ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
Maandag 10 Maart 1913.
Tweede Blad.
NIEUWSTIJDINGEN.
ZIERIKZEE—ROTTERDAM
ADYERTENTIEN.
(Zierikzeesche
C o u r a n t).
ABONNEMENT.
De abonnementsprijs van dit bladdat iederen
MAANDAG, WOENSDAG en VRIJDAG verschijnt, is
voor Zierikzee f 1,30, voor alle andere plaatsen in
Nederland t 1,60 per 3 maanden.
Voor het buitenland, verzending ééns per week,
f 10 per jaar bij vooruitbetaling.
69ste JAARGANG. No. 9361.
Directeur i A. J. DE LOOZE Jr.
Uitgever-Hoofdredacteur: A. FRANKEL.
Redacteur: J. WAALE.
ADVERTENTIE N.
Van 13 regels 30 ets., meerdere regels 10 ets.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
- De inzending moet geschieden des Maandags-,
Woensdags- en Vrijdagsmiddags uiterlijk 2 ure
AMERIKA.
Baltimore, 7 Maart. Heden had in de
haven een ontploffing plaats aan boord
van een bark, die naast een Engelsch
stoomschip bezig was dynamiet in te
nemen, beide schepen werden totaal
vernield. Het stoomschip had een be
manning van 23 koppen aan boord,
terwijl ook aan boord van de bark een
aantal mannen aan het werk waren.
Volgens de laatste opgaven werden
by de ontploffing 20 personen gedood
en 50 verwond, terwyl er nog 40 ver
mist worden. Tengevolge van de ont
ploffing werd een gedeelte van het dek
van het Amerikaansche kolenschip
„Jasori" 700 voet weggeslingerd, waarbij
3 personen der bemanning van dit schip
werden gedood en 29 gewond.
Stukken van het in de lucht ge
sprongen schip en vele onontplofte
kisten dynamiet werden overal in het
rond geslingerd. Één dezer kisten viel
op het dek van de sleepboot „Atlantic"
en ontplofte daar, wat tengevolge had,
dat 3 personen gedood werden.
TURKIJE.
Constantlnopel, 7 Maart. Met betrek
king tot het vergaan, op 1 Maart 1.1.
van de kleine Engelsche stoomboot
„Calvados", varende tusschen Const au-
tinopel en Panderma, gedurende den
orkaan in de Zee van Marmora, wordt
thans met zekerheid bericht, dat de
bemanning en meer dan 200 passagiers
by deze ramp om het leven kwamen.
De overlevenden van de schipbreuk
der „Calvados" verklaren, dat het schip
gedurende den storm in den nacht van
2 Maart j.l., tegen een rif in de golf
van Pandama geworpen werd. Men
slaagde er in het schip door raiddel van
kabels aan de rotsen vast te maken.
Op deze wijze werden ongeveer 150
passagiers van de 300 opvarenden gered.
Deze brachten 2 dagen in een zeer
haclielyke positie door, in den loop
waarvan 7 personen van koude stierven.
FRANKRIJK.
De minister van oorlog, Etienne,
diende het ontwerp tot invoering van
den driejarigen diensttyd by de Kamer in.
In de motiveering van het ontwerp
zette de regeering uiteen, dat de ver
meerdering der strydmacht 160.000 man
zal zyn. Zij vraagt machtiging om de
lichting, die met groot verlof zou kunnen
gaan, nog voor 'n jaar langer onder de
wapenen te mogen houden en doet een
beroep op de vaderlandsliefde van het
land. Een groote en nobele democratie
als de Fransche toch heeft vasten wil,
sterk en vry te leven en te kunnen
beschikken over haar lot.
Zoodra had minister Etienne zyn
mond niet open gedaan, of de uiterste
linkerzyde protesteerde met ongewone
hevigheid. %Minister Etienne bleef kalm.
De voorzitter Deschanel deed heftig zyn
bel gaan, maar slaagde er niet in de
socialisten te kalraeeren. Dezen schreeuw
den: „Wy protesteeren 1" en het Kamer
lid Jaurès riep: „Het is waanzin 1"
Men klopte met de deksels der lesse
naars. Deschanel, die er niet in kon
slagen de rust te herstellen, zette zyn
hoed op om de zitting op te heffen. De
tribunes werden daarop ontruimd. Het
tumult had ongeveer 20 minuten ge
duurd.
Nu las minister Etienne met krachtige
stem het wetsontwerp voor.
