Maandag 4 Maart 1912.
RONA
Van Houten's
Cacao
Eerste Blad.
(25 ieriksüeesohe
Cour an t).
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
NIEUWSTIJDINGEN
Uit Stad en Provincie.
ZIEBIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
ABONNEMENT.
De abonnementsprijs van dit blad, dat lederen
MAANDAG, WOENSDAG en VRIJDAQ verschjnt, Ie
voor Zlerllczee I 1,30, voor alle andere plaatsen In
Nederland I 1,60 per 3 maanden.
Voor het buitenland, verzending eens per week, I 10
per Jaar by vooruitbetaling.
68st« JAARGANG. - Nu. 9205
tütgavar-Hoofdredaoteur i A. FRANKEL.
Nadaoteuri J. WA ALE.
ADVERTENTIE N.
Van 1—3 regels 30 ets., meerdere regels 10 ets.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
De Inzending moet geschieden des Maandags-
Woensdags- en Vrgdags-mlddags ulterlflk 8 sap*.
Alle betalingen moeten geschieden b(] den Diraoteuri A. J. DE LOOZE Jr., Hoek Schuithaven, Zleriknee.
Het Kantoor ts geopend eiken werkdag van 's morgens 9 tot 's avonds 8 ure.
ENORM VERSCHIL
in Smaak, Kracht, Geur en Kleur
met alle andere goedkoope merken.
Bevoegde beoordeelaars vinden hierin
terug den smaak en geur, die goed gefa
briceerde cacao moet bezitten. A
■EDEKLABB.
Arnhem, 2 Maait. Vrjdagmlddag ver
voegde zich Iemand by den tgwlelhande-
laar D. te Renkum, wlen hij een rgwlel
te koop aanbood voor I 10. Daar de man
het rijwiel wel wilde koopen, doch de zaak
niet vertrouwde, elschte hg, dat de man
bg de politie zou bewgzen, de eigenaar
van de fiets te zgn. Hiertegen had deze
geen bezwaar; hg ging mee naar den veld
wachter, wlen hg zgn papleren toonde,
die volkomen In orde bleken te zgn. Hg
deelde tevens mede, reeds langen Igd In
het bezit van het rgwlel te zgn, doch het
thans te willen verkoopen. De veldwachter
vertrouwde de zaak echter nog niet en
waarschuwde zgn chef, die den man nog
maals een scherp verhoor deed ondergaan,
waarbij hg elndelgk op tegenstrgdlgheden
werd betrapt. Hg geraakte la 'I nauw en
bekende ten slotte de fiets des morgens
alhier uit den gang van een huls te
hebben gestolen. De aangehoudene bleek
te zgn de 26-jarlge D. v. D., koetsier te
Schoten (N.-H.), een berucht rgwleldief,
die onlangs voor diefstal van 3 rgwlelen
Is veroordeeld tot 18 maanden, terwgl hg
neg een ander vonnla van 2 jaar heeft
ondergaan.
Utrecht, 1 Maart. In de stallen van
het kasteel Haarzullens van baron Van
Zuylen van Ngevelt van de Haar heeft
een Ctylonache buffel het levenslicht
gezien.
Naar werd medegedeeld, zgn de drie
exemplaren (2 oasen en 1 koe) der
Ctylonache buffels, welke In de stallen
aldaar onder het toezicht van der cultuur
chef, den heer Voortman, worden op
gekweekt, de eenlgste exemplaren van dlf
zeldzame ras, die In Europa voorkomen.
De jonggeborene Is een donkerbruin
blaarkop stierkalf (paard-kleurlg), van
gekrulat ras. Het vertoont echter volledig
de kenmerken van de diersoort, n.l. de
vetbult In den nek en de twee lobben
aan .de borst en la volkomen gezond.
2 Maart. Gisteren zou alhier een
zekere D., die door de rechtbank ontoe
rekenbaar verklaard was, worden over
gebracht naar het krankzinnigengesticht te
Medenbllk. Voor 't station der H. IJ. S. M.
aan de Mallbaan, wist hg aan zgn geleiders
te ontsnappen, terwgl hg den celwagen
verliet.
Spoedig echter had men hem weer te
pakken, doch daar hg zich hevig verzette,
moest men hem binden, teneinde hem
per spoor te kunnen vervoeren.
Rotterdam, 2 Maart. Met het stoom
schip .Rotterdam" vertrokken heden van
bier 1032 en met het stoomschip .Uranium"
1179 passagiers naar Noord-Amerlka.
