den Voorzitter is aangegeven, te doen
nemen.
De heer Bolier acht de gemeente in
zekeren zin verplicht iets te geven, omdat
er zooveel voor Bruinisse is gedaan.
De heer De Koning stelt voor afwijzend
te beschikkende gemeente staat er
slecht genoeg voor; bovendien hebben
de burgers er heelemaal geen voordeel bij.
De hoer Van Vessem zou liever het
prteadvies van Burgem. en Weth. gehoord
hebben en stelt voor het adres ander
maal naar het college van Burgem. en
Weth. te renvoyeeren om prseadvies,
waarmede de heer De Koning genoegen
neemt en zijn voorstel intrekt.
Het voorstel van den heer Van Vessem
wordt daarna aangenomen;
6°. Brief van Ged. Staten, houdende
terugzending van de Gemeente-begrooting
1913, met verzoek een paar wijzigingen
te doen aanbrengeno. a. is op den post
jaarwedde van onderwijzers f 12,50 te
weinig uitgetrokken, omdat een onder
wijzeres met 1 Nov. 1913 10 dienstjaren
kan doen gelden. Volgens aanteekening
ter griffie is deze onderwijzeres 1 Nov.
1903 tijdelijk benoemd te Poortvliet.
Hiervan was ter secretarie niets bekend,
wel dat ze met 1 Mei 1904 vast was
aangesteld.
Vervolgens is op den post krank
zinnigen f 108 te weinig uitgetrokken,
omdat niet is gerekend op de betaling
aan het Rijk en de Provincie van het
evenredig aandeel, dat de gemeente moet
bijdragen en een derde der verplegings-
kosten van den krankzinnige C. van der B.
Burgem. en Weth. stellen voor deze
posten te verhoogen en den post onvoor
ziene uitgaven met dat bedrag te ver
minderen, wat met algemeene steramen
wordt aangenomen;
7°. van W. Verspoor, houdende
verzoek om ten dienste van den te houden
danscursus een lokaal van de openbare
school te mogen gebruiken.
Hiertegen is geen bezwaar;
8°. van Johs. van den Berge, beurt
schipper, om afschrijving van kaai-
geld van af 1 Aug., wegens het in werking
treden der nieuwe verordening.
Hierop wordt goedgunstig beschikt.
Vervolgens wordt overgegaan tot de
benoeming van een lid van het Burg.
Armbestuur. Aan de beurt van aftreding
is de heer J. van den Berge Jstz.
De door Burgem. en Weth. opgemaakte
voordracht bestaat uit de heeren J. v. d.
Berge Jstz. en I. Hage Lz.
Eerstgenoemde wordt met algemeene
stemmen benoemd.
Burgem. en Weth. stellen den Raad
voor van den post onvoorziene uitgaven
een bedrag van f 50 af te schrijven en
dit over te schrijven op
dienstrijzen f 5; briefporten, vrachten
f 30 en op onderhoud van openbare
gebouwen f 15.
Ten slotte deelt de Voorzitter mede,
dat heden aan de aannemers der haven
werken een bedrag ad f 20760 is uitge
keerd als 2° termijn der aannemingssom.
Nadat nog eenige besprekingen ge
houden waren over het werk aan de
haven en den dam, werd de vergadering
gesloten.
St.-Flllpsland, 29 Oct. De tram van
half elf kwam hedenavond eerst te half
twaalf aan. De oorzaak dezer vertraging
was, dat ter hoogte van den Noordweg
in den Anna-Jacobapolder een defect
aan het personenrijtuig ontstond, zoodat
men langzaam achteruit moest stoomen
naar de remise om de invalide achter
te laten en een ander rijtuig aan te haken.
Poortvliet, 28 Oct. Heden werd op
eenigszins plechtige wijze, ten 12 ure,
de eerste steen gelegd voor de bizondere
school alhier, door het jongste dochtertje
van den heer B. W. de Graaff, ouderling
alhier. Daarna sprak de heer Joh. K.
Krijger den voorzitter toe. De plechtig
heid werd met dankgebed en het zingen
van Ps. 105 vers 5 gesloten.
