MlilkZËESCHE
NIEUWSBODE.
Vrijdag 9 Augustus 1912
(25 ierikzeesohe
C o u r a n t).
NIEUWSTIIDIN8EN.
Uit Stad ia Proviacia.
Reisindrukken.
ABONNEMENT.
De abonnementsprgs van dit blad, dat lederen
MAANDAQ, WOENSDAO en VRIJDAO verschgnt, la
voor Zlerlkzee 1,30, voor alle andere plaatsen In
Nederland I 1,60 per 3 maanden.
Voor bet buitenland, verzending eena per week, I 10
per Jaar bg vooruitbetaling.
68sts JAARGANG. - No. 9271.
OHft«v*r-Hoofdredaot«ur i A. FRANKEL.
Rmlaotoura J. WAALE.
ADVERTENTIE N.
Van 1—3 regel» 30 cta., meerdere regel» 10 cta.
Groote letter» worden naar plaatiruimte berekend.
De Inzending moet geichleden de» Maandags-
Woemdag»- en Vrgdags-mlddagt ulierlQk 1 ar*.
AUe betalingen moeten geschieden bQ den Direoteuri A. I. OE LOOZE Ir., Hoek Schuithaven, Zleriktie.
Het Kantoor Is geopend eiken werkdag van 's morgens 9 tot 's avonds 8 ure.
Dit nummer bestaat uit
twee bladen.
HONGARIJE.
De Hongaanche vereenlglng voor
vrouwenkleirecht vordert goed met de
toebereidselen voor bet congre» van den
wereldbond voor vrouwenkiesrecht, dat van
15—20 Juni 1913 te Budapest zal gehouden
worden. Het congre«-comllé deelt mede,
dat de spoorwegen reductie van reiskosten
toestaan, terwgl de gemeenteraad van
Budapest 5000 kronen bgdraagt aan de
congreikas en een gilllustreerd album der
stad, benevens een diner aan de leden
van het congres aanbiedt. Ook hebben
andere districten en gemeenten, en even
eens de Ministers van Handel en van
Landbouw, bijdragen In de onkosten
toegezegd. De Commissie van Kunst heelt
een aanplakbiljet voor stations enz. ge
schonken.
Nu de wereldbond In Budapest bgeen-
komt, maakt de Hongaarsche mannenbond
van de gelegenheid gebruik om alle
bestaande mannenbonden voor vrouwen
kiesrecht eveneens te Inviteeren, en hg
heelt de Men's International League lor
Womann Sulrage (mannenwereldbond voor
vrouwenkiesrecht) ultgenoodlgd zgn eerste
algemeene samenkomst bg dezelfde ge
legenheid te houden.
Verschelden Invitaties voor tochtjes en
recepties zijn reeds bQ de congres-commissie
Ingekomen en ook de pers In Hongarge
en In 't buitenland laat zich niet onbetuigd.
Zierikzee, 9 Augustus.
H. M. de Koningin beeft niet voor
Inwilliging vatbnr verklaard de pensioen
aanvrage van H. EQclce, laatstelflk commies
eerste klasse der rijksbelastingen te Hans-
weert.
Nu wQlen de heer D. Jeras heeft aan
de gemeente Middelburg f 10.000 vermaakt
ten behoeve van de restauratie van bet
stadhuis.
De heer O. Erdtsieck, tQdelQk op
zichter bQ het maken der nieuwe haven
werken te CoiQntplaat, is benoemd tot
opzichter bQ de gemeentewerken te Velsen.
Zondag 1 September zal te Bergen-
op-Zoom een bloemen-corso worden
gehouden.
De commissie voor de Tentoonstelling van
Zeeuwsche kleederdrachten, woningen, meubelen,
volkskunst, gebruiken enz., die georganiseerd door
de Vereeniging tot bevordering van het vreemde
lingenverkeer In Walcheren, gehouden zal worden
In 1913 te Middelburg, bestaat wat het
Eere-Com ite
betreft, uit de heeren:
Mr. H. J. Dflckmeester, Commissaris der Ko
ningin in Zeeland, te Middelburg.