Een 7-j»rlg knaapje, wonende aan
de Nassauhaven, was niet ver van het
ouderlgk huls met andere jongens aan bet
knikkeren. Terwgl hg een onder een
rangeerenden trein rollenden knikker wilde
grgpen, viel de jongen, met het ongelukkig
gevolg, dat een paar wielen van één der
wagens van dezen trein hem over bet
hoofd gingen, dat daardoor verpletterd
werd. Het kind was op slag do:1.
Zierikzee, 4 Maart. Vrgdagavond ver
gaderde In de groote, maar wel wat al te
frlssche zaal van het calé .Juliana" de
Vereenlging .Algemeene Ontwikkeling".
De voorzitter, mr. Pol vliet, opende de
vergadering, betreurde de slechte opkomst,
die door hem geweten werd aan een gelgk-
tgdlge vergadering van den Protestanten
bond, en verzocht den waarnemenden
secretaris, den heer Regensburg, de notulen
voor te lezen. Nadat aan dit verzoek
voldaan was, werd overgegaan tot de
verkiezing van bestuursleden. Er waren
twee vacatures. Voor de vervulling van
de eerste vacature waren door het bestuur
aanbevolen de heeren L. Doeleman en
mr. H. Pleyte. Bj| tweede stemming werd
eerstgenoemde gekozen. Voor de bezetting
van de tweede vacature waren door het
bestuur candldaat gesteld de heeren mr.
J. C. H. Prikken en J. van Zfjverden.
Eerstgenoemde werd gekozen. Deze nam
de benoeming aan.
Door den penningmeester werd rekening
en verantwoording gedaan van het door
hem gehouden beheer. De heeren dr. De
Haan en mr. Prikken werden ultgenoodlgd
de rekening na te zien. Z|J bevonden haar
In orde, en adviseerden tot haar goed
keuring. Dien overeenkomatlg werd besloten.
De rekening sloot met een batig saldo van
f 95,70.
Hierop werd door den heer J. VJverberg,
hoofd der school te Noordgouwe, een
causerie gegeven over de vogels. HJ ver-
plaitste ons daarbij In onze jeugd, toen
de vogels en hunne eieren het voorwerp
van onze blzondere belangstelling waren.
De verschillende soorten werden door hem
nagegaan, de vogels, die voedingswaarde
voor den mentch hebben, de zangvogels
en de bepaaldelijk schadelQke roofvogels.
Tot deze laatste catagorle behoort voor
namelijk de zwarte kraal, die ook voor
de andere vogels zeer nadeellg Is, want
hg rooft de eieren uit de nesten. De
landbouwers zijn dan ook weinig op hem
gesteld, want de zwarte kraal versmaadt
de kippeneieren, Ja zelfs de kuikens niet.
Ook bg de jagers staat de zwarte kraal
in geen hoogen gunst, want op jonge
hazen, jonge patrijzen en fazanten, en In
den winter zelfs op oude hazen aast hg,
zoodat hg voor hen een ongewenichte
concurrent Is.
Verschlller.de Interesrsnte blzonderheden
betrrffnde onderscheidene vogels werden
neg door spreker medegedeeld, waardoor
ons geheugen werd opgefrlscht, en wg
herinnerd werden aan onze jeugd. Het was
jammer, dat, bulten retold van den
•preker, de lichtbeelden nltt tot hun recht
konden komen.
De voorzitter dankte den hter Vijverberg,
onder applaus der aanwezigen, voor zgo
aangename causerie, en sloot hierop de
vergadering.
Aan het verslag van de bevindingen
en handelingen der Gezondheidscommissie
te ZierIkzee ontleenen wg hét volgende:
Het bestuur bestaat uit de heeren J. A.
Sp.jyl, voorzitter, C. A. de Looze, A. van
Roc yzn, jhr. R R. L de Muralt, Th. Lange,
A. van der Wegde en B. Qlljam, teiwjï
als secretaris fungeert mr. H. Pol vliet.
De algemeene gezondheidstoestand was
In het afgeloopeh jaar niet ongunstig. Wel
is waar kwamen besmetteigke ziekten In
den zin der wet van 4 December 1878
meer voor dan In vorige jaren, en heerichte
de dlphterle gedurende eenige maanden In
sterke mate te Brouwershaven, doch had
deze ziekte een weinig kwaadaardig karakter.