Middelburg, 28 Oct. In den laatsten
tyd kwamen by de politie alhier her
haalde raaien klachten in van aanran
dingen van minderjarige kinderen. De
politie hield daarom een waakzaam oog
en gisteravond mocht het een inspecteur
gelukken, aan te houden, een zekeren
d'H., 29 jaar oud. Hg wordt verdacht
van overtreding van art. 247 Wetb. v.
Str., bg herhaling gepleegd. Door den
gearresteerde werden verschillende feiten
bekend. Hedenmorgen is hg ter be
schikking van de justitie gesteld.
Door Gedeputeerde Staten is tot
schatter der pachtwaarde van gronden
gelegen in den calam. Oud-Kempens-
hofstedepolder, benoemd de heer J. G. P.
Timans te 's-Heerenhoek en van gronden,
gelegen in den calam. Leendert Abraham-
polder, de heer N. M. Tazelaar te
Colynsplaat.
De Gemeenteraad besloot heden
met 14 tegen 1 stem in principe tot
invoering eener straatbelasting.
Uit de Vest alhier is hedenmorgen
opgehaald het lgk van den 60-jarigen
slager, sedert 8 October 1.1. vermist.
Door de gezondheidscommissie alhier
wordt overleg gepleegd met de commissies
te Vlissingen en Veere over de mogelijk
heid van oprichting van één
slachthuis van de verschillende gemeenten.
Deze onderhandelingen worden gevoerd,
omdat de gemeenteraad van Middelburg
de oprichting van zulk een inrichting voor
Middelburg alléén te kostbaar achtten.
Dinsdagavond is in het bijzijn van
de overige leden van het Dagelijksch
Bestuur, den heer Singels uit den Haag,
technisch-adviseurden directeur en
onder-directeur van de electriciteitswer-
ken, den gemeentebouwmeester on ver
tegenwoordigers der trammaatschappij
uit Vlissingen, wier electrische centrale
den stroom levert, door den burgemeester
van Middelburg de hendel overgehaald,
waarop de stroom uit den toevoerkabel
naar de stadskabei werd toegelaten, en
hiermede verklaarde hij het gemeentelijk
electrisch bedrijf voor geopend. Hiermede
is thans voldaan aan den wensch van
vele ingezetenen en de aansluitingen van
vrij vele perceelen zal nu in de eerst
komende dagen ter hand worden ge-
KERKNIEUWS.
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen te Heinkenszand ds. Warners
te Gapinge.
Zonneinaire. In de consistoriekamer
ligt gedurende 8 dagen ter inzage de
lijst van stemgerechtigde manslidmaten.
Zij telt 102 namen.
Geref. Gemeente.
Tweetal te Goes: ds. D. C. O verduin,
te Ridderkerk en ds. H. Kievit te
Aagtekerke.
ONDERWIJS.
Benoemd tot onderwijzer aan de Herv.
school te Goes, de heer L. K. Plenckers,
te Gorinchem.
Landbouw en Veeteelt.
Schouwen, 28 Oct. Tengevolge van
de groote uitgestrektheden bietenvelden
en doordat men laat was begonnen, zit
de landbouw nog volop in het vervoer
der peen naar de havens. Voor de
trekdieren komt het er op aan om
de zwaargeladen wagens moeizaam
voort te slepen. Gelukkig de dieren,
die met krachtvoer worden gesterkt.
Men kan ze kennen, die zich met een
schraal rantsoen te vreden moeten
stellen. De voerman zit er achter met
de zweep, en reeds van ver hoort men
ze met ruwe dreigkreten toesnauwen.
Op den doorweekten akker kan men
dikwijls slechts met halve vrachten
voortkomen, en ook de arbeid schiet
slecht op te midden van modder en
water. Aan de zaai heeft men nog
weinig gedaan, zoodat het werk weer
heel laat zal geëindigd zyn.
Drelschor. De aanvoer van suiker
bieten is zóó groot, dat ze op het
haventerrein niet meer geborgen kunnen
worden en men alzoo een ander terrein
in gebruik heeft genomen.
De opbrengst wordt gerekend op
ongeveer 16000 K.G. per gemet, met
een gehalte van 17 k 18 pCt.
