Vrijdag 28 Juni 1912.
Cacao
Van Houten s
i
Eerste Blad.
De beste voor den prijs
Uit Stad en Provincie.
Z1ËRIKZEESCHE
(Z ierikzeesoh©
NIEUWSBODE.
Cour an t).
ABONNEMENT.
De abonnementsprgs van dit blad, dat lederen
MAANDAG, WOENSDAG en VRIJDAG verschjnt, li
voor Zierikzee I 1,30, voor alle andere plaataen In
Nederland t 1,60 per 3 maanden.
Voor het buitenland, verzending eena per week, I 10
per |aar bg vooruitbetaling.
68ste JAARGANS. - No. 9253.
Oltacvar-Hoofdredaoteur i A. FRANKE!..
Radaoftauri J. WAALE.
ADVERTENTIE N.
Van 1—3 regelt 30 ets., meerdere regelt 10 clt.
Groote lettert worden naar plaatsruimte berekend.
De Inzending moet geschieden dei Maandagt-
Woentdagt- en Vrgdagi-mlddagt uiterlQk I uw,
Alle betalingen moeien geschieden bQ den Dlraotauri A. J. DE LOOZE Jr., Hoek Schuithaven, Zlerlknet.
Het Kantoor Is geopend eiken werkdag van 'S morgens 9 tot 's avonds 8 ure.
Dit nummer bestaat uit
twee bladen
F Aan het publiek kan hetv
foordeel worden gelaten, of?
RonaI
inderdaad is
|1 Kg. ƒ1.50
-0.80
%Kg. 0.4211
Mo - 0.18
Mededeeling.
De Hoofdredacteur van dit
blad zal tot 15 Juli afwezig zijn.
Gedurende zijn afwezigheid is
de Heer J. WAALE met de
leiding van dit blad belast.
De Redactie.
IV.
Wg hebben gezien, dal de Grondweti-
commlttle In stede 's lands constitutie te
wgzlgen, In overeenstemming met de ver
anderde, meer democratische, Inzichten der
bevolking, juist een tegenovergestelde
richting heelt Ingeslagen, zooals uit haar
voorstel tot toekenning van het recht van
regres aan de Eerste Kamer, en uit haar
poging tot vernietiging van de openbare
lagere school aan elk onbevooroordeelde
duldelgk moet blgken.
Hiermede niet tevreden, stelt zg voor
te bepalen, dat de wetgevende macht door
den koning wordt uitgeoefend In gemeen
overleg met de Staten-Qeneraal.
De wetgevende macht zal dus volgens
haar niet meer, zooals nu, gezamcnlgk
door den koning en de Staten-Oeneraal
mogen uitgeoefend worden.
Dat dit In Oagranten strgd Is met het
wezen en den oorsprong van de constitutlo-
neele monarchie, zullen wg trachten aan
Ie toonen.
Wat Is namelgk het verschil tusschen
een monarchie en een constltutloneele
monarchie
Een monarchie Is een staatsvorm, waarbg
al het gezag ullgaat van den monarch,
van den vorst, die regeert en waarbg het
volk niets te zeggen heeft.
Een constltutloneele monarchie Is een
staatsvorm, waarbg volk en vorst met
elkaar het hoogste gezag uitoefenen.
In zuiver monarchaal geregeerde staten
beweerden de vorsten, tot behoud en ver
sterking van hun macht, dat zg door Ood
met het aardsche gezag bekleed waren en
In Zgn naam regeerden.
Wie daaraan twgfelde heette het droit
dlvin aan te tasten.
En de menschen, goedgeloovlg als zg
waren, namen die bewering ais een vast
staande waarheid aan, en gehoorzaamden
gedwee.
De wil van den souverefn was voor hen
een wet.
In de meeste landen van Europa bestond
vroeger de monarchale staatsvorm, die In
het bekende gezegde van Lodewgk XIV,
.l'état, c'est mol", de staat, dat ben Ik,
zgn uitdrukking vond, en nog heden ten
dage In Rusland, waar de Rgksdoema slechts
een schgr.vertegenwoordlglng Is, zgn toe
passing vindt.
Aan dien toestand maakte de groote
Fransche revolutie een elude.
De aanhangers van het wgsgeerlg staats
recht sloten als het ware met die van het
historisch staatsrecht een transactie, waar
van de constltutloneele monarchie de vrucht
was.
Niet de koning, niet het volk zou regeeren,
masr belden zouden gezamenlgk de wet
gevende macht uitoefenen.
