ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
Vrijdag 22 November 1912.
Van Houten's
RONA
Cacao
1
V.
Eerste Blad.
Eerste Blad.
hoe geheel ANDERS
en hoeveel BETER
dan alle andere goedkoope merken.
in
Smaak
in
Kracht
in
Geur
in
Kleur
e
merken
(Z ierikzeesche
C o u r a n t
ABONNEMENT.
Da abonnementsprijs van dit bladdat iederen
MAANDAG, WOENSDAG en VRIJDAG verschijntis
voor Zierikzee f 1,30, voor alle andere plaatsen in
Nederland f 1,60 per 3 maanden.
Voor het buitenland, verzending ééns per week,
f 10 per jaar bij vooruitbetaling.
69ste JAARGANG. No. 9316.
Directeur: A. J. DE LOOZE Jr.
Uitgever>HoofdredactcurA. FRANKEL.
Redacteur: J. WAALE.
A D V E R T|E N T I E N.
Van 13 regels 30 ets., meerdere regels 10 ets.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
De inzending moet geschieden des Maandags-,
Woensdags- en Vrijdagsmiddags uiterlijk 2 ure.
Dit nummer bestaat uit vier bladen.
-
--
Uit Stad en Provincie.
Zierikzee, 22 Nov. De heer jhr.
De Muralt, voorzitter van de Commissie
van Toezicht op het Middelbaar Onder-
wys, heeft te kennen gegeven niet voor
een herbenoeming tot deze functie in
aanmerking te willen komen.
Gisterenavond vergaderde in de
koffiekamer van de Concertzaal het
Departement Zierikzee der Maatschappij
tot Nut van 't Algemeen.
Opgekomen waren, met inbegrip van
de bestuursleden, 25 leden.
De vergadering werd geleid door den
heer Beelaerts van Emmichoven, die bij
ontstentenis van den secretaris de notulen
voorlas, eerst die van de voorlaatste en
vervolgens die van de laatste vergadering.
Beide werden goedgekeurd, de laatste
gewijzigd.
Medegedeeld werd door den voorzitter,
dat de heeren mr. H. Pleyte, A. C. van
der Vliet en M. C. van der Vliet hun
ontslag als bestuursleden genomen hadden.
In de plaats van den heer A. C. van
der Vliet werd gekozen mr. S. J. M. van
Geuns met 23 stemmen. Mede aan
bevolen was de heer L. Doelemau.
Mr. H. Pleyte werd met 16 stemmen
herkozen. Mede aanbevolen was de heer
H. J. Korlvinke.
En in de plaats van den heer M. C.
van der Vliet werd gekozen mr. J. C. H.
Prikken met 17 stemmen. Mede aan-
aanbevolen was de lieer P. H. Pomes.
Nadat in beginsel was besloten om
dit jaar buitengewone ondersteuningen
te geven, stemde de vergadering er in
toe toe te kennen aanFloralia f 15,
de Wijkverpleging f 15, de Bewaarschool
voor Minvermogenden f 15, de Vereeni-
ging tot oprichting en instandhouding
van de Ambachtsschool f 15, de Soep
kokerij f 15, de Vereeniging van School
kindervoeding f 15 en aan het Prov.
Comité voor Zeeland voor Dieren
bescherming f 5.
Bij de rondvraag herinnerde mr. Canes
aan de indertijd gedane toezegging van
het bestuur in overweging te nemen den
door hem uitgedrukten wensch
a. tot het houden van volkslezingen;
b. tot het nemen van die maatregelen,
waardoor de Nutsbibliotheek beter ge
huisvest wordt.
De voorzitter zeide, dat beide punten
in de bestuursvergadering overwogen
waren geworden, en dat in de volgende
algemeene vergadering het bestuur het
resultaat van zijn overwegingen zou
mededeelen.
Hierop werd de vergadering gesloten.
Aanbestedingen,Verkooplngen enz.
Zierikzee, 22 Nov. Ten overstaan
van den notaris J. Franse werd heden
alhier in het openbaar verkocht het
woonhnis en erf aan de Nieuwe Haven,
wyk D no. 41, voor f 135(7.
O N D E R W IJ S.
Eikerzee, 19 Nov. Aan het herhalings-
onderwys aan de openbare school alhier
nemen, naar wy vernemen, 16 mannelijke
leerlingen deel.