Het sterftecijfer in het algemeen en da'
der zuigelingen In het bizonder, bleef ook
dit jaar In tele gemeenten, en was ook
In de laatste jaren voortdurend stygende:
de groote warmte in het afgeloopen jaar
heeft op de zulgellnger.-ste fte stellig Invloed
uitgeoefend.
Met uitzondering der drie grootste ge
meenten, werden in alle gemeenten van
den ambtskring 756 één-kamer-wonlngen
onderzocht, die niet In eigendom toe-
bebooren aan de bewoners. Bg 50 woningen
was te weinig licht, bg 44 slecht drink
water, bg 44 slecht privaat, bg 44 slechte
muren, daken, zolders enz bg 23 vocht
en bg 17 geen afvoer van hulswater. Ééi
woning ln de gemeente werd voor on
bewoonbaarverklaring voorgedragen.
Burgem. en Weth. zegden toe den Raad
Ie zullen voorstellen tot dien maatregel
over te gaan.
Over 't algemeen valt de medewerking
der gemeentebesturen te roemen.
Het gemeentebestuur van Serooskerke
was van mtenlng, dat ten opzichte van
enkele woningen de aangegevene verbete
ringen niet mochten worden grëischt,
hoewel daardoor veel verbetering zou
worden verkregen. Het gemeentebestuur
ging daarby uit van de volgende over
wegingen
.dat die gebreken reeds bestonden by
.het In werking treden der Woningwet;
.dat de verbetering groote kosten zal
.medebrengen, welke de eigenaren zullen
.overbrengen op hunne huurders;
.dat hiervan vertrek naar elders het
.gevolg zal zgn en dat, al wonen de
.menichen In woningen, welke wellicht,
.In strengen zin genomen, niet vo'doen
.aan de daaraan gestelde elichen, daar
tegenover staat, dat In deze gemeente
.geen fabrieken bestaan, die de atmosfeer
.verontreinigen, zoodat steeds de versche
.tucht van alle kanten den mensch ten
„goede komt, waardoor de gezondheids
toestand dan ook tot heden niets te
„wenschen heeft overgelaten, en dat ten
.slotte het niet In het belang der gemeente
.kan worden genoemd geheel gevolg te
.geven aan het advies der Commissie".
De Commissie heeft zich andermaal tot
het gemeentebestuur gewend met het
voorstel alsnog overeenkomstig haar advies
de noodlge aanschrgvlngen te doen.
Het gemeentebestuur zond hierop bericht
bereid te zyn ten aanzien van 2 der 3
woningen, waaromtrent verschil van ge
voelen bestond, alsnog een aanschrgvlng
te doen uitgaan.
Ten opzichte der bewaarscholen verdient
vermelding, dat de nieuwe ChrlstelQke
bewaarschool te Zierikzee dit Jaar gereed
kwam en geopend werd, waardoor een
groote verbetering tot stand kwam.
Ten aanzien van de drinkwatervoorziening
wordt In het verslag het volgende mede
gedeeld
Het Waterleidlng-Comllé ontving In
April van het veralagjaar van de Staats-
commlsale bericht, dat de Minister van
Blnnenlandsche Zaken zich In beginsel
bereid verklaard had een bedrag van
f 18000 op de Staatsbegrootlng te brengen
tot het doen van de noodlge onderzoekingen,
om uit te maken, of uit de duinen van
Schouwen het voor een waterleiding van
Schouwen en Duiveland noodlge water
op den duur kan worden verkregen, en
hoe de werken daartoe moeten worden
aangelegd.
Daar de Minister ever.we! aan deze
bereidverklaring de voorwaarde verbond,
dat vooraf zou moeten biyktn, dat de be
trokken gemeentebesturen bereid waren
asn de oprichting van bedoelde water
leiding mede te werken, noodlgde het
Comllé, de gemeentebesturen en raden
van Schouwen en Duiveland uit tot een
byeenkomat, teneinde deze aangelegenheid
te bespreken, op welke byeeckomst de
Staatscommissie aanwezig zou zyn, teneinde
alle gewenschte Inlichtingen te verstrekken.
Het rerultaat dezer druk bezochte byeen-
komst was, dat met uitzondering van
Haamstede en Brulnlsse alle gemeenteraden
zich bereid verklaarden hunne mede
werking aan de oprichting der waterleiding
te verleenen, welk resultaat aan de Staats
commissie werd medegedeeld, met verzoek
haren steun te biyven verleenen, teneinde
een spoedige beschikbaarstelling der noodlge
gelden te verkrygen.
