ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
Vrijdag 15 November 1912.
Onze trouwste
Huisvrienden
CdCAt
Eerste Blad.
VAN HOUTEN'S
Naar de Zwitsersche bergen.
(Z ierikzeesche
C o u r a n t
ABONNEMENT.
De abonnementsprijs van dit bladdat ïederen
MAANDAG, WOENSDAG en VRIJDAG verschijnt, is
voor Zierikzee f 1,30, .voor alle andere plaatsen in
Nederland f 1,60 per 3 maanden.
Voor het buitenlandverzending éénsper week
f 10 per jaar bij vooruitbetaling.
69ste JAARGANG. No. 9313.
Directeur: A. J. DE LOOZE Jr.
Uitgewer-HoofdredacteurA. FRANKEL.
Redacteur: J. WAALE.
A D V E R T|E N T I E N.
Van 13 regels 30 cl?., meerdere regels 10 els.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
De inzending moet geschieden dis Maandags-,
Woensdags- en Vrydagsmiddags uiterlijk 2 ure.
Dit nummer bestaat uit drie bladen.
DIHIIIlllllilUïïnuiiiin
f
- w
illfllUlllllllltftllllli.nl.
Algemeen Overzicht.
De Vereenigde Staten van Noord-
Amerika hebben met een overweldigende
meerderheid dr. Woodrow Wilson tot
President der groote republiek gekozen.
De demokratische partij heeft hierdoor bij
de stembus op schitterende wijze de over
winning behaald. Deze electorale zege
praal beteekent voor het Amerikaansclie
volk een aanzienlijke verlaging van de
hooge invoerrechten, zoodat de levens
middelen en levensbenoodigdheden, die
thans in het rijk aan de overzijde van
den Oceaan tengevolge van het protectie-
stelsel hoog in prijs gestegen zijn, aan
merkelijk dalen zullen. De nieuwe
president zal natuurlijk met deu dui
delijk geopenbaarden volksgeest reke
ning houden. De machtige demokra
tische partij toch, die hem op het
kussen bracht, heeft op haar vaandel
liet beginnel van vrijhandel geschreven.
Zijn taak in deze zal hem vergemakke
lijkt worden, omdat ook het Huis van
Afgevaardigden thans om is. De repu-
blikeinsche partij, die daarin de meerder
heid vormde, maakt thans in genoemd
staatslichaam de minderheid uit.
In New-York hebben na afloop van
een monstermeeting meer dan 20.000
kiesrechtvrouwen, voorafgegaan en bege
leid door een aantal muziekkorpsen, met
toortsen en lantaarns, met banieren en
vlaggen een avondoptocht door de stad
gehouden. Het getal menschen, dat
langs den weg geschaard stond om
dezen niet gewonen optocht te zien, wordt
op 400.000 geschat.
De zieke man ligt te Constantinopel te
zieltogen. Wel trachten bekwame doktoren
hem nog op te knappen, maar of't lukken
zal, mag betwijfeld worden. De Grieken
hebben Saloniki veroverd, en Adrianopel
staat op het punt van vallen. Alleen
Skoetarie, dat door de Montenegrijnen
belegerd wordt, biedt dapper weerstand.
Op de Tsatjaldslinie, waarachter de
Turken beproeven zullen het zegevierend
Bulgaarsche leger tegen te houden, hebben
volgens berichten uit Bulgaarsche bron,
die in het algemeen betrouwbaarder
bleken te zijn dan die van Turksche
zijde, de Bulgaren vijf forten veroverd.
Blijkbaar wordt op deze linie hevig go-
streden. Zoo de Turken met hun aloude
dapperheid zouden vechten, dan zou het
nog te bezien staan, of de Bulgaren, die
door den langdurigen strijd afgemat zijn,
en hun krijgsbenoodigdheden en mond
behoeften van verre moeten aanvoeren,
in staat waren genoemde linie te ver
overen en tot Constantinopel door te
dringen. Maar de fut schijnt er uit te
zijn bij de Turksche troepen. Zij heeten
zelfs gedemoraliseerd te wezen. Van geest
drift is bij hen geen sprake. De Turksche
soldaten weigeren in grooten getale voor
hun vaderland dat hen laat verhongeren
en aan de gewonden geen hulp biedt,
hun bloed te vergieten.
Nu zijn honderd Turksche priesters
(ulemas) naar het leger gezonden, ten
einde den moed bij de soldaten er in te
brengen, en zoo mogelijk hun fanatisme
op te wekken.