Dit stelt den actieven diensttijd vast
op 3, dien voor de reserve op 11, voor
het territoriale leger op 7 en voor de
reserve op 7 jaar. De socialisten schreeuw
den „Reactie, reactie 1" en slingerden
den minister beleedigingen naar het
hoofd.
Te midden van de algemeone opge
wondenheid gaf president Deschanel het
woord aan den rapporteur Chéron. De
socialisten namen tegen dezen echter
een zóó dreigende houding aan, dat
deze onder bescherming van zyn collega's
naar zyn bank moest terugkeeren. Het
wetsontwerp werd in handen van een
commissie gesteld.
De overgroote meerderheid der af
gevaardigden betreurt het onbehoorlijke
optreden der socialisten.
De Kamer zal later eerst de aanvraag
van een crediet van 500 millioen behan
delen. Dit bedrag is trouwens nog voor
vermindering vatbaar.
Partys, 6 Maart. Toen hedenavond om
8 uur een automobiel op den boulevard
Saint Martin voor een auto-bus wilde
uitwijken, werd de auto omver geworpen.
De inzittenden, Jacob Dalmayer, kapitein
ter zee, en Bernard Semé, een Neder-
landsch notaris, tijdelijk te Parijs ver
toevend, werden ernstig gewond, evenals
de chauffeur. Alle drie werden naar één
der ziekenhuizen overgebracht.
Bij informatie te Haarlem bleek het
volgende betreffende het auto-ongeluk
De namen van de gewonden zijn
B. M. Semé, 29 jaar, candidaat-notaris
te Haarlem, en J. Dalmeyer, 38 jaar,
super-indendant bij de Kou. Stoomvaart
maatschappij te Singapore, met verlof
in Nederland.
Beide heeren waren vooj plezier naar
Parijs vertrokken. Zij zijn gelukkig slechts
licht gewond en komen Zaterdag in
Nederlaud terug.
ENGELAND.
Twee kiesrechtvrouwen, dio een ver
gadering te Newport aankondigden, zijn
met water en slik geworpen, terwijl er
een aanval op haar rijtuig gedaan werd.
Volgens de Daily Mail zal een wets
ontwerp worden ingediend, waardoor de
„hongerstaking", meermalen door kies
rechtvrouwen toegepast om zich aan
gevangenisstraf te onttrekken, onmogelijk
wordt gemaakt. Een gevangene, die
voedsel weigert, zal eerst worden los
gelaten, als de gevangenisdokter dat
dringend noodzakelijk acht. Is hy of zij
buiten de gevangenismuren weer aan
gesterkt, dan volgt opnieuw gevangen
neming. Dit middel wordt net zoolang
herhaald, tot de straftijd uitgezeten is.
London, 8 Maart. Despoorwegarbeiders-
vereenigiug aanvaardde het voorstel van
de Midland-spoorwegmaatschappij, zoodat
het gevaar voor een algemeene staking
dus afgewend is.
De 23-jarige dame, die onlangs
samen met een vriendinhetThee-paviljoen
in Kew Gardens in brand gestoken heeft,
Joyce Locke, is door de Old Bailey-
rechtbank veroordeeld tot 18 maanden
gevangenisstraf. Voorts werd zy in de
kosten veroordeeld en moet zij 200 pond
storten als waarborg voor een 2-jarig
goed gedrag. By het uitspreken van het
vonnis zeide de president: „Ik ben niet
van plan om u de les te lezen, maar ik
wil alleen dit opmerken: Uit uw ver
klaringen blykt dat gy alle begrip ver
loren hebt van de gevolgen, die uw
daden hebben kunnen. Gy blijkt niets
te beseffen van de schade, het onrecht,
den angst, die een gevolg zyn van
dergelyke daden, voor alle klassen van
de bevolking, niet slechts voor de ryken,
maar ook voor de armen en de tobbers,
niet alleen voor de mannen, maar ook
voor de vrouwen".
„Gy spreekt van de wetten, door
mannen gemaakt, alsof dit de eenige
wetten waren, die de daden van de
menschen leiden moeten. Gy moet evenwel
gehoord hebben van een andere wet, die
zegt, dat men de menschen bejegenen
moet gelyk men zelf bejegend zou willen
worden. En het is deze wet, die door u
overtreden wordt. Ik straf u niet daar
voor. Ik straf u voor het overtreden van
de andere wet, die van de genoemde
een uitvloeisel is. Ik veroordeel u daar
om in de kosten van het geding". De
beklaagde: „Die weiger ik te betalen
Gy kunt mij naar de gevangenis sturen,
maar ik zal de kosten nooit betalen".