J. H. Blum, Lid van de Tweede Kamer der
Sta'en-Genersal en van Gedeputeerde Staten van
Zeeland, te Aagtekerke.
]hr. mr. E. A. O. d« Casembroot, Lid van Ge
deputeerde Staten van Zeeland en eerelld van
V. V. te Middelburg.
Jhr. M. van den Brandeler, Burgemeester van -
en te Middelburg.
W- Hl ooien. Notaris en eere-lld van V. V„ te
Middelburg; en wat het
Uitvoerend Comité
aangaat, uit de heeren:
H. P. den Bouwmeester, Lid der Prov. Staten
van Zeeland, Vhorsltter van den polder Walcheren
en Wethouder van Middelburg, Voorzitter van
V. V.
{acq Frank, Koopman. Ondervoorzlter van V.V.
i. J. G. Hartman, Hoofdcommies ter Provinciale
Griffie van Zeeland, le secretaris V.V.
A. Th. A. Wagtho, Particulier, 2e lecrctarls, ld.
J. Appel, Collecteur der Staatsloterij, Penning
meester, idem.
E. M. Alberts, Directeur Houthandel, bestuurs
lid van idem.
A. W. Berdenis van Berlekom, Afdeellngsconsul
van den A. N. W. B., idem.
Jhv. P. J Bcogaert, Lid van den Gemeenteraad
van Midddlburg, idem.
C. W. D huy, Boekbinder, idem.
C. M. Ghfsen, Directeur Houthandel, idem.
E. W. Hendrikse, Bankier, idem.
Mr. H. F. Lintsheer, Burgemeester van Arne-
muiden, idem.
Th. H. de Meester, Directeur van de Stoom-
vaartmaatschappl Zeeland, idem.
Dr. H. J. van Nederveen, RJksveeartf, idem.
Mr. G. J. Springer, benoemd Agent van de
Nederlandsche Bank, idem.
L. K. van der Harst J.J*., Apotheker, Voorzitter
van de vereeniging Uit het Volk—voor het Volk,
te Middelburg.
«O* S
F. W. M. Hcegcn v/n Hoogelaode. Barkier,
Voorzitter van de vereeniging Handelsbelangen,
le Middelburg.
W. P. J. van der Slulr, Winkelier, Voorzitter
van de vereeniging Middelburg Vooruit, te Mid
delburg.
L. J- van Voorlhu|ten, Lid van de Provinciale
Stateo van Zeeland en Burgemeester van Dom-
bu-g. voorzitter van Nehaletnia, te Domburg.
Correspondeerenden Leden.
W. O. Beker |r., voorzitter van de vereeniging
lot bevordering van het vreemdelingenverkeer ln
Walcheren le Vllsalngen, te Vltsilngen.
P. O. Labr|n, voorzitter van de vereeniging lot
bevordering van de belangen der badplaata Dom
burg, te Domburg
H M Kesteloo, Secretaris van de gemeenten
Domburg en Aagtekerke, te Domburg.
F. P. Po!derd|k, te Nieuw en St.-Joosland.
J. B. de Beaufort, Burgemeester van en te Goes.
L. van Bruggen, Directeur der Hoogere Burger-
ichool en Arcbivarls, te Qoea,
J. de Krujter, Adjunct-arcblvarls te Goe,.
H. A. Hanken, Directeur van den Wtlhelmlna-
polder, te WUhelmlnadorp.
F. Wabeke, Burgemeester van en te Wemeldlnge.
Ltndenbergh, Aannemer, te Wemeldlnge.
Timans, Burgemeester van en te
I. Ltndenberg
j. G. P. T
's Heerenboek.
D. Mulder, Burgemeester van Nlise, Driewegen
en Oveaande, te Oresande.
J. Slnke, Burgemeester van en te Yerseke.
A. Q. C Danckaerti, Burgemeeiter van en te
Korlgene.
E.]. Q Gelderman. Voorzitter van de vereeniging
tot bevordering van het vreemdelingenverkeer In
Schouwen en Dulveland, te Zlerlkzee.
Jhr. K R. L de Muralt, Ingenieur van het water-
•chap Schouwen, te Zlerlkzee.