Kort voor het einde van het verslagjaar
ontving het Comité een schryven van de
Staatscommissie, waarin werd meegedeeld,
dat op de Staatsbegrootlng voor 1912
f 18300 voor het onderzoek der Schouwrche
duinen was uitgetrokken, dat dit bedrag
door de Tweede Kamer was aangenomen,
dat eerlang nadere voorstellen aan de
goedkeuring van den Minister zouden
worden onderworpen, en dat de Staats
commissie hoopte, dat bedoeld onderzoek
In het voorjaar van 1912 zal kunr.en aan
vangen.
Daar het Rijk op zoo ruime schaal hulp
biedt, vertrouwt de Commissie, dat Indien
meergenoemd onderzoek gunstig uitvalt,
waaraan byna niet getwyfeld kan worden,
de totstandkoming der zoo noodlge water
leiding nog slechts een kwestie van lijd Is.
Het chronisch watergebrekwaaraan
ook het ressort der Commissie gedurende
de zomerma inden van bet verslagjaar te
lyden had, leverde het onweerlegbaar
bewgs, dat alleen van een duinwaterleiding
een afdoende oplossing van het vraagstuk
der watervoorziening te wachten was.
Wel is waar trachtte men door Invoer
van elders en door het slaan van Norton-
porapen In den waternood te voorzien,
doch bleken tegen beide hulpmiddelen
bezwaren te bestaan.
De Invoer van elders leverde gevaar cp
voor de gezondheid, tenzy nauwlettend
werd toegezien, dat uitsluitend leidingwater
en geen rivierwater werd aangebracht,
waarom de Commissie de gemeente
besturen adviseerde den Invoer vzn drink
water, niet voorzien van een bewgs, dat
het afkomstig is uit een waterleiding, te
verbieden, en by overtreding het Ingevoerde
te doen wegwerpen of voor consumptie
onbruikbaar te maken.
De Nortonpompen, welke In verschillende
gemeenten werden geslagen, bleken by
onderzoek door de Commissie byna zonder
uitsondering water te leveren, voor con
sumptie ongeschikt.
Zaterdag 2 dezer werd alhier In de
soclelelt „Ons Genoegen" de te voren In
dit blad aangekondigde slmultaan-ieance
gehouden tusschen een vyftlental leden en
gtïitroduceerden dier sociëteit en den be
kenden schaker W. Munljewerff, redacteur
uitgever van het Schaakblad te Amsterdam
De uitslag dezer seance, welke door vele
toeschouwers met belangstelling werd ge
volgd, was, dat door den heer Muntjewei ff
9 pariyen gewonnen, 3 remlsen gespeeld
en 3 verloren werden te weten, aan de heeren
dr. Q. H. Vleugel Schutter te Oosterland,
mr. Th. Prins alhier en ds. J. Snethlage te
Ouwerkerk.
Op 10 Maart a.s. zal het 25 jaar
geleden zyn, dat mr. J. Lechner, toen
advocaat-procureur by de rechtbank te
Rotterdam en kantonrechter-plaatsvervanger
te Schiedam, werd benoemd tot grlifier
bg de arrondlssements-rechtbank alhier.
Bg Kon. besluit van 16 Juli 1901 benoemd
tot grlifier by de rechtbank te Zwolle,
werd hy by Kon. besluit van 22 Juni 1907
benoemd tot grlifier by de rechtbank te
's Qravenhagezyne tegenwoordige be
trekking.
Mr. L. was alhier gedurende eenige
jaren lid van den raad en secretarla van
de commissie op bet middelbaar onderwys.
De nieuwe schroef-atoomboot de
.Noord-Beveland" heeft heden voor het
eerst van Middelburg naar Zierikzee dienst
gedaan,
De boot ziet er even keurig en doel
matig uit als de .Schouwen".
Jammer dat de reis naar Middelburg
nog zoo duur Is.
Noordgouwe. Volgens den alhier ge
plaatsten regenmeter heeft de regenval, In
tien aftappingen verkregen, over Februari
j.l. 51,2 m.M. bedragen.
Brouwershaven, 3 Maart. Nadat eenlgen
tyd de gevreesde besmetteigke ziekte, de
dlphterltls, alhier was geweken, la zy thana
weder uitgebroken.