Is een oorlog op zich zelf reeds wreed,
gruwzaam wordt hij, wanneer de strijdende
partijen elkander misvormen. Zoo liggen
in een hospitaal tien Turksche soldaten
met afgesneden neuzen. Montenegrijnen
moeten zich hieraan hebben schuldig
gemaakt.
Te Constantinopel hebben in het paleis
van den Oostenrijksclien gezant de ge
zanten der Mogendheden een vergadering
gehouden. Op die vergadering stelde
Rusland's gezant voor de Dardenellen
ten behoeve van de vreemde oorlogs
schepen open te stellen. Uit het hierop
gevolgd ijzig stilzwijgen van den Engel-
schen gezant bleek, dat de Mogendheid,
die hij vertegenwoordigt, zeker daartegen
ernstige bezwaren zal koesteren.
In de buitenlandsche bladen wordt
gemeld, dat de Balkanstaten met elkander
druk onderhandelen over 't 9tichten van
een keizerrijk De Balkan. De Czar van
Bulgarije zou dan keizer worden, terwijl
de andere Balkanstaten hun souvereiniteit
behielden en tot elkander in dezelfde
verhouding zouden komen te staan als
de Duitsche bondsvorsten. Een nieuwe
Balkaostaat zou in het leven worden
geroepen en wel door de verheffing van
Albanië tot vorsten-idm.
De Albaneezen hebben, teneinde te
voorkomen, dat zij door Servië worden
opgeslokt en ter verkrijging van autonomie
een deputatie uit hun midden naar de
hoven der Europeesche mogendheden
gezonden.
Turkije heeft zich rechtstreeks tot de
Baikanstaten gewend teneinde een wapen
stilstand te verkrijgen en te onderhan
delen over den vrede.
Het Engelsche Kabinet heeft in het
Lagerhuis een nederlaag geleden. Bij
de behandeling van het Home-Rule-
ontwerp (zelfbestuur voor Ierland) werd
door de oppositie, die talrijk was
opgekomen, een amendement ingediend,
dat een jegens de regeeriug vijaudig
karakter droeg. Daar de aanhangers der
regeering grootendee'ls afwezig waren,
werd dit amendement met een meerder
heid van 22 steramen aangenomen.
Minister Asquite en zijn collega's ver
lieten hierop terstond de zitting. In een
hierop gehouden Ministerraad werd
besloten ne portefeuilles niet ter be
schikking van den Koning te stellen.
Asquith deelde in de Maandag gehouden
zitting van het dichtbezette Lagerhuis
mede, dat hij den volgenden dag een
voorstel zou doen, waardoor liet besluit,
dat liet Lagerhuis ten opzichte van het
geïncrimineerde amendement genomen
heeft, zou herroepen worden. Deze
mededeeling werd door de oppositie met
gelach, door de aanhangers der regeering
met gejuich begroet.
Toen het Ministerie den daarop vol
genden dag zijn voorstel indiende, maakte
de conservatieve partij een zoo helsch
lawaai, dat de voorzitter genoodzaakt
was de zitting op te heffen. In de gis
teren gehouden zitting stelde de voor
zitter (Speaker) voor de zitting tot
Maandag te verdagen. Minister Asquite
verklaarde namens de regeering zich met
dit voorstel te vereenigeu. Het Huis
ging hierop uiteen.
In Madrid Heeft een onverlaat van
27 jaar, vermoedelijk een anarchist, den
voorzitter van den Ministerraad, Don
José Canalejas, met een revolverschot
vermoord. Toen de Minister, getroffen
door de schoten, ineenzakte, kwam een
voorbijganger te hulp snellen, en riep:
„Don José, Don José", waarop deze nog
de kracht bezat om te kunnen zeggen
„Die ellendeling lieeft me gedood".
Hierop blies hij den laatsten adem uit.
Het lijk is gebracht geworden naar het
gebouw van het Ministqfie van Binnen-
landsche Zakeh. De Koning snelde bij
het vernemen van den laaghartigen
moordaanslag naar het Ministerie, waar
hij bij het lijk een kort gebed deed.
Aan de echtgenoote van Canalejas werd
medegedeeld, dat haar gemaal van de
trap gevallen was. Toen de Minister
van Financiën van den moord hoorde,
viel hij in zwijm en moest hij naar zijn
huis worden weggedragen.
Gendarmen hebben den moordenaar,
die na den aanslag met het pistool
zichzelf gekwetst heeft, naar een wacht
post van het „Roode Kruis" gebracht.
XIII.
Gelijk Bern staat in het teeken van
den beer, staat Luzern in dat van den
leeuw.