De pres.: „Myn vonnis luidt, dat gij de
kosten van het geding betaalt en dat
gij gevangen gezet wordt voor den tijd
van 18 maanden". De bekl.:„Ik zal zoo
lang niet in de gevangenis blyven".
Na nog eenig weerspreken werd de
veroordeelde suffragette naar haar cel
teruggebracht. Op de publieke tribune
waren bijna geen vrouwen aanwezig.
Uit Stad en Provincie.
St.-Maartensdyk, 6 Maart. Gisteren
avond werd alhier door den Ned. Bond
voor Vrouwenkiesrecht, een openbare
vergadering gehouden, ten doel hebbende
progaganda te maken voor genoemden
Bond. De zaal van mej. Polderman was
taraelyk wel bezet, doch wij zouden
haast zeggen, de meest belanghebbenden
ontbraken; slechts 2 dames uit deze
gemeente waren opgekomen.
De vergadering weid geleid door een
dame, bestuurslid der afdeelitig Tholen
van den Bond, en als spreekster trad op
mej. C. Staas, propagandiste van den
Bond. Nadat deze het woord verkregen
had, deelde zij mede, dat het doel van
den Bond was: het vormen van een
vereenigingspunt voor allen, die vrouwen
kiesrecht, hetzij actief of passief alleen,
hetzij actief en passief beide voor een
of meer vertegenwoordigende lichamen
voorstaan. De Bond bemoeit er zich
overigens niet mede, naar welke grond
slagen het vrouwenkiesrecht zal worden
verleend. Hij wil alleen de belemmerende
bepaling uit art. 80 der grondwet doen
vervallen, waarbij hef kiesrecht alleen
aan mannen toegekend wordt. Ver
schillende middelen worden door den bond
aangewend, om den bloei van deze te
bevorderen, als het verspreiden van
lectuur; het oprichten van cursussen op
verschillend gebied n.l. voor koken,
huisverzorging, staatswetenschap, enz.
Voorts besprak' mej. Staas de vrouwen
kiesrechtbeweging in Engeland, en
keurde natuurlijk ook af de wijze van
strijdvoeren, welke daar door een klein
deel der voorstanders van vrouwenkies
recht wordt toegepast, doch in den Ned.
Bond is deze manier van optreden niet
toegelaten, daar volgens art. 5 der
statuten alle leden zich verbinden door
hun lidmaatschap zich bij hunne propa
ganda voor het vrouwenkiesrecht te
onthouden van wanordelijke en geweld
dadige middelen.
Vervolgens liet de spreekster ver
schillende landen de revue passeeren,
waar Vrouwenkiesrecht is ingevoerd en
deelde mede, wat door invloed der
vrouw was bereikt in Finland en
Australië. Uit het rapport over de huis
industrie haalde zij eenige treffende
staaltjes aan van kinder-exploitatie en
wees er op, dat het nog zoo vaak
voorkomt, dat voor gelijken arbeid niet
gelyk loon betaald wordt.
Ook behandelde zy beknopt enkele
Nederl. wetten uit den laatsten tyd,
om daarmede aan te toonen, dat aan
de vrouw in de wetgeving nog zooveel
minder rechten worden toegekend dan
den man. Zy besprak uit dat oogpunt
de kinderwetten, herzien in 1905; de
invaliditeitswet, waarby geen weduwen-
rente wordt toegekend; de wet op het
auteursrechtop de personeele belasting.
Ook merkte zij op, dat voor het
eigenlyke vak-onderwijs der vrouw zoo
weinig wordt gedaan in vergelijking
met het vak-onderwys der mannen.
Toch constateerde mej. Staas aan het
eind harer rede, dat de maatschappij
zich gaat vervormen, dat zy meer gaat
gelyken op een góed huishouden, dat
de zorg voor elkander meer toeneemt,
doch ook, dat er nog zeer veel te ver
beteren valt, en dat de vrouwen
die verbetering kunnen helpen bevor
deren. De gansche rede werd door de
aanwezigen met aandacht gevolgd, doch
niet allen waren het met mej. Staas
eens, zooals bleek na de pauze, toen
de heer W. de Wilde het woord vroeg,
om de spreekster enkele vragen te stellen.