Stavenisse. Voor de betrekking van
onderwyzer met verplichte hoofdacte
openbare school alhier heeft zich geen
enkele sollicitant aangmeld.
Oud-Vossemeer. De heer J. Hasselton,
leerling der Rijks-Normaallessen te
Tholen, is te Breda geslaagd voor de
akte vrye- en orde-oefeningen.
Tholen. Van de 10 leerlingen der
Ryks-Normaalschool alhier, zijn 7 ge
slaagd voor de akte vrye- en orde
oefeningen.
Geslaagd op het examen vrye- en
orde-oefeningen der gymnastiek te Breda
de heeren J. Rynberg en M. J. Groene-
wege te St.-Annalanden te Venlo
mej. S. K. Schippers te Kortgene, te
Yenlo N. C. v. d. Graaff te 's-Heer-
Hendrikskinderen, T. v. d. Vliet te
Ierseke.
Aan het herhalings-onderwys, dat
aan de openbare school te Bruinisse
gegeven wordtwordt deelgenomen
door 11 jongens en 13 meisjes.
RECHTSZAKEN.
Het gerechtshof te Amsterdam ver
oordeelde in hooger beroep een kamer
verhuurster tot vier maanden gevangenis
straf op grond van art. 250bis W. v. Str.
Dit artikel luidt: „Hy die van het
opzettelijk teweegbrengen of bevorderen
van ontucht door anderen met derden,
een beroep of gewoonte maakt, wordt
gestraft met gevangenisstraf van ten
hoogste een jaar, oi geldboete van ten
hoogste duizend gulden".
Provinciale Staten van Zeeland.
Najaarszitting 1912.
Vergadering van Vrydag 22 November,
des morgens te tien uur.
Voorzitter was H. J. Dijckraeester,
Commissaris der Koningin,
Aanwezig 39 leden.
Afwezig de heeren Siegers, Louwerse
en Hombach.
Ingekomen was nog een adres van
den gemeenteraad van Serooskerke (Sch.)
om een subsidie in de kosten zijn huis
houding van f 150. Het werd gesteld
in handen van Gedep. Staten ter fine
van praeadvies.
Na resumtie der notulen van de vorige
bijeenkomst en mededeeling der benoe
ming van de voorzitters en onder-voor
zitters van de afdeelingenwerden
aangenomen de voorstellen van Gedep.
Staten tot vaststelling van een nieuw
reglement op het stellen van zekerheid
door de rekenplichtige ambtenaren der
provincie, en tot aanvulling van het
reglement op de wegen en voetpaden,
door welke aanvulling Gedep. Staten
zullen bepalen op welke wegen slechts
in één richting mag worden gereden.
Vervolgens was aan de orde de be
handeling van het voorstel tot vaststelling
eener verordening tot het weren van in
breuken op
Natuurschoon.
Volgens het algemeen verslag werd
in een afdeeling gevraagd of de ont
worpen verordening niet in stryd kan
zyn met de wet, waarop door Gedep.
Staten geantwoord werd, dat in Noord-
Holland eene verordening is vastgesteld,
die door de regeering is goedgekeurd.
Een lid meende, dat de controle op
de naleving van de verordening aan
Burgem. en Weth. en niet aan een op
zichter van waterstaat moet worden
opgedragen; waarop een lid van Gedep.
Staten antwoordde, dat zij moeilijk de
controle aan Burgera. en Weth., die
trouwens reeds'genoeg te doen hebben
kunnen opdragen, maar wel aan een
provinciaal ambtenaar.
Alleen bedoeld lid stemt tegen het
het art. 6 betrekking hebbend op de
controle. Verder vereenigde men zich
in deze afdeeling algemeen met het
voorstel.
In een tweede afdeeling vroeg men
of de verordening geen inbreuk kan
maken op het eigendomsrecht en werd
gestemd over eene redactie-wijziging.
In de derde afdeeling vindt één der
leden het in principe verkeerd, van
overheidswege in te grijpen in het
eigendomsrecht van particulieren. Wat
hem betreft, vindt hy de reclameborden,
waartegen geageerd wordt, niet leelyk.