In dezelfde mate als de koning der
dieren edeler en fierer is dan de bruine
witkraag, verheft zich hier de oorzaak
van de vereering van een dier verre
boven die van Bern.
De bezienswaardigheid van Luzern is
het Löwendenkmal, gewyd aan de nage
dachtenis van de Zwitsersche lijfwacht
van Koning Lodewyk XYI, welke bij
de bestorming der Tuillerieën in den
nacht van -10 Augustus 1792 zich
weigerde over te geven en heldhaftig
den dood inging.
Naar het model van den Deen Thor-
waldsen, één der meest beroemde
beeldhouwers der vorige eeuw, is dit
gedenkteeken uitgehouwen uit een
natuurlijke, zich ter plaatse bevindende
rots, daar als het ware uitgekomen
niet dus, zooals gewoonlijk, een daar,
los van de omgeving, geplaatste steenen
klomp.
De leeuw, een waar meesterstuk, ligt,
door een speer doorboord, ter neder op
een bundel wapenen, en houdt in zijn
klauw het wapenschild der Bourbons.
Onder den leeuw staan uitgebeiteld
de namen der gevallen officieren; daar
boven de waarlyk goed gekozen woorden
Fidei ac virtatl Helvetiorum. (Aan de
trouw en den moed der Zwitsers).
Zoo wordt op treffende wyze de helden
moed gehuldigd van de nakomelingen
van den ridderlijken Wilhelm Teil.
In de omgeving van dat gedenkteeken
het aantrekkingspunt van alle vreem
delingen liggen vele en velerlei in
richtingen van vermaak en leering.
Wij hebben vluchtig bezocht het
Panorama, voorstellend een tafereel uit
den Fran8ch-Duitschen oorlog van 1870,
hetwelk zich heeft afgespeeld op de
Fransch-Zwitsersche grensde overgave
van de Franschen onder generaal Be-
zoeki aan de Zwitschers en hun ont
wapening.
Wij dachten toen niet, dat weldra
het oorlogsvuur weer hoog zou oplaaien,
met kans heel Europa in brand te zetten.
Wel heeft de 70er oorlog een hem
waardigen na- en opvolger gevonden.
Luzern, een stad van 40.000 inwoners,
treft bij het eerste gezicht reeds door
haar schoonheid en voornaamheid, door
haar prachtigen aanleg, haar vele deftige,
zeer rijke hotels, en vooral door haar
water. Weinig plaatsen zullen zoo bij
uitstek schilderachtig gelegen zyn, als
deze witte stad.
Zy grenst aan de overschoone Vier-
waldstatterseezij wordt doorkruist door
de in dat meer uitloopende Reuss en
omringd door de prachtige Alpen, waar
onder de Pilatus en Rigi bijna ieder,
althans bij name, bekend zijn.
De aandacht trekken voorts ver
dienen die ten volle de twee oude,
houten, overdekte bruggen, welke naast
vele moderne, genoemde rivier over
bruggen. De eene, de Kapellbrücke,
dateert reeds van 1333, de andere
van 1407.
Zy zijn voorzien van tal van gave
muurschilderingen, betrekking hebbende
op de geschiedenis van Zwitserland en
op de schutspatronen van deze stad.
Maar meer van de moderne bruggen
heeft men een wonderschoon gezicht op
de stad, haar water en de geheele
omgeving. Waarlijk, ik als oud-Amster
dammer, ben gewoon aan dergelijke
gezichten. Hoorden wy niet reeds op
school den lof bezingen van de onvol
prezen Amstel met haar beide, mooi
bebouwde en druk be'wandelde oevers
Hoorden wy niet altijd dit tafereel
roemen als bijna eenig ter wereld, alleen
door en in Venetië overtroffen? En zie,
ik ben bang, dat men my, zeer ten
onrechte, houdt voor iemand, die alles
wat van buiten komt of daar gezien
wordt, hemelhoog opvijzelt, al het
inlandsche meters diep neerhaalt.
Want anders zou ik neerschrijven,
voor zoover ik dat kon, wat er in mij
omging, toen ik wandelde langs de
wereldberoemde Schweizerhofquai en
die vergeleek met Weesperzyde en
Amsteldijk in rayn geliefde geboorte
plaats.
Daarom laat ik af dit te doen, my
vergenoegend, dat men ook door stil
zwijgen welsprekend kan zyn.
Dit wil ik wel zeggen.
Nog nooit en in geen enkele stad
van welk land ook, door my bezocht,
heeft eenige weg zoo'n bewondering,
neen]extase, by me opgewekt, als deze
Schweizerhofquai, een kade, zoo ge
noemd, naar het daaraan gelegen over-
dadig-weelderige, artistiek gebouwde en
machtig-groote Schweizerhof hotel.
