ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
Vrijdag 2 Mei 1913.
NIEUWSTIJDINGEN.
UIT HEEMSTEDE
s s"
s
(Z ierikzeesche
C o u r a. ri t
ABONNEMENT.
De abonnementsprijs van dit bladdat iederen
MAANDAG, WOENSDAG en VRIJDAG verschijnt, is
voor Zierikzee f 1,80, voor alle andere plaatsen in
Nederland f 1,60 per 3 maanden.
Voor het buitenland, verzending ééns per week,
f 10 per jaar by vooruitbetaling.
69ste JAAK6ANG, No. 9383.
Directeur i A. J. DE LOOZE Jr.
Uitgever-Hoofdredacteur i A. FRANKEL.
Redacteuri J. WAALE.
ADVERTENTIE N.
Van 13 regels 30 ets., meerdere regels 10 ots.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
De inzending moet geschieden des Maandags-,
Woensdags- en Vrijdagsmiddags uiterlijk 2 ure.
De Balkan-oorlog.
Montenegro en de Mogendhodon.
Parijs. 80 April. Men meldt aan de
Temps uit Berlijn
Uit verscheidene besprekingen van
den minister van Buitenlandsche Zaken
met leden van het corps diplomatique
bleek, dat de houding van Duitschland
in geval van een conflict scherp om
schreven is.
Ie. Indien een conflict ontstaat tusschen
Oostenrijk en de Balkanstatenzal
Duitschland niet intervenieeren.
2e. Indien Rusland de Balkanstaten
zou steunen, zou zich een casus
foederis voordoen en zou Duitsch
land ingrijpen.
ENGELAND.
Te Gilfaohgooh (Zuid-Wales) heeft
Zaterdag in de Liewelljjn-mjjn nabij
de Rondhavallei een ernstig ongeluk
plaats gehad. Zeven arbeiders waren in
een nieuwe schacht, die bijna geheel
voltooid is, aan het werk, toen een
gedeelte van den steiger, waarop zij
zioh bevonden, ineen stortte. De zeven
arbeiders stortten van een hoogte van
circa 60 meter naar beneden in het
water, dat zich op den bodem van de
schacht bevond. Het reddingswerk ging
zeer moeilijk, doch de ingenieur Thomas
wist door langs een touw in de schacht
of te dalen, drie der verongelukten te
redden. De vier anderen waren, helaas,
verdronken.
DUITSCHLAND.
Het vierde slachtoffer van de ontploffing
op de .Imperator'' is overleden. Het is
een slotenmaker uit Kattowitz. De vier
omgekomenen zullen gemeenschappelijk
te Cuxhaven worden begraven.
Het aantal stakers in de mjjnen
van Süezit' heeft het getal 53.000 bereikt.
BELGIË.
Na een wekenlange discussie is de
Belgische Kamer begonnen met de
stemming over de artikelen der legerwet.
Het eerste artikel, waarin wordt bepaald,
dat de dienstplicht persoonlijk en alge
meen zal zjjn, is met 116 tegen 11
stemmen aangenomen.
Brussel, 29 April. De Indépendance
Beige schrijft, naar aanleiding der op
merkingen van minister De Marees van
Swinderen, dat zij, ondanks deze ver
klaringen, het bouwen van een fort te
Vlissingen een gevaar voor België blijft
achten, omdat het den weg zou ver
sperren naar Antwerpen aan de ver
dedigers van België's neutraliteit.
Het blad merkt voorts nog op, dat
België zich Id geval van den bouw van
het fort door oigen middelen van de
vrije vaart op de Sohelde zou moeten
verzekeren.
De werkhervatting in het land der
Walen is thans ook vrijwel volkomen.
Slechts hier en daar staken nog kleine
groepen, om loonsverhooging of om
andere persoonlijke redenen. Men kan
dus de politieke actie als geheel gei-ndigd
beschouwen.
Volgens de Vlaamsche Gazet waren
er Maandag in Henegouwen nog ruini
16.000 stakers, in het gebied van Luik
bijna 6000 stakers. Deze getallen zijn
echter sedert zeer sterk gedaald.