En opdat de vroegere toestand, die met
den naam van het ancien regime bestempeld
werd, niet zou lerugkeeren, werd als waar
borg voor het behoud van de nieuwe
positie een Grondwet ontworpen, waarin
de rechten van volk en vorst nauwkeurig
omschreven werden.
Wg Nederlanders hebben, toen In 1815
op aandrang der Mogeadheden het koning
schap hier werd Ingevoerd, van Frankrgk de
Instelling eener constltutloneele monarchie
overgenomen.
In de Orondwet van genoemd jsar Is
dan ook reeds de bepaling te vinden, dat
de Stalen-Oeneraal en de Koning geza
menlgk de wetgevende macht vormen.
Met het oog op een en ander Is dan
ook het voorstel der Staatscommissie de
wetgevende macht te brengen bg den
Koning In Ignrechten strgd niet alleea met
het wezen en den oorsprong van de con
stltutloneele monarchie, maar ook met den
feltelgken toestand.
Het voorstel der Staatscommissie Is wel
beschouwd de eerste schrede op den weg,
die leidt tot een terugkeer naar een vroegeren
toestand, waatblj alle macht van den Koning
uitgaat en het volk op den algemeenen
gang van zaken In het geheel niet of al
zeer gerlngen Invloed heeft.
Tegen een dergelgken toeleg moeien
allen, die prgsstellen op het behoud en
de ontwikkeling van onze huidige staats
instellingen, In het gelid komen.
Wg hebben de hoofdveranderingen be
sproken, die de Staatscommissie In haar
ontwerp-Orondwet heeft neergelegden
aan deze bespreking ook onze kritische
beschouwingen vastgeknoopt.
Oelgk wg aangetoond hebben,, dragen
die verordeningen meerendeels den dulde-
Igken stempel der reactlonralre richting,
die In genoemde Commissie overheerschte.
Dit Is dan ook de oorzaak, dat het werk
der Staatscommissie door een groot deel
der Nederlandsche bevolking en door de
geheele pers der linkerzgde met wrevel
ontvangen Is.
NIEUWSTIJDIN8EM.
ÜEDEBLABD.
Arnhem, 26 Juni. Gasteren zaten twee
tuinjongens, de 14 jarige H. P. en de
13-jarlge B. J In schafttijd tegen een stapel
denneboomen aan hel Redensche veer aan.
Op een gegeven oogenbllk kwam er
beweging In de boomen en rolden de
dennen over de jongens heen.
De 13-jarlge B. J. werd als 't ware ver
pletterd en was onmlddellgk een Igk.
De 14-jarlge H. P. werd zoo ernstig
gekwetst, dat men voor zgn leven vreest.
Kerkrade, 26 Juni. In Altdorf, een mgn-
dorp bg deze gemeente (Limburg) hebben
twee ernstige misdaden plaats gehad:
Sedert enkele jaren onderhield een kost
ganger relaties met de dochter des huizes.
Doch daar het meisje blgkbsar een anderen
man beloofd had om te trouwen, besloot
de teleurgestelde zich te wreken: hg zou
het meisje en zichzelf dooden. 's Nachts
om 1 uur begaf hg zich, gewapend met
een revolver, In de slaapkamer van het
meisje en schoot twee keeren; het meisje
werd tweemaal In het hoofd getrcffen en
viel bewusteloos uit het bed. Daarna
richtte de man het wapen op zichzelf en
joeg zich een kogel in het hoofd. Spoedig
was de politie ter plaatse, het meisje werd
vervoerd naar het ziekenhuis te Bardenberg,
waar de kogels uit het hoofd werden ver-
wgderd. Zg is niet doodelgk gewond,
evenmin als de man, die, nadat bg ver
bonden was, naar de gevangenis te Aken
werd overgebracht.
Een ernstiger geval had enkele oogen-
bllkken later plaats:
Tusschen verschillende jongelieden had
een woordenwisseling plaats gehad, plot
seling stiet een Oostenrgker een mes In de
borst van een 20-jarig mgnweiker, het hart
werd geraakt. De gestokene liep nog enkele
passen en viel dood neer.
De moordenaar sloeg op de vlucht, een
wilde jacht begon op den vluchteling door
politie en burgers, doch hg wist te ont
komen men vreesde, dat hg de Hollandsche
grenzen had bereikt en moest de vervolging
opgeven. Doch Dinsdagochtend gelukte
hei den Oostenrgker Ie arresteeren. Hg
ontkende den moord gepleegd te hebben,
later bekende hg en werd naar Aken ter
beschikking der justllle overgebracht.
