Minister Talmi verdedigde nader zijn
ontwerp en de uitschakeling van de
geneeskundige behandeling, dit Is geen
arbeidersbelang, doch een volksbelang,
dat laten dienst bevordert.
Staatscommissie Grondwetsherziening.
Het verslag dat door deze op 24 Maart
1910 Ingestelde Staatscommissie asn H. M.
de Korrtnfjln ll uitgebracht, la thana ver-
achenen. Het werd 15 Mei 1912 vaatgeateld.
Ziehier een kort résumé:
Kiesrecht. Een belangrQk deel van het
veralag la aan het klearecht gew|d. Voor
bet behoud van art. 80 der Qrondwet waa
alechta één lid. Nieuwe vooratellen konden
geen meerderheid bekomen. Wel z|n alle
vooralellen nagenoeg daarin overeen-
atemmend, dat de Qrondwet zelve de toe
kenning van het klearecht behoort te
regelen. Één lid verdedigde bet blanco-
artikel.
Voor klearecht aan alle gtzlnahoofden
waa een krachtige atrooming. Echter waa
één deel voor klearecht aan mannelQke
gezinshoofden; en het andere deel voor
klearecht aan gezlnahoolden, hetzij mannen
hetzQ vrouwen. Voor gezlnahooldenklea-
recht waa echter geen meerderheid. Even
min voor het actieve vrouwenkiesrecht.
Over den klezersleelljd kon ook geen
beallaslng vallen. Evenmin over den stem
plicht, wQI die alechta paal in een stelsel
van evenredige vertegenwoordiging. Ten
aanzien van dit atelael mag de Qrondwet
nog geen parit kiezen.
Waar de Commissie geen oplossing
voor het klearecht voor de Tweede Kamer
kon vinden, n.l. geen meerderheid daar
voor, heeft zt ook geen regeling voorgeateld
voor hel kiesrecht voor de Prov. Staten
en den Qemeenteraad.
Eerste Kamer. De Commissie meent,
dat de verkiezing van leden der Eerste
Kamer door de Prov. Slaten moet blijven
geschieden. Z| wil voor de Eerste Kamer
echter verkiesbaar stellenwie dat la voor
de Tweede Kamer.
De Commissie wenscht geen Ingrtpende
verandering In de taak der Eerste Kamer
en beveelt met name niet aan toekenning
van het recht van amendement. Wel krtgt
de Eerste Kamer het recht van regres In
dien zin, dat zQ ontwerpen aan de Tweede
Kamer kan terugzenden, met verzoek tot
wijziging. Wordt die wijziging niet aan
gebracht, dan wordt het betrekkelQk wets
ontwerp geacht te zQn verworpen.
Voorgestelde wijzigingen. De verschil
lende wQztglngen welke de Commissie In
de Qrondwet aangebracht zou wenachen
te zien, met uitzondering dus van kiesrecht
waaromtrent geen voorstel wordt gedaan,
zQn in een gewijzigde Orondwet samen-
geateld.
Erfopvolging. De groote meerderheid
der Commissie wenacht In de regeling van
de erfopvolging geen verandering gebracht
te zien.
Staat en Kerk. Omtrent de regeling van
de geldelQke verhouding tuaachen den
Staat en de Kerkgenootschappen meent de
Commissie dat er geen aprake van kan
zjn aan godsdienstige gezindheden te
ontnemen datgene, wat z|j thana genieten.
ZQ achl het blllQk ook een ullkeerlng
toe te zeggen aan thans b|j de Regeering
bekende gezindheden, die nog geen ult-
keerlng ontvangen en aan gezindheden die
zich In de toekomat vormen.
Onderwijs. Het onderwij lartikel wenacht
de Commissie niet ongewQztgd te laten.
Kort samengevat komen de beschouwingen
hierop neer, dat het b|zonder onderwijl
regel, het openbaar onderwijf aanvullend
zQ en dat de bgzondere - gelijke geldelQke
aanspraken krQgen als de openbare scholen.
Inkomen der Kroon. Voorgeateld wordt
het Inkomen van de Kroon met I 200.000
te verhoogen en te brengen op f 800,000.
De uitgaven voor het onderhoud van de
zomer- en wlnterverbljven worden even
eens verhoogd van I 50,000 tot I 100,000.
Voorts wordt voorgesteld aan de vermoe-
delQke troonopvolgster een gelQk Inkomen
te verzekeren als aan den Prlna van Oranje.
ZJ zal het genot van dat Inkomen behouden
ook al wordt later een Prins van Oranje
geboren.