De troepen zijn overal afgedankt, op
enkele plaatsen zal de rijkswacht nog
voor korten tjjd in dienst gehouden
worden.
Uit Stad en Provincie.
Zierikzee, 30 April. Op de gebrui
kelijke wijze werd de verjaardag van
Prinses Juliana alhier herdacht.
Van de openbare gebouwen en uit
vele particuliere woningen wapperde de
vlag. Het carillon van den stad huistoren
speelde.
Gedurende het zware onweèr is
gisteren een landbouwschuur onder Yzen-
dijke met geheel haar inhoud afgebrand,
Noordgonwe. De rekening van de
diaconio alhier wijst als inkomsten aan
een bedrag van f 1245,23. De uitgaven
hebben f 1020,04 bedragen, zoodat het
goed slot op 1 Jan. j.l. was f 225,19.
Aan vrijwillige bijdragon is op do
lijst, die aan de leden der kerk is aan
geboden, voor den dienst 1912 bijeen
gebracht f 535.
Zonnemalro, 30 April. Hot muziek
gezelschap „N. en M." alhier deed, ter
eero van den jaardag van onze Prinses
Juliana, een rondgang in liet dorp. Bij
de muziektent teruggekeerd, waar reeds
de commissie bijeengekomen was, door
wie ook burgem. on weth. benevens be
langstellenden genoodigd waren, nam
het daarop plaat9.
De voorzitter der commissie nam nu
het woord en sprak het muziekgezelschap
en de genoodigden toe. Hij ging na, hoe
groot bet verlangen naar een tent sinds
jaren bestond, hoe men vroeger zich be-
üolpen had en hoe nu eindelijk door de
welwillende hulp van zeer velen, deze
tent op deze plaats gekomen was. Voor
die hulp en ook voor de zoo gewaar
deerde medewerking vau 't gemeente
bestuur. bracht hij allen zijn warmen
dank en hoopte, dat én muziek- en
zanggezelschap vele malen in deze tent
tot aller genoegen zullen optreden.
Er aan herinnerende, dat de inwijding
der tent juist samenviel met den jaardag
onzer veelgeliefde Prinses, wenschte hij
én 't Vaderland èn de gemeente geluk
met dezen dag.
Bij de gelukwensch aan 't muziekge
zelschap, dat nu bijna 40 jaren bestaat,
nog krachtig en in vollen bloei, herdacht
hij hen, die van af de oprichting lid
waren. Aan beiden, den directeur en
den penningmeester werden bloemen aan
geboden. Een driewerf „hoera" begroette
de rede van den voorzitter, die beant
woord werd door den Burgemeester en
de beeren Brandt en Everwiju. Fanfares
schetterden, terwijl daarna een keurig
muziekstuk werd uitgevoerd.
Jammer, dat het weer niet meewerkte,
Zware donderbuien en regenvlagen joegen
iedereen naar huis en het concert moest
gestaakt worden.
In 't gewone vergaderlokaal werd de
feestviering nog eenige oogenblikken
voortgezet.
Bij goed weer wordt het concert a.s.
Zaterdagavond herhaald.
Brouwershaven, 30 April. De verjaar
dag van H. M. Prinses Juliana werd
alhier gevierd door het uitsteken van
vlaggen van openbare en vele particuliere
woningen en gebouwen
Het muziekgezelschap Apollo" deed
des avonds ondanks het onguustige wéér
(onweder) een muzikale wandeling rond
de gemeente, onder het spelen van eenige
opgewekte en vrolijke marachen, welke
echter door het aanhoudend onweder
spoedig moest gestaakt worden.
Haamstede. 26 April. Hedenavond
had de plechtige onthulling plaats van
het nieuwe vaandel der Harmonie
„Witte van Haamstede'
Nadat het Muziekgezelschap met een
vroolyke marsch het vaandel van het
Gemeentehuis had afgehaald, werd door
den heer W. Vis een toepasselijke rede
uitgesproken, waarin hy de milde gevers,
zoowel van Haamstede en Burgh als
van elders hartelyk bedankte voor hunne
bijdragen.
