven.
Hier wordt geruimen tyd over gediscu-
Tot stemming overgegaan, wordt be
sloten dit werk aan te besteden.
Tegen aanbestedingHollestelle
Christiaanse en Wagtho.
Wordt aangeboden het verslag van
den toestand der gemeente. Dit zal bij
de Raadsleden worden rondgezonden.
De af- en overschrijving begrooting
19121913 wordt goedgekeurd.
Een aanvraag van Burgem. en Weth.,
het bouwverbod te mogen toepassen op
eenige perceelen in de kom der gemeente,
wordt met algeraeene stemmen stil
zwijgend goedgekeurd.
Daarop volgt de rondvraag.
De heer Wageraaker klaagt over den
geduchten stank der oesterschèlpen op
de haven. Vooral met de heerschende
warmte is het ondragelijk als men er
passeert.
De voorzitter zegt, het volkomen met
spreker eens te zijn, en zal by den
eigenaar informeeren wanneer deze partij
weggaat. Tegenwoordig gaan ze direct
door naar Engeland, en dan moet de
hoeveelheid grooter zyn dan vroeger,
ora er een Engelsche boot onmiddellijk
mee af te laden.
Den heer Kegge hindert het, dat de
grind dit jaar zoo uiterst lang op de
haven blijft liggen. Bij aanvoer wordt
nog haven- of kadegeld geheven, en nu
laat het Polderbestuur de grind maar
liggen. Dit zou bepaald niet plaats
hebben, als er voor betaald moest
worden en nu ligt de grind daar reeds
eenige maanden en ze wordt vertrapt
en weggeholpen, zoodat de geheele
haven op den duur met grind bezaaid
wordt.
De heer Wagtho antwoordt, dat dit
voornamelijk voorkomt, dat de grind
valt in een tijd, dat er veel veulen-
merries by de boeren zyn, die kunnen
dan voor geen kar loopen.
De heer Kegge vindt dit maar een
uitvlucht.
De heer Wagtho interurapeert: als
het stormt, vaart U dan ook niet,
terwijl de heer Noske meent dat men
dan moet trachten de grind later te laten
komen.
De heer Wagtho zegt, dat de schipper
dit in handen heelt en het bestuur der
polders er weinig aan doen kan.
Besloten wordt na eenige discussie
een schrijven te richten aan het poldor-
bestuur, en daarin te bepalen den tyd