Zierikzee, 26 Juni. Het kantongerecht,
vroeger gevestigd onder het Stadhuis alhier,
Is Maandag j 1. overgebracht naar het ge
bouw der arrondissement:-rechtbank.
Heden werd In dat gebouw door het
kantongerecht de eerste zitting van straf
zaken gehouden.
Aan de Hoogeschool te Lelden slaagde
heden als seml-arts, de heer P. de Moog,
geb. te Zierikzee.
Bg kon. besluit Is o. a. benoemd tot
opziener der Vlsschergen, B. de Korte,
gemeente-veldwachter Ie Wemeldlnge.
Bg kon. besluit Is met Ingang van
1 Juli, B. J. de Vos, onder toekenning van
eervol ontslag als hulpslulsmeester bg het
kanaal door Zuld-Beveland te Hansweert,
benoemd tot slulsmeesler bg het kanaal
docr Walcheren te Veere.
Veel wordt met limonades en Cham-
pagne-Plls geknoeid, zoodat men al bizonder
goede adressen moet hebben, wil men niet
aan het gevaar blootstaan dranken te ge
bruiken, waarin voor de gezondheid schade-
Igke beslanddeelen voorkomen.
Nu heeft onze stadgenoot, de heer A. A. C.
Theewls, op de Oude Haven, teneinde zeker
te zgn zuivere drankeu te leveren, zich een
der nieuwste machine-, aangeschaft, waar
door hg In staat Is Champagne-Pils en tal
van andere alcoholvrge dranken zelf te
bereiden. Het oorspronkelgk recept hier
voor was hem verschaft geworden door
zgn broeder, den heer F. N. Theewls, die
volkomen op de hoogte van het vak, hem
de bereiding geleerd heeft. Wg waren ln
de gelegenheid gesteld den Inhoud van
een flrsch te proeven, en wg kunnen ver
zekeren, dat de smaak er van overheerlgk
Is. En daar wg den heer A. A. C. Theewls
als een zeer consciëntieus man kennen,
zoo twgfelen wg niet, of hg zal aan zgn
begunstigers steeds zuivere dranken blgven
leveren. Wg wenschen hem een ruim
debiet toe.
Men schigft ons uit Noord-Beveland:
J.l. Woensdag hield het Nulsdepartement
een buitengewone vergadering, die belegd
was naar aanleiding van het op handen
zgnde vertrek van zgn voorzitter, den heer
J. Vermeulen te Colgnsplaat.
Met een korte toespraak, waarin den
scheldende dank werd gebracht voor de
toewgdlng die hg 35 jaar lang als lid en
de laatste 12 jaar als voorzitter hid ge
toond, bood de secretaris hem namens
het departement een fraalen wandelstok
met Inscriptie aan.
De heer Vermeulen dankte voor dit
souvenir en verzekerde, dat het departe
ment steeds zgn onveiDauwde belang
stelling zal behouden.
J.l. Donderdag vervoegde zich een aantal
openbare en blzondere onderwgzers ten
huize van den heer Vermeulen om afscheid
van hem te nemen en hem namens de
Noord-Bevelandsche collega's een tweetal
schildergen als gedachtenis aan te bieden.
Één der oudste ambtgenooten zei hem
dank voor de groote welwillendheid en
goede kameraadschap, steeds van den
afgetreden collega ondervonden en voegde
daar den wensch aan toe dat hg een
lange rust na zoo'n werkzaam leven moge
genieten.
De heer Vermeulen dankte bartelgk voor
het schoone geschenk, dat hem een aan
gename herinnering zou zgn aan zgn
vroegere vrienden en collega's, In wier
aandenken hg zich en de zgnen vrlendelgk
aanbeval.
Renesse. In een gehouden vergadering
van stemgerechtigden van den polder
„Ooateren Ban" Is besloten, met het oog
op het vete water, dat In natte jaren tot
laat In het voorjsar In het lage gedeelte
van den polder aanwezig Is, tot het
plaatsen van een grooten metalleken water
molen, Ier vervanging van de thans
bestaande houten molen, welke de capaciteit
niet bezit het overtollige water tgdlg af
te voeren.
Bg enkele candldaatstelltng zgn tol
leden van den gemeenteraad gekozen ver
klaard de heeren P. Hoogenboom en M.
Jonker, belden aftredend.
Bruinlsse. Woensdagmiddag had een
meisje, dat bg een landbouwer nabg deze
gemeente dient, het ongeluk, toen zg zich
per fiets naar het dorp wilde begeven,
waarschgnlgk door eene duizeling over
vallen, tegen een boom te rgden en door
den schok In de droge sloot langs den
weg te vallen. Oeheel bewusteloos werd
zg opgenomen en naar de hofstede gebracht.