Eveneens een woord van dank aan
de dames Brandenburg en Bom* die zich
zeer veel tyd en moeite hebben getroost
tot het inzamelen der benoodigde gelden.
Ook den heer M. J. Vis en den
secretaris bracht hy een woord van
waardeering voor hun getoonde mede
werking.
Hy sprak- den wensoh uit, dat de
bloeiende Harmonie zich in vooruitgang
mocht blijven verheugen, en dat allen
zich eendrachtig zullen scharen onder
hun nieuwe banier.
Hierop werd het vaandel door den
President onthuld, waarop de muziek
inviel met fanfares.
Later werd nog een tocht ondernomen
naar Burgh, waar verschillende muziek
nummers werden uitgevoerd.
Te Haamstede teruggekomen werden
nog eenige stukjes ten beste gegeven,
nadat de muzikanten zich hadden ver-
frischt aan een aardige verrassing hun
aangeboden door den Beschermheer,
de heer M. Bolle Lz. Tot laat in den
avond heerschte een gezellige drukte
onder het talrijk opgekomen publiek,
dat eenstemmig zyn bewondering uit
sprak over het schoone vaandel, dat
zyn leverancier, den heer Jongeneelon
van Roosendaal alle eer aandoet.
Brutntsso. In de Dinsdagavond ge
houden vergadering v?m den gemeente
raad, die door allo leden werd bijgewoond,
werd na voorlezing en goedkeuring der
notulen door den voorzitter medegedeeld,
dat waren ingekomen de volgende
stukken
1°. Een brief vau Gcdep. Staten,
houdeude mededeeling, dat een mem laat
is afgegeven, groot f 9737,50, tot afbe
taling van het door de provincie verleend
renteloos voorschot. Dit bedrag is
inmiddels door den gemeente-ontvanger
geïnd en ook is het restant leening, ad
f 5000, dezer dagen afgelost.
2". Eon brief van den Hoofd-Ingenieur-
Directeur van den Waterstaat in de
He Directie te Middelburg, houdende
mededeeling, dat op de uitbetaling van
het Rijkssubsidie, ad f 194,75, orde
wordt gesteld.
3°. Een brief van Burgem. en Weth.,
houdende aanbieding van het Gemeente-
Verslag over 1912. Dit zal aan beeren
raadsleden worden rondgezonden.
4°. Een brief van J. Vijverberg,
houdende verzoek om vermindering van
den aanslag van het vergunningsrecht.
Blijkens het overgelegde rapport van
den schatter der dranklokalen, berust
de klacht van adressant op een vergissing,
daar zijn opgave omtrent het aantal
ingeslagen liters gedistilleerd niet juist was.
Op voorstel van Burgem. en Weth.
wordt besloten op het verzoek afwijzend
te beschikken.
5°. Een brief van ..de Firma Mees
Visser te Papendrecht, houdende mede
deeling, dat zij het loopsteigertje op den
kop van den havendam wil maken voor
f 1000.
Burgem en Weth. stellen den Raad
voor, met het oog op deu ongunstigen
toestand der finantiën, de totstandbrenging
van genoemd steigertje een jaar uit te
stellen.
Een breede discussie ontspruit zich
hierover, en verschillende voorstellen en
meeniugen worden geopperd.
Het resultaat der besprekingen is, dat
het voorstel van Burgem. en Weth.
wordt aangenomen met 4 tegen 3
stemmen.
Vóór stemden de heeren Elenbaas,
Goudzwaard, Van Vessem en De Koning;
tegen de heeren Bolier, Jumelet en
Hoogerheide.
Vervolgens wordt nog een af- en
overschrijving in de begrooting voor
1913 vastgesteld.
Een voorstel van Burgem. en Weth.
om een commissie te benoemen ter be
handeling van de reclames op den
hoofdelijken omslag wordt verworpen.
Bij de rondvraag vraagt de heer
Juinelet verbetering van het „Steenen
padje". Op enkele plaatsen is dit zeer
slecht.
De voorzitter zegt, dat hij met den
gemeente-ontv. heeft afgesproken dezen
zomer de noodige verbeteringen te doen
aanbrengen.