Noordwelle. Vrijdagavond gal de rede-
rgkerikamcr „Advendo" een uitvoering,
welke In alle opzichten uitstekend slaagde.
De zaal van den heer S. Verjaal was zeer
goed bezet. De opvoering van .De oude
Kassier" was keurig mooi en pakkend.
De rollen, welke In goede handen waren,
waren biykbaar goed ingestudeerd. Zoowel
het tooneelspel .De oude Kaarlet" als het
biyspel: .Een uurtje by den photograaf,
kwamen goed tot hun recht. De dilettanten
oogstten door hun onverbeteriyk spel In
ruime mate den byval In van het aan
dachtig luisterend publiek.
Zaterdag In den vroegen morgen,
't was ongeveer half 7, had hier een zeer
tragisch voorval plaats. De 24-jarlge arbeider
A. v. d. M. loste bout pourtant drie
revolverschoten op de 14-jarige dienstbode
J. K„ die juist voorbyging op weg naar
haar dienst by den bakker en winkelier
L. M. F. Deeriyk verschrikt en luid
schreeuwend vluchtte het meisje, dat ge
lukkig niet geraakt was, het land op,
achtervolgd door den onverlaat, die waar-
schgniyk bg het zien van onraad eveneens
op de vlucht ging een zyweg In, waar hg
het vuurwapen op ztchzelven richtte. De
kogel van den revolver, In den mond aan
gelegd, ging schuin door de keel en kwam
achter het linkeroor uit.
Eenige dorpelingen, die op het gerucht
waren toegesneld, vonden den ongelukkige
In het bloed badende op den grond liggen.
Dadeiyk werd hg naar het Ziekenhuis te
Noordgouwe vervoerd. De reden, waarom
hg deze gruweldaad pleegde, Is vooralsnog
onbekend.
Ouwerkerk. Het gerucht Is waarheid
geworden, dat ook aan de diaconie der Ned.
Herv. Gemeente alhier door wyien mevr.
wed. B. G. van der Have—Hocke Is ge
legateerd een bedrag van f 2000. Door
onvoorziene omstandigheden was de kennis
geving daarvan vertraagd.
Bruioisse. Ook de tweede propaganda-
avond, die Vrgdagavond In de conferentie-
kamer door de Afdeellng Brulnlsse van den
Bond voor Slaatspenslonneerlng gehouden
werd, had groot succes. Het programma
luidde, evenala dat van den vorlgen avond,
doch thans trad de heer M. K. de Ronde
van Slrjansland als spreker op. Deze hield
een csuterle, die zeer In den smaak viel.
Met eenige grepen uit de praktyk van het
leven toonde hy het wenscheiyke van Slaats
penslonneerlng op duideiyke wyze aan.
Dezelfde liederen als Donderdagavond
werden gezongen, terwyi wederom .Het
Genadebrood" opgevoerd werd, en .Een
Klantje van de Diaconie" voorgedragen
werd. Het overtalryk publiek genoot,
biykbaar uit de groote stilte, waarmede
alles aangehoord werd. Aan het einde
der vergadering dankte de voorzitter de
aanwezigen voor de groote aandacht en
sprak den wentch uit, dat hel gehoorde
mocht overdacht worden en allen den
Bond zouden steunen, opdat het .oud en
tevens arm" spoedig tot het verleden zou
behooren. Den heer De Ronde werd dank
gezegd voor zyn zoo degeiyke toespraak,
terwijl den dames en heeren alle lof
toegebracht werd voor de uitstekende wyze,
waarop zy zich door zang en vioolspel,
en door de uitstekende onberlspeiyke
manier waarop „Het Genadebrood" op
gevoerd werd, jegens de Afdeellng verdlen-
ateiyk hadden gemaakt.
De heer De Ronde, die daarna nog even
het woord voerde, prees eveneens de groote
stilte, die geheerscht had. Hg verklaarde,
dat hy .Het Genadebrood" al vaak had
zien opvoeren, maar dat de wyze, waarop
dit te Brulnlsse geschiedde, boven alles
uitmuntte. Die opvoering was z. I. on
verbeterlijk. 14 nieuwe leden traden tot
de Afdeellng toe, wat met die van Donder
dag 26 nieuwe leden bedraagt.
St.-Filipsland2 Maart. Jaren lang
hebben de bewoners aan den Oostdyk een