Onmlddellgk werd geneeskundige hulp
Ingeroepen. Zg mocht niet naar de ouder-
Igke woning worden vervoerd. Door den
val had zg zich nog al ernstig aan hoofd
en aangezicht verwond.
Gelukkig was de toestand' Donderdag
veel beier, zoodat zg per rglulg naar de
ouderlgke woning kon gebracht worden.
In de Woensdag gehouden vergadering
van den gemeenteraad Is besloten tot
onderhe ïng van den havenmuur over een
lengte van 30 M.
Ook werd In verband met de demping
van de Dee, op een verzoek van belang
hebbenden toegestaan, dat 1 M. grond
vóór de woningen daarbg wordt getrokken.
In eene besloten vergadering werden
verschillende reclames tegen den hoofde-
Igken omslag behandeld.
St.-FUlpsland, 27 Juni. Groot is hier
tegenwoordig het gebrek aan werkkrachten.
Een schip met grint, heeft 3 dagen In de
haven gelegen, zonder dat er gelost kon
worden. Eindelijk zfln er gister eenlge
arbeiders uit Steenbergen overgekomen, die
met 'twerk begonnen zgn.
St.-Aonaland, 27 Juni. De gemeente
raad benoemde ln de vergadering van
heden tot onderwijzer aan de openbare
school, vacature-Berkheg, de heer C. J.
Odlnk, IQdelQk onderwQzer te Slavenlsse.
Scherpeoisse. De 70-jarlge Jacoba Geld
hof die de vorige week Vigdag op de
schorren alhier een toeval kreeg la zonder
bg te komen Zatermorgen d. a. v. overleden.
Ook Woensdag jl. werden wg opnieuw
opgeschrikt bg het vernemen dat ook de
82-jarlge Cornells van der Wei ff onder zgn
bezigheden In den tuin van Jozua Flchem
door een toeval werd getroffen en onmld
dellgk op de plaats dood bleef wg zien
In belde gevallen de broosheid van den
mensch.
Deze gemeente heeft mei de fi ma
Van Heel Co. Ie Ooes een geldleenlng
aangegaan van f 4000 tegen een rente van
4j pCt. Deze gelden moeten dienen voor
de nieuw te maken kaalbetchoellig.
Bg de gehouden Waterloo-collecte aan
de bulzen der ingezetenen was de opbrengst
alhier 8,87.
Op de In deze week gehouden vee
markt waren slechts 5 runderen aange
voerd. Ook waren er geen koopers. Deze
veemarkt sterft zoo zachtaan zgn eigen dood.
Zaterdagavond zal er alhier een bjleen-
komst zgn tot het bespreken van een
echrlftelljken cursus In de wereldhulptaal
.Esperanto". Bg genoegzame deelname zal
die cursus gegeven worden door de heeren
Th. Post eu J. Bal te Breda.
Oud-Vossemeer. Het voornemen bestaat
bg de leden van het oude zanggezelschap
binnen eenlge weken een reisje te maken
met een motorvaartuig; voorgesteld zal
worden Dordrecht te bezoeken. Hel vorig
jsar Is een reisje naar Middelburg en
Vllsslngen op die wijze best geslaagd.
Goes, 26 juni. Bg den heer T. Faberg
de Jonge alhier hebben onbekende personen
een brutalen diefstal gepleegd. Bg het
uitzoeken van gouden ringen waarbg
zg tenslotte zonder Iets te koopen den
winkel weer verlieten zgn door hen
eenlge ringen ontvreemd en door doublé
exemplaren ver angen.
's-Heerenhoek. Na een langdurige,
doch geen smartvolle ziekte, zgn de
tweelingbroer en -zusje Boerenbond en
Boerenleenbank Zaterdagnamiddag, op den
eersten kermisdag alhier, In tegenwoordig
heid van de zich In het onvermgdeigke
schikkende familie, gestorven.
Na het vereffenen van den boedel zal
In de maand October de uitvaart gehouden
worden.
Colijnsplaat, 27 Juni. In de vergadering
van het Nutsdeparlement .Noord-Beveland",
jl. I:. ht'. IOC
Pattys" alhier, expresseiyk gehouden voor
het afscheid nemen van den voorzitter, de
heer J. Vermeulen, door zgn aanstaand
vertrek naar Maarsen, waren alle leden
van Wlssekerke, een bestuurslid - van
Kamperland, en één bestuurslid van hier
nanwezlg. De heer Vermeulen, daartoe
door het bestuur uitgenoodlgd, kwam In
de vergadering, waar de heer A. T. C.