Regentschap. De regeling van het
Regentschap wordt aangevuld en verdul-
delgkt. Zoo wordl voorgeateld om mogelijk
te maken het opdragen van het Regent
schap aan een Prinses, die bestemd Ia
later als Koningin op te treden.
Evenredige vertegenwoordiging. Artikel
81 Is gewijzigd geformuleerd om de In
voering van evenredige vertegenwoordiging
niet te bemoeileken.
Tweede Kamer. De zittingsduur van de
Tweede Kamer wordt met één jaar ver
lengd en voorgesteld verhooging van de
schadeloosstelling voor de leden der Tweede
Kamer tot t 2500, zoomede toekenning van
reiskosten voor alle vergaderingen, ook
«artifpTffftcommi,rëi-
Katnirlli De Veree nlRlng
van Ministerschap en Kamerlidmaatschap
la geichrapt en non-actlvltelt voorgesteld
van leden van de rechterlijke macht tot
Kamerlid benoemd.
Voorzitter der Eerste Kamer. Voorgeateld
wordl de benoeming van den voorzitter
der Eerste Kamer te doen geschieden op
gelQke wjze als voor dien der Tweede
Kamer.
Gemeenteraad. De bepaling dat de raad
aan het hoofd der gemeente rtaat Is
geschrapt.
Aan den elich dat het bestuur der ge
meente bQ den Raad moet berusten wordt
n.l. niet meer vastgehouden.
De wetgever krQgt ten deze volle vrQheid
Rechtspraak. Voorgesteld wordl de
mogelijkheid te openen bezitters aan de
rechterlQke macht toe Ie voegen voor de
K"D* bYP WfVn;
De weg wordt gebaand voor Invoering
van rechtspraak door den politierechter.
De nominatie door de Kamer voor leden
van den Hoogen Raad wordt afgeschaft.
De Hooge Raad biedt de Koningin een
aanbeveling van 3 personen aan.
Staat en Kerk. Aan de kerkelijke ge
zindheden wordt voorgesteld een bijdrage
van den Staat te geven van I 455 per
1000 leden.
Aan het verslag zQn negen afzonderlijke
nota's toegevoegd.
Ingezondsn Mededeelingen.
(Onder verantwoordelijkheid van den Inzender).
Vu ?-§ r^U 7R CU.; .ifct rtgil m»r IC CU.
Wanneer de nieren ziek zijn,
wordt het geheete lichaam langzamerhand
vergiftigd.
Niets la meer te vreezen dan vergiftiging
door urinezuur, omdat dit zoo langzaam
voortwoekert en zoo dlkwQI» niet verdacht
wordt, voordat de ziekte zich door het
gcheele lichaam verbreid heelt.
Het groote werk der nieren Is om uit
hel bloed de urlnezuur-verglllen al te
schelden. Wanneer deze organen echler
zwak ol ziek zQn, kunnen zQ hun werk
nlel behoorlgk volbrengen en wordt het
geheele lichaam langzamerhand vergiftigd.
Dat Is de reden, dat gQ u zoo algemal,
terneergeslagen en prikkelbaar gevoelt.
Het la ol gg geen kracht, geen energie ol
werklust hebt. 's Morgens hebt g|j een
ellendig gevoel In uw rug, en pQn In de
lendenen en zQden, uw oogen zQn opge
blazen en uw ledematen rheumatlscb,
vooral bQ vochtig weer. Uw urine Is be
wolkt en komt branderig en onregelmatig.
Tenzij hel urinezuur onmlddellQk wordl
uitgedreven, worden uw levensdeelen aan
getast en treden noodlottige ziekten op;
de nieren worden cel na cel vernietigd
en de blaat verliet! misschien haar kracht
om het water op le houden.
Alleen een nierengeneesmiddel kan het
urinezuur oplosten en de nieren helpen
om de onzuiverheden uil het bloed te
fillreeren. Foster's RugpQa Nieren Pillen
zQn alt -zoodanig bekend. ZQ werken
rechtatreeka op de nieren en blaat en
herstellen hun natuurlijke werking.
Lel erop, dat de juiste naam Foster's
Rugpijn Nieren Pillen, en de handteekenlng
van Jamet Foaler op de doot voorkomen
en weigert alle namaak. De echte zQn te
Z'erlkzee verkrijgbaar b| den heer M. S.
Polak en te Tholen bQ den heer W. Polter,
Hoogitraat. Toezending getchledl franco
na ontvangst van postwissel 5 I 1,75 voor
één, oi I 10,— voor zet doozen.