Men schrijft uit Zeeuwsch-
Vlaanderen
In de laatste dagen was er hier van
Belgische zijde veel vraag naar allerlei
soort van vlas. Wat in de vorige maand
en in de eerste dagen van October
bijna onverkoopbaar was, gaat nu voor
goede prijzen weg. Voor uitstekende
kwaliteit worden zelfs zeer hooge prijzen
besteed. Voor ongezwingeld vlas betaalt
men 20 tot 30 francs per 100 kg., ge
zwingeld vlas brengt 5 tot 6 francs per
steen van 3 kilogram op.
Ryks-Landbouwwlnterschool.
De uitslag van het toelatingsexamen
Ryks-Landbouwwinterschool te Goes
voor den cursus 191213 is als volgt:
Toegelaten tot de le klasse:
A. J. van Dyke, 's-Gravenpolder.
C. van Gorsel, Krabbendyke.
P. J. Kasse, Kleverskerke.
J. B. Kooiman, Zierikzee.
P. L. Krepel, Bruinisse.
A. J. van Lugk, Wolfaartsdgk.
J. J. de Jager, 's Heer Arendskerke.
C. Mol, Waarde.
J. van Putte, Zonnemaire.
J. W. van Nieuwenhuizen, Goes.
J. Steenhart, Oostburg.
Tot de 2e klasse.
S. H. van den Berg, Wissenkerke.
J. D. Doeleman, Anna-Jacobapolder.
K. A. van Langeraad, Dreischor.
De Regt, Wissenkerke.
M. Thorenaar, Waarde.
De cursus begint met 32 leerlingen,
ii.l. 14 in de eerste en 18 in de tweede
klasse of 11 meer dan het vorig jaar,
zoodat het gebrek aan voldoende ruimte
voor plaatsing der leerlingen nu meer
dan ooit zal gevoeld worden.
Voor den nieuwen snoeicursus van
de Maatschappij van Ooft- en Tuinbouw
in 't voormalig IVde district van Zeeland
hebben zich slechts 3 sollicitanten aan
gemeld.
Aanbestedingen, Verkoopingen enz.
Te Middelburg is Woensdag aanbe
steed het maken en inhangen van een
paar ijzeren buiten-ebdeuren voor de
groote schutsluis van het Kanaal door
Zuid-Beveland te Wemeldinge.
Raming f 23000.
Minste inschrijver de firma Ten Horn
Jacob, te V eendara, voor f23200.
RECHTSZAKEN.
Voor de rechtbank te Alkmaar is
tegen Dinsdag 5 November gedagvaard
de koopman en visscher N. B., van het
eiland Urk, wegens beleediging van ds.
Snel, aldaar.
Op één der Zondagen in Juli heeft
genoemde N. B. in de Herv. kerk aldaar
gecollecteerd als diaken. Hij is daarna
uit de kerk gegaan naar het voorportaal.
Na de godsdienstoefening passeerde
ds. Snel hem. B. nam zijn hoofddeksel
af en sloeg familiaar daarmede tegen
ds. Sncl's schouder en zeide: „Wij
collecteeren wel voor de armen, maar
niet voor jou".
Ds. Snel achtfe zich daardoor beleedigd
en wilde deze zaak gerechtelijk vervolgd
hebben.
Heden (Woensdag) werd voor het
Assisenhof te Gent behandeld de zaak
tegen P. J. Vermeulen, beschuldigd
van moord te Lokeren op zgn gehuwde
minare8. Na het plegen van dezen
moord vluchtte V. op Nederlandsch
grondgebied en pleegde hij te Axel
diefstal met inbraak, by welke gelegen
heid hij werd gearresteerd.
Openbare
vergadering van den Gemeenteraad
te St.-Maartensdijk,
op Vrijdag 25 October 1912.
Tegenwoordig alle leden; voorzitter
de burgemeester.
Na lezig der notulen van de vorige
vergadering, welke ongewijzigd worden
goëdgekeurd, komen aan de orde de
ingekomen stukken:
1°. Een verzoek van het tentoon
stellingscomité te Middelburg, plan 1913,
om subsidie of toezending van zaken op
het gebied van kunst en geschiedenis.
Besloten wordt geen subsidie te ver-
leenen, doch wat op het gebied van
oudheden, kunst en geschiedenis hier
aanwezig is, zal worden toegezonden,
mits zonder eenige kosten voor de
gemeente en voldoende gewaarborgd;
2°. Een schrijven van H.H. Gedep.