Deze vragen werden echter zoo eigen
aardig toegelicht, dat men den indruk
kreeg, dat de heer De Wilde niet precies
de bedoeling van de vrouwenbeweging
inzag. De spreekster diende natuurlijk
van antwoord.
Ook de heer Everaars verklaarde
zich een tegenstander van de uitbreiding
van de rechten der vrouw; hy grondde
zich daarby op den bybel. Doch ook
mej. Staas staafde met teksten uit den
bybel, dat de vrouw niet behoeft te
zijn in elk opzicht de onderdanige van
den man.
Ook meende de heer Everaars, dat er
wel eenige politieke kleur in den Bond
stak, ook al had mej. Staas het tegendeel
verklaard.
De spreekster bestreed deze raeening
in de eerste plaats op grond der statuten
en ten andere door het feit, dat vooraan
staande mannen van verschillende poli
tieke kleur, lid van den Bond zyn, o. a.
dr. De Visser en Van Munster. Tot slot
droeg mej. Staas nog een lief gedichtje
voor van Jan C. de Vos, getiteld:
Meester'8 straf'.
Enkele personen traden toe als lid
van den Bond.
Tholen, 8 Maart. Onlangs deelde de
heer jhr. Van Vredenburch in de raads
vergadering mede, voornemens te zyn
een eigen verlichtings-installatie aan te
schaffen, als er redenen bleven zich over
het geleverde gas door de Thoolsche
gasfabriek te beklagen. Hoop op beter
schap schynt verloren te zyn. Zoowel
villa als tuin van het bij velen bekende
„Buitenzorg" van den heer Van Vreden
burch zal binnenkort electrisch worden
verlicht; ook op de boerderij zal elec-
triciteit toegepast worden. De ervaringen,
die daarmede zullen opgedaan worden,
kunnen wellicht van veel belang zijn
voor de verlichtingskwestie dezer ge
meente
Colijnsplaat. In de j.l. Vry dag ge
houden vergadering van ingelanden van
den polder Oud-Noord-Beveland, waren
tegenwoordig en vertegenwoordigd 41
van de 49 Ingelanden.
Goedkeuring werd verleend op, even-
tueele te doene aanbestedingen.
Opgemaakt werd een aanbevelingslijst
voor Gezworen, waarop zijn geplaatst
de heeren, le. G. N. C. Israel, 2e.
M. v. d. Weele en 3e. A. Kole Cz.,
allen wonende te Colijnsplaat.
Vlissingen, 8 Maart. Van de gelegen
heid, dat het s.s. „Zuid-Beveland" van
den prov. stoorabootdienst op de Wester-
Schelde, eerstdaags een ketel-reparatie
moet ondergaan, zal gebruik gemaakt
worden om het schip te verlengen.
RECHTZAKEN.
In onze courant van den 17 April
1911, maakten wy melding van een
procedure door mevrouw Le Nobel
Manure ingesteld, tegen de gemeente
Oostburg, wegens het naar haar raeening
onrechtmatig doen delven eener sloot,
en leggen van buizenleidingen door een
aan haar toebehoorend weideperceel.
Laatstleden Woensdag heeft de Arron-
dissement8-Rechtbank alhier vonnis
gewezen in deze zaak, de op last van
het gemeentebestuur gepleegde hande
lingen onrechtmatig verklaard, diens
volgens de gemeente veroordeeld, om
aan de eischeresse de schade te vergoeden,
die zy door deze handelingen mocht
hebben geleden, voorts om het weide-
perceel wederom in zijn vroegeren
toestand te herstellen, met machtiging
op de eischeresse om, indien hiertoe
binnen een maand na het in kracht van
gewysden gaan van het vonnis niet
mocht zyn overgegaan, die herstelling
in den vroegeren toestand zelf te doen
bewerkstelligen voor rekening der ge
meente, en ten slotte met veroordeeling
der gemeente in de proceskosten.
(Midd. Ct.)
Voor den krygsraad te Arnhem
stond Vrydag terecht-de genie-sergeant,
aan wiens schuld te wyten is, dat het
ongeluk veroorzaakt werd op 5 Septem
ber 1.1. in 't Vossengat te Utrecht,
waarbij 6 soldaten verdronken. De krijgs
raad oordeelde, dat aan hot vlot, dat
onder leiding van beklaagde vervaardigd
was, technische fouten kleefden, en
veroordeelde hem tot 1 maand hechtenis.