De heer Van Vessem vraagt eenige
reiniging aan te brengen in de sloot
langs het Oude Kerkhof, n.l. het vuil,
dat op den kant wordt geworpen door
den gemeente-werkman, te doen ver
wijderen.
Dc voorzitter zegt toe hiervoor te
zullen zorgen.
De heer Bolier zou gaarne zien, dat
de kanten van het „Doorudreefje" werden
afgesloten, omdat het padje veel lager
ligt. Door dit te doen zal het water
gemakkelijker weg kunnen. Ook dit zal
in overweging worden genomen.
De heer Van Vessem zegt nog, dat,
nu het loopsteigertje er toch niet komt,
men wel kan overgaan tot het nazien
van de straten.
De voorzitter is echter van meening,
dat hiermede nog wel een poosje kan
gewacht worden.
Daarna wordt de vergadering gesloten
Vlissingen, 1 Mei. Het is heden tien
jaar geleden, dat de Zeevaartschool
alhier werd geopend, en een kort woord
gewijd aan de geschiedenis dezer vooral
voor de gemeente Vlissingen, zoo nuttige
onderwijs-inrichting, is hier zeker op
zijn plaats.
De school welke op 1 Mei 1903 werd
I geopend, nadat de heeren C. L. van
Woelderen, directeur der stoomvaart
maatschappij „Zeeland", J. W. A. F.
van Maren Bentz van den Berg, inspecteur
over het loodswezen in het 6e district,
en mr. J. Smit Az., thans directeur der
Kon. Maatscb. „De Schelde", de ver-
eeniging Zeevaartschool hadden opgericht
in een bekrompen gebouw met 17 leer
lingen, 1 directeur en 3 leeraren.
Toen ook cursussen voor tweede en
derde stuurlieden werden geopend steeg
het aantal leerlingen tot 42, en op
1 Mei 1907, toen ook koopvaardij-
machinisten werden opgeleid tot 104 en
werden 3 nieuwe leerareu aangesteld.
Aan het van den beginne af gevoelde
gebrek aan voldoende lokaliteit, werd
eerst afdoend een einde gemaakt, toen
op 24 Maart 1909 de „De Ruyterscbool"
in gebruik kon worden genomen,
nadat den vorigen dag de plechtige
opening door Z. K. H. Prins Hendrik
had plaats gehad, juist 2 jaar 'na de
eerste steenlegging, eveneens door Z. K. H.
Zooals men zich herinneren zal is
met den bouw dézer school bedoeld het
stichten van een nationaal huldeblijk
ter nagedachtenis van onzen grooten
zeeheld Michiel Adriaanszoon de Ruyter.
Sedert het ingebruik nemen van het
nieuwe gebouw is de school gestadig in
bloei toegenomen; in 1912 werd zij
bezocht door 93 leerlingenhet grootste
getal, dat tegelijkertijd de school bezocht,
was 110; op 1 Januari 1913 bedroeg
het aantal leerlingen 100thans op
1 Mei, nadat verschillende leerlingen
na afgelegd examen de school hebben
verlaten, bedraagt het 90. Het onder
wijzend personeel bestaat uit 1 directeur
en 10 leeraren.
Van de 548 leeringen, die examen
deden, slaagden er 385 of 70,25 pCt.
Sedert 15 Mei 1912 is de school open
gesteld voor Belgische jongelui in Neder
land woonachtig.
Geen ruchtbaarheid was aan de
gebeurtenis van het .10-jarig bestaan
gegevenslechts in intiemen kring werd
het feit door het bestuur der school met
directeur en leeraren herdacht.
Aan de 3 heeren, die van de oprichting
af aan de school verbonden zijn, n.l. de
heeren S. Visser, directeur, A. Roos,
leeraar in de practische zeevaartkunde
en S. de Veij. boekhouder der ver-
eenigiug, werden heriunerings geschenken
aangeboden.
(ter overweging).
B. en W. van de gemeente Heem
stede hebben kort geleden een voorstel
by den Raad ingediend, dat aldus be
gint:
„Wy hebben de eer U hierbij ter
„goedkeuring aan te bieden een besluit
„tot aankoop van de daarbij bedoelde
„onroerende goederen, deel uitmakende
„van de nalatenschap van Vrouwe
„C. A. Visser van Hazerswoude, Douar.