M. Griep, Secretaris van de vereeniging lot
bevordering van bet vreemdelingenverkeer In Burgh
en Haamatede, te Burgh.
L. Nllaut, Vooriitter van de vereeniging .Reneiae
vooruit", te Reuesie.
J. C. van der Have, Burgemeester van en te
Oosterland.
D. van de Velde, Notaris, te Tholen.
Jhr. j. van Vredenburgh, Grondeigenaar, te
Tholen.
J, W. Wagtho, Rentmerster van het Kroondomein,
te Tholen.
H. Q Hammacher, Lid der Frov. Staten van
Zeeland en Notaris, te Groede.
D. H van Zullen, Burgemeester van en te
Breakens.
H. S. Gratama, Burgemeester van en te Ooitburg.
j. E. Boogaard, Burgemeester van en te Sluil.
j. Hulzinga, Burgemeester van en te Neuzen.
K. I. A O. baron Collot D'escuiy, Burgemeester
van Hontenlase en .Rentmeester van hel Kroon
domein, te Klooiterzande
Ioi. F. A. M van Waesberghe, Bankier, te Hulzt.
F. V.rcauteren, Burgemeester van en teClinge.
J. A. Frederlks, Bouwkundige, te 's Gravenbage.
Noordwelle. Door het uitpikken van
het lemoen van een rgtulg, geraakten
onder deze gemeente Woensdagnamiddag
vier Inzittende dames mei rgtulg en al In
een stoot. De één had een bull, een ander
een schram, een derde vij diepe atm-
wonden. Allen kwamen met een nat pak
en zeer bemodderd weldra met den schrik
vrij. Aan één, die nogsl kwetsuren had
bekomen, werd door dr. Th. Linge van
Renesse geneeskundige hulp verleend.
Ouwerkcrk. Nsar men verneemt, be
staat het drietal voor dgkbnis van den
Vler-Banrenpolder, opgemaakt door het
bestuur, uit: J. Hanson, Hsamstede;
H. Barendsen, Serooakerke, en H. j.
Leendertse, Kamperland.
Scberprnlsse. Donderdagavond was het
In onze anders om dien IQd zoo stille
gemeente buitengewoon druk. Ongeveer
acht uur kwamen niet minder dsn 22
rg u'gen met feestgangers de gemeente
binnenrijden. Voor aan den stoet reden er
4 landauers, waarin de gemeente-genees
heer mei zgn echtgenoote, wier huwelijk
In dien namiddag te Oud-Vossemeer was
voltrokken, en de naaste bloedverwanten
van belden waren gezeten om allen In het
buitengewoon prachtig met groen versierde
calé van den heer Rgstenbll bruiloftfeest
te vieren. Dit alles bracht zeer veel volk
op de been. Ook werden de armen In de
gemeente niet vergeten. Ook voor hen had
de dokter gezorgd, dal zgn huwelijksdag
bij hen In herinnering blgfl. Wij zullen
hopen, dal het jonge echtpaar een lange
reeks van jsren voor elkander en de
gemeente mag gespaard blijven, en dal
gezondheid, tevredenheid en zlelevreugd
bun beider deel zg tot aan den laten
avond van faun leven.
Uit Poortvliet, Slct-Mnartenidgk en
Scherpenlsie gingen met de burgemeestera
der twee eerstgenoemde gemeenten nog
enkele raadsleden en de burgemeester van
Stavenlsse, deze week een kijkje nemen
In de gemeente Assendellt, allen om zich
nog nader op de hoogte te stellen van de
elecltliche verlichting aldaar. Naar men
verneemt, moet hun onderzoek daaromtrent
zeer bevredigend zQn geweest.
Oud-Vossemeer, Aan den Raad Is een
adres verzonden door het Bestuur der aid.
Tholen en St.-Phllipsland van den Bond
tan N. Owaarin verzocht wordt om een
belangrgke verhooging van het aanvang-
salarls en verkorting van den tQd, waarop
het mixlmum bereikt wordt en verhooging
van het mix mum voor de onderwijzers
san de o. I. school.