En dat hotel is zelfs nog niet het
mooiste en voornaamste aldaar. Ik denk
nog aan het Palace-hotel, op het einde
van die kade gelegen, omringd door een
prachtpark, dicht bij de terreinen en
gebouwen van het Kurhaus.
Ik behoef u niet te zeggen, dat het
des middags en 's avonds zeer druk op
die kade is, en dat het daarlangs
stroomende water steeds krioelt van
ranke en fraaigebouwde bootjes, door
allerlei krachten voortbewogen, en be
mand door de „fine fleur" van de geheele
wereld.
Toen wij er wandelden, werd daar
juist een internationale wedstrijd voor
motorbootjes gehouden, welke de drukte
op den weg en het water zeer ver
hoogde en verlevendigde. Ook toen
was daar niet één rustbewaarder te zien.
Luzern maakt meer den indruk van
een hotelstad, dan van een huizenstad.
In overeenstemming daarmede zyn de
winkelstraten bizonder talrijk en vooral
zeer modern.
Onze achterhoede heeft daar lang
gewinkeld en gekocht.
Met vele pakjes beladen, kwamen zy
telkens terug in ons hotel. De voorhoede
heeft haar tijd voor zich zelve aan
genamer, voor haar familie wellicht
minder nuttig, doorgebracht, door eenige
tochtjes naar buiten te doen. Want wat
is de bewoner van Lvzern een bevoor
recht sterveling 1
Wonende in een zeldzaam mooie
stad met prachtwandelingen en gelegen
heid te over tot het doen van de aller
mooiste watertochtjes, biedt de omgeving
hem de heerlykste uitstapjes, zonder tal.
Ach, hoe benijdde ik, inwoner van
Zierikzee, met haar Wandeling en
haar onbeschaduwde dyken, met haar
Schuddebeurs als een boschryke oase
in een vruchtbaardoch eentonig
polderland, toen oprecht en welgemeend
de gelukkige bewoners van het door
God en mensch gezegende Luzern.
Wat dacht ik toen met weemoed aan
het door mij verloren paradijs, dat, zoo
het op verre na niet de vergelijking met
deze stad kan doorstaan, toch „het
mooiste dorp van Europa" geroemd wordt
te zijn.
Dat dan toch kan bogen op en
pronken met de machtige en majestueuze
zee, de zee van Mesdag en Israels,
de zee, die woest bulderen, maar ook
welluidend neuriën kan, de zee, die tal
van offers vergt, maar ook velen levens
kracht biedt, levenskracht en levenslust,
verkoeling en verademing, den ver
moeide rust, den naar afleiding hakende
genot schenkt.
Ja, de verschillen op deze aarde zijn
groot en vele, de meeste onvermijdelijk
en niet te keeren.
Uit Stad en Provincie.
Noordgouwe. Op Dinsdag 19 Nov.
a.s. zal alhier de verkiezing plaats
hebben voor een lid van den gemeente
raad, ter vervulling van de vacature
ontstaan door. het overlyden van den
heer M. Schikker.
Renesse. Trots regen en wind trok
Dinsdagavond j.l. het alhier -bestaando
muziekgezelschap „Luctor et Emergo"
er op uit om een serenade te brengen
aan een van ziju werkende leden, den
heer J. Houtman, die dien dag zijn
25-jarig huwelijksfeest vierde.
Met een opgewekte rnarsch werd naar
zijn woning gemarcheerd en werden
aldaar eenige nommers ten beste ge
geven.
Door den voorzitter werd de jnbilaris
gecomplimenteerd en namens 't muziek
gezelschap hem een souvenir aange
boden.
Hulde aan 't muziekgezelschap, dat
ziju leden weet te eeren, maar ook en
niet minder hulde aan den jubilaris die
op dien leeftijd nog met den meesten
lust werkend lid van dat gezelschap
wil zijn.
{Niet van onzen gewonen corres
pondent).
Noord-Schouwen. Op het noorderstrand
van Schouwen is een aantal nieuwe
battings, planken en enkele schrooten
van verschillende lengte aangedreven.
Het strandgoed, dat ongemerkt is, is
opgeborgen.
Stavenlsse. Door den laatsten storm
vloed van 11/12 dezer werd aan het
Waterschap Stavenisse de volgende
schade aangericht:
Vernietigd 852 M2. Vilvoordsche steen
glooiing en steenstrook, 564 M2. basalt-