Swenne van Wlssekerke een aardig over
zicht gaf van de vele verwisselingen van
voorzitters, In dit meer dan drie kwart
eeuw oude departement; Inzonderheid
verwyide hg bg de drie voorzitters vóór de
heer Vermeulen, n.l. de heeren Bybau
senior en junior en Wagtho, allen suc-
certeveigk burgemeesters dezer gemeente,
en so'ak toen den heer Vermeulen aan,
die 35 jaren lid en de laatste 12 jaren
voorzitter was, dankte hem voor hetgeen
hg voor dit departement gedaan had, en
sprak een harteigk woord van afscheid.
Tevens overhandigde hg hem In naam
van dit Departement als souvenir een
fraaie wandelstok, met een toepasseigke
zilveren Inscriptie er op, hopende, dat hg
bg de vele wandelingen, die de schoone
Vechtstreek, waar hg heen gaat, oplevert,
zal gebruiken, welke souvenir door den
pas afgetreden voorzitter met dank werd
aanvaard.
Een werkman uit Wlssekerke, alhier
werkzaam aan bet maken der nieuwe
haven, had heden het ongeluk met een
kruiwagen met zand van een loopplank
te vallen, waarbg hg zich zo' 1an!g
bezeerde, dat hg per rgtuig naar zgn
woonplaats moest worden vervoerd.
Middelburg, 27 Juni. Door de graan
handelaren welke de graanbeurs alhier
bezoeken, is een adres gericht aan den
gemeenteraadwaarin verzocht wordt
wederom over te gaan lot de aanstelling
van commlssatlssen over de graanmarkt.
Vroeger bestonden deze, maar nadat voor
eenlge jaren de laatste functionarissen
bedankten, werden geen nieuwe benoemd.
Ook Is een adres gericht aan den raad
waarin verzocht wordt, het onderhoud
aan den houten vloer In de beurs voor
rekening der gemeente te nemen. Thans
geschiedt dit door de gezamenigke
handelaren.
Vllssingen. Het alhier gelegen 4e bataljon
zal op 9 September van hier naar 's-Heer-
Arendskerke marcheeren en vandaar naar
Bergen-op-Zoom per trein worden vervoerd,
teneinde aldaar aan de reglments-oefenlngen
lot en met 16 September deel te nemen.
By hun voorstellen tot het vragen
van toestemming om wederom voor drie
jaar een plaatseigken accgns op het gedistil
leerd te mogen heffen, merken Burgem.
en Weth. o. a. op, dat de toestand van de
finantlën der gemeente alleszins reden
geeft cm de vraag of die continuatie moet
worden verzocht, bevestigend te beant
woorden.
De toestand Is zóó, dat de opbrengst
dier belasting niet kan worden gemist.
De finantleele draagkracht der Ingezetenen
Is, In verhouding tot het aantal zielen,
bizonder laag. Dit vindt zgn oorzaak In
de omstandigheid, dat de zich In de
gemeente vestigende personen bgna uit
sluitend zgn arbeiders, geëmployeerd aan
de fabriek .De Schelde", die in de lasten
weinig kunnen bgdragen. Hlerbg komt,
dal de gemeente door het vertrek van de
.Bookmakers", die niet onaanzlenigk In
de lasten bgdroegeneen belangrgk
financieel nadeel heeft geleden. Wel is
de opbrengst der gemeente-opcenten op
de personeele belastingen door bet bouwen
van woningen eenlgszlns toegenomen
maar dat accièi Is niet van beteekenis
tegenover de stgglng der uitgaven, vooral
door de toeneming der kosten voor
onderwgs, rloleerlng, bestraling enz., en
door de uitbreiding der sociale tuk der
gemeenten.
Het bedrag van den hoofdeigken omslag,
thans reeds f 150,000, kan onmogeiyk
meer worden verhoogd, de opcenten op
de grondbelasting hebben het bg de
gemeentewet veroorloofde maximum be
reikt en die op de personeele belasting
bedragen van 50 tot 85 pCt. Ook staat
de gemeente achter bg andere gemeenten,
die baten trekken uit gemeenteigke be-
diljven, als gasfabriek, electrlsche centrale,
tram, waterleiding of lelephoon, die albler
allen ln handen zgn van particuliere
maatschappgen.
UK dit >11** hiyirt vol*»fi« Rurpem. *n
W...