Bovendien blijven er vele gevallen over;
waarin de voorgestelde verordening niet
billijk zal werken, zoo b.v. wat betreft
de reclames in de stationsimmers deze
liggen buiten de kom der gemeente.
Een ander lid wyst op het „de gusti-
bus non est disputandum", en gelooft,
dat weinigen het met den eersten
spreker zullen eens zijn. Hij vindt de
meeste borden een afschuwelijk gezicht.
Hij wijst erop, dat sommige stations
binnen de kom der gemeente liggen.
Een derde lid verklaart zich ook voor
de verordening, een vierde lid laat de
zaak koud, terwijl een vijfde lid er niet
voor is, omdat hij beschroomd is voor
deze zaak een nieuwe verordening in
het leven te roepen. Ten slotte wijst
een zesde lid er op, dat vele nering
doenden de verordering met vreugde
zullen begroeten, immers zy zijn dan
niet meer verplicht ter wille der con
currentie groote onkosten te maken.
Bij stemming verklaren zich 7 leden
vóór, en 3 tegen het voorstel; terwijl
4 leden zich hun stem voorbehielden.
Gedep, Staten vonden in het verslag
aanleiding om hun voorstel zoo te
wijzigen, dat aan hen ter beoordeeling
zal worden gelaten, welke de grens der
bebouwde kom is eener gemeente.
De eerste spreker was de keer Van Voort-
huyzen. Hij bracht hulde aan Gedep Staten voor
het doen van het voorstel, en uitte zijn vreugde
over den afloop der stemming in de afdeelingen.
Hij ging ook mede met de voorgestelde wijziging.
De heer Sprenger zou het betreuren, als het
voorstel werd aangenomen, tenzij de eigenaar
wordt schadeloos gesteld.
De heer Blum ontkende, dat inbreuk gemaakt
wordt op het eigendomsrecht, en wees er op,
dat in Noord-Holland prof. Van Hamel, één
onzer eerste juristen, het idéé verdedigde. Er
is hier sprake van een misbruik. Thans is het
voor Zeeland juist nog de goede tijd een ver
ordening in het leven te roepen.
De heer Merckens had eenige bezwaren van
taalkundigen aard, en stelde een redactie
wijziging voor.
De heer De Veer heeft nergens aanleiding
gevonden tot de voorgestelde wijziging en vraagt
of de bedoeling is van Gedep. Staten bij ieder
afzonderlijk geval te beoordeelen, of er sprake
is van den kom der gemeente of niet.
De heer Blum zeide, dat het de bedoeling
is om in geval van verschil van opvatting de
beslissing aan Gedep. Staten te houden.
De heer De Veer wees or op, dat dus ook
thans bij Gedep. Staten niet vaststaat, wat de
kom is, en hij zal daarom tegen de verordening
stemmen. Hij acht de toevoeging overbodig.
Men kan de beslissing gerust aan den rechter
overlaten.
De heer Blum zette nogmaals de bedoeling
van Gedep. Staten uiteen.
De heer De Veer zeide geen stemming over
het bewuste artikel te verlangen.
Het geheele voorstel werd hierop aangenomen
met 25 tegen 15 stemmen.
Aan de orde is thans het voorstel tot
toekenning van eene bijdrage van ten
hoogste f 13.000 aan de gemeente
Goes, in de kosten van stichting van
een gebouw voor de
Rijks-Landbouwwinterschool.
Blykens het algemeen verslag kon
men zich in één der afdeelingen algemeen
met het voorstel van Gedep. Staten
vereenigenin de beide andere afdeelingen
werd het bekend, dat Gedep. Staten
slechts de helft toezeggen, in plaats van
-,9j zooals in Groningen, waarna een
der leden aanvoert, dat Goes toch den
grond ook gratis moet beschikbaar
stellen, waarvoor het zich groote uit
gaven moet getroosten.
Een der leden van Gedep. Staten
zeide in eene afdeeling, dat Goes tevreden
mag zyn met de helft, waar het gebleken
is, dat het Rijk niet bereid was subsidie
te geven.
Een lid zou gaarne zien, dat de be
paling dat de gemeente zich verplicht,
bij vervreemding van het gebouw, de
helft der waarde van het gebouw aan
de Provincie terug te betalen, vervalt.