„Jhr. J. B. van Merlen.
In de toelichting staat O. a.
„Onze gemeente mag terecht op veel
„natuurschoon bogen, vooral door de
„nog bestaande buitenplaatsen.
„Voor het publiek zyn die plaatsen
„in den regel niet toegankelijk, dit
„heeft zich tevreden te stellen met den
„buitenkant daarvan te beschouwen en
„zich op de openbare wegen te houden.
„Openstelling van het bosch van Bos-
„beek en van het voormalige Groenen-
„daal (welken naam wy weder aan het
„bosch zouden willen geven) voor het
„publiek zou niet alleen voor de inge
zetenen van Heemstede een groot
„voorrecht zijn, maar ook zou het de
„aantrekkelijkheid van onze gemeente in
„niet geringe mate verhoogen.
„Dit bosch, gegroeid op het binnen
puin, in oude tijden bekend als „de
„Heemsteedsche wildernis" is een stuk
„natuur, zóó mooi, dat er weinig plekken
„in ons vaderland zyn, die er mee ge
lijkgesteld kunnen worden.
„Schijnbaar verwaarloosd, wat de
„methode van onderhoud betreft, onder
scheidt het zich van de meeste;wandel
parken door zyn wildheid aan onge
repte natuur.
„Het zou ons streven zyn om het
karakter van wild natuurbosch zooveel
„mogelijk te behouden, opdat men al-
Paar wandelende, zich geheel „buiten"
„zou gevoelen".
Slechts een klein gedeelte is bestemd
voor verbreeding van een paar wegen
en vaarten en voor vergrooting van de
begraafplaats enz.
De koopsom bedraagt f 818.000,
Het voorstel is door den Gemeenteraad
met algemeene stemmen aangenomen
en door Gedeputeerde Staten goedge
keurd.
Onwillekeurig komt by een dergeljjke
gebeurtenis de vraag op: Zyn er geen
andere gemeenten, die ook zoo iets doen
kunnen? Ieder naar de mate van zijn
krachten? Het behoeft niet in eens zoo
grootscheeps te gaan als te Heemstede
wat minder, is ook al heel mooi.
Heemstede telde op 1 Januari 1912
nog geen 8000 zielen, dus pl.m. 1000
meer dan Zierikzee. Behalve heeren met
buitens, wonen er ook verschillende
bollenkweekers.
Ulenteelt.
In sommige streken van ons land
neemt de uienteelt een gewiohtige
plaats in by de landbouwculturen.
Onderstaande proef, die ik vond mede
gedeeld in no. 1 van het dit jaar
vanwege het Departement van Land
bouw enz. verschenen verslag der
Tuinbouwproefvelden is dus niet van
belang ontbloot, en moge hier een
plaats vinden.
In 1909 werd by den heer H. Nelissen,
in het Biesland woonachtig (gemeente
Oud-Vroenhoven (Liraburg) een proef
genomen, waarby werd nagegaan, of
by de bemesting van zaaduien het beter
wa3 chili-salpeter dan wel zwavelzure
ammoniak te geven, terwyl tevens werd
onderzocht of het aanbeveling verdient
het chili-salpeter in éénmaal of in twee
keer uit te strooien. De perceelen waren
2 Are groot.
O
w
M
- s
•3
I-
oa
CU
S 2
•- r2
15 o
oa
ca
O
2
CL,
o>
co O
T3
O)
04 *r" Z3
■2. S.-3
15
O
O
ui
o
lO
<c
a s
_S j-j
Het chilisalpeter heeft dus beter ge
werkt dan de zavelzure ammoniak,
hoewel de hoeveelheid stikstof, aanwezig
in de 7J K G. zwavelzure ammoniak
even groot was als die in 10 K.G.
chilisalpeter.
Voorts blykt uit deze proef, dat het
chilisalpeter het best in één keer wordt
uitgestrooid, want waar dit geschiedde
(perceel II) was de opbrengst nog 8
K.G. hooger dan van perceel III, waar
het 2 keer werd gegeven.