■■•■•■•■•■•■•■■a
DE ÖENEESHEEREN
i|n hst misschien niet eens over de juiste
oorssak van Indigestie, msar wanneer het
voedsel de maag bezwaart, verdrgven
BLEXMAM'S P1UEN
B snel en stker alle oorsaken van de ver- B
storing.
Voatbal-ovarzioht.
Zondag 9 Juni. Z. V. V.—Zeelandla.
Wederom heeft de Zierlkzeetche Voetbal-
Vereenlglng een wedalrQd georganiseerd
tegen de Qoetche Voetbat-Vereenlglng
Zeelandla, waarvan we hopen zullen dat
het resultaat beter zal zjn dan dat van de
vorige maat, toen met 8—1 van Zeelandla
verloren werd. Zeelandla komt nu evenwel
mei ten minder sterke combinatie, zoodat
de kans op een overwinning van de Z. V. V.
niet uitgesloten la.
Het la te wemchen, dat de Vereenlglng
de harde let van den vorigen keer ter
harte genomen heeft. Het zou misachten
niet ongeschikt zijn om de fouten der
Z. V. V die veranderd moeten worden,
even terloopa aan te stippen.
Wat den doelverdedlger betrelt, over hem
hebben we nleta dan lol, alleen nog wat
wedalrQd-handlgheld en de Z. V. V. kan
trotich zjn op haar goalkeeper. De belde
backs moeien nog eena op het hart gedrukt
worden om toch vooral de vQandelQke
buitenspeler» aan te vallen, terwQI de drie
hall backt voor de mlddenipelert zorgen.
Het la ont herhaaldelijk opgevallen bQ den
laataten wedttrQd, hoe vier of vQI tpelert
van de Z. V. V. tegelQk één Zeelandlaan
aanvielen. DU moet vermeden worden, en
'odk het willekeurige, wegtrappen van den
bal, die zuiver en juitl naar de voorhoede
moet worden geplaata.
Laten we hopen, de Z, V. V. nu vQI
geachlkle voorwaarta-apelers kan vinden
(de vorige maat heelt ze den linkervleugel
geheel gemlat), en dat deze apelers de
verdediging aan de backa zullen overlaten.
Hel trol out hoe zuiver hel eliial der
Zeelandianen wat opgesteld. HQ, die den
bal had, zette hem onmlddellQk over nar
de plaita waar volgens zQn berekening een
medespeler moeit zQn, al zag hQ hem ook
niet, maar hQ m o e a t er staan en stond
er dan ook gewoonIQk.
BQ de Z. V. V. wat het heel Iets andera.
De voorhoede, voor zoover die bestond,
rukte gewoontQk verdeeld op, maar niet
om, zooalt Maurlta InderlQd, vereenlgd te
slagen.
pe «pvane van den wedatrtjdl» drie
lut zal nlerMd verhinderd wfee
tfuf, dus zal~nlerMd verhinderd wfcèn
om h' m bQ te wonen en het Intereaante
tchouwtpel zat ongetwQfeld de moeite van
een wandeling naar het Sat ten voile
belooneo. D.
PREDIKBEURTEN.
Zondag 9 Juni 1912.
Zlerlkzee. Qeref. Kerk Voorm. tien ure en
's avonds zes ure: ds. De Vries van Tilburg.
Chr. Qeref. Kerk. 't Voorm. half tien ure,
's nam. twee ure en 's avonds zes ure: Leeskerk.
Oud-Qcrcf. Gemeente, Breestraat. 's Voorm.
half tien ure, 's nam. twee ure en 's avonds zes
ure: Leeskerk.
Lokaal voer Evangelisatie, Nobelstraat. 'sVoorm.
tien ure: Klnderkerk; 'savonds half zeven ure:
ds. fapchen van Haamstede.
Evangelisatie Jeruël II. 'sVoorm. tien ure en
'8 avonds half acht ure: Gewone dienst.
Kerkwerve. Herv. Kerk. 'sVoorm. half tien
ure: ds. Blankert,
Serooskcrke. Harv. Kerk. 's Nam. twee ure:
ds. Pols (Doopibedlenlng).
Bargh. Herv- Kerk. 'i Voorm. half tien ure:
ds. v. d. Linde.
Renesse. Herv. Kerk. 's Voorm. half tien ure:
ds. Pols van Serooskerke.
Noordwella. Herv. Kerk. Geen dienst.
Haamstede. Herv. Kerk. 'a Voorm. haif tien
ureds. Pannebakker van Amersfoort.