Een ander lid vindt, dat, waar de
Minister zich voorbehoudt de eventueele
verplaatsing der school, het rijk dient
te waarborgen de mogelijke waarde
vermeerdering van het gebouw in zulk
geval.
Na de stemming over een kléine
redactiewijziging, vereenigden zich alle
leden met het voorstel.
De heer Van der Vliet wees op de wensche-
lijkheid, dat bepaald wordt dat voor terug
betaling de waarde aangewezen wordt van het
gebouw en den grond, en niet voor het gebouw
alleen.
De heer Blum zegt, dat het onwaarschijnlijk
is, dat de school weggaat.
Het voorstel wordt zonder stemming aange
nomen.
Aangenomen worden de voorstellen
tot verhooging van het maximum van
het renteloos voorschot te verleenen aan
de gemeente Krabbendyke, voor her
stelling en versterking van den havendara,
van f 5534 op f 6917, en tot afwijzing
van het verzoek van het bestuur van
den A. N. W. B., Toeristenbond voor
Nederland, om verbetering van den weg
van Walzoorden naar Hulst.
Bij de behandeling in de afdeelingen
van het voorstel tot afwijzing van het
verzoek van den gemeenteraad van
Vrouwenpolder om een renteloos voor
schot voor wegsverbetering, werd door
een lid het voorstel van Gedep. Staten
om als eenmaal voor een weg een rente
loos voorschot is verstrekt, dit dan later
te weigeren, ook al is het 48 jaren ge
leden dat zulks toegestaan werd, z. i.
een verkeerd stelsel is; ook een ander
lid zou ieder geval op zich zich zelf
beoordeeld willen zien, en ook andere
leden zouden om verschillende redenen
met het stelsel willen breken. Door de
leden van Gedep. Staten werd met
nadruk gewezen op het gevaar, dat er
zou kunnen ontstaan, indien van het
eenmaal ingenomen standpunt werd af
geweken. Een voorschot dient alleen om
de gemeente op gang te helpen, maar
dan is die gemeente natuurlijk verplicht
verder voor het onderhoud van den weg
te zorgen.
In een afdeeling werd over het voor
stel gestemd en verklaarden zich er
slechts 2 leden tegen.
Het voorstel werd zonder discussie en
stemming aangenomen.
Volgens het Algemeen Verslag over
het voorstel van Gedep. Staten in zake
de verkeersmiddelen tusschen
Noord- en Zuid-Beveland
werd dit voorstel door meerdere leden
verdedigd, op grond dat de bestaande
toestand metterdaad slecht is en deze
dringend voorzieng eischt.
In één afdeeling merkte een lid op,
dat de aankoop en huur der veren
onnoodig is, omdat het hier niet geldt
een privaat maar een publiek recht; en
door een ander lid, dat wanneer door
de booten van Middelburg op Zierikzee
driemaal per dag Kortgene, Wolphaarts-
dyksche veer en Katsche veer werden
aangedaan, de belangen van Noord-
Beveland voldoende zouden zyn be
hartigd. Geen dezer meeningen werd
door andere leden gedeeld.
Een der leden in een andere afdeeling,
meende, dat een antecedent zal worden
geschapen; terwijl een ander meende,
dat de bediening aan de veerschippers
kon worden overgelaten met subsidie
der provincie; in een andere afdeeling
werd gewezen op de weinige activiteit
van die veerschippers.
Eindelijk werd in nog eene afdeeling
opgemerkt, dat de kosten niet bekend
zijn en dat het niet zeker is, hoe het
na 25 jaar moet gaan, als de huur van
het veerrecht Kortgene—Wolphaartsdyk
geëindigd is; terwijl nog een lid op
merkte, dat de Staten gebonden zijn by
aanneming van dit voorstel van Gedep.
Staten om het dan te verwachten voorstel
aan te nemen, ook al leidt dat tot te
groote kosten.
Hiertegenover werd gestelddat|,
wanneer b.v. na tien jaar de
omstandigheden, die den verkoop be
letten van het veerrecht Kortgene
Wolphaartsdijk zijn gewijzigd, over aan
koop kan worden onderhandeld en als
dan medewerking is te verwachten.