Werd vorige week een reisje gemaakt
door de Oud-Voesemeeriche Zangvereenl-
glng naar de tentoonstelling te Dordt, een
;elsj;, dal bg allen uitstekend In den
smaak Is gevallen, Donderdag as. zullen
de leden van de Christelijke Zangschool
een plelzlertocht naar Schevenlngen onder
nemen per motor-vaartuig eerst nsar
Rotterdam en vervolgens per electrlsche
naar de drukke badplaats.
Hansweert, 8 Aug. Het schip „Antonla
Msrla", schipper Bouterse, Is Woensdag
middag door de sleepboot .Mars" binnen
gebracht. Het schip was geladen met vlas.
De last werd door den storm oveiboord
geslagen.
In den vacht van Zondag op
Maandag a.s zal in het kanaal van
Hanaweert de zinker worden te water
gelalen, die de vetblndlng tusschen de
leidingen aan belde oever» zal tot aland
brengen? Zoodra dit wetk met goed
gevolg la verricht, zal met het dooripoelen
der leiding tot aan Goe» worden begonnen,
Axel, 7 Aug. De vorige week had hier
een kluchtig voorval plaats. Een tweetal
voerlieden reden met paard en wagen
achter elkaar. Voor tijdkorting ging de
voerman van den achtersten wagen bg
dien van den eerale loopen. Onderweg
komen ze voorbij een klaverland. Het
achterste paard krggt er trek In en gaat
er op af, zonder dat de voerman, die In
druk gesprek Is, er Iels van bemeikt. Een
heel eind verder kgkt die voerman loevslllg
eens om en bemerkt dan, dat zgn paard
en wagen spoorloos verdwenen zgn. Na
lang zoeken werd htt vermiste midden In
hel klavetlaod teruggevonden.
Haamstede. Voor de vacante betrekking
van onderwgzeres aan de openbare lagete
school alhier, welke met September a.s.
ontstaat door het vertrek van mcj. J. M.
Aarnoudse, hebben zich 23 sollicitanten
aangemeld.
Dinteloord, 6 Aug. Bg het heden te
t-Qrtvenhige gehouden examen voor acte
leekenen lager onderwgi, slaagde onze
dorpsgenoot, de heer C. L. den Boel Mz.
Geslaagd voor de acte Engelich
m. o. mr j. P. M. Tast te Vllsslngen, en
voor de acte Fransch I. o. mej. S. Wlllemten
tc Nleuwdorp.
Nog Is geslaagd voor de acte Fransch
m. o. mtj. H. de Llgl te Middelburg.
KERKNIEUWS.
Ned. Herv. Kerk.
De candldsst F. van Asch te Eethen,
beroepen predlksnl te Oud-Votscmeer, zal,
naar wordt gemeld, op 6 Oct. a,a. zgn
Intrede doen en bevestigd worden door
zijn vader, predikant In de eerstgenoemde
plaats.
's H - Hendrikskind uren. (Classis Ooes)
In een avonddienst werd Zondag 28 Juli,
In tegenwoordigheid van vele belang
stellenden, ook uit naburige gemeenten,
In de Ned. Herv. Otm. het nieuwe pneu-
maliscbe kerkorgel Ingewgd. De predikant
bepaalde zgn gehoor bg den inhoud van
den I50tlen psalm.
Door den heer Koolman, organist te Ooes,
werd hel lied der Oeraeente voorirtffclgk
begeleid en wat hg zoo meesterlgk ten
gehoore bracht, schonk den asnwezlgen,
die hooren konden, deze overtuiging: dit
nieuwe orgel met zgn rgkdom vin afwisse
ling In loon, met zgn schoon Iront, be-
teekent voor den eeredlenst in die gemeente
een grooten vooruitgang, en voor den kun-
digen fabrikant, den heer Standaart, te
Rotterdam, eer. vernieuwd succei.
ONDBRWIJ S.
Zlerlkzee. Te 's-Qravenhage slaagde
heden voor de acte A. Fransche taal
Middelbaar onderwgs mej. Lydla C. van
Ballegoogen.
Post en Telegrafie.
Bg kon. besl. Is benoemd tot directeur
van hel postkantoor le Middelburg, de
heer M. Zandee, thans hoofdcommies der
postergen.