Qeref. Kerk. 'sVoorm. half tien ure, 'snam.
twee ure: Leeskerk.
Oud-Geref. Kerk. 'sVoorm. half tien ure en
'8 nam. twee ure: Leeikerk.
Eikerzee. Herv. Kerk. '«Voorm. half tien ure:
ds. Reus.
Geref. Kerk. 's Voorm. hall tien ure en 's nam.
twee ure= de heer De Graaf van Poortvliet.
Brouwershaven. Herv. Kerk. Voorm. hall
tien ureds. v. d. Broek.
Geref. Kerk. 's Voorm. half tien ure en 's nam.
twee ure: da. Gunst van Woerden.
Zonnemaire.! Herv. Kerk. Voorm. half tien
ure: ds. De Leur.
Geref. Kerk. 's Voorm. half tien urt en 's nam.
twee ure: Leeskerk.
Noordgouwe. Herv. Kerk. Voorm- half tien
ure i ds. Schouten.
Dreiscbor. Herv. Kerk. 'sVoorm. half tien ure:
ds. v. d Griend.
Ouwerksrk. Herv. Kerk. 's Voorm. half tien
ure: ds. Snethlage.
Nleuwerkerk. Herv. Kerk. 's Voorm. half tien
ure en 's nam. twee ure: ds. v. d. Linden.
Qeref. Kerk. 's Voorm. half tien ure en 's nam.
twee ure en 'i avonds half zes ure: Leeskerk.
Oud-Geref. Kerk. 's Voorm. half tien ure,
's nam. twee ure en 's avonds 5.15 ureLeeskerk.
Oosterland. Herv. Kerk. 's Voorm. half tien
ure: Geen dienst; 'snam. twee ure: ds. Waar-
denburg van Brulnlsse.
Geref. Kerk. 's Voorm. half tien ure, nam.
twee ure en 's avonds half zes ure: ds. Staal.
8lr|aaslaad. Herv. Kerk. 's Voorm. half tien
ure en 's nam, twee ure: ds. Elenbaas-
Brulnlsse. Herv. Kerk. 'sVoorm. half tien ure
ds. Waardenburg', 'snam. twee ure: Leeskerk.
Geref. Kerk. 's Voorm. half tien ure en 's avonds
vQf ureds. Taal.
Geref. Gemeente- 's Voorm. negen ure, 's nam.
twee ure en 's avonds half zes ure ds. Roelofsen.
Oud-Geref- Kerk. 's Voorm. negen ure, 's nam.
twee ure en 's avonds vQf ure: Leeskerk.
Evangelisatie, 's Voorm. half tien ure en 's nam.
twee ureGewone dienst.
Thol«B St.-Filipslanrf.
Tholen. Geref- Kerk. 'sVoorm. half tien ure,
's nam. twee ure en 's avonds zes ure: ds.
Sybtandy van KrabbendQke (bed. H. Avondmaal).
Geref. Gemeente, 's Voorm. half tien ure,
's nam. twee ure en 's avonds zes ure: ds.
Makkenze.
Nederl. Protestantenbond, afd. Tholen. Zondag
morgen tien ure; ds. Lolcama van Bergen-op-
Zoom. Onderwerp: «Sterkte ln Vertrouwen",
□aar aanleiding van Jeiaja XXX 15.
St.-Maartensdljk. Herv. Kerk Voorm. hall
tien ure en 't nam. twee ureds. Den Oudsten.
Oud-Geef. Gemeente. 'sVoorm. half tien ure,
'snam. twee ure en 'savonds half zes ure:
Leeskerk.
Poortvliet. Herv. Kerk. 'sVoorm. half tien
ure en 's nam. twee ure: ds. Klomp.
Geref. Kerk. 's Voorm. half tien ure en 's nam.
twee ure en 's avonds zes ure: Leeskerk.
Scherpenlsse. Herv. Kerk. 's Voorm. half Hen
ure en 's nam. twee ureds. Steenbeek.
Geref. Kerk. 's Voorm. half tien ure, 's nam.
twee ure en 's avonds half zes ureLeeskerk.
Oud-Vossemeor. Herv. Kerk. 's Voorm. half
tien ure: ds. Klomp van Poortvliet; 'snam. twee
ure: Leeskerk.
Qeref. Kerk. Voorin, half tien ure en 's nam.
twee ure: ds. De Bra{jn\ 'savonds half zes ure:
Leeskerk.
Stavenlsse. Herv. Kerk. 's Voorm. half tien
ure en 's nam. twee ure: ds. Kamsteeg.