Staten, waarin wordt meegedeeld, dat
dit college bezwaar maakt tegen enkele
artikelen der voorwaarden, waarop con
cessie verleend is tot het aanbrengen
eener electrische verlichting in deze
gemeente.
Er zal getracht worden deze punten
met den concessionnaris tot een goede
oplossing te brengen;
3Ü. Een schrijven van den heer
Districtsschoolopziener, waarin gewezen
wordt op het Kon. besluit van 25 Juni
1912 en waardoor verschillende ver
anderingen aan 't schoolgebouw zullen
moeten plaats hebben.
De voorzitter deelt mede, dat na dit
schrijven de heer schoolopziener reeds
een bezoek aan de school heeft gebracht
en toen reeds eenige veranderingen heeft
genoemd, welke later in behandeling
zullen komen;
4°. Het bekende verzoek van de
vereeniging van schoolartsen tot in
voering van bepalingen tot wering van
schoolleerlingen, die lijden aan eenige
met name genoemde besmettelijke ziek
ten, die niet in de wet genoemd worden
Dit verzoek wordt voor kennisgeving
aangenomen.
Daarna kwam aan de orde een af-
en overschrijving in de begrooting van
1912, tot een bedrag van f 120,83,
noodig tengevolge van de verandering
gebracht in de periodieke verhooging
der onderwijzerssalarissen en het ver
krijgen der hoofdacte door den onder
wijzer C. ScheTpenisse. Alsmede tot een
bedrag van f 50 wegens kosten van
onderzoek electrisch licht.
Beide voorstellen worden met alge
meene stemmen aangenomen.
Daarna stelt de voorzitter aan de
orde de benoeming van personeel by
het herhalingsonderwijs, er aan her
innerende, dat in de laatste jaren het
geheele personeel daarvoor aangewezen
wordt en stelt voor dit weer te doen.
Alzoo wordt besloten.
Daarna deelt de voorzitter mede, dat
is ingekomen een staat van taxatie der
gronden, welke de heeren C. Groenewege
en A. Geluk in ruil hebben aangeboden
tegen een perceel gemeentegrond, waar
van ook de taxatie op dien staat voor
komt.
Taxateurs waren de heeren C. Gakeer,
H. Elenbaas en W. Geluk Gz.
Uit dezen staat blykt, dat het perceel
bouwland, eigendom der gemeente en in
pacht bij A. Geluk, is getaxeerd op
f 1250 per gemet en het perceel wei
land (gemeente-eigendom) en in pacht
by C. Groenewege, op f 1050 per gemet,
terwijl het perceel bouwland in Blot,
behoorende aan de heeren C. Groene
wege en A. Geluk, is geschat op f 700
per gemet.
De voorzitter vraagt of de heeren zich
met deze taxatieprijzen kunnen ver
eenigen.
De heer M. Groenewege is van mee
ning, dat de gemeentegronden te hoog
zijn geschat.
De heer Gakeer zegt, dat hy het land
in Blot nu ook heeft gezien, waarop de
heer Rijnberg vraagt: „hoe is het door
u bevonden".
De heer Gakeer antwoordt, dat het
hem zeer tegen viel.
De heer Hoek merkt op, dat hy liever
de zaak maar zoo zou laten, dan heeft
niemand te klagen.
De heer Kloet zegt: de taxatie is zóó,
dat de gemeente er goed mede is; ik
ben er voor.
De heer Groenewege wil dit wel ge-
looven.
De heer Rynberg acht eene ruiling
als deze altijd in 't nadeel der gemeente,
daar tengevolge van het minderwaardige
land, dat de gemeente ontvangt, de
waarde van het vastgoed vermindert.
Met 4 tegen 2 steramen wordt de
taxatie goedgekeurd.
De heeren Rijnberg en Gakeer achtten
wel de taxatie goed, doch steramen
tegen, omdat zij tegen deze ruiling
zijn, terwijl de heer Groenewege buiten
stemming blijft wegens bloedverwant
schap met de ruil-aanvragers.
Aan de heeren C. Groenewege en A.
Geluk zullen de ruilvoorwaarden mede
gedeeld worden.
Daarna wordt door den voorzitter
voorlezing gedaan van den taxatiestaat
der gemeente-landeryen, voor het geval
dat deze onderhands verpacht worden.