Aanbestedingen, Verkooplngen, enz.
Brulnlsse. Bg de verpachting van tuinen
enz. door het gemeentebestuur op 7 Aug.
gehouden, werden verpacht
1 tuin, groot 5.34 A., aan F. Katoen,
voor 115; 1 tuin, groot 5 34 A., aan W.
Verwgs, voor f 16I tuin, groot 5 27 A„
aan I. van den Houten, voor I 16 50;
1 tuin, groot 2 90 A., aan W. Steln, voor f 2.
Het grai op de oude begraafplaat! en
op de zgkanten van den dorprweg aan
Ugl, voor 12; het gras op de nieuwe
begraafplaats, aan C. J. van der Have,
voor f 5.
De regenbak ln het scboolslop, aan de
wed. H. van den Berge, voor f 10de
regenbak bg de openbare school, aan Joh.
Okkerse, voor f 15.50.
De meslvetkoop aan den Keiweg in 8
perceelen bracht resp. f 5, I 5, f 5, I 9 50,
f 6 50, I 6 50, I 6, I 5totaal I 48,50 op.
Landbouw on Vooteclt.
De afdeellng Zeeland van het Ned.
Rundvee Slamboek zal Woensdag 14 Aug.
te Ooes een vergadering houden.
Op de agenda slait o. a: behandeling
van het ontwerp gewgzlgde statuten, ten
gevolge van welke wijziging de aldeellngen
zullen verdwijnen.
Als volgend punt wordt dan ook aan
de orde gesteld de vraag: Is overzetting
van onze afdeellng In een vereening lot
verbetering van bet Rundvee wenscbelgk?
Het bestuur beantwoordt die vraag be
vestigend en heeft bg de agenda gevoegd
ontwerp-statuten voor een .Vereeniging tot
verbetering van het rundvee In Zeeland".
Voorts zal er een contributie voor deze
nieuwe vereeniging worden vastgesteld
zal er een bestuur worden gekozen en
zal er een besluit worden genomen omtrent
het tgdstlp waarop de afdeellng Zeeland
van het N. R. S. ontbonden zal zgn.
St -Annatand, 9 Aug. De zellblndende
msalmachlne voor 't «ngden van graan,
welke de heer Boogaard zich heelt azn-
geschalt ten gerieve der boeren, waaronder
er zgn, die er dringend behoede aan
hebben, heelt vele bekgkers en, even
zoovete bewondetaars gehad. Elk roemt
om 'I meest de vernuftige vinding er van
en de prachtige werking, vooral op akkert
met effen oppervlakte. Het stroo kan er
zeer kort mee worden afgesneden, er gaat
heel weinig giaan verloren en het werk
gaat zóó vlug van de hand, dat er
tot 25 schooven per minuut mee op zgde
geschoven worden.
Er zal weldra een proef genomen
worden om le zien ol de machine ook te
gebruiken la bg het angden van paarden-
boonen.
Leeuwarden. De provincie Friesland
heelt weer een» bezoek gehad van belang-
atellenden In landbouw-aangelegenheden.
Het beatuur der Eerale Ned. Cröp. Beet-
wortelaulkerfabr. te Saa van Oent heelt
met het beatuur vtn den Bond van Cc op.
Zuivelfabrieken In Frlealand een rgloer
door een deel der provincie gemaakt. De
zuivellabrlek te Marssum, de boerdergen
van de heeren N. K. Kuperu» le Engelum
en R. Jensma te Mlnnertsga werden met
een bezoek vereerd. Ook bezichtigde men
den groententuln van den heer W. Koning
te Tzummarun.
IV.
Voordat wg naar het concert in den
Prinsentuin ons begaven, dat, gelgk wg
reeds vermeld hebben, het gemeentebrstuur
van Leeuwarden zoo vrlendelgk wat aan
de atgevaardlgden van den Bond voor
Staatapenilonneerlng aan te bieden, maakten
wg met eenlge afgevaardigden, wier aantal
gaandeweg aangroeide, een afler-dlnner-
wandellng door het voornaamste decider stad.