Oud-Geref. Kerk. 's Voorm. half tien ure, 's nam.
twee ure en avonds zes ure: ds. v. d. Hefjden
van Vlaardingen.
St.-Aunalaad. Herv. Kerk. 's Voorm- half tien
ure en 's nam. twee ure: ds- Lans (belde diensten
collecte voor het ziekenfond»).
Qeref. Kerk, 'i Voorm. half tien ure's nam.
twee ure en 's avonds vQf ure: Leeskerk.
8t.-Plllps!and. Herv. Kerk. 's Voorm. hall tien
ure en 's nam- twee ure: ds. Bal (Doopsbe-
dienlng).
Oud-Geref. Kerk. 's Voorm. negen ur», 's nam.
twee ure en 's avonds half zes ure: ds. Boone
(Doopsbedlening).
Ingezonden Stukken.
Onderhandtchs varpaohting van
gemeente-landsrijtn.
Geachte Redactie!
Hel bovemtaande onderwerp, Uatstel|k aan de
orde in de gemeenteraads zittingen te St.-Maar-
tensdQk, Is waaricbQnlQk belangrQk genoeg om
daarover eenlge beschouwingen te leveren, waartoe
Ik beleefd uw gast vrQheid Inroep.
Ik zcu minder geneigd zQn de p:n voor deze
kweztle op- te vatten, als lk niet overtuigd was,
dat er werkelijk veel goeds in een onderhandsche
verpachting gelegen kan zjn; hoe fel men zulks
ook wenscht te besttijden. Vcoraf moet ik er op
wijzen, dat men in mij niet te zien heeft een
belanghebbende, doch een belangstellende, die
het van belang acht, om de lezers naar waarheid
in te lichten.
Zooals bekend is, werd door de pachters van
gemeentegronden alhier, een verzoekschrift in
gediend bQ bet gemeentebestuur, om tot bet
tegen 3 stemmen werd beslist. Om eenig Inzicht
te geven in de beweegredenen die tot het Indienen
van dit verzoekschrift, (hetwelk vergezeld ging
van een uitvoerige toelichting), leidden, zal ik
trachten een verkorten Inhoud daarvan samen te
stellen.
Volgens bedoeld geschrift dan, is de publieke
verpachting bQ opbod niet bevorderlik aan de
welvaart en eensgezindheid van de bevolking.
Meer speciaal gesproken ten opzichte van de
eensgezindheid, blQkt zeer dlkwQls, dat het op
bieden van bepaalde perceelen niet voortspruit
uit het verlangen naar een stuk land, doch uit
haat over soms rechtmatige-, maar aoms ook
zeer onrechtmatige grieven. Het verzoekschrift
knoopt dan cok aan dit feit de redeneering vast,
.dat het niet blllQk is, om op deze wQ ze overigens
eerlijke en bekwame pachters, moreel te laten
afmaken".
Ziedaar, waarom .Crites" In de Zierikzeesche
Nieuwsbode van 26 April 1.1., in vervoering het
.Vrede op aarde" uitroept.
Dat de publieke verpachting bQ opbod niet
bevorderlik kan zQn aan de welvaart, daaraan
w|dt het verzoekschrift een weinig meer aandacht.
Zoo wordt in de eerste plaats aangehaald, dat
het huidige streven er op gericht is, om ook de
arbeiders aan een stukje grond te helpen tegen
matige betaling; zie o.a. wetsontwerp .Land-
verschaffing aan landarbeiders". Het is niet
denkbaar, dat leert de ervaring der laatste jaren
al te duldelQk, dat de oplossing van dit probleem
door middel van de publieke verpachting ver
kregen zal worden; die tjd is voorb|. Er wordt
wei hard geroepen om vrQheid in de mededinging,
doch zoolang de vraag naar grond het aanbod
overtreft in een mate als thans, zal wel niemand
heil zien in een zoo doodende concurrentie, als
valt waar te nemen b| baast alle publieke ver
pachtingen.
Een ander bezwaar dat het verzoekschrift oppert,
is gelegen in de groote onzekerheid die de pachters
ondervinden, met betrekking tot het behoud hunner
gepachte perceelen. De kans is Immers zeer groot,
dat een perceel wordt afgepacht door iemand
die krachtiger is, meer ondernemings-, misschien
wel speculatlegeest bezit. Afgszlen nog van de
mogelQkheld, dat de positie van een evenmensch
benadeeld, misichien vernietigd kan worden, be
rokkent die onzekerheid ook nadeel aan de ge
meenschap. Dit laatste is gemakkelQk te begrjpen,
als men in aanmerking neemt, dat het bemesten,
bewerken etc., van den bodem, vooral in de
laatste jaren van den pachttermjn, bijna op alle
dergeljke perceelen ingekrompen wordt. Ook
drainages en andere nuttige grondverbeteringen
blQven onder die omstandigheden gewoonlQk
achterwege, tot schade van den pachter, tot schade
voorzeker ook van de gemeenschap.