Taxateurs waren de heeren A. Bierens
te St.-Annaland, C. Dorst te Stavenisse
en Keur te Scherpenisse.
Uit dezen staat blykt, dat de pacht
sommen loopen van f 30 tot f 50 per
gemet.
De voorzitter vraagt of de heeren zich
met deze taxatie kunnen vereenigen.
Algemeen wordt zij goedgevonden.
De heer Rijnberg merkt op, dat wel
niemand der leden in staat zal zgn een
oordeel over al de perceelen uit te
spreken en we vertrouwen moeten stellen
in de taxateurs.
De taxatie wordt met 6 tegen 1 stem
aangenomen.
De heer Rijnberg stemt tegen, omdat
hy de pachtprijzen liever bij publieke
veiling zag vastgesteld.
Ook de heeren Hoek en Gaakeer ver
klaren, dat zy dat liever hadden gezien.
De voorzitter merkt op, dat er in deze
zaak voorloopig geen verdere besluiten
kunnen genomen worden, daar vóór alles
nog de goedkeuring van Gedep. Staten
vereischt wordt.
Ingevolge de voorwaarden kan alleen
aan de oude pachters gevraagd worden,
of zy bereid zyn tegen de bepaalde
taxatie de landerijen te aanvaarden,
onder voorbehoud echter van de goed
keuring van Gedep. Staten.
De heer Rynberg geeft den voorzitter
in overweging, diegenen der oude pach
ters, welke om verschillende redenen
geen pachter meer mogen zyn, daar
mede in kennis te stellen of hun te
vragen, of zy aan de voorwaarden kunnen
voldoen, daar al de perceelen vry komen
van pachters die overleden zyn, van die,
welke zelve het land niet meer beboeren,
daar onderhuur verboden is, alsmede de
perceelen van het raadslid Hage.
De heer Hage merkt op, dat zyr^ per
ceelen ingesloten liggen en die zyn er
meer, en die kunnen toch weer vergund
worden.
De voorzitter stemt er mede in, dat
volgens de voorwaarden ingesloten per
ceelen weer kunnen vergund worden.
De lieer Gakeer acht dit ook goed en
deelt mede, dat ook by 't Kroon-Domein
stappen in die richting worden gedaan.
De heer Rynberg stemt toe, dat vol
gens de voorwaarden moet gehandeld
wordenhy wenscht echter gaarne
vroegtydig te weten, en de andere heeren
zeker ook, welke perceelen vry komen,
en welke perceelen als „ingesloten"
worden opgegeven, opdat wy ons per
soonlijk kunnen overtuigen van den toe
stand der ligging en ons kunnen doen
inlichten, daar het woord „ingesloten"
zeer rekbaar is.
De voorzitter zegt, vroegtydig die
inlichtingen te zullen verstrekken.
De heer Rijnberg zegt: ik wil wel
gaarne den heer Hage en anderen ge-
looven, doch vóór ik rayn stem uitbreng,
wil ik ook voor mijn zeiven overtuigd
zyn door onderzoek om 't rechtvaardige
te kunnen voorstaan.
Ook de voorzitter noemt het ieders
plicht om de belangen der gemeente
voor te staan en te behartigen als onze
eigen zaken.
Hierop wordt de vergadering gesloten
Eerste Kamer.
Bij de behandeling van de wijziging
der Muntwetten bepleitte de heer
Cremer de scheiding van het munt
wezen van Nederland en Ned.-Indië.
De heer Van Nierop wenschte een
desbetreffende staatscommissie en ook
de heer Van den Bergh bepleitte de
reserveering voor Indië van winst uit
zilver aanmunting.
De minister van financiën deelde mee
dat de Nederlandsche bank alle mede
werking heeft toegezegd voor de on
middellijke circulatie van gouden vijfjes.
Evenals de minister van koloniën ver
dedigde spr. de wetsontwerpen.
TWEEDE KAMER.