Friesland'» hoofdstad, uit 's landa historie
algemeen bekend, omdat zg de rcsldentle-
alad was van de voormalige Frletche
atadhoudera, voor wier palelt de
woning nu van den Commiiaarlt der
Koningin Ihans het atandbeeld prgkt
van den op de Mookerhelde geaneuvetden
Lodewgk van Naasau, maakt met haar
breede straten, ruime pleinen, fraaie winkelt
en artistieke gebouwen een hoogst aan-
genamen Indruk.
Onder de gebouwen, die vooral onze
aandacht trokken, behoort o. a. behalve
het reeda genoemde palelt der Frletche
stadhouder», het Palela van Juatltle, waarin
door hof en rechtbank ln naam der
Koningin wordt recht getproken. Dit palelt,
gedragen door twee rgen zware zuilen,
heelt een ernaltg, waardig voorkomen,
volkomen pasaend voor een tempel aan
de rechtspraak van Thtmla gewgd.
Natuurlgk wekle ook de cellu'alre ge
vangenis waarin de kopstukken der
misdadigers van ons vaderland verblgl
houden, In hooge mate onze opmerkzaam
heid. Wg vonden hel jammer, dat wg
geen verlcf en trouwens ook geen tgd
hadden haar van binnen te bezichtigen.
Wg veroorloofden ons echter de scherts,
dat althans hier ten opzichte van de
levenslang veroordeelden, zelfs door het
huldig bewind, het beginsel van Staats
pensioen wordt toegepast.
ln tegenstelling met de cellulilre ge
vangenis, die met haar cirkelvormig bg-
gebouw een lomberen Indruk maakt, la
de in golhltchen atQI opgetrokken kanaelarg,
die dateert van het begin van den tachtig-
jarigen oorlog, en waarin het rgkiarchief
en de provinciale bibliotheek geveatlgd zgn.
Van lateien datum, maar toch ook In
den Spaanichen lijd gebouwd Is de Olde-
hove, een oude, alompt toren, die met den
St.-Llevenatoren alhier dit gemeen heelt,
dat hg onvoltooid la gebleven.
Een typisch, schilderachtig gebouw Is
de Waag. Hier werden vroeger de beroemde
Frletche boter en kaas gemarkt. Toen
wegen» den enormen aanvoer van genoemde
producten de markt te klein werd, ging
men er toe over een nieuwe Waag le
stichten.
En ten slotte wecschen wg melding te
maken van de veemarkt, na Rotterdam de
grootste In Nederland. Men kan haar
omvang eenlgazlnt nagaan, wanneer men
weet, dat zg ruimte bledl voor 2000 runderen,
1500 kalveren, 3200 schapen en 850 vatkena.
Hoe wg zoo juist die cgfera weten
Wel, heel eenvoudig.
De Vereeniging tot bevordering van hel
Vreemdelingen-Verkeer heeft de gewaar
deerde attentie gehad om aan eiken afge
vaardigde kosteloos een gldt van Leeuwarden
aan te bieden.
En aan die gldt ontleenen wg genoemde
cgfers.
Al kuierend en koutend waren w(| den
Prinsentuin, aanvankelgk een lusttuin van
de Frleeche aladnoudert, genaderd.
Het wat op alag van achten.
En acht uur wai de klok, waarop het
concert, dat door het atedelgk muziekcorps
zou gegeven worden, een aanvang zou
nemen.
Wg traden door het hek binnen.
Na den tuin bezichtigd te hebben,
waarin wg bewonderden een bloeiende
Alcé, „de Koningin der Nicht", een bloem,
die verspreidend een fijne vanlllegeur,
slechts één nacht bloeit, namen wg op
één der voor de algevaardigden gereser
veerde stoelen plaats.
Door Perlo, den stichter van den Bond,
werden wij later aan de tafel genoodlgd,
waaraan de hoofdbestuurders met hunne
dames gezeten waren.
Oedurende hel concert merkten wg op,
dat Igdens de uitvoering van elk muziek
nummer ln den tuin niet gewandeld weid.
Onwillekeurig dachten wg bletbg aan
een deel van het Zlerlkzeesche publiek,