Terloops wil ik hier even opmerken, dat .Critas"
ln het aangehaalde stuk, zeer in 't ongelfk is, als
h| meent, dat het waken voor den eigendom van
anderen, hier als een «oort lokvogel beschouwd
moet worden. H|, .Critas", zal nu wel tot de
gevolgtrekking kunnen komen, dat het geregeld
Instandhouden van den bodem, één der eerste en
grootste belangen Is; niet direct voor den eigensar,
maar voor allen.
Vervolgens wordt aandacht besteed aan het
vraagstuk .grondversnippering".
Ook uit dit oogpunt werkt het onderhavige
systeem van verpachten nadeelig. Een der mid
delen tot verheffing van de bodemcultuur Is het
verdeelen van den grond zoodanig, dat de per
ceelen ten opzichte van prodactenvervoer enz.,
aan de meest gunstige voorwaarden voldoen voor
de gebruikers. Nu behoeven w| geen wQden
gezichtskring te hebben om te constateeren dat
ten dezen opzichte de meest ellendige toestanden
bestaan. De onderhandsche vespachting zou hier,
geleidelijk en oordeelkundig toegepast, beslist
een invloed ten goede hebben.
Het verzoekschrift beaamt verder, dat de publieke
verpachting lndrulscht tegen de pogingen die
worden aangewend, om de bestaansvoorwaarden
van de arbeidende klasse te verbeteren. Inderdaad
blikt bier een gaping te bestaan. Immers, van
de ééne x|de komen dank z| de sociale wet
geving enz. voor de arbeiders hoogere loonen,
betere woningen en wat daar verder toe behoort,
los. Van de andere z|de daarentegen, niet ln
't minst door het huidige steleel van verpachten,
wordt de richtlge doorvoering van die lotsver-
blnding belemmerd. De pachtsom, tot een maxi
male hoogte opgedreven, laat dikwQl noode toe,
om veei aandacht te besteden aan poiitle-verbe-
terlng van op dergelijken grond werkend personeel.
Men vergete niet, dat deze belemmering van den
vooruitgang, ook invloed uiloefent op den kleinen
man, die in eigen dienst werkt- Ook voor hem
en voor hem Inzonderheid, zou de onderhandsche
verpachting een menschwaardiger bestaan betee-
kenen. Zal Intusscben het streven, zoo even
bedoeld, het meest mogeljke succes hebben, dan,
dat gevoelt men duldelQk, zal het pachtstelsel
daaraan hoe vlugger hoe beter, aangepast moeten
worden.
Na deze hoofdbezwaren tegen de publieke ver
pachting bQ opbod, worden eenlge overweglngtn
t« beste gegeven, die het goed recht van het
door adressanten aanbevolen systeem, nog nader
aanduideu.
Zoo acht men b. v. de onderhandsche verpach
ting ook daarom billikomdat alle pachters
evenredig bijdragen aan de totale pachtsom; ter-
w|l thans het omgekeerde valt waar te nemen.
De vrees dat de gemeentefinanclën geschaad
souden worden, behoeft niet direct te bestaan,
omdat de te schatten pachtwaarden, altQd ln
evenwicht kunnen bl|ven met de tQdsomalandig-
heden. Die waarden kunnen b. v. op dit moment
hooger geschat worden als de som, waarvoor b|
de publieke verpachting de perceelen reeds wor
den toegewezen. Alzoo, zal het meer dan waar-
icbinlQk z|n, dat het bedrag van de geschatte
waarden, overtreft dat, verkregen door publieke
verpachting, z| het ook, dat in 't laatste geval
altQd eenige perceelen tot meer of minder abnor
male hoogte worden opgedrevea. Deze laalsten
moeten dan ln 't gunstigste geval, (ten minste
voor de financiën), evenaren het hoogere bedrag,
Aoot schatting verkregen. WQ zien hier duldelQk,
het onbehoorlQke vergeleken met bet blllQke.