De Kamer zette Dinsdag de behan
deling van het ontwerp invaliditeits- en
ouderdomsverzekering voort. De heer
Duys, die zyn rede van Vry dagmiddag
voortzette, bestreed de theorieën van
den heer Bos, als anti-sociaal, bepleitte
staatspensionneering en bestreed uit
voerig het ontwerp. Hy betoogde dat
de hoogte der rente-uitkeering niet
bepaald moet worden naar hetgeen is,
maar naar de behoefte, waarvoor niet
de industrie maar het kapitalisme aan
sprakelijk is. Spr. keurde af, dat de
minister in zyn stelsels de arbeiders
belast met een enorm deel der bedryfs-
invaliditeit en betoogde, dat het om
utiliteitsredenen noodig is in het ont
werp een gewone specificatie der
bedrijven op te nemen. Spr. betoogde
uitvoerig, dat de arbeiders te zwaar
worden belast. Geheel ten onrechte is
de wiskundige nota van prof. Kluyver
zonder meer gebaseerd op Duitsche
cjjfers. Toen Minister Talma protest
aanteekende tegen het becritiseeren van
het werk van prof. Kluyver, verzocht
de voorzitter den minister de leiding
van de debatten aan hem over te laten.
Besloten werd Woensdag en Donderdag
ook avondzitting te houden.
Tweede Kamerverkiezing te Ommen.
Bij de gehouden herstemming is tot
lid van de Tweede Kamer, ter voorziening
in de vacature ontstaan door het be
danken van Dr. A. Kuyper, gekozen de
heer baron Mackay (Chr. Hist.) met
4305 stemmen.
Op den heer mr. H. Vegte (a. r.)
waren 3551 stemmen uitgebracht.
De weide in den herfst.
Al heeft men het in sommige streken
in den herfst nog zoo druk met de
aardappels, suikerbieten enz, toch mag
men de weide niet vergeten. Zy eischt
in dit jaargetijde een bizondere zorg.
Zooals ge weet, groeien er op een weide
verschillende soorten van gras en klaver.
Van die grassoorten zijn heel wat „over
blijvende planten", b.v. het beemdgras,
het vlokgras, het zwenkgras, het raaigras
en nog meer andere. Deze gewassen,
die gedurende den zomer vele malen van
stengels en bladeren beroofd zijn, hebben
heel wat voedsel aan den grond ont
trokken en moeten, om vroeg in het
voorjaar voldoende te kunnen opschieten
en weer krachtig te kunnen groeien,
reeds nu voldoende bemest worden. Zy
hebben dan weder gelegenheid om in
stengels en wortèlstokken een voorraad
op te hoopen, die zij straks in het voor
jaar gebruiken. Eigenlijk moet dan ook
de weide reeds in het najaar bewerkt
en bemest worden. Ik maak natuurlijk
een uitzondering voor laag gelegen weiden,
die in den winter onderloopen. Daarby
kunnen de bewerking en bemesting tot na
den winter uitgesteld worden. Wat kan
men by de normaal gelegen weiden voor
den winter doen? Wat bewerking aan
gaat, één ding. Men ga, zoodra de beesten
binnen zyn, of als de weide voor het
laatst gehooid is, met de egge over de
weide en slechte ze goed. De grond kan
dan in den winter eens goed opvriezen.
Verder kan men, wat de bemesting
aangaat, drie dingen geven en móet
men die ook gevenkalk, kali en
phosphorzuur. Kalk niet elk jaar. Op
hooge weiden minder vaak dan op lage,
maar op alle weiden moet men nu en
dan toch eens kalk geven. Kali geve
men alle jaren. In den herfst op zand
gronden in den vorm van k a n i e top
andere gronden in den vorm van 40 pet.
kali zout. Weiland, dat nog niet met
kali bemest is, kan men met goeden
uitslag 1200 K.G. kaïniet per Hectare
geven. Later brenge men dit tot 800 K.G.
per Hectare terug. Van het 40 pet.
k a 1 i z o u t geve men resp. 500 K.G. en
300 K.G. Ook het phosphorzuur geve
men alle jaren b.v. in den vorm van
thoraasslakkenraeel of beendermeel. Een
stikstofbemesting stelle men uit tot het
voorjaar. Wanneer de weide zoo behandeld
wordt in dit jaargetyde, geelt zy den
volgenden zomer honderdvoudig moeite
en kosten terug.
Ambulance Roode Kruis.
Dr. Bierens de Haan te Rotterdam,
lid van het hoofdbestuur van het Neder
landsche Roode Kruis, heeft een opdracht
aanvaard, om op te treden als hoofd
der ambulance, welke door het hoofd-