HeerenYcen, 7 Maart. De kanton
rechter heeft heden Andries W. te
Terband en Harm E. te Nyehaske, die
op 30 Januari j.l., toen twee jongetjes
door het ijs waren gezakt, niet de hulp
boden, welke zij zonder gevaar voor
eigen leven hadden kunnen verleenen
(een der knaapjes is toen verdronken)
veroordeeld elk tot f 50 boete of 10
dagen hechtenis.
De Ambtenaar van het O. M. had
14 dagen hechtenis geëischt.
Aanbestedingen, Verkooplngcn, enz.
NIeuwerkerk, 7 Maart. Heden werd
alhier, ten overstaan van notaris Biermasz,
publiek verkochtEen woonhuis, staande
op erpaohtsgrond aldaar, voor f 1007
met f 10 toebeding.
Door het bestuur van den Oud-
Noord-Bevelandpolder te Colijnsplaat is
Vrijdag aanbesteed het bestorten van
den onderzeeschen oever tusschen de
peilraaien 47b en 48a, over een opper
vlakte van 3910 M2.
Inschrijvers waren de heeren
J. de Bree, Ternevzen, voor f 10668;
Joost Tollenaar, idem, voor f10360; Jan
Roskam, Sliedrecht, voor f10215; J. W.
Roeloffs, Papendrecht, voor f 10160 en
M. v. d. Hoek, Terneuzen, voor f 9768.
Aan den laagsten inschrijver is het
werk opgedragen.
0 N D E R W IJ S.
Aan alle ouders van kinderen, die de
openbare lagere school te Tholen be
zoeken en „aan alle verdere belang
stellenden" is door het hoofd en acht
onderwijzers en onderwijzeressen dier
school een uitnoodiging gezonden tot
by woning van een vergadering op 14
dezer, 's avonds 7 uur, in de gemeente
bewaarschool, waarin uiteengezet zal
worden, waarom de openbare school
liefde en steun verdient-en waarom deze
school voor de kinderen van ons volk
verkozen moet worden boven elke
secteschool.
Naar men verneemt zal een spreker
van elders overkomen, om voor de ver
gadering op te treden.
Bij kon. besluit is beniferad tot
leeraar aan 's Rijks H. B. S. te Zwolle,
dr. W. P. A. Jonker, thans leeraar aan
de Rijks H. B. S. te Goes.
Landbouw en Veeteelt.
De landbouwkundige dienst in België
verspreidt een bericht over een aard
appelziekte, die tot nog toe in België
onbekend was, maar sinds eenige jaren
in Engeland, West-Duitschland en verder
verwijderde streken woedt. Het is de
aardappelkanker. In genoemd bericht
worden tevens de voorbehoedmiddelen
aangeduid, evenals de behandeling, die
moet worden toegepast, als de ziekte
uitbreekt.
Oud-Vossemeer. Bij den landbouwer
M. Goorden is een geval van miltvuur
by een rund geconstateerd. Onmiddellijk
werden de noodige voorzorgsmaatregelen
voor ontsmetting enz. genomen.
MARKTBERICHTEN.
Gent, 7 Maart.
T7as. In Russisch vlas was de handel
in de afgeloopen week kalm, maar de
pryzen waren vaster. De aanvoeren van
inlandsch worden niet grooter. De ver
koop is kalm tot flauwe pryzen voor de
ordinaire soorten.
Zeetijdingen. Zlerikzee.
UITGEKLAARD:
8 Maart. „Noordstar", kapt. J. Huis
man van Pruisen naar
Engeland.
INGEKLAARD:
9 Maart. „Corinthian", kapt. Tli. Brown,
van Engeland naar Pruisen.
ST00MB00TDIENST
en tusschengelegen plaatsen.
MAART.
Vftn Zierikzee:
Dinsd. 11
Woen. 12
Dond. 13
Vrijd. 14
Zaterd.15
Zond. 16
Maand. 17
Dinsd. 18
8,30
8,30
9,30
9,30
6,-
10,
Van Rotterdam
Dinsd. 1 I's morg. 11,30
Woen. 12
Dond. 13
Vrijd. 14
Zaterd. 15
10,30
10,30
10,30
10,-
Zond. 16 's nam. 1,
Maand. 17 's morg. 11,30
Dinsd. 18 11,30
Geboren:
Maria Pieternella Joséphine,
Dochter van J. C. SMITS eu
J. M. J. L. SMITS—
MASELANtr.
Oost-Souburu, 8 Maart 1913.