In de. .memorie. v« tabling ^{van hef
verzoekschrift vergezeld *-Raat,h wordt uitvoerig
aandacht gewQd aan de uitvoerbasrheld van onder
handsche verpachting en niet ln t minst de vraag
overwogen, ot door de Invoering daarvan, de
kleine pachters op den achtergrond zouden kunnen
^Het* bestek van dit schrQven last niet to», In
détails 03k dat gedeelte hier te gaan opnemen.
In 't kort kan echter wel medtgededd worden,
dat adressanten de uttvoering beei wel mogelQk
achten. De tsxstle der perceelen moet grondig
geschieden, geheel ln overeenstemming zQn met
de tQdsomstandlgheden, maar toch zooveel ruimte
overlaten, dat de pachters hunne verplichtingen
op behoo-lQkc wQze kunnen vervuilen. De pachter
k.Qgt bij het ingaan van een nieuwen terniQn,
mits hQ steeds naar behooren xQne verplich
tingen heeft vervuld het recht om voor de
geschatte waarde zQn perceel op nieuw te aan
vaarden.
Door overlQden of andere omstandigheden,
komen de perceelen vrQ en worden toegewezen
aan de het meest daarvoor ln aanmerking komende
personen; des nood» beslist het lot. De kleine
pachters moeten geheel gehandhaafd blQven en
ai. vas üBiicrhAuaicoc verpachting vau dc waar esnJgszlwtmogtlQk, hun aantal worden ulK.
mfegronden over le gaan en waarop met 4 gebreid. Versnlpperitfg-'van 'grondgcbfulk f
floazabooS.
ondoelmatige toewQzing, moet voorkomen en zoo
mogelQk hersteld worden.
Tot zooverre heb ik de lezers eenig Inzicht
willen geven In het streven van de pachters.
Zooals het met vele zaken gaat, ging het ook
hier. Niet allen toch, zQn van eenzelfde gevoelen
en daarom is bestriding niet uitgebleven. Laat
ik echter niet aazxelen om de lezers ook op dit
terrein te voeren, opdat men zich kunne over
tuigen, of de opposilie een opbouwende crltiek
heeft geleverd. Die crltiek neergelegd in een
bezwazrschrift san Gedep. S.'aten van Zeeland,
gelleven belangstellenden te vinden ln het verslag
van de gemeenteraadszitting te St -MaartensdQk,
voork. mende in de Zierikzeesche Nieuwsbode van
29 Mei 11, tweede blad. Dit bezwaarschrift is
beantwoord ln de bovenbedoelde raadszitting en
het is daarvan, dat ik een referaat wil leveren
om te doen zien, wat er feltelQk overbIQft van
de bezwaren tegen deze zaak opgeworpen.
In 't algemeen genomen, krQgt men bQ hei
lezen van het bezwaarschrift den indruk, alsof
wantrouwen tegen de raadsleden voorstanders,
van deze zaak, den boventoon voert. In plaats
dus, van ln een goed geargumenteerd stuk bet
ongelQk vin de pachters aan te toonen of hunne
grieven te weerleggen, bepaalt men er zich toe
deze onaangeroerd te laten en een crltiek uit te
■preken, grootendeels op wantrouwen gebaseerd.
Doch ter zake.
De onderhandsche verpachting der gemeente
gronden stuit at op het feit, dat sommige raads
leden familiebetrekkingen onder de pachters
hebben, terwQI een taxatie der IanderQen niet zou
zQn in 't belang, om dezelfde redenen.
Het benoemen van een onpartQdlge commissie
bulten en niet door den gemeenteraad, zou alle
bezwaar in deze clausule vervat, ondervangen,
dunkt ons-
Een ander argument waarover gestruikeld
wordt is, dat het verzoekschrift van de pachters
is uitgegaan.
Onze wedervraag luidt: van wien moeit het
dan xQn uitgegaan? Het was tot heden altQd
gewoonte, dat verzoekschriften door belang
hebbenden zelf werden ingediend- WQ zien dus
niet in, waarom hier een uitzondering gemaakt
moet worden.
Vervolgens is onderhandsche verpachting niet
in 't belang van den kleinen man. Waarom niet?
Omdat van de 29 pachters 14 welgesteld zQn.