Wat aangaat het voorstel, dat bij
aanneming zal volgen in de a.s. zomer-
zitting; als zou blijken, dat de kosten
der exploitatie te groot zouden worden
wat wel niet het gevaKzal zyn
zal de aankoop en huur dier veren toch
altijd uit commercieel oogpunt eene zeer
goede daad zyn, ook al werd dat te
verwachten voorstel niet aangenomen.
Het resultaat der stemmingen in de
afdeelingen was, dat 19 leden zich ver
klaarden vóór het voorstel, en één lid
alleen voor punt f, het uitnoodigen van
Gedep. Staten om vóór 1 Juli 1913
aan de Staten een voorstel te doen
omtrent de definitieve bediening van de
beide verer.
Tegen het voorstel stemden 3 leden,
terwijl een 12-tal leden zich hunne stem
wenschten voor te behouden.
Gedep. Staten vonden geene aanleiding
tot nadere opmerkingen.
De heer van Dalsum zegt, het lid te zyn, die
alleen veer een pont was. Spreker meent, dat
uit het rapport blijkt, dat de provincie niet
het recht zou hebben te varen tusschen haar
eigen steigers door het rijkswater, en dat dit
recht alleen zou berusten bij Ambachtsheeren.
Dat recht dateert echter van vóór onze tegen
woordige wetgeving, hetgeen de spreker in den
breede uiteenzette aan de hand van talrjjke
geschiedkundige gegevens. Spreker betreurde
het, dat deze kwestie niet onderworpen is aan
een bekwaam jurist, die geen belang bij de
zaak heeft. Hij stelt voor een open crediet aan
Gedep. Staten verleenen voor een onpartjjdig
juridisch advies, en het aanvragen aan de
regeering van het recht om een veer te stichten
naast- de bestaande.
De heer Fokker meende, dat de geschied
kundige zaken niet" van belang zijn voor de
kwestie, maar de vraag, of er al of niet een
veerrecht bestaat, en datbestaat volgens
spreker zodder kwestie. De vraag, of het recht
billijk is of niet, doet ook niet ter zake, maar
uitsluitend of het bestaat. Er is onder de be
zwaren van den lieer van Dalsum geen enkel,
dat hout snijdt. Waren de veerrechten twijfel
achtig, dan waren er zeer zeker al eens over
geprocudeerd. Ook wees de heer Fokker er op,
dat hij en addere meesters in de rechten, leden
der Staten, toch ook onpartijdig zijn.
De heer Dekker bestreed zijnerzijds ook het
betoog van den heer Van Dalsum; vooral waar
deze spreekt \an cadeau geven van geld aan
de Ambachtsheeren. Het tusschenvoorstel van
den heer Van Dalsum is er één, dat de Noord-
Bevelanders in bun isolement zal handhaven.
De heer Van Oeveren bracht dank aan Gedep.
Staten voor het doen van het voorstel. Spreker
zegt, dat als de zaak weer wordt uitgesteld,
Noord-Beveland hier niet in zal berusten.
Itpreker acht het in het belang van Noord-
Beveland en in het belang van Zeeland, dat liet
voorstel van Gedep. Staten wordt aangenomen.
Het voorstel van den heer Van Dalsum werd
niet ondersteund.
De heer Van Dalsum kwam nog nader op zijn
betoog terug, en meende, dat de jurisprudentie
uitwijst, dat hier geen sprake is van een privaat,
doch van een publiek recht. Spreker protesteert
tegen het nemen van een besluit tot afkoop
van een recht, dat volgens hem geen recht is.
De heer Dieleman memoreerde o. a. dat reeds
in 1902 de regeering een ontwerpnet indiende
tot afschaffiug dezer veerrechten, zoodat ze toen
als bestaande erkend worden.
Spreker meent, dat het niet vaststaat, dat het^
veerrecht een uitvloeisel is van het leenstelsel.
Hij is er vast van overtuigd, dat de bedoelde
veerrechten nog bestaan. De Hooge Raad heeft
reeds vroeger beslist, dat het overzetten van
menschen op een andere plaats verboden is.
Het veerreoht geldt niet uitsluitend op eert
bepaalde plaats.
Na de artikelsgewjjze behandeling van het
voorstel werd het in stemming gebracht en
met algerueene stemmen aangenomen.
Bjj de behandeling der mededeeling
van Gedep. Staten omtrent het doorvaren
der booten van den Provincialen