Een vreemde opvatting voorwaar! Adressanten
stellen zich daardoor bloot aan een scherpe
crltiek. Immers, deze uitlating doet veronder
stellen, dat men den maatregel niet acht la het
belang van den kleinen man, omdat er 14
welgestelden zQn; dus als die 14 er niet waren,
daa zou men het mogelQk wel ln diens belang
achten. Is dat nu geen tollen met den kleinen
man, In de plaats van hem helpen! Doch, adres
santen dwalen hier klaarblQkelQk- Het gaat ln
het verzoekichrift van de pachters niet over de
vraag: welke groep van pachters gebaat zouden
*Qo, doch het Is ln 't belang van alle pachters
en van 't algemeen. Had men de vraag anders
gesteld, b.v. of de kleine man ook op den achter
grond gedrongen zou kunnen worden, dan was
misschien een vruchtbaarder debat gevolgd. Dat
er trouwens bQ een eventueele wQzlgtng van het
pachtstelsel ook voor den kleinen man groote
belangen zQn (voor hem zelfs het meest) sou
blQken, als het hlerbedoelde voorbeeld navolging
kon vinden en ook bQna zeker zou vinden, bQ
kerkelQke- en andere overheden. Maar adres
santen xQn niet zoo onnoozel, dat zQ dit ook wel
begrQpen.
Een ander argument meent men te moeten
aanvoeren in de thans voorkomende herverpachling.
Deze zaak, met een dergelQke motiveering te
willen bestrijden, kan toch niet in voiian ernst
bedoeld zQn. WQ zouden bQ onderhandsche
verpachting ln overweging geven, om in een
dusdanig geval, den pachter onmlddellQk alle
recht op het gepachte perceel te ontnemen.
Daarna brengt het bezwaarschrift de vrQheid
van mededinging of te wel, vrQheid in 't bieden,
op het tapQt.
WQ verwQzen den lezer naar het begin van
dit opitel, waar reeds een en ander over deze
kwestie ls vermeld. WQ willen echter nog wel
iets toevoegen aan 't daar geopperde. Vooreerst,
dat wQ gaarne weerlegd hadden gezien de
meening van de pachters over deze zaak, ken
baar gemaakt ln hun verzoekschrift. Ten tweede,
dat de opposanten zich blind staren op vrQheid,
dus gelQke rechten ln 't bieden, wat rechtstreeks
in strQd is met hun eigen principe. Reeds vroeger
toch, werd door hen te kennen gegeven, dat het
bun niet onverichllllg zou zQn, om den kleinen
man te helpen en mogelQk heeft men hetzelfde
op het oog, bQ het ten berde brengen van het
onderhavige motief. Zoo'n opvatting is toch niet
wel te rijmen zou men denken. Immers, de
vrQheid ln 't bieden, kent het recht aan den
sterkste tos; 't zQ dat deze beschikt over meer
kapitaal, arbeidskracht enz. Men baalt verder
aan, dat grond wordt gepacht van particulieren
voor 50 60 gulden per gemet en wil daar
klaarblQkelQk mee te kennen geven, dat er nog
steeds geen grond driest behoeft te blQven
liggen. Zeer waar! De vraag naar land is groot;
overtreft het aanbod, kunnen w| zeggen. Doch
om nu ter bereiking van het Ideaal, om leder,
die grond verlaagt, de publieke verpachting te
bandhaven, waarbQ hst al zoo d'kwQls gebleken
is, dat uit speculatiezucht of uit andere oorzaken,
een doodende concurrentie geboren wordt, zie,
dtar gelooven wQ, dat dit met verwaarloozing
van maatschappelijke welvaart gelQk staat.
Het elndmotle! bestrQdt de meenlng, dat onder
linge verten geen aanleiding geven om htt stelsel
van publieke verpachting te verlaten, omdat vóór
7 jaar slechts 7 perceelen zQn opgeboden, tot
boven de 40 gulden per gemet.
WQ kunnen over deze zaak kort s|n en be
ginnen met te vragen, of het strookt met den
rechtvaardigheidszin van adressantendat 7
pachters tengevolge van het Ideaal van vrQheid
in het bieden, onevenredig meer moeten opbrengen
dan de andere pachters? Vervolgens schQnt men
een maatataf te willen aanleggen, in hoeverre
dergelQke practQken kunnen worden toegelaten.
WQ vragen ons af, waar ts die grens Voor het
overige zulten wQ de weerlegging van dit g^uqent
overlaten aan de publieke opinie, waarvan wQ
de bevoegdheid ten volle kunnen erkennen en
waardeeren.
Ziedaar, MQnbeer de Redacteur, ongeveer alle»,
wat van deze zaak vermeld kon worden. Ik dank
U voor de opname dezer regelen, en vertrouw,
dat Uw lezers thans beter deze zaak zullen
kunnen beoordeelen.
Hoogachtend,
Uw Dw„
J. L. GROENEW EOF.
St.-Maartensdijk, 5 Juni 1912.
